Inventaris van het archief van De Nederlandsche Bank N.V., Archief van de afdeling Bewaarneming en voorgangers,

Transcriptie

1 Nummer Toegang: & 05 Inventaris van het archief van De Nederlandsche Bank N.V., Archief van de afdeling Bewaarneming en voorgangers, De Nederlandsche Bank N.V. De Nederlandsche Bank: Saideh Hashemi, Herman Vlogman (2012). Nationaal Archief, Den Haag (c) This finding aid is written in Dutch.

2

3 & 05 DNB - Bewaarneming 3 I N H O U D S O P G A V E BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF...5 Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Openbaarheidsbeperkingen...6 Beperkingen aan het gebruik...6 Materiële beperkingen...6 Andere toegang...6 Aanvraaginstructie...6 Citeerinstructie...6 Archiefvorming...8 Geschiedenis van de archiefvormer...8 Geschiedenis van het archiefbeheer...8 Verwerving door Nationaal Archief...9 Inhoud en structuur van het archief...10 Inhoud...10 Selectie en vernietiging...10 Aanvullingen...10 Verantwoording van de bewerking...10 Ordening van het Archief...10 Verwant materiaal...11 Afgescheiden archiefmateriaal...11 Verwante archieven...11 Publicaties...11 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN BESTANDDELEN...13 B. Opbouw en instandhouding...13 B.01. Oprichting en juridische structuur...13 B.02. Organisatie...13 B.05. Personeel...14 B Algemeen...14 C. Taken...15 C Dienstverlening aan publieke instellingen, in het bijzonder het Rijk...15 C Belening, bewaarneming en discontering...15 C.02. Bewaarneming en belening...15 C Toepassen van reglementen, instructies en regels ten behoeve van de uitvoering van de taak...15 C Administratieve handelingen ten behoeve van de uitvoering van de taak...15 C Bewaarneming...16 C Gesloten bewaarneming...18 C.10. Taken en handelingen van tijdelijke aard...19 C Taken en handelingen met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog en de nasleep daarvan...19

4

5 & 05 DNB - Bewaarneming 5 BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF Naam archiefblok: Archief van de afdeling Bewaarneming en voorgangers Periode: merendeel Archiefbloknummer: P8 Omvang: 1,5 meter; 62 inventarisnummers Taal van het archiefmateriaal: De stukken zijn voornamelijk Nederlandstalig. Ook de stukken in andere hoofdtalen Engels, Duits en Frans komen voor. Soort archiefmateriaal: Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Afdeling Bewaarneming en voorganger Samenvatting van de inhoud van het archief: Het archief bestaat uit correspondentie, nota s, werkinstructies en mededeling die voornamelijk gaan over de onderwerpen zoals: de werkzaamheden bij bewaarneming, wetsontwerpen inzake voorzieningen ten aanzien van buitenlandse effecten, de invoering en het gebruik van Powermachines (een ponskaartensysteem), provisietarieven en de uitbetalingen van provisie voor zowel binnenlandse als buitenlandse effectenorders en nota's en schema's inzake de organisatie en administratie van de werkzaamheden van de afdeling.

6 6 DNB - Bewaarneming & 05 Aanwijzingen voor de gebruiker Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Dit archief is deels openbaar, deels beperkt openbaar, op grond van artikel 15 lid 1 a Met het oog op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer zijn de inventarisnummers, genoemd in de eerste kolom beperkt openbaar tot 1 januari van het jaar, genoemd in de tweede kolom. Ontheffing mogelijk na schriftelijke toestemming van de Algemeen Rijksarchivaris. Inventarisnummer Beperkingen aan het gebruik Openbaar met ingang van 1 januari: BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Materiële beperkingen MATERIËLE BEPERKINGEN Er zijn geen bijzonderheden te melden. Andere toegang ANDERE TOEGANG Er zijn geen bijzonderheden te melden. Aanvraaginstructie AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, De Nederlandsche Bank N.V., Archief van de afdeling

7 & 05 DNB - Bewaarneming 7 Bewaarneming en voorgangers, , Nummer toegang & 05, inventarisnummer... VERKORT: NL-HaNA, DNB Bewaarneming en voorgangers, & 05, inv.nr....

8 8 DNB - Bewaarneming & 05 Archiefvorming Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER In 1863 gaf de Bankwet aan DNB de bevoegdheid om gelden en andere waarden in bewaarneming te nemen. Het was een zogenaamde gesloten bewaringneming. Het duurde nog tot 1869 voor tot daadwerkelijke, gesloten bewaarneming kon worden overgegaan. Over het bewaarde werd bewaarloon in rekening gebracht. Van een afzonderlijke afdeling bewaarneming was nog geen sprake. Het in bewaarneming nemen was het werk van de afdeling Secretarie. Daar werden trommels en pakketten gebracht, de coupons geknipt en de waarden verzegeld. In 1880 wordt een zaal ingericht voor het brengen van gesloten bewaarnemingen. Ook wordt het mogelijk om het knippen van de coupons door medewerkers van de Bank te laten doen. De bewaargevers hoefden daarvoor niet meer naar de Bank te komen. Op deze manier was er voor het eerst sprake van open bewaargeving, naaste de gesloten bewaarneming. In 1881 werd er een reglementswijziging doorgevoerd waardoor het mogelijk werd om effecten in open bewaring bij agentschappen te geven. Ook kreeg de Bijbank de mogelijkheid tot het bewaren van open en gesloten bewaring. Vanaf januari 1882 werd het voor de bewaargevers mogelijk om stukken uit hun bewaargeving tegen andere stukken van dezelfde waarde te ruilen. Daarvoor werd geen bewaarloon in rekening gebracht. In deze periode werden ook de eigen fondsen van de Rijks-Postspaarbank ter bewaring gegeven, de Bank werd daartoe door wetgeving verplicht. In 1885 werd besloten, vanwege de toename van de werkzaamheden, om een aparte afdeling Bewaarneming op te richten. Vanaf 1887 werd de dienstverlening verder uitgebreid. De Bank ging zorg dragen voor verzilvering van coupons en dividendbewijzen, om concurrentievervalsing met particuliere commissionairs tegen te gaan, rekende de Bank een hogere provisie voor haar dienstverlening. Ook begon de Bank met het controleren van de uitlotingen. En in 1890 werd het mogelijk om de couponopbrengst kosteloos op een rekening te storten. In 1895 volgt een reorganisatie. Er wordt een controlebureau ingesteld, de leiding wordt uitgebreid met een adjunct-chef en het aantal medewerkers groeit. In 1918/1919 volgt er een belangrijke werkwijziging. Alle effecten in open bewaarneming worden zoveel mogelijk gesplitst in mantels en coupons. Ze worden in afzonderlijke kelders bewaard, de mantelkelder en de couponkelder. In 1918 is er sprake van het opheffen van de open bewaarneming. In 1927 worden de zogenaamde Power-machines in gebruik genomen (ponstkaartmachines), de kantoorautomatisering deed zijn intrede. In 1933 worden alle bewaargevingen in de Hoofdbank samengebracht. De voorgangers van deze afdeling waren respectievelijk: Kantoor van Bewaarneming en Controle ( ) en Kantoor van Bewaarneming ( ). Van deze archieven is geen archiefmateriaal bekend. De opvolger van de Afdeling Bewaarneming was Afdeling Bewaarneming en belening ( ). Voor archiefmateriaal verwijzen we u door naar het desbetreffende archief. Geschiedenis van het archiefbeheer GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER Het bewaarnemen werd in de eerste jaren uitgevoerd door de afdeling Secretarie. In 1885 werd besloten, vanwege de toename van de werkzaamheden, om een aparte afdeling Bewaarneming op te richten.

9 & 05 DNB - Bewaarneming 9 Verwerving door Nationaal Archief VERWERVING DOOR NATIONAAL ARCHIEF Overbrenging van een overheidsarchief. Het archief is door de Nederlandsche Bank krachtens art. 12 van de Archiefwet 1995 in 2012 overgebracht.

10 10 DNB - Bewaarneming & 05 Inhoud en structuur van het archief Inhoud en structuur van het archief Inhoud INHOUD Het archief behandelt voornamelijk onderwerpen zoals: de werkzaamheden bij bewaarneming, wetsontwerpen inzake voorzieningen ten aanzien van buitenlandse effecten, de invoering en het gebruik van Powermachines (een ponskaartensysteem), provisietarieven en de uitbetalingen van provisie voor zowel binnenlandse als buitenlandse effectenorders en nota's en schema's inzake de organisatie en administratie van de werkzaamheden van de afdeling. Binnen de Bank werd al vroeg met geautomatiseerde administratie gewerkt, dit archief geeft daar een beeld van. De afdeling heeft ook een belangrijke rol gespeeld in het beheer en administratie van het effectenverkeer. Selectie en vernietiging SELECTIE EN VERNIETIGING Gedurende de bewerking is niet vernietigd. Aanvullingen AANVULLINGEN Er zijn geen bijzonderheden te melden. Verantwoording van de bewerking VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING Er zijn geen bijzonderheden te melden. Ordening van het Archief ORDENING VAN HET ARCHIEF De ordening van deze inventaris is gebaseerd op het door het Historisch archief gebruikte rubriekenstelsel.

11 & 05 DNB - Bewaarneming 11 Verwant materiaal Verwant materiaal Afgescheiden archiefmateriaal AFGESCHEIDEN ARCHIEFMATERIAAL Er zijn geen bijzonderheden te melden. Verwante archieven VERWANTE ARCHIEVEN Archief Belening en voorgangers Archief Bewaarneming en belening Archief Buitenland en Bewaarneming en Belening Publicaties PUBLICATIES Er zijn geen bijzonderheden te melden.

12

13 & 05 DNB - Bewaarneming 13 Beschrijving van de series en bestanddelen Beschrijving van de series en bestanddelen B. Opbouw en instandhouding B.01. Oprichting en juridische structuur B. OPBOUW EN INSTANDHOUDING B.01. OPRICHTING EN JURIDISCHE STRUCTUUR Correspondentie, kamerstukken en de officiële reactie van een aantal banken inzake het wetsontwerp tot heffing van effectenbelasting Correspondentie, kamerstukken en wetsontwerp inzake voorzieningen ten aanzien van buitenlandse effecten B.02. Organisatie B.02. ORGANISATIE Stukken betreffende de reorganisatie van de afdeling e.a. Stukken betreffende de werkzaamheden en organisatie van de afdeling omslagen Nota's, werkinstructies en circulaires Nota's en schema's inzake de organisatie en administratie van de werkzaamheden Nota's en conceptnota's betreffende instructies en regels ten behoeve van de uitvoering van de werkzaamheden Nota's inzake de bespreking van een rapport betreffende de organisatie en de werkzaamheden van de afdeling 1934 Bevat het rapport: "Nota inzake de organisatie en de administratie der afdeeling Bewaarneming" e.a. Stukken betreffende de invoering en het gebruik van Powermachines, een ponskaartensysteem omslagen Correspondentie en notulen van besprekingen Werkinstructies ten behoeve van de reorganisatiewerkzaamheden als gevolg van het gebruik van de Powermachines Onderzoek inzake de bruikbaarheid van Powermachines, bij de nationale banken van respectievelijk Frankrijk, Duitsland en België Aantekeningen van de secretaris Plan voor de invoering van de Powermachines in de administratie van de afdeling Bewaarneming en aantekeningen, formulieren en ontwerpen inzake het gebruik van het systeem Nota's inzake de mogelijke toepassing van de Power machines

14 14 DNB - Bewaarneming & 05 B.05. Personeel B Algemeen bij andere afdelingen van de Bank Alfabetisch overzicht van beleggingsfondsen , 1 band B.05. PERSONEEL B ALGEMEEN Correspondentie en nota inzake de beloning aan personeelsleden 1919

15 & 05 DNB - Bewaarneming 15 C. Taken C Dienstverlening aan publieke instellingen, in het bijzonder het Rijk C Belening, bewaarneming en discontering C. TAKEN C DIENSTVERLENING AAN PUBLIEKE INSTELLINGEN, IN HET BIJZONDER HET RIJK C BELENING, BEWAARNEMING EN DISCONTERING Correspondentie en nota's inzake de dienstverlening aan het Staatsbedrijf der PTT en aan de Postcheque- en Girodienst C.02. Bewaarneming en belening C.02. BEWAARNEMING EN BELENING Voorbeelden van formulieren, in gebruik bij de afhandeling en administratie van bewaarnemingen Bijlage van de Staatscourant betreffende een bijdrage van een lid van de Raad van Commissarissen inzake naamloze vennootschappen band C Toepassen van reglementen, instructies en regels ten behoeve van de uitvoering van de taak C TOEPASSEN VAN REGLEMENTEN, INSTRUCTIES EN REGELS TEN BEHOEVE VAN DE UITVOERING VAN DE TAAK Stukken betreffende de regeling en voorwaarden voor verzending van fondsen naar overzeese landen Werkinstructies inzake de werkzaamheden bij bewaarneming en bij de waardekelders 1914 Zie ook inventarisnummer Stukken betreffende de voorwaarden en het reglement waaronder de Nederlandsche Bank de waarden in bewaring neemt Correspondentie en nota s inzake het optreden van de executeurtestamentair in nalatenschappen Mededeling en nota betreffende de bepalingen inzake het opnemen van certificaten van administratiekantoren C Administratieve handelingen ten behoeve van de uitvoering van de taak C ADMINISTRATIEVE HANDELINGEN TEN BEHOEVE VAN DE UITVOERING VAN DE TAAK Stukken betreffende de verzilvering door de Bank van coupons voor

16 16 DNB - Bewaarneming & 05 bewaargevers Zie ook inventarisnummer Nota inzake de dagelijkse verantwoording van dividenden Nota inzake de organisatie en de adminstratie Nota inzake gelimiteerde effectenorders van de cliënten Correspondentie inzake zekerheidstelling door inpandgeving van waardepapieren Nota aan de directeur secretaris inzake de werkwijze van de afdeling en het effect daarvan op het publiek Correspondentie en nota inzake de verrekening van aan bewaargevers toekomende bedragen 1951 C Bewaarneming C BEWAARNEMING Correspondentie inzake de betaling van Russische coupons aan bewaargevers Correspondentie en lijsten inzake klachten betreffende het afgeven en afrekenen van coupons en dividendbewijzen Stukken betreffende het verzoek om verloren gegane coupons bij aanbieding niet uit te betalen Correspondentie en nota inzake het verschaffen van informatie betreffende Noord-Amerikaanse fondsen in Nederlandse bezit 1917 Zie ook inventarisnummer e.a. Stukken inzake de aan bewaargevers in rekening gebrachte kosten voor bewaarneming omslagen Notitie inzake het in rekening brengen van porti-kosten aan bewaargevers 1918

17 & 05 DNB - Bewaarneming Nota's, overzichten en correspondentie inzake de verhoging van de bewaartarieven Nota inzake de verhoging van de bewaarloontarieven Correspondentie betreffende juridisch advies inzake de tekenbevoegdheid van een directeur van de N.V. Nederlandsche Hypotheek Bank Nota's betreffende de aansprakelijkheid van de Bank, voor de in bewaring genomen goederen en effecten, en juridisch advies inzake het opeisen van verloren of gestolen zaken Correspondentie en nota's inzake de afname van het aantal bewaargevingen, inclusief de zogenaamde particuliere bewaargevingen alsmede conclusies naar aanleiding van een enquête met betrekking tot bewaarneming en nota's inzake de invloed van het bewaarloon Stukken betreffende de overbrenging en het beheer van de consignatiekas van effecten aan toonder De consignatie had betrekking op effecten, toebehorende aan minderjarigen en onder curatele gestelde personen Stukken betreffende de aan- en verkoop van aandelen voor bewaargevers Correspondentie en nota s inzake de bewaarneming in de vorm van bewindvoering e.a. Stukken betreffende provisietarieven en de uitbetalingen van provisie voor zowel binnenlandse als buitenlandse effectenorders omslagen Nota's en lijsten inzake de provisie voor het incasseren van buitenlandse coupons Correspondentie en nota's inzake de provisietarieven Correspondentie inzake een extern voorstel tot vereenvoudiging van de administratie Correspondentie en overzichten inzake de opgave van aan commissionairs uitbetaalde provisie Stukken betreffende de afhandeling van effectenbelastingen Correspondentie en nota inzake uitgelote gedeponeerde fondsen 1934

18 18 DNB - Bewaarneming & Correspondentie inzake de bij de Reichsbank gedeponeerde aandelen Hamburg-Sudamerikanische Dampfschiffahrts Gesellschaft voor rekening van Wm.H.Muller en Co Correspondentie inzake de, door de Belgische regering, genomen maatregelen om splitsing van Belgische obligaties in mantels en couponbladen tegen te gaan Correspondentie inzake het in bewaarneming nemen van fondsen voor de firma Lehmann & Co., als onderpand voor het nakomen van haar verplichtingen voortvloeiende uit lijfrentes 1937 Bevat persoonlijke gegevens Correspondentie, nota en mededeling inzake een ontwerp voor een regeling voor de vervanging van waardepapieren Correspondentie en nota s inzake de bewaarneming in de vorm van bewindvoering Bevat persoonlijke gegevens Correspondentie inzake de bewaring van effecten aan toonder door voogden of curators C Gesloten bewaarneming C GESLOTEN BEWAARNEMING Overzichten, van nieuwe posten, van in gesloten bewaarneming opgenomen waarden band Overzichten van, bij de Bijbank en agentschappen, in gesloten bewaarneming opgenomen waarden band Overzichten van, bij de hoofdbank, in gesloten bewaarneming opgenomen waarden band Registraties van in gesloten bewaarneming opgenomen waarden banden

19 & 05 DNB - Bewaarneming 19 C.10. Taken en handelingen van tijdelijke aard C Taken en handelingen met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog en de nasleep daarvan C.10. TAKEN EN HANDELINGEN VAN TIJDELIJKE AARD C TAKEN EN HANDELINGEN MET BETREKKING TOT DE TWEEDE WERELDOORLOG EN DE NASLEEP DAARVAN Stukken betreffende de introductie van Nederlandse effecten in New York en de vrijmaking van Nederlandse activa in de Verenigde Staten Correspondentie en nota's betreffende de afhandeling van een klacht inzake de aanmeldingsprocedure van Belgische effecten 1950