RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL IN 'T PARK

Transcriptie

1 RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL IN 'T PARK Plaats : Susteren BRIN-nummer : 17LH Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 28 Rapport vastgesteld te Eindhoven op 21 juli 2010

2

3 Inhoud 1 Onderzoek 5 2 Bevindingen 7 3 Conclusie 11 Bijlage 13 pagina 3 van 14

4

5 1 Onderzoek Op 28 heeft de inspectie basisschool In 't Park bezocht. Het bezoek is afgelegd vanwege de verplichting van de inspectie om scholen voor primair onderwijs ten minste eenmaal per vier jaar te bezoeken. Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van het onderwijs op de school beoordeeld met een beperkte set indicatoren, waarmee zij conform de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de school op belangrijke onderdelen onderwijs van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen, op de zorg en begeleiding en op de kwaliteitszorg. Daarnaast zijn enkele verplichtingen van de school in het kader van de naleving van wet- en regelgeving gecontroleerd, waaronder de onderwijstijd. De bevindingen uit het onderzoek in het kader van het vierjaarlijks bezoek worden gebruikt om te bezien of het reeds aan de school toegekende basisarrangement kan worden gehandhaafd. Eventueel geconstateerde tekortkomingen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse. Indien tijdens het onderzoek echter blijkt dat er mogelijk sprake is van zwakke of zeer zwakke onderwijskwaliteit, dan zet de inspectie het onderzoek in het kader van het vierjaarlijks bezoek, na overleg met het bevoegd gezag, om in een kwaliteitsonderzoek. In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek op basisschool In 't Park naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Onderzoeksopzet Deze rapportage over het onderzoek is gebaseerd op: Een beperkte set indicatoren uit het Toezichtkader po/vo 2009 van de inspectie. Het toezichtkader is te vinden op Analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij: schooldocumenten en handelingsplannen zijn bestudeerd; enkele groepsbezoeken zijn afgelegd voor het beoordelen van de planmatige uitvoering van de zorg; gesprekken met de directie en de intern begeleider zijn gevoerd. pagina 5 van 14

6

7 2 Bevindingen De bijlage van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Uit dit overzicht valt op te maken dat op basisschool In 't Park de kwaliteit van het onderwijs voor de meeste onderzochte indicatoren op orde is. Het betreft hier vooral de aspecten opbrengsten (kwaliteitsaspect 1), zorg en begeleiding (kwaliteitsaspect 7 en 8) en de kwaliteitszorg (kwaliteitsaspect 9). Echter op de verschillende aspecten is bij één of meerdere indicatoren nog verbetering nodig. Gerealiseerde kwaliteit Opbrengsten De gemiddelde eindopbrengsten liggen significant boven de bovengrens en zijn daarom van een goed niveau. Dat geldt zowel voor de leerresultaten van 2008, 2009 als De gemiddelde resultaten op het gebied van taal en rekenen zijn eveneens goed. De gemiddelde tussentijdse opbrengsten voldoen ook ruimschoots. De inspectie heeft hiervoor de meest recente resultaten van de toetsen technisch lezen (groep 3 en 4), begrijpend lezen (groep 6) en rekenen en wiskunde (groep 4 en 6) onderzocht. In alle gevallen vallen de gemiddelde resultaten op of boven de norm. De gemiddelde resultaten op het gebied van sociale competenties kan de inspectie nog niet beoordelen. Pas dit schooljaar gebruikt het team een instrument om de sociaal-emotionele ontwikkeling vast te stellen, zodat de school haar sociale opbrengsten -op termijn- over een periode van meerdere jaren objectief kan vaststellen. Zorg en begeleiding De leerlingenzorg is beschreven in een zorgplan, dat momenteel bijgesteld wordt. Komende periode wil het team meer aandacht besteden aan het werken met een algemeen groepsplan, waarin de vijf zorgniveaus, waar de leraren mee proberen te werken, zijn opgenomen. De signalering komt voldoende uit de verf gevoed door de opgestelde criteria voor handelingsplannen, de afspraken over het gebruik van methodegebonden toetsen in de groepen 3 tot en met 8 en de landelijk genormeerde tussentijdse Cito-toetsen voor alle groepen. Aanvullend werken alle leraren met een instrument om de sociaal-emotionele ontwikkeling in beeld te brengen. De leraren in groep 1 en 2 werken bovendien met een gestructureerd observatie-instrument om de ontwikkelingsgebieden in kaart te brengen. Op basis van de signalen die -onder meer- uit de toetsen komen bieden de leraren -na een globale analyse- noodzakelijke zorg aan risicoleerlingen aan de hand van (natuurlijke) handelingsplannen. Leerlingbesprekingen gaan hieraan vooraf. Het cyclisch werken komt daarbij gericht aan de orde. Leraren zijn verantwoordelijk voor het opstellen, uitvoeren en evalueren van de handelingsplannen en beslissen op basis daarvan of en hoe een vervolgtraject eruit moet zien. De intern begeleider is hierop aanspreekbaar. Kwaliteitszorg De kwaliteitszorg is voldoende cyclisch opgezet waarbij de zelfevaluatie bepalend is voor de prioritering van verbeterthema's in de schoolontwikkeling. pagina 7 van 14

8 Aan de hand van een meerjarenplan, geconcretiseerd in jaarplannen werkt de school gericht aan de verbetering van haar onderwijs en leren. Sterk hierbij is dat - uitgaande van een door het team vastgestelde visie en missie- in kleine werkgroepen de leraren de verschillende verbeterthema's in een plan van aanpak uitwerken en uitvoeren. Typerend in deze aanpak is de daarbij een vastgestelde leidraad, waarmee de leraren hun aanpak plannen. Ook kenmerkt deze cyclische aanpak zich door een jaarlijkse procesevaluatie, die vervolgens weer verwerkt wordt tot een jaarverslag. Met dit jaarverslag legt de school verantwoording af aan zowel het bevoegd gezag, als aan de medezeggenschapsraad en de ouders. Op de site van de school is dit verslag voor ieder toegankelijk. Daarnaast geeft de school ook in de -wettelijk verplichte schoolgids- ouders informatie over de opbrengsten van het onderwijs. Komend schooljaar zal de school nog explicieter de opbrengsten van haar schoolontwikkeling hierin opnemen en daarbij ook verwijzen naar dit jaarverslag. In de aanpak van de zelfevaluatie van de leeropbrengsten is de directie gestart met het opstellen van trendanalyses van de Cito Eindtoets en de tussentijdse toetsen van het Cito-leerlingvolgsysteem. Conclusies en aanbevelingen worden vastgelegd, hoewel nog globaal. Om in een cyclus van 4 jaar zicht te hebben op de kwaliteit van het onderwijsleerproces maakt de school gebruik van tevredenheidsonderzoeken onder leraren, ouders en leerlingen. Ook voert de school structureel klassenbezoeken uit aan de hand van kijkwijzers. De directie speelt hierbij een sleutelrol. Trends worden op hoofdlijnen met het team besproken en vormen een input voor een eventuele bijstelling van het jaarplan en na vier jaar het meerjarenplan. Om de gerealiseerde verbeteringen te borgen investeert de directie hier veel in. Enerzijds doet ze dat door afspraken doorlopend vast te leggen. Anderzijds investeert zij ook veel in de bewaking van afspraken door er aandacht aan te besteden in de teamvergaderingen en geregeld klassen te visiteren. De wijze waarop de school haar verbeteringen borgt lijkt bepalend voor de gunstige schoolontwikkeling tot op heden. Het team is daarbij gewend aangesproken te worden of zij feitelijk ook doen wat ze beloven. Gunstig is ten slotte ook dat de school er werk van maakt om het integrale personeelsbeleid te betrekken op het kwaliteitsbeleid. Persoonlijke ontwikkelingsplannen worden opgesteld, gevolgd en worden -indien van toepassing- betrokken op de te verbeteren competenties van het team in het kader van de verbeterthema's op schoolniveau. Al met al zijn deze resultaten een verdienste van de directie en het team, die hard werken om de kwaliteit van het onderwijs te optimaliseren. Verbeterpunten voor de onderwijskwaliteit Naast deze positief beoordeelde aspecten, vraagt de inspectie aandacht voor enkele onderdelen waarvan de kwaliteit verder moet verbeteren. Het betreft hier één indicator van de opbrengsten en één indicator van de zorg en begeleiding. Daarnaast vraagt de inspectie nog aandacht voor enkele indicatoren die weliswaar als voldoende beoordeeld zijn, maar die verder ontwikkeld kunnen worden. Opbrengsten De school kan nog niet voldoende laten zien, dat alle leerlingen zich naar verwachting ontwikkelen. Ze is echter wel volop in ontwikkeling. Een aanzet is gegeven door één van de leraren die de afgelopen periode vanuit beschikbare gegevens ontwikkelingsperspectieven heeft opgesteld voor enkele leerlingen met meer dan een jaar leerachterstand. pagina 8 van 14

9 Bij deze praktijkvoorbeelden geeft de school op bescheiden wijze aan met welke compenserende en beperkende factoren rekening gehouden moet worden bij het nastreven van het realiseren van het perspectief dat men voor ogen heeft. Een aanzet tot een planning van het aanbod is voor enkele leerlingen opgesteld. Deze planning vraagt nu een verdere uitwerking rekening houdend met het gegeven, dat in principe ook deze leerlingen de kerndoelen aangereikt krijgen. Daarna kan de leraar beginnen met het kritisch volgen en monitoren van deze leerlingen op de bereikte resultaten. Op basis hiervan beoogt men om het perspectief (half)jaarlijks bij te stellen, waarbij het nodig blijft, dat de school hierover goed met ouders blijft communiceren. Daarnaast is het van belang dat de school deze aanpak verbreedt naar alle leerlingen met een jaar leerachterstand en een eigen leertraject. De school heeft echter een goede start gemaakt. Zorg en begeleiding Ondanks het feit dat het team na de Cito-toetsronde, wel degelijk aangespoord wordt tot het maken van een analyse aan de hand van een vragenlijst, komt dit onderdeel op schoolniveau onvoldoende uit de verf. De kwaliteit van de analyse wisselt allereerst per leraar en is in een aantal gevallen te globaal van aard. Onderwijsbehoeften van risicoleerlingen worden daardoor te weinig expliciet vastgesteld. Meer ruimte voor diagnostische gesprekken en doortoetsen is dan ook relevant, zowel op groeps-, als individueel niveau. De kwaliteit van de (groeps)handelingsplannen kan daardoor uiteindelijk toenemen. Doelen kunnen dan concreter en meer 'smart' worden weergegeven en de effectmeting van de geboden zorg komt beter uit de verf. Aanvullend vraagt de inspectie aandacht voor enkele onderdelen, hoewel deze op zich van voldoende niveau zijn, waarvoor een verdere ontwikkeling nodig is. Allereerst is dat het gegeven, dat de criteria die de school nu hanteert voor het werken met de verschillende zorgniveaus, handelingsplannen, eigen leertrajecten, doublures, versnellen verdere aanscherping vragen. De directie is met de intern begeleider van plan dit voor de zomervakantie vastgesteld te hebben en op te nemen in het zorgplan. Ten tweede is het van belang, dat de leraren van de onderbouw zich verder oriënteren op een actueel gestructureerd observatie-instrument. Op dit moment gebruikt de school weliswaar een adequaat instrument voor de Nederlandse taal; echter voor wiskundige oriëntatie is een aanpassing nodig. Het team heeft dit al onderkend. Ten derde wijst de inspectie erop, dat het van belang is, dat er bij het werken met de handelingplannen, een goede verantwoording moet zijn van de uitvoering ervan bijvoorbeeld aan de hand van een groepsplan en logboek. Tot slot merkt de inspectie op, dat het nodig is in de middenbouw enkele groepen intensiever door te lichten op de feitelijke hulpvragen van de risicoleerlingen. Op basis van deze diagnose kunnen de leraren met een groepsplan op de verschillende zorgniveaus gericht aan de slag te gaan. Momenteel krijgen deze leerlingen wel zorg, maar de vraag is of deze zorg altijd even effectief is en of het onderwijs voldoende is afgestemd op de hulpvraag van deze leerlingen. Het team wil deze ambitie nog dit schooljaar realiseren. Kwaliteitszorg Binnen het kwaliteitsbeleid beantwoordt één indicator niet aan de richtlijnen van de inspectie. Het betreft de analyse van de leerlingenpopulatie. De directie weet weliswaar veel over de leerlingen, maar heeft deze kennis te weinig geëxpliciteerd en geanalyseerd in haar systeem van kwaliteitsbeleid. pagina 9 van 14

10 Ze kan te weinig een gerichte typering geven van de "In 't Parkleerling" en hun specifieke onderwijsbehoeften. Dit is van belang mede gelet op het feit dat er toch rond 13% leerlingen instromen, die -vanwege gezinsachtergronden- in aanmerking komen voor extra faciliteiten. Aanvullend signaleert de inspectie in de aanpak van de kwaliteitszorg enkele aandachtspunten die nog verder ontwikkeld kunnen worden. Allereerst betreft dat een verdere uitbouw van de trendanalyses van zowel de gemiddelde leerresultaten naar aanleiding van de Cito Eindtoets, als de 'sociale' opbrengsten. Ook kunnen de bestaande trendanalyses aan diepgang winnen door de analyse inhoudelijk verder uit te werken. Ten tweede is het nodig dat in de jaarplannen de doelen meer smart geformuleerd worden door deze zowel op leraar- en leerlingniveau uit te werken. De evaluatie van beoogde effecten wordt dan meer productgericht. pagina 10 van 14

11 3 Conclusie De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijs op basisschool In 't Park op de onderzochte onderdelen grotendeels op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de school op die gebieden beperkt tekortkomingen kent. Om die reden wordt het al aan de school toegekende basisarrangement gehandhaafd. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse, waarbij opnieuw de vraag aan de orde is of het toezichtarrangement eventueel moet worden aangepast. De inspectie concludeert tevens dat de naleving van de wet- en regelgeving op de onderzochte onderdelen op orde is met uitzondering van het zorgplan. Met de directie zijn de noodzakelijke aanpassingen van het wsns-zorgplan besproken. De school zal haar bijdrage leveren in het samenwerkingsverband het plan aan te passen. pagina 11 van 14

12

13 Bijlage Overzicht indicatoren en bevindingen. Met de scores 1 tot en met 5 wordt tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren op de school zijn gerealiseerd: 1 slecht; 2 onvoldoende; 3 voldoende; 4 goed; 5 niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten). Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. (De nummering van de indicatoren verwijst naar de nummering van de volledige set indicatoren uit het Toezichtkader po/vo Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, zijn gemarkeerd met een asterisk*.) Het kwaliteitsprofiel van basisschool In 't Park Tabel 4.1 Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Tabel 4.2 Kwaliteitsaspect 7a: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. pagina 13 van 14

14 Tabel 4.3 Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Tabel 4.4 Kwaliteitsaspect 9: De school heeft een systeem voor kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Tabel 4.5 Wet- en regelgeving ja nee N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 13). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 16 en 12). N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WPO, art. 19). N4 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WPO, art. 8). pagina 14 van 14