Verslag Deelsessie De Groene Legenda
|
|
- Bertha de Meyer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verslag Deelsessie De Grene Legenda Jaar van de Ruimte, Achtergrnd Na vijftig jaar van zrg vr het landschap p rijksniveau is er nu - na de decentralisatie van het ruimtelijk beleid - niet veel meer van landschapsbeleid p natinaal niveau terug te vinden. Ondertussen gaat de transfrmatie van het Nederlandse cultuurlandschap vrt, sms als gevlg van grte prgramma s zals energietransitie en deltaprgramma, sms dr allerlei aanpassingen van de agrarische cndities zals de vergrening van het GLB en het afschaffen van de melkquta. De prvincies bezinnen zich k p hun publieke verantwrdelijkheid vr landschappelijke kwaliteit en vullen dat mmenteel verschillend in. Dr de versnipperde aanpak en de sterke neiging het primaat bij burgers en maatschappelijke rganisaties te leggen raakt het cultuurlandschap nderhevig aan fragmentatie en tallze cmprmissen. Het landschap verliest snel zijn betekenis als ruimtelijk integratiekader dat zijn eigen kwalitatieve benadering vraagt. Reden geneg m een zektcht te starten naar de relevantie en inhud van een grene legenda als input vr de ntwikkeling van de nieuwe natinale Omgevingsvisie. - Vrzitter: Rb Janmaat, Landwerk - Begbeeld en inleider p de stellingen: Eric Luiten, Rijksadviseur vr Landschap en Water (CRa) - Samenvatters: Stephan Hermens, Kim Klaassen Bs Aan de hand van verschillende nderwerpen zijn dr Eric Luiten 4 stellingen pgesteld, gefrmuleerd in de ik -vrm. De reacties hierp vanuit het publiek zijn in dit verslag k beschreven. De kwaliteit van de grene ruimte Waar staan we nu p het gebied van landschap? Er is een kantelpunt p bestuurlijk, maatschappelijk en inhudelijk niveau. Wat is er vergebleven van het landschap, de grene ruimte, na alle stedelijke ntwikkeling? Bij rde ntwikkelingen wrdt gren als cmpenserende maatregel ingezet en als legenda-eenheid pgenmen. Rd en gren kmen samen terug in het VINEX-prgramma. In de 20e eeuw heeft er wederpbuw van stad en landbuw plaatsgevnden. Er was een agrarische en landschappelijke revlutie dat p Rijksniveau werd bepaald: de landinrichtingsplannen. We hadden de wederpbuwlandschappen p het platteland dat een reusachtige transfrmatie tt gevlg had. Daarnaast waren er k verzachtende maatregelen als de landschapsbuw. Het beleid bleek meilijk grijpbaar. Het is niet gelukt m ged natinaal beleid p te stellen. Het is een eeuw van verlies p het gebied 1
2 van landschap. Het blijkt lastig te zijn m ged landschapsbeleid te definiëren. Er bestaat een typisch Nederlands beeld van grasland met keien met p de achtergrnd de stad. Er zijn veel structuren verlren gegaan. Het verschil in pvatting/waardering wrdt duidelijk als de blik wrdt gericht p Flevland. In de ene publicatie krijgt deze de waardering 0 mdat er niets ud is. Bij Alterra krijgt deze juist een hge waardering vanwege de gaafheid van dit jnge landschap. Er zijn veel verschillende abstractieniveaus / beschuwingsniveaus, zals de landschapssystemen, structuren en patrnen. Stelling 1: Ik vind dat de kwaliteit van de grene ruimte in balans is gebleven met de enrme ecnmische en demgrafische grei in de 20e eeuw. Argumenten vr en tegen vanuit de zaal: Dit geldt niet vr de eclgische kwaliteit. Landschap is van niemand gewrden. We hebben meer eigenaren ndig. De Randstad is meer pen dan dat er sprake is van landschap. De kwaliteit van het landschap in Twente gaat steeds verder achteruit. De landschapselementen als hutwallen en singels verdwijnen steeds meer. Op natuur is een veel sterker regime dan p landschap. Landschap is nu vral een ecnmisch belang, zals de recreatielandschappen. Dit is wel meer in balans gebracht. Er is veel wisselend beleid. Aan de ene kant den we alles aan de parels als Katwijk en Hndsbssche Zeewering, maar elders treedt er verledering p. In de ndergrnd/watersystemen is veel verslechtering. Het is wel ged gegaan in vergelijking met andere metrplen. Er is grte variatie. Rnd water en ruimte is veel ged gegaan, maar rndm VINEX is het diepe drefenis. Stemming: Eens: 8; Oneens: 8 Ontwikkelingen Er zijn verschillende ntwikkelingen gaande. Eén daarvan is de grte waterpgave, Wateragenda (Deltaprgramma, Ruimte vr de rivier), waar miljarden in het Deltafnds vr de kmende jaren beschikbaar vr zijn. De tweede ntwikkeling is de energietransitie, met verschillende interpretaties van schaalniveaus en expressies. Een derde ntwikkeling is de vergreningsverplichting van het Gemeenschappelijk Landbuw Beleid (GLB). Vergrening leidt zeker vr kleigebieden/akkerbuw tt verplichtingen. Dit kan autnm/spntaan wrden pgepakt, f juist wat meer vanuit een visie. Een vierde ntwikkeling is de leegstand als gevlg van enrme schaalvergrting. Een vrbeeld hiervan is de familie Kk uit Amersfrt, afgelpen zndag te zien in een 2
3 dcumentaire p de televisie. Zij zijn tegen de strm van stadsuitbreiding in p hun lcatie gebleven. In he begin zaten ze vral in de weg. Nu wrdt hun bedrijf gekesterd vanwege hun bilgische bedrijfsvering. Er is een grte beweging dr schaalvergrting. Afschaffing van het melkqutum zal dit ng gaan versterken. Er gaan veel agrarische bedrijfsgebuwen vrijkmen. De 70er jaren stallen (asbest) zijn een prbleem. Stelling 2: Ik vind dat de ntwikkelingen die zich nu vrden in de grene ruimte het cultuurlandschap geweld aan den. Argumenten vr en tegen vanuit de zaal: Ontwikkelingen brengen veel kansen met zich mee en wrden sms k wel benut. We (waterschap) zijn te veel gewend aan sectraal werken, daar liggen ng kansen. Het cultuurlandschap is een weerslag van ude ntwikkelingen. Dat nieuwe ntwikkelingen daar p gespannen vet mee staan is lgisch. Echte nieuwe structuren kmen ng. We staan nu ng aan het begin van een hudbaar cultuurlandschap. Het cultuurlandschap is altijd in ntwikkeling geweest. Ontwikkelingen zuden cultuurlandschap meten verrijken. Daar huden we p dit mment rekening mee. De essentie van het cultuurlandschap is dat het altijd in beweging is. Het is belangrijk dat het cultuurlandschap leesbaar blijft. Flevland heeft te weinig samenhang. Het is misschien wel een leefbaar landschap, maar geen herkenbaar landschap. Er met ged gekeken wrden naar de energie-pgave bij landschap. Er met ruimte zijn vr meer water en windturbines, p een zrgvuldige manier, dus kwaliteit leveren. Behud dr ntwikkeling, dr de inzet van ntwerpers. Nieuwe beleving creëren en nderscheid maken. Een windmlenpark in de Beemster is iets anders dan in het Wieringermeer. Subsidieregels vragen m gescheiden trajecten. Dit maakt het lastig m ntwikkelingen te cmbineren en maakt faciliteren steeds meilijker. We meten nu werk met werk maken. Stemming: Eens: 5; Oneens: 7 Bezrgdheid Landschap is een sterk merk. Er is vaak veel weerstand tegen de aantasting van het landschap. Dit kmt niet zzeer vrt uit een direct belang, maar meer vanuit idelgisch belang. Dit is nu een gelegitimeerde psitie, maar heeft k zijn schaduwkanten. Het leidt vaak tt vertragingen waardr de infra-prjecten wel tt drie maal z veel kunnen gaan ksten. Weerstand leidt dan k tt hge ksten. 3
4 Stelling 3: Ik vind de maatschappelijke bezrgdheid ver de grene ruimte niet effectief. Argumenten vr en tegen vanuit de zaal: In Twente is er veel bezrgdheid ver de berenerven. Er is daarvr dan k een Erventransitiedag gerganiseerd. Niemand heeft hiervr ng een plssing. In de tijd van Henk Bleker manifesteerde maatschappelijke bezrgdheid zich niet. De grtste zrg is de slechte verbinding tussen de burger en het landschap. De tunnel dr het Grene Hart heeft veel geld gekst. Dit geld had beter ingezet kunnen wrden. De maatschappelijke bezrgdheid is nu niet ged gerganiseerd. De mgeving wrdt vaak te laat in het prces p de hgte gebracht, als de beslissingen al genmen zijn. Aanpassingen in dat stadium zijn extra duur. Grene ruimte krijgt te weinig erkenning. Het met effectiever gemaakt wrden. We meten weer gaan beseffen dat grene ruimte met kwaliteit de ecnmie helpt. Het is lastig dat bezrgdheid meestal vrtkmt vanuit de eigen situatie. Dit leidt bij mitigerende maatregelen tt een stapeling van individuele wensen. Organisaties die de grene ruimte beschermen zijn ngal versnipperd, waardr het minder effectief is. Het kan effectiever wrden dr met partijen aan de vrkant te spreken. Plannen zijn in eerste instantie vaak te gedkp. Inspraak resulteert vaak in kwaliteitswinst. We meten de handen in een slaan. Stemming: Eens: vrijwel gehele grep; Oneens: 1 Zrg Het landschapsbeleid uit de Nta Ruimte heeft tt weinig geleid. Na jaar pgingen m tt landschapsbeleid te kmen kan gecnstateerd wrden dat het niet is gelukt. Het ne-liberale kabinet Rutte1 (Bleker/Schultz) heeft alles geschrapt waar nder de Natinale Landschappen, Rijksbufferznes, RdS. De beleidscategrieën wrden niet meer p beleidsniveau geagendeerd. Institutinele rganisaties als Dienst Landelijk Gebied zijn pgeheven en Staatsbsbeheer met met een aanzienlijk lager budget verder. Prvincies wrden geacht het nu p te pakken. CRa det mmenteel een quickscan naar de wijze waarp de prvincies landschapsbeleid veren. Hierbij rijzen de vragen als: Is er ng samenhang? He verhuden prvinciegrenzen zich tt landschappelijke kwaliteit? Landschap is uit. Ruimtelijke kwaliteit is in. Zijn crprate partijen zals Enec, VGZ, Heijmans, Campina en K3Delta de nieuwe adptieuders van het landschap? 4
5 Stelling 4: Ik vind de crprate zrg vr de kwaliteit van de grene ruimte de publieke verantwrdelijkheid met vernemen. Argumenten vr en tegen vanuit de zaal: Het landschap is een publieke verantwrdelijkheid. Campina is niet z zrgvuldig met beren: pleit vr publieke rl. Bedrijven hebben een belangrijke rl, maar laat het ze niet vernemen. Het is een taak vr ns allemaal, we zijn allemaal verantwrdelijk. De drinkwaterbedrijven meten er k bij betrkken wrden. Recreatieschappen zijn nbestuurbaar gewrden: hier met iets p gevnden wrden. Natuur en recreatie meten meer met elkaar verbnden wrden. De verheid met een duidelijk beleidskader bieden. Daarbinnen ligt een rl vr ndernemers. Vaak gaat het bij terreinbeheerders heel ged met inzet van vrijwilligers. Meten de waarde vr crprate rganisaties uitputten: dan waarbrg je wel kwaliteit: klantbinding dr kppeling landschap met prduct. Bedrijven hebben alleen interesse in geld verdienen: dit gaat vr landschap niet werken. Als verheid flexibeler wrdt en het bedrijfsleven meer ruimte geeft, liggen er wel kansen. Dan kunnen bedrijven hun eigen kwaliteit definiëren. Hierver met je met elkaar in gesprek gaan. Dit meten we met zijn allen den. Hier ligt k vr crprate een taak. Het gaat niet alleen m geld verdienen. Dr maatschappelijke betrkkenheid kun je juist meer geld verdienen en heeft het k vrdeel. Zij zuden bijvrbeeld k eigenaar van landschap kunnen wrden. Stemming: eens: 3; neens; kleine meerderheid Tweets We kiezen de stelling waar een grte meerderheid vr is: Ik vind de maatschappelijke bezrgdheid ver de grene ruimte niet effectief Als nabrander wrdt een stelling tegevegd: Er met een grene legenda kmen 5
Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân
1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.
Nadere informatieVeel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012
Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:
Nadere informatieHet Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken
Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan
Nadere informatieKenneth Smit Consulting -1-
Versneld en cntinu verbeteren van de perfrmance en de resultaten van uw medewerkers en rganisatie. Perfrmance en rendementsverbetering van uw rganisatie is de fcus waarp de activiteiten van Kenneth Smit
Nadere informatieTeamtrainingen en teamdagen
Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Teamtrainingen en teamdagen Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek Cntact: 06 155 77
Nadere informatieSubsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte 2015. Doelstelling subsidie:
Subsidietetsingskader VVE gemeente Raalte 2015 Delstelling subsidie: Op grnd van de Wet OKE (Ontwikkelingskansen dr kwaliteit en educatie zijn gemeenten verantwrdelijk vr de Vrschlse educatie. Gemeenten
Nadere informatieMaak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar
Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke
Nadere informatieCoachend feedback geven. 2-daagse training rond feedback geven en ontvangen
2-daagse training rnd feedback geven en ntvangen Wat is de kern van deze training? Tijdens deze intensieve praktijkpleiding zmen we in p een van de belangrijkste (én meilijkste) cmmunicatievaardigheden:
Nadere informatieCommunicatie voor beleid Interactie (raadplegen, dialoog, participatie) en procescommunicatie; betrokkenheid, betere besluiten en beleid
Samenvatting BEELDEN OVER COMMUNICATIE TEYLINGEN Bevindingen gesprekken ver Cmmunicatie, raad- en cllegeleden, rganisatie en samenleving In deze ntitie zijn de resultaten van zwel de gesprekken van 9 ktber
Nadere informatieBeleidsplan Natuur, Landschap, Infrastructuur en Gebouwen 2010-2015 consistent actief beheer
Beleidsplan Natuur, Landschap, Infrastructuur en Gebuwen 2010-2015 cnsistent actief beheer Hfdlijnen van beleid, delstellingen en randvrwaarden Vastgesteld p 11 december 2009 1. 1. Inleiding Het Beleidsplan
Nadere informatieBij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.
1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische
Nadere informatieStatenvoorstel nr. PS/2014/341
Statenvrstel nr. PS/2014/341 Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke Participatie Datum Inlichtingen bij 23 april 2014 mevruw G.J. Overmeen-Bakhuis Aan Prvinciale Staten Onderwerp Initiatiefvrstel Cde Maatschappelijke
Nadere informatieProcesdocument Klankbordgroep Schakenbosch
Prcesdcument Klankbrdgrep Schakenbsch Tijdens de klankbrdgrepvergadering van 23 juni 2010 is de afspraak gemaakt met de leden van de klankbrdgrep m duidelijkheid te geven ver het prces, de kaders, de verschillende
Nadere informatieSubsidies waar weidegang als voorwaarde kan worden gesteld
Bijlage 1 Weidegang stimuleren dr middel van subsidies Het is ged mgelijk m weidegang in de melkveehuderij te stimuleren met behulp van bestaande subsidies. Dit is een verzicht van de agr- en landbuwsubsidies
Nadere informatieSOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017
SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het
Nadere informatiePassend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?
Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk
Nadere informatieLOGBOEK van: klas: 1
LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke
Nadere informatieJaarverslag cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Jaarverslag 2015 cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2015 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid
Nadere informatieWaterbeheer, kan jij het aan?
Waterbeheer, kan jij het aan? Een rllenspel ver waterbeheer in het beheergebied van een waterschap Vakgebied: Aardrijkskunde, Bilgie, Maatschappijleer Niveau: klas 3 HAVO en VWO Tijdsduur: 60 minuten Waterbeheer
Nadere informatieMet vriendelijke groet, mede name;j(s,^hr. W. .CM. Schellekens, hoofdinspecteur curatieve zorg.
WERKGEBIED ZUIDWEST Bezekadres Pstadres Telefeen Telefax Internet Wilhelmina van Pruisenweg 52 Den Haag Pstbus 90700 2509 LS Den Haag (070)304 15 00 (070) 304 15 00 www.igz.nl STAATSTOEZICHT OP DE VOLKSGEZONDHEID
Nadere informatieHandreiking functionerings- en beoordelingsgesprekken griffiers
Handreiking functinerings- en berdelingsgesprekken griffiers September 2014 Functineringsgesprek Als de griffier is aangesteld, is het verstandig m met elkaar te blijven reflecteren p het functineren.
Nadere informatieVerandertrajecten voor individuele medewerkers
Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Verandertrajecten vr individuele medewerkers Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek
Nadere informatieHandleiding. Het opstellen van een diaconaal beleidsplan
Handleiding Het pstellen van een diacnaal beleidsplan Versie 1.0 Generale diacnale cmmissie Datum: augustus 2015 Generale diacnale cmmissie Vendelier 51-D 3905 PC VEENENDAAL Telefn (0318) 505541 Website:
Nadere informatieKindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b
Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd
Nadere informatieSimulatie werkgroepbijeenkomst
Simulatie werkgrepbijeenkmst www.cnnectbegeleiding.nl 2011 1 Infrmatie vr de vrzitter (enkele dagen vraf) Je hebt de grepsleden het vlgende mailtje gestuurd: Hans (de directeur) heeft mij gevraagd m een
Nadere informatieHet Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?
Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas
Nadere informatieJaarverslag Cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Jaarverslag 2016 Cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2016 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid
Nadere informatieHOW TO REVIEW THE LITERATURE AND CONDUCT ETHICAL STUDIES
HOW TO REVIEW THE LITERATURE AND CONDUCT ETHICAL STUDIES The literature review Het is belangrijk m te bepalen wat anderen al ver het prbleem geleerd hebben vr je het zelf bestudeerd. Het idee van een literatuurstudie
Nadere informatieWaarom en hoe accountants hun verdienmodel moeten aanpassen. Van uren factureren naar value added pricing
Waarm en he accuntants hun verdienmdel meten aanpassen Van uren factureren naar value added pricing Waarm en he accuntants hun verdienmdel meten aanpassen 2 Inhud Inleiding 3 De ntwikkelingen 4 Blijvende
Nadere informatieUw kenmerk Ons kenmerk Toestelnummer 2009/ Uw brief d.d. Behandeld door Bijlagen R.M.C. Strijker
De raad van de gemeente Alkmaar Rekenkamercmmissie Uw kenmerk Ons kenmerk Testelnummer 2009/027 0725489342 Uw brief d.d. Behandeld dr Bijlagen R.M.C. Strijker Onderwerp Evaluatie kwaliteit prgrammabegrting
Nadere informatieEvaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014
Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de
Nadere informatieVAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD
VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er
Nadere informatieCursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs
Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver
Nadere informatieDromen met realiteitszin
Platfrm Zrg, Welzijn en Onderwijs Digitaal verbnden Drmen met realiteitszin Een gedeelde kijk p de tekmst van prfessineel leren Gezamenlijk (In)frmeel (Les) material delen Actueel Leren en ntwikkelen Open
Nadere informatieAccountmanagers laten veel kansen liggen
Vndelstraat 35e Accuntmanagers laten veel kansen liggen Sinds de crisis zijn de financiële markten structureel veranderd. Vr de crisis kregen de banken veel aanvragen, was het kapitaal veel gedkper en
Nadere informatieTer voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Primair nderwijs Ter vrbereiding p uw aanvraag vindt u in dit dcument de criteria en vragenlijst vr het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Nadere informatiePresentatie eisen reisweek
Presentatie eisen reisweek Beste reisadviseurs, De aftrap is genmen. We zijn begnnen aan een spannende strijd m te bepalen he nze werkweek er in juni 2013 uit zal zien. Natuurlijk lijkt het een beetje
Nadere informatieProtocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling
Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden
Nadere informatieFeedback. Effectief hulpverlenen met goesting. Methodiek. Omschrijving:
Effectief hulpverlenen met gesting Feedback Methdiek Omschrijving: De delstelling van deze methdiek is in de eerste plaats reflectie p he juw team met feedback mgaat, en he juw team daarin kan greien.
Nadere informatiePedagogische Civil Society
Pedaggische Civil Sciety Nieuwkmer in het cntinuüm van pvedndersteuning? 4 juni 2010 Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Welkm Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Werkzaam bij SO&T: kwaliteit in Opveden
Nadere informatieZoals bekend hebben we de verdere ontwikkeling van de organisatie van de GGD verbonden aan
GGD Hllands Nrden Dr de wind, met een nieuwe kers naar dezelfde bestemming! Zals bekend hebben we de verdere ntwikkeling van de rganisatie van de GGD verbnden aan 3 speerpunten; - Externe riëntatie versterken
Nadere informatieIn de workshop is alleen een bijdrage geleverd met betrekking tot de theoretische onderbouwing/ het theoretisch kader van het curriculum.
Verslag wrkshp 1 en 2 : In de wrkshp is alleen een bijdrage geleverd met betrekking tt de theretische nderbuwing/ het theretisch kader van het curriculum. Een eerste reactie p de pzet van het curriculum:
Nadere informatieBomen over Bomen. Bomen en de APV
Bmen ver Bmen Bmen en de APV Apeldrn, december 2007 Bmen en de APV Inhud Pagina Bmen en de APV...3 1. Inleiding...5 1.1 Aanleiding...5 1.2 Del...5 1.3 Prduct...5 1.4 Plangebied...6 1.5 Status...6 1.6
Nadere informatieRollenspel Jezus redt
Rllenspel Jezus redt Krte mschrijving prgrammanderdeel De leerlingen spelen samen een bestuursrechtzaak bij de Raad van State na. De Raad van State is de hgste bestuursrechter van Nederland. In deze rechtszaak
Nadere informatieVeelgestelde vragen over goodwill
Veelgestelde vragen ver gdwill Geschiedenis van gdwill 1. Waarm wrdt dit nderwerp nu ter sprake gebracht? Gdwill bestaat tch al heel lang? Al enige jaren hrt de LOVAH het geluid dat gdwill weer terug is.
Nadere informatieSamenvatting Deelprojecten Ouderen Samen
Samenvatting Deelprjecten Ouderen Samen Vughtse Ouderen aan het Wrd In januari 2007 zijn dr het Prject Ouderen Samen vier bijeenkmsten gerganiseerd waarvr alle Vughtse inwners van 55 jaar en uder waren
Nadere informatieKwartaalrapportage. Stichting Nieuwe Generatie Brasil. Eerste Kwartaal 2015
Kwartaalrapprtage Stichting Nieuwe Generatie Brasil Eerste Kwartaal 2015 Want ik had hnger en jullie gaven mij te eten, ik had drst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen
Nadere informatieSIG Groene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2014 / jaarplan 2015
SIG Grene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2014 / jaarplan 2015 Inleiding Hiernder treft u het jaarverslag 2014 en het jaarplan 2015 van de Special Interest Grup Grene ICT & Duurzaamheid aan. Het jaarverslag
Nadere informatiePresenteren met Impact:
Presenteren met Impact: Gelven Presenteren is geweldig! Ik geef te, de eerste keer dat ik vr een grep stnd had ik zweethanden en een rd hfd, maar de afgelpen jaren heb ik tientallen keren vr grepen gestaan
Nadere informatieChecklist Veranderaanpak Inhoud en Proces
list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der
Nadere informatieKwartaalrapportage. Stichting Nieuwe Generatie Brasil. Tweede Kwartaal 2014
Kwartaalrapprtage Stichting Nieuwe Generatie Brasil Tweede Kwartaal 2014 Want ik had hnger en jullie gaven mij te eten, ik had drst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen
Nadere informatieopleidingsniveau laag % % middelbaar/hoog % %
Niet-werkende werkzekenden aan het werk in 2010: Wie zijn ze en waar vinden ze werk? Managementsamenvatting Oktber 2011 UWV WERKbedrijf helpt werkzekenden bij het vinden van een baan en werkgevers bij
Nadere informatieLokale subsidies voor energiebesparing en duurzame energie
RETS RESpedia Lkale subsidie vr energieprjecten Ec Centre Wales Jake Hllyfield Lkale subsidies vr energiebesparing en duurzame energie Diverse lkale verheden in Wales hebben uiteenlpende maatregelen genmen
Nadere informatiePestprotocol basisschool Pieter Wijten
Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de
Nadere informatieCMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014
CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014 Inhud Respns... 1 Samenvatting van de resultaten... 1 Vragen ver de pleiding... 2 Vragen ver de stagiair... 3 Wat ziet u als sterke punten van de pleiding CMD?... 4 Wat
Nadere informatieWMO 2015 en Huishoudelijke hulp
Kennisdcument WMO 2015 en Huishudelijke hulp De gevlgen van uitspraken van de Centrale Raad van Berep vr gemeentelijk beleid biedt u dit kennisdcument aan in samenwerking met haar partner: Auteur: mr.
Nadere informatieJe loopbaanplan in vijf stappen. Handleiding voor het schrijven van je loopbaanplan. 2018, Mariska Hidding
Je lpbaanplan in vijf stappen Handleiding vr het schrijven van je lpbaanplan 2018, Mariska Hidding Inhudspgave Vrwrd 3 Del en nut van het lpbaanplan 4 Lpbaanplan vlgens CAR-UWO 4 Maak je eigen lpbaanplan
Nadere informatiehandleiding voor begeleiding van mbo-jongeren met eergerelateerde problemen
handleiding vr begeleiding van mbo-jngeren met eergerelateerde prblemen HANDLEIDING OMGAAN MET EERGERELATEERDE ISSUES VOOR BEGELEIDING VAN MBO-JONGEREN MET EERGERELATEERDE PROBLEMEN Jngeren gaan naar schl
Nadere informatieCommunicatieplan eindopdracht PD
Cmmunicatieplan eindpdracht PD Een nieuwe identiteit Renée Krpraal, Patrick van Bxtel en Michel Janse INHOUDSOPGAVE Pagina 2 Pagina 3 Pagina 4 Pagina 5 Pagina 6 Pagina 8 Pagina 10 Pagina 11 Pagina 12 Pagina
Nadere informatieOnderlegger Mijn Plan handleiding EMB Handvatten voor het invullen van het Mijn Plan voor de EMB doelgroep
Onderlegger Mijn Plan handleiding EMB Handvatten vr het invullen van het Mijn Plan vr de EMB delgrep Dr: Ilna Gruijters en Ltte Abeling Datum: Juli 2015 Versie: 1.0 Inhudspgave: He zet ik de ude SO m naar
Nadere informatieRisicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw
Risicmanagement in zrgbuwprjecten Centrum Zrg en Buw Inhud Zelfscan; Rl CZB bij risicmanagement; Wat kunt u verwachten? Vraag Past uw initiatief in het strategisch huisvestingsplan van de rganisatie? Het
Nadere informatieOnderwerp Wijziging van de Verordening tot het kunnen verlenen van een alleenrecht voor Concern voor Werk. Aan de raad. Status: ter besluitvorming
N. 218419-1 Emmelrd, 14 januari 2014. Onderwerp Wijziging van de Verrdening tt het kunnen verlenen van een alleenrecht vr Cncern vr Werk. Advies raadscmmissie [ ] Aan de raad. Status: ter besluitvrming
Nadere informatieZijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.
Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer
Nadere informatieGS brief aan Provinciale Staten
GS brief aan Prvinciale Staten Pstadres Prvinciehuis Pstbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-hlland.nl Datum zie verzenddatum Aan Prvinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp Infrmatie ver het
Nadere informatieFAQ Innovatieve bedrijfsnetwerken versie 18 november 2015
FAQ Innvatieve bedrijfsnetwerken versie 18 nvember 2015 Wanneer kan het IBN effectief van start gaan? De steun aan een innvatiecluster kan p zijn vregst starten p de eerste werkdag van de maand die vlgt
Nadere informatieBeweeg Mee! De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de collectieve verzekering voor de minima van de gemeente Den Haag
Beweeg Mee! De gecmbineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de cllectieve verzekering vr de minima van de gemeente Den Haag Mensen niet alleen aan het bewegen brengen, maar k aan het bewegen huden. Dat
Nadere informatieOIZ beleidsdocument
OIZ beleidsdcument 2018-2020 OIZ: OIZ is een vereniging van bedrijven die actief zijn in het ntwikkelen en leveren van ICT plssingen (hardware, middleware, sftware en daaraan gerelateerde diensten) en
Nadere informatieChemelot, directeur Marketing en Business Development
Verslag achtste bijeenkmst NSI Denktank 14 nvember 2012 Lcatie: Service Science Factry, Universiteit Maastricht, Tngersestraat 6 Deelnemers: Jchen Barth Maurice Benneker Lex Brghans Hetty van Emmerik Anita
Nadere informatieRichtlijnen functioneringsgesprek evangelist. Versie 1.0
Richtlijnen functineringsgesprek evangelist Versie 1.0 Datum: mei 2015 1. Inleiding In deze brchure krijgt u een praktische handreiking met betrekking tt het huden van een functineringsgesprek met een
Nadere informatieHet college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Enschede;
Uitveringsbesluit Jeugdhulp Enschede 2015 Het cllege van Burgemeester en Wethuders van de gemeente Enschede; - gelet p de artikelen 2.3, 12.3, 12.4 en 19 van de Verrdening Jeugdhulp Enschede 2015, waarin
Nadere informatieHoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen
He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen UITWERKING
Nadere informatiere-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return
jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting MatchWinners Rermnd jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting Matchwinners Rermnd 1. Intr Sinds 2009 biedt
Nadere informatieDe voorzitter heet alle aanwezigen welkom en neemt kort de opzet van de vergadering door.
VERSLAG Regivergadering regi 7, 8 & 9 veldvetbal vv Hglanderveen d.d. maandag 15 ktber 2012 Aanwezig: Districtsbestuur Arbeidsrganisatie Landelijk Afgevaardigden Regi Afgevaardigden Verenigingen Jaap Verkrst,
Nadere informatieVOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!
Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit
Nadere informatieTraining Effectief Monumentenbeheer
Training Effectief Mnumentenbeheer Naast kennis is een gevel van ged vakmanschap ndig. He km je tt een effectief en kwalitatief hgwaardig beheer van mnumenten? TEM 2019 Training Effectief Mnumentenbeheer
Nadere informatieM200403. Het MKB en de BV. Achtergronden van de keuze van ondernemers. Ro Braaksma. Klaas Bangma
M200403 Het MKB en de BV Achtergrnden van de keuze van ndernemers R Braaksma Klaas Bangma Zetermeer, 24 maart 2004 Het MKB en de BV Waarm kiezen ndernemers vr een bepaalde rechtsvrm? En in het bijznder:
Nadere informatieProjectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020
Vrdracht Prvinciale Staten van Nrd-Hlland Vrdracht Haarlem, juli 2012 Onderwerp: Uitveringsprgramma 2012-2015 Visie Openbaar Verver 2020 Bijlage: Prjectmschrijvingen van het Uitveringsprgramma 2012-2015
Nadere informatieVerslag bijeenkomst bloeiende stationsomgevingen. 1 juni 2015
1 juni 2015 Aanwezig: Bart van Eijk (bleiende, Metr en Tram), Erik Buma (reclame, Metr en Tram), Alexander ten Have (GVB, cmmercie), Hans Smit (wayfinding, Metr en Tram), Kees Kaptein (mgevingsmanager
Nadere informatieVergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen
Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur
Nadere informatieAdviesthema Netwerksamenleving en duurzame energie
PCL vergadering d.d. 03-06-2014 Onderwerp Datum tijdstip Aanwezige PCL leden Afwezigen Verslag PCL vergadering 03 juni 2014 17.00-19.00 uur A.F. van de Klundert, M. v.d. Grep, L. van Bree, J.A.C. Hgenbm,
Nadere informatieGEMEENTE VA LKEN SWAARD
GEMEENTE VA LKEN SWAARD de Hfnar 15 Pstbus 10100 5550 GA Aan de leden van de raad Valkenswaard Telefn (040) 208 34 44 Telefax (040) 204 58 90 e-mail Kenmerk: 10uit06511 genieente@valkenswaard.nl nderwerp:
Nadere informatieIWI. De Gemeenteraad Postbus 11563
Inspectie Werk en Inkmen Tezicht Gemeentelijk Dmein De Gemeenteraad Pstbus 11563 2502 AN Den Haag Prinses Beatrixlaan 82 2595 AL Den Haag Telefn (070) 304 44 44 Fax (070) 304 44 45 www.lwiweb.nl Cntactpersn
Nadere informatieOnze aarde in gevaar!
Auteur: Jeren Defauw Genieten, genieten, genieten De gevaren vr nze planeet Onze blauwe planeet is in grt gevaar. Onze planeet wrdt warmer en warmer. De temperatuur stijgt. Ga jij sms in het bs wandelen
Nadere informatieKiezen of delen Quick scan van investeringen van gemeente Eindhoven
Kiezen f delen Quick scan van investeringen van gemeente Eindhven Dr Paul J.G. Tang & Rbert-Jaap Vrn Eindhven, 11 december 2012 Dit rapprt is bestemd vr de rganisatie van de pdrachtgever. Verspreiding
Nadere informatieD i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t
D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen
Nadere informatieNTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen
NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne
Nadere informatieHoe zet ik een tent op?
He zet ik een tent p? 1. Een Gede plek vinden en vrbereiden Zek een plek die hger ligt dan de rest Ga als het mgelijk is niet nder lfbmen staan. Bij regen druppelen deze namelijk lang na. Hud rekening
Nadere informatieGedragscode voor de leden van de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedebouwkundigen en Planologen
Gedragscde vr de leden van de Berepsvereniging van Nederlandse Stedebuwkundigen en Planlgen Gedragscde vr de leden van de Berepsvereniging van Nederlandse Stedebuwkundigen en Planlgen Inhudspgave Hfdstuk
Nadere informatieRonde Tafel Vlaamse sportfederaties 2020. Verslagen thematafels
Rnde Tafel Vlaamse sprtfederaties 2020 p 3 december 2013 Verslagen thematafels Thema 1: Wat is de psitie van de Vlaamse sprtfederaties in het Vlaamse sprtlandschap ann 2020? Mderatr: Bart Vanreusel Verslaggever:
Nadere informatieHANDLEIDING ROBO ROBO
HANDLEIDING ROBO ROBO 1 Op vrhand 1.1 Materiaal klaarzetten 1 RbRb buwds per 2 kinderen Platen met parcurs vr RbRb Aut en dansvler vr RbRb Dancebt 1.2 Cmputers klaarmaken 1 cmputer per 2 kinderen met hierp
Nadere informatieBedrijfsethiek. Samenvatting Bedrijfsethiek ~ 1 ~ Rick Hendriks
Bedrijfsethiek Hfst 2: Waarden en nrmen: 2.2: Mraal: Mraal is het geheel van aanwezige waarden en nrmen bij een individu, grepering f gehele samenleving. De wetenschap die de mraal bestudeert is de ethiek.
Nadere informatieBoschveld on Tour. Herijking Sociale Visie Boschveld 2015-2019
Bschveld n Tur Herijking Sciale Visie Bschveld 2015-2019 Inleiding Vr u ligt het verslag van de herijking van de sciale visie van Bschveld vr de peride 2015 2019. In 2007 is de sciale visie van Bschveld
Nadere informatieHeart4Women. Duurzaam Bewogen Missionair. Sponsor een vrouw
Heart4Wmen Duurzaam Bewgen Missinair Spnsr een vruw Vruwen in hun kracht Heart4Ghana is bewgen met de psitie van de vruw binnen de Dagmba en Nanumba cultuur. Deze vruwen hebben het niet altijd makkelijk
Nadere informatieConvenant. Publieke uitvoeringsorganisaties bevorderen internationale handel. Betrokken partijen
De Er Publieke Rijk, De De 22januari2018 versterking handelsbevrdering vr Nederlandse bedrijfsleven en instellingen Cnvenant Publieke uitveringsrganisaties bevrderen internatinale handel Betrkken partijen
Nadere informatieProfessional Coaching. Franck Struyf
Prfessinal Caching Franck Struyf Ervaring is niet wat iemand verkmt, maar wat iemand det met wat hem verkmt. (Aldus Huxley) Persnlijke ervaring Mijn naam is Franck Struyf en ik ben life en- prfessinal
Nadere informatieTussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor.
Tussenrapprtage: plan van aanpak raadsenquête grndexplitatie Duivenvrdecrridr. Enquêtecmmissie grndexplitatie Duivenvrdecrridr 16 februari 2015 Inhudspgave: 1. Inleiding 2. Organisatie 3. Verfijning nderzeksvraag
Nadere informatieRuimtelijke toekomstvisie dorp (discussiestuk)
Ruimtelijke tekmstvisie drp (discussiestuk) Waarm dit vrstel De behefte aan een tekmstvisie vr de verdere ruimtelijke ntwikkeling van ns drp is ntstaan naar aanleiding van de bijeenkmsten met bewners ver
Nadere informatieEenheidsstatuut arbeiders - bedienden
Eenheidsstatuut arbeiders - bedienden Al twee jaar wachten we p een grte stap in het dssier ver het eenheidsstatuut arbeiders en bedienden. Dit sinds het fameuze arrest van het Grndwettelijk Hf van 7 juli
Nadere informatieHelpt de GGZ? Kort verslag van de 2de informatiebijeenkomst over ROM ggz 12 oktober 2010, Amersfoort
Helpt de GGZ? Krt verslag van de 2de infrmatiebijeenkmst ver ROM ggz 12 ktber 2010, Amersfrt Op 12 ktber zijn 50 cliënten, verwanten, leden van cliënten- en familieraden en ervaringsdeskundigen in Amersfrt
Nadere informatie