Francies Van Gijzeghem, projectleider Bio Energie platform ODE-Vlaanderen vzw

Transcriptie

1 Francies Van Gijzeghem, projectleider Bio Energie platform ODE-Vlaanderen vzw

2 INHOUD HERNIEUWBARE ENERGIE HOUT een grondstof in transitie Waarom doen we t? Hoe doen we t? en waarom.. 2

3 1.1 Vergeet me nietjes T Malediven tegen 2100 onder water Noordpool binnen 10jr. bevaarbaar prof. P. Wadhams Cambridge Oilspill golf van Mexico 80kton Oppervlak = Vlaanderen Biodiversiteit diepzee!! Duurzaamheidscriteria fossiel? 3

4 1.2 BIO-ENERGIE - transitie 41% van alle wereld elektriciteit is kolen (2009) US verbruik 1,17 billion ton China 2,38 billion ton politiek Vlaanderen doelstelling import biomassa 5 mio ton mio ton fossiele fuels HEProd. IEA: mr Tanaka; Fossil-fuel subsidies amounted to $312 billion in Getting the prices right, by eliminating fossil-fuel subsidies, is the single most effective measure to cut energy demand in countries where they yp persist, while bringing g other immediate economic benefits. 4

5 1.3 TRANSITIE HEB 2050: 100% HEB A lack of ambition in the Copenhagen Accord pledges has increased our estimated cost of reaching the 2 C goal by $1 trillion and undoubtedly made it less likely that the goal will actually be achieved. IEA: 9XI2010 voor 1850: biomassa + wind + water + dierlijke kracht 20 ste eeuw = fossiel tijdperk; 21 ste eeuw = hernieuwbaar 5

6 2.1 Aanpak en visie ODE BE-p De beste kwh is deze die we niet verbruiken, REG! Zoveel als mogelijk energieproductie op basis van HEB (alle vormen) ipv fossiel (potentieel 15% ODE/EDORA) Maximaal E-productie op basis van biomassa uit Vlaanderen zoniet import van duurzame biomassa Aandachtspunten: Evenwichtige en geïntegreerde projecten hebben een toegevoegde waarde op het net decentraal E+W Kwalitatieve energielevering door respecteren van de technische voorwaarden (technisch en ecologisch) level-playing field met fossiel Onderbouwde keuze tussen materiaal-energie toepassing Communicatie extern en overleg met stakeholders! 6

7 2.2 De weg vooruit volgens ODE BE-p. We moeten onze levensstijl aanpassen alsook onze manier van werken! 7

8 2.3. Beleidskader Vlaams Beleid BELGIE: EU-DOELSTELLINGEN EU Richtlijn Hernieuwbare energie, 23 april 2009 doelstellingen voor 2020: Bindende nationale algemene streefcijfers Nationaal actieplan hernieuwbare energie(nreap) Statistische overdrachten, gezamenlijke projecten Vereenvoudiging administratieve procedures en regelgeving Informatie en opleiding Garanties van oorsprong Toegang tot netwerken Duurzaamheid biomassa. België: 13% aandeel finaal eindgebruik 2020 Indicatieve tussendoelstellingen Sectorale verdeling (elektriciteit, warmte en transport) 8

9 Groenestroomproductie 2010: MWh (in uitgereikte GSC) 2.4 Vlaams beleid groene stroom CIJFERS GROENE STROOM Evolutie van groenestroomproductie in Vlaanderen (GWh)( ) Bron: VREG Marktrapport

10 2.5 Belgische doelstellingen en prognose 10

11 2.6 Vlaams beleid groene stroom ACTIEPLAN GROENE STROOM Vlaams Actieplan Groene Stroom om potentieel aan groene stroom tegen 2010 te realiseren: knelpunten wegwerken hout mededeling VREG 8 juli 2005: Vlaams actieplan met maatregelen tegen eind 2020 voortgangsrapporten Vlaams Actieplan Groene Stroom in juli 2006, 2008 en 2009 zie website VREG 11

12 Typische installatie BIOGAS 12

13 2.7 Biomassa beschikbaarheid Biomassa = alle organische producten die groeien op aarde Welke stromen? Afvalproducten geschat tot 4 mio ton maar natte OBA Huishoudelijk afval = GFT + restafval in AVI met energierecuperatie ex groenafval Houtachtigen: recyclagehout + beheershout bossen alles bij elkaar maximum 2mio ton+ import Geteelde biomassa : vandaag voornamelijk KOH 13

14 2.8 BIOMASSA er is genoeg!! 14

15 2.9 INVOER 1/04/

16 2.10 duurzaamheidscriteria Lokale impulsen 35% verantwoord hout tegen 2018 Brussel Batibouw 1 maart 2011 Op 1 maart 2011 ondertekende Minister voor Leefmilieu Dhr Magnette en diverse organisaties uit de Belgische houtsector een sectoraal akkoord ter verhoging van het aanbod houtproducten uit duurzaam beheerde bossen. In het akkoord worden naast het vergroten van het marktaandeel gelabeld ld hout tot t ten minste 35% in 2018 ook criteria opgenomen omtrent verdere bekendmaking van duurzaamheidslabels. Ongetwijfeld zal dit een belangrijke stimulans bieden voor het verder vergroten van het aanbod FSC gelabelde producten en leiden tot een beter begrip van hout uit duurzaam bosbeheer. 16

17 2.11EU impuls rationalisering grondstoffen 17

18 2.12 Kritische grondstoffen 18

19 2.13 MATERIAAL versus ENERGIE (1) zuiverheid Bijkomende aspecten; Emissies! Lucht.. Kostprijs Economie Het gaat om CO2 recyclage Groencompostering GFT vergisting houtverbranding 100% Karton storten Verbranden HRA Energie-inhoud 19

20 2.14 MATERIAAL versus ENERGIE (2) Vergelijking tussen de verschillende technieken 20

21 2.15 Factoren in het beleid Aspecten: Kwaliteit verontreinigd of zuiver Energie-inhoud droog of nat.. Wortels.. Geschiktheid als grondstof in functie van de toepassing vb meubels, houtstof/composiet Marktwerking vraag en aanbod Stu(o)rende wetgeving groene stroom groene warmte - milieuheffing Restproducten: Assen van verbranding = secundaire grondstof met gebruikscertificaat (vb als meststof) Emissies ; fijn stof, dioxines, LCP, NEC 21

22 2.16 BIOMASSA-cyclus (1) more than meets the eye IEA task 31 biomass production for Energy from sustainable forestry Fotosynthese fixeert jaarlijks 100 Gt-C waarvan 0,1% biomassa wordt 22

23 2.17Een boom is meer dan meubelplanken Echte bomen versus emotionele-bomen Spruce 30jr: blad; 12m% - levende takken; 17m% - dode takken; 2,5m% - stam; 68,5m% IEAtask31 23

24 2.18 Aandachtspunten bij de inzet van hout De vlucht naar hout als brandstof mag geen korte termijnvisie zijn! Energiewinning, grondstofkeuze en materiaalrecyclage aanpak onderbouwen en structureren Kwaliteitslabels zijn noodzakelijk! Bestaand: FSC Internationaal, PEFC Duitsland en PEFC Finland Eerst biomassapotentieel in Vlaanderen aanboren en pas dan importeren.. (zorgt voor lokale kadering, technologieontwikkeling en kennisverwerving) 24

25 2.19 Tegen biomassa voor fossiel? Import fossiele brandstoffen 2007 in B Olie 36,6 mio ton Steenkool 7,4 mio ton Aardgas 13,7 mio ton Staal 2007: 25

26 2.20 Broeikasgasbalans KOH Onder ideale & ongelimiteerde omstandigheden = irrigatie geen licht limitatie ongelimiteerde nutriënten beschikbaarheid KOH verwijdert max ± 35 ton CO 2 equivalent ha -1 jaar - 1 uit atmosfeer (tov steenkool)!! Simulatie experiment met POP/EUROFACE plantage, Italië, ; Liberloo et al

27 2.21 Impuls KOH: beheer houtkanten? Achterstallig beheer houtkanten: kilometers houtkanten t onbeheerd Houtkanten belangrijk als: Klein landschapselement, l cultuurhistorisch t i h Thuishaven voor verschillende vogels, kleine zoogdieren, insecten Groene corridor 27

28 VOORSTELLEN BELEID Goeie mix van instrumenten/technieken Bio-afval / biomassa is een lokaal gegeven decentrale eenheden ipv grote centrale verwerking Bio-afval/biomassa heeft uniek potentieel door de mogelijkheid van èn energieproductie èn materiaalrecyclage te bieden, dit vergt verder onderzoek (zie materiaal vs energie) Bio-afval/biomassa verdient een specifieke ondersteuning in vergelijking met andere HEB vanwege stockeerbaarheid en base-load 28

29 Besluit TRANSITIE HERNIEUWBARE ENERGIE 2050: 100% HEB voor 1850: biomassa + wind + water + dierlijke kracht 20 ste eeuw = fossiel tijdperk; 21 ste eeuw = hernieuwbaar 29

30 referenties Fraunhofer ISI, under contract to the European Commission (contract N - CE /00-34), as well as by Bio Intelligence (contract t N - ENV.G.4/FRA/2008/0112) org Ovam Serv 30

31 Vragen? 0473 /