COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

Transcriptie

1 NL NL NL

2 COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, COM(2008) 762 definitief 2008/0214 (COD) Voorstel voor een RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot wijziging van Richtlijn 87/372/EEG van de Raad inzake de voor een gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap beschikbaar te stellen frequentiebanden (door de Commissie ingediend) NL NL

3 TOELICHTING ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL 110 Motivering en doel van het voorstel Met dit voorstel wordt beoogd Richtlijn 87/372/EEG van de Raad van 25 juni 1987 inzake de voor een gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap beschikbaar te stellen frequentiebanden (hierna de GSM-richtlijn genoemd) te wijzigen teneinde het gebruik van dergelijke banden toe te staan voor systemen die elektronische communicatiediensten kunnen verschaffen welke niet beperkt zijn tot GSM. Gestreefd wordt naar meer keuzemogelijkheden wat betreft diensten en technologieën met het oog op optimale concurrentie bij het gebruik van de tot dusverre door de GSM-richtlijn bestreken frequenties, terwijl er tegelijkertijd voor wordt gezorgd dat de diensten gecoördineerd blijven en de voortzetting van GSM-diensten wordt gewaarborgd. Dit betekent dat het gebruik van dit spectrum niet alleen moet worden toegestaan voor GSM maar ook voor andere pan-europese elektronische communicatiediensten. Om te beginnen zou UMTS kunnen worden toegelaten met dien verstande dat ook andere systemen in deze banden naast elkaar kunnen bestaan. Dit vergt nieuwe geharmoniseerde technische voorwaarden voor de spectrumband in kwestie, die moeten worden omschreven in een beschikking van de Commissie welke moet worden vastgesteld op grond van Beschikking 676/2002/EG van het Europees Parlement en de Raad van 7 maart 2002 inzake een regelgevingskader voor het radiospectrumbeleid in de Europese Gemeenschap (hierna de Radiospectrumbeschikking genoemd). 120 Algemene context De noodzaak de door de moderne telecommunicatie netwerken geboden mogelijkheden ten volle te benutten voor de economische ontwikkeling van de Gemeenschap, werd erkend in Richtlijn 87/372/EEG van de Raad van 25 juni 1987 inzake de voor een gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap beschikbaar te stellen frequentiebanden 1, aangevuld met de Aanbeveling van de Raad van 25 juni 1987 inzake de gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap 2 en de Resolutie van de Raad van 14 december 1990 betreffende de eindfase van de tenuitvoerlegging van de gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap (GSM) 3. De overgang naar een cellulair digitaal mobiel communicatiesysteem van de tweede generatie, ook wel GSM genoemd, werd beschouwd als een unieke kans om echte pan-europese mobiele communicatie tot stand te brengen. Dankzij nieuwe technologische ontwikkelingen kunnen nu met behulp van nieuwe digitale technologieën in de 900 MHz-band naast GSM ook innovatieve pan-europese PB L 196 van , blz. 85. PB L 196 van , blz. 81. PB C 329 van , blz. 25. NL 2 NL

4 breedbanddiensten worden geleverd. Door de goede verspreidingsmogelijkheden kunnen met deze frequentie grotere afstanden worden bestreken dan met hogere frequenties zodat moderne spraak-, gegevens- en multimediadiensten beschikbaar kunnen worden gesteld in dunbevolkte en plattelandsgebieden. Om ervoor te zorgen dat GSM beschikbaar blijft voor gebruikers in heel Europa en toch kan worden bijgedragen aan de doelstellingen van de interne markt en van het i2010-initiatief "Europese informatiemaatschappij voor groei en werkgelegenheid" 4 en om te zorgen voor optimale concurrentie door gebruikers een grote keuze te bieden van diensten en technologieën, moet het gebruik van de 900 MHz-band op een gecoördineerde wijze worden opengesteld voor andere soorten technologieën om aanvullende, compatibele geavanceerde pan-europese diensten te kunnen leveren. Op grond van de GSM-richtlijn zijn de lidstaten momenteel verplicht de volledige MHz- en MHz-banden uitsluitend beschikbaar te stellen voor GSM. Deze beperking betekent dat deze frequenties niet gebruikt kunnen worden door andere pan-europese systemen dan GSM, die geavanceerde interoperabele spraak-, gegevensen multimediadiensten met hoge bandbreedte zouden kunnen verschaffen Deze nieuwe pan-europese systemen zoals het UMTS-systeem, bieden meer mogelijkheden dan het GSM-systeem en zijn sinds de vaststelling van de GSM-richtlijn twintig jaar geleden dankzij technologische ontwikkelingen ook levensvatbaar geworden. Voorts is er een duidelijke vraag van de markt naar verwante diensten. Een wijziging van de GSMrichtlijn is dan ook noodzakelijk om de bestaande beperking van het spectrumgebruik tot GSM af te schaffen. Voorgesteld wordt dat het Europees Parlement en de Raad de richtlijn wijzigen om de beperking op het gebruik van de 900 MHz-band tot slechts één dienst op te heffen en de frequentie open te stellen voor andere netwerken. In samenhang met de goedkeuring van deze wijziging moeten passende maatregelen worden genomen om de voorgestelde verandering zodanig uit te voeren dat de GSMdiensten die de momenteel gebruik maken van de frequenties gewaarborgd worden. De technische voorwaarden die het mogelijk moeten maken dat nieuwe systemen, waarvoor de 900 MHz-band moeten worden opengesteld, samengaan met GSMsystemen, moeten wettelijk worden vastgelegd. In overeenstemming met het beleid voor een betere regelgeving biedt de Radiospectrumbeschikking de juridische instrumenten om dergelijke harmonisatiemaatregelen te kunnen goedkeuren. De beschikking voorziet in een mechanisme om snel te kunnen reageren op technische ontwikkelingen en in de vaststelling op EU-niveau van bindende technische harmonisatiemaatregelen in de vorm van besluiten van de Commissie die rechtszekerheid bieden voor het geharmoniseerd gebruik van de frequentieband. Hoewel de 900 MHz-band wordt opengesteld voor extra systemen moet het huidige gebruik van GSM in die frequentie in de gehele Gemeenschap beschermd blijven zo lang er nog een redelijke vraag naar deze dienst bestaat, gezien het grote belang van 4 Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité voor de Regio's, COM(2005) 229 definitief. NL 3 NL

5 GSM-diensten voor het elektronische communicatiebeleid in de Gemeenschap. 130 Bestaande bepalingen op het gebied van het voorstel Het gebruik van de desbetreffende frequentiebanden valt onder de GSM-richtlijn die moeten worden gewijzigd. De Commissie zal vervolgens op grond van de Radiospectrumbeschikking een besluit vaststellen om de nieuwe geharmoniseerde technische voorwaarden voor spectrumgebruik vast te stellen. 140 Samenhang met andere beleidsgebieden en doelstellingen van de EU Bij het radiospectrumbeleid moet rekening worden gehouden met de toenemende diversiteit van platforms voor radiotoegang voor openbare draadloze communicatiediensten en moet steun worden verleend aan de algemene beleidsdoelstelling om de interne EU-markt en het Europese concurrentievermogen te versterken door een gunstig regelgevingskader te scheppen zodat een uitgebreid gamma van mobiele diensten en toepassingen kan worden aangeboden. Een en ander kan worden verwezenlijkt door meer flexibiliteit in te voeren bij het beheer van spectrum voor draadloze elektronische communicatie, waar nodig met behoud van harmonisatie. Overeenkomstig de WAPECS-aanpak (Wireless Access Policy for Electronic Communications Services) die door de Beleidsgroep Radiospectrum (hierna BRS genoemd) werd beschreven in zijn advies van 23 november 2005 waarin neutraliteit van technologie en diensten als beleidsdoelstelling worden vastgesteld om een meer flexibel en doelmatig spectrumgebruik te kunnen verwezenlijken, moeten de minst beperkende technische voorwaarden over het algemeen worden toegepast op het gebruik van frequentiebanden. Deze doelstellingen moeten geleidelijk worden ingevoerd om verstoring van de markt te voorkomen. In haar mededeling "Snelle toegang tot het spectrum voor draadloze elektronische communicatiediensten door meer flexibiliteit" 5 drong de Commissie tevens aan op een meer flexibel spectrumgebruik en wees zij op de noodzaak van een samenhangende en aangepaste oplossing voor de invoering van een meer flexibel spectrumgebruik voor elektronische communicatiediensten die gebruik maken van sytemen van de tweede (GSM) en de derde generatie (bijv. UMTS). RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDE PARTIJEN EN EFFECTBEOORDELING Raadpleging van belanghebbende partijen 211 Wijze van raadpleging, belangrijkste geraadpleegde sectoren en algemeen profiel van de respondenten De Commissie heeft het gebruik van de 900 MHz-band, de ontwikkeling van nieuwe systemen, met inbegrip van UMTS, en de ontwikkeling van spectrumgebruik naar meer flexibiliteit op de voet gevolgd. Op 21 februari 2006 werd in Brussel een workshop georganiseerd over WAPECS. 5 COM(2007) 50. NL 4 NL

6 Op grond van een mandaat van 5 juli 2006 van de Commissie hebben de CEPT en haar Comité voor elektronische communicatie (ECC) verschillende studies uitgevoerd die vervolgens werden ingediend bij het Radiospectrumcomité (hierna RSC) en de Commissie; het ging hierbij onder meer om ECC-verslag nr. 82 inzake de compatibiliteit van UMTS in de GSM 900- en de GSM 1800-MHz frequentieband (mei 2006) en ECC-verslag nr. 96 inzake de compatibiliteit tussen UMTS 900/1800 en systemen in aangrenzende frequentiebanden (maart 2007). Deze verslagen werden onderworpen aan een openbare raadpleging die georganiseerd werd door de ECC. 212 De ECC heeft sedert 1997 studies uitgevoerd en een reeks verslagen opgesteld met betrekking tot de tenuitvoerlegging van UMTS en onderzoek gedaan naar het huidige en toekomstige gebruik van de 900 MHz-band. De CEPT onderhoudt banden met normalisatie-instanties die zich bezighouden met de reeks IMT-2000 normen (met inbegrip van UMTS), zoals het derdegeneratiepartnerschapsproject (3GPP) waarin instanties voor telecommunicatienormen van de verschillende regio's zijn vertegenwoordigd (ARIB, CCSA, ETSI, ATIS, TTA, en TTC) en waarbij het bedrijfsleven betrokken werd om systeemspecificaties uit te werken. Op basis van deze informatie onderzocht de ECC de mogelijkheid om UMTS-kanalen in te voeren in frequentiebanden die door GSM worden gebruikt zonder dat de aangrenzende GSMkanalen hierdoor storing zouden ondervinden. Daarnaast wordt onderzoek gedaan met betrekking tot andere systemen die ook onder de ITU IMT-normen vallen. Voorts zijn er studies uitgevoerd naar het potentiële effect op diensten en systemen in aangrenzende frequentiebanden. Nationale autoriteiten, het Europese normalisatieinstituut voor telecommunicatie (ETSI), het bedrijfsleven, gebruikersgroeperingen en andere belanghebbenden hebben deelgenomen aan een specifiek projectteam (PT1) onder de leiding van de ECC, waarin informatie over systemen in de aangrenzende frequentiebanden werd verzameld en onderzocht. In 2006 organiseerde de ECC een openbare raadpleging alvorens besluit ECC/DEC/(06)13 vast te stellen, waarin wordt aanbevolen de 900 en 1800 MHzfrequentiebanden open te stellen voor andere systemen dan GSM. Samenvatting van de reacties en hoe daarmee rekening is gehouden Uit de CEPT-verslagen blijkt dat UMTS-netwerken kunnen worden ingevoerd naast GSM900/1800-netwerken in stedelijke, voorstedelijke en plattelandsgebieden wanneer een passende afstand wordt gehanteerd tussen de draaggolffrequenties. De raadpleging bevestigde dat er vraag bestaat om de 900 MHz-band te kunnen gebruiken voor UMTS, en staafde de conclusies van de CEPT. Het invoeren van systemen zoals UMTS in de 900 MHz-band is tevens relevant voor het communautair beleid omdat dit de verdere invoering van pan-europese elektronische communicatiediensten mogelijk zou maken en ervoor zou zorgen dat wat functionaliteit betreft gelijke of gelijkwaardige diensten toegankelijk zijn voor alle consumenten in de Gemeenschap. Uit de openbare raadpleging die door de CEPT voor de Commissie werd gehouden in de ECC-verslagen nrs. 82 en 96 kwam naar voren dat er uitgebreide steun bestaat bij de mobiele industrie voor openstelling van de voorheen voor GSM ter beschikking gestelde frequentiebanden omdat dit duidelijke voordelen biedt voor zowel industrie als consumenten. Een aantal gebruikers in aangrenzende frequentiebanden toonde zich NL 5 NL

7 aanvankelijk ongerust omdat openstelling wellicht storing tot gevolg zou hebben, maar deze bezwaren werden afgehandeld in het desbetreffende CEPT ECC-verslag nr. 96. Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid 221 Betrokken wetenschaps- en kennisgebieden Spectrumbeheer, elektronische communicatie; technische expertise van de CEPT en van de normalisatie-instanties. 222 Gebruikte instrumenten De Commissie heeft de CEPT geraadpleegd over de technische voorwaarden voor het naast elkaar bestaan van GSM en andere technologieën in de 900 MHzfrequentiebanden en over het effect van dergelijke andere systemen op toepassingen in aangrenzende frequentiebanden, met inbegrip van bestaande toepassingen en toekomstige luchtvaartcommunicatiesystemen boven 960 MHz die het Europees vervoerbeleid moeten ondersteunen. 223 Belangrijkste geraadpleegde organisaties en deskundigen Nationale autoriteiten, het ETSI, GSM- en derdegeneratie-gebruikers, exploitanten van communicatiediensten, fabrikanten en andere belanghebbende partijen Samenvatting van de ingewonnen en benutte adviezen Er wordt geen melding gemaakt van potentiële ernstige risico's met onomkeerbare gevolgen. 225 Uit de ECC-verslagen maakte de Commissie op dat het gebruik van de frequentieband voor GSM gedeeld zou kunnen worden met UMTS als alternatief pan-europees communicatiesysteem om zo de beleidsdoelstellingen van de EG op het gebied van elektronische communicatie te kunnen verwezenlijken. Om doelmatiger gebruik te kunnen maken van de 900 MHz-frequentieband moet de GSM-richtlijn worden gewijzigd en moet een nieuw geharmoniseerd plan worden ingevoerd door middel van een besluit van de Commissie. 226 Wijze waarop het deskundigenadvies beschikbaar is gemaakt voor het publiek De CEPT-verslagen kunnen worden geraadpleegd op: en de verslagen aan het RSC op: blic_docs/rsc06_99_ecc_int_rep_wapecs.pdf. NL 6 NL

8 230 Effectbeoordeling Omdat via zelfregulering, coregulering of regulering door de nationale autoriteiten de GSM-richtlijn niet kon worden gewijzigd zodat kon worden gezorgd voor een tijdige en geharmoniseerde invoering van een nieuwe regeling om de communautaire beleidsdoelstellingen te verwezenlijken, is een richtlijn van de Raad en het Europees Parlement nodig om de GSM-richtlijn te wijzigen. Daarnaast moet een overeenkomstig de Radiospectrumbeschikking opgesteld besluit van de Commissie worden vastgesteld, waarbij nieuwe geharmoniseerde voorwaarden worden ingevoerd zoals overeengekomen met de steun van de technische deskundigen van de CEPT en bijstand van de RSC. De nieuwe regeling zou ten goede komen aan de gehele elektronischecommunicatiesector en de consument. Het is belangrijk voor de interne markt dat de voorwaarden voor het gebruik van de 900 MHz-band zowel open als geharmoniseerd zijn op EU-niveau zodat de invoering van pan-europese diensten kan worden vergemakkelijkt en consumenten zoveel mogelijk vrijheid krijgen bij de keuze van diensten en spectrumgebruikers bij de keuze van technologie. Beschikbaarheid van radiospectrum zal bijdragen tot de verwezenlijking van de Lissabon-agenda en het i2010-initiatief Een Europese informatiemaatschappij voor groei en werkgelegenheid 6 om het potentieel te benutten van de digitale economie om groei, banen en wijdverspreide beschikbaarheid van moderne diensten te verschaffen. Met name de Europese burger zal profiteren van de nieuwe maatregel omdat er minder obstakels zullen zijn voor de invoering van geavanceerde mobiele communicatiediensten en de geografische digitale kloof zal worden gedicht. Andere systemen dan GSM zullen zich waarschijnlijk sneller ontwikkelen en geografisch verspreiden in Europa, met name in plattelandsgebieden. Voor nieuwe hoogwaardige draadloze gegevens- en multimediadiensten (bijv. internetbrowsing en mobiele televisie) is toegang nodig tot netwerken zoals 3G mobiele netwerken die gebruik maken van UMTS-technologie die hogere datasnelheden kan bieden dan GSM. De maatregel zou tevens een verbetering inhouden van de diensten en de kosten verlagen voor de consument. 3G mobiele netwerken zijn momenteel beperkt tot de hogere frequenties die minder gunstige verspreidingskenmerken bieden dan de 900 MHz-band en dan ook hogere kosten met zich brengen voor de invoering van het netwerk. Het gebruik van hogere frequenties is bovendien minder geschikt om door te dringen in gebouwen zodat dit ten koste zal gaan van de kwaliteit van de dienstverlening en de prijzen voor de consument. Tot slot zal de maatregel bijdragen aan de economische ontwikkeling van de sector door de invoering van geavanceerde mobiele communicatiediensten te vergemakkelijken. Er zullen nieuwe inkomstenstromen door worden gegenereerd voor exploitanten en de vraag naar apparatuur (netwerkinfrastructuur, nieuwegeneratieterminals) zal stijgen. De maatregel zal een positief effect hebben op het milieu omdat het aantal basisstations 6 Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's, COM(2005) 229 definitief. NL 7 NL

9 door het gebruik van lagere frequenties zal kunnen worden teruggebracht; ook het risico van geschillen over geschikte locaties voor deze basisstations zal hierdoor afnemen. De voorgestelde maatregelen doen niets af aan de noodzaak te blijven zorgen voor de bescherming van de gezondheid tegen elektromagnetische emissie. Deze kwestie valt onder Richtlijn 2004/40/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de minimum voorschriften inzake gezondheid en veiligheid met betrekking tot de blootstelling van werknemers aan de risico's van fysische agentia (elektromagnetische velen) en Aanbeveling 1999/519/EG van de Raad van 12 juli 1999 betreffende de beperking van de blootstelling van de bevolking aan elektromagnetisch velden (0 Hz-300 GHz). Om ervoor te zorgen dat radioapparatuur de gezondheid niet schaadt moet dergelijke apparatuur voldoen aan de minimumeisen van Richtlijn 1999/5/EG van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 1999 betreffende radioapparatuur en telecommunicatie-eindapparatuur en de wederzijdse erkenning van hun conformiteit (de R&TTE Richtlijn). De Commissie houdt nauw toezicht op de gevolgen voor de gezondheid van elektromagnetische velden. Haar Wetenschappelijk Comité over nieuwe en recent vastgestelde gezondheidsrisico's (SCENIHR) heeft onlangs een uitgebreid overzicht opgesteld van nieuwe wetenschappelijke gegevens uit recente studies. JURIDISCHE ELEMENTEN VAN HET VOORSTEL 305 Samenvatting van de voorgestelde maatregel Om het gebruik van de 900 MHz-band overeenkomstig de communautaire beleidsdoelstellingen en de vraag van de markt naar mobiele communicatie door uiteenlopende pan-europese diensten te kunnen toestaan, wordt voorgesteld Richtlijn 87/372/EEG te wijzigen om de band open te stellen voor andere, meer geavanceerde pan-europese breedbandcommunicatiediensten die naast GSM kunnen bestaan, en de Commissie vervolgens op grond van de Radiospectrumbeschikking een besluit te laten vaststellen om de technische voorwaarden die nodig zijn om deze band te kunnen gebruiken, te harmoniseren. 310 Rechtsgrond Artikel 95 van het EG-Verdrag. 320 Subsidiariteitsbeginsel Het subsidiariteitsbeginsel is van toepassing omdat het voorstel niet onder de exclusieve bevoegdheid van de Gemeenschap valt. De doelstellingen van het voorstel kunnen om de volgende redenen niet in voldoende mate op het niveau van de afzonderlijke lidstaten worden verwezenlijkt. 321 De lidstaten kunnen ieder afzonderlijk niet naar behoren zorg dragen voor een geharmoniseerd gebruik van de 900 MHz-band; dit kan beter worden bereikt op communautair niveau door maatregelen op het gebied van de interne markt, die worden vastgesteld in het kader van de Radiospectrumbeschikking. De vaststelling van een NL 8 NL

10 nieuwe regeling vergt echter een wijziging van de GSM-richtlijn. 323 Wijziging van de GSM-richtlijn kan alleen gebeuren middels een andere richtlijn van de Raad en het Parlement. De nieuwe geharmoniseerde technische voorwaarden voor het gebruik van de 900 MHz-band moeten op communautair niveau worden vastgesteld om ervoor te zorgen dat de communautaire beleidsdoelstellingen tijdig en op geharmoniseerde wijze worden verwezenlijkt. Met communautaire maatregelen zullen de doelstellingen van het voorstel beter kunnen worden verwezenlijkt en wel om de volgende redenen Wijziging van de GSM-richtlijn en vaststelling van voorwaarden voor het naast elkaar bestaan van GSM en UMTS, waarbij ook andere systemen in deze banden naast elkaar kunnen bestaan, door middel van een bindende communautaire harmonisatiemaatregel is noodzakelijk om te zorgen voor een tijdige en geharmoniseerde invoering van de nieuwe voorwaarden voor spectrumgebruik in de lidstaten. Zonder een dergelijke maatregel kan een tijdige en geharmoniseerde oplossing niet worden gewaarborgd. De GSM-richtlijn houdt in dat andere pan-europese systemen zoals IMTS geen gebruik kunnen maken van de 900 MHz-band en vormt derhalve een obstakel voor de ontwikkeling van de informatiemaatschappij in de EU. Geharmoniseerd gebruik van de 900 MHz-band kan extra toepassingen ondersteunen die voldoen aan de huidige communautaire beleidsdoelstellingen. Het voorstel is derhalve conform het subsidiariteitsbeginsel. Evenredigheidsbeginsel Het voorstel is om de volgende reden(en) in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel. 331 De GSM-richtlijn zal worden gewijzigd en de Commissie zal, hierin bijgestaan door het RSC, nieuwe geharmoniseerde, technische voorwaarden invoeren voor de 900 MHz-band maar tegelijkertijd de GSM-dienstverlening in stand houden. De voorgestelde maatregelen zijn beperkt tot de spectrumbanden die van belang zijn voor elektronische communicatiediensten voor pan-europese toepassingen. Met het oog op de ontwikkeling van technologie en consumentenbehoeften, moet toezicht worden gehouden op deze frequenties zodat aanvullende pan-europese systemen eveneens kunnen worden ingevoerd en naast GSM en UMTS kunnen bestaan. De maatregel heeft geen betrekking op de afgifte door de lidstaten van rechten om gebruik te mogen maken van spectrum. Waar mogelijk kunnen de lidstaten ook nog andere systemen in deze frequentieband toelaten, mits deze kunnen samengaan met GSM-systemen. Instrumenten Voorgestelde instrumenten: richtlijn overeenkomstig artikel 95 EG. Andere instrumenten zouden om de volgende reden(en) ongeschikt zijn. NL 9 NL

11 Alleen bij een richtlijn kan de GSM-richtlijn worden gewijzigd, die werd vastgesteld op basis van (oud) artikel 100 van het EG-Verdrag. Het gebruik van GSM dat bij deze richtlijn mogelijk werd, blijft beschermd maar met deze gewijzigde richtlijn en eventuele volgende technische uitvoeringsmaatregelen wordt ervoor gezorgd dat ook andere pan Europese systemen, om te beginnen UMTS, in de 900 MHz-band naast GSM blijven bestaan. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING 409 Het voorstel heeft geen gevolgen voor de communautaire begroting. AANVULLENDE INFORMATIE Vereenvoudiging Het voorstel voorziet in een betere regelgeving en vereenvoudiging van de wetgeving en de administratieve procedures voor (EU- of nationale) instanties alsmede de administratieve procedures voor particulieren. De huidige GSM-richtlijn vormt een obstakel voor de technologische vooruitgang en maakt dat industrie en consumenten geen passend spectrum krijgen voor nieuwe geavanceerde diensten. Het wijzigen van de richtlijn en de vaststelling van een technische harmonisatiemaatregel waarin nieuwe gebruiksvoorwaarden worden vastgesteld, houden een verandering in van de regelgevingaanpak die in overeenstemming is met de intentie van de Radiospectrumbeschikking om de technische aspecten van het spectrumbeheer te handhaven op het niveau van de uitvoeringsmaatregelen, zodat het Europees Parlement en de Raad niet langer met deze taak worden belast. Spectrumharmonisatie zal de taak van de nationale autoriteiten vergemakkelijken en aan hun verwachtingen beantwoorden. De voorwaarden voor geharmoniseerd spectrumgebruik zullen nieuwe mogelijkheden openen voor exploitanten en gebruikers van mobiele communicatie, met name in plattelandsgebieden. Het voorstel is opgenomen in het doorlopend programma van de Commissie voor bijwerking en vereenvoudiging van het acquis communautaire. Wijziging van bestaande wetgeving Het voorstel heeft tot doel de bestaande wetgeving te wijzigen. 560 Europese Economische Ruimte De voorgestelde maatregel betreft een onderwerp dat onder de EER-overeenkomst valt en moet daarom worden uitgebreid tot de Europese Economische Ruimte. NL 10 NL

12 Voorstel voor een 2008/0214 (COD) RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot wijziging van Richtlijn 87/372/EEG van de Raad inzake de voor een gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap beschikbaar te stellen frequentiebanden (voor de EER relevante tekst) HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, met name op artikel 95, Gezien het voorstel van de Commissie 7, Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité 8, Gezien het advies van het Comité van de Regio s 9, Handelend volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag 10, Overwegende hetgeen volgt: (1) In Richtlijn 87/372/EEG van de Raad van 25 juni 1987 inzake de voor een gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap beschikbaar te stellen frequentiebanden 11, aangevuld met de Aanbeveling van de Raad van 25 juni 1987 inzake de gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap 12 en de Resolutie van de Raad van 14 december 1990 betreffende de eindfase van de tenuitvoerlegging van de gecoördineerde invoering van openbare pan-europese digitale cellulaire mobiele communicatie te land in de Gemeenschap (GSM) 13, werd erkend dat ten volle gebruik moet worden gemaakt van de middelen die door moderne telecommunicatienetwerken worden geboden, met name mobiele radio, ten behoeve van de economische ontwikkeling van de Gemeenschap. Erkend wordt nu dat de overgang naar cellulaire mobiele communicatiesystemen van de tweede generatie een unieke gelegenheid biedt voor het tot stand brengen van echte pan-europese mobiele communicatie PB C van, blz.. PB C van, blz.. PB C van, blz.. PB C van, blz.. PB L 196 van , blz. 85. PB L 196 van , blz. 81. PB C 329 van , blz. 25. NL 11 NL

13 (2) De MHz- en MHz-frequentiebanden (de 900 MHz-band) waren voorbehouden voor een pan-europese cellulaire digitale mobiele communicatiedienst die in elke lidstaat moet worden verleend in overeenstemming met een gemeenschappelijke specificatie, ook bekend als GSM. (3) Sedert 1987 zijn er nieuwe digitale radiotechnologieën ontwikkeld die innoverende pan-europese elektronische communicatie kunnen verschaffen die naast GSM in de 900 MHz-band kunnen bestaan in een meer technologisch neutrale regelgevingscontext. Dankzij de goede verspreidingsmogelijkheden kunnen met de 900 MHz-band grotere afstanden worden bestreken dan met hogere frequenties zodat moderne spraak-, gegevens- en multimediadiensten beschikbaar kunnen worden gesteld in dunbevolkte en plattelandsgebieden. (4) Om ervoor te zorgen dat GSM beschikbaar blijft voor gebruikers in heel Europa en toch kan worden bijgedragen aan de doelstellingen van de interne markt en van het i2010-initiatief "Europese informatiemaatschappij voor groei en werkgelegenheid" 14 en om te zorgen voor optimale concurrentie door gebruikers een grote keuze te bieden van diensten en technologieën, moet het gebruik van de 900 MHz-band beschikbaar zijn voor andere technologieën om aanvullende, compatibele geavanceerde pan- Europese diensten te kunnen leveren die naast GSM kunnen bestaan. (5) De liberalisering van het gebruik van de 900 MHz-spectrumband zou wellicht kunnen leiden tot concurrentieverstoringen. Bepaalde mobiele exploitanten die geen spectrum kregen toegewezen in de 900 MHz-band zouden met name nadeel kunnen ondervinden wat betreft kosten en doelmatigheid in vergelijking met exploitanten die wel 3Gdiensten kunnen aanbieden in die band. Op grond van het regelgevingskader inzake elektronische communicatie en met name Richtlijn 2002/20/EG van het Europees Parlement en de Raad van 7 maart 2002 betreffende de machtiging voor elektronischecommunicatienetwerken en -diensten (Machtigingsrichtlijn) 15, kunnen de lidstaten spectrumgebruiksrechten wijzigen en/of herzien zodat zij over de instrumenten beschikken om waar nodig een oplossing te vinden voor eventuele verstoringen. De lidstaten moeten met name nagaan of de tenuitvoerlegging van deze richtlijn de concurrentie in de mobiele markten in kwestie zou kunnen verstoren. Wanneer zij tot de conclusie komen dat dit het geval is, moeten zij overwegen of het objectief gezien gerechtvaardigd is de gebruiksrechten van dergelijke exploitanten die het recht hebben gekregen om gebruik te maken van de 900 MHz-frequenties te wijzigen en of dit in verhouding staat tot het probleem en indien dit het geval is, deze gebruiksrechten te herzien en te herverdelen om dergelijke verstoringen ongedaan te maken. Elk besluit om over te gaan tot een dergelijke maatregelen moet worden voorafgegaan door een openbare raadpleging. (6) Om ervoor te zorgen dat andere systemen dan GSM in dezelfde band naast GSMsystemen kunnen bestaan, moet schadelijke interferentie worden vermeden door technische voorwaarden voor het gebruik toe te passen op andere technologieën dan GSM die gebruik maken van de 900 MHz-band Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité voor de Regio's, COM(2005) 229 definitief. PB L 108 van , blz. 21. NL 12 NL

14 (7) Beschikking nr. 676/2002/EG van het Europees Parlement en de Raad van 7 maart 2002 inzake een regelgevingskader voor het radiospectrumbeleid in de Europese Gemeenschap (Radiospectrumbeschikking) 16 biedt de Commissie de mogelijkheid technische uitvoeringsmaatregelen vast te stellen om te zorgen voor geharmoniseerde voorwaarden voor de beschikbaarheid en het doelmatig gebruik van de radiospectrumband. (8) Op verzoek van de Commissie heeft de Europee Conferentie van post- en telecommunicatieadministraties (hierna de CEPT genoemd) technische verslagen opgesteld die aantonen dat UMTS naast GSM zou kunnen bestaan in de 900 MHzband, met inbegrip van de zogenaamde uitbreidingsband ( MHz en MHz). De MHz en MHz-banden moeten derhalve worden opengesteld voor UMTS, een systeem dat naast GSM kan bestaan, en voor andere systemen zodra kan worden aangetoond dat deze naast GSM kunnen bestaan, overeenkomstig de procedure in de Radiospectrumbeschikking voor de vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden inzake beschikbaarheid en efficiënt gebruik van het radiospectrum. (9) Gezorgd moet worden voor passende bescherming van bestaande gebruikers in aangrenzende banden. Voorts moet rekening worden gehouden met toekomstige systemen voor luchtvaartcommunicatie boven 960 MHz die moeten bijdragen aan de verwezenlijking van de communautaire beleidsdoelstellingen in deze sector. De CEPT heeft hiervoor technisch advies opgesteld. (10) Om ervoor te zorgen dat nieuwe digitale technologieën die naast de GSM-systemen kunnen bestaan, kunnen worden ingevoerd in de 900 MHz-band moet Richtlijn 87/372/EEG dienovereenkomstig worden gewijzigd en moet de exclusieve reservering van deze band voor GSM worden opgeheven, HEBBEN DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD: Artikel 1 Richtlijn 87/372/EEG wordt als volgt gewijzigd: (1) Artikel 1 wordt vervangen door: '1. De lidstaten stellen de MHz en MHz radiospectrumbanden beschikbaar voor GSM-systemen en voor UMTS-systemen en voor andere terrestrische systemen die elektronische communicatiesystemen kunnen aanbieden welke naast GSM-systemen kunnen bestaan, in overeenstemming met de technische uitvoeringsmaatregelen die zijn goedgekeurd op grond van Beschikking nr. 676/2002/EG. 2. De lidstaten onderzoeken bij de tenuitvoerlegging van deze richtlijn of de bestaande toewijzing van de 900 MHz-spectrumband aan de concurrerende exploitanten van mobiele netten binnen hun grondgebied de concurrentie in de desbetreffende mobiele markten kan verstoren en corrigeren dergelijke verstoringen 16 PB L 108 van , blz. 1. NL 13 NL

15 in gerechtvaardigde gevallen en op proportionele wijze overeenkomstig artikel 14 van Richtlijn 2002/20/EG.' (2) Artikel 2 wordt vervangen door de volgende tekst: 'In deze richtlijn wordt verstaan onder: (a) "GSM-systeem": een elektronische communicatienetwerk dat voldoet aan de GSM-normen, zoals bekendgemaakt door ETSI, met name EN en EN ; (b) "UMTS-systeem": een elektronisch communicatienetwerk dat voldoet aan de UMTS-normen zoals bekendgemaakt door ETSI, met name EN , EN , EN en EN '. (3) Artikel 3 wordt vervangen door de volgende tekst: '1. De lidstaten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om uiterlijk zes maanden na de datum van inwerkingtreding van deze richtlijn aan deze richtlijn te voldoen. Zij stellen de Commissie onverwijld in kennis van de tekst van deze bepalingen en een concordantietabel met betrekking tot deze bepalingen en de richtlijn. Wanneer de lidstaten die bepalingen aannemen, wordt in de bepalingen zelf of bij de officiële bekendmaking daarvan naar deze richtlijn verwezen. De regels voor die verwijzing worden vastgesteld door de lidstaten. 2. De lidstaten delen de Commissie de tekst mede van de belangrijkste bepalingen van nationaal recht die zij op het onder deze richtlijn vallende gebied vaststellen.' (4) Artikel 4 wordt geschrapt. Artikel 2 Deze richtlijn treedt in werking op de twintigste dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie. Deze richtlijn is gericht tot de lidstaten. Gedaan te Brussel, Artikel 3 Voor het Europees Parlement De voorzitter Voor de Raad De voorzitter NL 14 NL