Toezicht op de medische zorg aan asielzoekers t.g.v. de uitbreiding van het aantal opvangplaatsen

Transcriptie

1 Toezicht op de medische zorg aan asielzoekers t.g.v. de uitbreiding van het aantal opvangplaatsen Rapport van het inspectiebezoek aan de pré-pol in Ede op 9 februari 2016 Utrecht, maart 2016

2 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding en belang Doel Werkwijze Toetsingskader-3 2 Conclusies Ketenpartners voldoen deels aan normen; beschikbaarheid huisartsenzorg, medische intake en bereik JGZ zijn aandachtspunten -4 3 Handhaving en vervolg Maatregelen en aanbevelingen Vervolgacties inspectie 5 4. Resultaten Inleiding Algemene informatie over de pré-pol in Ede Niet-medische gidsfunctie Huisartsenzorg en andere eerstelijnszorg Medische intake Bereikbaarheid GC A praktijklijn Publieke gezondheidszorg Samenwerking COA, GC A en GGD/JGZ Andere risico's en signalen-12 Bijlage 1 Overzicht gesprekspartners op de pré-pol in Ede-13 Bijlage 2 Toetsingskader-14 Pagina 2 van 19

3 1 Inleiding 1.1 Aanleiding en belang De Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna inspectie) bezoekt in 2016 opnieuw een aantal recent geopende opvanglocaties voor asielzoekers. Aanleiding voor deze toezichtbezoeken is de grote toestroom van asielzoekers. Deze heeft ertoe geleid dat het aantal opvanglocaties in korte tijd sterk is uitbreid. Door de snelle uitbreiding kunnen risico s ontstaan in de beschikbaarheid, de toegankelijkheid en de kwaliteit van de medische zorg aan asielzoekers. Daarom bezoekt de inspectie in 2016 een selectie van de recent geopende opvanglocaties voor asielzoekers. Tijdens deze toezichtbezoeken kijkt de inspectie naar mogelijke risico s als gevolg van de snelle uitbreiding van het aantal opvanglocaties. 1.2 Doel Tijdens inspectiebezoeken toetst de inspectie of de ketenpartners (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), Gezondheidscentrum Asielzoekers (GC A) en GGD/Jeugdgezondheidszorg (JGZ)) op de bezochte opvanglocaties voldoen aan de normen voor de medische zorg aan asielzoekers. 1.3 Werkwijze De inspectie bezoekt een selectie van de nieuwe opvanglocaties. Tijdens deze bezoeken spreekt de inspectie met asielzoekers en met medewerkers van het COA, GC A en de GGD/JGZ. Voor een overzicht van de gesprekspartners op de pré-pol in Ede, zie bijlage 1. Na elk bezoek stelt de inspectie een conceptrapport op met de bevindingen. De gesprekspartners krijgen de gelegenheid om feitelijke onjuistheden in de bevindingen aan te geven. Daarna ontvangen de gesprekspartners een definitief locatierapport met bevindingen, conclusies en aanbevelingen/maatregelen. De inspectie informeert ook de ketenpartners op landelijk niveau (COA, GC A, GGD GHOR Nederland en MCA) over de bevindingen, zodat zij zo nodig snel verbeteringen kunnen doorvoeren. De definitieve locatierapporten maakt de inspectie openbaar op Toetsingskader Voor de bezoeken stelde de inspectie een toetsingskader op (bijlage 2). De inspectie heeft op grond van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) toezicht op GC A, de GGD en en de JGZ-organisaties. De inspectie heeft geen toezicht op het COA. Het COA valt onder de verantwoordelijkheid van de minister van Veiligheid en Justitie. Omdat de uitvoering van de niet-medische gidsfunctie door het COA een essentieel onderdeel is van de gezondheidszorg aan asielzoekers heeft de inspectie de uitvoering van de nietmedische gidsfunctie ook meegenomen in haar bezoeken. Pagina 3 van 19

4 2 Conclusies 2.1 Ketenpartners voldoen deels aan normen; beschikbaarheid huisartsenzorg, medische intake en bereik JGZ zijn aandachtspunten De inspectie concludeert dat de ketenpartners GC A en GGD op de pré-pol in Ede deels voldoen aan de getoetste normen. COA voldoet op deze locatie geheel aan de normen. Deze normen hebben betrekking op de risico s die de inspectie ziet in de medische zorg aan asielzoekers als gevolg van de uitbreiding van het aantal opvangplaatsen. Naleving van de normen beperkt deze risico s. De huisartsenzorg was weliswaar 24/7 bereikbaar, maar de huisarts was volgens de GC A medewerkers onvoldoende beschikbaar op de opvanglocatie en voor het fiatteren en nabespreken van de consulten van de praktijkverpleegkundigen. Onvoldoende beschikbaarheid van een huisarts op een opvanglocatie vindt de inspectie risicovol. GC A voldoet deels aan de norm die betrekking heeft op de medische intake. Niet alle asielzoekers worden zo spoedig mogelijk na aankomst op de pré-pol in Ede uitgenodigd voor een medische intake. GC A voert alleen medische intakes uit bij asielzoekers die zich melden op het spreekuur met medische problemen. GC A streeft ernaar om alle asielzoekers een medische intake aan te bieden. Echter, het is voor de inspectie onduidelijk binnen welke periode alle asielzoekers worden uitgenodigd voor de medische intake. De inspectie heeft in dit inspectiebezoek ook gevraagd naar de activiteiten van de GGD in het kader van de technische hygiënezorg. Dit betrof een onderwerp waarover nog geen norm was vastgesteld door GGD GHOR Nederland en het COA. Daarom heeft de inspectie hierover geen oordeel gegeven. In de pré-pol in Ede had een technische hygiënezorg-inspectie plaatsgevonden. Voor de jeugdgezondheidszorg (JGZ) voldoet de GGD deels aan de normen. De kinderen van 0-4 jaar waren niet tijdig gezien door de JGZ en bij deze kinderen was niet binnen drie maanden gestart met de uitvoering van het RVP. De kinderen van 4-19 jaar waren niet gezien door de JGZ, vanwege de afspraken in het contract tussen GGD GHOR Nederland en het COA. In dit contract was opgenomen dat JGZ op (pré-)pol locaties alleen geboden wordt aan de 0-4 jarigen. Inmiddels zijn de afspraken gewijzigd en is afgesproken dat ook op (pré-)pol locaties alle kinderen van 0-19 jaar gezien worden door de JGZ. De samenwerking tussen de ketenpartners in de pré-pol verloopt volgens de gesprekspartners inmiddels goed. Een MDO is gepland. Pagina 4 van 19

5 3 Handhaving en vervolg 3.1 Maatregelen en aanbevelingen De inspectie vraagt de manager van het GC A om: te zorgen dat de norm voor 24/7 bereikbaarheid en beschikbaarheid van de huisartsenzorg wordt nageleefd op de pré-pol in Ede; ervoor zorg te dragen dat de norm voor de medische intake wordt nageleefd op de pré-pol in Ede; de twee hierboven beschreven punten te toetsen door middel van een interne audit; de inspectie binnen drie maanden na verschijning van dit rapport te informeren over de resultaten van de interne audit. De inspectie vraagt de directie van de GGD om: te zorgen dat alle kinderen in de leeftijd 0-19 jaar binnen zes weken gezien worden door de JGZ; te zorgen dat de JGZ bij alle kinderen van asielzoekers in de leeftijd tot 18 maanden start met het RVP binnen drie maanden na aankomst in Nederland; de inspectie binnen drie maanden na verschijning van dit rapport te informeren hoe de GGD naleving van deze norm heeft geborgd in haar werkwijze. 3.2 Vervolgacties inspectie De inspectie kreeg tijdens het inspectiebezoek enkele signalen over de medische zorg en de opvang van asielzoekers (zie paragraaf 4.9). Deze signalen heeft de inspectie niet nader onderzocht, maar kunnen voor de landelijke ketenpartners relevant zijn om kennis van te nemen. De inspectie bespreekt deze signalen daarom met de landelijke ketenpartners. Pagina 5 van 19

6 4 Resultaten 4.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat de resultaten van de toetsing die de inspectie heeft uitgevoerd in de pré-pol in Ede. Allereerst wordt algemene informatie gegeven over deze opvanglocatie (paragraaf 4.2). De toetsing is gericht op volgende thema s: niet-medische gidsfunctie (paragraaf 4.3); huisartsenzorg en andere eerstelijnszorg (paragraaf 4.4); medische intake (paragraaf 4.5); bereikbaarheid praktijklijn GC A (paragraaf 4.6); publieke gezondheidszorg (paragraaf 4.7); samenwerking (paragraaf 4.8). In paragraaf 4.3 tot en met 4.4 en 4.7 staan per thema de normen die de inspectie heeft getoetst, de bevindingen van de inspectie en of de ketenpartners voldeden aan de betreffende norm. Aan de hand van de bevindingen bepaalt de inspectie of het niet c.q. deels voldoen aan de norm leidt tot risico s in de medische zorg aan asielzoekers op een bepaald thema. Paragraaf 4.6 beschrijft de ervaringen van de ketenpartners met betrekking tot dit thema. Deze normen zijn niet getoetst tijdens het inspectiebezoek. Voor technische hygiënezorg (onderdeel van paragraaf 4.7) en samenwerking (paragraaf 4.8) zijn nieuwe normen opgesteld maar deze waren ten tijde van het inspectiebezoek nog niet ingevoerd. Daarom bevat het rapport voor deze onderwerpen een kwalitatieve beschrijving. De inspectie heeft aan de ketenpartners COA, GC A en de GGD gevraagd of zij nog andere risico s zagen ten gevolge van de uitbreiding van het aantal opvangplaatsen voor asielzoekers of andere signalen wilden meegeven aan de inspectie. Deze risico s en signalen staan in paragraaf Algemene informatie over de pré-pol in Ede De locatie in Ede was half oktober geopend als noodopvang. De asielzoekers die kort na de opening op de opvanglocatie kwamen waren geregistreerd in Ter Apel, maar nog niet in opgenomen IBIS en nog niet gescreend op tbc. Op het moment van het inspectiebezoek was de noodopvanglocatie een pré-pol, dat wil zeggen dat de bewoners in afwachting waren van de start van hun asielprocedure. Asielzoekers werden in twee gebouwen op het kazerneterrein Maurits Zuid opgevangen. De opvanglocatie kon maximaal 370 asielzoekers opvangen. Ten tijde van het inspectiebezoek verbleven er 322 asielzoekers. Bewoners verbleven op 5- persoonskamers. Op de opvanglocatie verbleven alleenstaande mannen, vrouwen en gezinnen. Er waren 92 kinderen, waarvan 15 in de leeftijd van 0 4 jaar. Ten tijde van het inspectiebezoek waren er 18 nationaliteiten. De meeste bewoners waren afkomstig uit Syrië, Irak, Afghanistan, Iran en Eritrea. Het team van het COA was volledig bezet. Ongeveer een derde van de COAmedewerkers was ervaren, de rest van de COA-medewerkers was nieuw. COA was voornemens nog enkele mobiele units, zoals een eetzaal, in te richten voor de asielzoekers. Pagina 6 van 19

7 4.3 Niet-medische gidsfunctie Normen Bevindingen Wel/niet/deels conform de norm 1.1 POL Voorlichting wordt gegeven bij aankomst in de POL. De bewoners zijn geïnformeerd over: het GCA: het gebruik van de zorgtelefoon en het inloopspreekuur; wat te doen wanneer spoedeisende hulp nodig is (112 procedure); wat te doen bij zwangerschap; het COA zorginformatiepunt; de mogelijkheid om vragen bij de informatiebalie te stellen; het zorgaanbod in de POL (zijnde medisch noodzakelijke zorg). Bij de opening van de noodopvanglocatie waren bewoners geregistreerd in Ter Apel, maar nog niet opgenomen in IBIS. Daarmee hadden zij nog geen zorgpas. De voorlichting aan bewoners door het COA was beperkt bij de start. COA-medewerkers stemden in deze periode zorgvragen van bewoners af met het GC A. Inmiddels waren alle bewoners geregistreerd/geïdentificeerd en hadden zij een zorgpas waardoor bewoners zelfstandig hun zorgvragen konden stellen aan het GC A. Ten tijde van het inspectiebezoek informeerden COA-medewerkers nieuwe bewoners mondeling over de medische zorg op de opvanglocatie. Dit gebeurde per taalgroep waarbij zo nodig een tolk werd gebruikt. Twee van de drie asielzoekers die de inspectie sprak, hadden mondeling informatie ontvangen over de medische zorg op de opvanglocatie. Eén van de asielzoekers was bekend met de 112- procedure in geval van levensgevaar, de andere twee niet. Conform de norm 1.2 POL De medewerker reikt hierbij aan de bewoner uit: de leaflet gezondheidszorg COL/POL. Bij aankomst van nieuwe bewoners op de opvanglocaties deelden de COAmedewerkers schriftelijke informatie uit. Deze informatie was in meerdere talen beschikbaar. Conform de norm Van de drie asielzoekers die de inspectie sprak hadden twee schriftelijke informatie gehad. Deze informatie was verstrekt in hun eigen taal. 4.4 Huisartsenzorg en andere eerstelijns zorg Normen Bevindingen Wel/niet/deels conform de norm 2.1 De huisartsenzorg voor asielzoekers is 24/7 bereikbaar en beschikbaar. Vier dagen per week had het GC A een inloopspreekuur voor asielzoekers. Twee dagen per week was de huisarts aanwezig voor een spreekuur op afspraak. Buiten die tijden was hij telefonisch bereikbaar voor overleg of voor spoedzorg. Buiten kantoortijden was de GC A praktijklijn bereikbaar. Deels conform de norm De huisarts had een reguliere huisartsenpraktijk in Ede en was ongeveer 4 5 uur per week aanwezig Pagina 7 van 19

8 Normen Bevindingen Wel/niet/deels conform de norm op de opvanglocatie. De GC A-medewerkers vonden het aantal uren dat de huisarts beschikbaar was voor de medische zorg aan asielzoekers te beperkt. Het aantal uren zou volgens hen uitgebreid moeten worden naar 8 uur per week omdat de huisarts nu niet voldoende tijd had om de spreekuren van de praktijkverpleegkundige (pvk) en de praktijkassistent (pa) na te bespreken. De consulten van de pvk en de pa werden niet standaard gefiatteerd door de huisarts. Op de locatie hield een GGZ consulent één dag in de twee weken spreekuur. De drie asielzoekers die de inspectie sprak waren op het (inloop)spreekuur geweest. Twee van de drie asielzoekers waren tevreden over de wijze waarop zij door het GC A waren behandeld. Eén asielzoeker was niet tevreden, omdat zij alleen gesprekken had gekregen met een praktijkverpleegkundige en niet met een huisarts. 2.2 Als het GC A een huisarts heeft gecontracteerd die geen praktijk houdt in de betreffende regio van de opvanglocatie, dan maakt het GC A afspraken met een locale huisarts die voor spoedzorg beschikbaar is, om een consult te verrichten dan wel een visite te rijden naar de opvanglocatie. 2.3 De contractmanager huisartsen informeert de achterwacht van de huisartsenzorg (waarnemer) mondeling over de werkwijze van GC A. De achterwacht ontvangt een informatiemap over de medische zorg aan asielzoekers van de contractmanager huisartsen GC A. 2.4 Voor de ANW-dienst maakt het GC A afspraken met de huisartsenpost (HAP) of doktersdienst die de zorg tijdens deze uren levert namelijk: - de wijze van aanlevering van patiënten tijdens de ANW; - het gebruik van tolken, vervoer van en naar de Niet van toepassing Niet van toepassing Voor de ANW-dienst had de huisarts afspraken gemaakt met de HAP die tijdens deze uren zorg levert. De samenwerking met de HAP verliep volgens de GC A-medewerkers naar tevredenheid. Niet van toepassing Niet van toepassing Conform de norm Pagina 8 van 19

9 Normen Bevindingen Wel/niet/deels conform de norm HAP; - de informatieverstrekking over en weer; - de medicatieverstrekking tijdens de ANW; - de diensten die de gecontracteerde huisarts dient te verrichten voor de inbreng van de groepbewoners van het AZC binnen de HAP. 2.5 MCA heeft ten behoeve van iedere opvanglocatie een apotheker, verloskundige en fysiotherapeut gecontracteerd en telefonisch en schriftelijk geïnformeerd over de medische zorg aan asielzoekers en afspraken gemaakt over vervoer naar deze voorzieningen. Voor de opvanglocatie had MCA een apotheker, verloskundige en fysiotherapeut gecontracteerd. Deze zorgaanbieders waren geïnformeerd over de medische zorg aan asielzoekers. Voor vervoer naar deze voorzieningen waren afspraken gemaakt. Conform de norm 4.5 Medische intake Normen Bevindingen Wel/niet/deels conform de norm Het GCA nodigde bewoners niet actief Deels conform de uit voor de medische intake omdat zij norm hiervoor onvoldoende capaciteit had. Bewoners die voor een consult kwamen en medische problemen hadden, werden wel uitgenodigd voor een medische intake. 3.4 Zo spoedig mogelijk na aankomst in de COA opvanglocatie vindt een eerste inventarisatie plaats van de gezondheidstoestand1 van de asielzoeker. Deze omvat in elk geval: - Huidig medicijngebruik - Huidige klachten - De medische voorgeschiedenis - Eventuele zorgachterstand Op basis van de bevindingen uit deze inventarisatie dient een zorgplan te worden opgesteld en in de uitvoering te worden opgenomen. Een extra verpleegkundige zou gaan starten, met name om medische intakes af te nemen. GC A was voornemens om alle bewoners uit te nodigen voor de medische intake 3.5 Bij no-show nodigt GC A de asielzoeker nog één keer uit voor de medische intake. GC A nodigt bij no-show nodigt de asielzoeker nog een keer uit voor de medische intake. Conform de norm 4.6 GC A praktijklijn Er waren twee mobiele telefoons beschikbaar bij de receptie om de GC A Praktijklijn te bellen. Er was geen vaste telefoonlijn. De gesprekspartners van zowel COA als GC A gaven aan dat de bereikbaarheid van de Praktlijklijn slecht was. GC A-medewerkers gaven aan dat er geen aparte telefoonlijn was voor medewerkers. Alleen de huisarts van de GC A Praktijklijn 1 De eerste inventarisatie van de gezondheidstoestand beschouwt de IGZ als de medische intake. Pagina 9 van 19

10 konden zij rechtstreeks bellen. GC A-medewerkers zeiden dat bewoners ook voor het verstrekken van zelfzorgmedicatie zoals paracetamol eerst contact moest worden gelegd met de GC A Praktijklijn. Vanwege de lange wachttijd vonden zij dit omslachtig. De drie asielzoekers die de inspectie sprak kenden de GC A Praktijklijn. Eén asielzoeker had hier al een keer naar toe gebeld. Hij gaf aan dat de wachttijd erg lang was en de verbinding werd verbroken nog voordat hij een GC A medewerker aan de lijn had gekregen. 4.7 Publieke gezondheidszorg Normen Bevindingen Wel/niet/deels conform de norm 5.1 Volwassen asielzoekers* worden bij binnenkomst in Nederland verplicht gescreend op tbc. De tbc-screening wordt uitgevoerd binnen een week na aankomst, tenzij de screening al elders is gedaan en de uitslag bekend is. Bij de opening van de noodopvanglocatie waren de bewoners niet gescreend op tbc. Op het moment van het inspectiebezoek waren alle bewoners (m.u.v. Syriërs) gescreend op tbc. Het COA checkte in het IBIS-systeem of nieuwe bewoners al waren gescreend. Conform de norm *De tbc-screening bij asielzoekers uit Syrië is opgeschort. 5.2 Asielzoekers uit hoogrisico landen krijgen vier tbc vervolg-screeningen aangeboden. Deze vinden om de zes maanden plaats. De vervolg-screening is vrijwillig en wordt uitgevoerd door en onder verantwoordelijkheid van de locale GGD. 5.3 Technische hygiënezorg Norm nog in ontwikkeling 5.4 De JGZ voert bij alle kinderen van 0-19 jaar, binnen 6 weken na aankomst in Nederland, een (verpleegkundige) intake uit en maakt een JGZ-dossier aan. Deze norm is niet getoetst, omdat vervolg-screeningen op deze locatie nog niet aan de orde waren. De inspecteur technische hygiënezorg (THZ) van de GGD had vóór opening van de opvanglocatie een THZ inspectie uitgevoerd. Een week na opening had de GGD nogmaals een controle uitgevoerd. Bij beide controles had de GGD gebruik gemaakt van de verkorte checklist voor noodopvang. Dit was de zgn. 0-meting. De belangrijkste aandachtspunten waren het gebruik en de schoonmaak van de woonkamers en de sanitaire ruimten en de communicatie tussen het COA en de GGD over infectieziekten. De GGD wist niet of de aanbevelingen die de GGD had gedaan n.a.v. de THZinspecties overgenomen waren door het COA. De JGZ 0 4 jaar op deze opvanglocatie werd tot 1 januari 2016 geboden door Icare. Vanaf 1 januari 2016 waren de betreffende JGZmedewerkers overgenomen door de VGGM, GGD afdeling Gelderland Midden. De GGD was verantwoordelijk Niet van toepassing Geen beoordeling, omdat norm nog niet in werking is Deels conform de norm Pagina 10 van 19

11 Normen Bevindingen Wel/niet/deels conform de norm voor de JGZ 0 tot 19 jaar. Op basis van het contract tussen het COA en GGD GHOR NL bood de GGD alleen JGZ aan kinderen in de leeftijd 0-4 jaar. Ten tijde van het inspectiebezoek waren er 15 kinderen in deze leeftijdsklasse. De JGZ 0 4 jaar was op 16 december gestart met het eerste spreekuur. Dit was de reden dat niet alle kinderen in de leeftijd 0 4 jaar binnen 6 weken na aankomst in Nederland een (verpleegkundige) intake bij de JGZ hadden gehad De JGZ voert bij alle kinderen van 0-19 jaar een medisch onderzoek uit, binnen 3 weken na de intake, inclusief het uitvragen van de vaccinatiestatus en het opstellen van het (inhaal) vaccinatieschema. 5.6 De JGZ start binnen drie maanden met het RVP bij kinderen van asielzoekers in de leeftijd tot 18 maanden. Zie boven. Niet alle kinderen in de leeftijd 0 4 jaar hadden 3 weken na de verpleegkundige intake een medisch onderzoek door de JGZ-arts gehad jarigen werden nog niet gezien door JGZ omdat deze zorg op noodopvanglocaties niet in het contract tussen COA en GGD GHOR Nederland was opgenomen 4. Zie boven. De JGZ was niet bij alle kinderen in de leeftijd tot 18 maanden binnen drie maanden met het RVP gestart. Deels conform de norm Deels conform de norm 4.8 Samenwerking COA, GC A, GGD/JGZ Voor dit thema zijn normen nog in ontwikkeling. De inspectie heeft daarom bij de verschillende ketenpartners gevraagd naar hun ervaringen. De gesprekspartners van het COA gaven aan dat de samenwerking met GC A goed verliep. In de opstartfase was het nog zoeken naar een goede afstemming over taken en verantwoordelijkheden en contactpersonen. Het COA en GC A zaten inmiddels in één gebouw. Dat vergemakkelijkte de samenwerking doordat men even bij elkaar kon binnenlopen. Bij het COA waren twee medewerkers verantwoordelijk voor het contact met het GC A. Omdat het ochtendoverleg van het COA met de beveiliging was vervroegd naar half 8 was GC A hierbij niet aanwezig. Het COA informeerde de GC A medewerkers tijdens een kort overleg nadien over eventuele bijzonderheden. Een eerste multidisciplinair overleg (mdo) stond ten tijde van het inspectiebezoek gepland. Dit mdo zou tweewekelijks plaats gaan vinden met aanwezigen vanuit COA en GC A. Vooralsnog zou de GGD hier geen onderdeel van uit gaan maken. De JGZmedewerker gaf aan dit wel wenselijk te vinden. De gesprekspartners van GC A bevestigden dat de samenwerking tussen het COA en het GC A in het begin was moeizaam verliep, maar zeiden dat hierin een stijgende lijn zat. 2 In reactie op het conceptrapport gaf de JGZ aan dat inmiddels een inhaalslag gemaakt is en dat kinderen binnen de gestelde termijn worden gezien. 3 In reactie op het conceptrapport gaf de praktijkverpleegkundige van het GC A aan dat zij voordat de JGZ aanwezig was op de locatie JGZ-gesprekken voerde met ouders. 4 In reactie op het conceptrapport gaf de JGZ aan dat inmiddels een inhaalslag gemaakt is en dat kinderen binnen de gestelde termijn worden gezien. Pagina 11 van 19

12 De GC A medewerkers gaven ook aan dat een uitbraak van scabiës op de opvanglocatie een goede test was geweest voor de samenwerking. COA, GC A en de GGD wisten elkaar op dat moment goed te vinden en de uitbraak onder controle te krijgen. De gesprekspartners van het COA gaven aan dat de samenwerking met de GGD goed verliep. De GGD had voorlichting over infectieziekten gegeven aan de COAmedewerkers en seksuele voorlichting aan een groep bewoners. Tussen COA en de GGD was geen vast overleg moment, maar het contact verliep via korte lijnen en indien nodig werd snel geschakeld tussen beide partijen. De samenwerking tussen het GC A en de GGD werd door beide partijen als goed ervaren. De tbc verpleegkundige van de GGD Gelderland-Midden had voorlichting over tuberculose gegeven aan de GC A medewerkers. 4.9 Andere risico s of signalen Eén van de asielzoekers gaf aan dat het eten onvoldoende was voor haar kinderen. Ook COA-medewerkers gaven aan dat er veel klachten van asielzoekers waren over het eten. Het eten werd tweemaal per dag verstrekt (twee broodmaaltijden, één warme maaltijd). Pagina 12 van 19

13 Bijlage 1 Overzicht gesprekspartners op de pré-pol in Ede Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA): o Locatiemanager o Drie woonbegeleiders Drie asielzoekers Gezondheidscentrum asielzoekers (GC A): o Praktijkverpleegkundige o Praktijkassistent GGD: Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM): o Sociaal verpleegkundige o Inspecteur technische hygiënezorg o Jeugdarts o Teammanager o PGA-administratie Pagina 13 van 19

14 Bijlage 2 Toetsingskader Toetsingskader Medische zorg aan asielzoekers t.g.v. uitbreiding aantal opvangplaatsen Thema s Risico( s) Mogelijke oorzaken Normen Bronnen 1. Asielzoekers 5 weten niet Asielzoekers hebben geen of 1.1 COL De (groeps)voorlichting wordt gegeven bij Kader niet-medische Niet-medische hoe zij de huisartsenzorg beperkte informatie aankomst in de COL. De bewoners zijn geïnformeerd over: gidsfunctie COA, februari gidsfunctie en de spoedeisende hulp ontvangen van het COA over het GCA: het gebruik van de zorgtelefoon en het 2013, pag kunnen bereiken. de bereikbaarheid inloopspreekuur; van/toegang tot de huisartsenzorg en de spoedeisende hulp. wat te doen wanneer spoedeisende hulp nodig is (112 procedure); het tbc-onderzoek, waaronder de verplichte deelname door de bewoner; wat te doen bij zwangerschap; het COA zorginformatiepunt; de mogelijkheid om vragen bij de informatiebalie te stellen; het zorgaanbod in de COL (zijnde medisch noodzakelijke zorg). 1.2 COL De medewerker reikt hierbij aan de bewoner uit: Kader niet-medische de leaflet gezondheidszorg COL/POL; gidsfunctie COA, februari de folder tbc-onderzoek van de GGD. 2013, pag POL Voorlichting wordt gegeven bij aankomst in de Kader niet-medische POL. De bewoners zijn geïnformeerd over: gidsfunctie COA, februari het GCA: het gebruik van de zorgtelefoon en het 2013, pag inloopspreekuur; wat te doen wanneer spoedeisende hulp nodig is (112 5 Daar waar asielzoeker staat wordt ook bewoner van de opvanglocatie bedoeld en omgekeerd. Pagina 14 van 19

15 Toetsingskader Medische zorg aan asielzoekers t.g.v. uitbreiding aantal opvangplaatsen Thema s Risico( s) Mogelijke oorzaken Normen Bronnen procedure); wat te doen bij zwangerschap; het COA zorginformatiepunt; de mogelijkheid om vragen bij de informatiebalie te stellen; het zorgaanbod in de POL (zijnde medisch noodzakelijke zorg). 1.2 POL De medewerker reikt hierbij aan de bewoner uit: de leaflet gezondheidszorg COL/POL. Kort na aankomst AZC 1.1 AZC Voorlichting wordt gegeven bij aankomst in het AZC. De bewoners zijn binnen 5 dagen geïnformeerd over: -screening (indien van toepassing); gebruik van de zorgtelefoon; Kader niet-medische gidsfunctie COA, februari 2013, pag Kader niet-medische gidsfunctie COA, februari 2013, pag huisarts op locatie; voor zorg bij zwangerschap. 1.2 AZC De woonbegeleider reikt hierbij aan de bewoner uit: de COA informatiemap; algemene voorlichtingsbrochure gezondheidszorg; Kader niet-medische gidsfunctie COA, februari 2013, pag Pagina 15 van 19

16 Toetsingskader Medische zorg aan asielzoekers t.g.v. uitbreiding aantal opvangplaatsen Thema s Risico( s) Mogelijke oorzaken Normen Bronnen leaflet gezondheidszorg; de uitnodiging tbc-onderzoek (indien ongescreend). 2. Huisartsenzorg en andere eerstelijnszorg De huisartsenzorg buiten de spreekuren van de opvanglocatie en tijdens de avond, nacht en weekend (ANW) is suboptimaal. De huisartsenzorg is niet beschikbaar. De achterwacht van de huisartsenzorg (waarneming) buiten de spreekuren van de opvanglocatie is onvoldoende bekend met de medische zorg aan asielzoekers. 2.1 De huisartsenzorg voor asielzoekers is 24/7 bereikbaar en beschikbaar. 2.2 Als het GC A een huisarts heeft gecontracteerd die geen praktijk houdt in de betreffende regio van de opvanglocatie, dan maakt het GC A afspraken met een locale huisarts die voor spoedzorg beschikbaar is, om een consult te verrichten dan wel een visite te rijden naar de opvanglocatie. COA Overeenkomst Menzis inzake Curatieve zorg asielzoekers, april 2013 Op basis van correspondentie met GC A, mei De contractmanager huisartsen informeert de achterwacht van de huisartsenzorg (waarnemer) mondeling over de werkwijze van GC A. De achterwacht ontvangt een informatiemap over de medische zorg aan asielzoekers van de contractmanager huisartsen GC A. Op basis van correspondentie met GC A, mei 2015 De huisartsenzorg tijdens ANW is onvoldoende bekend met de medische zorg aan asielzoekers. 2.4 Voor de ANW-dienst maakt het GC A afspraken met de huisartsenpost (HAP) of doktersdienst die de zorg tijdens deze uren levert namelijk: - de wijze van aanlevering van patiënten tijdens de ANW; - het gebruik van tolken, vervoer van en naar de HAP; - de informatieverstrekking over en weer; - de medicatieverstrekking tijdens de ANW - de diensten die de gecontracteerde huisarts dient te verrichten voor de inbreng van de groepbewoners van het AZC binnen de HAP. Op basis van correspondentie met GC A, mei 2015 Pagina 16 van 19

17 Toetsingskader Medische zorg aan asielzoekers t.g.v. uitbreiding aantal opvangplaatsen Thema s Risico( s) Mogelijke oorzaken Normen Bronnen Geen afstemming Geen afspraken gemaakt met 2.5 MCA heeft ten behoeve van iedere opvanglocatie een Op basis van zorg/behandeling met andere eerstelijns apotheker, verloskundige, eerstelijns GGZ en correspondentie MCA, mei andere eerstelijns voorzieningen. fysiotherapeut gecontracteerd en telefonisch en schriftelijk 2015 disciplines. geïnformeerd over de medische zorg aan asielzoekers en afspraken gemaakt over vervoer naar deze voorzieningen. 3. Asielzoekers met Het COA verwijst asielzoekers 3.1 Bij aankomst op het AZC (zowel bij eerste instroom Kader niet-medische Medische intake medische klachten met Medische klachten niet op als doorstroom) informeert de woonbegeleider de bewoner gidsfunctie COA, februari krijgen niet, of niet tijd naar het GC A voor een voor wat betreft zorg o.a. over: 2013, pag tijdig een medische medische intake. de medische intake. intake. 3.2 De woonbegeleider reikt hierbij aan de bewoner uit Kader niet-medische o.a.: gidsfunctie COA, februari de brief medische intake. 2013, pag Bij de voorlichtingsbijeenkomst op het AZC gaat het Kader niet-medische COA bij alle bewoners na of zij een afspraak hebben gidsfunctie COA, februari gemaakt met het GC A voor de medische intake. 2013, pag Het GC A voert de medische 3.4 Zo spoedig mogelijk na aankomst in de COA COA Overeenkomst Menzis intake niet of niet tijdig uit. opvanglocatie vindt een eerste inventarisatie plaats van inzake Curatieve zorg de gezondheidstoestand 6 van de asielzoeker. Deze omvat asielzoekers, april 2013 in elk geval: - Huidig medicijngebruik - Huidige klachten - De medische voorgeschiedenis - Eventuele zorgachterstand Op basis van de bevindingen uit deze inventarisatie dient 6 De eerste inventarisatie van de gezondheidstoestand beschouwt de IGZ als de medische intake. Pagina 17 van 19

18 Toetsingskader Medische zorg aan asielzoekers t.g.v. uitbreiding aantal opvangplaatsen Thema s Risico( s) Mogelijke oorzaken Normen Bronnen 4. Bereikbaar-heid praktijklijn GC A 5. Publieke gezondheidszorg Onvoldoende bereikbaarheid van de praktijklijn GC A. Uitbraken van tbc en andere besmettelijke ziekten. een zorgplan te worden opgesteld en in de uitvoering te worden opgenomen. 3.5 Bij no-show nodigt GC A de asielzoeker nog één keer uit voor de medische intake. COA Overeenkomst Menzis inzake Curatieve zorg asielzoekers, april 2013 De wachttijd om contact te 4.1 Bij minimaal 85% van de reguliere vragen heeft de Op basis van krijgen met praktijklijn GC A asielzoekers binnen 120 seconden een GCA-medewerkers correspondentie met het GC is te lang. aan de lijn. A, mei Bij minimaal 95% van de spoedgevallen heeft de Op basis van asielzoeker binnen 30 seconden een medisch kundig correspondentie met het GC persoon aan de lijn. A, mei 2015 De capaciteit (apparatuur en 5.1 Volwassen asielzoekers worden bij binnenkomst in -Protocol tbc-screening, - menskracht) voor 1 ste Nederland verplicht gescreend op tbc behandeling en BCGvaccinatie screening op tbc is beperkt. De tbc-screening wordt uitgevoerd binnen een week na bij asielzoekers, aankomst, tenzij de screening al elders is gedaan en de april 2015 uitslag bekend is. -GGD GHOR Nederland, april 2015, pag. 1 Vervolg-screeningen op tbc 5.2 Asielzoekers uit hoogrisico landen krijgen vier tbc -Protocol tbc-screening, - worden niet of niet tijdig vervolg-screeningen aangeboden. Deze vinden om de zes behandeling en BCGvaccinatie uitgevoerd. maanden plaats. De vervolg-screening is vrijwillig en bij asielzoekers, wordt uitgevoerd door en onder verantwoordelijkheid van april 2015 de locale GGD. -GGD GHOR Nederland, april 2015, pag. 1 Controle op technische 5.3 Normen nog in ontwikkeling. n.v.t. hygiënezorg vindt niet of niet tijdig plaats. Niet alle kinderen worden 5.4 De JGZ voert bij alle kinderen van 0-19 jaar binnen 6 Takenpakket Publieke Pagina 18 van 19

19 Toetsingskader Medische zorg aan asielzoekers t.g.v. uitbreiding aantal opvangplaatsen Thema s Risico( s) Mogelijke oorzaken Normen Bronnen tijdig door de JGZ gezien. weken na aankomst in Nederland een (verpleegkundige) intake uit en maakt een JGZ-dossier aan (integraal of digitaal). gezondheidszorg asielzoekers in PGA-contract , pag. 5 Niet alle kinderen krijgen (tijdig) een medisch onderzoek. 5.5 De JGZ voert bij alle kinderen van 0-19 jaar een medisch onderzoek uit, binnen 3 weken na de intake. Inclusief het uitvragen van de vaccinatiestatus en het opstellen van het (inhaal)vaccinatieschema. Takenpakket Publieke gezondheidszorg asielzoekers in PGA-contract , pag. 5 De vaccinatiegraad van de kinderen van asielzoekers is niet tijdig in beeld bij de jeugdgezondheidszorg (JGZ), waardoor niet tijdig wordt gestart met het Rijksvaccinatie programma (RVP). 5.6 De JGZ start binnen drie maanden met het RVP bij kinderen van asielzoekers in de leeftijd tot 18 maanden. Op basis van correspondentie met GGD GHOR NL, mei Samenwerking Missen van signalen over zorgbehoefte van asielzoekers, waardoor asielzoekers niet of niet tijdig medische zorg krijgen. Er vindt geen of onvoldoende afstemming en communicatie plaats tussen de ketenpartners. Normen nog in ontwikkeling. n.v.t. Pagina 19 van 19