Toespraak staatssecretaris Cees van der Knaap voor de themadag medezeggenschap 19 oktober 2006

Transcriptie

1 Toespraak staatssecretaris Cees van der Knaap voor de themadag medezeggenschap 19 oktober 2006 Dames en heren, Welke krant leest u het liefst? De Volkskrant? Trouw? Telegraaf of AD? Waarom eigenlijk? Als ik u die vraag stel, zult u allerlei argumenten noemen, zoals schrijfstijl, journalistieke kwaliteit, keuze aan onderwerpen of oriëntatie van de krant. Maar wie van u kiest voor een krant die nat en gescheurd door de bus wordt geduwd? Een krant die te laat bezorgd wordt? Een krant die na uw verhuizing nog weken op uw oude adres komt? Nee, zo n krant wil ik niet, zult u zeggen. Toch denken we in eerste instantie niet aan deze secundaire kenmerken. En dat terwijl de tevredenheid van de krantenlezer voor een minstens zo groot deel bepaald wordt door de krantenbezorger of de telefoniste van de klachtenafdeling dan de hoogopgeleide, professionele redactie. Vorig jaar las ik in het blad van één van onze belangengroeperingen deze vergelijking. De auteur noemde het voorbeeld van de krantenlezer ter illustratie van de rol van medezeggenschap bij Defensie. In onze organisatie zijn we dag in dag uit gefocust op het primaire proces: onze operaties. Uruzgan, Libanon, Soedan, Congo, Bosnië. Ondertussen wordt het welbevinden van ons personeel voor een groot deel bepaald 1

2 door het arbeidsklimaat dat het gevolg is van de secundaire processen. Bij deze secundaire processen kan medezeggenschap een grote rol spelen, stelt de auteur: Met medezeggenschap kunnen de werknemers invloed uitoefenen op de omstandigheden waaronder zij hun werk moeten doen. De auteur doet overigens, geheel in de traditie van een vakbondsblad, zijn best om in het artikel prikken uit te delen naar deze staatssecretaris. Maar ik kan u verzekeren dat ik, mede door mijn eigen ervaring als vakbondsbestuurder, niet zo snel op de kast te krijgen ben. Sterker nog: ik vind het een waardevolle bijdrage als iemand eens goed in beeld brengt dat medezeggenschap niet alleen goed voor het personeel is, maar ook voor het management en de organisatie in zijn geheel. De auteur spreekt aan het slot van zijn artikel de wens uit dat de bewindslieden zich zouden inzetten voor waardering van ervaring binnen de medezeggenschap voor toekomstige commandanten. Ik omarm die oproep graag. Ik ben er een groot voorstander van dat het een positief element van het c.v. van een medewerker is als hij of zij zich heeft ingezet voor de medezeggenschap. Voor commandanten zou dit in het bijzonder een goede ervaring zijn die, natuurlijk naast vele andere ervaringen, bijdraagt aan de vorming van een goede commandant. U bent wellicht nieuwsgierig, dus ik zal voor diegenen die het niet hebben herkend, onthullen dat ik het heb over het artikel van HansRobert Beudeker in de Carré van september Ik noem dit artikel, omdat ik het een positieve bijdrage vindt aan de discussie. Ook al ben ik het natuurlijk niet gehéél eens met de analyse van Beudeker, bijvoorbeeld als hij stelt dat de motie-eijsink, bedoeld om contacten 2

3 tussen een MC en het parlement maar volledig vrij te laten, een kwestie van goed vertrouwen zou zijn. Ik noem dit positieve voorbeeld van een bijdrage aan de discussie in een vakbondsblad om het verschil te illustreren met het artikel van... in de meest recente Trivizier. Het betreft een verhaal over wat er allemaal mis zou zijn rond de medezeggenschap bij Paresto. Hoewel ik bezorgd ben over die specifieke situatie, geloof ik niet dat iemand met deze toon van discussie iets bereikt. Ik geloof niet dat de de VBM zich van zijn beste kant laat zien, ook al begrijp ik uit het stuk dat de vakbond en de medezeggenschapscommissie hetzelfde denkt van de organisatieleiding. Nog erger is het dat een lid van deze MC mij als staatssecretaris voorafgaande aan deze publicatie aansprak en aankondigde in de media de visie van de MC naar buiten te willen brengen als ik niet snel iets zou doen. Ik wil die ervaring toch met u delen, omdat we hier bijeen zijn om te praten over verbetering en verdieping van de medezeggenschap. Ik hoop dat u het met mij eens bent dat niemand er wat bij wint als leden van medezeggenschapscommissies zich dit gedrag gaan aanmeten. De medezeggenschap tot waarde laten komen, kunnen we én moeten we samen doen, omdat we samen het belang van medezeggenschap onderkennen. Het is een gezamenlijk belang waar we op professionele wijze mee om kunnen en moeten gaan. Dan hebben we niets aan dreigende MC-leden. Om dezelfde reden zie ik ook niets in vrije contacten met bijvoorbeeld Kamerleden. We zullen constructief met elkaar moeten werken, dát is de essentie van medezeggenschap. Dat is ook de rol van een medezeggenschapscommissie. Daarbij mag en moet een MC aan de bel kunnen trekken, bijvoorbeeld bij een hoger niveau. Maar als alles wat we met een MC delen direct bij Kamerleden of de media terecht komt, komen we niet tot die constructieve samenwerking. 3

4 U zult dan zien dat de commandanten juist terughoudender gaan worden een MC bij de besluitvorming te betrekken. Daar kunt u het mee eens zijn of niet: maar we weten allemaal dat het zo zou gaan lopen. Ik wil dat het anders gaat. Omdat ik medezeggenschap zo van waarde acht voor de organisatie, heb ik mede op basis van een advies van professor Goodijk, maatregelen genomen die leiden tot verbetering van de medezeggenschap. Deze maatregelen moeten er toe leiden dat het personeel zich vertegenwoordigd voelt en invloed kan uitoefenen. Het hoofd van de diensteenheid (HDE) op zijn beurt beschouwt medezeggenschap als een nuttig management-instrument en een gewoon onderdeel van de bedrijfsvoering. Bovendien wordt deelname aan medezeggenschap wat mij betreft een gewaardeerde activiteit, die een meerwaarde oplevert voor de loopbaan van medewerkers. Medezeggenschap wint aan kracht als deze zich pro-actief opstelt en actief meedenkt over de processen binnen de diensteenheid. De organisatiestructuur van het Ministerie van Defensie heeft tot gevolg dat voorbereiding, besluitvorming en uitvoering vaak op verschillende niveaus plaatsvinden. Om medezeggenschap optimaal te kunnen betrekken in dit proces is het noodzakelijk op verschillende niveaus per defensieonderdeel, waaronder ook het hoogste niveau, medezeggenschap in te richten. De aanpassing van het Besluit medezeggenschap Defensie zal hieraan een bijdrage leveren, doordat de medezeggenschap zicht krijgt op achtergronden van besluiten, in een vroeger stadium bij de besluitvorming wordt betrokken en wel op een zodanig niveau dat de invloed van de medezeggenschap ook effectiever kan worden. 4

5 Minstens zo belangrijk is aanpassing van de cultuur en de houding rond medezeggenschap. Het is belangrijk maatregelen te treffen die zorgen voor een volwassen medezeggenschapsrelatie waarbij een goede dialoog mogelijk is. Een maatregel die daarvoor kan zorgen, is het realiseren van betere scholing. Zaken die behoren tot het politiek primaat, waaronder het besluit tot het uitzenden van militairen en de keuze voor wapensystemen, blijven uitgesloten van het overleg met de medezeggenschap. Over deze onderwerpen wordt overlegd met het parlement. Ook zie ik een verbetering door te streven naar een centrale medezeggenschapscommissie op het niveau van ieder van de zeven defensieonderdelen. Deze defensieonderdeel medezeggenschapscommissies (DMC s) zijn gesprekspartner voor een aantal onderwerpen dat nu nog met de centrales van overheidspersoneel in de bijzondere commissie wordt besproken. Op termijn zal vervolgens een centrale en defensiebreed opererende medezeggenschapscommissie ontstaan, de Centrale medezeggenschapscommissie (CMC). Ik ga over deze structuur nog overleg voeren met de centrales voor overheidspersoneel. Dames en heren, Ik hoop dat u op deze dag van elkaar iets opsteekt en nieuwe ideeën en nieuwe energie op doet om de medezeggenschapsfunctie bij defensie te verbeteren. Ik geloof daarin. Op een dag als vandaag kunnen we elkaar recht in de ogen kijken en zeggen wat we goed vinden en wat beter kan. Ik heb dat met ook gedaan, omdat ik ervan overtuigd ben dat u en ik er 5

6 beter van worden als we open zijn over onze verwachtingen. Ik verwacht veel van de medezeggenschap bij Defensie en ik ben ervan overtuigd dat deze themadag voor ons allemaal een inspirerende bijeenkomst zal zijn. Dank voor uw aandacht. 6