OCMW s en armoedebestrijding

Transcriptie

1 OCMW s en armoedebestrijding Hoorzitting Commissie Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid, Vlaams Parlement, Piet Van Schuylenbergh, directeur OCMW s VVSG Nathalie Debast, stafmedewerker VVSG

2 Overzicht 1. Armoede in Vlaanderen anno Missie van de OCMW s 3. Tendenzen in OCMW-cliënteel en -hulpverlening 4. Uitdagingen voor de OCMW s 5. Uitdagingen voor andere overheden 2

3 1. Armoede in Vlaanderen anno 2011 Uitsluiting op verschillende domeinen, niet enkel financieel Te laag inkomen Geen werk Onvoldoende opleiding Gezondheidsklachten (fysiek en geestelijk) Onbehoorlijk wonen 3

4 1. Armoede in Vlaanderen anno 2011 Enorme toename OCMW-dossiers: : huishoudens met leefloon (gem. maandelijks): + 7,3 % tov. 2009: : dreigende uithuiszettingen: 232 gezinnen per week; OCMW s moeten oplossing vinden. +12% ten opzichte van 2008 (10.780). - Schuldhulpverlening (VCS): 2007: dossiers 2009: dossiers huishoudens klant distributienetbeheerder (bron: Eandis en Infrax) : meer dan dan dossiers van distributienetbeheerder naar de OCMW s via de Lokale Adviescommissie (LAC). In 2010 vonden meer dan 1500 vergaderingen van de LAC s plaats. september 2010: gezinnen met budgetmeter elektriciteit. Eind 2008: Sedert zomer 2009 minstens budgetmeters aardgas. 4

5 2. Missie van de OCMW s Iedere persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening die erop gericht is hem in staat te stellen een menswaardig leven te leiden (art. 1 OCMW-wet). OCMW s hebben de opdracht deze dienstverlening te verzekeren. Federale en Vlaamse opdrachten Lokale initiatieven: lokale autonomie 5

6 3. Tendenzen in OCMW-cliënteel en - hulpverlening Cliënten: Verjonging Vervrouwelijking Vervreemding : migratie van armoede: culturele en taal-diversiteit Meer mensen met redelijk inkomen én schulden Meer mensen met psychische problemen OCMW = kruispunt, ziet ze allemaal, óók diegenen die elders uit de boot vallen 6

7 3. Tendenzen in OCMW-cliënteel en - hulpverlening Hulpverlening: Van financiële hulpverlening ( 1974: bestaansminimum) naar integrale armoedebestrijding: rekening houden met veelheid aan problemen en domeinen (wonen, werken, onderwijs, gezondheid, ) Emanciperend en empowerend Op maat van de cliënt Gespecialiseerd aanbod 7

8 3. Tendenzen in OCMW-cliënteel en - hulpverlening Hulpverlening: Grote verscheidenheid in aanbod: preventief en curatief financiële hulp materiële hulp sociale, administratieve, juridische dienstverlening psychosociale begeleiding Uitgebouwd in iedere gemeente Draaischijf: overleg met andere diensten, doorverwijsfunctie, coördinatie op niveau van cliënten en voorzieningen Juridisch afdwingbaar beslissingen binnen de maand 8

9 4. Uitdagingen voor de OCMW s Grenzen hulpverlening zijn bereikt: enorme toename van dossiers, vb. energiearmoede OCMW kan geen hulp weigeren versus wachtlijsten Groep van de meest kwestbaren nu beter zichtbaar dankzij doorgedreven activeringsbeleid: nu nood aan verankering sociaal activeringsbeleid Verdoken armoede actief opsporen: imago OCMW minder goed bij wie OCMW niet kent versus tevredenheid bij cliënten oproep aan andere actoren Drempelverlagende initiatieven tegenover stijgende werklast 9

10 4. Uitdagingen voor de OCMW s Participatie van de doelgroep Grote etnisch-culturele diversiteit onder cliënteel vraagt om nieuwe aanpak en methodieken Administratieve verplichtingen vs. hulp op maat Behoud maatschappelijk draagvlak 10

11 5. Uitdagingen voor andere overheden Laagste uitkeringen en lonen moeten omhoog (fed.) Vlaams actieplan armoedebestrijding: Nu: opsomming tal van beleidsmaatregelen zonder echt (financieel) engagement Beter: prioriteiten stellen gelet op budgettaire krapte: voorbeeld wonen: uitbreiding Vlaamse huursubsidie 11

12 5. Uitdagingen voor andere overheden Armoedebestrijdingsbeleid via OCMW s kwaliteitsvol inbedden: Bereiken ruimste doelgroep + expertise Kwaliteitsvolle hulpverlening vb. schuldhulpverlening Pro-actief en preventief beleid naast curatief Vergt ONDERSTEUNING! Behoud maatschappelijk draagvlak 12

13 Conclusie OCMW s doen heel wat op verschillende domeinen Wat ze doen, doen ze goed gegeven de mogelijkheden (heel wat opdrachten zonder financiering, ook van Vlaanderen (vb. schuldbemiddeling, LAC s) Braakliggend terrein op vlak van preventief en proactief werken en nazorg: efficiënter en effectiever dan reactief beleid Vlaanderen dient OCMW s hierin te ondersteunen! 13