Dienstenmarketing toegepast op scholen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dienstenmarketing toegepast op scholen"

Transcriptie

1 RAPPORT Dienstenmarketing toegepast op scholen Docent: Rita Vos Academiejaar: Carl François Laurent Lenaerts 3 Marketing

2

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Inleiding Opdracht Globaal Moeilijkheid voor scholen als dienstenbedrijf: zijn/haar klanten Doel Doelgroep Hoe definiëren wij scholen? Waarop baseren we ons om dit als definitie voorop te stellen? Wie hoort er bij en wie niet? (afbakening/definitiecontrole) Zijn er verschillende soorten die mogelijk verschillende toepassingen (nodig) hebben? Indien ja: welke? Indien nee: waarom niet? Scholen als dienstverleners De groeimatrix van Ansoff Waardepropositie van Treacy & Wiersema De aangeboden dienst Dienst volgens Lovelock Ontastbaarheidscontiniuüm van Shostack Relaties tussen de school en zijn/haar klanten Relatietabel van Lovelock Model van Garbarino & Johnson Decision Making Unit De gebruikers De beïnvloeders De koper De beslissers De coördinator van het aankoopproces Dienstenmarketing / Scholenmarketing Marketing: mogelijk een hulpmiddel voor scholen Bedrijven willen winst maken Marketing is geen must, een school kan werken zonder Het belang van marketing (eens nodig)... 20

4 9.2 Wat doet marketing dan juist? Analyse van de interne en externe omgeving SWOT Ontwikkelen van strategieën Maak de strategie eigen aan de school Naar wat kunnen we de verkregen gegevens vertalen? Klantgericht door klantenkennis Word of Mouth Tabel AC Nielsen Klantenbinding Algemeen besluit... 28

5 Inleiding Dit rapport is geschreven in het kader van het vak Dienstenmarketing met de bedoeling het begrip Dienstenmarketing toe te passen op een bepaald werkgebied, in ons geval het werkgebied scholen. Het probleem dat we in dit werk ook willen aankaarten is de moeilijkheid voor scholen om zich te richten op haar klanten. Want wie zijn nu de klanten van school? Dat is niet altijd even duidelijk, of even gemakkelijk om af te bakenen.

6 1 Opdracht 6 Inleiding Onze interpretatie van de opdracht (context) verkregen voor het vak dienstenmarketing. 1.1 Globaal In marketing spreekt men altijd over de verkoop van een product of een DIENST. Maar tot in het derde jaar van onze opleiding hebben we het nog niet concreet/specifiek gehad over dienstenmarketing. Nochtans ondergaat de diensteneconomie enorme ontwikkelingen afgelopen jaren. Dit overzicht geeft de voornaamste redenen hiervoor weer: Bron: Dienstenmarketing, Lovelock - 7e editie

7 7 De opdracht, namelijk marketing toepassen op het werkgebied scholen, helpt ons dus om na alle productmarketing ook dienstenmarketing aan de nodige voorbeelden te linken. Vragen die we onszelf kunnen stellen zijn: Wat houden de diensten van een school in? Hoe brengt een school deze diensten het beste tot bij de klant? Waarin kan een school zich van andere scholen die soortgelijke diensten leveren onderscheiden? 1.2 Moeilijkheid voor scholen als dienstenbedrijf: zijn/haar klanten Het probleem dat we in dit werk ook willen aankaarten is de moeilijkheid voor scholen om zich te richten op haar klanten. Want wie zijn nu de klanten van school? Dat is niet altijd even duidelijk, of even gemakkelijk om af te bakenen. Wie de dienst in ontvangst neemt (de student), zou namelijk de klant moeten zijn. Maar in dit geval zijn studenten wel rare klanten, want ze hebben geen besef van betalen, van aankoop. De student ziet zichzelf meestal ook niet als klant, maar als iemand die gewoon drie jaar op een bankje gaat zitten, om in ruil een (vrij belangrijk) papierke te krijgen. Er mag echter niet vergeten worden dat sommige scholen wel duidelijk een klantendoelgroep kunnen afbakenen (denk maar aan de Berlitz-school). 2 Doel We hebben reeds een opdrachtcontext en onze toepassing -scholen- besproken. Hierboven stelde we ons al enkele vragen. Ons doel is antwoord te vinden op deze vragen en zo te slagen in onze opdracht. Om antwoorden te vinden zullen we onder meer gebruik maken van gegeven marketing/managementmodellen. We gaan ook het probleem van scholen en haar klanten aankaarten. Daarnaast willen we met dit werkstuk ook onze doelgroep de informatie en richtlijnen geven die we hierboven beloven. 3 Doelgroep Ons werk richt zich vooral op scholen die nog geen specifieke marketingafdeling hebben. We willen hen inzicht bieden in hoe dienstenmarketing juist verloopt, wat het kan doen, en hoe het meer concreet op scholen (dienstenbedrijf) wordt toegepast. Het bevat tevens interessante informatie voor scholen met een marketingafdeling (in opbouw).

8 4 Hoe definiëren wij scholen? 8 Volgens woordenboek Van Dale betekent een school letterlijk: inrichting waar onderwijs gegeven wordt. Deze afbakening is voor ons werk veel te uitgebreid, daarom baseren we ons enkel op instellingen die een door de overheid erkend diploma mogen uitreiken omdat ze een met de overheid gecoördineerd lessenpakket aanbieden dan wel een competentiefinaliteit garanderen. 4.1 Waarop baseren we ons om dit als definitie voorop te stellen? Letterlijk is een school een inrichting waar onderwijs gegeven wordt. We kunnen ons dus baseren op volgende twee zaken: In welke mate slaagt een school erin een goede dienst (lees: onderwijs) uit te dragen naar zijn klanten (lees: studenten). Bij dit laatste stellen we ons natuurlijk de vraag: zijn de klanten van een school wel de studenten? Wie betaalt een school voor haar diensten? Wie legt de kwaliteit van die diensten vast en zegt dat hij niet betaalt als die kwaliteit niet gehaald wordt? Het is aan ons, als beginnende marketeers, om dit in vraag te stellen? Zeker omdat niet-marketeers er vanuit zullen gaan dat studenten WEL normale klanten zijn van een school. Maar het ligt dus moeilijker dan dat. Welke EXTRA andere diensten kan een school aanbieden aan zijn klanten? (voorbeelden: locatie, campus, sfeer, voordelen,..) 4.2 Wie hoort er bij en wie niet? (afbakening/definitiecontrole) Voor ons (dit werk), betreft de afbakening dus elke school die een door de overheid erkend diploma mag uitreiken als onderwijsinstelling (door een overheids-gecoördineerd lessenpakket aan te bieden). Zowel lagere scholen, secundaire scholen, beroepsscholen, technische scholen als hogescholen, avondscholen en universiteiten behoren dus tot ons werkdomein. In dit werkstuk leggen wij de nadruk op hogescholen. Wie er (voor dit werk) niet bij hoort, zijn instanties die bijvoorbeeld zelfstudie mogelijk maken door cursussen uit te geven. Zij leveren geen dienst, maar een product, in de vorm van boeken/cursussen die ingestudeerd kunnen worden. Elke school of onderwijsvorm die wel tot de globale definitie behoort, maar geen overheidsgecoördineerd lessenpakket (en diploma) aanbiedt, nemen we dus niet op in ons werkdomein. Syntra

9 Thuisonderwijs VDAB House of marketing Zijn er verschillende soorten die mogelijk verschillende toepassingen (nodig) hebben? Indien ja: welke? Indien nee: waarom niet? Zoals reeds opgesomd zijn er verschillenden soorten van school mogelijk. Een overzicht: Lagere school (verplicht onderwijs) Secundaire school (verplicht onderwijs) o Beroepsschool o Technische school o Algemeen secundair onderwijs Avondonderwijs o 2 e kans (op secundair diploma) o Zelfontwikkeling (geen diploma) o Hoger beroepsonderwijs (graduaat = officieel erkend) Hogeschool Universiteit Elk van deze soorten biedt in eerste instantie dezelfde dienst aan: onderwijs (dit wil zeggen: kennis in theoretische en/of praktische vorm). Het verschil bestaat dus in het soort onderwijs er gegeven wordt (welke richtingen er te volgen zijn), alsook de kenmerken/keuzes van het soort klanten dat in elk van deze scholen les volgt. Bij elk van deze verschillen is dus een andere marktbenadering nodig. Eerst en vooral zijn scholen die VERPLICHT onderwijs aanbieden een zaak apart. Als we even simpel studenten aan klanten gelijk stellen, zien we dat deze klanten MOETEN kopen, liefst dicht bij huis, en dat voor hun de school initieel niet zo erg veel verschil maakt. In een later stadium kan de richting-keuze van de student wel de schoolkeuze beïnvloeden. Scholen die bekent staan om een goede specifieke (bijvoorbeeld technische) opleiding, zullen studenten die zich hierin interesseren makkelijker tot bij hun krijgen. Besluit Naar onze mening kan een school zich tot op een zekere klanten/studentenleeftijd best op de studenten uit de regio focussen, en hun campagne richten op de ouders (eigenlijk

10 ook klant zij betalen). In een verder stadium kan marketing pas echt een toegevoegde waarde zijn, maar daarover later meer Scholen als dienstverleners 5.1 De groeimatrix van Ansoff Bron: Strategie voor dienstverleners 24 modellen ter ondersteuning by Richard Claassens Het Ansoff-model is een strategisch hulpmiddel bij het formuleren van groeistrategieën. Door twee belangrijke strategieën aan elkaar te relateren (product/portfolio en concurrentie/markt) kan er op een logische manier nagedacht worden over de strategische ontwikkeling van een bedrijf in een markt. Op deze manier kan, in onze case, een school optimaal nadenken over de kansen voor zijn onderneming en op basis hiervan het groeimodel bepalen. De vraag is nu hoe dit model er voor scholen als dienstverleners uitziet. De reden dat we dit model kiezen voor dit onderdeel van de case is omdat het de moeilijkheid aantoont voor een school om te groeien als dienstverlener. Allereerst is productvernieuwing moeilijk voor een school. Cursussen bestaan of worden vernieuwd, nieuwe boeken worden geschreven, maar het zijn nog altijd de docenten die

11 kennis moeten kunnen overbrengen. Je kan proberen nieuwe lesgeef-methoden te ontwikkelen, maar dat is echt niet gemakkelijk. 11 Marktvernieuwing lijkt ook een moeilijke opdracht. De consumentenmarkt bestaat uit studenten. Je kan je als school wel richten op andere regio s, of misschien andere types van studenten. Maar uiteindelijk blijven het studenten, en ligt er dus weinig manoeuvreerruimte voor marktvernieuwing. Aangezien zowel productvernieuwing als marktvernieuwing moeilijk blijkt, zou je denken dat diversificatie zo goed als uitgesloten is. Hier gingen we in eerste instantie van uit, maar de laatste jaren zijn er toch enkele vernieuwende onderwijsvormen gesignaleerd. Een paar voorbeelden: E-onderwijs, Afstandsonderwijs Joints van verschillende hogescholen die dan tegelijk verschillende diploma s uitreiken. Internationaal onderwijs waarbij studenten voor elke cursus naar een specialist ergens ter wereld gaan. Besluit Als school kies je dus best voor marktpenetratie. Letterlijk: vergroten van het huidige marktaandeel. De nieuwe potentiële studenten (bijvoorbeeld afstuderende secundair onderwijs) als school aantrekken of studenten van concurrerende scholen afsnoepen. Op basis van het Ansoff-model ligt volgens ons hier de grootste kans voor scholen.

12 5.2 Waardepropositie van Treacy & Wiersema 12 Bron: Strategie voor dienstverleners 24 modellen ter ondersteuning by Richard Claassens Als dienstverlenend bedrijf vraag je jezelf best af waar de student naar op zoek is. Daarbij is het belangrijk in het achterhoofd te houden dat vele studenten hun keuze maken op basis van eliminatie. Ze wensen bijvoorbeeld geen wetenschappelijke vakken, er moet op kot kunnen gegaan worden,. In dit model wil dit zeggen: Best total cost Een student zal in mindere mate op zoek zijn naar de beste prijs. In de meeste gevallen zullen de ouders wel financiële hulp bieden. Na een rondvraag bij medestudenten op onze campus durven we vaststellen dat de duurste of goedkoopste school hoogstwaarschijnlijk niet één van de eerste eliminatiecriteria zal zijn. Wel kan de prijs belangrijk zijn voor ouders (vaak de betalende klant). Best product De opleiding zelf is van cruciaal belang, want daarvoor gaat men in de eerste plaats studeren (of daar zou het in ieder geval wel om moeten draaien). Het is aan de school om te zorgen dat hun product (opleiding) mee blijft met zijn tijd. In ons domein zal de overheid hier dus op toezien. Wat scholen wel in gedachte moeten houden is dat de studenten nauwelijks weten wat een kwaliteitsvolle opleiding dus inhoudt. Ook best product- zal dus niet bovenaan de eliminatielijst staan. Al mag men niet vergeten dat een school naam kan creëren door een schitterende opleiding.

13 13 Best total solution Hierbij zou de school een dienst leveren die specifiek op maat is van de klant. En zo moet het ook zijn. Enkel kan men natuurlijk niet voor elke afzonderlijk klant (student) een aangepast programma maken. Wel kan men hulp bieden bij het kiezen van de juiste opleiding voor elke student. Besluit Het is moeilijk voor een school om zich op één van deze pijlers specifiek te richten, omdat de meeste studenten zich niet zo hard richten op bijvoorbeeld prijs of product,... Wel hebben we kunnen vaststellen dat vele studenten voor naambekendheid kiezen. Hoe je die naambekendheid creëert, is een ander verhaal (bijvoorbeeld door product). Een school richt zich dus best op één van de pijlers, zonder de andere te verwaarlozen. De andere twee moeten dus zeker aan de norm voldoen. 6 De aangeboden dienst 6.1 Dienst volgens Lovelock Lovelock deelt diensten op een speciale manier in. Voor de dienst die scholen aanbieden is de indeling als volgt: Het gaat over een ontastbare dienst die aan mensen geboden wordt. (kennis kan men niet vasthouden.) Het betreft een lage standaardisatie met een hoge individuele aanpassing.(het betreft op maat gemaakte diensten, er is een streven naar: voor elke consument/student anders.)

14 6.2 Ontastbaarheidscontiniuüm van Shostack 14 Bron: Strategie voor dienstverleners 24 modellen ter ondersteuning by Richard Claassens Dit model geeft aan dat sommige diensten nauwelijks of geen tastbaarheden bevatten. Je ziet op de figuur heel duidelijk dat onderwijs heel hoog scoort bij diensten (rood). Het balkje is niet helemaal rood gekleurd, om er nog wel iets is dat toch tastbaar is bij onderwijs (diploma, boek,..). Maar het grotendeel draait om kennis en vooral competentie- & persoonlijkheidsontwikkeling, wat niet tastbaar is.

15 7 Relaties tussen de school en zijn/haar klanten Relatietabel van Lovelock Bron: Strategie voor dienstverleners 24 modellen ter ondersteuning by Richard Claassens Deze tabel toont het verschil in soorten relaties dat men als bedrijf kan aangaan met zijn klanten. Voor deze case geldt in het bijzonder dienstverlenende relaties in B2C (van school naar klant). Men maakt een onderscheid tussen continue en discontinue levering (van de diensten), alsook een onderscheid in de formeelheid van de aangegane relaties. In de tabel bevindt zich geen link naar educatie, onderwijs of iets dat men aan scholen kan linken. Wij vinden echter dat we scholen wel degelijk kunnen plaatsen bij de linkerhelft van de tabel, cellen II en III: formele relaties. Een school gaat namelijk formele relaties aan met zijn/haar klanten. Er moeten bijvoorbeeld heel wat papieren getekend worden voordat je ergens onderwijs kan volgen. Zowel de klant als de dienstverlener moeten aan bepaalde verplichtingen voldoen. Dit is bijvoorbeeld niet zo informele relaties (de politie verdedigt je zonder dat je zelf verplichtingen hebt of aan eisen moet voldoen.) Verder horen scholen thuis bij continue levering, wat maakt dat ze in cel III terechtkomen. Scholen bieden namelijk continue dienstenverlening aan zijn/haar klanten aan. De levering

16 16 van kennis/educatie/onderwijs loopt door zonder bevestiging van de consument. Enkel na een academiejaar wordt er bijvoorbeeld een nieuw contract gesloten. Vandaar de keuze voor een continue levering. Besluit Een school mag als dienstverlener dan wel een formeel karakter hebben, dit wil echter niet zeggen dat het te formeel met hun klanten moet omgaan. Zo kiezen studenten bijvoorbeeld liever voor een hogeschool omdat de docenten daar gemoedelijker omgaan met hun studenten (de groepen lenen zich daar ook toe door klein aantal studenten). Daarom is het op vlak van marketing belangrijk als school een bepaalde visie naar buiten te brengen. Ook het administratieve gedeelte is belangrijk. Niets zo vervelend als administratie denken velen, dus een vlotte, snelle en vooral gemakkelijke afhandeling van het papierwerk is belangrijk voor de studenten (klanten). 7.2 Model van Garbarino & Johnson Bron: Strategie voor dienstverleners 24 modellen ter ondersteuning by Richard Claassens We bespreken alleen de onderdelen van de langdurige relaties, omdat deze voor scholen het meest relevant zijn.

17 Als de klanten tevreden zijn met het personeel, de docenten in het bijzonder, zal dit bijdragen tot hun algemene tevredenheid van de relatie tussen school en student. Ook de bekendheid met de docenten draagt hiertoe zeker bij. Een goede band met specifieke vakdocenten is vaak een stimulans om door te blijven doen, of op dezelfde school te blijven. 17 De houding tegenover de dienst is ook van cruciaal belang, zeker in dit vakgebied. Het is erg belangrijk dat de student/consument achter de dienst (studierichting) staat, en er veel interesse voor heeft. Zo zal men er ook altijd positief over zijn, en dit linken aan de school (het dienstenbedrijf). Het is aan de school om zoveel mogelijk studenten in de voor hun perfecte studierichting te krijgen. Als laatste punt heb je de faciliteiten van de dienstverlener. Voor heel veel studenten is het van cruciaal belang dat de school voorziet in voor hun belangrijke facilitaire diensten. In de volksmond: de campus moet in orde zijn. Besluit Voor dit model kunnen we besluiten dat een school moet beseffen welke van de 4 aan bod gekomen onderdelen belangrijk zijn voor hun doelgroep en hoe ze het meest effectief deze kunnen inzetten om: Commitment Overal satisfaction Trust.. bij hun klanten te verkrijgen. Dit geldt niet alleen om bestaande klanten tevreden te houden/langer te binden, maar dit zijn ook pijlers waarop de school zich kan richten om studenten uit hun specifieke doelgroep tot bij hun te krijgen. Deze dingen moeten wederom in hun marketingvisie opgenomen worden. 8 Decision Making Unit Binnen het Decision Making Unit- model zijn er vijf rollen. Iedere deelnemer heeft, vanuit zijn eigen functionele achtergrond een eigenbelang en probeert hiermee invloed uit te oefenen op het besluitvormingsproces. 8.1 De gebruikers De gebruikers zijn de lesvolgers, de studenten dus. Het is zeer belangrijk dat je rekening houdt met de wensen van deze groep. Dit kan gaan over de dienst (opleiding zelf), maar daar is er niet zoveel bewegingsruimte aangezien de inhoud van de opleidingen wettelijk bepaalt wordt.

18 18 Waar wel een groot verschil in bestaat, is de manier van aanpak. Het zijn immers enkel de eindcompetenties die vastliggen in hoger onderwijs. Hoe de student naar deze eindcompetenties wordt begeleid, ligt niet vast. Zo is er bijvoorbeeld een groot verschil in vakken, leermethodieken, praktijkfocus, gebruikte handboeken en gelegde accenten. Bij deze verschillen kan een school zich onderscheiden van andere. Als we naar het facilitaire gedeelte van de dienstverlening kijken, moeten we vaststellen dat je daar de gebruiker voor je kan winnen. Een aantrekkelijke campus of inspraak in het beleid (via studentenraden) kan een twijfelaar over de streep trekken om klant te worden, of te blijven. 8.2 De beïnvloeders Bij scholen zijn er enorm veel beïnvloeders. Het hoofd van de hogeschool, de directeur, is niet echt een persoon waar je als student veel contact mee hebt. Als we naar heel het dienstenpakket kijken, van cursus tot cafetaria van de campus, zijn er heel veel tussenpersonen die invloed uitoefenen op de dienst en dusdanig het gevoel van de klant (student). Wanneer de klant in interactie komt met de dienst die een school aanbiedt, zijn de mensen die deel uitmaken van de service encounter zeer belangrijk. Want die service encounter is als het ware the moment of truth, het betreft alle activiteiten die aan bod komen in het dienstverleningsproces. Voorbeelden van zo n beïnvloeders zijn: Departementshoofden Docenten Kuisploeg Onthaalmedewerkers Catering Administratieve medewerkers (inschrijvingen, klachten) Ombudsman/vrouw We kunnen dus stellen dat al deze mensen er mee voor zorgen dat een school een zo optimaal mogelijke dienstverlening kan verlenen. 8.3 De koper Wie betaalt uiteindelijk de rekening? Deze vraag staat centraal als we over kopers spreken. In veel van de gevallen komen we hierbij bij enerzijds de overheid en anderzijds de ouders van de studenten terecht.

19 Door de overheid worden duidelijke erkennigsvoorwaarden en subsidiëringsregels vast gelegd. En die staan niet meer ter discussie. 19 Maar dit wil wel zeggen dat een school als bedrijf z n campagne ook naar de ouders moet richten. Het merendeel van de ouders zal wel met de wensen van hun (legaal volwassen) kinderen/studenten rekening houden, maar ze moeten zelf ook wel een goed gevoel bij de hogeschool hebben, voordat ze het soms prijzige studiegeld op tafel leggen. 8.4 De beslissers In eerste instantie dachten we dat de directeur uiteindelijk beslist of de student klant wordt of niet. Maar aangezien de student (in samenspraak met zijn/haar ouders) eigenlijk de knoop doorhakt, is deze de hoofdbeslisser. Het departementshoofd of de directeur controleert alleen maar of een student voldoet aan de toetredingsvoorwaarden. 8.5 De coördinator van het aankoopproces Een echte coördinator van het aankoopproces is moeilijk aan te duiden. We spraken eerder over de service encounter, en diegene dit coördineert, is in ons verhaal dan het departementshoofd van de betreffende afdeling. In theorie controleert hij/zij de levering, afhaling en betaling van de dienstverlening. 9 Dienstenmarketing / Scholenmarketing Inleiding In dit onderdeel van ons werk willen we mensen die nog niet vertrouwd zijn met marketing een basis geven en ze hierdoor WEL vertrouwd maken met de materie. 9.1 Marketing: mogelijk een hulpmiddel voor scholen Bedrijven willen winst maken Het doel van een school bestaat erin zoveel mogelijk studenten een kwaliteitsopleiding aan te bieden. Om dat te realiseren, moet die school over de juiste middelen beschikken. Dit gebeurt voor een school (overheidsbedrijf) op twee manieren. Eerst en vooral krijgen scholen subsidies (van de overheid). Hieruit komen de meeste middelen voor een school.

20 Verder mag de school zelf gewonnen geld herinvesteren in de school, opleidingen. Maar dan moet wel bewezen worden dat voor het doel waarin er geïnvesteerd wordt, geen subsidies verkregen zijn. 20 De school koopt/krijgt dus middelen, vooraleer ze hun bedrijfsactiviteit kunnen uitvoeren. De resultaten van die bedrijfsactiviteit zorgen ervoor dat men een dienst bekomt die gecommercialiseerd kan worden. De ROI voor scholen bestaat er dus in dat ze naast de subsidies zelf gewonnen Return kunnen herinvesteren Marketing is geen must, een school kan werken zonder Professionele marketing creëert absoluut een toegevoegde waarde, maar dit wil niet zeggen dat elke school daar gebruik van maakt. Vele scholen starten op zonder specifieke marketingafdeling, en dat kan werken. Pas wanneer het niet meer (goed genoeg) gaat, wanneer er dus te weinig (of de verkeerde) studenten worden gerekruteerd, wordt er mogelijk echt naar professionele marketing gegrepen. Bij een ander project merkten wij dat er maar heel weinig scholen een echte marketingafdeling bij naam hebben. Waar de communicatiestructuur en campagneaanpak dan vandaan komt is vaak een raadsel. Er is wel ergens een min of meer algemeen strijdplan en er zijn wel degelijk mensen bezig met min of meer grote delen van een marketingstructuur/beleid, maar ze werken vaak niet onder die specifieke naam, zijn zelden vast benoemd op die opdracht en doen meestal enkel hun deel zonder veel structureel overleg met andere rekruteerders Het belang van marketing (eens nodig) Hogeschoolsucces kan dus staan, of vallen, met de vaardigheid in marketing. Financiën, operationele activiteiten en andere schoolfuncties zijn van weinig belang als er onvoldoende vraag is naar de dienst (opleiding) op zich. Het grootste risico voor een hogeschool is dat ze hun klanten en concurrenten niet goed in de gaten houden en nalaten hun waardeaanbod voortdurend te verbeteren. Zeker voor scholen is het belangrijk een goed langetermijnperspectief op te stellen en dit te integreren in hun marketingbeleid (als ze er een specifiek hebben). 9.2 Wat doet marketing dan juist? Zoals reeds besproken heeft niet elke school heeft een specifieke marketingafdeling met bijhorend marketingbeleid (nodig). Marketingopgeleide mensen weten waar marketing kan helpen, maar voor een school zonder specifiek beleid kunnen volgende richtlijnen hulp bieden. Eens men marketing gaat integreren, komen volgende punten aan bod:

21 9.2.1 Analyse van de interne en externe omgeving 21 Een waardevolle analyse maken is veel moeilijker dan dat je in eerste instantie verwacht. Goed is voorop te stellen wat je juist uit zo n analyse wil halen, en waarom je deze analyse doet. Eerst en vooral tracht je te weten te komen waar de probleemoorzaak ligt of kan liggen. Eens dit duidelijk is, kan je als bedrijf niets anders doen dan je heroriënteren om die oorzaak maximaal te ontwijken. Verder kan je uit zo n analyse gigantische kansen/opportuniteiten halen. Als je deze op tijd ziet aankomen, kan je jezelf daarop instellen en daardoor klaar staan om ze te gebruiken. Zo n analyse is voor elke school enorm verschillend. DE vraag is: waar ligt in elk verschillend gebied iets waar ik iets mee kan doen? Factoren die men dan in de macro-omgeving onderzoekt zijn: Demografische factoren Met deze factoren houdt een school best rekening als het naar een locatie zoekt. De locatie wordt hier gelijkgesteld aan de fysieke factor. De locatie van de campus kan namelijk cruciaal zijn voor de werving van studenten. Wil men vooral focussen op studenten uit de nabije omgeving (school in kempen wilt voor kempische studenten), of gaat men voor het stads gevoel? Let wel: hier kijkt men enkel en alleen naar de extra dienstverlening, niet naar de dienst (DE OPLEIDING) zelf. Het gaat erom, dat de klant (student) vaak zelf niet beseft wat nu het belangrijkste is. Analytisch: Waarom komen studenten door de locatie van de campus niet naar de desbetreffende school? Is er een probleem met de verbinding (bus, fiets, auto(parking), tram,..)? Zijn de kot-mogelijkheden of de nabije campusomgeving niet aantrekkelijk genoeg? En belangrijker: hoe gaan we die problemen dan oplossen? En waar liggen nieuwe mogelijkheden die de schoollocatie nog aantrekkelijker kan maken? Economische factoren Eerst en vooral is een school afhankelijk van subsidies van de overheid. Wanneer er zich een economische verschuiving (bijvoorbeeld een crisis) voordoet, kan het dus zijn dat ze over minder (of meer) middelen kunnen beschikken. Hier moeten ze met weten om te gaan. Verder kan de economie ook potentiële klanten beïnvloeden. De groeiende nood aan diploma s in de bedrijfswereld zorgt ervoor dat studenten vaker willen doorstuderen. Hierop moet een school ook inspelen. Analytisch: waar wilt de school op lange termijn naartoe, en welke middelen zijn daarvoor nodig? Waar haal ik die middelen (krijg ik meer los bij de huidige bron, welke nieuwe bronnen kan ik aanwenden)? Maak dus indien mogelijk zoveel mogelijk LT-afspraken, en

22 wees op de hoogte van actuele economische verschuivingen (speel hier op in). Informeer studenten over gevraagde diploma s en werkzekerheid,. 22 Technologische factoren Hierbij draait het niet om technologische opleidingen (zoals ICT), maar eerder om het up-to-date houden van de technologie die je dienstverlening nodig heeft. Zo wordt alles stilletjes aan gestandaardiseerd. Denk maar aan het belang van een schoolwebsite, studentenplatform, een quick-responding - systeem, social media, e-books en het gebruik van internet in de lessen. Al deze dingen maken deel uit van de dienstverlening en bepalen dus mee welke klanten voor school a of school b kiezen. Analytisch: waar kan je studenten warm voor maken, welke dingen werken niet? Als ze niet werken, hoe los je dit dan op? En hoe breng je nieuwe kansen over naar studente? Wat willen zij zelf? Politiek-juridische factoren Bij dit soort factoren moet de school vooral in gedachte houden dat het een overheidsbedrijf is. Er is wel wat bewegingsruimte, maar een school moet toch vooral een resem aan regeltjes volgen die van bovenaf opgelegd zijn. Analytisch: waar ligt het evenwicht tussen de regels en de bewegingsruimte. Heb je al 100% van deze ruimte benut? Sociaal-culturele factoren Het is tegenwoordig belangrijk dat scholen alles zoveel mogelijk internationaliseren. Zo wordt het potentiële klantenpakket steeds groter. Analytisch: hoever sta je met internationalisering? Werkt mijn huidige programma (waarom niet?)? Waar liggen nieuwe marktkansen, hoe speel ik hier best op in? Besluit Het is zeer moeilijk algemeen vast te stellen uit welk deel of uit welke delen van deze analyse een school nu concreet winst gaat halen. Deels omdat dit voor elke school anders is, maar ook omdat inspelen op een nieuwe kans, bijvoorbeeld helemaal niet zo gemakkelijk is als het vooraf lijkt. De opdracht is dus tweedelig: analyseer grondig de dingen die je vast kan stellen en sta continue open voor nieuwe inzichten die kansen met zich mee kunnen brengen. De micro-omgeving (klanten, concurrenten, distributeurs en leveranciers) is een concretere set van mogelijke probleemoorzaken maar ook de enige echte bron van middelen om uit die problemen te geraken : Geraken de klanten wel tot bij ons en zijn zij in

23 23 staat te kopen? Zijn het de concurrenten die de klanten afsnoepen van de school? Werken de distributiepartners naar behoren mee, of zijn het de leveranciers die achterlopen? De invloed van de micro-omgeving is het gevolg van keuzes die het bedrijf zelf in het verre of nabije verleden, in het heden of naar de toekomst maakte of plant te maken. Als hier probleemoorzaken liggen, kunnen die desgewenst recht gezet worden door beslissingen te re-evalueren. Besluit Als deze factoren hebben invloed op de winstmogelijkheden. Voor elke trend of ontwikkeling moet het management de bijbehorende marketingkansen en bedreigingen vaststellen SWOT Als al deze factoren onderzocht zijn, bekomt men een SWOT-analyse. Dit is een algemene beoordeling van de sterke en zwakke punten, de kansen en bedreigingen voor een school. In zo n SWOT wordt er dus samengevat waar de kansen voor een school liggen om het probleem opgelost te krijgen. Waar is de school sterk in (wat moet men dus uitspelen), en waar mist de school kracht en kunde? Welke toevalligheden moeten ze gebruiken en uit welk gebieden blijft men beter uit Ontwikkelen van strategieën Na de SWOT moet uitgezocht worden hoe men nu concreet aanpassingen kan doorvoeren zodat het probleem opgelost kan worden. Er moet dus een nieuwe strategie ontwikkelt worden. Deze strategie beschrijft de tactiek die moet worden gebruikt om de doelstellingen te halen. Elke bedrijfsstrategie bestaat uit een marketingstrategie, een technologische strategie en een middelenstrategie. Elke strategie, oplossing dus, heeft te maken met combinaties van segmentatie (doelgroepkeuze: aan welke soort klantengroepen wilt het bedrijf kopen en wat voor aankoopnoden hebben die groepen?) en de overeenkomstige positionering van deze segmentatie (het aanbod dat het bedrijf aanbiedt aan hun gekozen klantengroepen). Ervaringsdeskundigen vertellen dat voor de segmentatie vaak beter kiezen voor klantenbehoud en verdieping in plaats van voor nieuwe klanten te gaan. Nieuwe klanten najagen is duurder en meer fragiel: de concurrentie doet immers vaak hetzelfde Maak de strategie eigen aan de school Het is belangrijk voor een bedrijf hun strategie (=oplossing) eigen te maken aan hun bedrijf. Dit kan men doen door het maximaal te koppelen aan een merk en

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

9 redenen waarom jouw website geen klanten oplevert.

9 redenen waarom jouw website geen klanten oplevert. 9 redenen waarom jouw website geen klanten oplevert. Introductie Een goed ingerichte website met een goed uitgevoerde marketingstrategie is het ideale marketing tool voor ondernemers. Een goede website

Nadere informatie

KLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN

KLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN KLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN In dit E-book help ik jou als zelfstandig ondernemer in vijf stappen meer klanten te werven. Niet door vage tips te geven, maar door je in vijf stappen naar een plan te leiden.

Nadere informatie

E-mailmarketing voor zorg-professionals: Reader Deel 1: Waarom is e-mail marketing belangrijk?

E-mailmarketing voor zorg-professionals: Reader Deel 1: Waarom is e-mail marketing belangrijk? Waarom is e-mail marketing belangrijk als zorg-professional? Als therapeut of coach werk je graag met mensen. Ook wil je graag genoeg verdienen om van te kunnen leven. Dat betekent dat het belangrijk voor

Nadere informatie

Werkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST

Werkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST Werkboek MEER MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST MANIER! Hoofdstuk 1 Nieuwe klanten nodig? Marketing is een vakgebied waar veel om te doen is.

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact

Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact Case study: Service en sales gaan samen voor beter klantcontact Sales als basis voor klantcontact stimuleert klanttevredenheid Meer dan 900 medewerkers van Transcom Nederland verzorgen dagelijks facilitaire

Nadere informatie

ONDERZOEKSRAPPORT CONTENT MARKETING EEN ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN HET MKB IN REGIO TWENTE AAN HET TOEPASSEN VAN CONTENT MARKETING

ONDERZOEKSRAPPORT CONTENT MARKETING EEN ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN HET MKB IN REGIO TWENTE AAN HET TOEPASSEN VAN CONTENT MARKETING ONDERZOEKSRAPPORT CONTENT MARKETING EEN ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN HET MKB IN REGIO TWENTE AAN HET TOEPASSEN VAN CONTENT MARKETING VOORWOORD Content marketing is uitgegroeid tot één van de meest populaire

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

E-resultaat aanpak. Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen

E-resultaat aanpak. Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen E-resultaat aanpak Meer aanvragen en verkopen door uw online klant centraal te stellen 2010 ContentForces Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie,

Nadere informatie

Handleiding whitepaper schrijven. Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan

Handleiding whitepaper schrijven. Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan Handleiding whitepaper schrijven Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan Inhoud Inleiding... 3 Wat is een whitepaper?... 3 Kies het juiste onderwerp... 4 Voordat je gaat schrijven... 4 Gegevens

Nadere informatie

11 dingen die je nu kunt doen om meer te gaan verkopen

11 dingen die je nu kunt doen om meer te gaan verkopen 11 dingen die je nu kunt doen om meer te gaan verkopen Iedereen met een website komt er vroeg of laat mee in aanraking. Hoe verander ik meer bezoekers in klanten? Met conversie dus. Conversie optimalisatie

Nadere informatie

SWOT-ANALYSE. SWOT en confrontatiematrix aangeboden door www.managementmodellensite.nl 1

SWOT-ANALYSE. SWOT en confrontatiematrix aangeboden door www.managementmodellensite.nl 1 SWOT-ANALYSE De SWOT-analyse is een breed toegepaste manier om kansen en bedreigingen voor en sterkten en zwakten van de organisatie in beeld te brengen. Vaak blijft het bij het benoemen van deze vier

Nadere informatie

tips & tricks voor een sterk merk

tips & tricks voor een sterk merk tips & tricks voor een sterk merk Hoe zorg je voor een sterk merk? Een sterk merk identificeert en positioneert de organisatie op onderscheidende wijze. Maar wat is het geheim van sterke merken zoals Apple,

Nadere informatie

Het Marketingconcept: Tevreden klanten: Geintegreerde aanpak:

Het Marketingconcept: Tevreden klanten: Geintegreerde aanpak: Inhoud Inhoud... 1 Het Marketingconcept:... 2 Tevreden klanten:... 2 Geintergreerde aanpak:... 2 Behoeftengeoriënteerd werkterrein:... 3 Concurentieanalyse:... 3 Marktonderzoek:... 3 Winstbijdrage:...

Nadere informatie

ESSAY. Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay. Lexington Baly 1592180

ESSAY. Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay. Lexington Baly 1592180 ESSAY Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay Lexington Baly 1592180 Seminar: Dream Discover Do Essay Docent: Rob van den Idsert Effectief gebruik

Nadere informatie

Internationale Marketing H4. Week 1 1. Executive summary 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding en achtergrond 4. Externe analyse

Internationale Marketing H4. Week 1 1. Executive summary 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding en achtergrond 4. Externe analyse Internationale Marketing H4 Week 1 1. Executive summary 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding en achtergrond 4. Externe analyse Executive summary Een samenvatting voor het management 1 à 2 pagina s belangrijkste

Nadere informatie

Nieuw relatiemanagement- SCRM. Bestaande communities. Doelstellingen en strategie

Nieuw relatiemanagement- SCRM. Bestaande communities. Doelstellingen en strategie Nieuw relatiemanagement- SCRM 1 Social media audit Bestaande communities Doelgroep Doelstellingen en strategie Bestaande online communities Op welke social Media is het bedrijf Proximus reeds aanwezig?

Nadere informatie

Week 2 Geld Verdien Machine. Ik heb een markt en nu??

Week 2 Geld Verdien Machine. Ik heb een markt en nu?? Week 2 Geld Verdien Machine Ik heb een markt en nu?? Je hebt een markt, nu een product Er zijn twee mogelijkheden Of je gaat het product zelf maken Of je laat je product maken Zelf het product maken Het

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

APQ-vragenlijst 30 januari Daan Demo

APQ-vragenlijst 30 januari Daan Demo APQ-vragenlijst 30 januari 2019 Daan Demo Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid en wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende

Nadere informatie

Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen. Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel

Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen. Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel Pen en papier? Wat is een businessmodel? Jouw businessmodel is de manier waarop jij in business bent Twee

Nadere informatie

het Ashridge-missiemodel: Doel strategie - waarden en gedragsnormen mag ook

het Ashridge-missiemodel: Doel strategie - waarden en gedragsnormen mag ook Open vragen 01 Visie/missie en marktomvang Bij de ontwikkeling van een visie en een missie speelt de vraag hoe de markten en de behoefte van de afnemers op die markten er uit zien, een belangrijke rol

Nadere informatie

LEERACTIVITEIT Elevator Pitch Ent-teach Module 4 Financieel management

LEERACTIVITEIT Elevator Pitch Ent-teach Module 4 Financieel management LEERACTIVITEIT Elevator Pitch Ent-teach Module 4 Financieel management Beschrijving van de leeractiviteit De docent biedt de leerlingen leesmateriaal en inspirerende video s over het aantrekken van investeringen

Nadere informatie

Introductie. Beschrijving van je onderneming

Introductie. Beschrijving van je onderneming Checklist voor Businessplan Er zijn een aantal zaken waar je op moet letten bij het opstellen van een ondernemingsplan. Hieronder volgt een checklist waar je kunt zien of je alles wat van belang is voor

Nadere informatie

ZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN

ZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN E-BLOG ZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN In carriere Zo worden vergaderingen interessant voor je. 4 simpele tactieken De vergadering is bij uitstek een plaats waar je kunt

Nadere informatie

De toekomst van consultancy

De toekomst van consultancy De toekomst van consultancy Course Assignment Management Consulting 5 oktober 2013 Teska Koch 2518936 Teska.koch@hotmail.com Word count: 1.510 Een kijkje in de glazen bol: Wat is de toekomst van consultancy?

Nadere informatie

Persoonlijk Ontwikkelingsplan

Persoonlijk Ontwikkelingsplan Persoonlijk Ontwikkelingsplan Heb een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) opgesteld om nog eens goed na te denken over wat ik nu kan, wat ik nog wil leren, welke competenties ik nog moet verbeteren wil

Nadere informatie

Acquireren. Sander Maarleveld februari Salesadvies op maat. Copyright ALECT All rights reserved.

Acquireren. Sander Maarleveld februari Salesadvies op maat. Copyright ALECT All rights reserved. Acquireren Salesadvies op maat. Sander Maarleveld februari 2013 De hierna volgende sheets zijn gebruikt bij een presentatie gegeven door Sander Maarleveld van ALECT voor het CJB Rotterdam op 13 februari

Nadere informatie

Effectief investeren in management

Effectief investeren in management Effectief investeren in management Veel organisaties zijn in verandering. Dat vraagt veel van de leidinggevenden/managers. Zij moeten hun medewerkers in beweging krijgen om mee te veranderen. En dat gaat

Nadere informatie

Inleiding Veterinair communicatiemanagement. 20 maart 2010, Amersfoort

Inleiding Veterinair communicatiemanagement. 20 maart 2010, Amersfoort Inleiding Veterinair communicatiemanagement 20 maart 2010, Amersfoort Inleiding Veterinair communicatiemanagement Ochtendprogramma Wat verstaan we onder communicatie? Hoe belangrijk is communicatie voor

Nadere informatie

Wat is marketing. Hoe wordt marketing gebruikt in de praktijk. Product. Prijs

Wat is marketing. Hoe wordt marketing gebruikt in de praktijk. Product. Prijs Wat is marketing Marketing is het proces die je moet doorgaan om de behoeften van uw klanten te bevredigen. Eerst werd marketing gezien als het geheel van activiteiten die de ruil van producten of diensten

Nadere informatie

APQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld

APQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld APQ-vragenlijst 28 maart 2018 Bea Voorbeeld Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende

Nadere informatie

Checklist voor Succesvol Ondernemen

Checklist voor Succesvol Ondernemen Kruis aan wat voor jou van toepassing is om een overzicht te hebben van waar je mee aan de slag kunt om meer klanten te krijgen en meer geld te verdienen. SuccesHoek 1: Actiegerichte Focus Ik besteed meestal

Nadere informatie

10 Gouden Tips voor Professioneel Relatiebeheer

10 Gouden Tips voor Professioneel Relatiebeheer 2 Inhoudsopgave Inleiding ----------------------------------------------------------- 5 Wees je bewust van je doel -------------------------------------- 6 Bellen: een uitstekend instrument -------------------------------

Nadere informatie

Inleiding CUSTOMER TOUCH MODEL. Is het mogelijk klanten zo goed te kennen dat je kunt voorspellen wat ze gaan kopen voordat ze dat zelf weten?

Inleiding CUSTOMER TOUCH MODEL. Is het mogelijk klanten zo goed te kennen dat je kunt voorspellen wat ze gaan kopen voordat ze dat zelf weten? Inleiding Is het mogelijk klanten zo goed te kennen dat je kunt voorspellen wat ze gaan kopen voordat ze dat zelf weten? Er zijn geruchten dat Amazon een dergelijke gedetailleerde kennis van haar klanten

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Universiteit

Erasmusbestemming: Universiteit Erasmusbestemming: Rijsel Academiejaar:2006-2007 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De univ ligt vrij dicht bij het centrum, maar als

Nadere informatie

Deskundige ICT - systeembeheerder

Deskundige ICT - systeembeheerder 1. FUNCTIEDOEL De deskundige ICT levert samen met zijn/haar collega s expertise informatie, diensten en producten af aan de interne klanten, met de nodige kwaliteitsvereisten, volgens de juiste procedures

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT

HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT 1 INTRODUCTIE H:1 Een merk is in de eerste plaats een product. Een product is fysiek, een service, winkel, persoon, organisatie, plaats of een idee. Een

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

STARTERSGIDS BUYER PERSONAS

STARTERSGIDS BUYER PERSONAS INBOUND MARKETING STARTERSGIDS BUYER PERSONAS DALLAS ANTWERP ? HOE ZIET EEN BUYER PERSONA ER UIT? INHOUD 1 Een korte introductie over buyer personas. 2 Hoe maak je een buyer persona? 3 Hoe ziet een buyer

Nadere informatie

Het Online Marketingplan. Het Social Media Plan als onderdeel van het Marketing Plan

Het Online Marketingplan. Het Social Media Plan als onderdeel van het Marketing Plan Het Online Marketingplan Het Social Media Plan als onderdeel van het Marketing Plan 1 Wil je een online marketingplan voor jouw organisatie beschrijven? In dit document vind je de opzet voor zo n plan.

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

ONDERWERP STRATEGIEOPDRACHT. TIPS voor iedereen die de strategieopdracht nog moet inleveren!

ONDERWERP STRATEGIEOPDRACHT. TIPS voor iedereen die de strategieopdracht nog moet inleveren! ONDERWERP STRATEGIEOPDRACHT TIPS voor iedereen die de strategieopdracht nog moet inleveren! ONDERWERP EXTERNE ANALYSE LET OP: analyseren = onderzoeken = objectief beschrijven = zonder oordeel, zonder advies,

Nadere informatie

Klantonderzoek: de laatste inzichten!

Klantonderzoek: de laatste inzichten! : de laatste inzichten! Hoe tevreden bent u over de door ons bedrijf geleverde producten en diensten? Veel bedrijven gebruiken deze vraag om de klanttevredenheid te meten. Op een schaal van zeer ontevreden

Nadere informatie

E-mailmarketing om cliënten aan te trekken als zorgprofessional

E-mailmarketing om cliënten aan te trekken als zorgprofessional E-mailmarketing om cliënten aan te trekken als zorgprofessional Als therapeut of coach werk je graag met mensen. Ook wil je graag voldoende verdienen om van te kunnen leven. Daarom is het belangrijk voor

Nadere informatie

GRATIS Marketing & Sales Scan

GRATIS Marketing & Sales Scan GRATIS Marketing & Sales Scan BUILD YOUR BRAND LIVE YOUR BRAND BOOST YOUR BUSINESS 1 OPT IONS UNLIMITED 1. Over jou OVER JOU 1. Hoe lang ben je zelfstandig ondernemer? 2. Wat is je achtergrond? Wat deed

Nadere informatie

Leve de competente coach!

Leve de competente coach! Silvia van Schaik-Kuijer Leve de competente coach! Van competentieanalyse naar ontwikkelplan Inhoud Voorwoord 9 Inleiding 11 Deel 1 Algemene informatie over Leve de competente coach! Coachen en coachcompetenties:

Nadere informatie

Brandmanagement. persuasive storytelling. TIPS OM storytelling als brandingsstrategie toe te passen. aan de hand van

Brandmanagement. persuasive storytelling. TIPS OM storytelling als brandingsstrategie toe te passen. aan de hand van Brandmanagement aan de hand van persuasive storytelling TIPS OM storytelling als brandingsstrategie toe te passen Lorem ipsum Brandmanagement, wat is het? Brand management is een strategie waarbij een

Nadere informatie

Gemeente Drimmelen Informatie over nieuwe strategische visie die wordt ontwikkeld

Gemeente Drimmelen Informatie over nieuwe strategische visie die wordt ontwikkeld Gemeente Drimmelen Informatie over nieuwe strategische visie die wordt ontwikkeld Strategisch beleidsplan 2013-2015 Een scherpe koers WAAROM EEN NIEUW BELEIDSPLAN? Oude beleidsplan loopt van 2010 t/m 2013

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Proefhoofdstuk Gitaar. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. info@centrumvoorafstandsonderwijs.

Proefhoofdstuk Gitaar. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be. info@centrumvoorafstandsonderwijs. Proefhoofdstuk Gitaar Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei 127, 2000 Gent, Oude Brusselseweg 125, 9050 Hasselt, Simpernelstraat 27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, 1000 +32 3 292 33 30 Maak

Nadere informatie

grens onderscheidend ondernemen

grens onderscheidend ondernemen KvK Kiosk Martin Lammerteyn Bedrijfsmentor Grensverleggend verkopen in Belgeland, hoe doe je dat? grens onderscheidend ondernemen starter Wie is hier aanwezig? Wie is ondernemer? Wie verkoopt er? Wie adviseert

Nadere informatie

Zeker van je Zaak op het mbo. 5 stappen. Stappenplan

Zeker van je Zaak op het mbo. 5 stappen. Stappenplan Zeker van je Zaak op het mbo Tijdens Zeker van je Zaak onderzoekt de student in vijf stappen waar zijn passie ligt en hoe hij vanuit die passie een eigen zaak start. Aan het einde van het programma weet

Nadere informatie

Bemanning Paraat voor Water Rijk. Promotie in het buitenland

Bemanning Paraat voor Water Rijk. Promotie in het buitenland Bemanning Paraat voor Water Rijk Promotie in het buitenland Even voorstellen Remco Wachelder Docent Marketing en luchtvaart NHTV Breda Op het programma: Bemanning paraat voor water rijk Markten voor expansie

Nadere informatie

HOE WERKEN ONZE HERSENEN IN HET KOOPPROCES?

HOE WERKEN ONZE HERSENEN IN HET KOOPPROCES? HOE WERKEN ONZE HERSENEN IN HET KOOPPROCES? EN WAT KUNNEN WE DAARVAN LEREN? Algemene inleiding (deel 1 uit een serie van 6) NIEUWE ONTDEKKINGEN IN DE NEUROLOGIE NIEUWE KANSEN IN HET VERKOOPGESPREK We are

Nadere informatie

Manifest onze manier van werken

Manifest onze manier van werken 6-11-2008 12:23 Manifest onze manier van werken De gemeente Lelystad ontwikkelt op dit moment de visie op haar toekomstige manier van werken. Hoe het stadhuis er na de renovatie uit komt te zien en ingedeeld

Nadere informatie

Marketing vanuit je hart

Marketing vanuit je hart Waardecreatie en identiteitsmarketing Marketing vanuit je hart Voor zelfstandige ondernemers die hun droom najagen Ingrid Langen INHOUD 1. Inleiding 4 2. Wie moet het lezen 5 3. Het Waarom van dit boek

Nadere informatie

Winnen en behouden van nieuwe cliënten

Winnen en behouden van nieuwe cliënten Winnen en behouden van nieuwe cliënten Dat is de kracht van het zelfstandig ondernemerschap in tegenstelling tot de grote bedrijven. Alles draait om het vertrouwen van jouw cliënt in jouw professionaliteit.

Nadere informatie

GOUDEN TIPS voor Professioneel Relatiebeheer

GOUDEN TIPS voor Professioneel Relatiebeheer 10 GOUDEN TIPS voor Professioneel Relatiebeheer www.fokjeritsma.nl info@fokjeritsma.nl 2 Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wees je bewust van je doel... 6 Bellen: een uitstekend instrument... 6 Systeem... 7

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Cursus Merkstrategie & Reputatie De cursus Merkstrategie & Reputatie Management duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties

Nadere informatie

Marktonderzoek rapport. Toon Oeyen

Marktonderzoek rapport. Toon Oeyen Marktonderzoek rapport Duo 2: Thijs Melis Toon Oeyen Inleiding Als duo 2 zijnde was onze kernopdracht tijdens het vak marktonderzoek focussen op de link tussen marktonderzoek en, al dan niet interne, communicatie.

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

IDEE > PLAN > PITCH. In 3 stappen van idee { naar financiering

IDEE > PLAN > PITCH. In 3 stappen van idee { naar financiering In 3 stappen van idee { naar financiering Inhoud 1. Inleiding 2. De stappen 3. Stap 1: Het idee 4. Stap 2: Het plan 5. Stap 3: De pitch 6. Tips en Adressen Inleiding Je hebt een idee voor een nieuw bedrijf.

Nadere informatie

Leergang Allround Leiderschap

Leergang Allround Leiderschap Leergang Allround Leiderschap Zonder ontwikkeling geen toekomst! Leergang Allround Leiderschap Tijden veranderen. Markten veranderen, organisaties en bedrijven veranderen en ook de kijk op leiderschap

Nadere informatie

Thema 1. Inleiding tot het management

Thema 1. Inleiding tot het management Thema 1 Inleiding tot het management 1. Management: definitie MANAGEMENT verwijst naar het voortdurend nemen van beslissingen en het ontplooien van activiteiten (proces) tijdens het plannen, organiseren,

Nadere informatie

Marcomplan ZZPPS Merkant. Communicatie. Het Marcomplan. Wat, waarom en hoe

Marcomplan ZZPPS Merkant. Communicatie. Het Marcomplan. Wat, waarom en hoe Marcomplan ZZPPS Merkant Communicatie Het Marcomplan Wat, waarom en hoe Inleiding: in het kort de theorie Marketing Product (dienst) Plaats (distributie) Prijs Personeel Promotie (verkoop, PR, reclame)

Nadere informatie

DE AUTOKOPER 2008-2013 Studie naar trends onder autokopers. AutoTrack.nl - Afdeling marketing E: marketing@autotrack.

DE AUTOKOPER 2008-2013 Studie naar trends onder autokopers. AutoTrack.nl - Afdeling marketing E: marketing@autotrack. DE AUTOKOPER 2008-2013 Studie naar trends onder autokopers AutoTrack.nl - Afdeling marketing E: marketing@autotrack.nl T: 020-5175175 Inhoud De achtergrond Resultaten autokoper Conclusies onderzoek Discussie

Nadere informatie

ICT als aanjager van de onderwijstransformatie

ICT als aanjager van de onderwijstransformatie ICT als aanjager van de onderwijstransformatie ICT als aanjager van de onderwijstransformatie Technologische innovatie biedt het onderwijs talloze mogelijkheden. Maar als we die mogelijkheden echt willen

Nadere informatie

Aanpak van een cursus

Aanpak van een cursus Aanpak van een cursus Je gaat best op zoek naar een efficiënte manier van studeren. In het hoger onderwijs is het immers niet meer doeltreffend om alles op dezelfde manier aan te pakken. Je kan dus niet

Nadere informatie

Online Marketing Vraagstuk: Content Marketing Datum: juni 2016

Online Marketing Vraagstuk: Content Marketing Datum: juni 2016 Online Marketing Vraagstuk: Content Marketing Datum: juni 2016 Content marketing De consument stelt steeds meer eisen. Technologische ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Als gevolg daarvan stijgen

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Trends in onderwijs. Interview met Coen Free

Trends in onderwijs. Interview met Coen Free Trends in onderwijs Interview met Coen Free Welke trends doen er toe? Trends in het onderwijs: welke zijn van belang en welke niet? Waar kan uw onderwijsinstelling haar voordeel mee doen en welke kun je

Nadere informatie

QUIZ. anders ONVOLDOENDE. Werkgroep 2. Marketing

QUIZ. anders ONVOLDOENDE. Werkgroep 2. Marketing WC MARKETING BLOK 3 QUIZ Tafels leeg! Dus alleen een pen! Geen gebruik van laptops of mobieltjes! Antwoord op de formulieren en lever alles in! en niet spieken dus rechtuit kijken! anders ONVOLDOENDE AGENDA

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie?

Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie? Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie? De externe omgeving wordt voor meer en meer organisaties een onzekere factor. Het is een complexe oefening voor directieteams om

Nadere informatie

Doelgroep en Propositie

Doelgroep en Propositie Doelgroep en Propositie en hoe breng je die bij elkaar & Startersdag Organisatieprofessionals 13 juni 2009 Erik Visser, Market2Win - Experienced people, innovative methods Introductie Erik Visser - Market2Win

Nadere informatie

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A Individueel verslag de Reus klas 4A Overzicht en tijdsbesteding van taken en activiteiten 3.2 Wanneer Planning: hoe zorg je ervoor dat het project binnen de beschikbare tijd wordt afgerond? Wat Wie Van

Nadere informatie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Businessplan & strategie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Businessplan & strategie Oefenvragen Ondernemerskunde A - Businessplan & strategie 1. Michael Porter onderscheidt 3 basisstrategieën, waar volgens hem iedere organisatie een keuze uit dient te maken, om op een gezonde wijze een

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke

Nadere informatie

Niemand leest. Dus doe je best.

Niemand leest. Dus doe je best. VOORWOORD Niemand leest. Dus doe je best. Wiegt jouw website je lezer langzaam in slaap? Staan je pagina s vol lange, onleesbare lappen tekst met intern taalgebruik? En vraag jij je nog steeds af waarom

Nadere informatie

Rijswijk. vmbo bb vmbo kb mavo lwoo. Brengt leren in beweging

Rijswijk. vmbo bb vmbo kb mavo lwoo. Brengt leren in beweging Rijswijk vmbo bb vmbo kb mavo lwoo Brengt leren in beweging Elke dag beginnen met bewegen Het nieuwe vmbo in Rijswijk Het Stanislascollege is een vernieuwende VMBO-school die draait om jou. Om wat je goed

Nadere informatie

Inspiration, Business & Innovation. Each of us can change your world

Inspiration, Business & Innovation. Each of us can change your world Inspiration, Business & Innovation Each of us can change your world Optimism Welkom, leuk dat je de tijd neemt om dit even te lezen. Wij zijn Gotogrow en succesvol in commerciële dienstverlening. Wat wij

Nadere informatie

Corporate Branding: hoe zet je jouw vereniging op de kaart?

Corporate Branding: hoe zet je jouw vereniging op de kaart? Cursus Goed besturen : hoe zet je jouw vereniging op de kaart? drs. Sandra Verwaal senior communicatieadviseur Radboud Universiteit Nijmegen Programma: 14.45-15.00 15.00 uur: Voorstellen 15.00-15.20 15.20

Nadere informatie

Lesbrief Meneer Beer

Lesbrief Meneer Beer Lesbrief Meneer Beer Het verhaal Het verhaal gaat over Meneer Beer. Hij is verliefd op een prachtig berinnetje, maar hij durft het haar niet te vertellen. Hij vindt zichzelf maar een eenvoudige beer. Om

Nadere informatie

Hoe bouw ik een goede website?

Hoe bouw ik een goede website? Hoe bouw ik een goede website? Inleiding Stel, u heeft een eigen bedrijf en u wilt een website. U hebt gezien dat u zelf een site kunt bouwen met behulp van gratis tools die sommige providers aanbieden.

Nadere informatie

Saxionstudent.nl Blok1

Saxionstudent.nl Blok1 Samenvatting eindopdracht Trends en ontwikkelingen op consumentenniveau Macro In dit eind rapport hebben we de navigatiesystemen markt in kaart gebracht. In de macro, meso en micro omgevingen hebben we

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit

Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Er is éen grote campus voor alle universiteitsrichtingen

Nadere informatie

Hoe ouder, hoe trouwer Switchen & behouden in de 50-plusmarkt

Hoe ouder, hoe trouwer Switchen & behouden in de 50-plusmarkt WHITEPAPER Hoe ouder, hoe trouwer Switchen & behouden in de 50-plusmarkt Onderzoek van het (een initiatief van Bindinc) toont aan dat onder 50-plussers merktrouw vaker voorkomt dan onder 50- minners. Daarbij

Nadere informatie

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend

Nadere informatie

DRIVING BUSINESS. Werkplaats orders genereren met Social Media

DRIVING BUSINESS. Werkplaats orders genereren met Social Media DRIVING BUSINESS. Werkplaats orders genereren met Social Media Michel van Roon E-mail: mvroon@automotiveretail.nl Twitter: @michelvanroon Facebook: facebook.com/automotiveretail 01 WAT IS ER GEBEURD? 02

Nadere informatie

de Zorg & Techniek combinatie

de Zorg & Techniek combinatie de Zorg & Techniek combinatie Door Zorg met Techniek te combineren, wordt de zorgsector aantrekkelijker voor jongens en mannen. Een manier waarop dit gedaan zou kunnen worden is het creëren van nieuwe

Nadere informatie

ONLINE MARKETING ANGELCOACHING

ONLINE MARKETING ANGELCOACHING ONLINE MARKETING ANGELCOACHING MARCA VAN DEN BROEK Met mijn bedrijf AngelCoaching zet ik me in voor succesvol ondernemen als kunstenaar//creatief. WAAR GAAT HET OM? Zichtbaarheid Onderscheidend (en authentiek)

Nadere informatie

Inleiding. Inleiding. Een goede Missie, Visie en Strategie (MVS) bestaat uit twee gedeelten: Strategie Ontwikkeling en Strategie Implementatie.

Inleiding. Inleiding. Een goede Missie, Visie en Strategie (MVS) bestaat uit twee gedeelten: Strategie Ontwikkeling en Strategie Implementatie. Inleiding Inleiding Veel bedrijven hebben wel eens een Visie, Missie en Strategie uitgewerkt. Maar slechts weinig bedrijven hebben er ook daadwerkelijk voordeel van. Bij veel bedrijven is het niet meer

Nadere informatie

6.1 De Net Promoter Score voor de Publieke Sector

6.1 De Net Promoter Score voor de Publieke Sector 6.1 De Net Promoter Score voor de Publieke Sector Hoe kun je dienstverleners het beste betrekken bij klantonderzoek? Ik ben de afgelopen jaren onder de indruk geraakt van een specifieke vorm van 3 e generatie

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Waarom volgen mensen avondschool?

Waarom volgen mensen avondschool? Waarom volgen mensen avondschool? Dagonderwijs is niets voor jou, want je werkt, je wil werken, je gezondheid laat het niet toe? Er kunnen veel redenen zijn waarom je wil studeren volgens een ritme dat

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie