internet kinderen en 9-12 jaar Mijn digitale wereld Gedragsregels De beste sites Internet & ik Supersociaal op internet Hyves

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "internet kinderen en 9-12 jaar Mijn digitale wereld Gedragsregels De beste sites Internet & ik Supersociaal op internet Hyves"

Transcriptie

1 Mijn Mijn digitale wereld Deze brochure is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie kinderen en internet 9-12 jaar Gedragsregels De beste sites Internet & ik Supersociaal op internet Hyves

2 Bijna alle kinderen tussen 9 en 12 jaar zitten op internet, en je zou bijna denken dat het nooit anders is geweest. Toch is het een relatief nieuwe ontwikkeling. In 1997 beschikte slechts een derde van de gezinnen over een snelle computer, met een 486 of 586 (Pentium-) processor. Nog eens een derde moest het helemaal zonder computer stellen. En áls er al een computer in huis was, dan werd die gebruikt als tekstverwerker of om schoolvakken te leren. Kinderen speelden games op de pc, niet online, maar met een cd-rom. Om toegang te krijgen tot internet gebruikte je nog een analoog modem, en moest je inbellen op internet. Hoge kosten (per telefoontik betalen) remden langdurig en interactief gebruik. Pas met de doorbraak van breedbandinternet via ADSL en de kabel werd het internet echt aantrekkelijk. En door de flat fee (een vast bedrag per maand) kunnen kinderen nu onbeperkt internetten, zonder dat hun ouders zich zorgen hoeven te maken over hoge telefoonkosten. Pas sinds 2008 zijn vrijwel alle kinderen en jongeren vanaf 9 jaar online. Nog maar net dus. Die nieuwe ontwikkelingen stellen ouders en leraren ook voor nieuwe vragen. Bijvoorbeeld: hoe lang mag een kind online? En wat is verantwoorde en geschikte content? Intussen worden online activiteiten die tot nu toe vooral tieners aanspraken, overgenomen door kinderen. Hyves bijvoorbeeld, is oorspronkelijk opgezet voor studenten, maar inmiddels zijn ook heel veel basisscholieren aangesloten. En Habbo Hotel mag dan bedoeld zijn voor tieners tussen 12 en 18 jaar, in de praktijk doen er ook veel jongere kinderen aan mee. Hoe leid je al die nieuwe sociale activiteiten van kinderen in goede banen? Mijn kind op internet 9-12 jaar is bedoeld voor ouders en leerkrachten die zich willen verdiepen in de online leefwereld van kinderen, en die willen weten hoe je kinderen in de basisschoolleeftijd het beste kunt begeleiden. Remco Pijpers Directeur stichting Mijn Kind Online

3 Feiten en cijfers Je hoort vaak dat ouders eruit gesurft zijn door hun kinderen, dat ze hun kinderen onvoldoende begeleiden op internet, en dat ze op cursus zouden moeten om dat te leren. Maar weet men eigenlijk hoe ouders nu werkelijk omgaan met het internetgedrag van hun kinderen? KPN gaf aan stichting Mijn Kind Online eind 2009 de opdracht om dat uit te zoeken. De belangrijkste bevindingen: Ouders zijn bewust bezig met de internetopvoeding van hun kinderen en zeggen goed te weten wat ze op internet doen. Voor computeren in het algemeen en voor internetkennis, geven ouders zichzelf een ruime 7 als rapportcijfer. Ouders met kinderen tussen 2 en 12 jaar zijn meer bezig met wat internet kan bijdragen aan de ontwikkeling van hun kind, dan met de mogelijke risico s. Een derde van de ouders zegt bang te zijn dat hun kind achterop raakt als die niet vroeg leert omgaan met internet. Computers thuis Gemiddeld zijn er volgens ouders ruim twee computers in huis. Drie kwart van de ouders zegt dat de computer voor het kind in een gezamenlijke ruimte (meestal de huiskamer) staat. Bij één op de tien kinderen staat de computer op de kinderkamer. De helft van de ouders geeft aan dat hun kind meestal alleen achter de computer zit. De andere helft zegt dat er meestal iemand bij zit of direct in de buurt is. Het gaat dan hoofdzakelijk om broertjes of zusjes (23%) of de ouders zelf (23%). Zelfstandig computeren is vooral gebruikelijk bij de oudste kinderen. Ongeveer drie kwart van de 11- en 12-jarigen computert alleen. Met de ouders samen computeren is meer voor de jongere kinderen. Van het onderwijs verwachten ouders meer steun dan ze nu krijgen. Meer dan de helft van de ouders vindt dat basisscholen meer moeten praten over internet, in plaats van de computer alleen te gebruiken voor rekenen taaloefeningen. Slechts een kwart van de ouders merkt dat de school van hun kind aandacht besteedt aan verantwoord omgaan met internet. 3

4 Mediawijsheid Van de ouders vindt 46% dat school en ouders samen verantwoordelijk zijn voor de mediaopvoeding. Nog geen 2% van de ouders zegt dat alleen de school verantwoordelijk is. Iets meer dan de helft van de ouders (51%) vindt het vooral een taak van de ouders om kinderen wegwijs te maken op internet. Dat doen ze op verschillende manieren: Geliefde activiteit Computeren is volgens 16% van de ouders de meest geliefde vrijetijdsbesteding van hun kind. Kinderen gebruiken de computer vooral voor entertainment, zoals spelletjes spelen, films kijken en muziek luisteren, en voor schoolwerk. Ouders gebruiken de computer vooral voor het kopen of verkopen van spullen, foto s bewerken, surfen en mailen. Nut van de computer Ouders hebben een genuanceerd beeld van het nut van de computer en internet voor hun kinderen. Ze onderkennen de positieve effecten, zoals kennis opdoen, nieuwe vrienden maken en sociale vaardigheden leren. Maar ze zien ook de mogelijke gevaren, zoals onveiligheid, foute mensen waarmee kinderen in contact kunnen komen, sluikreclame, ongeschikte websites en dwangmatig computergebruik. Bekende veiligheidsinstrumenten, zoals een virusscanner, firewall, popup-killer en spamfilter, worden door ouders redelijk vaak toegepast. De mogelijkheid om de computertijd van de kinderen in de gaten te houden en filters om een kindveilige internetomgeving te creëren, zijn minder populair. Een kwart van de ouders heeft geen maatregelen getroffen. Ouders houden op afstand een oogje in het zeil als kinderen zelfstandig surfen en spelletjes spelen op internet. Sommige ouders gaan samen met hun kinderen achter de computer om te internetten. Dit gebeurt vaker bij jonge kinderen. Ouders geven aan tot hoever hun kinderen bij het internetten mogen gaan en welke websites ze wel of niet mogen bekijken. Ouders wijzen hun kinderen op wat ze moeten doen bij het aangaan van sociale contacten op internet. Extra ondersteuning Hoewel ouders over het algemeen tevreden zijn over hun eigen computer- en internetvaardigheden, loopt de internetopvoeding thuis niet altijd op rolletjes. Veel ouders geven uitdrukkelijk aan dat ze behoefte hebben aan extra ondersteuning om hun kinderen op internet te kunnen begeleiden. Zo zouden ouders graag meer willen weten over geschikte content: welke websites of spelletjes zijn geschikt? Ook is er behoefte aan ouderondersteuning bij sociale internetactiviteiten, zoals Hyves, en MSN. Het onderzoek Ouders over internet en hun kind is te downloaden van 4

5 Internet & ik Als ik ga internetten, kijk ik altijd eerst even naar mijn Hyves. De meeste kinderen op Hyves zijn van school, die stuur ik dan een krabbel om te vragen hoe het met ze gaat. Eerst was ik ook vaak op YouTube, maar dat doe ik nu minder. Nu zit ik meer op Hyves en ik ga vaker buitenspelen. Ik mag internetten wanneer ik wil, maar ik wil het niet zo vaak. Ik denk ongeveer drie keer per week. Op YouTube kijk ik vooral naar brandweerfilmpjes, dat vind ik echt mooi. Vooral die van kazerne Dirk in Amsterdam. Als ik buiten een sirene hoor, ga ik gauw kijken op de alarmmeldingen op internet. Bij kan ik de ambulance en de brandweer opzoeken die uitrukken en zien waar de brand is. Ik kijk niet op straat, alleen op internet. Heel soms, als mijn vader koffiedrinkt, ga ik op Xfire. Dat kun je alleen online spelen. Maar dat mag ik niet van mijn moeder, omdat ik daar nog te jong voor ben. Het is oorlog voeren en schieten. Mijn broers mogen dat wel, maar die zijn ouder. Toen ik mijn spreekbeurt had, ging ik met mijn moeder op internet informatie zoeken over politiehonden. En plaatjes. De spreekbeurt heb ik toen zelf gemaakt. Ik heb ook een keer opgezocht hoeveel brandweerkazernes er in Amsterdam zijn. Dertien! Van de juf kreeg ik een tijdje terug het adres van een spelletje op internet, om te oefenen met woorden. Speelkasteel ofzo, maar dat vond ik niet leuk om te doen. Heel erg saai. Internetten doe ik in de woonkamer. Ik heb met mijn ouders geen afspraken, maar na tien minuten of een kwartiertje heb ik wel genoeg gedaan, dan ga ik weer naar buiten. Ik zit nooit zo lang op internet. Mijn broers van 11 en 15 wel, die hebben een computer op hun eigen kamer. Dat hoeft niet voor mij. Ik vind internet best leuk, ook liedjes luisteren. Die zet ik in mijn favorieten, soms helpt mijn broer me daarbij. Ik heb al een hele lange lijst. Ik zet ook andere handige dingen in mijn favorieten. Ik heb een keer opgezocht hoe je een ei zacht moet koken. Als ik buiten een sirene hoor, kijk ik op internet Dat heb ik ook in de favorieten bewaard. Maar toen ik het probeerde, mislukte het.

6 Kinderen bewegen zich in de wereld van computers en internet alsof het ze geen enkele moeite kost. Hummeltjes van vier hebben zo door hoe een iphone werkt en tieners zijn gewend dat hun leven zich deels online afspeelt. Maar het blijven kinderen. Al die technische virtuositeit wil niet zeggen dat ze ook wijzer zijn dan hun ouders. Laat staan dat kinderen aan de bel te trekken. Leer hem dat hij online scheldpartijen negeert. Als hij vaker slachtoffer wordt, laat hem dan een screenshot maken en de mailtjes bewaren als bewijs. Kinderen vinden nieuwe contacten op internet leuk en spannend. Maak duidelijk dat het 11-jarige jongetje in de chat evengoed een man van 50 kan zijn. Laat uw kind inzien dat hij nooit persoonlijke informatie Ook Einsteintjes moeten nog weten wat de risico s zijn van online communicatie, of onderscheid kunnen maken tussen betrouwbare en gemanipuleerde informatie. Scholen besteden steeds meer aandacht aan computervaardigheden, maar (vanwege een beperkt budget of een gebrek aan kennis) nog lang niet genoeg aan internetgebruik. Het zijn dus de ouders die hun kinderen online gedragsregels moeten meegeven. Geen toezicht Omdat kinderen internet grotendeels gebruiken om mee te communiceren (op MSN, Hyves of chats op TMF.nl of spelletjessites), is het belangrijk uw kind te leren wat wel en niet kan. Er wordt soms gescholden en ook seksuele toespelingen en verzoeken komen voor. Vertrouw niet op het toezicht op zulke websites, het is aan uw kind zelf om moet prijsgeven, geen adressen en telefoonnummers, zelfs niet de naam van zijn school. Het is ook verstandig uw kind te vertellen dat hij geen s moet openen van onbekenden. En dat te blote foto s of genante filmpjes nooit meer van internet verdwijnen en gezien kunnen worden door anderen. Peperduur Kinderen zijn een favoriete doelgroep voor bedrijven die snel rijk willen worden met het verkopen van ringtones, wallpapers en games. Vaak adverteren die op sites waar veel jonge bezoekers komen, en blijkt aan die beloofde gratis ringtone een peperduur abonnement vast te zitten. Populaire virtuele werelden zoals Habbo, Runescape of Stardoll laten kinderen met echt geld betalen voor spelonderdelen. Voor kinderen is het moeilijk om 6

7 onderscheid te maken tussen een grappige cartoon en reclame. Ze moeten leren dat al die leuke dingen op internet weliswaar gratis en bereikbaar lijken ( just one click away ), maar het niet zijn. Informatie Kinderen zoeken voor werkstukken en spreekbeurten op internet naar informatie. Het grote probleem van veel leren internet is echter dat moeilijk te controleren valt hoe betrouwbaar die informatie is. Leer uw kind dus kritisch kijken. Uit onderzoek van Mijn Kind Online blijkt dat kinderen bij het surfen vaak fouten maken en daardoor op verkeerde sites terecht komen. Kinderen hebben bovendien moeite met goed en gericht zoeken en het onderscheiden van soorten informatie. Help uw kind daarom bij het zoeken naar goede, betrouwbare informatieve sites en zet die in de favorieten voor toekomstige projecten. Uiteindelijk is het allerbelangrijkste van internetopvoeding dat, net als in het gewone leven, uw kind weet dat het altijd bij u terecht kan. Met vragen. Maar ook als hij geschrokken is van de harde woorden van andere kinderen of van een pornosite waarop hij per ongeluk is beland. Gedragsregels voor internet Surfen en gamen Ik weet dat niet alles waar is wat ik op leuke websites zie. Ik download niet zomaar games of andere software en vraag eerst toestemming aan mijn ouders. Ik gebruik een apart (hotmail) adres om mezelf te registeren op websites. Als ik me vervelend voel door iets wat ik gezien heb, dan vertel ik dat aan iemand die ik vertrouw. Chatten, Hyven en MSN-en Ik gebruik altijd een nickname als ik chat. Als ik alleen ergens wil chatten, vraag ik eerst of mijn ouders dat goed vinden. Ik geef geen gegevens van mezelf of mijn vrienden aan iemand die ik op de chat ontmoet. Dus geen adressen, namen (ook niet van school), telefoonnummers enz. Ik reageer niet op seksuele vragen of op scheldpartijen. Als er iets vervelends gebeurt op de chat, dan ga ik weg. Ik bel niet zomaar met kinderen die ik van de chat ken, en spreek niet met ze af, zonder dat mijn ouders dat weten. Onbekende mensen verwijder ik uit mijn vriendenlijst. Mailen Ik open nooit vreemde mailtjes, attachments en kettingbrieven, ook niet van bekenden. Spam en junkmail gooi ik meteen weg en ik reageer er nooit op. Huiswerk doen met internet Ik weet dat niet alles waar is wat ik op internet tegenkom. Als ik niet weet of ik een website kan gebruiken, vraag ik de leraar of mijn ouders om raad. Ik neem niet zomaar teksten over van websites voor schoolopdrachten. Voor het kopiëren van plaatjes en foto s vraag ik eerst toestemming aan de makers. Kijk voor nog meer gedragsregels op 7

8 Van Hyves tot Habbo Supersociaal op Ontvrienden mag dan inmiddels een ingeburgerd begrip zijn, voor de meeste kinderen is het nog steeds een statussymbool om zoveel mogelijk online vrienden te hebben. Op sociale netwerksites als Hyves en Facebook communiceren kinderen met vrienden, familie en klasgenoten via krabbels, die voor iedereen te lezen zijn, of via afgeschermde berichtjes. Ze laten zien wie ze zijn door een persoonlijke achtergrond te kiezen en mooie foto s en grappige filmpjes aan hun profiel toe te voegen. En ze breiden er hun contacten uit. Sociale netwerksites werken eigenlijk als een feestje: mensen die jij kent, introduceren je bij hun kennissen, met wie je vervolgens ook weer een relatie aanknoopt. Alleen gaat dat op internet allemaal wat gemakkelijker en sneller: in één oogopslag kun je de vrienden van jouw vrienden een vriendschapsverzoek sturen. Het is dus niet zo gek dat je binnen mum van tijd boven de honderd vrienden zit. Gelijkgestemden Maar het gaat op sociale netwerksites om meer dan alleen vrienden maken. Hyves en MSN Spaces, maar ook virtuele werelden als gosupermodel of Habbo, worden door kinderen gebruikt om gelijkgestemden te ontmoeten. Meiden kunnen bijvoorbeeld op gosupermodel hun poppetje zelf ontwerpen en zo hun ideale ik creëeren. Met hun nieuwe alter ego stappen ze zelfverzekerd op anderen af. Jongens die veel weten van computers of gamen, kunnen op Habbo over die hobby s praten met andere bezoekers. En muziekliefhebbers van welk genre ook, vinden gegarandeerd zielsverwanten op MySpace. Kinderen durven dankzij de anonimiteit van internet vaak meer zichzelf te zijn dan in het echte leven. Soms gebruiken kinderen hun internetvrienden om onzekerheden te delen, die ze op school verborgen houden. Kinderen maken geen onderscheid tussen echte of virtuele vriendschappen. Het zijn werelden die in elkaar overvloeien. Vriendinnen die zojuist nog samen naar huis fietsten, zetten hun gesprek thuis voort via MSN. Lange tijd werd gevreesd dat het doorbrengen van te veel tijd op sociale netwerksites ten koste zou gaan van vriendschappen in de echte wereld. Dat blijkt niet zo te zijn. Kinderen die op internet heel sociaal zijn, zijn dat vaak ook in real life. Maar kinderen die normaal gesproken moeite hebben met sociale contacten, vinden op internet soms wél aansluiting. Online spelen uiterlijk en een bijdehante babbel immers geen rol. Meer durven Er zitten ook nadelen aan online netwerken en communiceren. Kinderen durven vaak meer te zeggen wanneer ze achter hun computer zitten, en dat pakt niet altijd goed uit. Gekibbel op het schoolplein kan uitlopen op een scheldpartij via MSN, of op pesterijen via nare buddypokes (virtuele poppetjes) en flauwe krabbels op Hyves. Ook leiden online gesprekken soms tot misverstanden, omdat nuances wegvallen. Kinderen hebben dat niet altijd door. 8

9 internet Ook draagt het openbare karakter van Hyves en Facebook risico s met zich mee die kinderen niet altijd zien. Zij vertellen in een krabbel nog even over dat persoonlijke gesprek met de juf, zonder zich te realiseren dat iedereen kan meelezen. Of ze zetten dat dronkemansfilmpje van hun oudere zus voor de grap online, zonder na te denken over de gevolgen als die zus gaat solliciteren. Of ze publiceren net iets te blote vakantiefoto s en hun telefoonnummer, zonder zich bewust te zijn van de gevaren. Kinderen kunnen hun profiel afschermen en zorgen dat alles wat ze online doen alleen zichtbaar is voor vrienden of vrienden van vrienden. Maar ook dan zijn er al snel honderden mensen die hun doen en laten op de voet kunnen volgen. Ontvrienden is daarom zo gek nog niet. Leer uw kind kritisch kijken naar de vrienden die hij heeft, en de uitnodigingen die hij krijgt. Als je iemand op een echt feestje ook niets persoonlijks vertelt, waarom zou je dat op internet dan wel doen? En dan heeft internet nog een groot voordeel: één klik, en iemand is je vriend niet meer. Niet alles open en bloot Op sociale netwerksites kun je gemakkelijk vrienden worden met veel mensen. Maar als u alles kunt volgen wat zij doen, kunnen ze dat ook bij u. Hoe bewaakt u de privacy van uw kind? Gebruik een nickname Uw kind een andere naam laten gebruiken maakt hem moeilijker te vinden voor vreemden. Scherm het profiel af Help uw kind bij het aanmaken van een profiel. U kunt aangeven wie foto s en berichten mogen bekijken. Alleen voor vrienden is de veiligste optie. Zet geen persoonlijke gegevens online Laat uw kind nooit de naam van de school, woonadres, telefoonnummer en adres online zetten. En zijn wachtwoord is geheim. Denk verder dan vandaag Alles wat je op internet publiceert (zoals foto s) blijft voor eeuwig terug te vinden. Plaats niets waarmee uw kind later misschien last kan krijgen. Wees kritisch op vrienden Voeg alleen mensen toe die uw kind goed kent. Ook vrienden worden met een groep is geen goed idee. Dan kunnen plotseling veel onbekenden het profiel van uw kind zien. Verwijder samen mensen die eigenlijk geen vrienden zijn. 9

10 Wat is een goede website? Voor het beoordelen van kindersites heeft Mijn Kind Online een aantal kwaliteitscriteria geformuleerd. Deze criteria worden gebruikt door de redactie van kinderbrowser MyBee en door de jury van de de jaarlijkse verkiezing van de beste kinderwebsite van Nederland. Een greep uit de criteria: Een kinderwebsite moet aantrekkelijk zijn: De website staat niet vol buttons en banners, die van de site een reclamezuil maken. De teksten zijn goed geschreven: verzorgd taalgebruik en afgestemd op de doelgroep. De website is begrijpelijk voor de doelgroep. Er is een goed evenwicht tussen gebruik van tekst en beeld. De website bevat interactieve elementen, waardoor het kind niet alleen passief hoeft te zijn. De website lokt niet uit tot geweld of pesterij. De website weet op een aangename manier de aandacht van kinderen te vast te houden. Een kinderwebsite moet gebruikersvriendelijk zijn: De website heeft een gemakkelijke url (geen vreemde codes bij het navigeren). De website bevat of geeft toegang tot een goed werkende zoekmachine. De website heeft een korte laadtijd, van zowel de homepage als vervolgpagina s. De website dringt geen bewegend beeld (video) en geluid op aan de bezoeker zonder dat deze daarom gevraagd heeft. Links en knoppen zijn als zodanig goed te herkennen. De website heeft een gebruikersvriendelijke navigatiestructuur, aangepast voor kinderen. Je verdwaalt niet binnen de site: je weet altijd waar je bent. Een kinderwebsite moet betrouwbaar zijn: Commerciële doelstelling is duidelijk en reclameboodschappen zijn als zodanig herkenbaar. Kinderen worden niet verleid geld uit te geven via de website. Kinderen worden niet verleid informatie over zichzelf of anderen (ouders, vriendjes) te verstrekken via de website, bedoeld voor doorgifte aan derden. De website overtreedt geen wetten op de privacy. Als een kind zich moet registreren, krijgt het een melding met het verzoek om dit samen met een ouder in te vullen. Als de website een forum of chat bevat of daarnaar linkt, is deze voldoende beheerd. De website bevat geen aanstootgevend materiaal of andere schadelijke elementen. De website verwijst niet rechtstreeks naar andere websites die ongeschikt zijn voor de doelgroep. De afzender/maker van de website is duidelijk vermeld en kan eenvoudig worden benaderd via de contactgegevens. De website bevat informatie voor ouders. 10

11 Internet & ik Ik internet altijd aan de eettafel, meestal alleen en soms met mijn vriendin. Ik doe het liefst spelletjes op de computer, op Spele.nl, of Girl Makeover. Dan kijk ik of er nieuwe spelletjes zijn bij de categorie Meiden of Sport. Zo n spel waarbij je een meisje kunt aankleden en haren knippen enzo, vind ik altijd leuk. Je hebt dan zelf een poppetje in gedachten en die kun je zo mooi maken als je zelf wilt. Die spelletjes zijn heel vaak in het Chinees, dus dan moet je goed naar de plaatjes kijken. Ook heb ik al heel lang een profiel op Hyves. Het is leuk om andere kinderen toe te voegen als vriend, dan kies ik er een leuke smiley bij, of een buddypoke. Ik heb wel een afgeschermd profiel die alleen mijn vrienden kunnen zien. opzoeken. Dat was best moeilijk te vinden, maar met hulp van een jongen uit mijn klas is het toch gelukt. Op school mogen we soms dingen op Google opzoeken. En we krijgen ict-les, over hoe Word werkt en hoe je een pagina moet afdrukken. Ook over hoe internet werkt, maar niet over de leuke of gevaarlijke dingen van internet. En als je op school heel goed gewerkt hebt, mag je soms van de juf even op Thuis hebben we net nieuwe regels afgesproken over de computer. Tussen 12 uur en half 6 s middags mag ik niet meer dan één uur gamen op de Wii of de computer. Internetten telt ook mee. Dat vind ik niet erg. Ik vind het niet moeilijk om te stoppen met internetten, vaak is het na een kwartier wel genoeg. Ik kom ook nooit rare dingen tegen, of mensen die vreemd doen. Als ik op een stomme site kom, klik ik gewoon terug naar de vorige site. Of ik laat het even aan mijn moeder zien. Ik kan me niet voorstellen dat er geen internet is. Ik doe er toch wel heel veel mee. Uitnodigingen maken voor mijn feestje, spelletjes spelen, clipjes kijken. En op Hyves natuurlijk. Nee, helemaal zonder internet zou het toch minder leuk zijn. Als ik een werkstuk moet maken, kijk ik op Wikipedia. Daar staat heel veel informatie op. Ik moest laatst op school een skelet maken van een kikker en de Latijnse naam voor kikker Die spelletjes zijn heel vaak in het Chinees 11

12 Model worden?

13 Hyves is een snoepwinkel voor malafide modellenscouts en castingbureaus. Nep-scouts overladen kinderen met complimenten en beloftes, waarna hun ouders er op een gegeven moment toe over kunnen gaan om hun kind te laten inschrijven bij zogenaamde fotostudio s en modellenbureaus. Zodra het geld is overgemaakt, hoor je niets meer of krijg je ontwijkende antwoorden. Marcel van Oostveen, voorzitter van de Branchevereniging voor Nederlandse modellen- en castingbureaus (bmcb) en eigenaar van kindermodellenbureau The Kids, ziet regelmatig klachten over financieel misbruik door malafide scouts. Van Oostveen noemt het een bloeiende branche waarin heel veel geld verdiend wordt. Sommige van die bureaus vragen euro voor een inschrijving en een fotoshoot die vaak nog slecht is ook. Bij mij kost een inschrijving 15 euro. Ook Michel van Beetz, hoofd boekingen van Elite Model Management in Amsterdam één van de grootste modellenbureaus in Nederland hoort regelmatig van foute scouts op internet. Er zijn veel mensen die door middel van misleiding of bedrog kinderen en hun ouders overhalen. Maar de politie zegt pas iets te kunnen doen als er ook daadwerkelijk iets strafbaars is gebeurd. En dat is nu juist het probleem. Want het modellenbureau zal zeggen dat er geen garanties zijn geboden en dat Hoe herken je een nep-scout? Bedenk dat goede modellenbureaus meestal niet scouten via internet. Ze gaan ervan uit dat modellen (in dit geval de ouders) vanzelf wel naar hén toekomen. Zoek via Google de naam van degene die uw kind benadert. Kijk of zijn bureau is aangesloten bij de branchevereniging bmcb. Is dat niet het geval, ga er dan niet mee in zee. Zodra de inschrijfkosten hoger zijn dan 200 euro (wat al heel veel is), moeten alle alarmbellen gaan rinkelen. Behalve financieel misbruik ligt ook seksueel misbruik op de loer, al speelt dat bij jongeren natuurlijk sterker dan bij kleine kinderen. Een kind-model gaat immers niet in zijn of haar eentje naar een fotoshoot, maar altijd onder begeleiding van de ouders. Toch ontving Marcel van Oostveen van de branchevereniging onlangs nog een mail van een moeder van een 13-jarige jongen. Of het normaal was dat haar zoon in zijn onderbroek in een boerenschuur moest poseren. Van Oostveen: Natuurlijk niet. Ik heb haar aangeraden direct aangifte te doen. Van Oostveen zegt dat goede modellenbureaus helemaal geen scouts hebben die het internet afstruinen. Ook hanteren ze geen hoge inschrijfgelden. Weliswaar vragen onze bureaus vaak ook inschrijfgeld om investeringskosten in nieuw talent te dekken, maar veel is dat niet. Bonafide modellenbureaus verdienen hun geld aan opdrachtgevers, niet aan modellen. Pas op voor nep-scouts! het aan de opdrachtgevers ligt dat het kind nog niet is ingehuurd als model. Bovendien hebben ze hun contracten, met de bekende kleine lettertjes, vaak goed dichtgetimmerd. Michel van Beetz: Het enige wat wij kunnen doen is de mensen op het hart drukken dat ze altijd research doen naar de persoon of het bureau in kwestie. Hyves Van Oostveen vindt dat mensen realistisch moeten zijn: Als geen van de bureaus die aangesloten zijn bij de branchevereniging jouw kind willen inschrijven, dan is het nogal vreemd als een ander plotseling wél jouw talent ziet. 13

14 Internetopvoeding Justine Pardoen is hoofdredacteur van Mijn Kind Online en geeft voorlichting op scholen en aan ouders over kinderen en internet. In 2006 was het boek Verliefd op internet, dat ze schreef met Remco Pijpers, baanbrekend in het signaleren van seksueel gedrag van pubers op internet. Is er veel veranderd sinds jullie bevindingen van destijds? We stelden in ons boek dat internetopvoeding per definitie ook seksuele opvoeding is. Velen vonden dat te ver gaan. Er werd gezegd dat ons onderzoek niet representatief was, omdat het om een specifieke jongerengroep ging die heel intensief gebruik maakte van internet. Maar nu, vier jaar later, zijn veel meer kinderen elke dag online, heeft vrijwel elke tiener een profielpagina en weten we dat kinderen voor het eerst harde porno zien wanneer ze gemiddeld 11 jaar zijn. Veel 8-jarigen hebben die beelden al gezien. Inmiddels zien steeds meer professionals, docenten en ouders in dat we serieus rekening moeten houden met de ervaringen die kinderen opdoen via internet. Wat doen pubers anno 2010 op internet als het gaat om cyberliefde en erotiek? Ze doen alles wat wij ook deden, maar dan online. Uitdagen, seksueel getinte grappen maken, plaatjes en filmpjes uitwisselen, flirten, elkaar het hof maken, erotische uitnodigingen sturen... Dat gebeurt niet op datingsites, maar gewoon op de sites waar ze elkaar ontmoeten, zoals op Hyves, GoSupermodel, Habbo Hotel en zelfs op spelletjessites. Daar vliegen de gesprekjes heen en weer. Of ze praten één-op-één verder, via MSN, Skype of de mobiele telefoon. Dat klinkt onschuldig. Is dat ook zo? Niet alleen maar. Er zijn ook zorgen. Over het stereotype beeld dat jongeren, vooral in grote steden, hebben van het andere geslacht en van relaties, bijvoorbeeld. Kijken naar porno kan hun verwachtingen beïnvloeden. Dat een 11-jarige geïnteresseerd is in bloot, is normaal, maar dat hij zoveel excessen op internet kan vinden is niet goed, omdat hij het nog niet kan plaatsen. Kinderen die veel porno kijken, blijken minder tevreden te zijn over hun eigen relaties. Een jongen van 17 kan nog maagd zijn, maar heeft vaak door internetbeelden een voorstelling van wat normaal is: anale seks, klaarkomen in het gezicht van het meisje... Wat ook opvalt is dat we vaker van meisjes van 16 horen dat ze seks vies vinden. Ook zij hebben een vertekend beeld. Professionals vertellen me dat jonge meiden vaak hun grenzen niet kunnen aangeven. Dat ze proberen aan een soort pornonorm te voldoen als ze vrijen. Dat heeft niets met gezonde seksuele vrijheid te maken. Weten ouders dat hun kinderen porno kijken? Vaak niet. Soms hoor ik van moeders dat ze denken dat hun 14-jarige zoon nog geen porno kijkt, omdat hij het daar nog nooit over gehad heeft. Dat vind ik wel naïef. Er zijn ook ouders die het geen probleem vinden: Dat deden wij vroeger toch ook? Maar wanneer wij seksboekjes in handen kregen, waren de afbeeldingen vaak gestileerd of getekend en ook zagen we weinig bewegende beelden. 14

15 Verliefd op internet is seksuele opvoeding Bovendien waren we op een leeftijd dat het ons interesseerde, terwijl kinderen nu van alles tegenkomen zonder dat ze er naar op zoek zijn. Ze maken tikfouten of vullen verkeerde internetadressen in en hop, daar zien ze vieze plaatjes. Meestal klikken ze het weg, maar soms is het een begin van een zoektocht naar meer. Vervolgens durven ze niet te vertellen wat ze hebben gezien, ook al liggen ze daar s nachts wakker van. Er wordt tegenwoordig toch zo openlijk over seks gesproken? Welnee, in Nederlandse gezinnen en op scholen gebeurt dat nog veel te weinig. Omdat ouders en docenten vinden dat het privé is, of omdat ze denken dat de kinderen er nog niet aan toe zijn. Volwassenen vinden het nog steeds heel eng om met kinderen te praten over seks. Jongeren geven zelf aan dat ze er graag meer met volwassenen over zouden willen praten. Als ouder merk je het misschien niet, maar het is allang bekend dat puberjongens ongeveer tachtig procent van de tijd aan seks denken. Dat is normaal. Wanneer moet je beginnen met praten over seks? Al vóórdat ze zelfstandig op internet mogen. Seksueel getinte gesprekken tussen tieners zijn op internet aan de orde van de dag. Als je als ouder je kind niet voorbereidt, kunnen ze die ervaringen minder goed verwerken. Dan is het net alsof je je kind zonder voorbereiding alleen vanaf het Centraal Station in Amsterdam over de Wallen naar de Dam laat lopen en hem daar oppikt zonder te vragen wat ie gezien heeft en wat ie daarvan vond. Dat kind zal dat heel raar vinden en zich alleen voelen. Waarom is praten zo essentieel? Omdat kinderen de neiging hebben eerst dingen te dóen en er pas daarna over na te denken. Dat komt omdat ze handelen vanuit het lagere deel van de hersenen, waar het beloningscentrum zit. Daarna pas wordt het denken, de frontale cortex, actief. Wanneer je een kind van tevoren laat nadenken over mogelijke risicosituaties, train je ze om minder impulsief te handelen. Vraag aan je dochter: wat zou jij doen als iemand je voor de webcam vraagt om te kijken of je geschikt bent voor een fotoshoot? En als hij je vraagt je borsten te laten zien? Zo leert ze na te denken waar haar grenzen liggen en hoe ze die kan bewaken. Dat helpt echt, zo blijkt uit onderzoek. Kinderen uit gezinnen waar openlijk over alles gesproken wordt, gedragen zich veiliger ten opzichte van zichzelf en anderen. Ze kunnen hun eigen gedrag beter onder woorden brengen en nemen meer verantwoordelijkheid. Praten, praten, praten dus.

16 Online Video Kwaliteit kijken Hoe herken je een goede videosite voor kinderen? Mijn Kind Online zet de belangrijkste criteria voor u op een rij. Het aanbod moet afgestemd zijn op kinderen Hiermee vallen, hoe jammer veel kinderen het ook zullen vinden, de populairste videosites al af. Publiekstrekkers als nl en zijn niet bedoeld voor kinderen en ook niet geschikt voor jonge bezoekers. Het zijn simpelweg geen kindersites, hoe enthousiast kinderen er ook over zijn. Een goede videosite voor kinderen houdt er rekening mee dat de bezoekers en de gebruikers jong zijn. Dat betekent dat er geen gewelddadige, seksueel getinte of anderszins volwassen beelden te zien zijn. De grapjes moeten begrijpelijk zijn voor de doelgroep en er worden geen filmpjes getoond die mensen belachelijk maken. Een goede kindersite is toegankelijk, begrijpelijk en overzichtelijk, interactief en sociaal uitnodigend. De site mag geen opdringerige commerciële boodschappen of misleidende onderdelen bevatten. De voorwaarden houden rekening met jong publiek Hoewel niet iedere ouder zin heeft om de voorwaarden van een website door te ploegen, is het verstandig dat tóch te doen. De gebruikersvoorwaarden van een goede videosite zijn helder en duidelijk. Ook zijn via de kleine lettertjes vaak aanvullende diensten aan te klikken, zoals een veiligheidsmodus of een familiefilter. Deze filters zijn zeker niet waterdicht, maar wel handig als eerste zeef. Bij een goede videosite voor kinderen is het van belang dat de makers zichzelf kenbaar maken en dat ze aangeven duidelijk rekening te houden met hun jonge doelgroep. Dat betekent dat filmpjes die niet voor kinderen geschikt zijn, worden geweerd. En dat het gemakkelijk moet zijn om ongepaste content te melden. Met het systeem van controle achteraf van bijvoorbeeld YouTube is dat natuurlijk lastiger te realiseren dan met een website als die beelden vooraf beoordeelt op geschiktheid. YoungTube geeft ook een leeftijdsindicatie. Let ook op of de site een duidelijk privacybeleid heeft, met een acceptabele uitleg over de omgang met bezoekersgegevens. Een goede site vertelt wie de makers zijn en hoe je ze kunt bereiken. De site moet gemakkelijk te bedienen zijn Een drukke website waarop een kind maar moet zien welk knopje uiteindelijk leidt tot het afspelen van het gewenste filmpje, is geen geschikte videosite voor kinderen. Vaak zijn de sites met een rustige, overzichtelijke homepage dat wél, omdat jonge gebruikers zo in een oogopslag kunnen zien wat het aanbod is. Nog mooier is het als ook nog onderscheid wordt gemaakt naar leeftijd. Kinderen kunnen dan aanklikken hoe oud ze zijn en de site stemt het videoaanbod af op de leeftijd. De leukste videosites volgens Mijn Kind Online 1 YoungTube is speciaal voor kinderen. De videosite laat embedded (dat wil zeggen: in een eigen omgeving) filmpjes zien van YouTube en is een prima en geschikt alternatief voor de volwassen videosites. Kinderen kunnen hun leeftijdsgroep aanklikken en op 16

17 eigen houtje surfen. Uploaden kan ook. Na beoordeling door Young- Tube verschijnt het filmpje online. Minpuntje: de site zegt weinig over de criteria voor het wel of niet toelaten van een filmpje, behalve dan dat het kindvriendelijk moet zijn. Oordeel MKO: doen! 2 Videosite waarop je filmpjes kunt bekijken en uploaden. Filmpjes.nl is niet voor kinderen bedoeld, maar de site noemt zichzelf wel kindvriendelijk. Waarschijnlijk vanwege het beleid dat alle geplaatste filmpjes vooraf worden gecontroleerd. Aanstootgevend, kwetsend of erotisch beeldmateriaal wordt niet toegelaten, beeld van ernstige verkeersongevallen wel. Minpuntje: veel ongevraagde reclame. Oordeel MKO: samen kijken. 3 Grote Nederlandse videosite waar gratis filmpjes te bekijken, plaatsen en te delen zijn. Zo n beetje alles is er te zien, ondanks de disclaimer die meldt dat video s met o.a. discriminerende of pornografische inhoud worden verwijderd. Er wordt alleen ingegrepen na klachten van gebruikers. Bij registratie (nodig om het familiefilter te beheren, maar ook om de pagina s met seks te bekijken) ga je automatisch akkoord met reclame. Minpuntje: het is kinderlijk eenvoudig om de sekspagina s binnen te komen. Oordeel MKO: samen kijken 4 Wereldwijde koploper op het gebied van video-uitwisseling. Filmpjes kunnen aan de hand van trefwoorden worden opgezocht. De site is een schatkamer, maar vertrouw niet op het mechanisme van controle achteraf. Dat voorkomt niet dat er schokkende beelden te zien zijn. YouTube is niet bedoeld voor kinderen onder de 13 jaar. Kijk ook eens in het Veiligheidscentrum (onderaan de pagina Veiligheid aanklikken), waar de veiligheidsmodus aan te zetten is en veel informatie te vinden is over privacy en hulpverlening. Oordeel MKO: samen kijken. 5 Videosite van de publieke omroep waarop tv-programma s voor alle leeftijdsgroepen zijn terug te zien. Het zoeken naar programma s is niet eenvoudig voor jonge gebruikers, vanwege de grote hoeveelheid informatie op de site. Minpuntje: voor kinderen een weinig gebruikersvriendelijke site en niet alle content is kindvriendelijk. Oordeel MKO: samen kijken. 17

18 Parels of pulp? 10 populaire kinderwebsites, beoordeeld door Mijn Kind Online 1 Hyves Gratis sociale netwerksite met miljoenen leden, niet voor kinderen bedoeld, maar wel mateloos populair. Kinderen kunnen een netwerk van vrienden aanleggen. De privacy is afhankelijk van het profiel; help uw kind dus bij het wegwijs worden op Hyves. Mijn Kind Online adviseert: zoveel mogelijk samen doen 2 Het Klokhuis Leuke site van het gelijknamige tv-programma met vooral héél veel te doen: sketches maken, games ontwerpen, filmpjes kijken, een reportagecursus. Interactief tot en met. Mijn Kind Online adviseert: doen! 3 Habbo Habbo Hotel is een spel, waarbij kinderen een virtuele ik (habbo) maken en daarmee door het hotel lopen. Er kunnen meubels en toebehoren worden gekocht of geruild. Kinderen onder de 12 mogen niet zelf een account maken. Mijn Kind Online adviseert: zoveel mogelijk samen doen 4 Spele.nl Commerciële verzamelsite met verschillende categorieën spelletjes, zoals sport, behendigheid en meiden. Maar ook gewelddadige games voor volwassenen. Geen leeftijdsindicaties. De makers prijzen zichzelf aan als marketingspecialisten, wat het ergste doet vermoeden. Mijn Kind Online adviseert: zoveel mogelijk samen doen

19 5 gosupermodel Virtuele wereld voor meisjes, die een eigen poppetje kunnen opwerken tot topmodel. Daarvoor moet wel worden betaald. Mijn Kind Online adviseert: zoveel mogelijk samen doen 6 Kinderen voor Kinderen Heel veel muziek op deze site van het bekende kinderkoor van de Vara. Er zijn clipjes te bekijken en er is een karaoke waarmee kinderen een hit kunnen opnemen. Mijn Kind Online adviseert: doen! 7 YouTube Website met gratis filmpjes, van parkieten die kunstjes doen tot professionele muziekclips waarmee wereldroem wordt vergaard. Niet gemaakt voor kinderen, maar ze zijn er wel dol op. Mijn Kind Online adviseert: zo veel mogelijk samen doen 8 kids.kennisnet.nl Gebruikersvriendelijke site met goede verdeling naar leeftijd. Educatief en misschien minder hip dan andere toppers, maar zeer de moeite waard. Al was het maar omdat kinderen al spelend nog een hoop kunnen ontdekken. Mijn Kind Online adviseert: doen! 9 Spongebob Winnaar van de Iets minder hysterisch dan de tekenfilm over de spons, al is de site bomvol. Erg leuk is de cartoon creator, waarmee kinderen hun eigen tekenfilm kunnen maken. Mijn Kind Online adviseert: doen! 10 JHM Kindermuseum Mooi verzorgde kindersite van het Joods Historisch Museum. Met veel leuke filmpjes, waarin de gebruiken van een joods gezin worden uitgelegd. Heel gebruikersvriendelijk. Mijn Kind Online adviseert: doen!

20 Zelf een maken Chicken Run, Wallace & Gromit, Buurman & Buurman zijn animatiefilms die met stop-motion techniek zijn gemaakt. Motion is het Engelse woord voor beweging. Stop-motion betekent dus stop en beweeg. Een workshop van het Instituut voor Beeld en Geluid. Stop-motion techniek bestond al voordat er computers waren. Je laat foto s of tekeningen snel achter elkaar zien, door er bijvoorbeeld een boekje van te maken en er snel doorheen te bladeren. Dan geloven je hersenen dat er echt beweging is. Dankzij computers en digitale video- en fotocamera s is het makkelijker geworden om zelf stopmotion films te maken. Frames maken Met een foto- of videocamera maak je één frame, oftewel een stilstaand beeld, van bijvoorbeeld een poppetje. Hierna verplaats je het poppetje en maak je een nieuw frame. Dit herhaal je zo vaak als je wilt. Als je alle frames achter elkaar afspeelt zie je het poppetje bewegen. Als je 24 frames per seconde afspeelt, krijg je mooie vloeiende bewegingen. Maar dat kost veel tijd. Je kunt ook met minder frames werken. Wat heb je nodig? Met deze combinaties kun je thuis aan het werk: computer + scanner + filmprogramma, bijvoorbeeld- Windows Movie Maker computer + webcam + stop-motionprogramma, bijvoorbeeld Istopmotion voor Apple computers computer + videocamera + stop-motionprogramma, bijvoorbeeld MonkeyJam Speciale stop-motionprogramma s kun je kopen. Er zijn ook gratis programma s bijvoorbeeld MonkeyJam. Overleg natuurlijk met je ouders of je een programma mag downloaden. Heb je geen stop-motionprogramma gebruik dan een filmprogramma. Sla ingescande of gefotografeerde beelden op in een map op de computer. In programma s als Imovie of Windows Movie Maker kun je de beelden dan openen en achter elkaar afspelen. 1 Creëer de figuren voor in je film. 20

21 2 Bedenk vooraf een verhaal en leg het vast in een storyboard. 4 Maak met een video- of fotocamera één frame. 3 Knutsel een achtergrond en ondergrond voor een leuk effect. Animatie Altijd al een eigen animatiefilm willen maken? Dat kan bij Beeld en Geluid in Hilversum. Kijk voor meer informatie en een voorbeeldfilmpje op Beweeg de figuren (steeds met een klein stapje). Maak opnieuw één frame. Herhaal dit tot je klaar bent. 21

22 Vraag & Antwoord Hoe leer ik mijn dochter van 9 dat zij op internet haar privacy moet beschermen? Als hoofdregel kunt u invoeren: geef nooit persoonlijke informatie over jezelf of over anderen, zonder eerst te overleggen met een van de ouders. Herhaal deze regel wel regelmatig en leg uit wat u onder persoonlijke informatie verstaat. Kinderen zien er zelf namelijk geen kwaad in heel openhartig allerlei formulieren in te vullen. Vooral als ze er een prijs mee kunnen winnen. Vaak is het zelfs op websites voor kinderen nodig om je te registreren. Leg uw dochter uit dat u eerst zelf de betrouwbaarheid van de site wilt controleren. Dat doe je door te kijken naar de pagina waar uitgelegd wordt hoe ze met de ingevulde gegevens omgaan (zoek bijvoorbeeld de pagina voor ouders, of de privacy statement ). Als een website die informatie niet heeft, is hij eigenlijk al niet betrouwbaar. Vertel ook iets over hoe commercie op internet werkt: bedrijven kunnen geld verdienen met persoonsgegevens. Tot slot maakt u met uw kind de afspraak dat hij geen persoonlijke gegevens prijsgeeft in gesprekken met anderen tijdens het gamen bijvoorbeeld, en wat zij wel en niet mag doen op Hyves (zie ook de brochure Mijn kind op Hyves ). Persoonlijke informatie kan misbruikt worden. Zo zijn er al gevallen bekend van fraudeurs die op naam van iemand anders dure leningen afsluiten of spullen bestellen. Maar ook in je persoonlijke leven kun je geconfronteerd worden met iets wat je vroeger verteld hebt, maar waar je later spijt van hebt dat je dat aan de hele wereld via internet bekend hebt gemaakt. Tip: Als uw kind Hyves heeft, kijk dan regelmatig samen naar zijn of haar pagina en surf ook eens naar pagina s van anderen, bekenden én vreemden. Praat samen over wat je ziet, over keuzes van anderen en vraag naar het oordeel van uw kind (Zijn de foto s niet te bloot of zie je te veel persoonlijke informatie?) en geef uw eigen commentaar. Zo wordt u samen mediawijs. Mijn zoon van 10 jaar wil heel graag een computer op zijn kamer. Is dat een goed idee? Deskundigen zijn het erover eens dat je zo lang mogelijk moet proberen de computer in een gemeenschappelijke ruimte te houden. Dan kunt u namelijk op een meer natuurlijke manier toezicht houden op het gedrag van uw kind en u kunt in het voorbijgaan gemakkelijker iets vragen of commentaar geven. Ook leert een kind zo dat het normaal is dat je praat over wat je op internet allemaal meemaakt. En, ook belangrijk: u merkt het sneller als er in het gedrag of humeur van uw kind iets verandert. Als u fysiek in de buurt bent, is het voor een kind gemakkelijker om u iets te vertellen. Hij hoeft niet eerst zijn stoel en kamer te verlaten om u te vinden. Bovendien zijn kinderen die in hun eentje internetten, zich minder bewust van uw normen. Zolang ze uw aanwezigheid voelen, zullen ze zich meer bewust zijn van uw

23 Justine Pardoen Hoofdredacteur stichting Mijn Kind Online en Ouders Online wakend oog en uw regels. Daardoor wordt het gemakkelijker zich ook aan die regels te houden. Als een kind naar de middelbare school gaat, is internet vaak nodig voor het huiswerk. Dat is meestal het moment dat de computer naar de eigen kamer verhuist. Maar ook dan kunt u nog afspraken maken, vooral over de tijdbesteding, en regelmatig vragen naar zijn belevenissen op internet. Tip: Installeer een tijdcontroleprogramma, zoals TimeSlot (www. ouders.nl/timeslot.htm), of gebruik een dergelijke functie in uw browser of filtersoftware. Mijn zoon hoorde laatst dat een klasgenootje (groep 7) via de mail wordt gepest. Wat kan ik van school verwachten in zo n situatie? En wat moet ik mijn zoon vertellen? Pesten kan vaak zo lang doorgaan omdat de omstanders zwijgen. Vertel uw zoon om te beginnen dus dat u trots op hem bent, omdat hij zijn mond heeft opengedaan om op te komen voor het klasgenootje. Vertel hem ook dat het nu uw taak is om ermee naar de leerkracht te gaan. De school heeft een eigen verantwoordelijkheid: het pesten zal zich namelijk niet alleen via internet afspelen, maar ook in de klas en op het schoolplein. bedreiging, of als de identiteit van de pester niet bekend is. Dan kan het nodig zijn om de politie in te schakelen. Maar meestal kunnen scholen het, eventueel samen met de ouders, zelf. De dader is vrijwel altijd bekend, of eenvoudig te achterhalen en dan kan het pestprotocol dat scholen verplicht zijn te hebben, in werking worden gezet. Als de school hulp nodig heeft, kunnen ze ook altijd terecht bij de hen bekende adviesdiensten: inmiddels is daar ook de nodige kennis over cyberpesten in huis. Tip: Mocht de school toch niets willen of kunnen doen, neem dan zelf contact op met Pestweb, zie Gelukkig is de tijd voorbij dat scholen niet goed weten wat ze met cyberpesten aan moeten. Toch zijn ze vaak nog onzeker en dan kan het nodig zijn wat aan te dringen. Slechts in een klein aantal gevallen, kan de school het niet alleen af. Dat is bijvoorbeeld het geval bij ernstige

24 Colofon Mijn kind op internet 9-12 jaar is een uitgave van Digivaardig & Digibewust en de stichting Mijn Kind Online, ook te downloaden van Copyright: Stichting Mijn Kind Online, Den Haag, januari 2011, vijfde druk. Coördinatie Martine Borgdorff en Remco Pijpers Teksten Lotte Boot, Martine Borgdorff, Justine Pardoen, Remco Pijpers Vormgeving Carline Vrielink en Robbert Slotman (De Ruimte Ontwerpers) Foto s Hans de Bruijn, Rodney Kersten Illustraties Arnoud van den Heuvel Contact redactie@mijnkindonline.nl Stichting Mijn Kind Online is een onafhankelijk expertisecen trum jeugd en media. De belangrijkste missie van Mijn Kind Online is het helpen van ouders, scholen en professionele opvoeders bij de internetopvoeding. Dat doet zij onder meer door het geven van ouderavonden en trainingen. Speerpunt van Mijn Kind Online is kwaliteit van digitale media voor kinderen. MKO stimuleert góed digitaal aanbod, onder meer door de jaarlijkse verkiezing van de beste kindersite, en MyBee, een gratis kinderbrowser ( redactie@mijnkindonline.nl website: Digivaardig & Digibewust is een programma van overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Het programma heeft als doel het aantal mensen dat niet of nauwelijks digitale vaardigheden heeft terug te brengen en het verantwoord en veilig gebruik van digitale middelen te stimuleren. Doelgroepen zijn: digibeten, jongeren en hun opvoeders (ouders en docenten), MKB en senioren. info@digivaardigdigibewust.nl website: Mijn Kind Online op Maat Stichting Mijn Kind Online verzorgt ook maatwerk voor (professionele) opvoeders. De stichting adviseert en ondersteunt op verzoek alle organisaties, bedrijven en instellingen die zich bezighouden met mediawijsheid. In overleg met de opdrachtgever brengen wij media-advies op maat uit en doen wij voorstellen voor de middelen die in uw situatie en met uw budget het best kunnen worden ingezet. Redactioneel maatwerk (bijvoorbeeld een door ons gemaakte brochure van uw organisatie voor uw medewerkers, cliënten of ouders van uw leerlingen) behoort ook tot de mogelijkheden. De stichting beschikt over een groot eigen netwerk aan professionals die hiervoor kunnen worden ingezet. Mail voor meer informatie naar informatie@mijnkindonline.nl Andere recente brochures Verliefd op internet (10+) (2010) Mijn Kind mobiel en Mijn Puber mobiel (2010) Mijn Kind op Hyves en Mijn Puber op Hyves (2009) Kinderen en online video (8-12 jaar) (2010) Mijn puber op YouTube (13+) (2010) Deze brochure is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie Safer Internet plus programme

S P E C I A L. kinderen en. internet. 9-12 jaar. Gedragsregels De beste sites Internet & ik Supersociaal op internet. Mijn digitale wereld

S P E C I A L. kinderen en. internet. 9-12 jaar. Gedragsregels De beste sites Internet & ik Supersociaal op internet. Mijn digitale wereld S P E C I A L kinderen en internet 9-12 jaar Gedragsregels De beste sites Internet & ik Supersociaal op internet Mijn digitale wereld Bijna alle kinderen tussen 9 en 12 jaar zitten op internet, en je zou

Nadere informatie

kinderen en internet 9-12 jaar in samenwerking met titel Mijn mobiel & ik Financiële valkuilen Mobiel voor beginners Mijn digitale wereld

kinderen en internet 9-12 jaar in samenwerking met titel Mijn mobiel & ik Financiële valkuilen Mobiel voor beginners Mijn digitale wereld S P E C I A L kinderen en internet 9-12 jaar titel Mijn mobiel & ik Financiële valkuilen Mobiel voor beginners in samenwerking met Mijn digitale wereld Bijna alle kinderen tussen 9 en 12 jaar zitten op

Nadere informatie

Basisschool t Maxend Maxend 6 5388 ZG Tel.: 0412-611366 E-mail: directie@maxend.nl. Protocol Nieuwe Pesten ( digitaal pesten )

Basisschool t Maxend Maxend 6 5388 ZG Tel.: 0412-611366 E-mail: directie@maxend.nl. Protocol Nieuwe Pesten ( digitaal pesten ) Basisschool t Maxend Maxend 6 5388 ZG Tel.: 0412-611366 E-mail: directie@maxend.nl Protocol Nieuwe Pesten ( digitaal pesten ) Inhoud 1. Inleiding 1.1 Doelstelling 3 1.2 Beleid 3 1.3 Voorwaarden beleid

Nadere informatie

Protocol Digitaal pesten

Protocol Digitaal pesten Protocol Digitaal pesten 2 1 Inleiding 1.1 Doelstelling 3 1.2 Beleid 3 1.3 Voorwaarden beleid 3 2. Achtergrondinformatie 2.1 Wat is digitaal pesten? 3 2.2 Waarom is digitaal pesten zo erg? 3 2.3 Signalen,

Nadere informatie

uw kind op internet handboek voor ouders voorpublicatie Evert Bergervoet & Justine Pardoen

uw kind op internet handboek voor ouders voorpublicatie Evert Bergervoet & Justine Pardoen uw kind op internet handboek voor ouders voorpublicatie Uw kind op internet Tieners lijken soms wel helemaal verslingerd aan internet: gamen met anderen over de hele wereld, uren ronddwalen in het Habbo

Nadere informatie

Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E.

Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Page of 6 Enquête basisonderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas zit je?

Nadere informatie

U kunt dit pakkket aanvragen via

U kunt dit pakkket aanvragen via 1 Kinderen op internet In deze tijd weten opgroeiende kinderen niet beter dan dat er internet is. E-mails versturen, een eigen pagina op Hyves, online games spelen: het is een alledaagse zaak. Het is mooi

Nadere informatie

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen Introductie Introductie Gamen, Hyven, informatie zoeken, filmpjes kijken, muziek luisteren, spullen kopen of verkopen. Internetten doen we allemaal. Soms voor de lol, soms serieus, soms thuis, soms op

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Safe surfen. www.safesurfen.be. Safe surfen juf Lies 1

Safe surfen. www.safesurfen.be. Safe surfen juf Lies 1 Safe surfen www.safesurfen.be Safe surfen juf Lies 1 INLEIDING 1. WAAROVER GAAT DEZE BUNDEL? Deze bundel wil je op weg helpen om veilig op het internet te surfen. In de bundel staan gevaren van het internet

Nadere informatie

VMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO

VMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO Page of 7 Enquête voortgezet onderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas

Nadere informatie

Mediaprotocol: Internet Mobiele telefoon Overige mobiele gadgets Sociale media E-mail. Protocol mediagebruik Odaschool Weert november 2011 1

Mediaprotocol: Internet Mobiele telefoon Overige mobiele gadgets Sociale media E-mail. Protocol mediagebruik Odaschool Weert november 2011 1 Mediaprotocol: Internet Mobiele telefoon Overige mobiele gadgets Sociale media E-mail Protocol mediagebruik Odaschool Weert november 2011 1 Inhoud: 1. Dit protocol 2. Afspraken voor alle kinderen 3. Praktisch

Nadere informatie

INTERNETPROTOCOL van bs de Hovenier

INTERNETPROTOCOL van bs de Hovenier INTERNETPROTOCOL van bs de Hovenier Versie april 2010 Waarom een internetprotocol? Een protocol is een lijst afspraken die je met iemand maakt. In een internetprotocol staan regels waar ieder zich aan

Nadere informatie

Lesvoorbereiding. Inleiding voor de leerkracht :

Lesvoorbereiding. Inleiding voor de leerkracht : Lesvoorbereiding Inleiding voor de leerkracht : Child Focus, de Stichting voor Verdwenen en Seksueel Uitgebuite Kinderen, heeft als missie om de fenomenen van verdwijning en seksueel misbruik te bestrijden

Nadere informatie

Safe surfen. Safe surfen juf Lies 1

Safe surfen. Safe surfen juf Lies 1 Safe surfen Safe surfen juf Lies 1 THEMA 1: VIRUSSEN WAT IS EEN VIRUS? Politie waarschuwt voor agressief computervirus dinsdag 20 maart 2012, 19u59 De politie waarschuwt voor een nieuw, bijzonder schadelijk

Nadere informatie

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Basisschool Brukelum Aarle-Rixtel

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Basisschool Brukelum Aarle-Rixtel Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Basisschool Brukelum Aarle-Rixtel Share the fun: uw kind en nieuwe media ONDERWERPEN: INTERNET: Social media Wat is het en hoe wordt het gebruikt

Nadere informatie

Veilig internetgebruik OBS De Wizzert.

Veilig internetgebruik OBS De Wizzert. Veilig internetgebruik OBS De Wizzert. Binnen de stichting OOG, waar OBS De Wizzert een onderdeel van is, wordt gebruik gemaakt van netwerken die via de eigen server op school verbonden zijn met het internet.

Nadere informatie

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Sint Corneliusschool Venhorst I.s.m. Jackey Meeng en Jorieke Vierwinden Politie Veghel

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Sint Corneliusschool Venhorst I.s.m. Jackey Meeng en Jorieke Vierwinden Politie Veghel Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Sint Corneliusschool Venhorst I.s.m. Jackey Meeng en Jorieke Vierwinden Politie Veghel Share the fun: uw kind en nieuwe media ONDERWERPEN:

Nadere informatie

Kids, internet en social media

Kids, internet en social media Kids, internet en social media Wat doen je kinderen online? W Welke afspraken zijn er bij jullie thuis? Wat wil je vanavond te weten komen? (hoe kan ik ) Mediawijsheid Mediawijsheid: Alles wat je nodig

Nadere informatie

Social Media, de andere opvoeder

Social Media, de andere opvoeder Social Media, de andere opvoeder Even voorstellen Diana Langerak Echtgenote en mama van twee jongens Communicatiemedewerker De Hoop ggz Aantal jaren eindredactie verschillende bladen, waaronder: Chris

Nadere informatie

Opname hulp. Stap voor stap uitleg over het opnemen van een Babbel - voor kinderen. Videoverhalen over kinderboeken, voor en door kinderen, 8+

Opname hulp. Stap voor stap uitleg over het opnemen van een Babbel - voor kinderen. Videoverhalen over kinderboeken, voor en door kinderen, 8+ Opname hulp Stap voor stap uitleg over het opnemen van een Babbel - voor kinderen B B Videoverhalen over kinderboeken, voor en door kinderen, 8+ BoekenBabbels DOEL Door het opnemen en plaatsen van korte

Nadere informatie

Overzicht. Wat zijn social media? Voorbeelden van social media. Social media in de ICT-lessen. De gevaren van social media.

Overzicht. Wat zijn social media? Voorbeelden van social media. Social media in de ICT-lessen. De gevaren van social media. Overzicht Wat zijn social media? Voorbeelden van social media. Social media in de ICT-lessen. De gevaren van social media. Mindreader Wat zijn social media? Social media is een verzamelbegrip voor online

Nadere informatie

GEDRAGSCODE VOOR HET GEBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN DOOR LEERLINGEN BINNEN DE OMO SCHOLENGROEP BERGEN OP ZOOM E.O.

GEDRAGSCODE VOOR HET GEBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN DOOR LEERLINGEN BINNEN DE OMO SCHOLENGROEP BERGEN OP ZOOM E.O. GEDRAGSCODE VOOR HET GEBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN DOOR LEERLINGEN BINNEN DE OMO SCHOLENGROEP BERGEN OP ZOOM E.O. Besproken CD d.d. februari 2011 Instemming MR d.d. 4 juli 2011 Vastgesteld CD d.d. 5

Nadere informatie

Media wijsheid. Wifigeneratie. Privacy. Onderwerpen. Games. Cyberpesten

Media wijsheid. Wifigeneratie. Privacy. Onderwerpen. Games. Cyberpesten Mark van den Bosch? Media wijsheid Privacy Wifigeneratie Onderwerpen Games Cyberpesten Mediawijsheid Waarom mediawijsheid? Welke media gebruikt u? E-mail Website(s) Mobiele telefoon(s) Vaste pc ipad Laptop

Nadere informatie

S P E C I A L. 2-8 jaar. kinderen en. internet. Feiten & cijfers De beste kindersites Veilig met MyBee Internet & ik. Mijn digitale wereld

S P E C I A L. 2-8 jaar. kinderen en. internet. Feiten & cijfers De beste kindersites Veilig met MyBee Internet & ik. Mijn digitale wereld S P E C I A L kinderen en 2-8 jaar internet Feiten & cijfers De beste kindersites Veilig met MyBee Internet & ik Mijn digitale wereld Kinderen gaan steeds jonger online, en ze doen dat ook steeds intensiever.

Nadere informatie

Informatie boekje. MSN & Hyves. voor jongeren van behandelgroepen

Informatie boekje. MSN & Hyves. voor jongeren van behandelgroepen Informatie boekje MSN & Hyves voor jongeren van behandelgroepen 24 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Hoofdstuk 1 MSN 4 1.1. Wat is MSN? 4 Dit informatieboekje is ontwikkeld door: Manon van de Linde & Chrissy Pijnenburg

Nadere informatie

Sportief Hwagveld. Dinsdag 25 nov 2014

Sportief Hwagveld. Dinsdag 25 nov 2014 R.K. BASISSCHOOL OP T HWAGVELD Past. Dom. Hexstraat 16 631 HG MEERSSEN Telefoon 043 364813 info.hwagveld@innovo.nl 0 Dinsdag 5 nov 014 Sportief Hwagveld Sinds april van dit jaar heeft HC NEW STYLE in Meerssen

Nadere informatie

WEBKWESTIE PRIVACY EN IDENTITEIT WERKBOEK. Dit boekje is van

WEBKWESTIE PRIVACY EN IDENTITEIT WERKBOEK. Dit boekje is van WEBKWESTIE PRIVACY EN IDENTITEIT WERKBOEK Dit boekje is van Stap 1. Tip 1: Tip 2: Tip 3: Stap 2. Wat geef je wel door op internet en wat niet? Kleur het rondje in: Rood = niet doorgeven op internet Oranje

Nadere informatie

Redactie Eindredactie Inhoudelijk advies Vormgeving Druk V.U. Wettelijk depot

Redactie Eindredactie Inhoudelijk advies Vormgeving Druk V.U. Wettelijk depot co-funded by the EU Ik heet Stoere Siebe. Op internet speel ik vooral spelletjes en doe ik mee aan wedstrijden. Ik surf er op los: muziek downloaden, grapjes uithalen met mijn vrienden Internet is cool!

Nadere informatie

Internet protocol en Cyberpesten

Internet protocol en Cyberpesten E-mail & Internet Internet protocol en Cyberpesten Versie mei 2014 Algemeen Dit internet protocol is tot stand gekomen na overleg met directie, ICT en team. Er zit in de ICT-documentatie die elke collega

Nadere informatie

MyBee verantwoording en criteria

MyBee verantwoording en criteria Wat is MyBee? MyBee is een browser (de Bee staat voor browser ) die bedoeld is om kinderen tot een jaar of 10 veilig en gemakkelijk te laten surfen. Na die leeftijd moeten ze leren om met een gewone browser,

Nadere informatie

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 7 ... Facebook, sociaal zijn op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 7 ... Facebook, sociaal zijn op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Les 7... Facebook, sociaal zijn op het internet Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht

Nadere informatie

ouders over internet en hun kind

ouders over internet en hun kind ouders over internet en hun kind 1 Ouders over het internet en hun kind door stichting Mijn Kind Online en Motivaction in opdracht van KPN auteur: Peter Nikken Den Haag, 25 november 2009 Het onderzoek

Nadere informatie

Veilig internetgebruik OBS De Cirkel.

Veilig internetgebruik OBS De Cirkel. Veilig internetgebruik OBS De Cirkel. Binnen de stichting OOG, waar OBS De Cirkel een onderdeel van is, wordt gebruik gemaakt van netwerken die via de eigen server op school verbonden zijn met het internet.

Nadere informatie

Kids, internet en social media

Kids, internet en social media Kids, internet en social media Getrouwd, vader van 3 jongens Pleegvader, Culemborg Linkedin (702 connections), twitter (562 volgers), Facebook (345 vrienden) Mediawijsheid Mediawijsheid: Alles wat je

Nadere informatie

Internetprotocol. Internet op school

Internetprotocol. Internet op school Internetprotocol Internet op school De kinderen van onze school kunnen gebruik maken van internet. Wij hebben ervoor gekozen de leerlingen van alle klassen die mogelijkheid te bieden. Wij volgen de strategie

Nadere informatie

Opdracht 2 Checklist. Website 1 NTR Het Klokhuis -

Opdracht 2 Checklist. Website 1 NTR Het Klokhuis - Opdracht 1 - Cursus Opdracht 2 Checklist Website 1 NTR Het Klokhuis - http://www.hetklokhuis.nl/ 16-23 (maximaal aantal te halen : 35) Deze site scoort heel behoorlijk, maar het kan altijd nog beter. Bekijk

Nadere informatie

Mama, mag ik op t internet?

Mama, mag ik op t internet? Mama, mag ik op t internet? Sofie Vandoninck Faculteit Sociale Wetenschappen Onderzoekproject Online risico s & online weerbaarheid Doel van het onderzoek? Welke kinderen zijn meer kwetsbaar online? Hoe

Nadere informatie

Herlaarhof. het social media spel

Herlaarhof. het social media spel Herlaarhof het social media spel Herlaarhof concept document Welkom bij het social media spel van Herlaarhof. Dit is een educatieve game die verteld over het gebruik van verschillende social media. Door

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

Aan de slag met Twitter

Aan de slag met Twitter Aan de slag met Twitter Registreren De URL (het adres op het internet) om te registreren is: https://twitter.com/signup In dit voorbeeld is er een Twitter 1 account aangemaakt voor een woning die te koop

Nadere informatie

Rapportage. Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen

Rapportage. Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen Rapportage Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen In opdracht van: Mediawijzer.net Datum: 22 november 2013 Auteurs: Marieke Gaus & Marvin Brandon Index Achtergrond van het onderzoek 3 Conclusies

Nadere informatie

Protocol. Internet. Email. Mobile telefoon

Protocol. Internet. Email. Mobile telefoon Protocol Internet Email Mobile telefoon Directie ICT Marianne Boschman Paul van Aken Basisschool De Mijlpaal Brabantring 1 5672 EE Nuenen Tel: 040-2952279 E-mail info@obsdemijlpaal.nl Website www.obsdemijlpaal.nl

Nadere informatie

Internet protocol November 2014

Internet protocol November 2014 Internet protocol November 2014-1- Internet op school Het Internet is een wereldwijd samenstel van tienduizenden computers en computernetwerken, zonder centrale controle of eigenaar. Een onbegrensde informatiebron

Nadere informatie

Kids, internet en social media

Kids, internet en social media Kids, internet en social media Mediawijsheid Mediawijsheid: Alles wat je nodig hebt om kritisch en bewust om te gaan met media- en media-ontwikkelingen in de maatschappij. Internet nu Internet is zo oud

Nadere informatie

Welkom bij. Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer

Welkom bij. Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer Welkom bij Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer Welkom in de Puberteit Pubers ondergaan veel veranderingen Vrienden School Lichamelijk Seksualiteit Hersenen Pubers vragen

Nadere informatie

In het volgende deel van dit protocol bespreken we de afspraken en risico s op schoolniveau.

In het volgende deel van dit protocol bespreken we de afspraken en risico s op schoolniveau. Mediaprotocol INOS INOS is zich ervan bewust dat de sociale media zeer belangrijke onderdelen vormen van onze samenleving en de leefomgeving van onze leerlingen, hun ouders en andere personen en instanties

Nadere informatie

BESTAAT VEILIG INTERNETTEN?

BESTAAT VEILIG INTERNETTEN? Hyves Identiteit Facebook Leergierig Filter Alles te vinden De Toekomst Twitter Geweld Chatten Sex BESTAAT VEILIG INTERNETTEN? De Uitslag Donatushof en Internet; teambespreking Waarom zijn kinderen Online?

Nadere informatie

Onderzoek Seksueel getint gedrag op internet

Onderzoek Seksueel getint gedrag op internet Onderzoek Seksueel getint gedrag op internet Publicatiedatum: maart 2013 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 5 tot 18 oktober 2012, deden 1714 jongeren mee. De uitslag is gecorrigeerd

Nadere informatie

Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op + Samen op t web. Vragenlijst 2

Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op + Samen op t web. Vragenlijst 2 Versie: november 2014_2 IN TE VULLEN DOOR BIBLIOTHEEKMEDEWERKER Postcode van de bibliotheekvestiging. De basis en/of Het internet op + Samen op t web Vragenlijst 2 Beste deelnemer, U heeft geoefend met

Nadere informatie

A1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik

A1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik Mediawijsheid A1) Kennismakingsgesprek over sociale media en internetgebruik Ik heb samen met de kinderen een gesprek gevoerd over de sociale media en het internet gebruik. Ik heb voor mezelf thuis een

Nadere informatie

Internet Fun & Veilig

Internet Fun & Veilig Internet Fun & Veilig AGENDA Pc & Internet = Fun Veilig op je pc Veilig op internet Veilig samen met je hele klas op internet Begin bij het begin: veilig pc-gebruik Laat je ouders de pc instellen Gebruikersprofielen

Nadere informatie

Werkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min.

Werkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min. Les 6: Gezocht: een vriend Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten wat ze belangrijk vinden in een vriendschap; Kinderen kunnen een aantal kenmerken en voorwaarden benoemen waar een vriendschap aan moet

Nadere informatie

Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u contact opnemen met Lisette van Vliet: lisette.van.vliet@eenvandaag.

Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u contact opnemen met Lisette van Vliet: lisette.van.vliet@eenvandaag. Onderzoek Sexting 7 april 2015 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 26 februari tot en met 9 maart 2015 deden 1852 jongeren mee, waaronder 961 middelbare scholieren. De uitslag is

Nadere informatie

Protocol Internetgebruik leerlingen

Protocol Internetgebruik leerlingen Protocol Internetgebruik leerlingen Inleiding De huidige tijd kenmerkt zich door een overvloed aan informatie die op eenvoudige wijze bereikbaar is. Sommige beelden en programma s zijn ongeschikt voor

Nadere informatie

Jeugdgezondheidszorg. Anneke de Knegt Jeugdverpleegkundige 30-9-2014

Jeugdgezondheidszorg. Anneke de Knegt Jeugdverpleegkundige 30-9-2014 Jeugdgezondheidszorg Anneke de Knegt Jeugdverpleegkundige 30-9-2014 JGZ op school Wij zien uw kind op 2 momenten VMBO: 1 e en 3 e klas HAVO/VWO: 2 e en 4 e klas vragenlijst Bij eerste contact: lengte en

Nadere informatie

Uw kind en Sociale Media. Woensdag 10 september 2014

Uw kind en Sociale Media. Woensdag 10 september 2014 Uw kind en Sociale Media Woensdag 10 september 2014 Even voorstellen Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar (oudervoorlichting, adviesgesprekken, docententrainingen & gastlessen) 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl

Nadere informatie

Wat word jij later? En waarom wil je dat worden? Vertel het ons in een filmpje!

Wat word jij later? En waarom wil je dat worden? Vertel het ons in een filmpje! Proloog Week van de Mediawijsheid: Week van de Mediawijsheid: 23-30 november 2012. Doe mee! Wat word jij later? En waarom wil je dat worden? Vertel het ons in een filmpje! 2-12 jaar Iedereen van 2 tot

Nadere informatie

Beleidsplan mediawijsheid en Internet Protocol

Beleidsplan mediawijsheid en Internet Protocol In ontwikkeling 1. Inleiding In het onderwijs hebben we dagelijks te maken met verschillende vormen van mediagebruik. Om dit toenemend gebruik te reguleren is het wenselijk een aantal afspraken en keuzes

Nadere informatie

2. Hebben ze ooit al een geheim van je rondverteld via internet? 3. Hebben ze al eens een geheim doorvertelt dat jij iemand had toevertrouwd?

2. Hebben ze ooit al een geheim van je rondverteld via internet? 3. Hebben ze al eens een geheim doorvertelt dat jij iemand had toevertrouwd? Bijlage 1 Ben jij ooit gecyberpest? Cyberpesten kan iedereen overkomen. De meeste mensen weten niet wat cyberpesten is. Misschien ben zelfs jij ooit gecyberpest zonder dat je het zelf weet. Er zijn 2 reeksen

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...

Nadere informatie

Mijn kind op Hyves. Mijn digitale wereld. 6-12 jaar

Mijn kind op Hyves. Mijn digitale wereld. 6-12 jaar Mijn kind op Hyves Mijn digitale wereld 6-12 jaar Toen we 4 jaar geleden kennismaakten met Hyves-baas Raymond Spanjar, was hij heel helder: zijn website was bedoeld voor (jong-)volwassenen, vooral studenten.

Nadere informatie

INTERNETMEMORIE. Maak in één les een 3D doosje met de App Foldify. Les in het kader van Code Kinderen project Mijn Kind Online.

INTERNETMEMORIE. Maak in één les een 3D doosje met de App Foldify. Les in het kader van Code Kinderen project Mijn Kind Online. INTERNETMEMORIE Een les waarbij de leerlingen het InternetMemorie spelen en gaan nadenken over hun internetgedrag. Deze les is een mediawijze discussie starter. Maak in één les een 3D doosje met de App

Nadere informatie

V O O R W O O R D... 3 1 V O O R U Z I C H K U N T A A N M E L D E N B I J G O O G L E +... 4 2 D E E L N E M E N A A N G O O G L E +...

V O O R W O O R D... 3 1 V O O R U Z I C H K U N T A A N M E L D E N B I J G O O G L E +... 4 2 D E E L N E M E N A A N G O O G L E +... Handleiding Google+ Inhoud V O O R W O O R D... 3 1 V O O R U Z I C H K U N T A A N M E L D E N B I J G O O G L E +..... 4 2 D E E L N E M E N A A N G O O G L E +... 7 3 F O T O S B E K I J K E N... 14

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

Kinderen en Veilig Internet. Prof. dr. R. Casimirschool 6 maart 2012

Kinderen en Veilig Internet. Prof. dr. R. Casimirschool 6 maart 2012 Kinderen en Veilig Internet Prof. dr. R. Casimirschool 6 maart 2012 Over mij Johan Lammers Geboren en getogen in Deurne Organisatiepsychologie in Nijmegen Nu weknowmore & socialemediatraining.nl in Amsterdam

Nadere informatie

Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland

Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland Handleiding voor het gebruik van de community website van OBS t Padland Versie: 1.1 Datum: 18 juli 2013 Geschreven door: ict@padland.nl 2013 OBS t Padland. Pagina 1 Inhoud Inleiding... 3 Padland Startpagina...

Nadere informatie

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015 CBS De Bron/ Christinaplaats Christinaplaats 1 3223XE Hellevoetsluis Telefoonnummer 0181 313638 E- mail: info@cbsdebron.vcodekring.nl Website: www.cbs-debrug.nl Nieuwsbrief oktober 2015 Geachte ouders/

Nadere informatie

Veilig internetgebruik OBS De Leeuwerik.

Veilig internetgebruik OBS De Leeuwerik. Veilig internetgebruik OBS De Leeuwerik. Binnen de stichting OOG, waar OBS De Leeuwerik een onderdeel van is, wordt gebruik gemaakt van netwerken die via de eigen server op school verbonden zijn met het

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan

Nadere informatie

Activiteitenblad 8.1: Weet wat je ziet. Maak een commerciële vlog!

Activiteitenblad 8.1: Weet wat je ziet. Maak een commerciële vlog! Activiteitenblad 8.1: Weet wat je ziet. Maak een commerciële vlog! Vloggen is een nieuw beroep geworden. Sommige mensen verdienen daar veel geld mee, het is soms zelfs hun baan. Welke vloggers ken jij?

Nadere informatie

Uitgebreide versie. Het Pluryn Plein. Intranet voor iedereen die bij Pluryn woont, werkt, leert of vrije tijd doorbrengt

Uitgebreide versie. Het Pluryn Plein. Intranet voor iedereen die bij Pluryn woont, werkt, leert of vrije tijd doorbrengt Uitgebreide versie Het Pluryn Plein Intranet voor iedereen die bij Pluryn woont, werkt, leert of vrije tijd doorbrengt Het Pluryn Plein Ben je clint van Pluryn? Dan is het belangrijk dat je alle informatie

Nadere informatie

Veilig internetgebruik OBS Delta.

Veilig internetgebruik OBS Delta. Veilig internetgebruik OBS Delta. Binnen de stichting OOG, waar OBS Delta een onderdeel van is, wordt gebruik gemaakt van netwerken die via de eigen server op school verbonden zijn met het internet. Aanleiding

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Mijn computer is leuk

Mijn computer is leuk Handleiding Mijn computer is leuk Ouders praten samen over computers, kinderen en opvoeding Pharos, 2014 Marjolijn van Leeuwen INHOUDSOPGAVE Inleiding blz. 3 De themabijeenkomst blz. 5 Thema 1, oefeningen

Nadere informatie

KINDEREN EN INTERNET 9-10 jaar

KINDEREN EN INTERNET 9-10 jaar CASENUMMER: SAMPLE POINT NUMMER INTERVIEW ER NAAM ADRES: POSTCODE EN PLAATS TELEFOONNUMMER KINDEREN EN INTERNET 9-10 jaar HOE VUL JE DIT DEEL VAN DE VRAGENLIJST IN Hieronder wat eenvoudige instructies

Nadere informatie

Mediaprotocol. Document leerlingen. Stichting Katholiek Basisonderwijs Borculo. Daltonschool Sint Joris. Onderdeel van het IPB plan

Mediaprotocol. Document leerlingen. Stichting Katholiek Basisonderwijs Borculo. Daltonschool Sint Joris. Onderdeel van het IPB plan Mediaprotocol Document leerlingen Onderdeel van het IPB plan Stichting Katholiek Basisonderwijs Borculo Inhoud 1. Wat is een protocol?... 2 2. Afspraken Internet... 2 3. Afspraken mobiele telefoons...

Nadere informatie

7.7. Boekverslag door N woorden 23 februari keer beoordeeld. Eerste uitgave 2006 Nederlands

7.7. Boekverslag door N woorden 23 februari keer beoordeeld. Eerste uitgave 2006 Nederlands Boekverslag door N. 1770 woorden 23 februari 2013 7.7 12 keer beoordeeld Auteur Caja Cazemier Genre Jeugdboek Eerste uitgave 2006 Vak Nederlands Boekverslag 2ejaars VMBO ONC Parkdreef 2 de boek Algemeen

Nadere informatie

Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden.

Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden. Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden. Er is een verschil tussen plagen en pesten. Iets van iemand afpakken kan plagen zijn, maar ook pesten. Het is plagen als het gaat

Nadere informatie

WAT IS HET PROBLEEM?

WAT IS HET PROBLEEM? Wat weten volwassenen van internet? Misschien wel minder dan jij. Daarom ga jij ze een presentatie geven over internet. Lees hier hoe je dat kunt aanpakken! WAT IS HET PROBLEEM? Je hoort en leest alsmaar

Nadere informatie

online video kinderen en 4-12 jaar S P E C I A L Feiten en cijfers De leukste videosites Kijken met de allerkleinsten Mijn favoriete filmpje

online video kinderen en 4-12 jaar S P E C I A L Feiten en cijfers De leukste videosites Kijken met de allerkleinsten Mijn favoriete filmpje S P E C I A L Mijn digitale wereld Feiten en cijfers De leukste videosites Kijken met de allerkleinsten Mijn favoriete filmpje kinderen en 4-12 jaar online video ilmpjes kijken op internet is kinderlijk

Nadere informatie

Beleidsplan mediawijsheid en Internet Protocol

Beleidsplan mediawijsheid en Internet Protocol Beleidsplan mediawijsheid en Internet Protocol Vastgesteld 3 juli 2017 1. Inleiding In het onderwijs hebben we dagelijks te maken met verschillende vormen van mediagebruik. Om dit toenemend gebruik te

Nadere informatie

Postcode van de bibliotheekvestiging. Samen op t web. Vragenlijst 1

Postcode van de bibliotheekvestiging. Samen op t web. Vragenlijst 1 Versie: november 2014_2 IN TE VULLEN DOOR BIBLIOTHEEKMEDEWERKER Postcode van de bibliotheekvestiging. Samen op t web Vragenlijst 1 Beste deelnemer, U gaat oefenen met internet. De bibliotheek helpt u daar

Nadere informatie

Door wie? - Henk den Ouden (zorgcoördinator) en Corine Lagendijk (schoolmaatschappelijk werker).

Door wie? - Henk den Ouden (zorgcoördinator) en Corine Lagendijk (schoolmaatschappelijk werker). Bijlage Pestprotocol Wat is het? - Een protocol met uitleg, regels en afspraken die leiden tot een veilige schoolomgeving waarin pestgedrag wordt tegengegaan. Dit is belangrijk gezien gepest worden één

Nadere informatie

Veilig op internet. Annemieke Vreeswijk de Jong Pagina

Veilig op internet. Annemieke Vreeswijk de Jong Pagina Veilig op internet Kinderen kunnen eigenlijk niet alleen gelaten worden bij hun surftochten over het World Wide Web. Om ze te begeleiden kunnen ouders gebruik maken van verschillende technische oplossingen.

Nadere informatie

Protocol internet en Mobiele telefonie

Protocol internet en Mobiele telefonie Protocol internet en Mobiele telefonie Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Uitgangspunten 4 3 Richtlijnen bij internet en e-mailen 5 4 Strafbare feiten 5 5 GSM-/ Cyberstalking 5 6 Fotorecht 5 7 Scholen scholen

Nadere informatie

Vul de ontbrekende woorden in kijk als je twijfelt nog eens naar de tekst

Vul de ontbrekende woorden in kijk als je twijfelt nog eens naar de tekst Alles op een rijtje Vul de ontbrekende woorden in kijk als je twijfelt nog eens naar de tekst Iemand die anderen pest, is een speler die niet aan... play doet. Mensen die anderen pesten,... de wedstrijd

Nadere informatie

Let op! In dit PDF-bestand wordt voor de voorbeelden gebruikgemaakt van de Instant Messaging-software Windows Live Messenger.

Let op! In dit PDF-bestand wordt voor de voorbeelden gebruikgemaakt van de Instant Messaging-software Windows Live Messenger. 1 Veilig chatten Chatten is een populaire manier van contact maken en onderhouden op internet. Het is simpel gezegd het uitwisselen van getypte berichten. Dat kan met familie, vrienden en andere bekenden,

Nadere informatie

Een nieuwe generatie Disney-schurken

Een nieuwe generatie Disney-schurken 17 SEPTEMBER 2015 TV Een nieuwe generatie Disney-schurken 19 fden nog lang Door Menno Woudt - En ze lee ookje. Maar hoe en gelukkig. Zo eindigt elk spr echt verder? gaan al die verhalen eigenlijk scendants

Nadere informatie

Pesten in het voortgezet onderwijs

Pesten in het voortgezet onderwijs Pesten in het voortgezet onderwijs Aandacht voor Pesten Week tegen pesten: 22-26 september 2014 Het thema is Horen, Zien en Speak Up! Zie onderstaande link. week tegen pesten Wat is nu eigenlijk pesten?

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Mediaopvoeding: in gesprek over media. Justine Pardoen

Mediaopvoeding: in gesprek over media. Justine Pardoen Mediaopvoeding: in gesprek over media Justine Pardoen JUSTINE@OUDERS.NL Ouders Online Mijn Kind Online Mediaopvoeding.nl Bureau Jeugd en Media MEDIA EN ONZE AANDACHT STEEDS JONGER... WAAR GAAT HET HEEN?

Nadere informatie

Veilig internetgebruik OBS De Meent.

Veilig internetgebruik OBS De Meent. Veilig internetgebruik OBS De Meent. Binnen de stichting OOG, waar OBS De Meent een onderdeel van is, wordt gebruik gemaakt van netwerken die via de eigen server op school verbonden zijn met het internet.

Nadere informatie

De Z-generatie/ Wifi-Generatie: Hoe gaat u als ouder met de online wereld om?

De Z-generatie/ Wifi-Generatie: Hoe gaat u als ouder met de online wereld om? De Z-generatie/ Wifi-Generatie: Hoe gaat u als ouder met de online wereld om? Een ouderavond van Mijn Kind Online en Cyberpesten de Baas Even voorstellen Niels Baas 26 jaar Docent en onderzoeker aan de

Nadere informatie

Werkbladen Groep 7 & 8

Werkbladen Groep 7 & 8 Werkbladen Groep 7 & 8 H1: Werkblad Sociale media Weet jij wat sociale media zijn? Zoek op internet wat je kunt vinden over sociale media. Bekijk onderstaande logo s en omcirkel de logo s waarvan jij denkt

Nadere informatie