RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Dr Martin Luther King

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Dr Martin Luther King Plaats : Rotterdam BRIN nummer : 09TC C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 27 januari 2015 Datum vaststelling : 22 april 2015

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN TOEZICHTARRANGEMENT Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 27 januari 2015 een onderzoek uitgevoerd op de Dr. Martin Luther Kingschool naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Uit de risicoanalyse kwamen risico s naar voren bij de opbrengsten en het onderwijsleerproces. Dit is besproken met het bestuur in oktober Uit dit gesprek kwam naar voren dat de school deze risico s kent en een verbetertraject uitvoert. De inspectie onderzoekt nu of dit traject inmiddelds tot verbetering heeft geleid. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie In 2012 bezocht de inspectie de Dr. Martin Luther Kingschool voor een kwaliteitsonderzoek. Dit onderzoek resulteerde in een basisarrangement, maar het rapport bevatte een aantal zeer kritische noten waarbij de onderwijskwaliteit als fragiel en kwetsbaar werd benoemd. De tussentijdse resultaten waren te laag en de doorgaande lijn in het aanbod en in de aanpak in de groepen ontbrak. De professionele schoolcultuur en de verbetering van onderwijskwaliteit werden te weinig aangestuurd en opgepakt. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2, 2/3, 5/ 6, 6/7 en 8. Pagina 5 van 13

6 Gesprekken met de directie, de intern begeleider en leraren over de kwaliteit van het onderwijs. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, onderwijsleerproces (aanbod, tijd, pedagogisch en didactisch handelen, afstemming), de zorg en begeleiding en de (voorwaarden voor) kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 13

7 2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Pagina 7 van 13

8 Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Schoolklimaat Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Pagina 8 van 13

9 Afstemming De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Voorwaarden voor kwaliteitszorg De schoolleiding stuurt de schoolontwikkeling inclusief de kwaliteitszorg aan De schoolontwikkeling is verbonden met de visie op onderwijs, zoals geformuleerd in het schoolplan De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur Bij de zorg voor kwaliteit zijn bestuur, directie, team en andere belanghebbenden betrokken. Pagina 9 van 13

10 Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT2A NT4A NT4B De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). 2.2 Beschouwing Algemeen beeld In het bestuurlijk overleg heeft de bestuurder aangegeven vertrouwen te hebben in het opgezette verbetertraject van de school. Of dit in 2015 tot voldoende resultaten leidt voor de huidige groep 8 is onzeker, maar ook de inspectie ziet een duidelijke verbetering in het onderwijs op de Dr. Martin Luther Kingschool. De verbeteringen zijn vooral zichtbaar in belangrijke voorwaardelijke aspecten, zoals aangebrachte organisatiestructuren, afspraken over doorgaande lijnen in het aanbod en in de aanpak van leraren in de groepen. De aansturing en borging van het onderwijs is daarmee duidelijk verbeterd ten opzichte van Dit heeft er onder andere ook toe geleid dat de tussentijdse opbrengsten voldoende zijn geworden. De belangrijkste verbeterpunten voor het team liggen nu bij de verdere ontwikkeling van inhoudelijke analyses en in het verbeteren van een brede samenhangende taalaanpak door de hele school. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten De inspectie beoordeelt zowel de eind- als de tussentijdse opbrengsten als voldoende. In 2012 lag de score boven de ondergrens die de inspectie hanteert voor scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie. In 2013 en 2014 lagen deze scores onder deze grens. De opbrengsten zijn daarmee erg risicovol. De directie en team erkennen dit risico en daarom hebben zij extra geïnvesteerd in de huidige groep 8. Pagina 10 van 13

11 Dit heeft ertoe geleid dat de tussentijdse resultaten van groep 8 voor rekenen voldoende zijn en daarmee een gunstig perspectief bieden op de eindtoets. Echter, voor begrijpend lezen zijn de resultaten nog (te) laag. Daardoor blijft onzeker of de eindresultaten van 2015 voldoende zullen zijn. Leerwinst is niet alleen zichtbaar in groep 8, maar ook in andere groepen. De tussentijdse resultaten zijn voldoende in de groepen 3 en 4 (technisch lezen) en in de groepen 4 en 6 voor het rekenen. Het resultaat voor begrijpend lezen is ook in groep 6 nog laag. Een enkele leerling haalt het niveau van groep 8 niet voor één of meer vakken. De school stelt hiervoor nog geen goede ontwikkelingsperspectieven of onderbouwde streefdoelen op. De school kan hierdoor niet aantonen dat ook deze leerlingen zich voldoende hebben ontwikkeld. Aansturing en kwaliteitszorg De nieuwe directie werkt samen met het team om de school opnieuw te organiseren. Inmiddels zijn afspraken vastgelegd, het personeelsbeleid is geprofessionaliseerd, ouders en leerlingen zijn geraadpleegd en er is een verbeterplan opgesteld. Dit maakt dat team en directie nu zicht hebben op de acties die zij hebben ondernomen, de resultaten daarvan en wat zij nog moeten ondernemen. Hiermee heeft de directie een goed sturingsmiddel in handen om het team te begeleiden bij de verbetering van de onderwijskwaliteit. Want ook hier is in geïnvesteerd. De leraren hebben afspraken over didactiek en klassenmanagement opgefrist en vastgelegd en de klassenbezoeken van directie en intern begeleider ondersteunen het team bij de uitvoering. Als gekeken wordt naar de overzichten met gerealiseerde acties, dan is er het afgelopen anderhalf jaar veel bereikt. De directie is nu bezig de slag te maken naar sturing op hoofdlijnen vanuit een gedragen visie, waarna zij inhoudelijke ambities en streefdoelen kan opstellen. Dit proces gaat het team volgend schooljaar verder uitwerken in aanloop naar het nieuwe schoolplan. De kwaliteitsaanpak is daarna dan afgerond met het toevoegen van een gedegen evaluatie van de resultaten en het onderwijsleerproces en een verantwoording op inhoudelijk niveau aan alle belanghebbenden. Ondanks de enorme inhaalslag die team en directie hebben gemaakt is dit laatste nog niet bereikt. Pagina 11 van 13

12 Onderwijsleerproces De belangrijke resultaten die bovenstaande verbeteraanpak heeft opgeleverd zijn direct terug te zien in de lespraktijk. De lessen bouwen de leraren volgens een herkenbare aanpak op en regels over de gewenste werkhouding van leerlingen zijn zichtbaar aanwezig. De aangeleerde vaardigheden over klassenmanagement en differentiatie maken dat de afstemming op leerlingen is verbeterd ten opzichte van het vorige onderzoek. Ook in het aanbod is een belangrijke slag gemaakt. In de onderbouwgroepen is een methode ingevoerd en het team werkt nu aan de optimalisering hiervan door deze methode aan te vullen met materialen die beter aansluiten bij de leerlingen. Ook voor het aanbod begrijpend lezen is een keus gemaakt waardoor het team nu met één aanpak en in een doorgaande lijn aan dit vak werkt. De ontwikkeling is echter nog niet afgerond. Zo onderzoekt de school de mogelijkheden die de factor tijd het team biedt om verder te differentiëren. In het rooster is tijd vrijgemaakt en ook zet de school weektaken in. De onderwijskundige invulling van beide instrumenten is in ontwikkeling. Ook het taalonderwijs verdient een nadere impuls. De inspectie mist de brede samenhangende aanpak. Hierbij gaat de inspectie niet alleen uit van (samenhangend) aanbod, maar ook van het gebruik van de leeromgeving en de inzet van strategieën in andere vakken dan alleen in de taalvakken of taallesjes. Mede gezien de aanwezigheid van een peuterspeelzaal in hetzelfde gebouw ziet de inspectie dit als een kans om het team te inspireren. Zorg en begeleiding Of leerlingen voldoende profiteren van het geboden onderwijs bepaalt het team aan de hand van eigen observaties en toetsresultaten. Nadat de zorgstructuur opnieuw is opgezet, staat het team nu voor de opdracht zich inhoudelijk verder te ontwikkelen. Hiervoor krijgt het ondersteuning van een nieuwe intern begeleider. Ten opzichte van het vorige onderzoek is op dit onderdeel wat minder vooruitgang geboekt en daarom beoordeelt de inspectie dit voor een belangrijk deel wederom als onvoldoende. De directie erkent de vertraging in het proces en heeft daarom een plan van aanpak opgesteld dat specifiek gericht is op dit onderwerp. Gezien het verloop van de andere verbetertrajecten binnen de school heeft de inspectie er vertrouwen in dat er dit schooljaar belangrijke stappen in de inhoudelijke ontwikkeling plaatsvinden. Pagina 12 van 13

13 3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan de Dr. Martin Luther Kingschool het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Naleving De inspectie heeft, na de invoering van de wet passend onderwijs, ook gekeken of de school voldoet aan de aangepaste wettelijke voorschriften over de schoolgids, het schoolplan en het ontwikkelingsperspectief. Daarbij constateert de inspectie dat de school hieraan niet voldoet in de schoolgids, in het schoolplan en bij het ontwikkelingsperspectief. Pagina 13 van 13