Inhoudsopgave. 5. Doorgaande lijn en de relatie met de kerndoelen.
|
|
- Jacobus Lemmens
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inhoudsopgave. 1. Visie ten aanzien van techniek. 2. Definitie van techniek. 3. Kerndoelen. 4. Coördinatie. 5. Doorgaande lijn en de relatie met de kerndoelen. 6. Samenwerking met andere instanties. 7. Financiën.
2 1: Visie ten aanzien van techniek. Kinderen van nu groeien op in een snel veranderende wereld waarin ontzettend veel informatie op hen afkomt. We leven in een samenleving die in toenemende mate berust op techniek. Techniek is overal om ons heen; ontwikkelingen volgen elkaar is steeds hoger tempo op. Jong en oud komen hier dagelijks mee in aanraking. Vaak hebben de kinderen alleen niet in de gaten dat ze te maken hebben met techniek. Door uitdagende lesmaterialen en activiteiten willen we deze bewustwording op gang brengen. Wij willen de kinderen laten ervaren wat het is om met techniek te werken en ze hier vaardigheden in leren. Verder vinden we het belangrijk dat de kinderen plezier beleven in het werken met techniek. Onze school wil rekening houden met meervoudige intelligentie van de leerlingen en past gedifferentieerd onderwijs toe. Techniek kun je bij veel vakken integreren.(o.a.: taal, rekenen, natuuronderwijs) De keuze voor een vorm van vervolgonderwijs is een belangrijke stap in de verdere ontwikkeling van onze kinderen. Interesse voor techniek kan invloed hebben op hun keuze. Daartoe is een beroeps oriënterende onderwijsrichting ook een belangrijkonderdeel van het techniekbeleid. Onze school is in de mogelijkheid om diverse techniek excursies te maken.
3 2. Definitie van techniek. Techniek is alles wat mensen (met behulp van gereedschappen en materialen) onderzoeken, ontwerpen en vervaardigen om het leven efficiënter, eenvoudiger of prettiger te maken. Techniek: is een activiteit voor en door mensen waarin de behoeften en waarden een belangrijke rol spelen. is een proces van ontwerpen, maken en gebruiken. is het bewerken van materie, energie en informatie. maakt gebruik van natuurwetenschappen. beïnvloedt de samenleving en wordt erdoor beïnvloedt.
4 3. Kerndoelen. Binnen (natuur) wetenschap en techniek vinden we 5 kerndoelen waaraan we willen voldoen: - 2 kerndoelen (42 en 43) zijn gericht op natuurkunde en hebben daardoor raakvlakken met techniekonderwijs. - 2 kerndoelen (44 en 45) zijn expliciet gericht op techniek. - 1 kerndoel (46) is gericht op de positie van de aarde, zon en planeten. Kerndoel 42 De kinderen leren onderzoeken doen naar materialen en natuurlijke verschijnselen zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur Kerndoel 43 De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. Kerndoel 44 De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik. Kerndoel 45 De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren. Kerndoel 46 De leerlingen leren dat de positie van de aarde ten opzichte van de zon seizoenen en dag en nacht veroorzaakt. Bij eenvoudige technische problemen aangaande constructie, transport, communicatie en productie kunnen de leerlingen oplossingen ontwerpen, maken en gebruiken in de vorm van een technisch product. Zij hanteren daarbij enkele elementaire technische inzichten waaronder in elk geval constructieprincipes (materiaalgebruik, stevigheid, verbindingen) en bewegings- en overbrengingsprincipes (hefboom, tandwiel, katrol)
5 Ook kunnen de leerlingen een aantal technische producten uit de eigen leefwereld op hun niveau onderzoeken naar functionaliteit, materiaalgebruik en vormgeving. Ook kunnen zij de werking ervan verklaren. De producten betreffen voorbeelden uit de gebieden constructie, transport, communicatie en productie.
6 4. Coördinatie. Er is een techniekwerkgroep gevormd. Hierin zitten 2 techniek coördinatoren en vanuit de groepen 1-2, 3-4, 5-6 en 7-8 nog één leerkracht. Deze werkgroep houdt zich bezig met het voorbereiden en plannen van de schoolbrede techniekprojecten. Deze techniekprojecten zijn twee keer per schooljaar. De techniek coördinatoren bepalen welke onderwerpen er aan bod komen (constructie, transport, productie of communicatie). Ook bekijken zij welke mogelijkheden er zijn om tot samenwerking te komen met Voortgezet Onderwijs scholen en/of het bedrijfsleven. Er zullen technieklessen aangeboden worden waarin de kerndoelen centraal staan. Naast de techniekprojecten stimuleren de coördinatoren tot het doen van techniekactiviteiten in de klas. Dit kan zijn door bijvoorbeeld een circuit, maar ook door aan te sluiten bij een rekenles over constructies. Tijdens de twee schoolbrede projecten zorgt de techniekwerkgroep voor het verzamelen en uitwerken van de lessen. Naast de techniekprojecten worden de techniekmaterialen (knex, lego e.d.) gedurende het schooljaar gecontroleerd en aangevuld.
7 5. Doorgaande lijn en de relatie met de kerndoelen. De lessen techniek zijn geordend naar 4 leeftijdsgroepen (groepen 1-2, 3-4, 5-6 en 7-8). Deze indeling is gebaseerd op het ontwikkelingsniveau van de leerlingen op het gebied van techniek. In de groepen 1-2 en 3-4 zijn de lessen vooral geschreven vanuit de mogelijkheden van de leerkracht, terwijl de lessen voor de groepen 5-6 en 7-8 ook op de zelflerende leerling zijn gericht. Dat blijkt onder meer uit het zelfstandig gebruik van werkbladen, de wijze waarop leerlingen betrokken worden bij materiaal/gereedschapsverzameling en de manier waarop ze zelf informatie verzamelen. De kerndoelen maken duidelijk dat bij techniek in het basisonderwijs de volgende punten centraal staan: Het gaat om specifieke technische gebieden (contexten) waarbinnen technische onderwerpen en activiteiten aan de orde komen; constructiesystemen, transportsystemen, informatie- /communicatiesystemen en productiesystemen. Het gaat erom de leerlingen zelf problemen te laten oplossen met als resultaat een technisch product. Daarnaast moeten de leerlingen leren technische producten te onderzoeken om zo meer inzicht te krijgen in het technische proces, waarbij de nadruk ligt op de fasen ontwerpen, maken en gebruiken. De bijbehorende vaardigheden worden technische ofwel procesvaardigheden genoemd. Naast deze procesvaardigheden verwerven de leerlingen ook praktische vaardigheden zoals het omgaan met gereedschappen en materialen en het meten en het grafisch weergeven van vormen (tekenen / schetsen). Leerlingen krijgen een kans om zich op het gebied van techniek te ontwikkelen en kennis en inzicht te verwerven in constructie-, bewegings- en overbrengingsprincipes en de functionaliteit en het materiaalgebruik bij technische producten. De technische kennis die leerlingen zich op de basisschool moeten zien te verwerven heeft vooral te maken met wat technische proceskennis wordt genoemd. Daarbij gaat het om het ontwerpen, maken en gebruiken van een product, gebruikmakend van materialen, energie en informatie. Hoe ouder de leerlingen, des te meer verschillende materialen er worden gebruikt. Het gaat om bekende en gemakkelijk te verkrijgen materialen zoals bouw- en constructiesets en kosteloos materiaal. In de overbouw wordt veel gebruikt gemaakt van bouw- en constructie materiaal en kosteloos materiaal. Licht materiaal en hout, elektriciteits sets worden in de bovenbouw gemaakt.
8 De lijn in de technische gebieden: Constructie Dit gebied gaat over alle statische en dynamische constructies, zoals gebouwen, torens, bruggen, hijskranenmeubelstukken en gebruiksvoorwerpen. In de groep 1 t/m 4 worden eenvoudige werkstukken gemaakt. Ook het onderzoeken van technische producten richt zich op producten die niet al te ingewikkeld in elkaar zitten. Veel werkstukken en producten zijn statisch van karakter. Stevigheid speelt een belangrijke rol. In de groepen 5 en 6 zijn de werkstukken minder eenvoudig en meer dynamisch van karakter. Naast het gebruik van bestaande constructies richten de leerlingen zich nu ook op het zelf verstevigen van de materialen. Nieuwe bewegings- en overbrengingsprincipes worden toegepast en in verschillende technische producten onderzocht. Bij het zelf maken in de groepen 7 en 8 komen diverse nieuwe constructieproducties aan bod. Bij de energiebronnen wordt ook gebruikt gemaakt van elektriciteit. Transport Dit gebied gaat niet alleen over vervoersmiddelen zoals auto s, ruimteschepen, hovercrafts en rollerskates, maar over het transport van goederen informatie via bijvoorbeeld wegen, spoorlijnen en telefoonkabels. De transportmiddelen in de lessen voor de groepen 1 t/m 4 worden door middel van windkracht, zwaartekracht of handkracht voort bewogen. In de groepen 5 en 6 worden de beweging en het transportmiddel complexer. Zo wordt er bijvoorbeeld gebruik gemaakt van tandwielen. In de groepen 7 en 8 worden er complexere energiebronnen gebruikt zoals elektriciteit. Productie Veel producten worden in een serie gemaakt om ze daarna te verspreiden (verkopen). In een productielijn heeft ieder een vaste taak. Kwaliteitsbewaking moet zorgen voor kwalitatief goede producten. In de groepen 1 t/m 4 is de productie nog eenvoudig, maar steeds ingewikkelder. Er is aandacht voor aspecten als de onderdelen van een werkstuk en de werkverdeling.
9 Vanaf de groepen 5 en 6 worden de bepaalde aspecten van een serieproductie uitgelicht., zoals het gebruik maken van een mal. In de groepen 7 en 8 krijgen de kinderen te maken met de chemische productielijnen en de productie lijn van afvalwerking. Communicatie Dit gebied is gericht op informatie- en communicatieve technologie, waaronder het gebruik maken en bedienen van de computer bij het werpen, maken en gebruiken. Ook eenvoudige informatie- en waarschuwingssystemen zoals een inbraakalarm. In de groepen 1 t/m 4 gaat het met name over het overbrengen van boodschappen met nadruk op de symbolen en signalen. In de groepen 5 en 6 wordt ook elektriciteit gebruikt bij het zelf maken van communicatie middelen. Ook de variëteit aan middelen neemt toe. In de groepen 7 en 8 ligt de nadruk op het gebruik van elektriciteit en elektronica. De communicatiemiddelen worden ingewikkelder. In het kader van de informatie- en communicatietechnologie wordt nu ook de computer ingeschakeld.
10 6. Samenwerking met andere instanties. De Kaardebol richt zich middels projectonderwijs en beroepsgerichte oriëntatie op techniek. Daarvoor worden excursies gemaakt naar technische bedrijven. We hebben contact met het Platvorm Techniek Rivierenland. Zij organiseren bijeenkomsten voor de techniekscholen. Zij laten zien wat er in Rivierenland te doen en te zien is. Eens in de twee jaar staat een deel van het schoolreisje van de groepen 5 en 6 ook in het teken van techniek. Zij bezoeken dan Science Center NEMO in Amsterdam. Daar gaan zij o.a. naar de tentoonstelling Fenomena. De groep 8 doet jaarlijks mee aan de techniekwedstrijd georganiseerd door Stichting Techniekwedstrijd Rivierenland. Elk jaar moeten de leerlingen een opdracht maken n.a.v. een thema. De komende jaren willen we graag een samenwerking gaan opbouwen met O.R.S. Lek en Linge, Culemborg. We denken dan aan het begeleiden van lessen in school en gastlessen op de VMBO locatie. Lopende willen we dit meer concreet vorm gaan geven.
11 7. Financiën. Het is moeilijk in te schatten welke kosten er jaarlijks gaan worden voor techniek. Per technisch gebied zullen er zullen er kosten gemaakt worden voor de aanschaf van materialen die meerdere jaren gebruikt kunnen worden (gebruiksmaterialen) en zullen er kosten gemaakt worden voor materialen die maar eenmalig gebruikt kunnen worden (verbruiksmaterialen). Daarnaast zijn er momenteel ook materialen die aan vervanging toe zijn, of die aangevuld moeten worden (o.a.: lego, knex, gereedschap). Ook zullen er kosten zijn voor sommige excursies. Op basis van de ervaringen van de al drie ontwikkelde technische gebieden voor de schoolbrede projecten denken we dat per schooljaar ongeveer 300,00 nodig zal zijn. Natuurlijk zullen we dit elk jaar evalueren en daar waar nodig is bijstellen.
Wetenschap en techniekonderwijs op
Inleiding verzorgt ervarings- en ontwikkelingsgericht onderwijs. Wij bieden de kinderen basisvaardigheden waarmee ze de wereld om hen heen leren kennen. Wetenschap en techniek (W&T) worden steeds belangrijker
Nadere informatieWaar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn
Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door
Nadere informatieMontessorischool Steigereiland:
Montessorischool Steigereiland: Leerlijn Wetenschap en Techniek Middenbouw in drie jaar cyclus per 2010-2011 Doel techniek in de middenbouw Montessorischool Steigereiland biedt de kerndoelen techniek in
Nadere informatieBeleidsplan Techniek en Wetenschap. Willem-Alexanderschool
Beleidsplan Techniek en Wetenschap Willem-Alexanderschool 1 Huidige situatie...2 Gewenste situatie...3 Kerndoel A : maken van techniek...3 Kerndoel B: onderzoeken van techniek...4 Kerndoelen techniek:...4
Nadere informatieVoorbereiding en planning van een thema
Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen
Nadere informatieLeerdoelen en kerndoelen
Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de
Nadere informatieTechniekplan SAM. Bestuursbureau
Bestuursbureau I Boddens Hosangstraat 98 7002 JA Doetinchem T (0314) 36 48 05 F (0314) 36 63 69 E loc.boddenshosang@sbosam.nl www.sbosam.nl Techniekplan SAM I Boddens Hosangstraat 98 7002 JA Doetinchem
Nadere informatieHoe werken wij aan Techniek? Onze kijk op techniekonderwijs.
Hoe werken wij aan Techniek? Onze kijk op techniekonderwijs. Basisschool De Driesprong Wolfsdonk 6 4861 BB Chaam Parel VTB Tranche 5 Onze kijk op techniekonderwijs BS De Driesprong, Chaam Pagina 1 Voorwoord:
Nadere informatieLeerlijnen voor ontwerpend leren / leren ontwerpen (ontwerp- en maakvaardigheden)
Leerlijnen voor ontwerpend leren / leren ontwerpen (ontwerp- en maakvaardigheden) Op deze pagina vind je de leerlijn voor ontwerpend leren van het LOOL-project, op de drie volgende pagina s de leerlijn
Nadere informatieInformatie. bij de methodes. Techniek en Techniek in beweging. Uitgeverij Teles 2000. Techniek 1
Informatie bij de methodes Techniek en Techniek in beweging Techniek 1 Vakwerkplan 1.0 Uitgangspunten Uitgangspunten bij de Techniek lessen zijn de herziene kerndoelen van1998 en de daarna volgende herziening
Nadere informatieKTWT module rekenen-wiskunde. Rekenen is leuker als je denkt
KTWT module rekenen-wiskunde Rekenen is leuker als je denkt Vincent Jonker n freudenthal instituut / o&t n www.rekenweb.nl n grote rekendag Inhoud n Deel 1: Startactiviteit n Deel 2: Onderzoekende houding
Nadere informatieNaam: School: basisschool voortgezet onderwijs Plaats: Leeftijd: Aantal jaar onderwijservaring:
Docentenvragenlijst op het gebied van ict-gebruik en natuur- en techniekonderwijs, voormeting Naam: School: basisschool voortgezet onderwijs Plaats: Leeftijd: Aantal jaar onderwijservaring: Ik ben een:
Nadere informatieWaar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologiën
Waar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologiën WAAR LEERLINGEN LEREN ONTWERPEN EN MAKEN, MET NIEUWE TECHNOLOGIEËN, RONDOM EEN MAATSCHAPPELIJKE THEMA WELKE ÉÉN DING ZOU JIJ WILLEN
Nadere informatieProductinformatie KOEN
Productinformatie KOEN KOEN, Kinderlijk Onderwijs over Energie en Natuur, is ontwikkeld om kinderen tussen de vier en twaalf jaar op speelse en interactieve wijze bewust te maken van energie. Dit wordt
Nadere informatieTechniek biedt zoveel méér
Techniek biedt zoveel méér Integratie van techniek in het reguliere onderwijsprogramma van basisschool De Wichelroede in Udenhout d.m.v. het werken met leskisten in de groepen 5 tot en met 8 Maart 2001
Nadere informatieNask2 inhouden (PO-vmbo)
Nask2 inhouden (PO-vmbo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw vmbo bovenbouw gl/tl exameneenheden Vakkernen 1. Materie 42: De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Instandhouding
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Instandhouding kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen voor
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Evolutie
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Evolutie kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke
Nadere informatieHoe integreer ik praktisch STEM in mijn klas en mijn lessen? Kansen zien en grijpen rond STEM. Patrick Vanluchene (BLIO) STEM leerkracht
Hoe integreer ik praktisch STEM in mijn klas en mijn lessen? Kansen zien en grijpen rond STEM Patrick Vanluchene (BLIO) STEM leerkracht Hoe zijn we tot STEM-onderwijs gekomen? Project robot. een drietal
Nadere informatieWaar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologiën
Waar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologiën WAAR LEERLINGEN LEREN ONTWERPEN EN MAKEN, MET NIEUWE TECHNOLOGIEËN, RONDOM EEN MAATSCHAPPELIJKE THEMA WELKE ÉÉN DING ZOU JIJ WILLEN
Nadere informatieStadswerken. Kerndoelen. Programma NMC. Groep 1 t/m 8. www.utrecht.nl/nmc
Stadswerken Kerndoelen www.utrecht.nl/nmc Programma NMC Groep 1 t/m 8 Kerndoelen nader toegelicht De NMC-programma s geven met kerndoelen over Mens en Samenleving, Natuur en Techniek en Ruimte vooral invulling
Nadere informatieFase 7: Presenteren en exposeren
Fase 7: Presenteren en exposeren 2 uur Geef leerlingen in deze fase een podium zodat ze met trots hun werkstuk kunnen tonen en over ervaringen kunnen vertellen. Maak er een feest van en organiseer een
Nadere informatiekerndoelendekkend techniek
kerndoelendekkend techniek Structureel in t basisonderwijs Doorlopende leerlijnen voor groep 1-8; Alle lesbrieven en -materialen in vrolijke, verrijdbare opbergkasten; Kinderen werken zelfstandig in groepjes;
Nadere informatieGeschiedenis/erfgoed
Geschiedenis/erfgoed Kerndoel: Oriëntatie op jezelf en de wereld Tijd Kerndoel 51 De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling
Nadere informatieConcept Cartoons. Ed van den Berg, Kenniscentrum Hogeschool van Amsterdam en VU EWT Noord-Holland en Flevoland
Concept Cartoons Ed van den Berg, Kenniscentrum Hogeschool van Amsterdam en VU EWT Noord-Holland en Flevoland Doelen wetenschap en techniekonderwijs Inhoud: Biologie, natuurkunde, scheikunde, techniek,
Nadere informatieBijeenkomst Techniek PPOZO
Bijeenkomst Techniek PPOZO 25-11-2015 Terugkom bijeenkomst Opzet middag Intro: een paar voorbeelden Inventarisatie: waar denk je aan bij techniek in de klas? Hoe ging het tot nu toe? Wat heb je gedaan
Nadere informatieBeleving, verbeelding en verwondering als basis voor talentontwikkeling staan hierbij centraal.
Inleiding Het project Kunstructeur is bedoeld om leerlingen van de basisschool en onderbouw voortgezet onderwijs, kennis te laten maken met kunst en techniek binnen het onderwijs. Beleving, verbeelding
Nadere informatieWerkmap Techniek. Hoofdstuk 3. Goed techniek onderwijs: hoe doe je dat? TechniekCoach
Werkmap Techniek Hoofdstuk 3 Goed techniek onderwijs: hoe doe je dat? TechniekCoach Hoofdstuk 3 Goed techniekonderwijs: hoe doe je dat? 3.1 Creëer voldoende draagvlak binnen uw school 28 3.2 Formuleer
Nadere informatieExamenprogramma natuur- en scheikunde I
Examenprogramma natuur- en scheikunde I Informatiewijzer Preambule 1 Leeswijzer 2 natuur- en scheikunde I 3 1. Preambule De zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden,
Nadere informatieBruggen. elsmarlon smithuis. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/60956
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres elsmarlon smithuis 30 april 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/60956 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieExamenprogramma beeldende vorming
Examenprogramma beeldende vorming Informatiewijzer Preambule 1 Leeswijzer 2 beeldende vorming 3 1. Preambule De zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden, zijn 1
Nadere informatieIPC en de kerndoelen
1 IPC en de kerndoelen 2 IPC en de kerndoelen Doel: Ik weet in hoeverre het IPC kerndoelendekkend is. (of zelfs meer?) IPC en de kerndoelen Ouders: Mijn kinderen doen maar wat. Ze leren niet alles wat
Nadere informatieKTWT module rekenen- wiskunde. rekenen is leuker als je denkt
KTWT module rekenen- wiskunde rekenen is leuker als je denkt Inhoud Deel 1: Startac
Nadere informatieCitizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs. Reina Kuiper - SME Advies
Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs Reina Kuiper - SME Advies Inhoud Onderwijsontwikkeling Relevante vakken Kerndoelen Begrippen en concepten Waarde voor het onderwijs Onderwijsontwikkeling
Nadere informatieOnderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel
Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Programma Terugblik rekenles Introductie zaakvakken en OOL zand en water oefenen onderzoeksvragen formuleren
Nadere informatieExamenprogramma grafische techniek
Examenprogramma grafische techniek Informatiewijzer Preambule 1 Leeswijzer 2 grafische techniek 3 1. Preambule De zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden, zijn
Nadere informatieOnderzoekend & Ontwerpend leren met De Techniek Torens!
Onderzoekend & Ontwerpend leren met De Techniek Torens! 99 Structureel en kerndoelendekkend 99 Doorlopende leerlijnen voor groep 1-8 99 Alle lesbrieven en materialen in vrolijke, verrijdbare opbergkasten
Nadere informatieProductinformatie KOEN
Productinformatie KOEN KOEN, Kinderlijk Onderwijs over Energie en Natuur, is ontwikkeld om kinderen tussen de vier en twaalf jaar op speelse en interactieve wijze bewust te maken van energie. Dit wordt
Nadere informatieAansluiting op het actuele curriculum (2014)
Aansluiting op het actuele curriculum (2014) De verschillende modules van GLOBE lenen zich uitstekend om de leerlingen de verschillende eindtermen en kerndoelen aan te leren zoals die zijn opgesteld door
Nadere informatieKerndoelen Mens en Natuur en Techno Venturie 1 Kerndoelen leerdomein Mens en Natuur 2 Techno Venturie 3 Website tevedocent.nl 4 Urenoverzicht Techno
Inhoudsopgave Bladzijde Kerndoelen Mens en Natuur en Techno Venturie 1 Kerndoelen leerdomein Mens en Natuur 2 Techno Venturie 3 Website tevedocent.nl 4 Urenoverzicht Techno Venturie 7 Conclusie urenoverzicht
Nadere informatieNEMO - science center
NEMO - science center Afstudeerproject HAS Den Bosch, onderdeel van KIGO-project Educatie en Dierenwelzijn Opdrachtgever: Begeleidende docenten: Projectteam: Reineke Hameleers namens Dierenbescherming
Nadere informatieVakgebieden Methoden Omschrijving Taal Groep 1-2. Schatkist
Nederlandse taal Kinderen ontwikkelen mondelinge en schriftelijke vaardigheden waarmee ze de Nederlandse taal leren gebruiken in situaties die zich in het dagelijkse leven voordoen. Tevens verwerven ze
Nadere informatieWaar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologieën
Waar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologieën Waar leerlingen leren ontwerpen en maken, met nieuwe technologieën, rondom een maatschappelijk thema. Wat zou jij écht willen
Nadere informatiekunnen specifieke functies van onderdelen bij eenvoudige technische systemen onderzoeken door middel van hanteren, monteren of demonteren (ET 2.
Doelgroep De leerlingen hebben ervaring met onderzoekend leren. Lesdoelen De leerlingen kunnen specifieke functies van onderdelen bij eenvoudige technische systemen onderzoeken door middel van hanteren,
Nadere informatiekerndoelendekkend techniek
kerndoelendekkend techniek Structureel in t basisonderwijs 9 Doorlopende leerlijnen voor groep 1-8; 9 Alle lesbrieven en -materialen in vrolijke, verrijdbare opbergkasten; 9 Kinderen werken zelfstandig
Nadere informatieMet meer dan dertig basisscholen in den Bosch e.o.
Talentontwikkeling voor en door jongeren www.oho-t.nl Onderwijs helpt Onderwijs bij talentontwikkeling (OhO-t) bestaat alleen in een krachtig, regionaal onderwijsnetwerk, liefst met betrokkenheid van bedrijfsleven
Nadere informatieDe lessen van groep 6 en 7 sluiten af met extra opdrachten en de lessen van groep 8 sluiten af met verdiepingsopdrachten.
Inleiding Voor u liggen de Energielessen die als losse module horen bij het Ontdek Kasteel. Deze energielessen zijn bedoeld voor de groepen 6, 7 en 8 om kennis te maken met het thema energie. In deze achtergrondinformatie
Nadere informatieHieronder geven wij antwoord op een aantal vragen, die van belang kunnen zijn bij het kiezen van een school voor uw kind(eren).
Waarom kiezen voor onze school? Het is geen gemakkelijke opgave, een goede basisschool te kiezen voor uw kind(eren). De basisschool vervult immers een belangrijke rol in de opvoeding en ontwikkeling van
Nadere informatie3 december 2015 Science. Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT.
3 december 2015 Science Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT. Het doel Leerlingen voorbereiden op natuurwetenschappelijk onderzoek
Nadere informatieexamenprogramma s vo AANVULLING BEROEPSGERICHTE VAKKEN VOORTGEZET ONDERWIJS vmbo
en mma s examenprogramma s vo AANVULLING BEROEPSGERICHTE VAKKEN VOORTGEZET ONDERWIJS vmbo 0. Inhoud 1. Preambule 2 2. Examenprogramma per vak. 4 2.0 Leeswijzer. 4 2.1 Techniek-breed *) 2.2 ICT-route *)
Nadere informatieONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK
ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het
Nadere informatieInhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk
Inhoud 4 e druk Natuuronderwijs inzichtelijk Inleiding 1 PLANTEN 1.1 Indeling van het plantenrijk 1.1.1 De groene wereld van de planten 1.1.2 Wieren (algen) 1.1.3 Mossen 1.1.4 Paardenstaarten 1.1.5 Varens
Nadere informatieTechniekaanbod De Spelerij
Kennis laten maken met techniek Techniekaanbod De Spelerij Ontdekkend en onderzoekend leren: dat is waar De Uitvinderij voor staat. In het grootste technieklokaal van Nederland kunnen leerlingen zélf aan
Nadere informatieModulaire magie voor een slimme toekomst
Basisschool Modulaire magie voor een slimme toekomst Is uw school klaar voor de 21e eeuw? De wereld verandert snel en technologische ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Het gaat zelfs zo snel
Nadere informatieStrategisch beleidsplan Stichting Promes 2015-2018
Strategisch beleidsplan Stichting Promes 2015-2018 Voorwoord. De planperiode van 2011-2014 ligt bijna achter ons en geeft ons reden tot nadenken over de doelen voor de komende vier jaar. Als we terugdenken
Nadere informatieScheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid
Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren
Nadere informatieHANDLEIDING EDUCATIEPROGRAMMA
EDUCATIEPROGRAMMA 2 INLEIDING SOS Dolfijn is een expertise- en opvangcentrum voor walvisachtigen in We verzorgen noodhulp en opvang en zetten ons ook in voor de bescherming van deze dieren in de Noordzee,
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen
Nadere informatieObs de Bouwsteen. Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN. actief burgerschap en sociale integratie
Obs de Bouwsteen Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN 1. Wat is actief burgerschap? Actief burgerschap is: de bereidheid en het vermogen om deel uit te kunnen maken van een
Nadere informatieAgenda onderwijsavond bovenbouw
Agenda onderwijsavond bovenbouw Kerndoelen PO Referentieniveaus Onderwijsinhoud op de Bron Wat komt er aan bod in groep 6-7-8 Leren in de echte wereld Kerndoelen PO: Wat moeten kinderen kennen en kunnen
Nadere informatieOntwikkelvragen scholen SPOLT schooljaar
Ontwikkelvragen scholen SPOLT schooljaar 2014-2015 Basisschool Antonius Dicht bij huis Hoe ontwikkelen we een kader om het cultuureducatieve aanbod dat ons aandient aan te laten sluiten bij ons onderwijs?
Nadere informatieVaardigheden in VO. 15 december Gecijferdheid
beelden Vaardigheden in het VO 15 december 2004 Gecijferdheid Werkdefinitie: Kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten, nodig om adequaat en autonoom om te gaan met de kwantitatieve kant van de
Nadere informatieOntwerpend leren. de ruimte in. Drs. ing. H. (Henk) Averesch
Ontwerpend leren de ruimte in Drs. ing. H. (Henk) Averesch Kennismaking Wie ben ik? Henk Averesch - Docent natuur/w&t/ict/onderzoek/ppo - Projectleider W&T-in-de-pabo - Coördinator en docent MLI Wat gaan
Nadere informatieJAARPLAN Samen werken aan de toekomst! Bekkampstraat AH Hengevelde
JAARPLAN 2018-2019 Samen werken aan de toekomst! Bekkampstraat 49 7496 AH Hengevelde 0547-333420 www.petrushv.nl 1 Voorwoord Het onderwijs op de Petrusschool is continu in ontwikkeling. Wij streven naar
Nadere informatie612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06
NEDERLANDS > Mondeling taalonderwijs De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 1 612671 Speelkaarten.indd
Nadere informatieDe zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden, zijn
Examenprogramma dans Informatiewijzer Preambule 1 Leeswijzer 2 dans 3 1. Preambule De zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden, zijn 1 Werken aan vakoverstijgende
Nadere informatieDON BOSCO GENK AANBOD EERSTE GRAAD. Meer dan je denkt!
DON BOSCO GENK Meer dan je denkt! AANBOD EERSTE GRAAD Dag nieuwe leerling, Dag ouder, In onze Don Boscoschool willen wij een kwaliteitsvolle vorming aanbieden. Vanuit ons opvoedingsproject leggen wij
Nadere informatieSTAPPENPLAN IN 5 STAPPEN NAAR W&T GESTRUCTUREERD OP SCHOOL
STAPPENPLAN IN 5 STAPPEN NAAR W&T GESTRUCTUREERD OP SCHOOL WORSTEL JIJ OOK MET DE VRAAG HOE JE HET BESTE WETENSCHAP & TECHNIEK KUNT IMPLEMENTEREN OP SCHOOL? HET HOEFT NIET MOEILIJK TE ZIJN! VAN INCIDENTELE
Nadere informatieSTAGE WERKPLAN ACADEMIE VOOR BEELDENDE VORMING/ Sonja van de Valk
Let op!!! Dit is een groeidocument. Dat wil zeggen dat dit werkplan regelmatig bijgesteld zal moeten worden. Bekijk per competentie eerst waar je mee wilt beginnen. Vul nog niet meteen alles in. Zorg er
Nadere informatieLerarendag RUG 21 december Gecijferdheid
beelden 21 december 2004 Gecijferdheid Werkdefinitie: Kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten, nodig om adequaat en autonoom om te gaan met de kwantitatieve kant van de wereld om je heen. Brede
Nadere informatieSCHOOLBELEIDSPLAN WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE
SCHOOLBELEIDSPLAN WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE INLEIDING 1. UITGANGSPUNTEN 1.1 Doelstelling van het Schoolbeleidsplan Wetenschap en Technologie 1.2 Inhoud van het beleidsplan Wetenschap en Technologie 1.3
Nadere informatieKettingreacties. Docentenhandleiding. Lesmateriaal 1-3 VMBO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO
Kettingreacties Docentenhandleiding Lesmateriaal 1-3 VMBO Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief
Nadere informatieKeurmerk: Duurzame school
Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen
Nadere informatieDe kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht
De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht Claudia de Graauw Bo Broers Januari 2015 1 Inhoudsopgave
Nadere informatieHandleiding Teacher Kidscorner
Handleiding Teacher Kidscorner Postbus 1350 1300 BJ Almere www.centrum-hout.nl www.houtinfo.nl/kidscorner Houtinformatielijn: 0900-56329946 ( 0,45 p.m.) 1 van 7 Handleiding Centrum Hout Handleiding Teacher
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieExamenprogramma muziek
Examenprogramma muziek Informatiewijzer Preambule 1 Leeswijzer 2 muziek 3 1. Preambule De zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden, zijn 1 Werken aan vakoverstijgende
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11101 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/389632, houdende
Nadere informatieThema 3 Techniek om ons heen
Naut samenvatting groep 6 Mijn Malmberg Thema 3 Techniek om ons heen Samenvatting Bouwen Wanneer je een bouwwerk gaat bouwen, maak je gebruik van bouwtechniek. Je moet rekening houden met allerlei wensen
Nadere informatieToets-vorm Duur Weging. PTA Proefwerk. PTA Proefwerk. PTA Proefwerk
basis Wat moet je kennen en kunnen? (deel)taken 1 magister H1 Licht en Beeld Lichtbreking, beeldvorming Spiegels, lenzen UV en infrarood Licht en Beeld 60 min 3 11 Ja 3) Hoofdstuk 1 PTA SO Hoofdstuk 1
Nadere informatieTechniek Special. Bee Bot K NEX. Brainbox. Technido LEGO. www.heutink.nl. Digitaal bestellen. Bestel cd-rom * Geldt niet voor telefonisch bestellen.
Techniek Special K NEX pagina 2-8 Brainbox pagina 11 Technido pagina 10 LEGO pagina 12 Bee Bot pagina 9 Digitaal bestellen * www.heutink.nl Bestel cd-rom * Geldt niet voor telefonisch bestellen. 0548 53
Nadere informatieWaarom Wetenschap en Techniek W&T2015
Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van
Nadere informatieEEN SCHOOL MET TALENTUITDAGEND ONDERWIJS
EEN SCHOOL MET TALENTUITDAGEND ONDERWIJS Een school met talentuitdagend onderwijs Een basisschool kiezen is moeilijk. Er is zoveel om op te letten. Is de school wat zij lijkt? Van buiten kan een schoolgebouw
Nadere informatieOranjedagen. Wat gaan we doen?
Oranjedagen Wat gaan we doen? Onderwerpen Inleiding Levelwerk Mad Science cbs Beatrix cbs Johan Friso cbs Juliana cbs Oranje Nassau Inleiding Wie ben ik Opbouw van een Oranjedag Eerste jaar is ontdekken
Nadere informatieDeze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren.
Keuzes eerste leerjaar A 2018-2019 Keuze 1: Deze keuze maak je voor de algemene vorming: een pakket van 28 lesuren. Basis: Je haalt voldoende tot behoorlijke cijfers in de basisschool. Je kiest om de basisleerstof
Nadere informatieStudieaanbod eerste jaar Heilig Graf
Studieaanbod eerste jaar Heilig Graf Je behaalde het getuigschrift van het basisonderwijs. Je behaalde een attest van het basisonderwijs. 1A 1A verdieping 1B Je wil je vooral focussen op de basisleerstof.
Nadere informatieFIRST LEGO League als onderwijsprogramma
FIRST LEGO League als onderwijsprogramma In dit document staat beschreven hoe je de FIRST LEGO League kunt integreren in het lesprogramma en hoe het aansluit op de kerndoelen voor de onderbouw van het
Nadere informatieZeker weten?! Docentenhandleiding. Lesmateriaal 1-2 havo/vwo. Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO
Docentenhandleiding Lesmateriaal 1-2 havo/vwo Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod,
Nadere informatieVragenlijst beginsituatie leerkrachten
Vragenlijst beginsituatie leerkrachten Hallo collega s, Na de eerste bijeenkomst van de werkgroep Engels willen we de beginsituatie van dit vak goed in kaart brengen met behulp van een korte vragenlijst.
Nadere informatieAlgemeen Schoolplan ICT 2011-2015
Algemeen Mei 2014 Onderwerp Onderwijskundig (methodische software) Het gebruik van deze software is in principe voor alle leerlingen en komt structureel aan bod in het lesprogramma. Veilig Leren Veilig
Nadere informatieJaarplan van Basisschool Oostelijke Eilanden Beleidsvoornemens De BOE naar aanleiding van het schoolplan
Jaarplan 2018-2019 van Basisschool Oostelijke Eilanden Beleidsvoornemens 2018-2019 De BOE naar aanleiding van het schoolplan 2015-2019 Tamar Süss September 2018 Inleiding In het jaarplan 2018-2019 wordt
Nadere informatieTHEMA 1 MENS & AARDE. LES 3 Lekker kwartetten. Deze les gaat over: Bij dit thema horen ook:
Powered by ESA NEMO NSO SPACE EXPO WNF THEMA 1 MENS & AARDE LES 3 Lekker kwartetten Deze les gaat over: Het verwerken van de informatie uit les 1 en 2 door een eigen kwartetspel te maken Bij dit thema
Nadere informatieOERtech.nl. Dienstverle ning en Producten: exameneis en syllabus. werk en leren beroepen. Rekenen
Elektrische energie Stoffen en materialen Leervaardigheid LOB + Basis Stroombron Energie Vermogen stroomkring schakelingen reacties / fase afval / pictogram eigenschappen gevaren materialen onderzoek Apparatuur
Nadere informatieExamenprogramma mobiliteit en transport
Eamenprogramma mobiliteit en transport De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier modulen 1. Motorconditie testen
Nadere informatie3.1 Algemene kenmerken... 13 3.2 Aandacht voor techniek... 13 3.3 Leerstofaanbod... 16 3.4 Onderwijsleerproces... 19 3.5 Beleid en organisatie...
3 INHOUD Samenvatting..................................... 5 1. Inleiding en probleemstelling...................... 7 2. Steekproef.................................... 11 3. Resultaten....................................
Nadere informatieNieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl
Aansluiting Nieuwsservice bij curriculum Bijlage bij Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs is een uitgave van Nieuws in de klas. Deze bijlage hoort bij de Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs
Nadere informatieLANDSEXAMEN MAVO
LANDSEXAMEN MAVO 2018-2019 Examenprogramma NASK 1 (Natuurkunde) M.A.V.O. 1 Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het commissie-examen. Het centraal examen wordt afgenomen in
Nadere informatieMaakkunde. Waarom NEMO Wat is Maakkunde De lesmethode Leerkrachtentrainingen Leerkracht Marjan Gietermans Vragen? Zelf aan de slag!
Maakkunde o o o o o o o o Waarom NEMO Wat is Maakkunde De lesmethode Leerkrachtentrainingen Leerkracht Marjan Gietermans Vragen? Zelf aan de slag! Evaluatie 2 Waarom NEMO? 3 Wetenschap en technologie toegankelijk
Nadere informatieNASK1 Leerjaar 4 basis 1/2
Leerjaar basis 1/2 Wat moet je kennen en kunnen? (deel)taken 1) - Practicum Verslag 60 min 2 Nee Bijzonderheden* H1 Licht en Beeld Lichtbreking, beeldvorming Licht en Beeld PTA Proefwerk Hoofdstuk 1 60
Nadere informatieEnergie. Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw havo/vwo. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO
Energie Docentenhandleiding Lesmateriaal onderbouw havo/vwo Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod
Nadere informatie