Voorwoord 19 DEEL I SUCCESSIERECHTEN 21. HOOFDSTUK 1 Gewestelijk karakter Toestand vóór 1 januari

Transcriptie

1 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 3 Friday, September 14, :53 AM INHOUDSTAFEL Voorwoord 19 DEEL I SUCCESSIERECHTEN 21 HOOFDSTUK 1 Gewestelijk karakter Toestand vóór 1 januari Het Lambermont -akkoord Belastbare grondslag niet langer federaal Fiscale woonplaats is tijdsgebonden Aanpassingen Wetboek der Successierechten 24 A. Van wettelijke naar fiscale woonplaats 25 B. Aanpassingen nopens de aangifte nalatenschap 27 C. Andere aanpassingen 28 HOOFDSTUK 2 Tarieven, vrijstellingen en verminderingen 31 AFDELING 1. Vlaams Gewest Tarief Historiek Lokalisatiecriterium 32 A. De overledene is rijksinwoner 33 B. De overledene is niet-rijksinwoner 33 C. Territoriale afbakening Progressief tarief 33 A. Graad van verwantschap 34 B. Progressief tarief 34 C. Nettoaandeel Overzicht tarieven 34 3

2 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 4 Friday, September 14, :53 AM Fiscale gids: schenken en erven 5. Tarief categorie 1: erfgenamen in rechte lijn, echtgenoten en samenwonenden 35 A. Erfgenamen in rechte lijn 35 B. Echtgenoten 43 C. Samenwonenden 43 D. Gesplitste taxatie 48 E. Prioritaire aanrekening passief op roerende goederen Tarief categorie 2: broers en zusters 50 A. Algemeen 50 B. Belastbare grondslag Tarief categorie 3: anderen 50 A. Algemeen 50 B. Belastbare grondslag Vrijstelling gezinswoning Algemeen Wie komt in aanmerking? Wie zijn uitgesloten? Gezinswoning 53 A. Gezamenlijke hoofdverblijfplaats 53 B. Op het ogenblik van het overlijden 54 C. Laatste hoofdverblijfplaats Passief anders aanrekenen Bewijsvoering Belastingkrediet De overlevende persoon is gehandicapt Andere vrijstellingen Gehandicapte personen 61 A. Afhankelijk van de leeftijd 61 B. Eerst aanrekenen op onroerend 62 C. Bijzondere berekening bij categorie anderen 62 D. Wie komt als gehandicapte in aanmerking? 63 E. Attest of verklaring 64 F. Met behoud van de andere verminderingen Legaten aan het Vlaams Gewest en aan de Vlaamse Gemeenschap Maatschappelijke rechten in vennootschappen opgericht in het kader van de realisatie en/of financiering van serviceflats VEN-gronden en bossen 66 A. VEN-gronden 66 B. Procedure 66 C. Bossen 67 D. Uitvoeringsbesluit 68 E. Bosbeheerplan 70 4

3 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 5 Friday, September 14, :53 AM Inhoudstafel 4. Verminderingen Voorafgaande opmerking Vermindering in rechte lijn, tussen echtgenoten en samenwonenden 71 A. Algemeen 71 B. Netto-erfdeel lager dan EUR 71 C. Degressieve vermindering 72 D. Bijkomende vermindering van 75 EUR Vermindering tussen broers en zusters Vermindering voor het tarief alle anderen Nieuwe overdrachten binnen het jaar Opeenvolgende overdrachten van goederen in blote eigendom Legaten 78 A. Tarief van 6,60 % 78 B. Tarief van 8,80 % Bijzondere regels Onzekerheid inzake de graad van bloedverwantschap of devolutie Bloedverwanten in verschillende graden Aanwas, terugvalling en fideï-commis 81 A. Begrippen 81 B. Fiscale gevolgen 82 C. Berekening grondslag 83 D. Aanwas, terugvalling of substitutie binnen het jaar 84 E. Overlijden binnen 6 maanden van de eerste verkrijger van een vruchtgebruik 84 F. Fideï-commis de residuo (restlegaat) 84 AFDELING 2. Brussels Hoofdstedelijk Gewest Tarief Verwijzing naar het Waals Gewest Hervorming Territoriale afbakening Overzicht Tarief categorie 1: erfgenamen in rechte lijn en echtgenoten 87 A. Algemeen 87 B. Erfgenamen in rechte lijn 87 C. Stiefkinderen 87 D. Zorg- of pleegkinderen 88 E. Adoptiekinderen 89 F. Wettelijk samenwonenden Tarief categorie 2: broers en zussen Tarief categorie 3: ooms of tantes en neven of nichten Tarief categorie 4: alle andere personen 90 5

4 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 6 Friday, September 14, :53 AM Fiscale gids: schenken en erven 2. Aparte taxatie gezinswoning Algemeen Voorwaarden 91 A. In volle eigendom 91 B. Geheel of gedeeltelijk 91 C. Minstens vijf jaar 91 D. Hoofdverblijfplaats 92 E. Gelegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 92 F. Vormvoorwaarde Gevolgen van de aparte taxatie 93 A. Aanrekening passief 93 B. Progressievoorbehoud Vrijstellingen Vrijstelling van EUR Belastbaar minimum Legaten Verminderingen Wegens kinderlast en voor de langstlevende partner Nieuwe overdrachten binnen het jaar Opeenvolgende overdrachten van goederen in blote eigendom Legaten 98 A. Tarief van 6,6 % 98 B. Tarief van 25 % of 12,5 % 98 C. Uitbreiding naar Europese rechtspersonen Bijzondere regels 100 AFDELING 3. Waals Gewest Tarief Inleiding 101 A. Graad van verwantschap 101 B. Progressief tarief 101 C. Nettoaandeel 101 D. Territoriale afbakening Overzicht tarieven Tarief categorie 1: erfgenamen in rechte lijn en echtgenoten 103 A. Erfgenamen in rechte lijn, kinderen en geadopteerde kinderen 103 B. Echtgenoten 105 C. Samenwonenden Categorie 2: broers en zusters Categorie 3: ooms of tantes, neven of nichten 107 6

5 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 7 Friday, September 14, :53 AM Inhoudstafel 6. Categorie 4: alle andere personen Aparte taxatie gezinwoning Algemeen Voorwaarden Gevolgen van de aparte taxatie 109 A. Aanrekening van het passief 109 B. Aanrekening van de vrijstelling 109 C. Progressievoorbehoud 110 D. Toepassing Vrijstellingen Vrijstelling van EUR 112 A. Algemeen 112 B. Wijze van aanrekening 114 C. Invloed van schenkingen 114 D. Bijkomende vrijstellingen Belastbaar minimum Legaten Natura 2000-gebied Bossen en wouden Verminderingen Vermindering wegens kinderlast 119 A. Algemeen 119 B. Bedrag van de vermindering 120 C. Vermindering in het voordeel van de langstlevende partner 120 D. Vormvoorwaarden Nieuwe overdrachten binnen het jaar Opeenvolgende overdrachten van goederen in blote eigendom Legaten 123 A. Tarief van 5,50 % 123 B. Tarief tot 7 % Wettelijke terugkeer Bijzondere regels 125 HOOFDSTUK 3 Bijzonder tarief voor familiale ondernemingen en aandelen Opzet en omkadering Federaal stelsel 127 7

6 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 8 Friday, September 14, :53 AM Fiscale gids: schenken en erven AFDELING 1. Vlaams Gewest Ontstaan en historiek Voorwaarden In hoofde van de erflater 129 A. Recht van successie en van overgang bij overlijden 129 B. Territoriale toepassing In hoofde van de erfopvolger 129 A. Verwantschap 129 B. Persoonlijke exploitatie In hoofde van de onderneming/vennootschap 130 A. Aard van de onderneming/vennootschap 130 B. Persoonlijke exploitatie van de onderneming/vennootschap Inhoudelijke voorwaarden 135 A. Activa 135 B. Participatievoorwaarde 137 C. Tewerkstellingsvoorwaarde 139 D. Antirechtsmisbruikbepaling Vormvoorwaarden 139 A. Bevestiging in de aangifte 139 B. Attest als bijlage bij de aangifte Belastbare grondslag Nettowaarde Holdingvennootschap Tarief Algemeen Fictiebepalingen (art. 7 W.Succ.) Behoud tariefverlaging Voortzetting van de activiteit 147 A. In hoofde van de onderneming 147 B. In hoofde van de vennootschap Verbod tot bewoning Behoud van kapitaal Jaarrekening Behoud van zetel Meldingsplicht Controle en inzage Controle Inzage 150 8

7 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 9 Friday, September 14, :53 AM Inhoudstafel AFDELING 2. Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ontstaan en historiek Voorwaarden In hoofde van de erflater 151 A. Successierecht en recht van overgang bij overlijden 151 B. Territoriale toepassing In hoofde van de erfopvolger 152 A. Verwantschap 152 B. Persoonlijke exploitatie In hoofde van de onderneming/vennootschap 152 A. Aard van de onderneming/vennootschap 152 B. Persoonlijke exploitatie van de onderneming/vennootschap Inhoudelijke voorwaarden (materiële voorwaarden) 153 A. Activa 153 B. Participatievoorwaarde 154 C. Historische tewerkstellingsvoorwaarde 155 D. Antirechtsmisbruikbepaling Vormvoorwaarden 155 A. Vermeldingen in de aangifte 156 B. Bijlagen bij de aangifte: attest Belastbare grondslag Netto-erfdeel Aanrekening van het passief Wel progressievoorbehoud Tarief Behoud tariefverlaging Voortzetting van de activiteit Behoud van tewerkstelling Behoud van kapitaal/vervreemdingsverbod Meldingsplicht 158 AFDELING 3. Waals Gewest Ontstaan en historiek Voorwaarden In hoofde van de erflater 160 A. Successierecht en recht van overgang bij overlijden 160 B. Territoriale toepassing 161 9

8 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 10 Friday, September 14, :53 AM Fiscale gids: schenken en erven 2. In hoofde van de erfopvolger 161 A. Verwantschap 161 B. Persoonlijke exploitatie In hoofde van de onderneming/vennootschap 161 A. Aard van de onderneming/vennootschap 161 B. Exploitatie van de onderneming/vennootschap Inhoudelijke voorwaarden (materiële voorwaarden) 162 A. Activa 162 B. Participatievoorwaarde 166 C. Historische tewerkstellingsvoorwaarde Vormvoorwaarden 167 A. Vermeldingen in de aangifte 168 B. Bijlagen bij de aangifte: attest 168 C. Regularisatie Belastbare grondslag Nettoaandeel Nettowaarde Aanrekening van het passief Geen progressievoorbehoud Tarief Behoud tariefverlaging Voortzetting van de activiteit Verbod tot aanwending als woning Behoud van tewerkstelling Behoud van kapitaal/vervreemdingsverbod Meldingsplicht Spontane melding en betaling 174 DEEL II SCHENKINGSRECHTEN 175 HOOFDSTUK 1 Gewestelijk karakter Algemeen Fiscale woonplaats Aanpassing Wetboek der Registratierechten

9 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 11 Friday, September 14, :53 AM Inhoudstafel HOOFDSTUK 2 Tarieven, vrijstellingen en verminderingen Inleiding Graad van verwantschap Progressief tarief Brutoaandeel Belastbare verrichtingen Algemeen Verdoken schenkingen Schenkingen onder voorwaarde 180 A. Opschortende voorwaarde 180 B. Ontbindende voorwaarde Verrichtingen die niet als schenkingen kunnen worden beschouwd Belastbare grondslag Verkoopwaarde Progressievoorbehoud Schenking met lasten Algemeen Lasten in het voordeel van de schenker Lasten in het voordeel van een derde Vrijstellingen Algemene vrijstellingen Bijzondere vrijstellingen 184 AFDELING 1. Vlaams Gewest Tarief Inleiding Hervormingen Onroerende goederen 186 A. Overzicht tarieven 186 B. Tarief categorie 1: in rechte lijn, tussen echtgenoten en samenwonenden 187 C. Categorie 2: broers en zusters 188 D. Categorie 3: ooms of tantes, neven of nichten 189 E. Categorie 4: alle andere personen Bouwgronden 189 A. Historiek 189 B. Algemeen

10 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 12 Friday, September 14, :53 AM Fiscale gids: schenken en erven C. Tarieven Roerende goederen 193 A. Algemeen 193 B. Tarieven 193 C. Registratie 193 D. Fiscale woonplaats 194 E. Schenking met lasten 194 F. Uitsluiting successierecht 194 G. Schenking onder opschortende voorwaarde Verminderingen Wegens kinderlasten 200 A. Algemeen 200 B. Kinderen 200 C. Vormvoorwaarde Bijzondere tarieven 201 A. Tarief van 7 % 201 B. Tarief van 5,5 % 202 C. Tarief van 1,1 % 202 D. 100 EUR Vrijstellingen 203 AFDELING 2. Brussels Hoofdstedelijk Gewest Tarief Inleiding Hervormingen Onroerende goederen 204 A. Overzicht tarieven 204 B. Tarief categorie 1: erfgenamen in rechte lijn, tussen echtgenoten en samenwonenden 205 C. Tarief categorie 2: broers en zussen 207 D. Tarief categorie 3: ooms of tantes en neven of nichten 207 E. Tarief categorie 4: alle andere personen 207 F. Vermindering voor gezinswoning Roerende goederen 210 A. Algemeen 210 B. Tarieven 210 C. Registratie 210 D. Fiscale woonplaats 212 E. Lasten in het voordeel van een derde 212 F. Uitsluiting successierechten 212 G. Impact op het successierecht

11 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 13 Friday, September 14, :53 AM Inhoudstafel 2. Verminderingen Wegens kinderlasten 213 A. Algemeen 213 B. Het begrip kinderen 214 C. Vormvoorwaarde Bijzondere tarieven 215 A. Tarief van 7 % 215 B. Tarief van 6,6 % 215 C. Tarief van 1,1 % 216 D. 100 EUR 216 E. Tarief van 3 % Vrijstellingen 217 AFDELING 3. Waals Gewest Tarief Inleiding Hervormingen Onroerende goederen 218 A. Overzicht tarieven 218 B. Tarief categorie 1: in rechte lijn en tussen echtgenoten 219 C. Categorie 2: broers en zusters 221 D. Categorie 3: ooms of tantes, neven of nichten 222 E. Categorie 4: alle andere personen 222 F. Vermindering gezinswoning Roerende goederen 223 A. Algemeen 223 B. In volle eigendom 224 C. Bijzonderheden 225 D. Belastbare grondslag 227 E. Lasten in het voordeel van een derde 228 F. Uitsluiting progressievoorbehoud Verminderingen Wegens kinderlast 229 A. Algemeen 229 B. Het begrip kinderen 230 C. Vormvoorwaarde Bijzondere tarieven 231 A. Tarief van 5,5 % 231 B. Tarief van 7 % 231 C. 100 EUR

12 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 14 Friday, September 14, :53 AM Fiscale gids: schenken en erven D. Tarief van 1,1 % 232 E. Tarief van 0 % Vrijstellingen Bossen en wouden Natura 2000-gebied 234 HOOFDSTUK 3 Bijzonder tarief voor familiale ondernemingen en aandelen Opzet en omkadering Doelstelling Erfrechtelijke impact 235 AFDELING 1. Vlaams Gewest Ontstaan en historiek Voorwaarden In hoofde van de schenker 237 A. Vlaamse inwoner 237 B. Territoriale toepassing In hoofde van de begiftigde 238 A. Verwantschap 238 B. Persoonlijke exploitatie In hoofde van de onderneming/vennootschap 238 A. Aard van de onderneming/vennootschap 238 B. Persoonlijke exploitatie van de onderneming/vennootschap Inhoudelijke voorwaarden 242 A. Activa 242 B. Participatievoorwaarde 244 C. Historische tewerkstellingsvoorwaarde Vormvoorwaarden 246 A. Authentieke akte 246 B. Verklaringen 246 C. Attest Belastbare grondslag Algemeen Nettowaarde Holdingvennootschap

13 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 15 Friday, September 14, :53 AM Inhoudstafel 4. Tarief Behoud vrijstelling Voortzetting van de activiteit 252 A. In hoofde van de onderneming 252 B. In hoofde van de vennootschap Verbod tot bewoning Behoud kapitaal Jaarrekening Behoud zetel Melding Controle en inzage Controle Inzage Antirechtsmisbruikbepaling 256 AFDELING 2. Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ontstaan en historiek Voorwaarden In hoofde van de schenker 256 A. Enkel fysieke persoon 256 B. Geen persoonlijke exploitatie 257 C. Geen minimumduur In hoofde van de begiftigde 257 A. Verwantschap 257 B. Persoonlijke exploitatie In hoofde van de onderneming/vennootschap 257 A. Aard van de onderneming/vennootschap 257 B. Persoonlijke exploitatie van de onderneming/vennootschap Inhoudelijke voorwaarden (materiële voorwaarden) 258 A. Activa 258 B. Participatievoorwaarde 262 C. Historische tewerkstellingsvoorwaarde Vormvoorwaarden 263 A. Notariële akte 263 B. Bijlagen Belastbare grondslag Nettowaarde Aanvullende verklaring

14 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 16 Friday, September 14, :53 AM Fiscale gids: schenken en erven 3. Progressievoorbehoud Tarief Behoud tariefverlaging Voortzetting van de activiteit 267 A. Onderneming 267 B. Aandelen Verbod tot aanwending als woning Verbod tot zetelverplaatsing Behoud van tewerkstelling Behoud van kapitaal/vervreemdingsverbod 271 A. Onderneming 271 B. Aandelen Jaarrekening Meldingsplicht 274 A. Voortzettingsvoorwaarde 274 B. Verbod tot aanwending als woning 275 C. Vervreemdingsverbod van de aandelen Antirechtsmisbruikbepaling 276 AFDELING 3. Waals Gewest Ontstaan en historiek Voorwaarden In hoofde van de schenker 277 A. Fysiek- of rechtspersoon 277 B. Territoriale toepassing 277 C. Geen persoonlijke exploitatie 277 D. Geen minimumduur In hoofde van de begiftigde 278 A. Fysiek- of rechtspersoon 278 B. Persoonlijke exploitatie In hoofde van de onderneming/vennootschap 278 A. Aard van de onderneming/vennootschap 278 B. Persoonlijke exploitatie van de onderneming/vennootschap Inhoudelijke voorwaarden (materiële voorwaarden) 279 A. Activa 279 B. Participatievoorwaarde 286 C. Historische tewerkstellingsvoorwaarde Vormvoorwaarden 288 A. Authentieke akte

15 VGLSUCR_DO_1201.fm Page 17 Friday, September 14, :53 AM Inhoudstafel B. Attest 288 C. Controle Belastbare grondslag Algemeen Nettowaarde Tarief Behoud tarief Voortzetting van de activiteit 290 A. Onderneming 290 B. Aandelen 291 C. Vorderingen Verbod tot aanwending als woning Verbod tot zetelverplaatsing Behoud tewerkstelling Vervreemdingsverbod 293 A. Onderneming 293 B. Aandelen Behoud van kapitaal Jaarrekening Melding