Mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek. De positie van mantelzorg in het keukentafelgesprek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek. De positie van mantelzorg in het keukentafelgesprek"

Transcriptie

1 Mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek De positie van mantelzorg in het keukentafelgesprek

2 Mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek Mét mensen beslissen, niet over hen. Dat is wat de Wmo 2015 beoogt met het onderzoek naar de persoonlijke situatie van iemand die aangeeft zorg of ondersteuning nodig te hebben. Mét mensen beslissen: dat geldt ook voor de mantelzorgers die betrokken zijn. In de praktijk geven veel gemeenten invulling aan het onderzoek door een gesprek aan te gaan met diegene die een beroep wil doen op (maatwerk)ondersteuning. Dit gesprek wordt ook wel het keukentafelgesprek genoemd. Het belang van de uitnodiging aan mantelzorgers voor het keukentafelgesprek is vastgelegd in de Wmo Nu de indicaties van mensen aflopen en gemeenten in korte tijd veel gesprekken gaan voeren, vestigt Mezzo hierop nog eens extra de aandacht. Deze notitie is bedoeld voor gemeenten en hun gespreksvoerders. Om hen te ondersteunen bij het realiseren van een goed keukentafelgesprek, vanuit het perspectief van mantelzorgers. We gaan in op wat een gesprek een góed gesprek maakt: wat kunt u als gemeente doen en wat als gespreksvoerder? We beginnen kort met de stand van zaken rond het keukentafelgesprek en geven inzicht in het belang ervan voor mantelzorgers. Deze notitie is digitaal beschikbaar op De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 2

3 Inhoudsopgave 1. De uitvoering van het keukentafelgesprek nu 4 2. Met de mantelzorger aan tafel 5 3. De voorwaarden voor een goed gesprek 6 4. Leidraad voor gespreksvoerders 7 5. Meer informatie 9 De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 3

4 1. De uitvoering van het keukentafelgesprek nu Gemeenten doen onderzoek naar de situatie van inwoners die zich melden met een vraag om ondersteuning. Dit gebeurt meestal in de vorm van het keukentafelgesprek. In het najaar van 2015 gaat de gemeente veel gesprekken voeren met mensen die voorheen recht op zorg hadden onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Het recht op AWBZ-zorg vervalt in de aanloop naar 1 januari Zorgvragers en mantelzorgers kunnen dan bij de gemeente terecht voor zorg en ondersteuning. Ook in 2016 en daarna blijven deze gesprekken belangrijk. Met nieuwe cliënten, maar ook met mensen wiens zorgsituatie verandert. Mezzo merkt dat bij de onderzoeken die gemeenten nu al doen en de gesprekken die zij voeren, mantelzorgers meestal niet goed betrokken zijn. Uit de cliëntenmonitor van Aandacht voor Iedereen (AVI) 1 van juli 2015 blijkt dat bijna de helft van de zorgvragers (43%) een gesprek heeft gehad. Van de mantelzorgers kreeg slechts 15% een uitnodiging van de gemeente voor het keukentafelgesprek. Het aantal mantelzorgers dat uitgenodigd wordt voor het keukentafelgesprek, is dus veel lager dan het aantal zorgvragers dat het gesprek voert met de gemeente. Daar komt bij dat een derde van de mantelzorgers aangeeft dat bij de totstandkoming van het nieuwe zorgaanbod, geen rekening is gehouden met hun wensen en behoeften. 40% van de mantelzorgers zei zelfs zich zwaarder belast te voelen door het nieuwe aanbod. Hier is dus nog een wereld te winnen. Mantelzorg in de Wmo 2015 Mezzo heeft bij de totstandkoming van de Wmo 2015 bedongen dat de mantelzorger ook moet worden uitgenodigd voor het keukentafelgesprek. Hierbij moet de gemeente niet alleen kijken naar wat de mantelzorger kan bijdragen, maar ook bespreken welke ondersteuning nodig is om de mantelzorg te kunnen (blijven) bieden. Daarnaast mag mantelzorg niet worden gezien als voorliggende voorziening. Dat wil zeggen: het bieden van mantelzorg is vrijwillig en kan niet worden afgedwongen door de gemeente, om te besparen op professionele zorg. Artikel Indien bij het college melding wordt gedaan van een behoefte aan maatschappelijke ondersteuning, voert het college in samenspraak met degene door of namens wie de melding is gedaan en waar mogelijk met de mantelzorger of mantelzorgers dan wel diens vertegenwoordiger, zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk binnen zes weken, een onderzoek uit overeenkomstig het tweede tot en met achtste lid. Het college bevestigt de ontvangst van de melding. ( ) 4. Het college onderzoekt: a. de behoeften, persoonskenmerken en de voorkeuren van de cliënt; b. de mogelijkheden om op eigen kracht of met gebruikelijke hulp zijn zelfredzaamheid of zijn participatie te verbeteren of te voorzien in zijn behoefte aan beschermd wonen of opvang; c. de mogelijkheden om met mantelzorg of hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk te komen tot verbetering van zijn zelfredzaamheid of zijn participatie of te voorzien in zijn behoefte aan beschermd wonen of opvang; d. de behoefte aan maatregelen ter ondersteuning van de mantelzorger van de cliënt; ( ) 1) AVI is het programma voor signalering en monitoring van de veranderingen in de zorg vanuit cliëntenperspectief. Mezzo is partner in het programma. De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 4

5 2. Met de mantelzorger aan tafel De zorgvrager en mantelzorger(s) hebben een unieke relatie. Hun mogelijkheden, ondersteuningsbehoeften, onderlinge afspraken en bijdragen vormen samen een bestaande zorgsituatie. 80% van alle zorg en ondersteuning aan de zorgvrager wordt in informele sfeer gegeven! Mantelzorgers betrekken bij het keukentafelgesprek Wanneer in het keukentafelgesprek aan bod komt welke bijdrage familie, vrienden of andere mantelzorgers leveren of kunnen gaan leveren aan de zorg, kunnen zij zelf bij dit gesprek niet ontbreken. Al helemaal niet als er sprake is van een afhankelijke relatie of een kwetsbare situatie. Wanneer bijvoorbeeld kinderen samen voor hun dementerende vader of moeder zorgen, kunnen geen beslissingen worden genomen over ondersteuning zónder hen te betrekken bij het gesprek hierover. Het verhaal van de mantelzorger en zorgvrager is leidend Het onderzoek is de basis voor het leveren van goede en passende zorg en ondersteuning. Maatwerk is van groot belang voor het langer thuis kunnen blijven wonen én de ervaren kwaliteit van leven van zowel de zorgvrager als de mantelzorger(s). Een goed onderzoek begint met een gezamenlijk gesprek, waarbij de verschillende belangen open op tafel liggen. Het kenmerk van een dergelijke dialoog is dat partijen, zich bewust van ieders rol en verantwoordelijkheid, als gelijkwaardige partners het gesprek aangaan. Daarbij wordt eerst de (zorg)situatie in beeld gebracht en pas daarna komen de mogelijke vraagstelling en oplossingsrichtingen aan de orde. Het verhaal van de zorgvrager en de mantelzorger is hierin leidend. Mantelzorgers zijn van grote betekenis in het leven van hun naaste. In de eerste plaats door de persoonlijke relatie die ze met elkaar hebben. Maar vooral vanwege de zorg die mantelzorgers geven. De gespreksvoerder moet bij deze realiteit aansluiten. Mantelzorgers in hun kracht zetten Pas wanneer mensen kunnen zorgen, op een manier die bij hun eigen leven past, houden ze het vol. Alleen dan kunnen ze blijven werken, naar school gaan en hun eigen huishouden draaiende houden. Als gemeenten en zorgaanbieders mantelzorgers vanuit deze visie benaderen, kunnen zij langer, beter en gezonder voor een ander zorgen. De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 5

6 3. De voorwaarden voor een goed gesprek De mantelzorger is een belangrijke gesprekspartner in het keukentafelgesprek. Hieronder volgt een aantal adviezen om mantelzorgers bij het gesprek te betrekken. Uitnodiging Nodig de mantelzorger nadrukkelijk uit om deel te nemen aan het gesprek over de zorg en ondersteuning aan de zorgvrager. De uitnodiging voor de mantelzorger gaat meestal via de zorgvrager. In de trant van u mag iemand meenemen bij het gesprek (familie, vriend, mantelzorger). Dit doet geen recht aan de urgentie. Door bijvoorbeeld de mantelzorger(s) zelf een uitnodiging te sturen of als er geen gegevens bekend zijn van de mantelzorger(s) een brief toe te voegen die speciaal gericht is aan de mantelzorger(s). De zorgvrager kan deze uitnodiging dan aan de mantelzorger(s) geven, waardoor zij zich expliciet uitgenodigd voelen. Het is aan de zorgvrager en mantelzorger om te bepalen of aanwezigheid van beiden in hun situatie gewenst is. Wanneer de gemeente een andere vorm van onderzoek hanteert, betrek hierbij ook de mantelzorger. Wijs mensen ter voorbereiding op het gesprek op de tiplijst voor mantelzorgers van Mezzo en de handreiking van de cliëntenorganisaties over de bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo Wijs hen ook op de mogelijkheid van kosteloze cliëntondersteuning. Als niet bekend is wie mantelzorg verleent, ga dan actief op zoek naar naast betrokkenen/mantelzorger(s). Kijk voor tips voor het vinden van mantelzorgers in het Mezzo Model. Houd er bij de uitnodiging altijd rekening mee, dat de tijd en plaats van het onderzoek aansluit bij de mogelijkheden van de mantelzorger(s). Bied bijvoorbeeld de zorgvrager en mantelzorger(s) de mogelijkheid om tijd en plaats aan te passen als het hen niet uitkomt. Bejegening Benader de mantelzorger als gelijkwaardige gesprekspartner. Diens bijdrage is immers mede bepalend voor de actuele zorgsituatie en de behoefte aan ondersteuning en hulp. De ervaringsdeskundigheid van de mantelzorger in het verlenen van zorg is bovendien van onschatbare waarde. Mensen herkennen zich soms niet in een beleidsterm als mantelzorger. Sluit in communicatie-uitingen daarom aan bij de belevingswereld van inwoners: ondersteunt u/zorgt u voor uw kind/partner/goede vriend/kennis?. Of benoem verschillende soorten mantelzorg wanneer u mensen benadert, zoals het regelen van, zorgen voor of begeleiden bij doktersbezoeken. Houd in de toon rekening met verschillende typen mantelzorgers: jonge, schoolgaande mantelzorgers, werkenden, allochtonen, mensen die voor een kind of juist voor een ouder zorgen. Clientondersteuning Zorg dat de cliëntondersteuners algemene kennis van mantelzorg hebben en zich bewust zijn van de positie van de mantelzorger. Bied waar nodig mantelzorgers ondersteuning aan voor een goede voorbereiding op het keukentafelgesprek. Wijs hen bijvoorbeeld op de mantelzorgconsulent van een lokale of regionale organisatie voor informele zorg, zoals een Steunpunt Mantelzorg. Deskundigheid en gespreksvaardigheden Zorg dat de gesprekvoerders van het keukentafelgesprek oog en oor hebben voor de mantelzorger, kennis van mantelzorg en de positie van informele zorg in de wet. Lees hierover meer in de paragraaf voor gespreksvoerders. Verslag Zorg dat de mantelzorger invloed heeft op het verslag wanneer er afspraken in worden gemaakt over zijn of haar inzet. Zeker ook wanneer die van invloed zijn op de mate van professionele zorg die wordt ingezet. De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 6

7 4. Leidraad voor gespreksvoerders Gaat u in gesprek met een mantelzorger? Dan volgen hier een aantal tips om kennis te maken, de draaglast en -kracht in beeld te brengen, afspraken te maken, het gesprek af te sluiten en nazorg te verlenen. Kennismaken Laat een mantelzorger zich in zijn eigen positie welkom voelen. De mantelzorger is een gelijkwaardige gesprekspartner, niet een afgeleide van de hulpvrager. In deze fase van het gesprek is vragen stellen, luisteren, erkenning en reflectie van groot belang. Houd er rekening mee dat mensen graag gehoord en gezien willen worden, voordat naar oplossingen wordt gekeken. Verplaats u daarom in de persoon en de situatie van de aanvrager en zijn mantelzorger. Laat de aanvrager en de mantelzorger hun verhaal doen. Volg dat verhaal en stel open vragen. Check regelmatig of u hen goed begrepen heeft. Vraag welke hulp de mantelzorger geeft en wat dat voor hem betekent. Hoe is het bijvoorbeeld voor hem om te zien dat zijn partner achteruit gaat? Realiseer u dat begrip al een deel van de oplossing is. Heb dus niet alleen aandacht voor de beperking(en) die de aanvrager ervaart, maar ook voor de betekenis van die beperking(en). Een beperking betekent altijd verlies. Ga ook in op de interpretatie van dat verlies. Zo n interpretatie klopt soms niet. Als iemand bijvoorbeeld zijn tuin niet meer kan onderhouden en denkt dat hij daarom moet verhuizen, is het goed verderop in het gesprek samen op zoek te gaan naar alternatieven. Draaglast en kracht in beeld brengen Benader de mantelzorger vanuit een breder perspectief met oog voor werk, inkomen, gezin/relatie en vrijetijdsbesteding. Vraag naar wat goed gaat. Spreek waardering uit voor wat de mantelzorger doet voor zijn of haar naaste. Wijs hem eventueel meteen op de wijze waarop de gemeente de waardering voor mantelzorgers (als vervanging van het mantelzorgcompliment) heeft geregeld. Vraag of de mantelzorg goed te combineren is. Vraag of er behoefte is aan ondersteuning. Bedenk dat de ene mantelzorger andere ondersteuning nodig heeft dan de andere mantelzorger in een vergelijkbare situatie. Kijk met preventieve blik. De zorglast voor mantelzorgers neemt vaak stapje voor stapje toe. Is er eenmaal te veel zorg op de schouders van de mantelzorger terecht gekomen, dan raakt zijn zelfstandigheid in de knel, gaat de zorg ten koste van zijn gezondheid en kunnen er thuis of op het werk conflicten ontstaan. Als een mantelzorger eenmaal overbelast is, is het te laat. De aandacht moet óók uitgaan naar mantelzorgers die matig belast zijn. De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 7

8 Hoewel mantelzorgers veel op hun bordje krijgen, vinden mensen het niet makkelijk om uit zichzelf aan te geven dat de zorg hen zwaar valt. Verlaag de drempel door met begrip voor deze schroom de ondersteuningsvraag te benoemen. Of stel concreet voor dat iemand met de mantelzorger contact opneemt. Wees alert op signalen van overbelasting. Er zijn verschillende instrumenten om overbelasting in kaart te brengen: Caregiver Strain Index Test Ervaren Druk door Informele Zorg Bied de mantelzorger zo nodig een apart gesprek aan. Het kan voor een mantelzorger lastig zijn om in aanwezigheid van de hulpvrager aan te geven dat de verzorging zwaar is of dat de mantelzorger beperkingen ervaart als gevolg van de mantelzorg. Afspraken maken In plaats van extra druk op de mantelzorger te leggen is er een betere oplossing: anderen bij de zorg betrekken. Zodat de mantelzorger de zorg kan delen met familie, vrienden, buren en vrijwilligers. Een sterk sociaal netwerk is cruciaal om de zorg vol te houden. Maak gebruik van bijvoorbeeld de MantelScan om het netwerk in beeld te brengen. Als iemand geen of een zwak netwerk heeft kan het zinvol zijn te bespreken of ondersteuning bij het versterken van het netwerk mogelijk en gewenst is. In veel gemeenten worden vrijwillige netwerkcoaches ingezet die werken volgens de methode Natuurlijk, een netwerkcoach! Vermijd oordelen over de keuze van mensen over hun eigen (vrije)tijdsbesteding en de mate waarin iemand kan zorgen voor een ander. Zoek samen naar een oplossing. Let op: mantelzorg mag niet verplicht of afgedwongen worden! Als de mogelijkheden van het netwerk verkend zijn kan besproken worden welke algemene voorzieningen van de gemeente beschikbaar zijn. Wijs mantelzorgers op de mogelijkheden voor ondersteuning, bijvoorbeeld via een steunpunt mantelzorg en de Mezzo Mantelzorglijn. Ook als de mantelzorger op dit moment geen behoefte heeft aan ondersteuning is deze informatie zinvol, voor het moment dat het wel nodig blijkt. Een maatwerkarrangement kan bestaan uit oplossingen, die zowel geboden worden door mantelzorgers, andere mensen uit het eigen sociale netwerk, algemene voorzieningen, inzet vrijwilligers en/of professionals. Afsluiten Informeer de mantelzorger over zijn rechten, plichten en mogelijkheden, zoals de procedure van bezwaar en beroep. Wees duidelijk over de status van het verslag en de rol van de mantelzorger daar in. Nazorg Blijf na het gesprek de mantelzorger betrekken in correspondentie. De hoofdregel van de Wet bescherming persoonsgegevens luidt immers dat iedereen het recht heeft om te weten wat er waar over hem/haar vast ligt en wat er tussen wie wordt uitgewisseld. Het onderzoeken van een ondersteuningsvraag stopt niet bij het keukentafelgesprek. Zo kan de zorgsituatie veranderen. Blijf deze volgen en plan evaluatiemomenten. Wacht niet tot de mantelzorger overbelast is. Houd een vinger aan de pols. Dit kan ook als taak bij het sociale wijkteam of steunpunt mantelzorg worden neergelegd. De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 8

9 5. Meer informatie De regioadviseurs van Mezzo adviseren u graag over het betrekken van mantelzorgers bij het keukentafelgesprek. Heeft u vaker vragen aan Mezzo of behoefte aan advies op maat? Word lid! Gemeenten kunnen een serviceabonnement afsluiten. Of lees meer over het Mezzo lidmaatschap voor Wmo- en andere adviesraadsleden en organisaties voor informele zorg. Meer lezen over de vernieuwing van mantelzorgondersteuning en lokale samenwerking rond het thema informele zorg? Maak gebruik van het Mezzo Model Informele Zorg. Colofon Tekst en eindredactie: Mezzo Cartoons: John Körver Fotografie: Theo Scholten, Joost van Velsen Opmaak: Studio Buiten de Deur, Amsterdam Bunnik, september 2015 De mantelzorger, gesprekspartner in het onderzoek 9

10 Contact Mezzo Mezzo Mezzo Mantelzorglijn (10 ct/pm) mezzo.nl DIG 09 15

Mezzo memo. Betreft : Het keukentafelgesprek, visie en uitgangspunten Van : Mezzo Bijlage 1 : Het keukentafelgesprek in de praktijk

Mezzo memo. Betreft : Het keukentafelgesprek, visie en uitgangspunten Van : Mezzo Bijlage 1 : Het keukentafelgesprek in de praktijk Mezzo memo Betreft : Het keukentafelgesprek, visie en uitgangspunten Van : Mezzo Bijlage 1 : Het keukentafelgesprek in de praktijk Inleiding Gemeenten krijgen een steeds grotere taak in de ondersteuning

Nadere informatie

Aandachtspunten voor het gesprek in de Wmo Voor Wmo-raden

Aandachtspunten voor het gesprek in de Wmo Voor Wmo-raden Aandachtspunten voor het gesprek in de Wmo Voor Wmo-raden 1 Aandachtspunten voor het gesprek in de Wmo Voor Wmo-raden Het gesprek (ook wel keukentafelgesprek genoemd) is een gesprek tussen burger en gemeente.

Nadere informatie

Opstellen beleid mantelzorgwaardering. Een handreiking voor gemeenten

Opstellen beleid mantelzorgwaardering. Een handreiking voor gemeenten Opstellen beleid mantelzorgwaardering Een handreiking voor gemeenten Mantelzorgwaardering biedt gemeenten kansen Mantelzorgwaardering biedt u de kans om mantel- zorgers te vinden en om de belangrijke bijdrage

Nadere informatie

Mezzo Advies voor gemeenten Verordening WMO versie 2

Mezzo Advies voor gemeenten Verordening WMO versie 2 voor gemeenten Verordening WMO 2015 versie 2 Mezzo Auteur: Karin Verbeek Bunnik, oktober 2014 Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. DE REIKWIJDTE VAN MANTELZORG... 3 2.1. Mantelzorg is altijd vrijwillig...

Nadere informatie

Secretariaat WMO raad: Maaskantveld 26, 2992 HM Barendrecht. secretariaat: Website:

Secretariaat WMO raad: Maaskantveld 26, 2992 HM Barendrecht.  secretariaat: Website: Secretariaat WMO raad: Maaskantveld 26, 2992 HM Barendrecht E-mail secretariaat: info@wmo-raadbarendrecht.nl Website: www.wmo-raadbarendrecht.nl Aan het College van Burgemeester en Wethouders Postbus 501

Nadere informatie

Wijkteams en informele zorg. 22 juni 2015 Inge Redeker (Vilans)

Wijkteams en informele zorg. 22 juni 2015 Inge Redeker (Vilans) Wijkteams en informele zorg 22 juni 2015 Inge Redeker (Vilans) 1 Kort kennismaken Wie zit er in de zaal? Professionals uit wijkteams? Mantelzorgers? Vrijwilligers? Overig? Wir-war aan wijkteams In veel

Nadere informatie

Mantelzorg waardering en ondersteuning

Mantelzorg waardering en ondersteuning 6 juli 2017 Mantelzorg waardering en ondersteuning Betreft: kadernota 2017-2021 Beste leden van de gemeenteraad, burgemeester, wethouder en andere aanwezigen, Vanavond wordt de kadernota 2017-2021 van

Nadere informatie

Wmo. Een goed gesprek met de burger. Checklist voor gemeenten

Wmo. Een goed gesprek met de burger. Checklist voor gemeenten Wmo Een goed gesprek met de burger Checklist voor gemeenten Deze folder is tot stand gekomen op basis van gesprekken met burgers en cliëntenorganisaties. 2. Het gesprek 2 1. De aanvraag van het gesprek

Nadere informatie

Mezzo Model Informele Zorg

Mezzo Model Informele Zorg Voor gemeenten, zorg- en welzijnsorganisaties en werkgevers. Mezzo Model Informele Zorg Samenwerken om mantelzorgers en vrijwilligers goed te ondersteunen. Passende ondersteuning voor mantelzorgers en

Nadere informatie

HOE U DE SAMENWERKING MET MANTELZORGERS VERBETERT

HOE U DE SAMENWERKING MET MANTELZORGERS VERBETERT HOE U DE SAMENWERKING MET MANTELZORGERS VERBETERT Tips voor professionals die voor thuiswonende ouderen zorgen ZORGNETWERK VAN EEN KWETSBARE OUDERE Team van verpleegkundigen en verzorgenden Partner 1 2

Nadere informatie

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Meer dan 15.000 mensen zijn vrijwilliger bij een Waarom dit manifest? organisatie voor Vrijwillige Thuishulp,

Nadere informatie

Manifest. van de mantelzorger

Manifest. van de mantelzorger Manifest van de mantelzorger Manifest van de Mantelzorger Mantelzorgers zijn mensen die onbetaald en vanuit een persoonlijke band zorgen voor een hulpbehoevende oudere, chronische zieke of gehandicapte

Nadere informatie

Handig om te weten en om niet te vergeten bij

Handig om te weten en om niet te vergeten bij Handig om te weten en om niet te vergeten bij het keukentafelgesprek Deze brochure gaat over het keukentafelgesprek. Het keukentafelgesprek is het persoonlijke gesprek dat je voert op het moment dat je

Nadere informatie

AANSTUREN OP BETERE SAMENWERKING TUSSEN PROFESSIONALS EN MANTELZORGERS

AANSTUREN OP BETERE SAMENWERKING TUSSEN PROFESSIONALS EN MANTELZORGERS AANSTUREN OP BETERE SAMENWERKING TUSSEN PROFESSIONALS EN MANTELZORGERS Informatie voor managers en beleidsmedewerkers van thuiszorgorganisaties ZORGNETWERK VAN EEN KWETSBARE OUDERE Team van verpleegkundigen

Nadere informatie

Onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief. De stand van zaken medio 2015

Onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief. De stand van zaken medio 2015 Onafhankelijke cliëntondersteuning vanuit cliëntenperspectief De stand van zaken medio 2015 AVI-toolkit 22 April 2015 Inhoudsopgave Onafhankelijke cliëntondersteuning... 3 1. Het belang van onafhankelijke

Nadere informatie

Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13

Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13 Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13 1 Wat is Mezzo? Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerszorg Visie: Wij maken het mogelijk dat mensen op eigen wijze voor elkaar

Nadere informatie

Mantelzorg en vrijwilligerszorg is de basis

Mantelzorg en vrijwilligerszorg is de basis Mantelzorg en vrijwilligerszorg is de basis - Beuningen - - donderdag 19 november 2015 1 Van Binnenhof naar Beuningen een beeld 2 Waar hebben we het over zelfzorg gebruikelijke zorg Informele zorg professionele

Nadere informatie

Mezzo Advies Verordening WMO 2015

Mezzo Advies Verordening WMO 2015 Verordening WMO 2015 Mezzo Auteur: Karin Verbeek Bunnik, mei 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. De reikwijdte van mantelzorg 4 2.1 Mantelzorg is altijd vrijwillig 4 2.2 Mantelzorg en bovengebruikelijke

Nadere informatie

Opstellen beleid mantelzorgwaardering Een handreiking voor gemeenten

Opstellen beleid mantelzorgwaardering Een handreiking voor gemeenten Opstellen beleid mantelzorgwaardering 2017 Een handreiking voor gemeenten Mantelzorgwaardering biedt gemeenten kansen Voor u ligt de geactualiseerde versie, inclusief praktijkverhalen, van de Mezzo handreiking

Nadere informatie

Nota Mantelzorgondersteuning

Nota Mantelzorgondersteuning Nota Mantelzorgondersteuning Inleiding De gemeente is vanuit de Wmo verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning. Vanuit de oude Wmo is deze ondersteuning ondergebracht bij Stichting Welzijn Hattem (hierna

Nadere informatie

Gemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning

Gemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Hattem. Nr. 92794 13 juli 2016 Gemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning Inleiding De gemeente is vanuit de Wmo verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning.

Nadere informatie

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger met een visuele beperking of doofblindheid

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger met een visuele beperking of doofblindheid Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger met een visuele beperking of doofblindheid 31 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers AVI-toolkit 16-a Januari 2015 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Wmo 2015 Gemeente Zeist

Wmo 2015 Gemeente Zeist Wmo 2015 Gemeente Zeist Het veranderende zorgaanbod voor ouderen, mantelzorgers en mensen met dementie. Dinsdag 14 oktober 2014 Even voorstellen Naam: Judith van Leeuwen Functie: accountmanager Wmo bij

Nadere informatie

Handreiking Zorg- & Welzijnsarrangement

Handreiking Zorg- & Welzijnsarrangement Handreiking Zorg- & Welzijnsarrangement voor duidelijke afspraken in samenwerking tussen formele en informele partijen rondom een persoon met ondersteuningsvraag versie januari 2018 Hoe kom je tot een

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Wmo en Jeugdwet

Cliëntervaringsonderzoek Wmo en Jeugdwet Cliëntervaringsonderzoek Wmo en Jeugdwet Management Summary Gemeenten zijn verplicht om jaarlijks inzicht te krijgen in de ervaringen van cliënten vanuit de Wmo en Jeugdwet. Onderzoeksbureau Flycatcher

Nadere informatie

Doel. Inleiding. De mantelzorger als samenwerkingspartner MANTELZORGBELEID VIERSTROOM

Doel. Inleiding. De mantelzorger als samenwerkingspartner MANTELZORGBELEID VIERSTROOM MANTELZORGBELEID VIERSTROOM Doel Het doel van deze tekst is een kader beschrijven waarbinnen doelstellingen en randvoorwaarden zijn vastgelegd die de samenwerking met mantelzorgers en ondersteuning van

Nadere informatie

Gemeente Sittard-Geleen. Uitvoeringsplan Informele Zorg Inzet van mantelzorgers en (zorg-)vrijwilligers

Gemeente Sittard-Geleen. Uitvoeringsplan Informele Zorg Inzet van mantelzorgers en (zorg-)vrijwilligers Gemeente Sittard-Geleen Uitvoeringsplan Informele Zorg Inzet van mantelzorgers en (zorg-)vrijwilligers 2015 Inhoud 1. Inleiding... 1 2.1 Mantelzorgondersteuning... 2 2.1.1 Aandacht aan de voorkant... 2

Nadere informatie

Inhoud Inleiding... 1 Resultaten... 3 Wat neem je mee uit deze bijeenkomst?... 3 Wat vond je van de bijeenkomst?... 4 Heb je een tip?...

Inhoud Inleiding... 1 Resultaten... 3 Wat neem je mee uit deze bijeenkomst?... 3 Wat vond je van de bijeenkomst?... 4 Heb je een tip?... Werkconferentie Zorg Verandert en Contactpunt Mantelzorg Hoogeveen van 28 februari 2018 Inhoud Inleiding... 1 Resultaten... 3 Wat neem je mee uit deze bijeenkomst?... 3 Wat vond je van de bijeenkomst?...

Nadere informatie

Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties

Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties Geleen, 05 augustus 2017 Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties Aan: Voorzitter gemeenteraadsfractie XXX in Sittard-Geleen Geachte Heer / Mevrouw YYY,

Nadere informatie

Informatiekaart 2. Mantelzorg in de Wmo 2015. Gemeenten aan zet. Kennisdossier Mantelzorg en de Wmo

Informatiekaart 2. Mantelzorg in de Wmo 2015. Gemeenten aan zet. Kennisdossier Mantelzorg en de Wmo Informatiekaart 2 Mantelzorg in de Wmo 2015 In de vernieuwde Wmo staan participatie en zelfredzaamheid centraal. Nederland wordt steeds meer een participatiemaatschappij: de rol van de overheid in zorg

Nadere informatie

De Adviesraad Sociaal geeft hierbij aanbevelingen en advies voor een bijgesteld beleid dat herkenbaar is en transparant voor de burger.

De Adviesraad Sociaal geeft hierbij aanbevelingen en advies voor een bijgesteld beleid dat herkenbaar is en transparant voor de burger. Datum : Kenmerk : Aan : het college van B en W van de Gemeente Oss Betreft : Ongevraagd advies mantelzorg Geacht college, Op 29 mei 2016 heeft de toenmalige Wmo raad advies uitgebracht over het Mantelzorgbeleid

Nadere informatie

Jaarverslag Mantelzorg Adviesraad Zwolle

Jaarverslag Mantelzorg Adviesraad Zwolle Jaarverslag 2014 Mantelzorg Adviesraad Zwolle Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. De Mantelzorg Adviesraad... 4 3. PR en communicatie... 4 4. Activiteiten... 4 5. Advisering... 5 6. Deskundigheidsbevordering...

Nadere informatie

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger. 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers

Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger. 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers Adviezen bij het keukentafelgesprek: mijn rol als burger 25 Aanbevelingen voor Wmo-raden, cliëntenorganisaties en burgers AVI-toolkit 16 Oktober 2014 Inhoudsopgave A. Melding... 3 B. Onderzoek... 3 C.

Nadere informatie

Feiten en cijfers mantelzorg

Feiten en cijfers mantelzorg Feiten en cijfers mantelzorg Hieronder leest u de meest belangrijke feiten en cijfers op het gebied van mantelzorg in Nederland uit het SCP-rapport 'Informele hulp: wie doet er wat?' (2015). Aantal mantelzorgers

Nadere informatie

Advies Beleidsplan WMO 2015-2018

Advies Beleidsplan WMO 2015-2018 Advies Beleidsplan WMO 2015-2018 Vastgesteld in Wmo-raadsvergadering d.d. 14-08-2014 INHOUDSOPGAVE 1. Adviesaanvraag... 2 2. Onderwerp van advies (adviesvragen)... 2 3. Samenvatting... 2 4. Advies... 2

Nadere informatie

Cliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente?

Cliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Cliëntondersteuning Tips voor het keukentafelgesprek Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Inleiding...3 Leeswijzer...4 Wet maatschappelijke ondersteuning...5

Nadere informatie

Korte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering

Korte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering Checklist Kanteling binnen gemeenten Korte schets over wat de Kanteling inhoudt, samenhang met Welzijn Nieuwe Stijl Kanteling in beleid en verordening Kanteling in de uitvoering Kanteling in beleid Ja

Nadere informatie

Factsheet. Uitleg over cliëntondersteuning De cliëntenraad aan zet

Factsheet. Uitleg over cliëntondersteuning De cliëntenraad aan zet Factsheet Uitleg over cliëntondersteuning De cliëntenraad aan zet Colofon Uitgave Landelijke Cliëntenraad Postbus 95966 2509 CZ Den Haag T (070) 3499790 www.landelijkeclientenraad.nl info@lcr-suwi.nl Auteurs

Nadere informatie

Zorgt u voor iemand die niet bij u in buurt woont, dan kan de afstand

Zorgt u voor iemand die niet bij u in buurt woont, dan kan de afstand Mantelzorg en Wonen Zorgt u voor iemand die niet bij u in buurt woont, dan kan de afstand Zorgen een probleem zijn. voor U en degene een voor ander wie u zorgt en kunnen geldzaken dan dichter bij Me elkaar

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 16 oktober 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 16 oktober 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Zorg Verandert en wat nu? 141103, SBOG, Westervoort

Zorg Verandert en wat nu? 141103, SBOG, Westervoort Zorg Verandert en wat nu? 141103, SBOG, Westervoort Zorg Verandert Wie zijn wij? We richten ons op Wat gaan we doen? Informeren over veranderingen voor zover mogelijk Veranderingen wegen Wat doen we niet?

Nadere informatie

GESCAND OP 2 7 APR, Page 1 of 3. Zant, Tim j. Van: Ellen Bartels j Gemeente Oostzaan

GESCAND OP 2 7 APR, Page 1 of 3. Zant, Tim j. Van: Ellen Bartels j Gemeente Oostzaan 27-4-2011 GESCAND OP 2 7 APR, 2011 Zant, Tim j. Page 1 of 3 Van: Ellen Bartels [e.bartels@mezzo.nl] j Gemeente Oostzaan Verzonden: dinsdag 26 april 2011 16:07 " ~" ~~" CC- Hanneke VenA/eij; Karin Verbeek;

Nadere informatie

Programma. 1. Presentatie onderzoek: Fadoua Achgaph uur. 2. Presentatie van organisaties uur Pluspunt MEE Activite

Programma. 1. Presentatie onderzoek: Fadoua Achgaph uur. 2. Presentatie van organisaties uur Pluspunt MEE Activite Programma 1. Presentatie onderzoek: Fadoua Achgaph 19.35-19.55 uur 2. Presentatie van organisaties 19.55-20.10 uur Pluspunt MEE Activite 3. Presentatie 20.15-20.20 uur Gemiva Mezzo LVvm 4. Workshops in

Nadere informatie

Evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg

Evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg Evaluatie van de Hervorming Langdurige Zorg Peteke Feijten Voor de themabijeenkomst Wmo 2015, hoe nu verder? Regionale Adviesraad Wmo Drechtsteden 5 november 2018 Achtergrond en afbakening Al jarenlang

Nadere informatie

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz BEREIKBAARHEID EN INFORMATIE Hoe word ik als cliënt geïnformeerd over de veranderingen? Met een brief van de gemeente Met een persoonlijk gesprek in 2015

Nadere informatie

Rapportage Onderzoek Mantelzorg

Rapportage Onderzoek Mantelzorg Rapportage Onderzoek Mantelzorg Westelijke Mijnstreek, september 2015 Inhoudsopgave pagina Inleiding - 1-1. Voorbereiding - 2-2. Bevindingen - 3-3. Conclusie & aanbevelingen - 5-4. Dankwoord - 6 - Inleiding

Nadere informatie

Er is een aantal aanleidingen om mantelzorgwaardering formeel te regelen. Deze zijn hieronder vermeld.

Er is een aantal aanleidingen om mantelzorgwaardering formeel te regelen. Deze zijn hieronder vermeld. Mantelzorgwaardering 1. Inleiding Mantelzorgwaardering biedt de gemeente de kans om de maatschappelijke bijdrage van mantelzorgers in de samenleving te erkennen en om mantelzorgers te vinden. Mantelzorger

Nadere informatie

Zorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015

Zorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015 Zorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015 De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) is er op gericht dat gemeenten

Nadere informatie

NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug

NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug Dit beleid is in eerste instantie opgesteld voor intramurale cliënten van ISZ De Brug. De vertaalslag naar extramurale cliënten moet nog worden gemaakt. Inleiding

Nadere informatie

Oude en nieuwe Wmo. ondersteuning. 2 Deze resultaatgebieden zijn: a. een huishouden te voeren; b. zich te verplaatsen in en om de woning;

Oude en nieuwe Wmo. ondersteuning. 2 Deze resultaatgebieden zijn: a. een huishouden te voeren; b. zich te verplaatsen in en om de woning; Oude en nieuwe Wmo De Tweede Kamer is akkoord met het Voorstel van wet Wmo 2015. Na behandeling in de Eerste Kamer zal dit voorstel eind 2014 de huidige Wmo gaan vervangen. Tussen de huidige Wmo en het

Nadere informatie

MANDAAT BESCHERMD WONEN

MANDAAT BESCHERMD WONEN MANDAAT BESCHERMD WONEN Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Waalwijk overwegende: dat op 1 januari 2015 de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (hierna: de Wet) in werking

Nadere informatie

Versie 17 juni 2015. Nadere regeling waardering mantelzorgers 2015

Versie 17 juni 2015. Nadere regeling waardering mantelzorgers 2015 Versie 17 juni 2015 Nadere regeling waardering mantelzorgers 2015 Vastgesteld in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Hilversum op 30-06-2015 Burgemeester en wethouders

Nadere informatie

Als je zorg nodig hebt, wat dan.? Weet u hoeveel euro s de totale gezondheidszorg in 2014 in Nederland ongeveer heeft gekost?

Als je zorg nodig hebt, wat dan.? Weet u hoeveel euro s de totale gezondheidszorg in 2014 in Nederland ongeveer heeft gekost? Als je zorg nodig hebt, wat dan.? Weet u hoeveel euro s de totale gezondheidszorg in 2014 in Nederland ongeveer heeft gekost? Jolanda Smit, Marti Wassenaar en Thomas Evers april 2015 Waarom veranderingen?

Nadere informatie

Reactie Apcg Wijkteams in Beeld, december Aan College van B en W CC raadsleden. Geacht College,

Reactie Apcg Wijkteams in Beeld, december Aan College van B en W CC raadsleden. Geacht College, Aan College van B en W CC raadsleden Geacht College, Onlangs heeft u een evaluatiekrant uitgebracht over de wijkteams. De toon van de evaluatie is overwegend positief. De wijkteamcoaches zijn enthousiast

Nadere informatie

Mantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg

Mantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg Mantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg Workshop Mantelzorg Febe Lenie de Pater Consulent Mantelzorg Freelancer Mantelzorgondersteuning November 2014 Doel workshop Bewustwording rol en positie

Nadere informatie

Nieuwsbrief zomer 2015 Inhoud o.a.

Nieuwsbrief zomer 2015 Inhoud o.a. Nieuwsbrief zomer 2015 Inhoud o.a. Wat is onafhankelijke cliëntondersteuning Misverstanden over WMO 2015 Mantelzorgcompliment aanvragen Niet vergeten Gehandicaptenraad Westervoort Molenacker 79 6932 JG

Nadere informatie

MANTELZORGBELEID. Mantelzorgbeleid Pagina 1

MANTELZORGBELEID. Mantelzorgbeleid Pagina 1 MANTELZORGBELEID Mantelzorgbeleid Pagina 1 Werkgroep Mantelzorg April 2017 Inhoud MANTELZORGBELEID...1 Inleiding...3 1. Wat is mantelzorg...4 3. Uitwerking beleidsuitgangspunten...7 Communicatie en informatie...7

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing voor zorgaanbieders

Gebruiksaanwijzing voor zorgaanbieders Gebruiksaanwijzing voor zorgaanbieders Als zorgaanbieder doet u een beroep op zorgvrijwilligers en mantelzorgers. Binnen zorginstellingen wordt de verbinding met thuis en het gewone leven zoveel mogelijk

Nadere informatie

Werkproces onderzoek opzet. 1. Algemeen kader

Werkproces onderzoek opzet. 1. Algemeen kader Werkproces onderzoek opzet 1. Algemeen kader Dit werkproces start op het moment dat de consulent Wmo de melding heeft aangenomen, of op het moment dat het KCC de melding van een ondersteuningsvraag doorgeeft

Nadere informatie

Vragen en aandachtspunten t.b.v. gesprek met Wendy van Herk (team coördinator WMO gemeente Eersel).

Vragen en aandachtspunten t.b.v. gesprek met Wendy van Herk (team coördinator WMO gemeente Eersel). Vragen en aandachtspunten t.b.v. gesprek met Wendy van Herk (team coördinator WMO gemeente Eersel). Bij zowel de achterban van de mantel zorgers, voor deze Erica Vaarkamp en Toinette van Unen als ook bij

Nadere informatie

Inspiratiedocument cliëntondersteuning

Inspiratiedocument cliëntondersteuning Inspiratiedocument cliëntondersteuning VNG / 1 juni 2015 Sinds de invoering van de Wmo in 2007 hebben gemeenten een taak op het gebied van cliëntondersteuning. In de Wmo 2015 is deze verantwoordelijkheid

Nadere informatie

De ASD Oss geeft hierbij aanbevelingen en advies voor een bijgesteld beleid dat herkenbaar is en transparant voor de burger.

De ASD Oss geeft hierbij aanbevelingen en advies voor een bijgesteld beleid dat herkenbaar is en transparant voor de burger. Datum : 9 mei 2019 Kenmerk : 20190003 Aan : het college van B en W van de Gemeente Oss Betreft : Ongevraagd advies mantelzorg Geacht college, Op 29 mei 2016 heeft de toenmalige Wmo raad advies uitgebracht

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing voor belangenbehartigers

Gebruiksaanwijzing voor belangenbehartigers Gebruiksaanwijzing voor belangenbehartigers Deze gebruiksaanwijzing is voor mensen die gemeenten of zorgaanbieders adviseren over mantelzorg en/of vrijwilligerszorg. Als ervaringsdeskundige op het gebied

Nadere informatie

Steunpunt Mantelzorg Dokkumer-Walden Het bieden van: Informatie (brochures, website, speciale gelegenheden) Advies en begeleiding (individueel) Emotionele steun: Luisterend oor Weg naar steunpunt soms

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 13 januari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 13 januari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Nadere regels blijk van waardering Mantelzorgers. a. belanghebbenden: personen die zich aantoonbaar hebben geregistreerd als mantelzorger;

Nadere regels blijk van waardering Mantelzorgers. a. belanghebbenden: personen die zich aantoonbaar hebben geregistreerd als mantelzorger; GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Katwijk. Nr. 119269 14 december 2015 Nadere regels blijk van waardering Mantelzorgers Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1. Begrippen In deze nadere regeling

Nadere informatie

Veranderingen in de Zorg

Veranderingen in de Zorg Veranderingen in de Zorg Ledendag ADCA vereniging 23 april 2016 Stef Harweg AVI adviseur www.aandachtvooriedereen.nl Programma Over AVI Verandering in wetten Wmo, veranderingen per 2015 Cliënt ondersteuning

Nadere informatie

Bij ons bent u thuis!!!

Bij ons bent u thuis!!! Bij ons bent u thuis!!! Datum: November 2015 Status: Definitief Versie 1 1 Samenwerking tussen Informele en formele zorgverleners als gelijkwaardige zorgpartners: Zorggroep Drenthe ziet u als mantelzorger*,

Nadere informatie

Betreft : Handreiking waardering mantelzorg door gemeenten Datum : 26-03-2014

Betreft : Handreiking waardering mantelzorg door gemeenten Datum : 26-03-2014 Mezzo memo Betreft : Handreiking waardering mantelzorg door gemeenten Datum : 26-03-2014 Waardering mantelzorg In het (concept)wetsvoorstel Wmo 2015 is geregeld dat de huidige grondslag voor het mantelzorgcompliment

Nadere informatie

Frisse-blik-sessie Mantelzorg

Frisse-blik-sessie Mantelzorg Vilans 12 februari 2017 Frisse-blik-sessie Mantelzorg Een stevig beleid voor informele zorg is belangrijk Mantelzorgers, familieleden, buren, vrienden en vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing voor gemeenten

Gebruiksaanwijzing voor gemeenten Gebruiksaanwijzing voor gemeenten U als gemeente doet een beroep op mantelzorgers en zorgvrijwilligers. Vanwege de opdracht om de zorg dichtbij mensen zelf te organiseren, en de beheersing van de kosten

Nadere informatie

Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2010 Klanten hulp bij het huishouden, mantelzorgondersteuning en andere individuele voorzieningen

Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2010 Klanten hulp bij het huishouden, mantelzorgondersteuning en andere individuele voorzieningen Tevredenheids- en ervaringsonderzoek Wmo over 2010 Klanten hulp bij het huishouden, mantelzorgondersteuning en andere individuele voorzieningen Gemeente Huizen Inleiding... 3 1. Verantwoording onderzoek...

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid Inovum

Mantelzorgbeleid Inovum Paginanummer: 1 / 5 Mantelzorgbeleid Inovum 1. Doel Geven van duidelijkheid over wie mantelzorgers zijn, wat het verschil is tussen mantelzorgers en vrijwilligers en hoe Inovum en mantelzorgers elkaar

Nadere informatie

Zelf doen wat kan en ondersteuning waar moet.

Zelf doen wat kan en ondersteuning waar moet. Zelf doen wat kan en ondersteuning waar moet. Op 1 januari 2015 wordt de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) van kracht. De zes Drechtsteden zijn dan verantwoordelijk voor de ondersteuning

Nadere informatie

Registratie code : 14B *14B.02305* Verordening Wmo & Jeugdhulp Gemeente Veere

Registratie code : 14B *14B.02305* Verordening Wmo & Jeugdhulp Gemeente Veere Registratie code : 14B.02305 *14B.02305* Verordening Wmo & Jeugdhulp Gemeente Veere Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Begripsbepalingen en algemene bepalingen... 4 Artikel 1 Begripsbepalingen... 4 Artikel 2 Vormen

Nadere informatie

Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund?

Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund? Onderzoeksresultaten Mantelzorgondersteuning in uw gemeente juni 2017 Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund? Het Nationaal Mantelzorgpanel is gevraagd of zij bekend zijn met lokale mantelzorgondersteuning

Nadere informatie

College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond

College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond Postbus 232 5700 AE HELMOND Helmond, 20 januari 2012 Onderwerp: Advies betreffende evaluatie Seniorenraad 2009-2011 nota Seniorenbeleid 2012

Nadere informatie

Cliënten Wmo hebben meegewerkt aan het cliëntervaringsonderzoek

Cliënten Wmo hebben meegewerkt aan het cliëntervaringsonderzoek Verreweg de meeste Wmo-cliënten in de gemeente Westerwolde rapporteren positieve ervaringen. De scores liggen rond het gemiddelde in de 13 gemeenten waarvoor het Sociaal Planbureau Groningen het cliëntervaringsonderzoek

Nadere informatie

Mantelzorg. Praktische informatie en tips voor mantelzorgers

Mantelzorg. Praktische informatie en tips voor mantelzorgers Mantelzorg Praktische informatie en tips voor mantelzorgers Inleiding Met de mantelzorger bedoelen we diegene die een belangrijke rol in de zorg voor een naaste vervult. Vaak is dit een ouder, partner

Nadere informatie

Beleid mantelzorg en vrijwilligers Fener Zorg

Beleid mantelzorg en vrijwilligers Fener Zorg P a g i n a 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Begrippen 1-2 3. Verschillen tussen mantelzorg en vrijwilligerswerk 2 4. Mantelzorg in Rotterdam 2-3 5. Visie van Fener Zorg op mantelzorg en vrijwilligers

Nadere informatie

Landelijke Contactdag Tourette 2016. Ed Carper

Landelijke Contactdag Tourette 2016. Ed Carper Landelijke Contactdag Tourette 2016 Ed Carper d Voorstellen Laura d Programma 10:15 Peter van der Zwan / Marjan Maarschalkerweerd 10:45 Pauze met Ed Citroen 11:30 Daniëlle Cath 12:15 Jolande van de Griendt

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing voor belangenbehartigers

Gebruiksaanwijzing voor belangenbehartigers Gebruiksaanwijzing voor belangenbehartigers Deze gebruiksaanwijzing is voor mensen die gemeenten of zorgaanbieders adviseren over mantelzorg en/of vrijwilligerszorg. Als ervaringsdeskundige op het gebied

Nadere informatie

Iets voor u? L e e s m e e r i n d i t n u m m e r. o v e r d e a a n g e b o d e n d i e n s t e n.

Iets voor u? L e e s m e e r i n d i t n u m m e r. o v e r d e a a n g e b o d e n d i e n s t e n. Steunpunt Mantelzorg, Iets voor u? L e e s m e e r i n d i t n u m m e r o v e r d e a a n g e b o d e n d i e n s t e n. Informatie, advies & bemiddeling Geachte lezer, Steunpunt Mantelzorg: iets voor

Nadere informatie

het keukentafelgesprek

het keukentafelgesprek Handig om te weten en om niet te vergeten bij het keukentafelgesprek Huis voor de Zorg FGL Provinciaal Platform GGz&OGGz Zorgvragers Limburg PAZ PML SOL HET KEUKEN TAFEL ESPREK 2 Het keukentafelgesprek

Nadere informatie

Workshop: Familiegericht werken. SOFA-model

Workshop: Familiegericht werken. SOFA-model Workshop: Familiegericht werken SOFA-model In de zorg staat de zorgvrager centraal, maar ook de familie is betrokken partij als iemand wordt opgenomen in het WZC. Om de zorg goed te laten verlopen, is

Nadere informatie

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 gemeente Haarlemmermeer De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon 0900 1852 Telefax 023 563 95 50 Organisatieonderdeel

Nadere informatie

Wmo 2015 door Tweede Kamer

Wmo 2015 door Tweede Kamer Wmo 2015 door Tweede Kamer Een ruime tweederde meerderheid van de Tweede Kamer heeft op 24 april ingestemd met het wetsvoorstel van de Wmo 2015. De verwachting is dat de behandeling van het voorstel nog

Nadere informatie

Familieparticipatie en mantelzorg

Familieparticipatie en mantelzorg Familieparticipatie en mantelzorg Inleiding: Mantelzorg en familieparticipatie zijn twee begrippen die vaak door elkaar gebruikt worden. Norschoten maakt onderscheid in deze twee begrippen. In deze notitie

Nadere informatie

HOE U DE SAMENWERKING MET THUISZORGMEDEWERKERS VERBETERT

HOE U DE SAMENWERKING MET THUISZORGMEDEWERKERS VERBETERT HOE U DE SAMENWERKING MET THUISZORGMEDEWERKERS VERBETERT Tips voor mantelzorgers die voor thuiswonende ouderen zorgen ZORGNETWERK VAN EEN KWETSBARE OUDERE Team van verpleegkundigen en verzorgenden Partner

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 7 november 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 7 november 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340 78

Nadere informatie

Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom?

Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom? Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom? Het ministerie van VWS heeft wee websites in het leven geroepen die hierover uitgebreid informatie geven www.dezorgverandertmee.nl en www.hoeverandertmijnzorg.nl

Nadere informatie

Reactie op advies Mantelzorgondersteuning en waardering

Reactie op advies Mantelzorgondersteuning en waardering bericht Ontwikkeling Maatschappelijke Ontwikkeling Retouradres: Postbus 10007, 8000 GA Zwolle Participatieraad Zwolle t.a.v. de heer J. van der Heiden Sassenstraat 33 8011 PB..ZWOLLE Stadskantoor Lübeckplein

Nadere informatie

De techniek van indicatiestelling, gespreksvoering en zorgbehoeftebepaling. Liesbeth Hoogendijk 13 juni 2019

De techniek van indicatiestelling, gespreksvoering en zorgbehoeftebepaling. Liesbeth Hoogendijk 13 juni 2019 De techniek van indicatiestelling, gespreksvoering en zorgbehoeftebepaling Liesbeth Hoogendijk 13 juni 2019 Centrale vraag: Hoe kun je mantelzorg meewegen bij het indiceren van betaalde zorg in de vier

Nadere informatie

PRAKISCHE INZICHTEN Dementie en psychiatrie in de thuiszorg: ondersteuning van de mantelzorger

PRAKISCHE INZICHTEN Dementie en psychiatrie in de thuiszorg: ondersteuning van de mantelzorger PRAKISCHE INZICHTEN Dementie en psychiatrie in de thuiszorg: ondersteuning van de mantelzorger Expertendag Dementie & psychiatrie Elfde-Liniestraat 24, 3500 Hasselt, www.pxl.be 1 1 Inhoud Mantelzorg in

Nadere informatie

Zorg, ondersteuning werk en inkomen. Hulp bij het Huishouden

Zorg, ondersteuning werk en inkomen. Hulp bij het Huishouden Zorg, ondersteuning werk en inkomen Hulp bij het Huishouden zodanig te ondersteunen dat u zo lang mogelijk en zo prettig mogelijk in uw eigen omgeving kunt blijven en goed kunt deelnemen aan de samenleving.

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid. Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei

Mantelzorgbeleid. Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei Mantelzorgbeleid Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei 2016-1 Inleiding De Gouden Leeuw Groep hecht veel waarde aan een goede relatie tussen de cliënt, de mantelzorger en de medewerker(s) van De

Nadere informatie

Het Kantelingsconcept. Het conceptueel kader naar aanleiding van het VNG project De Kanteling

Het Kantelingsconcept. Het conceptueel kader naar aanleiding van het VNG project De Kanteling Het Kantelingsconcept Het conceptueel kader naar aanleiding van het VNG project De Kanteling INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Begrippenlijst 4 3. Basis conceptueel kader: wat is Kantelen? 5 4. Het gesprek

Nadere informatie

De Wmo en de decentralisaties

De Wmo en de decentralisaties De Wmo en de decentralisaties Presentatie Alice Makkinga Adviseur programma Aandacht voor Iedereen Inhoud Landelijk programma Aandacht voor iedereen Belangrijke maatschappelijke trends? Belangrijkste wettelijke

Nadere informatie

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning Groene Kruis Mantelzorgondersteuning mantelzorgondersteuning midden-limburg Mantelzorgondersteuning Zorgt u langdurig, intensief en onbetaald voor uw hulpbehoevende, chronisch zieke of gehandicapte partner,

Nadere informatie

Opgroeien met zorg(en): jonge mantelzorgers

Opgroeien met zorg(en): jonge mantelzorgers Opgroeien met zorg(en): jonge mantelzorgers Position paper In samenwerking met: Inleiding In dit paper geven MantelzorgNL en JMZ Pro inzicht in wie jonge mantelzorgers zijn, welke problemen en risico s

Nadere informatie