Start Jaarrondexploitatie CONCEPT. Den Haag, 3 juli Aan de gemeenteraad,

Transcriptie

1 Regnr. DSB/ RIS XXXXXX Tekst raadsvoorstel Start Jaarrondexploitatie CONCEPT Den Haag, 3 juli 2012 Aan de gemeenteraad, 1. Inleiding Het Haagse strand is een prachtige plek om te recreëren voor zowel de bewoners van Den Haag als de bezoekers. De afgelopen jaren is flink geïnvesteerd in het verder uitbouwen van het strand als een van de toplocaties van de stad Den Haag. Enkele voorbeelden zijn de nieuwe boulevard (Plan Morales), de uitvoering van de kustversterkingsprojecten, verbetering natuurwaarden Westduinpark en de aanstaande ontwikkelingen rond de badplaats Kijkduin en de Scheveningse Haven. Belangrijke insteek van deze investeringen is om de aantrekkelijkheid van het strand en het omliggende gebied, waaronder de badplaatsen, voor zowel de bezoekers, bedrijven als de bewoners van Den Haag verder te vergroten. Nu de kustversterkingsprojecten en de nieuwe boulevard bijna gereed zijn, is de tijd daar om daadwerkelijk een start te maken met jaarrondexploitatie op het strand. Jaarrondexploitatie op het strand geeft een nieuw elan aan het strandbezoek in de wintermaanden en heeft potentie om het strand in de wintermaanden aantrekkelijker te maken voor bezoekers. In het Masterplan Scheveningen zijn de doelstellingen het creëren van een vierseizoenenbadplaats en het versterken van de concurrentiepositie van de badplaats vastgelegd. Het toestaan van jaarrondexploitatie op het strand zal hieraan bijdragen. Daarnaast sluit het toestaan van jaarrondexploitatie goed aan op de intentie van de gemeente om ondernemers de mogelijkheid te bieden nieuwe initiatieven te ontplooien en daarmee ruimte te bieden 1. Ook de ambitie om van Den Haag een surfmekka te maken zal door het toestaan van jaarrondwatersportpaviljoens worden ondersteund. 2. Terugblik In het Masterplan Scheveningen-Kuststrook vastgesteld door de gemeenteraad op 19 juli 2001 is reeds de mogelijkheid van jaarrondexploitatie van strandpaviljoens als te onderzoeken optie benoemd. In de Nota Strandbeleid, die op 5 maart 2009 door de gemeenteraad is vastgesteld, staat dat de gemeente Den Haag de mogelijkheden van jaarrondexploitatie op het Haagse strand gaat onderzoeken en daarover in overleg is met de andere betrokken overheden, zoals de Provincie (bevoegd gezag ten aanzien van Natura 2000 gebieden), het Hoogheemraadschap van Delfland (verantwoordelijk voor zeewering) en het Rijk (verantwoordelijk voor o.a. basiskustlijn). In de afgelopen periode is gekeken naar ervaringen bij andere kustplaatsen (o.a. Noordwijk, Zandvoort), waar jaarrondexploitatie al is toegestaan. Deze ervaringen zijn overigens niet één op één vergelijkbaar met de Haagse situatie omdat op die locaties een ander Hoogheemraadschap (Rijnland) bevoegd gezag is ten aanzien van de zeewering. Dit Hoogheemraadschap hanteert eigen (ander) beleid en andere regelgeving. Zandvoort ligt bovendien in de Provincie Noord-Holland. Deze Provincie heeft ook weer ander beleid en regels ten aanzien van jaarrondexploitatie op het strand. Afstemming met betrokken overheden De provincie Zuid-Holland heeft bij de vaststelling van de Verordening Ruimte (d.d. 2 juli 2010) aangegeven geen bezwaar te hebben voor jaarrondbebouwing grenzend aan stedelijk gebied. Ingeval sprake is van natuurgebied, zal echter eerst een natuurtoets op basis van de Natuurbeschermingswet moeten plaatsvinden. De huidige Strandnota van het Hoogheemraadschap van Delfland staat jaarrondexploitatie niet toe, Delfland is echter van plan het beleid in 2013 te herzien en geeft aan de mogelijkheden voor jaarrondexploitatie mee te nemen in de afwegingen. Tot dat dit beleid in 2013 wordt vastgesteld, past het Hoogheemraadschap maatwerk toe. Dat betekent dat elke vergunningaanvraag voor jaarrondbebouwing op het strand per specifiek geval wordt bekeken, beoordeeld en eventueel wordt toegekend. De gemeente heeft 1 Economische visie De Kracht van Kwaliteit Inlichtingen bij Vincent Schipper Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 hiernaast overeenstemming met het Hoogheemraadschap over het starten in het Plan Morales-gebied na voltooiing van de nieuwe boulevard (in 2013). Op basis hiervan heeft de gemeente Den Haag opdracht gegeven aan Van Spronsen en Partners Horeca-Advies (hierna te noemen: Van Spronsen) om de economische haalbaarheid en voorwaarden voor jaarrondexploitatie op het strand te onderzoeken (zie bijlage). Economisch Haalbaarheidsonderzoek Van Spronsen en Partners Horeca-Advies In het bovengenoemde onderzoek is naast de economisch haalbaarheid van jaarrondexploitatie ook op basis van een benchmark met andere kustgemeenten geadviseerd welke voorwaarden de gemeente zou moeten stellen aan jaarrondexploitatie. In het onderzoek zijn de verschillende delen van het strand bekeken op het gebied van locatie van de strandpaviljoens, ligging ten opzichte van boulevardhoreca, functie van de omliggende gebieden en de bezoekersstromen van de badplaatsen. Voor het Noorderstrand adviseert van Spronsen om jaarrondexploitatie voor de hoofdboulevard van Scheveningen op dit moment niet toe te staan, om te voorkomen dat in de wintermaanden een overaanbod van horeca ontstaat, gelet op de huidige bezoekersstromen. In het onderzoek constateert Van Spronsen voldoende voedingsbodem om binnen het Plan Morales-gebied kleinschalig jaarrondexploitatie te realiseren. Bij realisatie wordt geadviseerd bij voorkeur cluster 2 of 5 in zijn geheel jaarrond te laten exploiteren, omdat een concentratiegebied meer bezoekers zal trekken en daardoor de financiële haalbaarheid van de individuele jaarrondexploitatie wordt vergroot. Van Spronsen concludeert dat voor het strand ter hoogte van het Zwarte Pad jaarrondexploitatie geen meerwaarde voor het achterliggende gebied biedt. Dit geldt eveneens voor het Zuiderstrand met uitzondering van de badplaats Kijkduin, vanwege de goede bereikbaarheid en parkeergelegenheid. Een toevoeging van jaarrondexploitatie op het strand zorgt, in tegenstelling tot Scheveningen, voor een versterking van de kleine horecaconcentratie op de boulevard. Van Spronsen ziet verder geen bezwaar om watersportpaviljoens (surfscholen) jaarrond te laten exploiteren, aangezien deze bedrijven geen tot weinig concurrentie vormen voor andere strand- en horecaondernemingen. Het advies van Van Spronsen ten aanzien van de voorwaarden voor jaarrondexploitaties komt in hoofdlijnen op het volgende neer. Vergroting van de totale bebouwing tot maximaal 500 m2 moet worden toegestaan, aangezien in de wintermaanden de omzet binnen gerealiseerd wordt. Ook adviseert Van Spronsen om de jaarrondexploitatie te verplichten om minimaal 5 dagen in de week open te zijn, zodat de bezoekers ook gebruik kunnen maken van de faciliteiten. Voor wat betreft de sluitingstijden, is het advies om deze in de wintermaanden met 1 uur te vervroegen, om eventuele overlast voor de omgeving te beperken. 3. Start jaarrondexploitatie Op grond van de huidige Nota Strandbeleid van de gemeente Den Haag en op grond van de huidige Strandnota van het Hoogheemraadschap van Delfland is jaarrondexploitatie (nog) niet mogelijk. Omdat jaarrondexploitatie op het Haagse strand een nieuwe ontwikkeling is voor zowel de gemeente als voor het Hoogheemraadschap van Delfland is, in samenspraak met het Hoogheemraadschap besloten om met ingang van 2013 jaarrondexploitatie op het Haagse strand toe te staan voor een klein deel van de Haagse kust. Belangenafweging De Haagse kust is divers van karakter. Zo grenst het Haagse strand enerzijds aan stedelijk/toeristisch gebied en anderzijds aan natuurgebied (Natura 2000) en bestaat een gedeelte van de zeewering uit een kademuur met een achterliggende dijkoplossing (een harde zeewering) en een ander gedeelte uit duinen (een zachte zeewering). Bij de nadere invulling van de startfase is rekening gehouden met de diverse betrokken belangen. Primair is daarbij gekeken naar het belang van het uiterlijke aanzien, de economische belangen van de ondernemers op het strand en in de directe omgeving van het strand (boulevard, Haven etc.), de belangen van de omwonenden en bezoekers. Informatiebijeenkomst Eind maart 2012 heeft de gemeente haar plannen hoe het wil starten met jaarrondexploitatie op het strand toegelicht aan de vertegenwoordiging van de strandexploitanten. Vervolgens is op 11 april een informatiebijeenkomst georganiseerd over het gemeentelijk voornemen om te starten met

3 jaarrondexploitatie op het strand. Tijdens deze bijeenkomst is een toelichting gegeven aan de verschillende belangengroepen. Deze belangengroepen bestaande uit strandondernemers, horeca-ondernemers uit de badplaatsen Scheveningen en Kijkduin, diverse ondernemersverenigingen langs de kust, bewonersorganisaties en natuurorganisaties hebben de mogelijkheid gekregen een reactie te geven. De discussies tijdens deze avond hebben de belangentegenstelling rond het starten met jaarrondexploitatie naar de oppervlakte gebracht. De strandondernemers staan positief ten aanzien van jaarrondexploitatie. Bewoners uitten hun zorgen over extra geluidsoverlast en toename verkeers- en parkeerdrukte. De horecaondernemers gaven aan zich zorgen te maken over extra concurrentiedruk indien de strandhoreca in de wintermaanden kan blijven staan. Deze reacties zijn geïnventariseerd en in de belangenafweging voorafgaand aan het collegebesluit om te starten met jaarrondexploitatie meegenomen. Locatiekeuze Om het succes van deze start te vergroten, kiest de gemeente ervoor jaarrondexploitatie toe te staan op het strand grenzend aan het stedelijke/toeristische gebied. Een belangrijk pluspunt is dat het strand bij het stedelijke/toeristisch gebied van Scheveningen grenst aan een harde zeewering (dijk). De bebouwing van de jaarrondexploitatie in dit gebied krijgt hierdoor niet te maken met verplichte verplaatsing vanwege aangroei van de zeewering (dynamisch kustbeheer). Het strand ter hoogte van de centrale boulevard van Scheveningen zal vanwege de hoge woondichtheid en horecadichtheid nog niet in aanmerking komen voor jaarrondexploitatie. Dit betekent dat de mogelijkheden voor jaarrondexploitatie vooralsnog liggen op het strand langs de nieuwe boulevard (Plan Morales). In dit gebied zijn in totaal 11 horeca-strandpaviljoens, 1 surfvereniging, 3 commerciële surfscholen en 1 commerciële speelvoorziening, die vanaf 2013 over 5 clusters worden verdeeld. Cluster 1 ligt het dichtst bij de centrale wandelboulevard en cluster 5 grenst aan het Noordelijk Havenhoofd. Om de start vorm te geven is het noodzakelijk te bepalen welke clusters tijdens deze fase jaarrond mogen exploiteren. Uit het economische haalbaarheidsonderzoek van Van Spronsen is namelijk naar voren gekomen dat de huidige bezoekersstromen in de wintermaanden nog niet voldoende zijn om alle strandpaviljoens rendabel jaarrond te kunnen laten exploiteren. Bij de selectie voor welke clusters jaarrondexploitatie wordt toegestaan, is gekeken naar hoe de vijf clusters scoren qua locatie op het gebied van bereikbaarheid, parkeergelegenheid, eventuele overlast voor bewoners in de omgeving en het ondernemersklimaat. Clusters jaarrond Er is besloten om te starten met het toestaan van jaarrondexploitatie aan de strandpaviljoens op de clusters 4 en 5. Cluster 4 en 5 zijn beide goed bereikbaar en hebben voldoende parkeergelegenheid in de omgeving. De clusters liggen op voldoende afstand van de boulevardhoreca. Ook is er op die locatie de minste overlast te verwachten voor de omgeving, omdat daar het minste aantal woningen staan. Daarnaast wordt het strand op die locatie ook in de wintermaanden veel gebruikt door watersporters. Zij missen in die periode een jaarrondfaciliteit. De twee clusters samen creëren een concentratiegebied van horeca en watersport, wat de rendabiliteit van de individuele jaarrondexploitaties volgens Van Spronsen versterkt. Dit concentratiegebied heeft daarnaast potentie om te gaan functioneren als zelfstandig herkenbaar gebied met een eigen bedieningsgebied op duidelijke afstand van Scheveningen-Bad. Het clusteren van horeca en (water)sportvoorzieningen (met eventueel in de toekomst ook het Beachstadion) geeft Scheveningen en de sport het gehele jaar een herkenbare plek. Naar verwachting zullen de jaarrondclusters voldoende nieuwe bezoekersstromen kunnen aantrekken om rendabel te kunnen exploiteren en deze start van jaarrondexploitatie economisch te doen slagen. Deze plek heeft als voordeel dat geen expliciete vergunning van de Provincie nodig is. Het grenst immers aan stedelijk gebied. Ook het Rijk heeft aangegeven geen bezwaar te hebben tegen jaarrondexploitatie op deze locatie. Voor de overige clusters is op basis van dit voorstel jaarrondexploitatie niet mogelijk. Deze clusters liggen namelijk verhoudingsgewijs wel dichtbij boulevardhoreca en dichtbevolkt woongebied. In de monitoring zal specifiek aandacht zijn voor de effecten van jaarrondexploitatie op de omgeving.

4 Uitgangspunten jaarrondexploitatie Gemeente Den Haag Gezien de vele belangen die spelen langs de Haagse kust zijn er ook meerdere overheden die hun uitgangspunten meegeven voor het starten van de jaarrondexploitatie. Naast de Gemeente Den Haag is dat het Hoogheemraadschap van Delfland. Den Haag hanteert bij de start van jaarrondexploitatie de volgende uitgangspunten: Jaarrondpaviljoens zijn in de winter overdag en s avonds overwegend open voor publiek. Jaarrondpaviljoens trekken meer bezoekers naar het strand en/of verlengen de verblijfsduur. Jaarrondpaviljoens zijn goed bereikbaar (voor bezoekers, leveranciers/werknemers en hulpdiensten) en hebben voldoende parkeergelegenheid in de nabije omgeving. In de winter moet het strand óók aantrekkelijk blijven voor bezoekers die genieten van een leeg/rustig strand. Jaarrondfaciliteiten voor watersport(ers) in de winter ondersteunen de ambitie van de gemeente om uit te groeien tot een surfmekka. Alles (afval, voorraad, losse voorwerpen etc.) moet inpandig worden opgeslagen i.v.m. uiterlijk aanzien en veiligheid. Er worden geen nieuwe strandpaviljoen-locaties uitgegeven (Nota strandbeleid 2008). Voorkomen van toename van overlast voor bewoners in de omgeving van het strand in de winter. Versterken economisch klimaat in de omgeving van het strand/boulevard/havengebied. Kosten voor het beheer van de boulevard en het strand mogen door jaarrondexploitatie op het strand niet exponentieel toenemen. De strandexploitant staat voor eigen risico op het strand (net als in de zomer). Jaarrondexploitaties voldoen aan alle publiekrechtelijke regelgeving, zoals de APV, Waterwet, Wet Milieubeheer. De hoofdbestemming van jaarrondwatersportlocaties is/blijft sport. Huur wordt naar rato betaald. (basishuurtarief voor horeca-exploitaties: 38 per m2 en commerciële watersport-exploitaties: 23 per m2). Geen extra negatieve effecten op de aan het strand grenzende Natura 2000 gebieden. Bebouwing voor jaarrondhorecapaviljoens maximeren op 500 m2. Uitgangspunten jaarrondexploitatie Hoogheemraadschap van Delfland Het Hoogheemraadschap van Delfland kan onder voorwaarden een watervergunning verlenen voor jaarrondbebouwing op het strand ter plaatse van de harde zeewering in Scheveningen (cluster 4 & 5). Een eventuele watervergunning wordt voor maximaal vijf jaar verleend. Aspecten waar bij een vergunningaanvraag naar gekeken zullen worden zijn, de veiligheid en het beheer en onderhoud aan de zeewering. Veiligheid Om schade aan de zeewering te voorkomen, worden er eisen gesteld aan het bouwwerk. Zo zal een bouwwerk in stukken uiteen moeten kunnen vallen en mogen de stukken een bepaald maximum gewicht hebben, ter voorkoming van schade aan de dijk-in-boulevard constructie. Daarnaast mogen de stukken geen negatieve effecten hebben op de duinafslag voor de strandvakken naast de dijk-in-boulevard constructie. Ook is van belang dat bouwwerken niet onderkelderd mogen worden. Bouwwerken moeten dus boven op het strand worden geplaatst. Beheer en onderhoud Afhankelijk van de locatie van de bebouwing kunnen er nadere eisen worden gesteld (zoals bouwafstand tot de zeewering) om inspectie en onderhoud te kunnen blijven uitvoeren. Daarnaast is het van belang dat een bouwwerk makkelijk demontabel en verplaatsbaar is, voor het geval er onderhoud (strandsuppleties) of schadeherstel aan de zeewering nodig is.

5 4. Procesaanpak Jaarrondexploitatie Nu een start wordt gemaakt met jaarrond aan de Haagse kust, kunnen de effecten van jaarrondexploitatie in kaart worden gebracht. Om de effecten van jaarrondexploitatie op de omgeving (o.a. geluid, verkeer) goed te kunnen beoordelen zal deze startfase twee jaar (minimaal twee winterseizoenen) duren. De gemeente wil hierbij alle belanghebbenden vanaf de start betrekken. Inrichting Begeleidingsgroep Start jaarrondexploitatie Om het monitoringsproces in goede banen te leiden, wordt een begeleidingsgroep jaarrondexploitatie in het leven geroepen. In deze groep zullen zowel ambtenaren van de gemeente Den Haag als van het Hoogheemraadschap van Delfland zitting nemen. De begeleidingsgroep doet de ambtelijke voorbereiding van jaarrondbeleid aan beide besturen. In de begeleidingsgroep worden de communicatie-afdeling van de gemeente en die van het Hoogheemraadschap ook betrokken. Het is essentieel dat het communicatietraject met het Hoogheemraadschap zorgvuldig wordt afgestemd gelet op de tegengestelde belangen van ondernemers (onderling), bewoners en natuurorganisaties die spelen rond jaarrondexploitatie. Participatie (strand)ondernemers, bewoners en natuurorganisaties Vanaf 16 augustus 2012 wordt dit raadsvoorstel zes weken ter inzage gelegd om alle belanghebbenden in de gelegenheid te stellen op dit raadsvoorstel te reageren. Het college zal de reacties in een verslag verwerken. Dit verslag wordt meegezonden met het raadsvoorstel voor definitieve vaststelling in de raad. Deze wordt naar verwachting begin november aan de gemeenteraad aangeboden. Het is belangrijk om de voortgang in het proces te houden. Daarom worden, vooruitlopend op de definitieve besluitvorming, de direct belanghebbenden (strandexploitanten van cluster 4 & 5, bewonersorganisaties Scheveningen, ondernemersvereniging Scheveningen) benaderd om gezamenlijk de monitoringscriteria op te stellen. De geuite zorgen/bezwaren zullen hierbij meegenomen worden. Na definitieve besluitvorming in de raad en daadwerkelijke start van jaarrondexploitatie, zullen tussentijdse evaluatiemomenten met de direct belanghebbenden worden gehouden om de monitoringscriteria tegen het licht te houden. 5. Vervolgtraject Jaarrondexploitatie Na twee jaar (einde startfase) volgt een evaluatie met aanbevelingen voor de toekomst voor jaarrondexploitatie aan de Haagse kust. In de afgelopen jaren hebben diverse strandexploitanten, ook die gelegen zijn aan een zachte zeewering, de wens geuit om jaarrond te mogen exploiteren. De ervaringen, die opgedaan worden tijdens de startfase, worden meegenomen bij het uiteindelijke gemeentelijke beleid voor jaarrondexploitatie. Gelijktijdig met de start worden dan ook de mogelijkheden op de rest van het Haagse strand geïnventariseerd. Hierbij zal de nadruk komen te liggen op de effecten van jaarrondexploitatie op de natuur, de locale en economische belangen. Als het gaat om de economische belangen zal het onderzoek van Van Spronsen als uitgangspunt dienen. In de belangenafweging om jaarrondexploitatie toe te staan zal de gemeente de diverse belanghebbenden betrekken. Gezien het vorenstaande stelt het college de raad voor het volgende besluit te nemen: De raad van de gemeente Den Haag, gezien het voorstel van het college van 3 juli 2012, Besluit: Uitgangspunt F van het raadsbesluit van 5 maart 2009 (Rv 25/2009) als volgt aan te passen: F: De gemeente heeft overleg gevoerd met de Provincie Zuid-Holland en het Hoogheemraadschap van Delfland over mogelijke jaarrondexploitatie na voltooiing van de kustversterkingsprojecten en de herinrichting van de boulevard (Plan De Sola-Morales). In dit overleg heeft de gemeente

6 overeenstemming bereikt om een start met jaarrondexploitatie in cluster 4 en 5 van Plan Morales mogelijk te maken; Aldus besloten in de openbare raadsvergadering van de griffier de voorzitter