Onderwerp : Vaststellen Verordening leerlingenvervoer gemeente Marum Het vaststellen van de Verordening leerlingenvervoer gemeente Marum

Transcriptie

1 AAN: GEMEENTERAAD. Raadsvergadering: Agendapunt : Voorstelnummer : Onderwerp : Vaststellen Verordening leerlingenvervoer gemeente Marum 2015 Marum : Doel raadsvoorstel Het vaststellen van de Verordening leerlingenvervoer gemeente Marum Aanleiding / vraagstelling In artikel 4, lid 1 van zowel de Wet op het primair onderwijs (WPO), de Wet op de expertisecentra (WEC) als de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) is voorgeschreven dat gemeenteraden voor het vervoer van leerlingen naar en van school een nadere regeling (de Verordening leerlingenvervoer) vaststellen. In genoemde artikelen 4 zijn zowel de grenzen als de keuzemogelijkheden voor de gemeenteraden aangegeven. Per 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs van kracht geworden. Omdat dat gevolgen heeft voor het leerlingenvervoer, is aan een ambtelijke werkgroep opdracht gegeven te komen met een nieuwe Verordening leerlingenvervoer. Die nieuwe verordening ligt thans in concept voor. Inhoudelijke tekst / achtergronden / uitleg van het raadsvoorstel Keuzenotitie en verordening De Wet passend onderwijs heeft ook gevolgen voor het leerlingenvervoer. In de wetswijziging worden twee punten expliciet genoemd: 1. De regeling dient rekening te houden met de van ouders redelijkerwijs te vergen inzet. 2. Voor leerlingen van het voortgezet (speciaal) onderwijs is het leerlingenvervoer beperkt tot die leerlingen die als gevolg van hun lichamelijke, verstandelijke, zintuiglijke of psychische handicap op ander vervoer dan openbaar vervoer zijn aangewezen, dan wel vanwege een zodanige handicap niet zelfstandig van openbaar vervoer gebruik kunnen maken. Daarnaast dient er in de Verordening leerlingenvervoer rekening gehouden te worden met de ondersteuningsplannen van de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs. Ingaande 1 januari 2015 treden de (vernieuwde) Participatiewet, de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking. De wetgever legt in deze wetten de verantwoordelijkheid voor hun maatschappelijk functioneren bij de burgers. De overheid faciliteert en ondersteunt met middelen waar de burgers zelf niet voor oplossingen kunnen zorgen. De oplossingen worden gezocht in maatwerk: wat is de meest geschikte oplossing in deze situatie voor deze persoon. Overigens wordt met de zogenaamde Kanteling deze denkwijze binnen de Wmo al enkele jaren in de praktijk gebracht. Het leerlingenvervoer was tot nu toe sterk claimgericht. Met de aanpassing van de Verordening

2 -2- leerlingenvervoer als gevolg van de invoering van de Wet passend onderwijs is het nu een goed moment ook de Verordening leerlingenvervoer tegen het licht te houden en in overeenstemming te brengen met de gewijzigde maatschappelijke opvattingen over hulpverlening door de overheid en te kijken of invoering van maatwerk in het leerlingenvervoer kan leiden tot betere resultaten. Een ambtelijke werkgroep met vertegenwoordigers van de vier Westerkwartiergemeenten en Noordenveld heeft de keuzemogelijkheden op een rijtje gezet en is in een keuzenotitie gekomen met voorstellen voor de te maken keuzes. Het onderwijs was tot nu toe niet betrokken bij het opstellen van de Verordeningen leerlingenvervoer van de gemeenten. Het leerlingenvervoer en het ondersteuningsplan van het samenwerkingsplan Passend Onderwijs zijn thema's die bij het OOGO (Op Overeenstemming Gericht Overleg) aan de orde komen. In het ROGO (Regionaal Overleg Gemeenten en Onderwijs) wordt ook gesproken over het ondersteuningsplan Passend Onderwijs. In het ondersteuningsplan wordt aangegeven op welke scholen extra ondersteuning wordt geboden en welke tussenvoorzieningen er zullen worden gecreëerd. Hiervan is een helder overzicht nodig, waaruit valt op te maken wat de gevolgen zijn voor het vervoer van de leerlingen. Het streven is zoveel mogelijk leerlingen thuisnabij onderwijs te bieden. Het schoolprofiel geeft aan wat een school kan bieden aan basisondersteuning en extra ondersteuning. Gelet hierop is het onderwijs ook betrokken bij de keuzes die gemaakt kunnen worden in het leerlingenvervoer. Aan het ROGO is gevraagd zijn mening te geven over samenwerking tussen onderwijs en gemeenten op het terrein van het leerlingenvervoer en de keuzes die in de keuzenotitie zijn gemaakt. Aan de Wmo-adviesraden van Leek, Marum en Noordenveld is advies gevraagd. De keuzes zijn verwerkt in de concept Verordening leerlingenvervoer. Het concept is gelijkluidend voor de gemeenten Leek, Marum, Noordenveld en Zuidhorn. De gemeente Grootegast heeft voor een enigszins ander traject gekozen. De overwegingen voor de gemaakte keuzes zijn verwoord in de keuzenotitie. Hiernaar wordt kortheidshalve verwezen. Het uitgangspunt van de verordening is dat de verantwoordelijkheid voor het schoolbezoek bij de ouders ligt en dat kinderen zo zelfstandig mogelijk naar de school reizen. Pas als dat niet lukt of als de wetten dat voorschrijven, komt de gemeente in beeld met vervoersvoorzieningen. Die vervoersvoorzieningen zijn in navolging van de Wmo zoveel mogelijk maatwerk. De mening van het ROGO en het advies van de genoemde Wmo-adviesraden zijn bij de stukken gevoegd. Het ROGO kon zich vinden in de gemaakte keuzes. Er zijn wel enkele zorgen die bij de uitvoering extra aandacht verdienen. De schoolbesturen in het ROGO geven aan het op prijs te stellen dat er in de vier Westerkwartiergemeenten en Noordenveld zoveel mogelijk gelijkluidende verordeningen worden vastgesteld, zodat er in deze subregio volgens eenzelfde lijn wordt gewerkt. In het OOGO met de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs is ook afgesproken om het leerlingenvervoer met de schoolbesturen te bespreken. Aan de andere kant overleggen de samenwerkingsverbanden PO en VO met de gemeenten als er sprake is van (nieuwe) tussenvoorzieningen. De gemeenten hebben geen baat bij veel extra leerlingenvervoer. In de zorgroutes voor het onderwijs wordt aandacht gegeven aan het leerlingenvervoer. De ondersteuningsteams op de scholen gaan adviseren over de mate van vervoershandicap. De gemeente blijft uiteindelijk verantwoordelijk voor de bekostiging en de beoordeling van de aanvraag. De gemeente behoudt zich het recht voor zo nodig advies te vragen bij externe deskundigen. Het onderwijs en de gemeenten zijn het eens over het toepassen van het maatwerkprincipe, al dienen afwijkingen van de verordening op basis van de hardheidsclausule uitzondering te zijn. De Wmo-adviesraad van Marum heeft geen concreet advies uitgebracht, maar wel een reactie op de keuzenotitie gegeven. Deze raad kan zich vinden in de meeste voorgestelde keuzes. Wel zijn er op enkele punten zorgen die een extra zorgvuldige uitvoering vragen. Daarnaast heeft de raad moeite met het jaarlijks aanvragen van de vervoersvoorziening en het niet betrekken van het inkomen van de niet-

3 -3- verzorgende ouder bij de vaststelling van de eigen bijdrage. De ambtelijke werkgroep begrijpt de bezwaren, maar heeft in de notitie gemotiveerd aangegeven waarom op praktische gronden tot deze keuzes is gekomen. Wij handhaven daarom de voorgestelde keuzes. Het Platform Wmo Noordenveld pleit ervoor dat er voldoende randvoorwaarden zijn om zelfredzaamheid mogelijk te maken. Dit komt overeen met de insteek van de keuzenotitie en de vertaling daarvan in de verordening. Middels maatwerk wordt geprobeerd de zelfredzaamheid te bevorderen. De Wmo-adviesraad van Leek had tijdens de behandeling een aantal vragen. Deze zijn van de zijde van de gemeente Leek tijdens de vergadering beantwoord waarna de adviesraad kon instemmen met de keuzenotitie. Wel werd aangedrongen de communicatie met alle betrokkenen goed te regelen. Mede naar aanleiding hiervan is een communicatieparagraaf in dit raadsvoorstel opgenomen. In tegenstelling tot de andere Westerkwartiergemeenten en Noordenveld vraagt Marum geen eigen bijdrage van niet-vervoersgehandicapte leerlingen die onder de WPO vallen, met uitzondering van leerlingen in het bijzonder onderwijs. De reden daarvan is niet duidelijk. Met het oog op de uniformering van de regelgeving tussen de genoemde gemeenten is voorgesteld dat Marum ook een eigen bijdrage invoert. Opgemerkt kan worden dat het voor alle kinderen uit Marum die naar de speciale scholen gaan die onder de WEC vallen niet is toegestaan een eigen bijdrage te vragen. Vervoersmogelijkheden Bij de stukken treft u ook aan de samenstelling van de populatie leerlingen die in Marum gebruik maken van het leerlingenvervoer. De inschatting hoeveel leerlingen ook zouden kunnen reizen met openbaar vervoer in plaats van met aangepast vervoer is moeilijk te maken. Jaarlijks handelt het om deels andere individuen. Anderzijds zijn er groepskenmerken en heeft de schoolkeuze ook zijn beperkingen. De groep tot 9 jaar zal geheel aangewezen blijven op aangepast vervoer. Wij denken dat in de groep 9 12 jarigen 75% van de leerlingen die naar het SBO in Drachten en Roden gaan met openbaar vervoer zouden kunnen reizen (= 11 leerlingen). Naar Groningen zal dat in verband met de lastige overstap niet mogelijk zijn. Voor Renn 3 en 4 in Drachten denken we dat 33% met het openbaar vervoer kan (= 1 leerling). Naar Groningen achten wij dat in het geheel niet mogelijk. Voor de groep ouder dan 12 jaar denken wij dat 75% met het openbaar vervoer kan reizen (= 17 leerlingen). Overstappen van openbaar vervoer naar de eigen fiets is voor leerlingen uit Marum niet mogelijk, omdat de scholen daarvoor te ver weg zijn (minimaal 15 kilometer). Procedure en planning Deze verordening wordt in december 2014 aan de raden van de gemeenten Leek, Marum, Noordenveld en Zuidhorn ter vaststelling aangeboden. Communicatie Het is belangrijk dat de overige betrokken doelgroepen tijdig worden geïnformeerd over de veranderingen die per 1 januari 2015 ingaan. Als doelgroepen onderscheiden we de ouders, de scholen en hun medewerkers en de schoolbesturen. Nadat de colleges van de betrokken gemeenten het besluit over de verordening hadden genomen, is er een gezamenlijk persbericht uitgegaan van de Westerkwartiergemeenten en de gemeente Noordenveld. Dit treft u ook bij de stukken aan. Dit persbericht is niet alleen naar de media gestuurd, maar ook ter informatie naar de schoolbesturen en de in aanmerking komende scholen gegaan. Scholen kunnen de inhoud vervolgens gebruiken in de communicatie naar leerkrachten en ouders. Het persbericht is ook als nieuwsbericht op de gemeentelijke websites en op Twitter geplaatst. De gemeenten bespreken de veranderingen en communicatiewijze ook mondeling met de SBO school t Hoge Holt.

4 -4- Voor het schooljaar 2014/2015 is een beschikking afgegeven tot 1 januari Nadat uw raad het definitieve besluit heeft genomen, kan deze beschikking verlengd worden tot 1 augustus In de beschikking wordt opgenomen dat vanaf 1 augustus 2015 op basis van een nieuwe verordening de regels voor leerlingenvervoer zijn aangepast. Schoolbesturen, scholen en betrokken instanties worden over het besluit geïnformeerd per brief. De scholen kunnen dit dan wederom gebruiken als input voor hun communicatie naar ouders en leerkrachten. Burgerparticipatie Trede 3 (raadplegen en adviseren). De Wmo-adviesraad is om advies gevraagd en de schoolbesturen hebben meegedacht over de inhoud van de keuzenotitie. Financiële consequenties Voorgesteld is de nieuwe verordening ingaande het schooljaar 2015/2016 te laten ingaan voor leerlingen die op 31 december 2014 aanspraak maakten op leerlingenvervoer. Alleen nieuwe gevallen vanaf 1 januari 2015 vallen direct onder het regime van de nieuwe verordening. In de praktijk gaat dit voor Marum om één of twee kinderen. De nieuwe verordening heeft daarom tot 1 augustus 2015 vrijwel geen financiële gevolgen. In het aangepast vervoer (Taxi-Nuis) kost één leerling op jaarbasis circa Een busabonnement kost circa waarbij in een aantal gevallen een eigen bijdrage van gemiddeld 400 voor eigen rekening blijft: * opstaptarief 0,87 15 km x 0,153 = - 4,59 Enkele reis 5,46 x 2 (heen en terug) x 200 schooldagen = Na aftrek korting tot 12 jaar (47%) resteert en vanaf 12 jaar (40%) resteert 1.310, gemiddeld circa Eigen bijdrage gemiddeld 400 voor niet-vervoersgehandicapte leerlingen die niet vallen onder de WEC. Vanaf 1 augustus 2015 verwachten we dat 29 leerlingen de overstap naar het openbaar vervoer kunnen maken. Dit levert op jaarbasis een besparing op van 29 x ( ) = Daarnaast dient voor niet-vervoersgehandicapte leerlingen die niet vallen onder de WEC (Renn 1 4) een eigen bijdrage gerekend te worden van gemiddeld 400 per jaar ( 379 voor kinderen tot 12 jaar, 429 voor kinderen vanaf 12 jaar). Deze groep schatten we op 30 leerlingen (het merendeel van SBO). Dat levert een besparing op van Voor 2015 was voor de gemeente Marum op basis van de oude verordening in de begroting een bedrag opgenomen van Dit bedrag is met verlaagd tot Voorgesteld wordt vooralsnog de begroting voor 2015 niet verder aan te passen. In de loop van 2015 wordt duidelijk hoeveel leerlingen daadwerkelijk de overstap kunnen maken naar openbaar vervoer. Dat kan leiden tot aanpassing via de Najaarsnota 2015 en voor de begroting 2016 kan een goede inschatting worden gemaakt. Resumé Voorgesteld wordt de voorliggende concept Verordening leerlingenvervoer gemeente Marum 2015 vast te stellen.

5 -5- Burgemeester en wethouders van de gemeente Marum, de secretaris, de burgemeester, (J.A. Jellema) (H. Kosmeijer) Advies raadscommissie