Ze hadden elkaar al eens

Transcriptie

1

2 Ze hadden elkaar al eens gezien, ruim tien jaar geleden, toen Elsien Gringhuis (Den Haag, 1980) stage liep bij Flair Lines, een winkel in Groningen waar de kleding van Margriet Nannings (Hoorn, 1945) te koop was en is. Ik heb jouw kleding verkocht, zegt Gringhuis. De dames lachen. Ze ontmoeten elkaar in de studio van Margriet Nannings in de Silodam. Alsof ze het afgesproken hebben, dragen ze allebei een zwart jurkje. Beide een ontwerp van eigen hand. Nannings een stoere en elegante dame met een sprekend brilmontuur heeft al een lange carrière achter de rug. Ze heeft, zegt ze zelf, zo n beetje alles bereikt wat ze wilde bereiken. De kleding van haar label, dat ze nog steeds volledig in eigen hand heeft, wordt wereldwijd verkocht. Ze was één van de eerste Nederlandse winkeliers die toonaangevende buitenlandse labels inkocht en inmiddels heeft ze in Amsterdam drie winkels in de Prinsenstraat en een outlet in Oud-Zuid. Gringhuis een meisjesachtig type in minimalistische kleding begint net. Ze geldt als één van de grote beloftes van het Nederlandse modewereldje. Ze studeerde in 2008 af aan de modeafdeling van ArtEZ en won daarna twee internationale modeprijzen: de Createurope Award voor Best avant-garde designer en de Mittelmoda Award in Berlijn. Begin vorig jaar won ze de hoofdprijs van de Green Fashion Competition tijdens de Amsterdamse modeweek en net na haar afstuderen, in 2009, won ze de ontwerpwedstrijd van de Hema. Dat najaar verkocht Hema een regenjas van biologische katoen met een laagje rubber, een ontwerp van Gringhuis. Zo veel informatie als er op internet over Elsien Gringhuis te vinden is, zo weinig is er over Margriet Nannings, die in januari het 25-jarig jubileum van haar label vierde. Kwestie van tijdgeest. Gringhuis is begonnen in een tijd dat mode volop in de belangstelling staat. Toen Nannings begon was er nog geen sprake van zoiets als een Nederlands modeklimaat. Ik heb het idee dat de mode-industrie eindelijk op de kaart is gezet in Nederland, mede door de Amsterdam Fashion Week. Gringhuis, die direct na haar afstuderen haar eigen label opzette, presenteerde haar collecties een paar keer tijdens de Amsterdamse modeweek. Maar dit is pas het eerste seizoen dat haar kleding te koop is, onder meer bij Coming Soon in Arnhem en Wendela van Dijk in Rotterdam. En ze had ook best in de winkel van Nannings willen hangen. Logisch, behalve kleding van haar eigen label verkoopt Nannings in de Prinsenstraat kleding van ontwerpers als Comme des Garçons, Hussein Chalayan en Paul Smith; dat zijn niet de minste namen om als jonge ontwerper tussen te hangen. Ik heb haar kleding gezien. Ik vind het wel goed wat ze doet. Strak en goed gemaakt. Maar ik kan wel een warenhuis beginnen als ik iedereen die mij benadert in de collectie opneem, zegt Nannings. Ik heb er wel eens over nagedacht om een grote winkel een soort conceptstore met jonge ontwerpers te beginnen, zodat ook beginnende ontwerpers de kans krijgen om hun spullen te verkopen. Ik had zelfs al een ruimte op het oog, maar ik heb de stap uiteindelijk niet gezet. Ik geloof nog steeds dat in Amsterdam genoeg ruimte is voor zo n initiatief. Al dat showen is leuk, maar uiteindelijk gaat het erom dat kleding verkocht en gedragen wordt. En ik vind het aan de jongere generatie om dat op te pakken. Gringhuis: Ik hoor steeds meer ontwerpers om mij heen die afknappen op het geven van shows. Mij heeft het showen veel opgeleverd op het gebied van publiciteit. Ik denk niet dat ik hier nu had gezeten als ik niet aan de Fashion Week had meegedaan. Maar op dit moment is showen niet mijn eerste prioriteit. Ik vind het contact met mogelijke producenten en winkeliers veel belangrijker. 18 Paroolmagazine mode maart 2012

3 Interview gringhuis ik probeer de kern te raken. Mijn uitdaging is om met zo min mogelijk zo veel mogelijk te zeggen Dit seizoen introduceert Gringhuis, die al vanaf het begin bezig is met duurzaamheid, de Basics One collectie: een serie basiskledingstukken die elk seizoen opnieuw besteld kunnen worden. Dat is heel slim. Voor mij is de verkoop van basics ook heel belangrijk, zegt Nannings, die vooral bekend is vanwege de perfect zittende tricot shirtjes die ze maakt. Veel ontwerpers van nu werken nogal conceptueel, maar ik vind dat kleding vooral draagbaar moet zijn. Ik hou niet van overdreven gedoe, van te veel glamour. Gringhuis: Maar met alleen maar basics zou ik het niet redden. Ik krijg aandacht dankzij de meer uitgesproken showstukken. Nannings: Dat is waar. Als ik alleen de basics aan de inkopers laat zien, vragen ze ook meteen naar de rest van de collectie. Maar uiteindelijk kopen ze altijd meer basics dan uitgesproken ontwerpen in. De Nederlandse vrouw is niet het type dat zich vier keer per dag verkleedt. Nannings zegt dat ze nooit iets heeft gemaakt omdat ze dacht dat er vraag naar was. Ze begon te maken wat ze zelf niet kon vinden. En dat doet ze nog steeds. Ze maakt praktische kleding die betaalbaar is denk aan 50 euro voor een T-shirt tot zo n 400 euro voor een jas. Dat ze nauwelijks extravagante ontwerpen laat zien, wil niet zeggen dat ze die niet kan maken. Integendeel. Van 1979 tot 1986 was Nannings verantwoordelijk voor de showstukken van Frank Govers. Meestal maakte hij een krabbel en gaf hij een rol stof mee. De rest mocht ik zelf invullen. Ik heb daar heel veel van geleerd. Maar toen ik voor mezelf begon, wilde ik liever iets doen wat dichter bij mijn eigen smaak lag, zegt Nannings, die al een carrière in de mode achter de rug had voordat ze bij Govers begon. In 1967 begon ze in Hoorn, net buiten het centrum, met een kleine winkel in een oud VOC-pand. In Parijs had ik boetieks gezien en dat wilde ik ook. In Amsterdam bestonden toen al een paar boetieks: Sophie van Kleef, wat later Puck & Hans en Fred Feijen. Ik begon in Hoorn, omdat ik daar woonde, vertelt Nannings. Voor zeshonderd gulden kocht ze stof waar ze kleding van maakte. Met succes. Haar eerste collectie was binnen een week uitverkocht. Blijkbaar was men toe aan verandering. Ik ben heel spontaan en zonder plan begonnen, maar ik was er altijd al van overtuigd dat ik die richting in zou gaan, zegt Nannings, die studeerde aan de Rotterdamse Snijschool, de oudste modevakschool van Nederland. Haar ouders hadden een kwekerij en een bloemenzaak in de buurt van Hoorn, maar als kind zat Nannings al naast de naaister van haar moeder te kijken hoe die iets maakte. Gringhuis: Dat deed ik ook altijd. Op mijn tiende gebruikte ik de naaimachine van mijn moeder om mijn eigen kleding te maken. Ik weet nog wel wat ik als eerste maakte: een heel lelijk gilet met veel te grote knopen erop. Maar wel heel netjes maart 2012 Paroolmagazine mode 19

4

5 Interview gringhuis steeds meer ontwerpers om mij heen knappen af op het geven van shows, maar mij heeft het veel publiciteit opgeleverd steden. Tot een jaar of twee geleden haalde ze ruim dertig procent van de omzet uit export; ze verkocht aan winkels in onder meer Duitsland, Japan, IJsland, Italië, Frankrijk en Spanje. Ze is nooit een bekende merknaam voor de massa geworden. Daar is ze ook nooit mee bezig geweest. De ontwerpster adverteert niet, geeft geen shows en op interviewverzoeken gaat ze maar heel zelden in. Ik ben niet zo n prater. Dat de verkoop aan het buitenland terugloopt, komt omdat Nannings de laatste tijd niet meer op buitenlandse beurzen staat omdat ze het rustiger aan doet. En geef haar eens ongelijk. Ze is achterin de zestig en doet nog steeds veel zelf. Ik ben een controlfreak. Ik heb mijn merk altijd zelf willen besturen. Dat zakelijke heb ik van mijn vader meegekregen. Hij had een groot bedrijf in bloemen en was ook veel met cijfers bezig, zegt Nannings. Of ze ooit benaderd is door investeerders, wil Gringhuis weten, die zelf momenteel op zoek is naar een zakelijke partner. Nannings: Ja, ik ben wel benaderd. Maar ik ben nooit ergens op ingegaan. Ik wilde mijn vrijheid niet verliezen. Investeerders hebben heel andere eisen. Het moet geld opleveren, anders doen ze het niet. Bovendien: je hebt ze niet per se nodig. Ontwerpers als Paul Smith en Dries Van Noten hebben hun label ook altijd in eigen hand gehouden en ze zijn nog steeds heel succesvol. Hoe groot zou Gringhuis willen worden? Groot genoeg om mensen in dienst te kunnen nemen en te kunnen leveren aan winkeliers in het buitenland. Maar uiteindelijk wil ik ook zo veel mogelijk zelf in de hand houden en de tijd hebben om zelf achter de naaimachine zitten. Ik zou niet als een manager boven mijn eigen label willen hangen. Na lang zoeken heeft Gringhuis eindelijk een atelier in Roemenië gevonden om haar ontwerpen te laten produceren. Een paar weken geleden stond ze voor de tweede keer op een buitenlandse beurs; Premium in Berlijn, en afgelopen zomer stond ze op de prêt-à-porter beurs in Parijs. De samples voor haar collecties maakt Gringhuis nog steeds zelf, in haar studio. Liefst zou ze alles in Nederland laten maken. Al was het maar vanwege duurzaamheidsoverwegingen. Hoe regelt Nannings haar productie? Toen ik met mijn eigen label begon, heb ik meteen een atelier opgezet. Grote orders laat ik sinds een jaar of tien in Polen produceren, maar kleine orders doe ik nog steeds hier. Vooral buitenlandse afnemers zijn dol op het label Made in Holland. Ze geeft toe dat het duurder is om kleding hier te laten produceren. Maar dat heb ik er wel voor over. Het is toch zonde als de kennis van het ambacht straks helemaal verdwenen is? Ik las nog niet zo lang geleden over een Engelse keten die jassen voor elf euro verkoopt, zegt Nannings. Je bedoelt Primark. Ja, dat heeft met duurzaamheid niets te maken. Ik vind dat het verboden zou moeten worden, omdat het de prijsperceptie van mensen verziekt, zegt Gringhuis, die gemiddeld honderd euro voor een top rekent. Margriet Nannings is nu 66. Vindt ze het belangrijk dat haar label blijft bestaan als zij er niet meer is? Ik ben er niet bewust mee bezig. Er is een tijd van komen en een tijd van gaan. Dat is prima. Alles houdt een keer op, en ik heb veel kunnen doen. Als me wordt gevraagd wanneer ik stop, begin ik meestal te lachen. Ik vind het werken wel zwaarder worden, maar ik kan me niet voorstellen dat ik stop met werken. Ik droom nog steeds van wat ik zou willen maken, dan zie ik het zo voor me. Nannings ik heb het idee dat de mode-industrie eindelijk op de kaart is gezet in Nederland, mede door de amsterdam Fashion Week maart 2012 Paroolmagazine mode 23