Verbinding onderwijs en jeugd- en gezinsteams (JGT)

Transcriptie

1 Verbinding onderwijs en jeugden gezinsteams (JGT) Jeugd- en gezinsteams zijn een belangrijke nieuwe pijler binnen het Toekomstmodel Jeugdhulp van Holland Rijnland. De teams moeten een cruciale rol vervullen bij het verhogen van de kwaliteit van de jeugdhulp en de vermindering van het gebruik van (zware) specialistische voorzieningen. De expertise van diverse soorten ambulante jeugdhulp uit het huidige stelsel wordt in het jeugden gezinsteam samengevoegd. Door deze manier van werken is het de bedoeling dat het hulpaanbod doelmatiger en overzichtelijker georganiseerd en beschikbaar is. Het jeugden gezinsteam is beschikbaar voor de basisvoorziening Onderwijs. In de eerste plaats voor consultatie en advies. Heeft het gezin meer hulp en begeleiding nodig dan kan het jeugden gezinsteam voor verdere hulp ingeschakeld worden. Om te komen tot een integrale aanpak is samenwerking met de school/samenwerkingsverbanden belangrijk. Daarbij wordt de hulp en ondersteuning thuis en op school aan elkaar verbonden. Het Jeugd en Gezinsteam is een nieuwe eenheid waarmee op dit moment ervaring wordt opgedaan in de zes proeftuinen. Verschillende expertises komen in het team samen: vanuit Jeugd Maatschappelijk Werk, MEE, Bureau Jeugdzorg (toegang), AWBZ zorg voor jeugd met licht verstandelijke beperking, Jeugd en Opvoedhulp en de Jeugd GGZ. Met ingang van januari 2015 zal de uitrol van JGT s over de gehele regio plaatsvinden. Jeugd en Gezinsteams gericht op Voortgezet Onderwijs Op dit moment wordt door middel van de Schoolmaatschappelijk werker op een laagdrempelige manier ondersteuning binnen het onderwijs aangeboden. In deze gesprekken worden zaken opgelost en wordt doorverwezen naar andere passende/zwaardere vormen van hulpverlening. De Schoolmaatschappelijk werker maakt straks onderdeel uit van het jeugden gezinsteam. Via dit team kan er sneller geschakeld worden naar andere specialismes/expertises. De nieuwe manier van werken zal op 1 januari 2015 starten. Op dat moment vervalt ook de bekostiging van het School Maatschappelijk Werk VO. Momenteel worden provinciale middelen beschikbaar gesteld vanuit de Regionale Agenda Samenleving. Door de transitie van de Jeugdzorg komt het School Maatschappelijk Werk volledig onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten te vallen. Dit biedt kansen voor de onderwijspartijen en gemeenten om een nieuwe structuur te ontwerpen die tegemoet komt aan de ondersteuningsbehoeften van leerlingen en gezin. De school kan hierdoor vraaggericht sturen op het hulpaanbod dat zij ontvangt vanuit de jeugden gezinsteams (zie hiervoor onderstaand punt 1). Het regionaal beleidsplan transitie Jeugdzorg Holland Rijnland biedt hiervoor de kaders. Daarnaast spelen de ervaringen vanuit de proeftuin om te komen tot geschikte samenwerkingsvormen. Hieruit komt het volgende naar voren: Ondersteuningsbehoeften vanuit het Voortgezet Onderwijs: 1. Schoolsoort en -populatie kunnen bepalend zijn welke expertise ingezet wordt vanuit het jeugden gezinsteam; 1

2 2. De school heeft een vast contactpersoon/jeugden gezinswerker; 3. Laagdrempelig aanwezig zijn; 4. Er moet een consultatiefunctie beschikbaar zijn 5. Ondersteuning snel organiseren, schakelen en weg zetten; 6. De jeugden gezinswerker wordt in het Ondersteuningsteam betrokken bij de aanvraag voor een Toelaatbaarheidsverklaring (doorverwijzing naar Voortgezet Speciaal Onderwijs). Vervolgens wordt de aanvraag eerst door het loket Passend Onderwijs beoordeeld en bij een positief advies gaat de aanvraag naar de Adviescommissie TLV (ACT). In deze commissie zit een orthopedagoog (vanuit het onderwijs) en een JGT medewerker (bijv. soc. Psych. Verpleegkundige). De ACT geeft advies aan het swv V(S)O. Het advies is tweeledig: onderwijskundig en kind-/gezinsgericht. 7. Ouders en leerlingen zijn in principe aanwezig bij gesprekken over de totstandkoming van hulpplannen. Er zijn situaties denkbaar dat dit niet mogelijk en of wenselijk is. De professionele afweging hiervan zal in overleg met het Ondersteuningsteam / Jeugd- en Gezinsteam plaatsvinden; 8. Partijen houden elkaar wederzijds op de hoogte over de stappen die gezet worden bij de uitvoering van het hulpplan. Er moet symbiose zijn in de uitvoering van Handelingsgericht werken en 1 kind-1gezin-1plan. Voor de VO-scholen (incl. VSO) en de samenwerkingsverbanden is het belangrijk dat een en ander regionaal goed georganiseerd is. Zodat er overzicht is voor de samenwerkingsverbanden, één aanspreekpunt voor scholen en er niet met verschillende gemeenten onderhandeld hoeft te worden. Afstemming Onderwijs en jeugdhulp Ondersteuning wordt zowel geboden aan de onderwijs- als aan de jeugdhulpkant. Om een goede afstemming te realiseren is het vooraf goed om te bepalen welke zorg vanuit de school wordt geleverd en welke door de jeugd & gezinsteams. Voor een goede afstemming tussen onderwijs en jeugdhulp en de mogelijkheid om vanuit één plan integraal ondersteuning/hulp te bieden aan betreffende jongere en/of gezin is het gewenst dat in de Adviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring voor het VSO (per Samenwerkingsverband is er één commissie) één lid vanuit de JGT zitting neemt. Gelet op de dossiers waarover een advies moet worden afgegeven valt te denken aan een sociaal psychiatrisch verpleegkundige. Bij de invulling van bovenstaande dienen afspraken gemaakt te worden over datum van ingang, omdat de ingangsdata passend onderwijs (1 augustus 2014) en jeugdhulp (1 januari 2015) verschillen. Voor het onderwijs moet de Adviescommissie Toelaatbaarheidsverklaringen per 1 augustus 2014 van start. Het is voor de (ontwikkeling van de) afstemming van visie, werkwijzen en terugkoppeling van belang dat er van begin af aan gewerkt wordt met een niet wisselende bezetting van commissieleden. Scholen hebben hun eigen experts en diagnostiek. Dit kan per school verschillen. Een school voor Praktijkonderwijs is anders georganiseerd en heeft andere ondersteuningsbehoeften dan een school met een bovenbouw HAVO-VWO. Dit bepaalt o.a. ook de inzet van de Jeugden Gezinswerker. 2

3 In bijgaand overzicht staan de scholen voor VO (en SO) opgenomen. De lijst kan gebruikt worden om per school: - Te omschrijven hoe de ondersteuningsstructuur is vorm gegeven en wat de huidige inzet is van zorgpartijen (op het snijvlak onderwijs en jeugdhulp); - Aan te geven welke ondersteuningsbehoefte vanuit het jeugden gezinsteam het meest passend is (welke expertise heeft zij nodig, zoals nu bijvoorbeeld nog geboden wordt door: Maatschappelijk Werker of vanuit MEE, GGZ, Cardea, etc ); - Een inzicht te krijgen in grensverkeer vanuit andere gemeenten. Het overzicht geeft nog geen beeld van leerlingen die in onze regio woonachtig zijn en buiten de regio scholen bezoeken. Pluscoach Bij het eerst genoemde punt valt ook de inzet vanuit de Pluscoach. Deze hulpverlener wordt ingezet bij overbelaste leerlingen om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Scholen vragen het traject per individu aan. De inzet van de Pluscoach zou aangemerkt kunnen worden als integraal onderdeel van hulpverlening. De financiering wordt toegekend vanuit het Ministerie van Onderwijs aan contactschool ROC Leiden. De Pluscoach wordt ingezet op het VO en MBO. Onderwerp van gesprek is op welke manier de aansluiting van Pluscoach en jeugden gezinsteam bereikt wordt, zodat er sprake is van een integrale aanpak. Veel van de mensen die nu vanuit Cardea, Kwadraad of Curium-LUMC PlusCoaching 1 bieden, (naast hun reguliere ambulante werk) zullen straks jeugd&gezinswerker zijn. Hier liggen kansen voor integratie en snel schakelen. Zeker als dezelfde mensen ook als contactpersoon op een of meer scholen werken. Voorstel taken jeugd&gezinsteams VO Taken van een jeugd&gezinswerker op een VO-school (voortvloeiend uit het bovenstaande): - Vaste contactpersoon vanuit de jeugdhulp - Laagdrempelig aanwezig en direct inzetbaar voor gesprekken met leerlingen op de school; (inclsief uitvoering PlusCoaching? nader uit te werken) - Consultatiefunctie, oa voor ondersteuningsteam - Schakelen met JGT in de woonplaats van de jongere als daar al hulp verleend wordt, of zou moeten worden (schooloverstijgende problematiek, gezinsgerelateerde problematiek). 1 Op dit moment wordt 40% van de Pluscoach trajecten verzorgd door medewerkers van Cardea, 28% vanuit de ggz (klein aandeel Curium, groot aandeel opvoedpoli) en 9% vanuit Kwadraad. Daarnaast 8% vanuit jongerenwerk en (in Leiden) nog 11,5% Oriëntatiejaar gericht op re-integratie. (schatting Michael Burghout, mei 2014) 3

4 - Deelname aan ondersteuningsteam (voor consultatie en rond leerlingen die deze JGT-er zelf begeleid) dan wel inschakelen van / afstemmen met JGT-er die jongere en gezin in de woonplaats begeleid. (Dit behoeft nadere uitwerking in de praktijk!). Voorstel regionale organisatie jeugd&gezinsteams VO: - Afspraken over de taken en inzet van jeugd&gezinswerkers in het VO worden op Holland Rijnland niveau gemaakt. - Onderzoeken op welke manier de verbinding met de pluscoach gelegd kan worden. - Gemeenten met VO-scholen krijgen vanuit Holland Rijnland compensatie voor de inzet van Jeugd&gezinswerkers op deze scholen. - Per subregio is een teamcoach van de jeugd&gezinsteams vast aanspreekpunt voor het samenwerkingsverband. - Praktische invulling van taken vindt plaats in samenspraak tussen de VO-school en de jeugd&gezinswerker. Het is aan gemeenten en zorgorganisaties om vervolgens vorm te geven aan de randvoorwaarden waaronder deze jeugd&gezinswerkers hun werk doen. Inclusief de keuze in welk team deze jeugd&gezinswerkers worden ondergebracht voor hun intervisie, scholing en coaching. Bij deze keuze worden door de gemeenten 2 varianten overwogen: 1. Elke subregio heeft een apart jeugden gezinsteam voor de ondersteuning aan de VO-scholen. Vanuit deze drie subregionale teams worden bovengenoemde taken uitgevoerd. Bij schooloverstijgende (gezins)problematiek schakelt dit team het jeugden gezinsteam van de woongemeente in. 2. Scholen krijgen hun vaste contactpersoon vanuit het JGT in de gemeente of wijk waar de school gevestigd is. Deze voert de bovengenoemde taken uit. Bij schooloverstijgende (gezins)problematiek schakelt deze het jeugden gezinsteam van de woongemeente in. In beide varianten moet door de jeugd&gezinswerker worden geschakeld met het jeugd&gezinsteam uit de woongemeente. Met name in VO-scholen die een grote regionale functie hebben. Het maakt daar qua schakelen niet uit of voor variant 1 of 2 wordt gekozen. Bij een andere scholen (of vestigingen) hoeft er bij variant 2 aanmerkelijk minder geschakeld te worden dan bij variant 1. In de proeftuinen Nieuwkoop en Katwijk blijkt dat het merendeel van de leerlingen ook in de betreffende gemeente woont. Het loslaten van de lokale inbedding van de jeugd&gezinwerker wordt daar dan ook afgeraden. Vanuit de proeftuinen wordt daarbij als bezwaar opgemerkt dat bij een keuze voor subregionale VOteams de lokale jeugd&gezinsteams hun expertise voor jeugd ouder dan 12 jaar dreigen te 4

5 verliezen, terwijl jongeren niet alleen via school in zorg komen (ook rechtstreeks, via de huisarts of andere basisvoorzieningen). Feitelijk zou het voor de school niet uit moeten maken of de leerling met 1 of meerdere jeugden gezinsteams te maken heeft. De school heeft in de front-office te maken met 1 contactpersoon. Deze jeugden gezinswerker moet er voor zorgen dat er geschakeld wordt in de back-office. Om zijn taak goed uit te kunnen voeren is er voor de vooruitgeschoven jeugden gezinsmedewerker urencapaciteit nodig om dit op een goede manier te beleggen en te bewaken. In zijn algemeenheid geldt dat Jeugd en Gezinsteams die gelegen zijn in wijken/gemeenten met Voortgezet Onderwijs zullen meer uren beschikbaar moeten hebben om hun ondersteuningstaken adequaat uit te kunnen voeren. Financiën Er zullen nog diverse keuzes gemaakt moeten worden om te kunnen bepalen welke inzet van middelen nodig is. In het bepalen van de gewenste structuur zal rekening gehouden moeten worden met het wegvallen van de RAS middelen. Op regionaal niveau is hier een bedrag van ,-- gemoeid en wordt momenteel ingezet in het reguliere VO voor dienstverlening vanuit Cardea en Kwadraad. Voor VSO, PRO, OPDC/Rebound/OOC en symbiosegroepen is er nog geen bemoeienis vanuit JGT (nu: CJG). Juist ook voor deze scholen/voorzieningen is inzet van JGT zeer gewenst. 5