LEIDRAAD VOOR DE TECHNISCHE GOEDKEURING ATG BITUMINEUZE KOUDLIJMEN DAKAFDICHTINGEN

Transcriptie

1 LEIDRAAD VOOR DE TECHNISCHE GOEDKEURING ATG BITUMINEUZE KOUDLIJMEN DAKAFDICHTINGEN Goedgekeurd door de Gespecialiseerde groep "Daken" dd index 0 dd Index E dd ONDERWERP Deze leidraad heeft tot doel de eigenschappen van de bitumineuze koudlijmen te bepalen, waaraan dakafdichtingen vermeld in tabel 1 en geplaatst met deze koudlijmen (deel- of volverkleefd), moeten voldoen 1. Tabel 1 Lijmen Bitumineuze koudlijm Membranen polymeerbitumen (plastomeer APP) polymeerbitumen (elastomeer SBS) Deze leidraad steunt op de Algemene Leidraden van de EUtgb voor de goedkeuring van afdichtingsystemen. Alle in deze leidraad vereiste eigenschappen moeten nagegaan worden op proefmonsters die door het goedkeuringsorganisme of zijn afgevaardigde genomen werden. Verder dienen de eigenschappen van de in tabel 1 vermelde ATG-membranen gerelateerd te worden met de voorschriften die in de ATG van de bitumineuze koudlijm zullen vermeld worden. In die context zullen bv. de laagst vermelde rekenwaarden naar windweerstand gerespecteerd worden. 2. TOEPASSINGSGEBIED Deze leidraad is van toepassing voor de in tabel 1 vermelde afdichtingsmembranen en op de ondergrond gekleefd met behulp van een bitumineuze koudlijm en die bij hellingen tot 15%; indien groter is een bijkomende aanhechting noodzakelijk. De plaatsing kan gebeuren: deelverkleefd: met strepen of dotten; volgekleefd, maar is niet van toepassing bij het realiseren van de overlapverbindingen, cf. ATG-afdichtingen. Ook de aansluitingen met dakdetails (dakranden, opstanden, dakdoorbrekingen, ) zijn niet inbegrepen. 3. EIGENSCHAPPEN 3.1. Algemeen De verkleving van de afdichting met de ondergrond hangt af van: de samenstelling van de bitumineuze koudlijm, het membraantype, de afwerking van de onderzijde, de plaatsingswijze (vol-, deelverkleefd), -techniek (manueel of machinaal) en de aard van de ondergrond (beton, hout, bit. afdichting, isolatiematerialen, ), de eventuele aanwezigheid van een primer. 1 zelfklevende membranen maken geen deel uit van dit document (zie goedkeuring "Afdichtingen"). In geval van interpretatiesvragen, is de Franstalige versie de referentie. ba_307_approval guide_01_2013_n_1_e_bitumen glue.doc 1 7

2 3.2. Identificatie-eigenschappen van de bitumineuze koudlijmen Tabel 2 hierna geeft de eigenschappen en de tolerantie betreffende de nominale waarden. Een bitumineuze koudlijm is een lijm die meer dans 45% bitumen bevat in droge rest. Tabel 2 eigenschappen van lijmen Eigenschappen Eenheid Methode Tolerantie Volumemassa kg/l 4.1 MDV ± 5% Asgehalte % 4.2 MDV ± 5% Droge rest % 4.3 MDV ± 10% rel. IR spectrum (op droge rest) Type oplosmiddel Vlampunt C 4.5 MLV Viscositeit bij 20 C mpa.s 4.6 MDV ± 30 % Houdbaarheid maand - MLV 3.3. Eigenschappen van de afdichtingsmembranen De afdichtingsmembranen moeten beantwoorden aan de EUtgb Leidraden betreffende deze membraantypes. Minimale nominale dikte van bitumineuze membranen: Éénlaag syteem: 4,0 mm Tweelaag systeem: 3,0 mm (top laag), 2,0 mm (onderlaag) Het membraan moet met de bitumineuze koudlijm verenigbaar zijn Eigenschappen van aanhechting aan de ondergrond Het gedrag ten opzichte van de ondergrond moet voor elke ondergrond onderzocht worden. De aanhechting hangt af van: Gedrag van het isolatiemateriaal Het gedrag van het isolatiemateriaal door de inwerking van de solventen (indien aanwezig) die zich in de bitumineuze koudlijm bevinden. Er wordt geen vervorming van meer dan 1%, noch een verdwijning van materiaal (kraters) toegelaten volgens proef Indien geen solventen aanwezig zijn, dient deze proef niet uitgevoerd te worden Het pelgedrag De verenigbaarheid van de ondergrond wordt op elk type isolatiemateriaal (met zijn bekleding), die het voorwerp is van een windproef, nagegaan door een pelproef op een proefstuk, nieuw en na 28 dagen veroudering. Het toegelaten verlies is maximum 50% van de initiële waarde. De pelproefmethode is beschreven in

3 De windweerstand De aanhechting wordt bepaald op basis van een windkistproef volgens de EUtgb Leidraad m.b.t. mechanisch bevestigde systemen. De basis-windproef wordt uitgevoerd op polyurethaan PU 2 voorzien van een plastomeer polymeerbitumen (APP) dakafdichting. Deze proef kan eveneens in aanmerking genomen worden voor betonnen, houten en bitumineuze ondergronden. Een afzonderlijke proef is nodig voor de bepaling van de windweerstand op alle andere isolatiematerialen (minerale wol, EPS met cacheerlaag ). De methode wordt beschreven in 4.8 en de rekenwaarde is bepaald op basis van de proefresultaten Eigenschappen van de eventuele primer 4. PROEFMETHODE 4.1. Volumemassa De fabrikant bepaalt het type primer alsook de ondergronden waarop deze moet aangebracht worden; hiermee wordt rekening gehouden tijdens de proeven. Bepaald volgens de norm NBN EN 542 "Lijmen - Bepaling van de dichtheid" Asgehalte Het proeftsuk word verhit tot 450 C gedurende 4 uren. De proef wordt uitgevoerd volgens de norm ISO "Kunststoffen - Bepaling van de as - Deel 5: Polyvinylchloride" Droge rest Het proefstuk (ongeveer 5 g) wordt gedurende minstens 12 uren in een oven aan 110 C geplaatst IR spectrum Bepaald volgens de norm NBN EN 1767 "Producten en systemen voor de bescherming en herstelling van betonconstructies - Beproevingsmethoden - Infrarood-analyse" (indien de lijm geen zware solventen bevat) Vlampunt Bepaald volgens de norm NBN EN 924 "Lijmen - Lijmen met en lijmen zonder oplosmiddel Vlampuntbepaling" Viscositeit Deze wordt bepaald volgens NBN EN "Lijmen - Bepaling van de viscositeit " bij verschillende snelheden (1 t/sec, 5 t/sec, 10 t/sec, 35 t/sec), bij 20 C. De waarden bij 5 t/sec en eventueel bij 35 t/sec worden opgenomen alsook de curve. 2 behalve indien de fabrikant de lijmtoepassing specifieert per ondergrond. 3 indien men niet beschikt over windproefresultaten en op voorwaarde dat men beschikt over een representatieve ervaring (proeven en en verwezenlijkingen) mogen de forfaitaire warde genomen voor de volgekleefde plaatsing (zie TV 215): Pa (PU, EPS, beton, hout, bitumineuze dichtingen) Pa (MW) Pa (EPB). 3 7

4 4.7. Verenigbaarheid met de ondergrond Reactie van het isolatiemateriaal ten opzichte van het solvent Afpel Proefstukken van het membraan van 300 x 300 mm worden op het isolatiemateriaal met dezelfde afmetingen gekleefd volgens de voorschriften van de lijmfabrikant. De hoeveelheid bitumineuze koudlijm die gebruikt wordt is deze opgegeven door de fabrikant + 30 %. De panelen worden op hun zijkant afgedicht door een tape aan te brengen, zij worden in een luchtdichte PE-zak gestopt en gedurende 7 dagen bij 70 C opgeslagen. De schotelvorming van het paneel, alsook een visuele inspectie van het contactvlak solvent/isolatie op een diagonale doorsnede, worden voor en na de proef gecontroleerd. Er wordt eveneens een blanco proef (zonder bitumineuze koudlijm) gedaan. De proef wordt uitgevoerd conform aan de Algemene Leidraden voor de afdichtingen. De pelweerstand van de afdichting wordt bepaald nieuw en na veroudering van 28 dagen bij 80 C op alle ondergronden die moeten onderzocht worden. Voorafgaand aan de verouderingsconditionering (28 dagen 80 C) zullen de proefstukken 1 maand in het labo (23 C-50% RV) bewaard worden. De proefstukken ter bepaling van de initiële afpelwaarde zullen na 2 maanden bewaring in het labo (23 C-50% RV) gemeten worden Windproef (cf. Figuren 1 en 2) De basisproef wordt uitgevoerd op polyurethaan PU voorzien van een plastomeer (APP) poyymeerbitumen membraan dat verkleefd wordt met bitumineuze koudlijm. Deze proef kan eveneens in aanmerking genomen worden voor betonnen, houten, bitumineuze ondergronden. Afzonderlijke proeven moeten uitgevoerd worden op alle andere isolatiematerialen (minerale wol, EPS met cacheerlaag ) Basis-windproef De basisproef wordt gedaan volgens de EUtgb methode zonder voorafgaandelijke cycli, in een kist (2 x 2 m) op een ondergrond van multiplex platen waarop mechanisch polyurethaanplaten PU, met een dikte van 60 mm, een cacheerlaag in gebitumineerd glasvlies van 400 g/m² en een naad van 25 mm breed tussen de PU-platen, worden bevestigd (5 aanhechtingen per paneel met verdeelplaatjes van 70 mm of 70 x 70 mm). De multiplexplaten zijn voorzien van openingen van 25 mm ter hoogte van de voegen tussen de polyurethaanplaten PU zodat omgevingslucht tot onder de afdichting kan reiken. Daarna wordt het plastomeer (APP) polymeerbitumen membraan op het polyurethaan PU gekleefd met de door de aanvrager voorziene hoeveelheid bitumineuze koudlijm, waarbij men aan elke kant van de naad een niet verkleefde zone laat van 75 mm in de richting van de opening (totaal van 150 mm). De kist moet gedurende 4 maand bij 20 C ± 3 C onder afdak rusten vooraleer men de windproef uitgevord Afzonderlijke windproef 4 7

5 De afzonderlijke proeven worden gedaan volgens met vervanging van het PU door het te onderzoeken isolatiemateriaal. 150 mm Ventilator ( Pa) + vacuum meting Overbruggingsstrook van 150 mm breedte opening van 25 mm 2100 mm kist x mm membraan isolatie lijm ondergrond support 2100 mm Opening van 25 mm Figuur 1 Figuur 2 5. KWALITEITSCONTROLE 5.1. Algemeen Het aanmaken van de bitumineuze koudlijm moet onderworpen worden aan een regelmatige kwaliteitscontrole bestaande uit: Een zelfcontrole door de fabrikant; Technische controle bezoeken door een onafhankelijk instituut; Audits van het FPC-systeem een onafhankelijk instituut; Proeven door een extern laboratorium Zelfcontrole Om een constante kwaliteit van de bitumineuze koudlijmen te verzekeren moet de zelfcontrole door de fabrikant volgende controles respecteren: controle bij ontvangst van de grondstoffen, controle tijdens de productie, controle van het eindproduct. De resultaten van deze controles moeten geregistreerd worden en voorgelegd aan het instituut dat verantwoordelijk is voor het toezicht, volgens 5.3. Deze resultaten moeten minstens 5 jaar bewaard worden. 5 7

6 Ingangscontrole Het goedkeuringsorganisme bepaalt, in overleg met de fabrikant, in welke mate de grondstoffen moeten gecontroleerd worden. Deze kontrol dient om de constante kwaliteit van de volgende componenten te verifiëren: Solvent; Bitumen; Additieven en vuldmiddelen. Voor deze controles kan men door de leverancier afgeleverde certificaten in overweging nemen wanneer het gaat om leveranciers die over een EN ISO 9000 certificaat beschikken Productiecontrole Deze controle heeft tot doel om onmiddellijk de afwijkingen, die de eigenschappen van het eindproduct kunnen beïnvloeden, te achterhalen. Het gaat hier om de werking van de productie-eenheden Controle van het eindproduct In het kader van de zelfcontrole, moet de fabrikant de eigenschappen uit tabel 3 nagaan. Tabel 3 Controle van het eindproduct Eigenschappen 4 Methode Frequentie Droge rest 4.3 1/10 batches Viscositeit bij 20 C 4.6 1/batches Kalibratie 5.3. Extern controle De toestellen voor zelfcontrole worden volgens tabel 4 gekalibreerde. Tableau 4 kalibratie Eigenschappen Methode Frequentie Wegschaal Intern 1/jaar Viscositeit bij 20 C Extern 1/jaar De controle door een extern organisme omvat: Een audit van het FPC-systeem van de fabrikant Technische controle bezoeken 2 of 4 bezoeken per jaar worden uitgevoerd afhankelijk van de implementatie van het FPC systeem. De bezoeken omvatten volgende elementen: Nazicht van de zelfcontrole (zie 5.2) Bijwonen van proeven volgens het intern controleschema, Verpakking (zie 6), bestellingen, productenbeheer... 4 andere methodes kunnen door de aanvrager voorgesteld en aanvaard worden door het goedkeuringsorganisme. 6 7

7 Monsternemingen Stalen worden genomen volgens het schema van tabel 5 en de proeven worden door een extern laboratorium uitgevoerd. Tabel 5 externe controles op het eindproduct Eigenschappen Methode Frequentie IR spectrum (op droge rest) 4.4 1/jaar of viscositeit bij 20 C 4.6 1/jaar 6. MERKING De merking gebeurt op de verpakking volgens de voorschriften vermeld in het KB dd tot "regeling van de indeling, de verpakking en het kenmerken van gevaarlijke preparaten met het oog op het op de markt brengen of het gebruik ervan" (BS dd ). Verder dienen op de verpakking nog de volgende gegevens vermeld te worden: de houdbaarheidstermijn (d.w.z. fabricagedatum of -code + termijn) ofwel de einddatum van de houdbaarheid; de stockagevoorwaarden; het logo van ATG-merk en ATG-nummer. 7 7