Milieurapportage Zeevaart 2010

Transcriptie

1 Milieurapportage Zeevaart 2010

2 Milieurapportage Zeevaart 2010 Datum 05 september 2011 Status Definitief

3 Colofon Uitgegeven door Inspectie Verkeer en Waterstaat/Scheepvaart Informatie Informatiecentrum Inspectie Verkeer en Waterstaat Telefoon Fax Uitgevoerd door Handhaving Zeevaart Opmaak Datum 05 september 2011 Status Definitief Versienummer Pagina 4 van 37

4 0 Managementsamenvatting Het toezicht op milieuwetgeving, van toepassing op zeeschepen, behoort tot de taken van de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW). Doelstelling Doel van dit rapport is het rapporteren over inspectieresultaten op het gebied van de milieu-inspecties 2010 gerelateerd aan de zeescheepvaart en de zeevisserij. Resultaten en Maatregelen In 2010 zijn de volgende milieu-inspecties uitgevoerd. Voor zover van toepassing zijn conclusies, maatregelen en aanbevelingen per onderwerp aangegeven. Inspecties door de IVW o Waterverontreiniging: HOI-inspecties; toezicht op de verplichte afgifte aan erkende havenontvangstinstallaties (HOI s) van het uit bedrijfsvoering ontstane afval. Conclusies 1. Gesteld kan worden dat de naleving op alle onderdelen zich op of boven de 90% bevindt. Met uitzondering van de meldingsplicht vanaf Nederlandse schepen laten de cijfers over 2010 zien dat er ten opzichte van voorgaande jaren geen of slechts marginale verschillen zijn. Er is sprake van consistentie. 2. De naleving op de meldingsplicht vanaf Nederlandse schepen is in 2010 weer gestegen tot boven de 90% en uitgekomen op 96%. Het eerste herstel in 2009 van de plotselinge terugval in de naleving in 2008 (62%) heeft zich daarmee in 2010 voortgezet tot op het niveau van 2007 (96%). 3. De naleving op buitenlandse schepen is ten aanzien van de meldingsplicht gelijk aan de naleving op Nederlandse schepen. Voor de andere inspectiepunten ligt de naleving op buitenlandse schepen iets onder dat van de Nederlandse schepen. De oorzaak hiervan is niet onderzocht. Maatregelen en aanbevelingen 1. De uitvoering van de inspecties zijn uitvloeisel van EU Richtlijn 2000/59/EG en daarmee een Europese verplichting. Het aantal inspecties dat door of namens de IVW wordt uitgevoerd blijft onveranderd en bedraagt 25% van alle in Nederlandse havens binnenkomende zeeschepen. Hierbij wordt wel gezocht naar alternatieve inspectiemethodes die moeten zorgen voor een efficiëntere uitvoering en verminderde inspectiedruk. 2. De wijze waarop de inspecties worden uitgevoerd, is in 2010 gewijzigd door de werkinstructies zoals genoemd in hoofdstuk 3 in de paragraaf werkwijze. Evaluatie van de werkinstructies medio 2011 zal bepalend zijn voor eventuele wijzigingen in de manier waarop het toezicht wordt uitgevoerd. Pagina 5 van 37

5 o Luchtverontreiniging: Marpol Annex VI; inspecties met name gericht op het gebruik van zware olie als scheepsbrandstof waarbij het maximaal toegestane zwavelgehalte in de brandstof niet hoger mag zijn dan internationaal overeengekomen percentages. Conclusies 1. De resultaten laten zien dat de nalevingpercentages op de inspectieonderdelen op Nederlandse schepen over de afgelopen jaren structureel zeer hoog (>97%) zijn te noemen en dat het aantal geconstateerde onregelmatigheden marginaal afwijkt ten opzichte van Het percentage schepen waarop naar aanleiding van monstername door de IVW handhavende maatregelen zijn genomen, is gestegen ten opzichte van voorgaande jaren. De resultaten laten ook zien dat er substantieel vaker sprake is van meetresultaten buiten de norm. Het verschil volgt uit het feit dat bij het nemen van maatregelen een foutmarge in acht genomen moet worden. De geconstateerde daling in de naleving heeft plaats gevonden in het jaar dat het toegestane zwavelgehalte in brandstof in het Emission Control Area Noordzee van 1,5% naar 1,0% is gegaan (per 1 juli 2010). Maatregelen en aanbevelingen 1. Inspecties aan boord van Nederlandse schepen. De resultaten laten zien dat de nalevingpercentages over de afgelopen jaren structureel zeer hoog zijn te noemen. Er is dan ook geen reden om het bestaande toezicht te intensiveren. Het onderwerp blijft onderdeel van de inspecties aan boord van schepen. 2. Monstername Vanwege de verlaging van het toegestane zwavelgehalte in brandstof in 2010 verwacht de IVW dat de naleving op dit gebied verder zal dalen. Daarom is het van belang om door te gaan met het houden van steekproeven. Aanbevolen wordt om in 2011 tussentijds te bepalen of de geconstateerde negatieve trends zich daadwerkelijk voortzetten. 3. Daarnaast zal in 2011 het toezicht op de regelgeving voortkomend uit EU verordening 1999/32/EC door IVW worden uitgevoerd. Deze taak lag voorheen bij de VROM-inspectie. Daarbij zal door monstername en/of beoordeling van documentatie worden gecontroleerd of schepen die gemeerd liggen aan een kade enkel nog gebruik maken van brandstof met een zwavelgehalte van maximaal 0,1%. Pagina 6 van 37

6 Inspecties door de IVW in samenwerking met de VROM-inspectie o Luchtverontreiniging: De omgang met H(C)FK s (koudemiddelen) aan boord van Nederlandse schepen. Dit betrof inspecties op grond van VROM-regelgeving, maar werden in het kader van toezichtlast-vermindering en efficiency uitgevoerd door de IVW. Conclusies Sector Koopvaardij 1. Het lekverlies van de totale sector laat een marginale stijging zien (13%); 2. De naleving op de administratieve verantwoording in het verplichte logboek was erg laag en is in 2010 verder verslechterd (11%). Omdat de administratie de basis is van de inspecties, moet worden gesteld dat de resultaten op de andere inspectieonderwerpen minder betrouwbaar zijn; 3. De naleving op het bijhouden van de voorraad administratie was in 2009 behoorlijk verbeterd en is in 2010 nagenoeg gelijk gebleven (88%); 4. De naleving op het aan boord hebben van een lekzoekapparaat is verder afgenomen (71%); 5. Op alle andere inspectiepunten zijn de resultaten marginaal afwijkend met de resultaten van Sector Visserij 1. Het lekverlies van de totale sector is na de daling in 2009 weer gestegen (38%); 2. De naleving op het verplicht aan boord hebben van het logboek is ten opzicht van 2009 iets gedaald, maar met 96% nog steeds erg hoog; 3. Op alle overige geïnspecteerde onderdelen is er een stijging van de naleving zichtbaar, waarbij de stijging van het aan boord hebben van een lekzoekapparaat explosief genoemd mag worden (99%). Maatregelen en Aanbevelingen Vanwege de mate van naleving en de aanstaande fusie van de VROM-inspectie met de IVW wordt aanbevolen om medio 2011 het toezicht op zeeschepen op het gebied van H(C)FK s, inclusief de interventiestrategie, te evalueren en waar nodig aan te passen of te verscherpen. Dit alles laat onverlet dat de betrokken sectoren een eigen verantwoordelijkheid hebben in de naleving van wet- en regelgeving. Inspecties door andere toezicht- en opsporingsdiensten: o Waterverontreiniging: De omgang met lading en ladingrestanten aan boord van tankers, uitgevoerd door het Havenbedrijf Rotterdam in de haven van Rotterdam en door de inspectie in andere havens; o Waterverontreiniging: Opsporing van illegale lozingen van tijdens de bedrijfsvoering ontstane afgewerkte olie en met olie verontreinigd water, uitgevoerd door het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD), de Zeehavenpolitie Rotterdam-Rijnmond en het Havenbedrijf Rotterdam (procedure 19); Pagina 7 van 37

7 Inhoud 0 Managementsamenvatting 5 1 Inleiding 9 2 Waterverontreiniging, Havenontvangstinstallaties (HOI s) 10 Doel 10 Resultaten, bevindingen en trends 10 Werkwijze 12 Conclusies 13 Maatregelen en aanbevelingen 13 3 Luchtverontreiniging, Zwavelhoudende brandstof 14 Doel 14 Resultaten en trends, inspecties aan boord van Nederlandse schepen 14 Resultaten en trends, monstername 16 Werkwijze 17 Conclusies 18 Maatregelen en aanbevelingen 18 4 Luchtverontreiniging, H(C)FK (koudemiddelen) 19 Doel 19 Resultaten, bevindingen en trends 19 Werkwijze 24 Conclusies 24 Maatregelen en aanbevelingen 25 5 Samenwerking met andere (inspectie)diensten 26 Waterverontreiniging, De omgang met ladingrestanten aan boord van tankers 26 Waterverontreiniging, Procedure A.1 Bijlagen Bijlage 1 Havenontvangstinstallaties Bijlage 2 Zwavelhoudende brandstof Bijlage 3 H(C)FK (Koudemiddelen) 36 Pagina 8 van 37

8 1 Inleiding De maritieme sector bevat diverse potentiële bronnen van milieuvervuiling die een bijdrage kunnen leveren aan het negatief beïnvloeden van het mariene milieu, zoals waterverontreiniging en luchtverontreiniging. Doelstelling Doel van dit rapport is het rapporteren over de inspectieresultaten over 2010 van milieu-inspecties op Nederlandse en buitenlandse koopvaardijschepen en Nederlandse vissersschepen en het doen van aanbevelingen ter bevordering van de naleving. Algemene werkwijze Het toezicht op milieuwetgeving op zeeschepen behoort tot de taken van de Inspectie Verkeer en Waterstaat/Scheepvaart- Handhaving Zeevaart (verder: de IVW). Deze taak werd door de IVW in 2010 op de volgende wijze uitgevoerd: Als onderdeel van het inspectieprogramma op Nederlandse schepen. Het inspectieprogramma was erop gericht om zoveel mogelijk inspectiethema s tegelijkertijd uit te voeren, zodat de toezichtlast zo laag mogelijk kan worden gehouden. Tijdens het inspectieprogramma is onaangekondigd een brede selectie van Nederlandse koopvaardijschepen geïnspecteerd. Bij constatering van het niet naleven van wet- en regelgeving heeft de IVW geïntervenieerd. Door de Unit Havenstaat tijdens inspecties in het kader van Port State Control ten aanzien van regelgeving die van toepassing is op buitenlandse schepen. De inspecties werden daarbij gelijktijdig met de reguliere havenstaatcontroles uitgevoerd. Bij constatering van het niet naleven van wet- en regelgeving werd door de IVW geïntervenieerd. In de bijlagen wordt voor elk van de typen milieu-inspecties de relevante regelgeving en de werkwijze van de inspectie vermeldt. Afbakening In 2010 zijn de volgende milieu-inspecties uitgevoerd: Inspecties gericht op de verplichte afgifte van afval aan erkende havenontvangstinstallaties (HOI Inspecties); Inspecties op de naleving van Marpol Annex VI en het gebruik van zware brandstof met betrekking tot het zwavelgehalte in het Emission Control Area (ECA) Noordzee; Inspecties op het gebruik van koudemiddelen (H(C)FK) in samenwerking met de VROM-inspectie; Inspecties op het gebied van (olie)lozingen en verplichte afgifte van ladingrestanten van in bulk vervoerde schadelijke vloeistoffen, in samenwerking met andere diensten. Pagina 9 van 37

9 2 Waterverontreiniging, Havenontvangstinstallaties (HOI s) Doel Doel van het inspectieprogramma is het toezicht op de naleving van de afval afgifteplicht door schepen in Nederlandse havens. Resultaten, bevindingen en trends Aantal geïnspecteerde schepen in 2010 Met ontheffing Zonder ontheffing Nederlandse schepen Buitenlandse schepen Meldingsplicht in 2010 Nederlandse schepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen Voldaan aan meldingsplicht, afgezet tegen 198 het aantal schepen zonder ontheffing In orde 191 (96%) Niet in orde 7 (4%) Buitenlandse schepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen Voldaan aan meldingsplicht, afgezet tegen 1581 het aantal schepen zonder ontheffing In orde 1523 (96%) Niet in orde 58 (4%) Pagina 10 van 37

10 Correctheid Melding in 2010 Nederlandse schepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen Melding correct, afgezet tegen het aantal 198 schepen zonder ontheffing In orde 196 (99%) Niet in orde 2 (1%) Buitenlandse schepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen Melding correct, afgezet tegen het aantal 1581 schepen zonder ontheffing In orde 1442 (92%) Niet in orde 139 (8%) Afgifteplicht in 2010 Nederlandse Schepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen Voldaan aan afgifteplicht, afgezet tegen het 198 aantal schepen zonder ontheffing In orde 196 (99%)) Niet in orde 2 (1%) Buitenlandse Schepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen Voldaan aan afgifteplicht, afgezet tegen het 1581 aantal schepen zonder ontheffing In orde 1428 (90%) Niet in orde 153 (10%) Pagina 11 van 37

11 Werkwijze Deze inspecties werden uitgevoerd conform de algemene werkwijze zoals vermeld in de inleiding van deze rapportage. Een nadere omschrijving van de werkwijze staat vermeld in bijlage 1. In 2008 is het Pilot-project Scheepsafvalstoffen uitgevoerd in de zeehavengebieden van Amsterdam en Rotterdam. Doel van deze pilot was het testen van structuren en procedures uit het Draaiboek handhaving afvalstoffen van de zeescheepvaart. De totstandkoming van het draaiboek was één van de belangrijke verbeteracties die in het kader van de zaak Probo Koala in gang zijn gezet. De Pilot was in april 2008 afgerond en de resultaten zijn beschreven in een rapportage die als bijlage bij een brief met aanbevelingen naar de Tweede Kamer is gestuurd. Vervolgens is een werkgroep gestart met de implementatie van het Draaiboek handhaving afvalstoffen van de zeescheepvaart in de havens van Amsterdam en Rotterdam, waarbij rekening is gehouden met de aanbevelingen. De genoemde implementatie is vormgegeven door het opstellen van een werkinstructie en een handhavingstrategie die vanaf mei 2010 wordt uitgevoerd door de Havenbeheerders van Rotterdam en Amsterdam en de Inspectie Verkeer en Waterstaat. Het gebruik van een uniforme controlemethode en uniforme controlelijst moet eenduidige uitvoering van het toezicht garanderen. In 2010 is het werken volgens de nieuwe werkinstructie en handhavingstrategie nog wel als pilot aangemerkt. Een evaluatie is gepland in het voorjaar van 2011 en zal ongeveer gelijktijdig met het uitkomen van dit rapport de definitieve status krijgen. Door de pilot van 2008 werd geconstateerd dat de inhoudelijke kwaliteit van de melding afvalstoffen van schepen zeer te wensen overliet. De kwaliteit van de meldingen moet in brede zin verbeterd worden, willen deze meldingen in de toekomst als onderscheidend middel kunnen gaan dienen bij de selectie van te inspecteren schepen. Om de kwaliteit van de meldingen beter inzichtelijk te maken, wordt vanaf mei 2010 niet meer gesproken over de correctheid van een melding. In plaats daarvan wordt gekeken naar enerzijds de volledigheid van een melding en Pagina 12 van 37

12 anderzijds naar de juistheid van de ingevulde gegevens. Deze twee onderdelen worden sindsdien ook apart geregistreerd In deze rapportage zijn de gegevens over de volledigheid van de melding en de juistheid van de ingevulde gegevens gecombineerd en samengevoegd met de gegevens over de correctheid van de melding zoals deze tot mei 2010 zijn geregistreerd. In de rapportage over 2011 zullen volledigheid en juistheid afzonderlijk worden opgenomen. Visserij De complete Nederlandse vissersvloot is aangesloten bij de Stichting Financiering Afvalstoffen Visserij (SFAV). De SFAV regelt de afgifte van bilgewater, afgewerkte oliën, oliefilters, vet, poetslappen, verfresten en lampen. Door het betalen van een vast jaarlijks vastgesteld bedrag (abonnementsgeld) kunnen de schepen het afval afgeven. Hoewel de inspectie toe ziet op het lidmaatschap van deze stichting, is niet bekend of alle schepen ook daadwerkelijk afgeven. Daarom wordt aanbevolen hier onderzoek naar te doen. Conclusies 1. Gesteld kan worden dat de naleving op alle onderdelen zich op of boven de 90% bevindt. Met uitzondering van de meldingsplicht vanaf Nederlandse schepen laten de cijfers over 2010 zien dat er ten opzichte van voorgaande jaren geen of slechts marginale verschillen zijn. Er is sprake van consistentie. 2. De naleving op de meldingsplicht vanaf Nederlandse schepen is in 2010 weer gestegen tot boven de 90% en uitgekomen op 96%. Het eerste herstel in 2009 van de plotselinge terugval in de naleving in 2008 (62%) heeft zich daarmee in 2010 voortgezet tot het niveau van 2007 (96%). 3. De naleving op buitenlandse schepen is ten aanzien van de meldingsplicht gelijk aan de naleving op Nederlandse schepen. Voor de andere onderwerpen ligt de naleving op buitenlandse schepen iets onder dat van de Nederlandse schepen. De oorzaak hiervan is niet onderzocht. Maatregelen en aanbevelingen 1. De uitvoering van de inspecties zijn uitvloeisel van EU Richtlijn 2000/59/EG en daarmee een Europese verplichting. Het aantal inspecties dat door of namens de IVW wordt uitgevoerd blijft onveranderd en bedraagt 25% van alle in Nederlandse havens binnenkomende zeeschepen. Hierbij wordt wel gezocht naar alternatieve inspectiemethodes die moeten zorgen voor een efficiëntere uitvoering en verminderde inspectiedruk. 2. De wijze waarop de inspecties worden uitgevoerd, is in 2010 gewijzigd door de werkinstructie, genoemd in de paragraaf werkwijze. Evaluatie van de werkinstructie in 2011, zal bepalend zijn voor de wijze waarop het toezicht al dan niet verandert. 3. Hoewel de inspectie voor de visserij toe ziet op het lidmaatschap van de stichting SFAV, is niet bekend of alle schepen ook daadwerkelijk afgeven. Daarom wordt aanbevolen hier onderzoek naar te doen. Pagina 13 van 37

13 3 Luchtverontreiniging, Zwavelhoudende brandstof Doel Doel van het inspectieprogramma was het toezicht houden op de naleving van regelgeving met betrekking tot het verminderen van luchtverontreiniging door de uitstoot van stikstofoxide (NOx) en Zwaveloxide (SOx). Resultaten en trends, inspecties aan boord van Nederlandse schepen Het aan boord hebben van een geldig International Air Pollution Prevention Certificate (IAPP) Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde Geldig IAPP aan boord (99%) 2 (1%) Geldig IAPP aan boord Naleving spercentage Jaar Pagina 14 van 37

14 Het aan boord werken met goedgekeurde procedures voor het overschakelen van brandstof met een hoog zwavelgehalte naar brandstof met een laag zwavelgehalte voor het binnenvaren van een Emission Control Area (ECA). Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde Procedures voor het wisselen van hoog naar laag zwavelige zware olie (99%) 2 (1%) Procedures overschakelen aan boord Nalevingspercentage , , , Jaar Het aan boord hebben van geldige Engine International Air Pollution Prevention Certificates (EIAPP) voor elke motor waarop deze eis van toepassing is. Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde Geldige EIAPP s aan boord (98%) 4 (2%) Geldige E IAPP's aan boord Nalevingspercentage , , , , Jaar Pagina 15 van 37

15 Het aan boord hebben van Material Safety Data Sheets voor gebunkerde brandstoffen. Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde MSDS aan boord (97%) 5 (3%) Dit item was nieuw in het inspectieprogramma. Er is daarom geen trendanalyse. Resultaten en trends, monstername bepaling van het zwavelgehalte in brandstof door monstername op zowel buitenlandse als Nederlandse Schepen in 2010 Opmerkingen vooraf: 1. In 2007 zijn alleen monsternames met een resultaat hoger dan 1,70% geregistreerd. Vanaf 2008 zijn alle monsternames met een resultaat hoger dan 1,5% geregistreerd. Om deze reden zijn de resultaten van 2007 in de grafiek niet opgenomen 2. In de analyse van de monsters is er sprake van een foutmarge. Om deze reden zijn niet op alle schepen waar een zwavelgehalte hoger dan de norm werd geconstateerd, handhavende maatregelen genomen. Het is van belang om zowel een gedegen trendanalyse van de meetresultaten te doen als om zichtbaar te maken op hoeveel schepen door de IVW daadwerkelijk is gehandhaafd. Daarom wordt naast het percentage meetresultaten buiten de norm ook het percentage schepen waarop handhavende maatregelen zijn genomen, weergegeven. Monstername op buitenlandse en Nederlandse schepen Bepaling Aantal schepen waarop monsters zijn genomen In orde Resultaat monsteranalyse ten opzichte van de norm: Zwavelgehalte hoger dan 1,5% tot 1 juli 2010 Zwavelgehalte hoger dan 1,0% vanaf 1 juli (73%) Niet in orde 37 (27%) Aantal schepen waarop handhavende maatregelen zijn genomen, rekening gehouden met de foutmarge (naleving) Zwavelgehalte hoger dan 1,5% tot 1 juli 2010 Zwavelgehalte hoger dan 1,0% vanaf 1 juli (85%) 21 (15%) Pagina 16 van 37

16 Werkwijze Inspecties aan boord van Nederlandse schepen Deze inspecties werden uitgevoerd conform de algemene werkwijze zoals vermeld in de inleiding van deze rapportage. Een nadere omschrijving van de werkwijze staat vermeld in bijlage 2. Monstername Zowel op Nederlandse als op buitenlandse schepen wordt steekproefsgewijs een monster genomen van de brandstof (zware olie) zoals deze in gebruik was bij binnenkomst in de haven. Het monster wordt op aanwijzing en onder toezicht van de IVW genomen door een onafhankelijk bedrijf. Dit bedrijf verzorgt vervolgens de analyse binnen een gestelde tijd. In bijna alle gevallen levert dit binnen 2 uur na de monstername een uitslag op. Indien, rekening gehouden met de foutmarge, het zwavelgehalte te hoog blijkt te zijn, worden aan boord van het schip maatregelen opgelegd. Is het zwavelgehalte hoger dan 1,12%, dan wordt het schip aangehouden. Pagina 17 van 37

17 Conclusies Inspecties aan boord van Nederlandse schepen De resultaten laten zien dat de nalevingpercentages over de afgelopen jaren structureel zeer hoog zijn te noemen en dat het aantal geconstateerde onregelmatigheden marginaal afwijkt ten opzichte van Monstername Het percentage schepen waarop naar aanleiding van monstername door de IVW handhavende maatregelen zijn genomen, is gestegen ten opzichte van voorgaande jaren. De resultaten laten ook zien dat er substantieel vaker sprake is van meetresultaten buiten de norm. Het verschil volgt uit het feit dat bij het nemen van maatregelen een foutmarge in acht genomen moet worden. De geconstateerde daling in de naleving heeft plaats gevonden in het jaar dat het toegestane zwavelgehalte in brandstof in het Emission Control Area Noordzee van 1,5% naar 1,0% is gegaan (per 1 juli 2010). Maatregelen en aanbevelingen Inspecties aan boord van Nederlandse schepen De resultaten laten zien dat de nalevingpercentages over de afgelopen jaren structureel zeer hoog zijn te noemen. Er is dan ook geen reden om het bestaande toezicht te intensiveren. Het onderwerp blijft onderdeel van de inspecties aan boord van schepen. Monstername Vanwege de verlaging van het toegestane zwavelgehalte in brandstof in 2010 verwacht de IVW dat de naleving op dit gebied verder zal dalen. Daarom is het van belang om door te gaan met het houden van steekproeven. Aanbevolen wordt om in 2011 tussentijds te bepalen of de geconstateerde negatieve trends zich daadwerkelijk voortzetten. Daarnaast zal in 2011 het toezicht op de regelgeving voortkomend uit EU verordening 1999/32/EC door IVW worden uitgevoerd. Deze taak lag voorheen bij de VROM-inspectie. Daarbij zal door monstername en/of beoordeling van documentatie worden gecontroleerd of schepen die gemeerd liggen aan een kade enkel nog gebruik maken van brandstof met een zwavelgehalte van maximaal 0,1%. Pagina 18 van 37

18 4 Luchtverontreiniging, H(C)FK (koudemiddelen) Doel Doel van het inspectieprogramma was het toezicht houden op de naleving van regelgeving met betrekking tot de omgang met ozonlaagafbrekende gassen en broeikasgassen in koelinstallaties op schepen. De inspecties op dit gebied werden in samenwerking met de VROM-inspectie uitgevoerd. Primair was de IVW verantwoordelijk voor constatering en signalering, terwijl de VROM-inspectie het gedeelte handhaving en sanctionering op zich nam. Resultaten, bevindingen en trends De resultaten zijn onderverdeeld naar twee sectoren binnen het domein zeevaart. De sector Visserij is als sector apart opgenomen omdat er gemiddeld genomen grotere installaties aan boord zijn dan in de sector koopvaardij, het beheer en het onderhoud veel vaker bij walorganisaties ligt en de schepen zeer regelmatig in een Nederlandse haven liggen. De sector Koopvaardij (Nederlandse schepen) daarentegen, is veel meer afhankelijk van de eigen bemanning als het gaat om periodieke preventieve controle van de koelinstallaties. In de milieurapportage 2008 waren de passagiersschepen in een apart hoofdstuk benoemd omdat de grootte van de koelinstallaties op deze schepen in geen verhouding stond tot de inhoud van de installaties aan boord van koopvaardijschepen. Omdat deze categorie schepen in 2009 en 2010 te weinig zijn geïnspecteerd, is de rapportage over de sector passagiersschepen vervallen. Er zijn in 2010 één koopvaardijschip en één vissersschip geïnspecteerd met een totale inhoud van de koelinstallaties die niet vergelijkbaar is met de gemiddelde inhoud van de koelinstallaties aan boord van de overige schepen. Het eventuele lekverlies op deze schepen zou daarbij een te grote invloed op het relatieve lekverlies van de totale sector hebben. De trendanalyse ten aanzien van het lekverlies zou daardoor alles behalve betrouwbaar worden. Om deze reden is het jaargemiddelde lekverlies van de sector over 2009 en 2010 berekend door schepen met koelinstallaties die per schip gezamenlijk meer dan 500 kg koelmiddel bevatten, niet mee te tellen. Wanneer de koelinstallaties aan boord van een schip gezamenlijk niet meer dan 3 kg koelmiddel bevatten, is de regelgeving op het betreffende schip niet van toepassing. Pagina 19 van 37

19 Totaal aantal geïnspecteerde schepen Aantal geïnspecteerde schepen in 2010 Nederlandse Koopvaardijschepen Schepen met Schepen met installaties < 3 kg installaties groter dan of gelijk aan 3 kg Schepen met installaties groter dan of gelijk aan 3 kg en kleiner of gelijk aan 500 kg Totaal aantal geïnspecteerde schepen Nederlandse Vissersschepen Schepen met installaties < 3 kg Schepen met installaties groter dan of gelijk aan 3 kg Schepen met installaties groter dan of gelijk aan 3 kg en kleiner of gelijk aan 500 kg Jaargemiddeld lekverlies per sector in 2010 bepaling Lekverlies sector bepaling Lekverlies sector Aantal schepen Nederlandse Koopvaardijschepen Totale inhoud Hoeveelheid weggelekt geïnspecteerde koelmiddel installaties Jaargemiddeld lekverlies sector in kg 483 kg 13% Aantal schepen Nederlandse Vissersschepen Totale inhoud geïnspecteerde installaties Hoeveelheid weggelekt koelmiddel Jaargemiddeld lekverlies sector in kg 1101 kg 38% Jaargemiddeld Lekverlies Sectoren Lekverlies sector (%) Jaar Nederlandse koopvaardij Nederlandse visserij Norm (VROM) Pagina 20 van 37

20 Individuele schepen met een lekverlies hoger dan de norm van 10% zoals deze is vastgesteld door VROM in 2010 Nederlandse Koopvaardijschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen met installaties > 3kg Schepen met een lekverlies hoger dan de norm van 10% die door VROM is 125 vastgesteld In orde 108 (86%) Niet in orde 17 (14%) Nederlandse Visserschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen met installaties > 3kg Schepen met een lekverlies hoger dan de norm van 10% die door VROM is 76 vastgesteld In orde 40 (53%) Niet in orde 36 (47%) Opmerking: De door VROM vastgestelde norm wordt elk jaar lager. Deze norm was in %, in %, in % en in %. Lekverlies boven de norm (VROM), individuele schepen 120 Nalevingspercentage Nederlandse Koopvaardij Nederlandse Visserij Jaar Logboek aan boord in 2010 Bepaling Nederlandse Koopvaardijschepen Aantal geïnspecteerde schepen met installaties > 3kg Logboek aan boord 125 In orde 104 (83%) Niet in orde 21 (17%) Bepaling Nederlandse Visserschepen Aantal geïnspecteerde schepen met installaties > 3kg Logboek aan boord 76 In orde 73 (96%) Niet in orde 3 (4%) Pagina 21 van 37

21 Logboek aan boord Nalevingspercentage Nederlandse Koopvaardij Nederlandse Visserij Jaar Logboek juist en volledig ingevuld in 2010 Nederlandse Koopvaardijschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde met installaties > 3kg Logboek juist en volledig ingevuld Nederlandse Visserschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde met installaties > 3kg Logboek juist en volledig ingevuld Juist en volledig bijhouden logboek Nalevingspercentage Nederlandse Koopvaardij Nederlandse Visserij Jaar Pagina 22 van 37

22 Juiste administratie van de voorraad koelmiddelen aan boord in 2010 Nederlandse Koopvaardijschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde met installaties > 3kg Juiste administratie van de voorraad koelmiddelen aan boord Nederlandse Visserschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde met installaties > 3kg Juiste administratie van de voorraad koelmiddelen aan boord Bijhouden voorraad-administratie 100 Nalevingspercentage Nederlandse Koopvaardij Nederlandse Visserij Jaar Voorgeschreven lekzoekapparaat aan boord in 2010 Nederlandse Koopvaardijschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde met installaties > 3kg Voorgeschreven lekzoekapparaat aan boord Nederlandse Visserschepen Bepaling Aantal geïnspecteerde schepen In orde Niet in orde met installaties > 3kg Voorgeschreven lekzoekapparaat aan boord Pagina 23 van 37

23 Aanwezigheid lekzoekapparaat 120 Nalevingspercentage Nederlandse Koopvaardij Nederlandse Visserij Jaar Werkwijze Deze inspecties werden uitgevoerd conform de algemene werkwijze zoals vermeld in de inleiding van deze rapportage. Een nadere omschrijving van de werkwijze staat vermeld in bijlage 3. Conclusies Sector Koopvaardij 1. Het lekverlies van de totale sector laat een marginale stijging zien (13%); 2. De naleving op de administratieve verantwoording in het verplichte logboek was erg laag en is in 2010 verder verslechterd (11%). Omdat de administratie de basis is van de inspecties, moet worden gesteld dat de resultaten op de andere inspectieonderwerpen minder betrouwbaar zijn; 3. De naleving op het bijhouden van de voorraad administratie was in 2009 behoorlijk verbeterd en is in 2010 nagenoeg gelijk gebleven (88%); 4. De naleving op het aan boord hebben van een lekzoekapparaat is verder afgenomen (71%); 5. Op alle andere inspectiepunten zijn de resultaten marginaal afwijkend met de resultaten van Sector Visserij 1. Het lekverlies van de totale sector is na de daling in 2009 weer gestegen (38%); 2. De naleving op het verplicht aan boord hebben van het logboek is ten opzicht van 2009 iets gedaald, maar met 96% nog steeds erg hoog; 3. Op alle overige geïnspecteerde onderdelen is er een stijging van de naleving zichtbaar, waarbij de stijging van het aan boord hebben van een lekzoekapparaat explosief genoemd mag worden. Pagina 24 van 37

24 Maatregelen en aanbevelingen Gezien de rolverdeling tussen de inspectie en de VROM-inspectie was het aan de VROM-inspectie om op grond van de door de inspectie aangeleverde gegevens eventuele vervolg maatregelen te nemen. Bij de VROM-inspectie worden de inspectieresultaten en de door de inspectie doorgestuurde dossiers verzameld en over een periode van 3 jaar gewogen. De periode van 3 jaar is gekozen om tijdens de beoordeling een eventuele structurele component in het niet voldoen aan de zorgplicht aan te kunnen tonen. Vanwege de mate van naleving en de aanstaande fusie van de VROM-inspectie met de IVW wordt aanbevolen om medio 2011 het toezicht op zeeschepen op het gebied van H(C)FK s, inclusief de interventiestrategie, te evalueren en waar nodig aan te passen of te verscherpen. Dit alles laat onverlet dat de betrokken sectoren een eigen verantwoordelijkheid hebben in de naleving van wet- en regelgeving. Pagina 25 van 37

25 5 Samenwerking met andere (inspectie)diensten Waterverontreiniging, De omgang met ladingrestanten aan boord van tankers Inleiding in deze paragraaf Op basis van het Besluit machtiging werkzaamheden Inspectie Verkeer en Waterstaat en de Samenwerkingsovereenkomst aangaande het verrichten van bepaalde werkzaamheden aan boord van schepen werden door het Havenbedrijf Rotterdam (HbR) de volgende werkzaamheden verricht: 1. Bezien of door chemicaliën- en olietankers die schadelijke vloeistoffen vervoeren de voorschriften worden nageleefd; 2. Bezien of de operationele handelingen die aan boord uitgevoerd dienen te worden overeenkomstig de bepalingen van het MARPOL-verdrag, zoals het uitvoeren van een voorwas, efficiënt strippen, crude oil washing, slops afgifte en dergelijke, correct en toereikend zijn of worden uitgevoerd; 3. Bezien van alle in het Oliejournaal (MARPOL Annex I) en het ladingjournaal (MARPOL Annex II) gemaakte vermeldingen van operationele handelingen; 4. Bezien of de verplichte afgifte van slops, waswater, vuile ballast en dergelijke overeenkomstig de voorschriften is, en of de slops uitsluitend worden afgegeven aan voorzieningen die door de havenbeheerder zijn aangewezen; 5. Inzien van alle relevante certificaten met bijbehorende aanhangsels, manuals en ladingdocumenten; 6. Bezien of het schip gerechtigd is de aan boord zijnde lading te vervoeren en het bezien van de juistheid van de stuwage. Dit geldt ook voor lading in transito, de voorgenomen stuwage en lading die nog geladen moet worden. Pagina 26 van 37

26 Resultaten Inspecties Aantal schepen waarop Marpol-inspecties zijn uitgevoerd Bevindingen Marpol Annex Aantal 2007 Aantal 2008 Aantal 2009 Aantal 2010 Oil Record Book-part II niet in orde Annex I ODME problemen Annex I COW frequentie te laag Annex I IOPP certificaat niet in orde Annex I Overige opmerkingen Annex I Annex I Cargo Record Book (diverse items) Annex II Stofinformatie niet complete (diverse items) Annex II Uitlos problemen Y,Z producten (diverse items) Annex II Incorrect uitgevoerde prewash Annex II P&A manual niet in orde Annex II Resterende opmerkingen Annex II Annex II Totaal aantal opmerkingen Annex I + Annex II Annex I+II Aantal opgelegde prewashes Annex II Aantal beoordelingen prewash verplichting (na Annex II analyse geen X, ventileren, load on top Afgegeven prewash ontheffingen Annex II Prewash en tank-stripping (geen inspectie) Havenbedrijf Rotterdam Aantal geverifieerde en afgetekende prewashes 1993 tanks 2228 tanks 2220 tanks Aantal geverifieerde tank-strippings 549 tanks 571 tanks 693 tanks Inspectie Verkeer en Waterstaat Aantal geverifieerde en afgetekende prewashes 33 schepen 10 schepen 4 schepen Aantal afgegeven exemptions prewash - 5 schepen 1 schip Pagina 27 van 37

27 Waterverontreiniging, Procedure 19 Inleiding in deze paragraaf De Procedure 19 komt voort uit de Instructie Openbaar Ministerie aanpak milieudelicten op zee en richt zich op de omgang met oliehoudende afvalstoffen uit de machinekamers van zeeschepen. De procedure 19 wordt uitgevoerd door het KLPD-waterpolitie, de Zeehavenpolitie Rotterdam-Rijnmond (ZHP) en het Havenbedrijf Rotterdam (HbR). Omdat deze diensten geen toezichthoudende bevoegdheid hebben voor de Wet Voorkoming Verontreiniging door Schepen (WvvS), richt de procedure zich op opsporingsonderzoeken naar illegale lozingen conform artikel 5 van de WvvS. Strafrechtelijke handhaving vindt plaats in die gevallen waarbij de daadwerkelijke hoeveelheid oliehoudend afval aan boord meer dan 30% afwijkt van de administratieve hoeveelheid oliehoudend afval aan boord, op grond van artikel 225 Wetboek van Strafrecht, valsheid in geschrifte. Strafrechtelijke handhaving vindt ook plaats bij constatering van een illegale lozing. Resultaten Aantal Uitgevoerde procedure 19 onderzoeken in 2010 In orde Niet in orde (92%) 43 (8%) P19 bevindingen nalevingsspercentage P Jaar Pagina 28 van 37

28 Bronvermelding VROM Inspectie Procedure E. van der Hoek, januari 2006; Inspectieresultaten Havenbedrijf Rotterdam; Inspectieresultaten procedure 19 KLPD unit Noordzee; Pilot project Scheepsafvalstoffen. A.1 Bijlagen o Bijlage 1 Havenontvangstinstallaties (HOI s); Regelgeving, Werkwijze en handhavingsrichtlijn o Bijlage 2 Zwavelhoudende brandstof; Regelgeving en Werkwijze o Bijlage 3 H(C)FK (koudemiddelen); Regelgeving en Werkwijze Pagina 29 van 37

29 1. Bijlage 1 Havenontvangstinstallaties Regelgeving Regelgeving vindt zijn grondslag in EU richtlijn 2000/59/EG en is opgenomen in de Wet voorkoming verontreiniging door Schepen (WvvS). Deze richtlijn is met name gericht op de activiteiten van de schepen in havens van de Europese Unie om lozingen van scheepsafval en ladingresiduen in zee te verminderen. De WvvS zegt dat de kapitein van een schip dat een aangewezen haven aandoet, voor vertrek al het scheepsafval af moet geven, tenzij uit gegevens blijkt dat: 1. In de volgende haven een voldoende havenontvangstvoorziening is, geschikt voor het in ontvangst nemen van al het scheepsafval en; 2. Er aan boord van het schip voldoende afzonderlijke opslagcapaciteit beschikbaar is voor al het scheepsafval dat reeds aan boord is en nog tijdens de voorgenomen reis van het schip naar deze haven zal ontstaan. Er zijn hierbij drie elementen die met betrekking tot deze rapportage nadere uitleg behoeven. Aangewezen haven Vanuit de regelgeving zijn zeehavens in Nederland aangewezen. Uit deze aanwijzing volgt dat deze havens voldoende havenontvangstvoorzieningen moeten hebben. Gegevens Uit de gegevens moet kunnen worden bepaald wat de hoeveelheid afval aan boord is en hoeveel afval er in de reis naar een volgende haven met voldoende havenontvangstvoorzieningen zal worden gegenereerd. Deze gegevens kunnen onder andere worden gehaald uit het oliejournaal, het vuilnisjournaal, het vaarplan en de wettelijk verplichte melding die kapiteins van schepen die een Nederlandse haven aandoen uiterlijk 24 uur voor binnenlopen (of zo vroeg als praktisch mogelijk) aan de haven moeten doen. In deze melding moet staan hoeveel afval aan boord is en wat er met dit afval gaat gebeuren (afgeven of aan boord houden); Voldoende afzonderlijke opslagcapaciteit Om te bepalen of er voldoende opslagcapaciteit is, hanteert de inspectie een rule of thumb die is opgenomen in de handhavingsrichtlijn, zoals in deze bijlage weergegeven. Pagina 30 van 37

30 De WvvS geeft ten aanzien van meldingsplicht, afgifteplicht en betalingsplicht de mogelijkheid om onder voorwaarden een ontheffing te verkrijgen. Deze voorwaarden bestaan uit: Een schip moet gedurende de in de ontheffing vermelde periode ten minste eenmaal per 14 dagen dezelfde Nederlandse haven(s) aanlopen en een overeenkomst hebben gesloten met de houder van een in die haven gevestigde havenontvangstvoorziening met betrekking tot het tegen betaling afgeven van scheepsafval in die haven of een dergelijke overeenkomst hebben gesloten in een andere haven binnen de EU, Noorwegen, IJsland of de Russische Federatie, die tijdens de vaart volgens de dienstregeling regelmatig wordt aangedaan. Werkwijze Omdat de regelgeving van toepassing is op zowel Nederlandse als buitenlandse schepen, worden HOI-inspecties op beiden uitgevoerd. Bij de inspecties werd gebruik gemaakt van een digitaal inspectieprogramma. De inspecties op Nederlandse schepen worden als onderdeel van het inspectieprogramma van de Unit Vlaggenstaat uitgevoerd. Door de unit Havenstaat vinden inspecties, daar waar nodig wordt geacht, aan boord van buitenlandse schepen plaats. Om de inspectiedruk niet te verhogen worden deze inspecties meestal tegelijkertijd met de inspecties in het kader van Port State Control uitgevoerd. Tijdens de inspecties wordt aan de hand van de hoeveelheid afval aan boord in relatie tot de (beschikbare) opslagcapaciteit bepaald of het schip zonder afgifte van het scheepsafval mag vertrekken naar de volgende haven. Indien dit niet het geval is en het schip heeft ook niet reeds een afgifte voor vertrek gepland, dan wordt het schip verplicht voor vertrek al het scheepsafval af te geven. In deze gevallen worden de betrokken havenautoriteiten in kennis gesteld. Zij dragen er zorg voor dat het schip pas vertrekt nadat afgifte heeft plaatsgevonden. De inspectie ontvangt van de havenautoriteiten een bevestiging van afgifte. Pagina 31 van 37

31 Handhavingsrichtlijn Afzien van afgifte ref artikel 12b voor de verplichte afgifte van scheepsafvalstoffen. Het betreffende lid van artikel 12b luidt 2. In afwijking van het eerste lid kan de kapitein van afgifte afzien, indien uit de op grond van artikel 12a, eerste en tweede lid, gemelde gegevens blijkt dat: a. in de volgende haven voldoende voorzieningen geschikt voor het in ontvangst nemen van al het scheepsafval beschikbaar zijn, en b. er aan boord van het schip voldoende afzonderlijke opslagcapaciteit beschikbaar is voor al het scheepsafval dat reeds aan boord is en nog tijdens de voorgenomen reis van het schip naar deze haven zal ontstaan. Volgende haven is EU-haven Volgende haven is geen EUhaven Volgende haven is onbekend De beleidslijn is Annex I Annex IV Annex V De kapitein kan afzien van De kapitein kan afzien De kapitein kan afzien van afgifte van sludge en van afgifte van Annex IV afgifte van Annex V indien bilgewater indien er afvalstoffen indien er er tenminste 75% tenminste 25% tenminste 25% opslagcapaciteit tankcapaciteit beschikbaar tankcapaciteit beschikbaar is voor opvang is voor opvang van deze beschikbaar is voor van deze afvalstoffen afvalstoffen gedurende de opvang van deze gedurende de reis naar de reis naar de volgende afvalstoffen gedurende volgende haven. haven. de reis naar de volgende haven. De kapitein kan afzien van afgifte van sludge en bilgewater indien er tenminste 75% tankcapaciteit beschikbaar is voor opvang van deze afvalstoffen gedurende de reis naar de volgende haven én de kapitein genoegzaam kan aantonen dat er in de volgende haven voldoende voorzieningen zijn 100% tankcapaciteit moet beschikbaar zijn voor de opvang van sludge en bilgewater De kapitein kan afzien van afgifte van Annex IV afvalstoffen indien er tenminste 25% tankcapaciteit beschikbaar is voor opvang van deze afvalstoffen gedurende de reis naar de volgende haven 25% tankcapaciteit moet beschikbaar zijn voor de opvang van afvalstoffen 100% opslagcapaciteit moet beschikbaar zijn voor de opvang van vuilnis. 100% opslagcapaciteit moet beschikbaar zijn voor de opvang van vuilnis. Bij de tabel kunnen nog de volgende opmerkingen worden geplaatst: o Annex IV afval mag altijd onder het MARPOL verdrag worden geloosd buiten de 12 mijlszone (met wat detailuitzonderingen). Dat betekent dat volstaan kan worden met het criterium dat de volgende haven bekend moet zijn en dat nog 25% opslagcapaciteit beschikbaar moet zijn. o In EU-havens wordt op basis van de EU-richtlijn verondersteld voldoende voorzieningen beschikbaar te zijn voor het in ontvangst nemen van de Pagina 32 van 37

32 afvalstoffen. Onder EU-havens worden ook begrepen de havens IJsland en in de havens in Noorwegen en Baltische Staten omdat deze i.h.k.v. het HELCOM verdrag ook meedoen aan de EU-richtlijn. o Aangenomen kan worden dat landen die het verdrag van Basel hebben ondertekend voldoen aan de eisen. Hiervan is een lijst beschikbaar bij IVW. Pagina 33 van 37

33 2. Bijlage 2 Zwavelhoudende brandstof Regelgeving Op 2 januari 2007 zijn in de WvvS de nieuwe MARPOL Annex VI en EU richtlijn 2005/33/EG opgenomen. Door deze implementatie van internationale regelgeving in de nationale regelgeving zijn een aantal voorschriften van kracht geworden: Voor schepen groter dan 400 GT is een International Air Pollution Prevention Certificate (IAPP) verplicht vanaf het eerste geplande droogdok na 19 mei 2005, maar in ieder geval voor 19 mei 2008; Voor motoren met een vermogen van meer dan 130 kw, geïnstalleerd op schepen met een kiellegdatum na 1 januari 2000, of motoren van meer dan 130 kw die na 1 januari 2000 een grote wijziging hebben ondergaan, zijn emissie-eisen gesteld aan de uitstoot van stikstofoxide (NOx). Van deze motoren dienen een Engine International Air Pollution Prevention Certificate (EIAPP) en een NOx Technical File aan boord te zijn; Zowel vanuit MARPOL Annex VI als EU richtlijn 2005/33/EG worden eisen gesteld aan het maximale zwavelgehalte in scheepsbrandstoffen, ten einde de uitstoot van zwaveloxide (SOx) te reguleren. Wereldwijd is het maximum zwavelgehalte gesteld op 4,5%. Uitzonderingen zijn de Baltische Zee en de Noordzee. Deze zijn zowel vanuit Marpol Annex VI als vanuit EU richtlijn 2005/33/EG aangewezen als Emmision Control Areas (ECA), waarbinnen het maximale zwavelgehalte o Tot 1 juli 2010 was gesteld op 1,5% o Vanaf 1 juli 2010 was gesteld op 1,0% Beperking van de uitstoot van NOx en SOx voldoet ook aan de regels als gebruik wordt gemaakt van een goed gekeurde reinigingsinstallatie voor de uitlaatgassen; Bunkerbonnen moeten het zwavelgehalte vermelden en moeten, vergezeld van een verzegeld monster, ten minste 3 jaar aan boord worden bewaard; Pagina 34 van 37

34 Werkwijze Inspecties hebben zowel op Nederlandse schepen als op buitenlandse schepen plaatsgevonden. Hoewel bevoegdheden en handhavingsinstrumenten in beide gevallen van elkaar verschilden, waren de inspecties in de basis gelijk. Inspecties bestonden uit: Controle op de aanwezigheid en geldigheid van verplichte documenten; Aanwezigheid en daadwerkelijke uitvoering van procedures op het tijdig overschakelen op brandstof met een zwavelgehalte van maximaal 1,5% bij het binnenvaren van het SECA Noordzee; Monstername van de daadwerkelijk gebruikte brandstof bij het binnenvaren van de Nederlandse haven ten einde het zwavelgehalte in de brandstof te bepalen. Deze monstername werd steekproefsgewijs uitgevoerd. Monstername en monsteranalyse werd gedaan, op aanwijzing van de bevoegde inspecteur van de inspectie, door een onafhankelijke partij (SGS). Door de inspectie werden, rekening gehouden met een vastgestelde foutmarge, maatregelen genomen: o Tot 1 juli 2010: Indien het zwavelgehalte in de brandstof hoger was dan 1,57%. o Vanaf 1 juli 2010: Indien het zwavelgehalte in de brandstof hoger was dan 1,08%. Deze maatregelen bestonden uit het verplichten van het betrokken schip om voor vertrek aan te tonen dat de te gebruiken brandstof voor de voortstuwingsinstallatie voldeed aan de eisen met betrekking tot het zwavelgehalte. Pagina 35 van 37

35 3. Bijlage 3 H(C)FK (Koudemiddelen) Regelgeving Grondslag voor de regelgeving die betrekking heeft op ozonlaagafbrekende stoffen is EU-Verordening 2037/2000/EG, van kracht sinds 1 oktober Via de Wet milieugevaarlijke stoffen, het Besluit ozonlaagafbrekende stoffen (BOAS) en de Regeling lekdichtheidsvoorschriften koelinstallaties op schepen (RLK) zijn de voorschriften van deze verordening opgenomen in de Nederlandse wetgeving. De minister van VROM is als bevoegd gezag belast met de handhaving van het BOAS. Bij de handhaving op zeeschepen zijn door artikel 17 van het Besluit aanwijzing ambtenaren VROM-regelgeving ook ambtenaren van de inspectie als toezichthouders aangewezen. Werkwijze De CFK-inspecties vonden plaats binnen een samenwerkingsverband met de VROMinspectie en op basis van de VROM Inspectie Procedure (VIP) BOAS, voor zover van toepassing op de zeescheepvaart. Het beleid van de VROM-inspectie is de uitstoot van ozonlaagafbrekende gassen en broeikasgassen in koelinstallaties op schepen te verlagen tot een jaarlijks lekverlies van minder dan 5% per schip in De controle van koelinstallaties met een inhoud van meer dan 3 kg op zeeschepen richtte zich, conform de VIP, in hoofdzaak op de volgende stappen: - Aanwezigheid en inhoud van het CFK-logboek; - Preventief onderhoud en controle op lekdichtheid; - Controle van de voorraad koudemiddelen aan boord; - Zorgplicht Voor de inspectie werd gebruik gemaakt van een digitaal inspectieprogramma. Conform de handhavingsrichtlijn van de VROM-inspectie was ten aanzien van handhaving afgesproken dat bij een jaarlijks lekverlies van meer dan 10% per schip in 2007, de VROM-inspectie werd ingelicht. De rol van de inspectie was beperkt tot het, naar aanleiding van de inspecties, constateren en naar de VROM-inspectie signaleren van onregelmatigheden in relatie tot de wetgeving; het overschrijden van het percentage jaarlijks lekverlies per schip in 2007, conform de handhavingsrichtlijn van de VROM-inspectie. Daarnaast werd door de inspectie aan de beheerder aangegeven onregelmatigheden te verhelpen, indien deze onregelmatigheden betrekking hadden op de regelgeving. Dit werd gedaan door op het aan boord achtergelaten inspectierapport een aantekening te maken. In de gevallen dat sprake was van een jaarlijks lekverlies per schip van meer dan 10%, is het inspectierapport naar de VROM-inspectie gestuurd. Daar waar sprake was van mogelijk verwijtbaar handelen zijn deze rapporten voorzien van aanvullende documentatie waarin de feiten en omstandigheden vermeld werden die betrekking hadden op het geconstateerde lekverlies. Het was niet aan de Pagina 36 van 37

36 inspectie om te bepalen of er sprake was van daadwerkelijke overtreding daar deze bevoegdheid bij VROM lag. Pagina 37 van 37

37 Dit is een uitgave van de Inspectie Verkeer en Waterstaat Postbus LR Den Haag September 2011