Voorstraat:!De!weg!naar!een!nieuwe!toekomst!!

Transcriptie

1 Voorstraat:Dewegnaareennieuwetoekomst Student: KallayavanKessel Studentennummer: Inhoudsdeskundige: JanDerickx Opdrachtgever: GemeenteVianen Bedrijfsmentor: Drs.IlsePonsen Inleverdatum: 10Juni2014 Onderzoekvorm: Afstudeerscriptie

2 2 Managementsummary Injanuari2014benik,KallayavanKessel,studentSBRMaandeAvansHogeschoolDenBosch,gestartmet mijnafstudeeropdrachtvoordegemeentevianen.dezeopdrachtmoeteenadviesrapportopleverenmet conclusiesenaanbevelingen: HoedeleegstandopdeVoorstraatkanwordenteruggedrongen; WaarmeedeVoorstraatalswinkelenverblijfsgebiedaantrekkelijkergemaaktkanworden; Hoedebetrokkenpartijenmoetenhandelenomhetgewensteresultaattebereiken. DeopdrachtisbeperkttothetwinkelgebiedvandeVoorstraatomdatdegemeenteVianeninhetkader vandeuitwerkingvandetoekomstvisie2025deleegstandopdevoorstraatalsprojectwilaanpakken. Voorditadviesrapporthebikdiverseonderzoekenuitgevoerd: Onderzoeknaardemeestactueleontwikkelingeneninzichtenophetgebiedvanwinkelleegstand. Ditwasprimairvoormijneigenbeeldvormingenuitgevoerdmiddelsdeskresearch,fieldresearch, bijwonenvanseminars,gastcolleges,interviewsmetcitymanagersenonderzoeknaardeaanpak bijanderegemeenten. Externeanalysedoormiddelvandeskresearch,interviewseneigenobservaties,specifiekgericht opdevoorstraat.voordezeanalyseisonderzoekisgedaannaardemografische,sociale,politieke eneconomischeontwikkelingen.enzijndeconcurrentie,debedrijfstakendestakeholdersin beeldgebracht.bovenalisonderzoekgedaannaardemeningvandebelangrijkstedoelgroep:de bezoekersvandevoorstraat. InterneanalysevanhetwinkelgebiedinhetcentrumvanVianen.Doormiddelvaneigen observaties,fieldresearcheninterviewszijnaspectenalsligging,winkelbeeld,leegstand, parkeren,inrichting,economischeleefbaarheidendecommunicatieonderzocht. Consumentenonderzoek.Voordeexterneanalysewasdemeningvandebezoekersvande Voorstraatvangrootbelang.HiervooriszoweldigitaalalsopdeVoorstraateenenquête verspreidonderbezoekers.metruim250respondenteniseengoedbeeldverkregenoverhoede bezoekersdenkenoverdevoorstraatenoverwinkeleninhetalgemeen. Debelangrijksteconclusiesuitdezeonderzoeken: WinkelleegstandvormteenurgentprobleemopdeVoorstraatmeteenleegstandspercentagevan35. Zorgwekkendisdaarbijdatditpercentageaanmerkelijkhogerligtdanbijvergelijkbare)andere gemeentenendatdezeleegstandmetnameinhetafgelopenjaarforsistoegenomen.dezetoenamevraagt omsnelenslagvaardigingrijpenvandebetrokkenpartijen. UitdeenquêteisgeblekendatdeVoorstraatvooralbezochtwordtvoorhetdoenvandagelijkse boodschappen.bezoekerservarendevoorstraatalseensaaielanggerektestraatmetteweinigbeleving. DebezoekersgevenaandatdewinkeldiversiteitopdeVoorstraattebeperktisendateenaantalbranches zoalsmodeenvrijetijdwinkelswordengemist.daarnaastishetaanbodvanculturelevoorzieningenen horecabeperkt.voorrecreatiefwinkelenkiestdeconsumentlievervoordeconcurrentennieuwegein, IJsselsteinenUtrecht. DebelangrijkstestakeholdersbijdeaanpakvandeVoorstraatzijndeOndernemersvereniging,de vastgoedeigenarenendegemeente.dezestakeholderslijkensteedsmeerdoordrongenvandeurgentie vanhetprobleemenzijniedervoorzichbereidomdeleegstandaantepakkenenhebbendaarookideeën over.erisdusweldraagvlakvooraanpakvanhetprobleemvanleegstand,echtererwordtopditmoment nognietsamengewerktenpartijenlijkentewachtenopelkaar. Uitdeonderzoekenkanookgeconcludeerdwordendaternieuwekansenliggenomleegstandterugte dringen. Consumentenkomennogwelnaardebinnenstedenomtewinkelen,maarverwachtendan beleving inde vormvanwinkeldiversiteit,cultuurenhoreca.nieuwewinkelconceptenzoalsshop&service,concept stores,popupstores,ontwikkelenvaneennichemarktzorgenvoormeerdiversiteitinhetwinkelaanbod enzorgtvooronderscheidtenopzichtevandeconcurrentie. DebinnenstadvanVianenmethistorischepandenbiedteenkansommeteenandereinrichtingvande Voorstraat,eenandereidentiteiteneenanderefunctieaantenemenenmeerbezoekersaantespreken.

3 3 Vanuitdezeanalysesenconclusieszijndriespeerpuntenalsoplossingsrichtinggeformuleerd: Speerpunt1VersterkingvandeidentiteitvandeVoorstraat. EennieuweidentiteitvandeVoorstraatwordtversterktmetnieuwewinkelconceptenzoalsconcept stores,popupstores,shopinshopenbijvoorbeeldookateliers.vanuitdebranchesdienuontbrekenop devoorstraatkaneennichemarktontwikkeldwordendieuniekisindeomgeving.denieuweidentiteit zorgtvoornieuwediversiteitinhetwinkelaanbodenvoorzieningen. EenherinrichtingvandeVoorstraatmoetbijdragenaandezenieuweidentiteit.Naasteenherinrichting metmeergroenenterrassen,kandevoorstraatintweeën geknipt worden.eenzuidelijkdeelvoorde boodschappenendeaanvullendevoorzieningen.eneennoordelijkdeelmetwinkelen,horecaen terrassenwatmeergerichtisopeenlangerverblijf.deijnbaanendeaanloopstratenworden meegenomenbijdeherinrichtingzodatereenaansluitendbeeldontstaat.eennieuweidentiteitwelke ondersteundwordtdooreeneenduidigeuitstraling,communicatieennieuweactiviteiten. Speerpunt2Samenverantwoordelijkheiddragenenverbeteren. Opkortetermijnkomenopinitiatiefvandegemeentededriebelangrijkstestakeholdersbijelkaar:de Ondernemersvereniging,vastgoedeigenarenendegemeente.Ditisdeeerstestapomvanuitdeze overlegstructuureensamenwerkingsconvenanttesluitenwatmoetzorgenvoorduurzamesamenwerking tussendezepartijeneneeneconomischleefbarevoorstraat.inditconvenantwordtvastgelegdwelkerol elkepartijspeelt,wathunookfinanciële)bijdrageisaanhetterugdringenvandeleegstandenwelke verantwoordelijkheiddepartijenhierinhebben.omsneltotresultaattekomen,wordteencitymanager aangestelddoordedriepartijen.dezezorgtvoorperiodiekoverlegtussendepartijenenbewaaktde uitvoeringvanhetconvenant. Speerpunt3Terugdringenleegstandopkortetermijn. Degemeenteneemthetinitiatiefommethetnieuweconceptshop&serviceeennieuwefunctieals centraleontmoetingsplaatsaandevoorstraattoetevoegennaastdefunctievoorhetdoenvandagelijkse boodschappen).shop&servicezorgtvooraanvullendevoorzieningenzoalsbijvoorbeeldeenbibliotheek, kinderopvangeneengezondheidscentrumenpickuppointsvoorinternetwinkelen. Ditconceptkanuitgebreidwordennaardenieuwedoelgroepvandezakelijkeklantopdoorreis. Aanbiedenvanflexplekkenenvergaderruimte,gecombineerdmethorecakaneennieuw uniqueselling point wordenvoordevoorstraat. Daarnaasthebbendedriestakeholdersnogmeermogelijkhedenomsneldeleegstandterugtedringen:in gebruikgevenvanlegeetalages,startersubsidie,tijdelijk)lagerehuurprijzen,pandenopdeleninkleinere eenhedenenversoepelingvanderegelgeving. Dedriespeerpuntenleidentotaanbevelingenvoordegemeente,waarvandebelangrijkstezijn: Neemopkortetermijnhetinitiatiefomdestakeholderssamentebrengenvoorhetsluitenvan eensamenwerkingsconvenant; Stelsamenmetdeanderestakeholderseencitymanageraan; WerkeenplanuitvoorhetoudePolitiebureauopdeVoorstraat; Werkhetconceptvanshop&serviceuitvoordeVoorstraat; WerkeenherinrichtingsplanuitvoordeVoorstraatenbetrekdaarindeijnbaanende aanloopstraten; WerkaaneennieuweidentiteitvoordeVoorstraatmetdehistorievanVianenalsleidendmotief, gecombineerdmetnieuwewinkelformules. Slotwoord. Mijnonderzoekheeftduidelijkgemaaktdathetprobleemvandewinkelleegstandeenmoeilijkprobleem isvoordebetrokkenpartijen.desnelgestegenleegstandopdevoorstraatmaakthetookeenurgent probleem.erisnognietveelbekendovereensuccesvolleaanpakendebetrokkenpartijenzijnnogte afwachtend. Welwordtduidelijkdaterkansenliggenomhetprobleemoptelossen.Samenwerkingtussenpartijen overeenlangereperiodeisdringendnodigomhetprobleemaantepakkenentezorgenvooreen duurzameeneconomischgezondewinkelstraat. Ikhoopdatmijnonderzoek,speerpuntenenaanbevelingenbijdragenaaneeneconomischgezonde Voorstraat:Dewegnaareennieuwetoekomst

4 4 Voorwoord VooruligtmijnonderzoekrapportnaardewinkelleegstandenaantrekkelijkheidvandeVoorstraatals centralewinkelstraatvanvianen.binnenhetkadervanditonderzoekisvooralgekekennaarde mogelijkhedenomdeleegstandterugtedringenendevoorstraatweeraantrekkelijktemakenalswinkel enverblijfsgebied. DitrapportvormthetsluitstukvanmijnafstudeerstagevoordeopleidingSmallBusiness&Retail ManagementaanAvanshogeschool shertogenbosch.hetonderzoekvoorditrapportisgedaanin opdrachtvandegemeentevianeninhetkadervandetoekomstvisie2025. Graagwilikvandegelegenheidgebruikmakenomeenaantalmensentebedankenvoorhunhulpen inputgedurendedeonderzoeksperiode. AllereerstwilikgraagmijnbegeleidstervanuitdegemeenteVianendrs.IlsePonsenbedanken.Dankzij Ilsehebikveelinputgekregenommijnplanverderuittewerken. MijndankgaatverderuitnaarhetprojectteamvandeToekomstvisie2025waarikonderdeelvanmocht zijnenmetnamenaarfennauiting,theotuenter,marinkekruijt,pietdaalhofenkamielgullikers.en PietJansendiealtijdklaarstondmetinformatieenuitleg.Hunvisie,inputenideeën,hebikkunnen verwerkenentoepasseninditverslag. Daarnaastgaatmijndankuitnaar,deheerJanDerickx,begeleidervanuitAvans,vanafhetbeginkritisch meedenkendvanafdezijlijnenaltijdbereidsuggestiestedoen. Totslotwilikallestakeholdersbedankenvoorhunbijdrageaandefieldresearch:wethouder economischezakenvandegemeentevianeneendertwijnmaalen,gerteeuwisvande Ondernemersvereniging,RuudKooijmansalsvastgoedeigenaarenRobvandeWielmetzijninputnamens devvvvianen. KallayavanKessel Vianen,9juni2014

5 Inhoudsopgave Inleiding Probleemanalyse Bedrijfsinformatie Identiteit Strategie Beeldvorming HetNederlandsewinkellandschap Functiebinnenstad/winkelgebied Winkelgebiedenindetoekomst Watmaakteenbinnenstadaantrekkelijk Oorzaakwinkelleegstand Mogelijkhedenvanmaatregelenvanaanpakleegstand Tussenconclusie Externeanalyse Macroanalyse DESTEPanalyse Tussenconclusie Mesoniveau Afnemersanalyse Tussenconclusies Bedrijfstakanalyse Concurrentieanalyse Positioneringsmatrix Tussenconclusie Stakeholders Tussenconclusie Interneanalyse Omgevingsscan Centraleligging BeschrijvingvandeVoorstraat Economischleefbaarheid eegstand

6 5.1.5Huidigecommunicatie Nieuweprojecten Activiteitenenevenementen Tussenconclusie SWOTanalyse Conclusies Strategischespeerpunten Uitwerkingstrategischespeerpunten Aanbevelingen Implementatie Financiëleplanning Tijdsplanning iteratuurlijst

7 7 Inleiding DeVoorstraatvormtsamenmetdeijnbaanhethoofdwinkelgebiedvandebinnenstadvanVianenmet ruim45winkelsensupermarktengerichtophetdoenvandedagelijkseboodschappen.naastdefunctie voordedagelijkseboodschappenheeftdevoorstraatalstweedebelangrijkefunctieeenfunctievoor recreatiefwinkelenmetaanbodinkledingenschoenwinkels,persoonlijkeverzorgingenhoreca. Aanleiding:Toekomstvisie DegemeenteVianenbestaatuitdewoonkernenEverdingen,Hagestein,ZijderveldenVianen.Samen vormendevierkerneneenpolitiek/bestuurlijkgeheel,maariederekernheefteeneigenidentiteit. Vianenstreeftnaareengemeentedieaantrekkelijkisomintewonen,tewerkenenterecreëren.Een gemeentewaardeinwonerszichverbondenvoelenmethunstad/dorpenmetelkaar. Eenmooistreven,maardaarmeelagernoggeenduidelijktoekomstbeeld.Erwasbehoefteaaneen heldereenbreedgedragenvisie.zodoendeisinopdrachtvandegemeenteraadin2013detoekomstvisie 2025opgesteld.Inhetjaar2025moetVianeneenvitaleendynamischegemeenschapzijnmeteensterke economieenvooralookeenbloeiendetoeristischesector. Aandevisieisgewerktdoorgemeenteraadsleden,hetcollegevanburgemeesterenwethouders, medewerkersvandegemeente,vertegenwoordigersvanmaatschappelijkeencultureleinstellingen,de middenstand,hetbedrijfsenverenigingslevenenookmetdebevolkingvanvianen.daarmeekangezegd wordendatdevisiealseengezamenlijkvisievanvianenbreedgedragenwordt.depijlersonderdevisie zijn:wonen,economieentoerisme.onderdeelvandepijlereconomieishetproject Vanektotenmet ijnbaan,zoalsistezieninfiguur1. DatprojectbeoogtdebinnenstadvanVianenaantrekkelijkertemakenvoorbezoekers.Binnenditgebied ligtdevoorstraatalsbelangrijkstewinkelstraatvanvianen.geconstateerdwerddatdevoorstraatin toenemendematemetleegstandvanwinkelpandengeconfronteerdwordt.eénvandedoelstellingenuit hetproject Vanektotenmetijnbaan isomdevoorstraatweerhetsymbooltelatenwordenvanhet bruisende,knussehistorischecentrumvanvianenalswinkelenverblijfsgebied. 1http:// Figuur1:Plattegrondbinnenstadmet projectvanijnbaantotenmetvoorstraat

8 8 1. Probleemanalyse Indithoofdstukwordteeninleidinggegeventenbehoevevanditverslag.Hierinwordt,derelevantievan deopdracht,dedoelstellingen,deprobleemstellingendeonderzoeksopzetbeschreven.dedeelvragenen deonderzoeksopzetzijntevindeninbijlage1 Relevantie OpdrachtgevervoorditonderzoekisdegemeenteVianen.Degemeenteheeftin2013deToekomstvisie 2025vastgesteld.Depijlersvandetoekomstvisiezijn:wonen,toerismeeneconomie.Binnendezepijlers neemtdehistorischebinnenstadvanvianen,metdevoorstraatalswinkelgebied,eenvoornameplaatsin. BijhetopstellenvandeToekomstvisiewerdgeconstateerddathetwinkelgebiedsteedsmeerleegstand kent.deondernemersendegemeentevianenhebbendaarombehoefteaaneenonderzoekhoede Voorstraatalswinkelenverblijfsgebiednieuwleveningeblazenkanworden. Onderzoeksdoelstelling Eenadviesrapportmetconclusiesenaanbevelingen: HoedeleegstandopdeVoorstraatkanwordenteruggedrongen; WaarmeedeVoorstraatalswinkelenverblijfsgebiedaantrekkelijkergemaaktkanworden; Hoedebetrokkenpartijenmoetenhandelenomhetgewensteresultaattebereiken. Conclusiesenaanbevelingenzullenbetrekkinghebbenophetgemeentelijkbeleidomdewinkelleegstand opdevoorstraatterugtedringen. Praktijkdoelstelling DoordeaantrekkingskrachtteverbeterenvanhetwinkelenverblijfsgebiedVoorstraathetaantal consumentenverhogen,zoweldehuidigewinkelsbehoudenalsdeleegloopstoppen,endaarnaastnieuwe winkelsaantrekken. Probleemstelling Onderzoeksopzet Aangezienhetgaatomeenzeeractueelprobleemkanernietzomaareenblauwdrukuiteentheorieboek gebruiktworden.als canvas voorditonderzoekzalgebruikgemaaktwordenvandeopzetzoalsbijeen strategischmarketingplan.maarditwordtspecifiekmeteeneigeninvullingtoegepastophet winkelgebiedvoorstraatinvianen.voordeuitgebreideonderzoeksopzetwordtverwezennaarbijlage1 Hetonderzoekkentverschillendefasen: Fase1Theorie,enbeeldvormend:Voormijalsonderzoekerishetvanbelangeenonafhankelijk)beeldte vormenvandeproblematiekwaarmeeikvoorditspecifiekeprobleemeentheoretischkaderkan opbouwen. Methodenvanonderzoek:deskresearch,onderzoeksrapportenvanbrancheverenigingen,bezoekenvan seminarsengastcollegeseninterviewsmetbinnenstadmanagers.daarnaastisbijgemeentenmeteen vergelijkbareproblematiekgekekennaardesuccesenfaalfactoren. Fase2aExterneanalyse:Dezeanalysebestaatuitdemacroanalyseendemesoanalyse. Methodenvanonderzoek:voordemacroanalyseisgebruikgemaaktvandeDESTEPanalysedie voornamelijkbestaatuitdeskresearch.voordemesoanalyseisgebruikgemaaktvandeabcsanalyse. Ditstaatvoorafnemersanalyse,bedrijfstakanalyse,concurrentieanalyseendestakeholderanalyse.De afnemersanalyseisuitgevoerdmiddelseenonlineenquêteonderdebezoekersvandevoorstraat.de bedrijfstakanalysebestaatuitdeskresearch,deconcurrentieanalyseismiddelseigenwinkelobservatiein kaartgebrachtentenslotteisdestakeholdersanalyseuitgevoerddoormiddelvandiepteinterviewsmet debetrokkenpartijen. Inzichtkrijgenindeoorzakenvandetoenemendeleegstandvandewinkelsinhetalgemeeneninhet bijzonderinvianen.inzichtkrijgenindemeningenenbehoeftenvandebetrokkenstakeholders consumenten,gemeente,ondernemersenvastgoedeigenaren).

9 9 Fase2bInterneanalyse:DezeanalysegeeftinzichtindeidentiteitvandeVoorstraatenderelevante omgevingsfactorenvandevoorstraat. Methodevanonderzoek:observatieopdeVoorstraatendaarnaastgesprekkenmetverschillendepersonen dieinrelatiestaantotdevoorstraat.deskresearchnaargemeentelijkbeleidvoorhetparkereninde binnenstad. Fase3Behoefteentevredenheidsonderzoekconsumenten. Methodenvanonderzoek:voorditonderzoekisgebruikgemaaktvanonlineenquêteonderbezoekersvan devoorstraatenbestondzoweluitopenengeslotenvragen.naasthetafnemenvandeenquêteonderde bezoekersisdeenquêteookverstuurdonderdeinwonersvandewoonkernenhagestein,everdingenen Zijderveld)doormiddelvanhet bestandvanuitdegemeenteVianen.Volgensde steekproefcalculatormoeteenbetrouwbareuitkomstminimaal377respondentenopleveren.hetaantal respondentenisuitgekomenop252.ditaantalwordttochalsbruikbaargezienomdathetonderzoek vooralbestaatuithetpeilenvandemeningvandeconsumentendanisditaantalgrootgenoegomdie meningteachterhalen.ermoetweleenanderekanttekeninggeplaatstworden.uitdeenquêteisgebleken dateenkleindeelvanderespondentenbezoekerszijndieopdevoorstraatwerken.dezebezoekers komennaardevoorstraatvanwegehunwerkendoeninhunlunchpauzekleineaankopenopde Voorstraat,waardoordezegroepvakertevindenisopdeVoorstraat.Ditheefttotgevolgdatdeenquête vooreenkleindeelniethelemaalrepresentatiefis. Fase4Analysefase:Dezefasebestaatuithetanalyserenvandeuitkomstenvanalleonderzoekenenhet samenstellenvandeswotanalyse.vanuitdeswotanalysezijndriestrategischespeerpuntenopgesteld waarmeedegemeentebeleidkanmakeneninvloedkanuitoefenenomdewinkelleegstandopde Voorstraatterugtedringen. Fase5Aanbevelingenenimplementatie:Indezefasewordendedriestrategischespeerpuntenuitgewerkt enwordenhieruitaanbevelingenvoordegemeentegegevenomhetprobleemvandewinkelleegstand samenmetdebetrokkenpartijenoptepakken..deimplementatievandestrategischespeerpuntenwordt uitgewerktineentijdsplanningeneenfinanciëleplanning.

10 10 2. Bedrijfsinformatie DeVoorstraatisgeenbedrijf,maarisdebelangrijkstewinkelstraatinVianen.Indithoofdstukwordtde identiteitendestrategievandevoorstraatbeschreven.voordemissieenvisiewordtgebruikgemaakt vandemissieenvisievandetoekomstvisie Identiteit DeVoorstraatendeijnbaanvormenhetbelangrijkstehoofdwinkelgebiedinVianenvoormetnamede dagelijkseboodschappen. OpdeVoorstraatzijneenaantalpubliektrekkersaanwezigzoalsBrunaTNTservicepunt,HEMA,Kruidvat, Blokker,verswinkelsslagers,groenteboerenbakkers)enhorecagelegenheden.Opdeijnbaanbevinden zichdeanderepubliektrekkersmetdesupermarktenalbertheijnenjumboaangevuldmetetosengall& Gall. VerdervervultVianengeenrolvanbetekenisalshetgaatomcentrumvoorzieningenziekenhuis,theater, onderwijsenwarenhuizen) UitdenotaParkeerbeleidvan2008vandegemeenteVianenblijktdatdefunctievandeVoorstraatvooral gerichtisophetdoenvandedagelijkseboodschappen.hetparkerenindebinnenstadisbeperkttoteen blauwezonevanmaximaal1,5uur.ditmoetvolgenshetparkeerbeleidvoldoendezijnvoorhetdoenvan dedagelijkseboodschappen.ookuithetkoopstroomonderzoekvan2011blijktdat83omzetvande dagelijkseboodschappenafkomstigisvaninwonersuitvianenzelf 2.Datmaaktdatdeprimairedoelgroep voordevoorstraatdeinwonersvandestadvianenzelfzijn,dievoorhundagelijkseboodschappennaar debinnenstadkomen. UitdeenquêteonderdeinwonersvandewoonkernenZijderveld,HagesteinenEverdingenblijktdatvoor 32,4vanderespondentenboodschappendoendevoornaamsteredenisomeenbezoektebrengenaan devoorstraat.datmaaktdezegroepdesecundairedoelgroepvoordevoorstraat. NaastdefunctievoordedagelijkseboodschappenheeftdeVoorstraatalstweedebelangrijkefunctieeen functievoorrecreatiefwinkelenmetaanbodinkledingenschoenwinkels,persoonlijkeverzorgingen horeca. 2.2Strategie Demissieiseenvertalingvandeidentiteitenbestaansrechtvaneenwinkelgebied.MaardeVoorstraat heeftzelfgeeneigenmissieenvisie.erisgebruikgemaaktvandemissievandegemeentevianenzoals dieisopgenomenindetoekomstvisie2025.hetproject Vanektotenmetijnbaan metdaarinde Voorstraat,iseenbelangrijkonderdeelvandeToekomstvisie. Missie Visie: Opdevolgendepaginaiseenplattegrondvanhetwinkelgebiedopgenomenwaarinookde parkeerplaatsen,verkeersstromen,leegstandendebelangrijkstetrekkerscultureel,maatschappelijken retail)zijnweergegeven. 2FactsheetKoopstromenonderzoekVianen2011) Eengemeentewaarinwonersmetelkaarverbondenvoelenmethundorpofstadenmetelkaar,waar inwoners,bedrijvenenorganisatiesamenmetdegemeentedehandenineenslaanommeermogelijkte makenvoordevrijstadvianen DeVoorstraatmoethetsymboolwordenvanhetbruisende,knusseenhistorischmooicentrumvan VianenenomdedynamiekenvitaliteitvandegemeenteVianenteversterken

11 11

12 3. Beeldvorming Voordezescriptieisnogweinigrecenteliteratuurofnaslagwerkenbeschikbaaroverhetonderwerp winkelleegstandenhetaantrekkelijkmakenvanwinkelgebiedenvoordetoekomst.omtoteenalgemeen beeldtekunnenkomenoverditonderwerp,isvoordezescriptiegebruikgemaaktvandeskresearch, onderzoeksrapportenvanbrancheverenigingeneninterviewsmetdeskundigen,zoals binnenstadmanagers.daarnaastisbijanderegemeentenmeteenvergelijkbareproblematiekgekeken naardesuccesenfaalfactoren. 3.1HetNederlandsewinkellandschap Nederlandkenteengoedgewaardeerdewinkelstructuur.Winkelszijngeconcentreerdinbinnenstedenen erisaltijdeenwinkelindebuurtvoordedagelijkseboodschappen.maardewinkelgebiedenzijnaanhet veranderenenvallensteedsminderindesmaakbijhetpubliek.zoiserweinigonderscheidtussen winkelgebiedeneniseengrootdeelverouderd,vooralinbuurtenenwijken.defrequentievanbezoekaan dewinkelgebiedenisafgenomenomdatinternethetmogelijkmaaktvanuithuistewinkelen. Ontwikkelingenzoalslageconsumentenbestedingendoordelangdurigeeconomischecrisis,de demografischeontwikkelingenzoalskrimpenvergrijzing,leidenertoedatdeconsumentminderuitgeeft. Naastdezeontwikkelingenkampendewinkelgebiedenmetleegstand.Winkelleegstandkangroteinvloed hebbenophetfunctionerenvanwinkelgebieden.inveelregio sinnederlandissprakevaneen verdringingsmarktinwinkelvastgoed.erismeeraanboddanvraag.indelaatstedecenniawaseensterke groeiindetotalewinkeloppervlakte,terwijlerjuistsprakeisvanafnameinhetaantalwinkels.meerdere expertsverwachtendatgroeivanwinkeloppervlakteineenaantalwinkelbrancheszaldoorzettenmaar winkelszoudenuiteindelijkkleinerwordenvanwegedeintegratiemetwebshopsenhetsteedsminderop voorraadhebben 3. Deconsumentheeftnogsteedsbehoefteaaneenfysiekewinkelomgeving,maardeactuele ontwikkelingenzorgenvoorandereeisenaandefysiekewinkelstructuur 4. Kenmerkenvitalewinkelgebieden Vitalewinkelgebiedenkunnentegeneenstootje.Hetzijnwinkelgebiedendiedekansenbenuttenensnel inspelenopveranderendemarktomstandighedenenzijndaarmeeklaarvoordetoekomst.hieronderde kenmerkenvaneenvitaalwinkelgebied 5 : Hetgebiedligtopeenaantrekkelijke,vaakcentraleplek; Hetvormthetmentalehartvaneenwijk,dorpofstad; Inhetgebiedzijnondernemersactiefmetmarketingenpromotie; Deondernemersspeleninopnieuwetrendsenontwikkelingen,waaronderinternet; Hetgebiedisgoedbereikbaar,heeftvoldoendegoedeparkeerplaatsenengeefteengevoelvan veiligheid. 3.2Functiebinnenstad/winkelgebied Vanoudsherzijnbinnenstedeneencentralemarktplaats,werkenontmoetingsplekwaarvraagen aanbodelkaarontmoetenopcultureel,economischensociaalgebied.nahethuisenhetwerkzijn winkelgebiedenzogenoemdethirdplaceswaarconsumentenvaakzijn.winkelgebiedenvormeneen belangrijkdeelvanonzebelevingswereldalskloppendehartvandorpenensteden.consumenten vertrouwenvoorhundagelijkseennietdagelijkseboodschappenopdenabijgelegenwinkelsenzien winkelsenwinkelgebiedenalssocialevoorzieningen. Iederestadheeftzijneigenidentiteitdiegebaseerdisophistorieenauthenticiteitendatzorgtvoor verwantschapvanconsumentenmetdieplek.ditgeldtzekervoorvelehistorischebinnenstedendieeen uniekecombinatiebiedentussenwinkelen,erfgoed,horecaencultuur 6.Binnenstedenzijndaaromgoed geschiktvooreendagjeuitwaarbijfunshoppen,terrassen,cultureleenontspannendeactiviteitengoed metelkaargecombineerdkunnenworden Veelmensenvoelenzichverbondenmethunbinnenstad,nietalleendewinkeliers,vastgoedeigenarenof degemeente,maarookdeconsumenteneninwonersvandestad 7. 3Platform31,Winkelgebiedvandetoekomst2014)blz.43 4Taskforce,NRW,Denoodzaakvanstructurelevernieuwingvandewinkelstructuur2014)blz.3 5Taskforce,NRW,Denoodzaakvanstructurelevernieuwingvandewinkelstructuur2014)blz.8 6Platform31,Winkelgebiedvandetoekomst2014)blz.22 7Inretail,Shopping2020,Denieuwewinkelstraat2014) 12

13 Naastdebelangrijkesocialeontmoetingsfunctiediebinnenstedenhebben,hebbenwinkelierszelfookeen belangrijkesociaalmaatschappelijkerol.zijhebbenvanoudshereenbelangrijkefunctieinhet verenigingslevenenindegemeenschap.juistlokaleondernemerssponsorenenorganiseren evenementenwatzorgtvoorlevendigheidensocialeinteractieindebinnenstad.alsdewinkeliers verdwijnen,verdwijntookeendeelvandezesocialeinfrastructuurendedaarmeesamenhangende voorzieningenindebinnenstad Winkelgebiedenindetoekomst DevijfwinkelgebiedenvolgensInretail2020 VolgenshetonderzoekvanInretail2020wordterin2020noggewinkeldinwinkelgebiedenwaarwatte belevenvaltenwaarwinkelengecombineerdwordtmetanderefunctiesdieconsumententrekken. Inretailheeftdezewinkelgebiedeningedeeldinvijfthema sdiezijnbedoeldalsinspiratiebronvoor toekomstigeontwikkelingvanwinkelgebieden 9.Devijfthema szijn:shop&service,surprise&shop, travel&shop,story&shop,work&shop.indezeparagraafwordtverderingegaanophetconceptvan shop&service omdatdezehetbesteaansluitbijhetwinkelbeeldvandevoorstraatineengemeenteals Vianen.Deoverigewinkelgebiedenwordenverdertoegelichtinbijlage2 Shop&service Ditzijnwinkelcentraindewijkwaarbijservicedichtbijhuiseenbelangrijkonderscheidendkenmerkis. Deconsumentenindezewinkelcentragaandoelgerichtoppadvoordedagelijkseboodschappen,waarbij ontmoetingenmetbuurtgenotenbelangrijkzijn.hetwinkelcentrumheefteensocialefunctieenzorgt voorsocialecohesieonderdeinwoners.eengoedconceptdataansluitbijdewinkelcentrazijn supermarktmeteencompleetassortiment.naasthetaanbodvanfood,zijnaanvullenderetailconcepten zoalskappers,horeca,kinderopvang,ofeengezondheidscentrumookvanbelang.functiesdiedeze socialecohesieversterkenzijndagenavondhoreca.daarnaastzijndewinkelcentragoedgeschiktals afhaalenterugbrengpuntvooronlinewinkels. Devijfretailtrends DeNederlandseretailishetafgelopenjaarflinkaanhetveranderen.Retail2020beschrijftvijfretailtrends hoewinkeliersmeezullenmoetenveranderenomzodoendetoekomstbestendigtezijnenomklaartezijn voordeveranderingeninhetretaillandschap.devijfretailtrendszijn:hetnieuwewinkelen,denieuwe winkelstraat,denieuweconsument,denieuwebelevingendenieuweondernemer.indezeparagraaf wordtverderopingegaan denieuwewinkelstraat. hetnieuwewinkelen en denieuwebeleving omdat dezedrietrendshetbestedevoorstraatomschrijftentoegepastkunnenworden.deoverigetrends wordenverdertoegelichtinbijlage2. 1.Denieuwewinkelstraat Wemoetenhetsamenregelen Winkelcentraenwinkelstratenmoetenzichonderscheidenvandeconcurrentieeneensterkeigen DNA gaanontwikkelen.meteigendnawordthierbedoeldhethebbenvaneen uniquesellingpoint waarmee jeonderscheidendbentvandeconcurrentie.omeensterkdnatekunnenontwikkelenishethebbenvan eengezamenlijkevisieeneencollectievefinancieringvangrootbelang.ermoetnaarsynergiegezocht wordenendesamenwerkingtussendepartijenmoeteenduurzamebasishebben.partijenzullensamen moetenwerkenomsameneensterkeigendnavoorhunwinkelcentraofwinkelstratentekunnen ontwikkelen Hetnieuwewinkelen Deconsumentwilaltijdenoveralkunnenkopen Consumentenwillendeproductenopelkmomentvandedagenviaelkkanaalkunnenkopen.Hethebben vanalleeneenfysiekewinkelisnietmeergenoegomindebehoeftevandeconsumenttevoorzien. Daarnaastisdeconsumentdoorsocialmedia,fora,reviewsenvergelijkingssitesbetergeïnformeerddan voorheen.ditisookwaariedereshoppingtripmeebegint.namelijkonlinevoorbereiding.ook veranderingvanopeningstijdenkaneengroterolspeleninhetvoorzienindesteedsveeleisender wordendeconsumentenbehoefte.daarbijkomtdatconsumentenaltijdfysiekwillenkunnenwinkelen wanneerhethenuitkomtenwaarbijhetvanbelangisomdeopeningstijdenaantesluitenbijde behoeftenvandedoelgroep 11. 8DrooghTrommelenenPartners,Detailhandelenleefbaarheid,aanpakdetailhandelalsstrategieinkrimpenanticipeergebieden 2014)blz.18 9Inretail,Shopping2020,Denieuwewinkelstraat2014) 10http:// 11http:// 13

14 3.Denieuwebeleving Emotiedoetkopen Nietalleenwinkelcentraofwinkelstraten,maarookwinkelsmoetenonderscheidendzijntenopzichtevan deconcurrentie.hethebbenvaneenduidelijkewinkelmeteenduidelijkeenstrakkefocusop doelgroepeniseenmust.hierbijmoetdewinkelierszichzelfdevolgendevragenstellen:waarinbenje goed?watmaaktjouwwinkelzouniek?waarommoetenconsumentenbijjouwinkelen?waaromzouden zejouaanbevelenaanhunvrienden? Hetenigeantwoordhieropishetcreërenvanbelevingindewinkel.Belevingzorgtvoorpositieveemotie bijdeconsumentenpositieveemotiezorgtdatconsumentenkopenenterugkomennaarjewinkel Watmaakteenbinnenstadaantrekkelijk Binnenstedenmeteenhistorischharthebbenvoorhetwinkelendepubliekkarakterenaantrekkelijkheid dieanderewinkelgebiedenniethebben.maarbinnenstedenkennenookbeperkingen,denkaan autobereikbaarheid,parkeergelegenheidenhogeparkeertarieven.daarnaasthebbenbinnestedeneen beperktefysiekeruimtevooruitbreiding/verbouwingvanwinkelpanden.hierdoorkunnen vernieuwingenvanwinkelconceptenenwinkelaanbodinveelhistorischebinnenstedenvaakmoeilijk gerealiseerdworden.grootschaligenieuwewinkelprojectenwijkensteedsvakeruitnaardebuitenrand vandesteden.dezenieuwegrootschaligewinkelconcentratiesbuitenbestaandstedelijkgebied,vormen bijnaaltijdeengrotebedreigingvoorbestaandebinnenstedelijkekwaliteitenenleefbaarheid 13. Winkeleniseenessentieelonderdeelvanhetstedelijkleveneniseennietmeerwegtedenkenonderdeel vanhetdagelijkseleven.aldecennialangstaatwinkelenindetopdrievanmeestondernomen vrijetijdsbestedingen.winkelenisverbreedenverdiept,enisveranderdin beleving.eenaantrekkelijke binnenstadkentdaaromeengoedemixvanpubliektrekkerszoalsretailketensenspeciaalzakenende aanwezigheidvaneenbijzonderaanbodinzowelhorecaenculturelevoorzieningen.hethebbenvandit totaalpakketaanvoorzieningenkanertoebijdragendateenwinkelgebiedaantrekkelijkisenblijft 14. Hetsuccesvanfysiekewinkelsiseenbelangrijkaspectvoorhetbehoudenvaneenlevendigebinnenstad, omdatwinkelsbelangrijkepubliektrekkerszijn.eenaantrekkelijkebinnenstadmoeteenaantrekkelijk winkelgebiedhebbenwaarconsumentengraaglangerwillenverblijven,anderenkunnenontmoeten, vermaaktworden,dingenbelevenenervareneniederekeerterugwillenblijvenkomen 15. Veelwinkeliersgaannognietmeemetdemodernetijdendenkendatdeconsumentenvanzelfnaarde winkelkomen.detraditionelewinkelgebiedenenwinkeliersmoetenmeebewegenmetdeveranderende consumentenbehoeftenenveranderingeninhetretaillandschap.datisnietalleenvanbelangvoorde retailersendeeigenarenvanhetwinkelvastgoed,maarookvoordevitaliteitenleefbaarheidvansteden 16. Eenonaantrekkelijkwinkelgebiedheeftgevolgenvoorhetwoonenleefklimaatvandeinwonersmaar ookdeeconomischeensocialevitaliteitkomtonderdruktestaan.alswinkelsverdwijnen,neemtookde synergiemetanderevoorzieningenaf.dezeontwikkelingenzorgenvoorafnemendebezoekersstroomen daardoorneemthetvestigingsklimaatvoornieuwewinkeliers/ondernemersenbedrijvenaf http:// 13Neprom,Retailvisie,Vanplacestobuynaarplacestobe2012)blz Neprom,Retailvisie,Vanplacestobuynaarplacestobe2012)blz.6 15Neprom,Retailvisie,Vanplacestobuynaarplacestobe2012)blz.7 16AlgemeenDagblad,blz.14,23mei2014, 17DrooghTrommelenenPartners,Detailhandelenleefbaarheid,aanpakdetailhandelalsstrategieinkrimpenanticipeergebieden 2014)blz.11 14

15 Devraagwatnodigisomwinkelstratentoekomstbestendigenaantrekkelijktelatenblijvenisniet eenvoudigtebeantwoorden.omtochdezevraagtekunnenbeantwoordenisgekekennaarbinnenlandse verkiezingenbestebinnenstadvanbrancheverenigingenenwinkelstraatverkiezingenvannstreets. DaarnaastisgesprokenmetretaildeskundigeCorMolenaar,MarianneDankersdestadsmanagervan VenloenonderzoekrapportagesvanverschillendebrancheverenigingenzoalsNeprom,Inretail,Taskforce enocatusbekeken.eenuitgebreidetoelichtingopdezeonderzoekenisweergegeveninbijlage3. Informatiebron Mogelijkheden GemeenteVenlo 18 Grotediversiteitinwinkelaanbod Combinatievanlandelijkeketensennieuwelokaleondernemers GemeenteEindhoven 19 Compactkorteloopafstand) Compleetaanbodwinkels,horecaencultureel) Comfortabelcentrumgoedonderhouden) GemeenteHoogeveen 20 Sterkinconsistentecommunicatieuitingen>gebiedsmarketingcampagne GemeenteVenray 21 Uniformeuitstralingenhetbehoudenvanstratenenpleineninhetcentrum >mooidecorvoorveleevenementen Centraal:beleving,gastvrijheid,historischkarakter Gevelsdieaansluitenbijhetstraatbeeld Haarlemmerdijken Diversiteitvanwinkelaanbod>onafhankelijkeboetiekjes,speciaalzaken Haarlemmerstraat Compleetaanbod:winkelen,slenteren,dinerenenbarhoppen Amsterdam) 22 Raadhuisstraat&Binnenweg Nostalgisch,gastvrijheid,dorpsegezelligheid Heemstede) 23 Veelzelfstandigeondernemers>persoonlijkeservice,originele speciaalzaken Onderzoekrapportages Neprom 24,Inretail 25, Taskforce 26,ocatus RetaildeskundigeCor Molenaar 27 StadsmanagerVenlo MarianneDankers 28 Roosendaalin samenwerkingmet Shopping2020) 29 Beleving,gemak,vermaak,sfeerbeleving,gezelligheid,geeneenheidsworst, bereikbaarheid,parkeergelegenheid,diversiteitretailketensen speciaalzaken,groenvoorziening,banken,fonteinen,ontmoetingsplek Veghel>belevingswereldcreëreninbinnenstedendoormiddelvangeluid, licht,kleurengroenvoorzieningen. Goedemixtussenketensenlokalewinkelsmetgevarieerdeaanbod> nichemarkt Zorgvoorgastvrijestadopallefronten Bereikbaarheid::routingnaarparkeervoorzieningen,infoopinternetover parkeren. Verblijfskwaliteit:schoon,heelenveilig Attractiefbeeldopstraat:evenementenopkleineschaal Goedeinfooverbinnenstad:aandehandvanplattegronden verwijzingsborden Groenvoorzieningenbomen,bloembakken)metbankenenzitjes Hybridewinkelen:combinatietussenonlineenoffline;eeninteractieve dynamischeopenbareruimte,gerichtopbeleving 18http:// 19http:// 20http:// marketingcommunicatie 21http:// categoriedorpskernen 22http:// 23http:// 24Neprom,Retailvisie,Vanplacetobuynaarplacetobe2012)blz.7 25Inretail,Shopping ),Denieuwewinkelstraat 26Taskforce,NRW,Denoodzaakvanstructurelevernieuwingvandewinkelstructuur2014)blz.68 27https:// 28Interview.StadsmanagerVenlo,MarianneDankers, 29http:// 15

16 3.5Oorzaakwinkelleegstand Hetgroeiendewinkelleegstandiseenlandelijkprobleem.Erzijnveelfaillissementenonderwinkeliersen erwordtvoordekomendejaren30verwachtdatwinkelsdichtgaat.innederlandiseenoveraanbod aanwinkeloppervlakte.in2013stondde gemiddeldewinkelleegstandop8. eegstandishetgrootstinde krimpgebieden 30. Infiguur2isweergegevendathetaandeel structureleleegstandleegstandlangerdan driejaar)enlangdurigeleegstand leegstandtussenéénendriejaar)veel hardertoeneemtdandeaanvangen frictieleegstandleegstandvanminimaal éénjaar) 31.Momenteelstaattweemiljoen vierkantemeterleeg,datzalin2015toe kunnennementot8miljoenvierkante meter 32. Inveelgemeentenisditeenserieuspolitiek agendapuntgeworden.veelgemeenten hebbennoggeenideehoezedeleegstand aanmoetenpakkenenommeerdynamiek terugtebrengennaardebinnensteden.uitdejaarlijkse trendanalysevanocatusblijktdatdeleegstandsterkverschilt innederland.in2013zijnditdedrieregio smetdehoogsteleegstand 33 aangevuldmetutrechttervergelijking): Regio eegstand Zuidimburg 11 Delfzijlenomgeving 10,9 OostGroningen 10,1 Utrecht 7 Figuur2:andelijkleegstandin oppervlaktewinkels 30http:// 31http:// 32http:// 33http:// 16

17 3.6Mogelijkhedenvanmaatregelenvanaanpakleegstand Vanuitdeskresearchengesprekkenmetdeskundigen,zoalsbinnenstadmanagers,zijninonderstaande tabelverschillendevoorbeeldenvermeldvansuccesvollemaatregelenvandeaanpakvan winkelleegstand.hetuitgebreidetoelichtingisweergegeveninbijlage4. Informatiebron Mogelijkheden CityChangeCenter CCC) 34 Detailhandel Nederland+minister vaneconomische Zaken 35 Adviesbureau Seinpost&Kamervan Koophandel 3637 Shopping2020& Roosendaal 38 RetaildeskundigeCor Molenaar 39 StadsmanagerVenlo MarianneDankers 40 Atelierestafettekunstencultuurcombineren) Gezamenlijkewinkelopstarten Fysiekeoutlet)webwinkels Popupstorestijdelijkewinkels) Samenwerkingsverband:gemeente,winkeliers,vastgoedeigenarenenmakelaars Popupstorestijdelijkwinkels) Conceptstores Pickuppointonlinebestellen,inhetwinkelgebiedophalen) Inhurenvancentrummanagement/binnenstadsmanagement Popupstorestijdelijkewinkels) Shopinshopwinkelineenwinkel) Naastwebshopookeenfysiekewinkelonlineenofflinecombineren) Tijdelijkondernemerschap Horecaalstijdelijkeinvulling Gebruiklegeetalages Eenplatformcreërenwaareigenaren,bankenenoverheidoverdeontwikkelingen inhetwinkellandschapspreken Flexibeleregelgevingvanuitdeoverheid SmartRetailCity:viawifibigdataverzamelenvanconsumentenenzorgenvoor interactieindebinnenstad Combinatievanonlineshoppenmetouderwetsgezelligwinkelen Samenwerkingsverband:bewoners,bezoekers,ondernemersenvastgoedeigenaren Meerinitiatiefvanuitdegemeente Meerbetrokkenheidvanbankenomondernemersgemakkelijktemaken Vastgoedeigenaarmoetenmetflexibelehuurprijsregelingkomen Gezamenlijkewebshoponderwinkeliers Ziettoekomstinbelevingswinkelsenintegratiemetecommerce Goedepopupstores Clicksbricksbestellenonline,maarophalenindefysiekewinkel) Regulieroverlegmetdevastgoedsector Omzetgerelateerdehuur Onlineofflineindewinkel,daardoorbeperkjedevoorraadalswinkelier.Zorgwel datdesaleindewinkelplaatsvindtennietthuisopdebank. Concentratievandewinkelkern,beperkdeversnippering. Herverkavelingvantegrotepercelen Herverkavelingenflexibelebestemmingindeaanloopstraten Nietteveelnadrukophandhavingvanuitdegemeente Stedelijkeeconomie HetNieuweWinkelen:SooMosocial,local,mobile) Ingrijpenindewinkelleegstanddoordeoverheidendegemeente Maandelijkskoepeloverlegmetbetrokkenpartijen ocatus 41 3Dvisulatiesoplegeetalages,zodatjedenktdatjelangseenéchtewinkelloopt Flexwerkplekken Veelstartendeondernemerssameninééngrotewinkel StartUpUitprobeerPlek;metterugwerkendekrachtdehuurbetalen Maatschappelijkinvulling:ontmoetingsplaats/inspiratieplekvoorbuurtbewoners, hobbyisten 34http:// 35http:// 36AdviesbureauSeinpost&KamervanKoophandel,Vestigingsvoorkeurenwebwinkels2014) 37KvKrapport,winkelleegstandpraktischoplossen2013) 38http://hartvoordebinnenstad.nl/nieuwsitem/Shopping2020enGemeenteRoosendaalwerkensameninSmartRetailCity http:// 40Interview,StadsmanagerVenlo,MarianneDankers, 41http:// 17

18 18 3.7Tussenconclusie UithethoofdstukBeeldvormingwordenhieronderindetabeldekansenenbedreigingenopgenomen. DezevormendeinputvoordeSWOTanalyse Kansen Bedreigingen Hetnieuwewinkelen,denieuwewinkelstraat, surprise&shop Popupstores,shopinshop,meerdere ondernemersinéénpand,flexwerkplekken, gebruiklegeetalages,atelierestafette,fysieke outletwebwinkels,pickuppoint,startup uitprobeerplek,maatschappelijkinvullingvan legepanden. Subsidievoorstartendeondernemers Herverkavelingenflexibelebestemminginde aanloopstraten Samenwerkingsverbandgemeente,banken, inwoners,vastgoedeigenarenenwinkeliers Flexibelewetenregelgevingvanuitde overheid Huurprijsgerelateerdaande omzet/huurprijsregeling Goedemixtussenketensenlokalewinkels Belevingswereldcreërenindebinnenstad Sterkeenconsistentecommunicatieuitingen overdebinnenstad Grootaanbodinwinkelen,horecaenculturele voorzieningen Ondernemerschapdatmeegaatmetde veranderingeninhetretaillandschap Omzetverschuivinginofflineenonlinewinkel Structureleleegstandkangroteinvloedhebben opfunctionerenvanwinkelgebieden Verdringingsmarktinwinkelvastgoed Verdwijnenwinkeliers>verdwijnensociale infrastructuurenvoorzieningen Overaanbodwinkeloppervlakte Betrokkenpartijenwetenniethoezede problematiekaanmoetenpakken Ondernemers/retailerspassenzichonvoldoende aanbijdemodernetijd Afnamewinkelaanbodkanleidentot onaantrekkelijkebinnenstad

19 4. Externeanalyse DeexterneanalysegeeftkansenenbedreigingenweervoordeVoorstraatenwordtinkaartgebracht middelsdesubparagrafenmacroenmesoanalyse.aanheteindvandezetweesubparagrafenwordende conclusiesvertaaldineentabelmetkansenenbedreigingenvoordevoorstraatalswinkelgebied. 4.1Macroanalyse Deomgevingwaarineenorganisatieacteertisdynamischenverandertcontinu.Dezeveranderingen kunnenvangroteinvloedzijneneenorganisatiemoethieroptijdigkunneninspelen.doordeexterne omgevingvaneenorganisatieteanalyseren,kantijdigwordeningespeeldopdeveranderingen.demacro analysebestaatuitdedestepengeeftinzichtindekansenenbedreigingendievaninvloedzijnopeen organisatieof,zoalsinditonderzoek,opeenwinkelgebied.bijhetopstellenvaneenstrategie,kunnen mededankzijdedestepanalyse,kansenwordenbenutenbedreigingenwordenafgewend. DeuitgebreideDESTEPanalyseisterugtevindeninbijlage DESTEPanalyse Demografisch 42 Debevolkingssamenstellingisaanhetveranderen.Metnamevergrijzingspeelteenbelangrijkerol.De groep50plussersvormtdesnelstgroeiendedoelgroepvoorderetailindekomendedecennia.deze groepheefteenhogerbestedingsbedrageniskoopkrachtig 43.Deze50plussershebbenmeerbehoefteaan comfort,bereikbaarheidenservice.alsereenvertaalslaggemaaktmoetwordennaardewinkelgebieden, kanjedenkenaanparkeergaragesmetbrederepaden,dichterbijparkerenindebinnenstadenduidelijke signaleringvanvrijeparkeerplaatsen.ookeengoedeovinfrastructuurnaardestadiseenmustvoordeze doelgroep 44 DemografischeontwikkelinginVianen DegemeenteVianenligtindeprovincieUtrechtenbestaatuitdewoonkernen:Vianen,Hagestein, EverdingenenZijderveld.VandezevierwoonkernenheeftVianendegrootstebinnenstad.Hieronderin figuur3isdeleeftijdsopbouwopgenomenvandewoonkernenin2012volgenshetcbs. Zijderveldisdekleinstewoonkernmetcirca800inwonersenisdoorhetCBSopgeteldbijdeinwoners vanvianen. Alleinwonersvandewoonkernenbijelkaaropgeteldkomtuitop19.670in2012. DeschattingvanhetaantalinwonersindegemeenteVianenvoor2030looptoptotmaximaal inwoners 45. UithetonderzoeknaarleeftijdsopbouwvanhetCBSkangeconcludeerdwordendatdegroepen25toten met45jaaren45totenmet65jaarhethoogstvertegenwoordigdzijninvianen. Figuur3:Bevolkingsopbouw gemeentevianen Retailvisie,Aanloopstrateninbeeld2012)blz.5 43http:// Europa.dhtml 44http:// Europa.dhtml 45BevolkingsprognoseVianendoorPVG2012) 19

20 Economisch Denogsteedsslechtlopendeeconomieheeftveeleffectopdetoekomstvandewinkelgebieden.De detailhandelsomzetreageertopdekrimpvandeeconomieendedalendebinnenlandseconsumptie.de voortdurendeomzetdalingindedetailhandelleidtdelaatstejarentoteensterkestijgingvanhetaantal winkelfaillissementeninnederland 46.Voor2014wordtverwachtdatdekoopkrachtzalverbeterenonder invloedvaneenlageinflatie.ditkaneenpositieveimpulsgevenaandeconsumentenbestedingen. Ondanksdevoorspeldekoopkrachtstijginggaanconsumentennietdirectmeeruitgeven 47.Huishoudens houdenrekeningmetmogelijkeaanvullendebezuinigingendoorhetkabinetenhoudendehandopde knip 48. Sociaal?cultureel OphetgebiedvanvrijetijdsbestedingstaatwinkelenvoorplezieropdederdeplekbijveelNederlanders. Onderwinkelenvoorplezierwordtverstaandatconsumentenvermaak,belevingengemakverwachten tijdenshetwinkelen 49. OndanksdatveelNederlanderskritischzijnoverde eenheidsworst inhetwinkelaanbodenondanksde ontwikkelingenvannieuwewinkelgebieden,gaandeconsumententochhetliefstwinkeleninde binnensteden.deconsumentvindtdecombinatievanwinkels,restaurantsenandere uitgangsgelegenhedenendeauthentiekesfeerbelangrijkeredenenomtekiezenvoordebinnenstad 50. Technologisch 51 Deveranderendeconsumentengedragheeftgevolgvoorhetonlineenofflinewinkelen.Demoderne consumentismetdeopkomstvansmartphonesentabletsaltijdenoveralonlinewaardooronlineen offlinesteedsmeermetelkaarverwervenraken.ditresulteertinomnichannelaankoopgedragdoor consumentenmeteen24/7bereikbaarheid.nietdeconsumentenkomennaardeaanbiedersofhet product,maardeaanbiederskomennaardeconsumententoe. Desnellegroeivandetailhandelsbestedingenviainternetheeftgrotegevolgenvoorfysiekewinkelsen winkelgebieden.erisminderbehoefteaanfysiekewinkelruimte,mettoenemendeleegstandalsgevolg. InhetonderzoekvanShopping2020wordtwinkeliersaangeradenommeetegaanmetdeopkomstvan internetwinkelen.eennieuwsamenwerkingsverbandtussenonlineenofflinekandewinkelgebieden nieuwleveninblazenwaardoornieuwewinkelengebiedsconceptenontstaan 52.Zoalsafhaalpunteninde winkelwaarconsumentenhunbestellingkunnenophalenofretourneren.dezecombinatievanonlineen offlinewinkeleniseennieuwepubliektrekkeromafnemendebezoekersaantallentegentegaan 53. Ecologisch 54 DuurzaamenbiologischissterkinopkomstonderdeNederlandsebevolking.Erkomensteedsmeer specifiekewinkelformulesmetdefocusopduurzameproducten.biologischesupermarktketenszoals Ekoplazazijnrazendsnelinopkomstinverschillendesteden.EengrootdeelvandeNederlandse consumentenwilgezond,levenenkiestvakervoorbiologischevoeding.hierbijstaatbewustlevenen consumerencentraal.nietalleenompersoonlijkeoverwegingen,maarookommaatschappelijke betrokkenheidtetonen. Demeesteconsumentenkopenbiologischeproductenindesupermarkten,biologischespeciaalzakenen indeoutofhomesector Taskforce,NRW,Denoodzaakvanstructurelevernieuwingvandewinkelstructuur2014)blz.9 47http:// 48http:// kwartaal.dhtml 49Continuevrijetijdsonderzoek inopdrachtvanNBTCNIPO 50http:// 51Neprom,Retailvisie,Vanplacetobuynaarplacetobe2012).blz.6 52Platform31,Winkelgebiedvandetoekomst2014)blz.4 53DrooghTrommelenenPartners,Detailhandelenleefbaarheid,aanpakdetailhandelalsstrategieinkrimpenanticipeergebieden 2014)blz.18 54http:// 55MinisterievanEconomischeZaken,andbouwenInnovatie,Minorduurzaamvoedsel

21 Politiek?juridisch Op1juli2013isdegewijzigdeWinkeltijdenwetinwerkinggetreden.Hetuitgangspuntvandezewetisdat dewinkelsopzonenfeestdageninprincipegeslotenzijn,maargemeentenmogenzelfbepalenopwelke zonenfeestdagenwinkelsopenmogenzijn 56. Inhetzelfdejaarisdegewijzigdeeegstandswetvankrachtgewordenwaarmeegemeenteneen leegstandverordeningkunnenopstellen.belangrijkstebepalingisdatdeeigenaarvaneenpandverplicht isomleegstandtemeldenaandegemeentezodradezelangerleegstaatdanzesmaanden.bijhetniet meldenvandeleegstandzouinhetuiterstegevaleenboetevan7500euroopgelegdkunnenworden 57. Alsuiterstemiddelbijhetaanpakvanleegstand,krijgtdegemeentedebevoegdheidomzelfbinnendrie maandeneenhuurdervoortedragenvoorhetleegstaandepand.inmiddelshebbenviergemeenteneen leegstandsverordeningingezetinhungemeente 58. Op27juni2012werdhet Convenantaanpakleegstandkantoren ondertekenddoorhetrijk,de VerenigingvanNederlandseGemeentenVNG)enenkelebrancheorganisatieswaaronderdeNEPROM.In hetconvenantisvastgelegdwelkeroldebetrokkenpartijenvervullenenwelkeverantwoordelijkheidzij hebben.hetconvenantheefteenlooptijdvanvijfjaarenbevatconcreteactiesvoorde convenantspartijen. Kernvandeovereenkomstiseenfondsvoorsubsidiëringvannieuweondernemersenhetzoekennaar anderebestemmingenvoorleegstaandepanden.hetconvenantisaltoegepastinmeerderestedendiete kampenhebbenmetleegstand 59. Hoewelhetconvenantspecifiekoverdekantorenmarktgaat,isdeaanpakeengoedvoorbeeldomditook opdewinkelleegstandtoetepassen $Tussenconclusie$$ InonderstaandetabelwordendekansenenbedreigingenopgenomendieafkomstigzijnuitdeDESTEP analyse.dezekansenenbedreigingenzijndeinputvoordeswotanalyse. Kansen Bedreigingen ToenameinwoneraantalgemeenteVianen ageconsumentenbestedingen Koopkrachtige50plussers Onlinewinkelenwintsteedsmeer ichtestijgingeconomischegroei terrein Winkelenblijfteengeliefdevrijetijdsbesteding Afnamevraagnaarfysiekewinkels Combinatievanwinkels,uitgaansgelegenhedenen authentiekesfeer Historischebinnenstedengeliefdonderwinkelend publiek Omnichannel Clickenbricks/pickuppoint Winkelformulegerichtop biologisch/verantwoordelijketen GewijzigdeWinkeltijdwet Gewijzigdeeegstandverordening Tekenen convenanttussenbetrokkenpartijen Winkelendpubliekstelthogeeisenaanvermaak, belevingengemak Veranderendconsumentkoopgedrag Omzetdalingindedetailhandel 56http://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/xhtmloutput/historie/OudBeijerland/85504/85504_2.html 57http:// 58http:// 59http:// 21

22 ,2 10,8 12,4 9,2 14,4 Vianen Meerkerk Everdingen Hagestein Zijderveld Anders Woonplaats 4.2MesoRniveau DemesoanalysewordtinkaartgebrachtmiddelsdeABCSanalysewelkebestaatuitdeAfnemersanalyse, Bedrijfstakanalyse,ConcurrentieanalyseentenslottedeStakeholdersanalyse Afnemersanalyse Deafnemersanalysewordtinkaartgebrachtmiddelsde6W svanferrellenbestaatuithetbeantwoorden vandevolgendevragen:wie,wat,waar,wanneer,waaromenwaaromniet.oorspronkelijkisde6w svan Ferrellvantoepassingopeenproductofdienstvaneenonderneming.Indezecontextwordende6W s vanferrellomgevormdmetbetrekkingtoteenwinkelstraat.deafnemersanalyseisuitgevoerdmiddels eenenquêteonderzoekonderdebezoekersvandevoorstraat.devragenlijstissamengestelduitopenen geslotenvragen.intotaalhebben252respondentendeenquêteingevuld.devolledigeuitkomstvande enquêteisopgenomeninbijlage6 6W svanferrell 1.WiezijndehuidigeenpotentieleafnemersopdeVoorstraat? UithetenquêteonderzoekonderdebezoekersvandeVoorstraat isgeblekendatvandehuidigeafnemers50afkomstigisuit Vianen,gevolgddoorHagestein12,4)enEverdingen10,8) zoalsisweergegeveninfiguur4.dezedriegroepenbehorentot degemeentevianenenhaarwoonkernen.hetoverigedeelvan debezoekerskomteldersvandaan,ditzijnhoofdzakelijk respondentendieinvianenwerkenmaarelderswonen.het aandeelmannenenvrouwenonderderespondentenisgelijk. Gekekennaardeleeftijdscategoriezijntweegroepenhetbest vertegenwoordigdopdevoorstraat,namelijkde leeftijdscategorie3645jaar27,6)envan4655jaar25,2). Degezinssamenstellingbestaatvoornamelijkuitgezinnenmet kinderen50,8)entweepersoonshuishoudens26,4). Depotentiëleafnemerszijnalleinwonersvandegemeente VianenmethaarwoonkernendiedeVoorstraat nietbezoeken.uithetkoopstroononderzoek2011bleekdatzijderveldeneverdingendietotgemeente Vianenbehoren,voorhundagelijkseboodschappengerichtzijnopeerdamenCulemborg. Ooknietbezoekersuitdeomliggendeplaatsenbehorentotdepotentiëleafnemers.Daarbijkangedacht wordenaanculemborg,nieuwegein,ijsselsteineneerdam. Vanuithetprojectvanektotenmetijnbaanrichtmenzichvooralophetaantrekkenvanrecreantenen toeristen.ookdatiseenpotentiëlegroepafnemerswaardevoorstraatzichopkanrichten. 2.WatisdevoornaamsteredenvanbezoekaandeVoorstraat? Zoalsisweergegeveninfiguur5geeftruim55,2respondenten aandathunvoornaamsteredenvanbezoekisomdedagelijkse boodschappentedoen.detweedevoornaamsteredenis recreatiefwinkelenmet16,4.alsderderedenvolgtde zakelijkedienstverleningmet15,2. Zoalsisgeblekenbijvraag1,zijnerookrespondentendienaar devoorstraatkomenvanwegehunwerkenditpercentagekomt uitop1,2.juistomdatzewerkenindebuurtvanvoorstraatis ditweleengroepklantenvandevoorstraatomdatzehunpauze gebruikenomboodschappentedoenofomsneltewinkelen. Figuur4:Woonplaats 55,2 16,4 11,2 15,2 1,2 Dagelijkse boodschappen Recreatief winkelen Horecabezoek Zakelijke dienstverlening Anders Bezoekreden Figuur5:Bezoekreden