SYSTEMATISCH VOORUITDENKEN: WAAR GAAN WE NAAR TOE MET BRABANT? JOKS JANSSEN, DIRECTEUR BRABANTKENNIS

Transcriptie

1 SYSTEMATISCH VOORUITDENKEN: WAAR GAAN WE NAAR TOE MET BRABANT? JOKS JANSSEN, DIRECTEUR BRABANTKENNIS BRABANTKENNIS HORIZON

2 BRABANTKENNIS VERNIEUWT DE BRABANTSE TRADITIE VAN VOORUITDENKEN. WIM VAN DE DONK, COMMISSARIS VAN DE KONING

3 TRENDDAG s-hertogenbosch 08 NOVEMBER 2013 STARTSCHOT BRABANTKENNIS Op 8 november 2013 gaven Henk Kivits (voorzitter Ontwikkelraad BrabantKennis) en Wim van de Donk (commissaris van de Koning provincie Noord-Brabant) tijdens de eerste Trenddag het startschot voor BrabantKennis. KIJK OP BRABANT BrabantKennis bracht tijdens de Trenddag 2013 de eerste Kijk op Brabant uit: Hoe staat Brabant ervoor? Een vergelijkende studie naar ontwikkelingen in Brabant in relatie tot relevante Europese regio s, die zoekt naar verklaringen van ontwikkelingen en mogelijke gevolgen van toekomstige trends.

4 SAMEN ZIJN WE SLIMMER Besturen vraagt om vooruitdenken. Vandaag meer dan ooit. Gelukkig zijn wij het in Brabant gewend om vooruit te kijken. Om ons op de toekomst voor te bereiden. Omdat we weten dat we die toekomst zelf zullen moeten maken. Toekomst gericht beleid vereist het anticiperen op mogelijke, maar tegelijker tijd vaak onzekere ontwikkelingen. Wat betekent bijvoorbeeld de opkomst van Big Data en robotisering voor de Brabantse industrie? Beschikken we straks in Brabant over onbemande, zelforganiserende fabrieken? Als dat zo is, wat voor effect heeft dat dan op de arbeidsmarkt? BrabantKennis helpt het bestuur en de politiek in het nadenken over dit soort lange termijn vragen. We verkennen mogelijke toekomsten van Brabant. Dat doen we niet alleen, maar samen met Brabantse burgers, overheden, ondernemers en onderwijs- en kennisinstellingen. De Brabantse kennise conomie is immers ook een kennisdemocratie. Er schuilt een enorme wijsheid in Brabantse burgers en ondernemers. Die wijsheid moeten we beter benutten voor de ontwikkeling van beleid. De mogelijkheden daartoe groeien gelukkig in de digitaal onbegrensde wereld waarin we leven. Dankzij internet en sociale media kunnen burgers zich gemakkelijk organiseren, zelf kennis ontwikkelen en inbrengen in beleidsprocessen. Daarnaast blijft de praktijkkennis in het Brabantse bedrijfsleven en de wetenschappelijke kennis die door onze hoger onderwijsinstellingen wordt ontwikkeld uiterst relevant. In een lerende economie moet kennis circuleren. De afgelopen periode heeft BrabantKennis daarom actief gezocht naar nieuwe en innovatieve vormen van TEAM BRABANTKENNIS BrabantKennis is hét platform waar strategische kennis en informatie van en over Noord-Brabant wordt verzameld, ontwikkeld en gedeeld. We staan voor onafhankelijk vooruitdenken; we bekijken de toekomst van de Brabantse samenleving vanuit wisselend perspectief, met telkens andere partijen. Naast het verzamelen en analyseren van data, het opstellen van toekomstverkenningen en scenariostudies, voeden we het publieke debat met discussie, lezingen en periodieke trenddagen. JOKS JANSSEN Directeur MIJNTJE NOTERMANS Zakelijk leider HEIDI BUIJTELS Projectleider SJOERD VAN DOMMELEN Projectleider MAURITS KREIJVELD Projectleider IRENE LAMMERS Projectleider DEBBIE DEKKERS Office manager BEGROTING Voor BrabantKennis is voor zowel 2014 als ,- opgenomen in de begroting van de provincie Noord-Brabant, zie ook Statenbesluit 19/13A d.d

5 kennisuitwisseling tussen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en samenleving. De periodieke trenddagen die we organiseren zijn een voorbeeld van hoe we van elkaar kunnen leren, elkaar kunnen inspireren en gezamenlijk toekomstbeelden kunnen ontwerpen. BrabantKennis is hét platform dat deze kennisuitwisseling stimuleert en organiseert, belangrijke trends en ontwikkelingen signaleert en nieuwe thema s en opgaven voor politiek en bestuur agendeert. We willen ons verder ontwikkelen tot betekenisvol knooppunt in een wijdvertakt kennisnetwerk, dat zich uitstrekt van de betrokken Brabantse burger tot de landelijke planbureaus en de Europese kennisinstellingen. Door slim kennis te mobiliseren in dit onbegrensde netwerk, blijven we ook de komende periode in staat nieuwe horizonten te verkennen. In deze eerste horizon, blikken we terug op 2014 en kijken we vooruit naar Veel lees- en kijkplezier! MET BRABANTKENNIS STIMULEREN WE KENNISONTWIKKELING EN VERLEIDEN WE PARTIJEN TOT NIEUWE INITIATIEVEN. ONTWIKKELRAAD BRABANTKENNIS Om de kennisontwikkeling tussen Brabantse bedrijven, kennisinstellingen, overheid én burgers actief te stimuleren, is BrabantKennis Quadruple Helix georganiseerd. Een onafhankelijke ontwikkelraad met vertegen woordigers uit alle geledingen van de Brabantse samenleving denkt actief mee over de vormgeving en inrichting van BrabantKennis en het activiteitenprogramma. HENK KIVITS Voorzitter CEO Koninklijke Maison van den Boer Groep ERIK VAN MERRIENBOER Directeur Strategie en Beleid provincie Noord-Brabant IMKE CARSOUW Directeur Brainport Development KIM SPINDER Innovator en piraat Kim Spinder BV LUCIEN VAN DER HOEVEN Executive vice-president MarketShare STAVROS ZOURIDIS Hoogleraar Bestuurskunde Tilburg University

6 VOORUITDENKERSLEZING BENJAMIN BARBER MEETS BRABANTSTAD S-HERTOGENBOSCH Onder de titel Vooruitdenkers is BrabantKennis een lezingenreeks gestart, waarin internationale denkers en opinieleiders zich vanuit hun persoonlijke invalshoek buigen over de toekomst van Brabant. De Amerikaanse politicoloog Benjamin Barber auteur van het boek If Mayors Ruled the World trapte de reeks af.

7 BRABANTSTAD SHOULD BE DEVELOPED AS AN INTEGRATED METROPOLITAN REGION. 70% 30% agrees disagrees Geïnspireerd door de lezing van Benjamin Barber stelde BrabantKennis (in co-productie met BrabantStad) een beeldvormende essay op, genaamd Het Nieuwste Cahier#01: BrabantStad. Ga naar: brabantkennis.nl

8 IN DE NIEUWE TIJD DRAAIT HET NIET OM GELD VERDIENEN, MAAR OM TALENT EN ONDERNEMERSCHAP. BOB HUTTEN, DIRECTEUR HUTTEN CATERING

9 HET NIEUWSTE BRABANT Naar aanleiding van het verschijnen van het boek en de longread Het Nieuwste Brabant (20 maart 2014), organiseerde BrabantKennis vier avonden over de toekomst van Brabant. In verschillende steden zijn betrokken Brabanders het gesprek aangegaan over de vier thema s van Het Nieuwste Brabant: Ondernemen, Verbinden, Organiseren en Verbeelden DEBATAVOND HET NIEUWSTE ONDERNEMEN OSS Waarmee verdienen Brabanders in 2040 hun brood? Dat was de centrale vraag. De uitslag was verrassend hoopvol: over twintig jaar ziet de Brabantse economie er weliswaar anders uit, maar mensen, of het nu medewerkers of ondernemers zijn, spelen daarin de hoofdrol. Innovatie wordt een zaak van iedereen!

10 DE DIGITALE ECONOMIE GROEIT ZEVEN KEER SNELLER DAN DE GEWONE ECONOMIE Geslacht / volgers Twitter Volgers Twitter % M % V Topsteden / volgers Twitter Topinteresses / volgers Twitter 66% Bedrijven en nieuws 44% Wetenschapsnieuws 41% Overheidsbronnen 40% Commentaar 39% Liberaal 10% Bouw 11% TILBURG

11 Sessies op brabantkennis.nl april 2014 juli 2014 januari 2015 oktober Gebruikers 48,42% Bouncepercentage Paginaweergaven 04:12 min Gem. sessieduur 56,09% Nieuwe sessies 4,29 Pagina s / sessie 43,9% Returning visitor brabantkennis.nl Geslacht bezoekers brabantkennis.nl 54,15% M 45,85% V 56,1% New visitor brabantkennis.nl We leven in een digitaal onbegrensde wereld. Kennis wordt razendsnel gedeeld via internet en social media. BrabantKennis benut deze media actief om de ideeën, kennis en creativiteit van de Brabantse wisdom of crowds te mobiliseren en in de beleidsarena te brengen.

12 DEBATAVOND HET NIEUWSTE VERBINDEN ROOSENDAAL Bindt Brabant nog voldoende? Dat was de centrale vraag. Ook in de sterk globaliserende wereld is in Brabant nog een gedeeld idee, bijna geloof, te vinden waardoor mensen zich met elkaar verbonden voelen. Al verandert door internet en social media wel de manier waarop mensen zich met elkaar verbinden: er ontstaan lichte gemeenschappen.

13 SAMEN DINGEN MAKEN, LEIDT TOT VERBINDING. NIEK VAN OVERVELD, BUURTSCHAP VELDSTRAAT BLOEMENCORSO ZUNDERT Lees ook het interview met Natascha Koulen van Tante Netty in Kiem #2: Binden in de buurt. Ga naar: brabantkennis.nl

14 1490 KENNISNEMERS 101 KENNISDELERS Tussen en namen 1490 mensen deel aan activiteiten van BrabantKennis. Hiervan was 39% Overheid (incl. semi-overheid), 14% Onderwijs (incl. kennis instellingen), 21% Onder nemers en 26% Omgeving (betrokken burgers en maatschappelijke organisaties). Tijdens deze activiteiten deelden 101 personen hun kennis via presentaties, discussies en debat. Hutten Catering NSOB Bavaria Granny s Finest Strategic Board Delta Region Mozaïek Brabant Technische Universiteit Eindhoven Cionet Jan Tromp Rabobank ING Tante Netty Spark Vereniging voor Bestuurskunde Telos TNO Tilburg University Anne-Marie Fokkens 21% ONDERNEMERS Trudo Paradigit WoonConnect BOM Wa Soc 14% ONDERWIJS Shapeways Gemeente Eindhoven 26% OMG Brabant Mozaïek Studio Van Eijk & Van der Lubbe Minase WIJEindhoven H+N+S Landschapsarchitecten NHTV Platvorm R Provincie Noord-Brabant Pioniers i de Stad P

15 ag iety Universiteit Twente The Social Innovators Bloemencorso Zundert Buurtschap Veldstraat Fraey WRR Brabant Stad Wim Daniëls BKKC PON SCP Gemeente Tilburg 39% OVERHEID Fontys Benjamin Barber Playgrounds Festival Picknick met een Klik TextielLab JoCadeau De Kennismakerij Heijmans Hans den Hartog Jager EVING Kim Spinder Jos van der Lans Rahtenau Instituut Tussenheid n Gemeente Roosendaal eter van Lieshout Ruben Maes Ruimtevolk Protix BioSystems MSD Wooncoöperatie Hoogeloon KunstpodiumT Atlas voor Gemeenten Wil je graag op de hoogte blijven van de activiteiten van BrabantKennis? Meld je dan aan voor de digitale nieuwsbrief.

16 SEMINAR BRABANT EEN LERENDE REGIO? EINDHOVEN I.S.M. DE BOM Op uitnodiging van BrabantKennis en de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) kwamen experts uit het Brabantse onderwijsveld en enkele ondernemers bijeen om met elkaar van gedachten te wisselen over de lerende economie. Hoe kan Brabant zich verder ontwikkelen tot een lerende regio?

17 KENNISCIRCULATIE EN SLIM VERBINDEN: DE NIEUWE BRONNEN VAN INNOVATIE. PETER VAN LIESHOUT, WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REGERINGSBELEID Geïnspireerd door deze bijeenkomst schreef Jan Mengelers (TU/e) in samenwerking met BrabantKennis een beeldvormende essay Het Nieuwste Cahier #02: Kennis máken met het goede leven Ga naar: brabantkennis.nl

18 Bijeenkomst #10 Kiemen van Het Nieuwste Brabant s-hertogenbosch Save the date! METROPOOL REGIO IN ONT WIKKELING. BINDEN IN DE BUURT. WIJ MAKEN HET. #1 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT #2 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT #3 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT VOORBIJ DE TRIPLE HELIX. DE GEMEENTE IS DE GEMEENSCHAP. GOED BOEREN. #4 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT #5 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT #6 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT MEER RUIMTE CREËERT RUIMTE. LICHTE GEMEEN- SCHAPPEN. BRABANT SPEELT. #7 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT #8 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT #9 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT OPEN MINDED. #10 KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT

19 TOEKOMST DENKEN, IS TOEKOMST MAKEN WIM VAN DE DONK, COMMISSARIS VAN DE KONING

20 DURVEN ZOEKEN, BETEKENT NIET WETEN WAT JE GAAT VINDEN. HELEEN HERBERT, DIRECTEUR HEIJMANS CIVIEL Lees ook het interview met Hebe Verstappen, hoofd TextielLab in Kiem #3: Wij maken het Ga naar brabantkennis.nl

21 DEBATAVOND HET NIEUWSTE VERBEELDEN TILBURG Verbeeldingskracht als motor van verandering en vernieuwing: tijdens deze avond over de toekomst van Brabant stond de vraag centraal hoe we verbeeldingskracht kunnen mobiliseren met het oog op toekomstige opgaven. Het advies: neem de ruimte om te experimenteren en durf te lummelen!

22 DEBATAVOND HET NIEUWSTE ORGANISEREN EINDHOVEN Hoe is het in Brabant gesteld met die veelgeprezen én verguisde participatiesamenleving? Om die vraag draaide het tijdens de afsluitende bijeenkomst in de reeks rond Het Nieuwste Brabant. De terugtredende overheid vraagt zelfredzaamheid, maar biedt ook ruimte voor mooie initiatieven en de coöperatieve gedachte van weleer.

23 DE PARTICIPATIESAMENLEVING IS VOOR BRABANT NIETS NIEUWS: WE DOEN HET HIER ALTIJD SAMEN. 38% 62% eens oneens

24 BrabantKennis ontwikkelt een rijk archief aan toekomst verkenningen, gevuld met een variëteit aan dossiers vol cijfers, rapporten, interviews en essays Meeting Midsize Brabant uur Waalwijk. Meld je aan! TIEN KIEMEN VAN HET NIEUWSTE BRABANT MIDSIZE BRABANT Tien boekjes. Tien trends. Tien verhalen. In ieder boekje staat een Brabander centraal die met zijn of haar verhaal een bredere trend of ontwikkeling in Brabant symboliseert. Van november 2014 tot april 2015 brengt BrabantKennis deze tien trendboekjes uit. Wat weten we eigenlijk over de middelgrote steden in Brabant. Hoe staat dat midden er vandaag de dag eigenlijk voor? Wat is de eigenstandige betekenis en kracht van de middelgrote steden in een wereld waarin tegenstellingen stelselmatig worden uitvergroot? SLIM BRABANT CIRCULAIRE STAD Een toekomstverkenning naar de impact van digitale technologieën op de economie en samenleving in Brabant. Met de toekomst verkenning Slim Brabant brengt BrabantKennis deze en andere maatschappelijke implicaties van het ideaal van de slimme regio in kaart. Een toekomstverkenning naar de betekenis van circulaire economie op de regio Brabant. Wat is er nodig om van Brabant een circulaire metropool te maken? Hoe kunnen de vele bestaande initiatieven elkaar versterken en welke rol kunnen platformen daarbij spelen?

25 BRABANT: EEN LERENDE REGIO METROPOOLREGIO BRABANT BrabantKennis is op zoek naar de regionale vertaling van het landelijke WRR-rapport Naar een lerende economie. In dit dossier zoekt BrabantKennis naar antwoorden op de vraag hoe Brabant zich verder kan ontwikkelen tot een lerende regio, een responsief kennis- en innovatiesysteem. Stedelijke regio s en metropolitane gebieden worden de onbetwiste dragers van de economie volgens Benjamin Barber. BrabantKennis wil door middel van dit dossier het denken over samenwerking van de Brabantse steden, waaronder Brabantstad, prikkelen en voeden. KIJK OP BRABANT TRENDDAG In november 2015 verschijnt de nieuwe Kijk op Brabant. De Kijk op Brabant schetst een beeld van de huidige positie en performance van Brabant in Europees perspectief. Nuchtere cijfers en data gecombineerd met interviews en verhalen. De Trenddag is het jaarlijks evenement van BrabantKennis waar Brabant haar balans opmaakt. Doen we het goed als innovatieve regio? Liggen we op koers? Op basis van cijfers, feiten en opvattingen bespreken we de belangrijkste trends en ontwikkelingen. VOORUITDENKERSLEZING HET NIEUWSTE BRABANT Onder de titel Vooruitdenkers is BrabantKennis in 2014 een lezingenreeks gestart, waarin (inter-)nationale denkers en opinieleiders zich vanuit hun persoonlijke invalshoek en op inspirerende wijze buigen over de toekomst van Brabant. Het boek Het Nieuwste Brabant werd geboren uit een vraagteken. Waar gaat onze provincie naartoe? BrabantKennis nam de uitnodiging aan tot het voeren van het gesprek over de toekomst van Brabant en organiseerde in 2014 vier debatavonden.

26 VROEGER WAS ALLES SLECHTER RUTGER BREGMAN, HISTORICUS EN SCHRIJVER Trenddag 2015 Spoorzone, Tilburg Save the date!

27 MANIFEST MIND THE GAP Tijdens de Trenddag 2014 hebben jonge Brabanders het Manifest Mind the Gap aangeboden aan vijf enthousiaste Statenleden. Hierin staan vijftien praktische aanbevelingen voor vandaag en morgen: de toekomst is nú! TRENDDAG 2014 TILBURG Onder de noemer De Toekomst is Nu! verkenden zo n 350 deel - nemers en sprekers in de Spoorzone in Tilburg de belangrijke trends en ontwikkelingen voor Brabant. BrabantKennis nodigde belang stellenden uit om in gesprek te gaan over het Brabant van nu en straks tijdens een prikkelend en interactief programma vol informatie, dialoog en entertainment.

28 Colofon Uitgave BrabantKennis, maart 2015 Tekst en redactie Mijntje Notermans en Joks Janssen Ontwerp Total Public Fotografie Willeke Machiels Druk Kampert Nauta Ga naar de app store van je mobiel of tablet en download de QR scanner. Scan vervolgens de code en je wordt doorgelinkt naar een webpage met nog meer informatie. Ga naar de app store van je mobiel of tablet en download de Layar app. Scan vervolgens de pagina en extra informatie in tekst en beeld komt tot leven. Wil je in 2015 deelnemen aan activiteiten van BrabantKennis? Zet deze data dan alvast in je agenda! Publicaties van BrabantKennis kun je eenvoudig downloaden via brabantkennis.nl. Ook vind je alle publicaties op issuu.nl.