studiegids Open Universiteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "studiegids Open Universiteit www.ou.nl"

Transcriptie

1 P S YC H O LO G I E B AC H E LO R M A S T E R studiegids ltijd e e d e Best eit t i s r e univ Open Universiteit

2 Inhoud 02 Voorwoord 03 Studeren aan de Open Universiteit 05 Tentamen 06 Studiebegeleiding Medewerkers opleidingen Psychologie 09 Opleidingen Psychologie De brede bachelor Master Arbeids- en Organisatiepsychologie Master Gezondheidspsychologie Master Klinische Psychologie Doelstelling, eindtermen en structuur Opleidingsschema s Laatste tentamendata uitlopende cursussen psychologie Legenda opleidingsschema s 21 Vrijstelling voor de bacheloropleiding Psychologie 24 Toelating tot de masteropleiding Psychologie 27 Basisaantekening Psychodiagnostiek 30 Toelating tot de postdoctorale opleiding tot Gezondheidszorgpsycholoog 32 Inschrijven en kosten 34 Cursusbeschrijvingen 62 Studentenvoorzieningen 64 Procedures en regelgeving Service en informatie Open Universiteit

3 Voorwoord U studeert of gaat studeren bij de faculteit Psychologie van de Open Universiteit. Een goede keuze. U wilt meer weten over hoe menselijke gedrag of menselijke gedragingen tot stand komen. U wilt mogelijk zelfs psycholoog worden. U doet bij de Bachelor- en Masteropleiding psychologie van de Open Universiteit de daarvoor benodigde kennis op. Van een academische psycholoog verwacht men echter niet alleen kennis over mensen, hun ervaringen en gedrag, maar ook de vaardigheid in het gebruik van psychologische instrumenten en technieken. Bovendien ziet men het als vanzelfsprekend dat een psycholoog een professionele houding heeft in het omgaan met mensen en in het gebruik van die kennis en vaardigheden. Dat noemen we een competente beoefenaar van het vak. Zo iemand houdt zijn vak bij: hij leert een leven lang. De studie psychologie aan de Open Universiteit is gericht op het ontwikkelen en bijhouden van competenties in het doen van wetenschappelijk onderzoek, het verrichten van psychologische diagnoses en het kunnen plannen en uitvoeren van psychologische interventies. Dat is de kern van het vak. De competenties die u verwerft in de bacheloropleiding worden verder ontwikkeld tot het professionele niveau in de masteropleiding. De masteropleiding sluit direct aan op de bacheloropleiding. De masteropleiding heeft drie varianten: Arbeids- en organisatiepsychologie, Gezondheidspsychologie en Klinische Psychologie. Met alle drie wordt u psycholoog. Bij de laatste landelijke visitatie (2007) sprak de visitatiecommissie haar waardering uit voor de kwaliteit van de opleidingen, het studiemateriaal en de manier waarop de studiebegeleiding en advisering vorm krijgen. Het competentie-gerichte onderwijs sprak de leden van de commissie zeer aan. Zowel de bachelor- als de masteropleiding zijn volgens de Keuzegids Universiteiten en Keuzegids Masters 2010 de beste van de psychologieopleidingen in Nederland. Begin 2010 werd ook het E-xcellence full assessment voor e-learning met glans doorstaan. Daarmee zijn we de eerste faculteit in Nederland (en de tweede in Europa) die voor de kwaliteit van haar e-learning het logo mag voeren 1. De opleiding voldoet ruimschoots aan de nationale en internationale standaarden voor het vak en is geaccrediteerd door de Nederlands- Vlaamse accreditatie-organisatie. Er studeren ruim 6500 opleidingsstudenten en ongeveer 900 losse cursisten. De opleiding leidt tot een positieve houding over modern weten schappelijk onderzoek, ook voor de praktijk. Empirisch onderzoek is essentieel voor de oplossing van problemen waar academisch opgeleide psychologen in de praktijk voor komen te staan. In de opleiding stemmen we de kennis- en vaar digheidsonderdelen op elkaar af. U wordt betrokken bij de opzet en uitvoering van onderzoek van de wetenschappe lijke staf. Psychologen van de Open Universiteit vinden dan ook onverminderd werk op academisch niveau. Met een bachelor- en mastergetuigschrift en het juiste vakkenpakket kunt u de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het NIP behalen. Daarmee kan worden doorgestudeerd in postdoctorale specialisatieopleidingen, zoals de opleiding voor Gezondheidszorgpsycholoog of psychotherapeut (wet BIG), voor gedragswetenschappelijk opgeleide trainer (NIP-registratie) en voor arbeids- en gezondheidspsycholoog (NIP-registratie). Deze studiegids helpt u bij de keuze, planning en voortgang van de studieonderdelen die leiden tot het Bachelor of Science-getuigschrift, of het Master of Science-getuigschrift in de psychologie. Natuurlijk staan onze docenten, ondersteunende staf en mentoren klaar om u te helpen. Van onze studenten verwachten wij doorzettingsvermogen, een kritische instelling, analytisch vermogen en zelfdiscipline. U krijgt plezier in het zelfstandig of in teams oplossen van allerlei problemen die het leven met zich mee kunnen brengen en waarop de psychologie soms een wetenschappelijk antwoord heeft, en anders dat antwoord zoekt. Zet een stap vooruit in uw leven, haal meer uit uzelf. Studeer bij de faculteit Psychologie van de Open Universiteit! U bent niet de enige. Prof. dr. R. van Hezewijk Decaan Psychologie 1 Zie

4 Studeren aan de Open Universiteit Het onderwijs aan de Open Universiteit wordt aangeboden als afstandsonderwijs. Dit betekent dat u niet wekelijks naar college hoeft te gaan, maar dat u thuis of op een andere plaats kunt studeren op een tijdstip dat het u schikt. Het startmoment en het studietempo bepaalt u zelf. Iedereen kan een cursus of bacheloropleiding op academisch niveau starten bij de Open Universiteit. De minimum toelatingsleeftijd is 18 jaar. De masteropleiding kent aanvullende toelatingsregels, zie daarvoor het hoofdstuk Vrijstelling en toelating. Raadpleeg voordat u gaat inschrijven eerst onze website om te zien of er ingangseisen gelden. Uiteraard zijn er cursussen binnen de opleiding psychologie die verplichte bijeenkomsten hebben. Een psycholoog werkt met mensen, contactmomenten tijdens de studie zijn noodzakelijk om later te kunnen functioneren in het beroepsveld. Startpakket Als u een academische cursus of opleiding ambieert, kunt u het beste starten met ons Startpakket. U bestudeert de eerste twee modulen van de bacheloropleiding, de cursus Inleiding in de psychologie. In groepsbijeenkomsten komen naast inhoud ook zaken als een effectieve studieaanpak, planning, tentaminering en het gebruik van internet aan bod. Het startpakket Inleiding in de psychologie geeft een goed beeld van wat u kunt verwachten in het vervolg van de bacheloropleiding psychologie en van de capaciteiten die u daarvoor nodig heeft. Onderwijs- en examenregeling (OER) Aan de basis van de bachelor-masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door de Raad van Decanen vastgesteld na advies gehoord te hebben van de opleidingscommissies en studentenraad. In deze regeling staat het onderwijsprogramma beschreven én de rechten en plichten van de student. Vanaf 1 juli worden cursussen volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel zijn de Uitvoeringsregelingen waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling en Uitvoeringsregelingen kunt u downloaden van de website. Opleidingsschema en studieplanning In de opleidingsschema s die in deze studiegids zijn opgenomen, vindt u de structuur van de opleiding en de meest logische volgorde van bestuderen van cursussen. Hierbij is uitgegaan van een studietempo van vier modulen per jaar. Uiteraard kunt u dit aantal verder ophogen. Houd bij uw planning rekening met eventueel vereiste voorkennis of ingangseisen en met de data van begeleidingsbijeenkomsten en de tentamens. Vrijheid of structuur Per opleiding is een groot aantal cursussen verplicht. Daarnaast is er een keuzemogelijkheid: - vrije ruimte: u kiest een aantal modulen van uw faculteit die niet in uw opleidingsprogramma zijn opgenomen, óf u kiest uit het cursusaanbod van de andere faculteiten. Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen kiezen uit de masteropleiding van hun faculteit. - aanschuifonderwijs: tegelijk met een opleiding aan onze instelling kunt u ook cursussen volgen bij een andere universiteit en deze inbrengen in de vrije ruimte van de opleiding. Voor dit zogeheten aanschuifonderwijs dient de Facultaire toetsingscommissie vooraf toestemming te verlenen. U draagt zelf zorg voor inschrijving, betaling enzovoorts aan de andere universiteit. Meer informatie hierover vindt u in de Uitvoeringsregeling op onze website. Studiepunten en modulen Een cursus bestaat uit één of meer modulen, waarbij 1 module gelijk staat aan 4,3 studiepunten. De cursusomvang in deze studiegids wordt uitgedrukt in modulen. Het bestuderen van 1 module kost u 100 à 120 studie-uren. Bacheloropleiding 42 modulen = 180 studiepunten Masteropleiding 14 modulen = 60 studiepunten Studiemateriaal Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten en informatiebronnen. De studieopdrachten vindt u o.a. in het elektronisch werkboek behorend bij een cursus. De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken eventueel aangevuld met andere digitale leermiddelen. Elke cursus wordt elektronisch begeleid via internet. Daarom is het niet mogelijk om aan de Open Universiteit te studeren zonder dat u in het bezit bent van een computer met internetaansluiting. De internetaansluiting heeft u nodig om op de hoogte te kunnen blijven van cursusgebonden informatie, de studieopdrachten te kunnen lezen, uw uitwerkingen te kunnen uploaden en om contact te kunnen onderhouden met andere studenten en docenten via en discussiefora. 3

5 Studienet Als student krijgt u toegang tot de besloten elektronische leeromgeving van de Open Universiteit: Studienet. Op Studienet vindt u aanvullende informatie over uw faculteit, studietaken, discussiegroepen en nieuwsfora. Het is ook mogelijk documenten te plaatsen en naar wens te delen met anderen. Studienet is tevens een uitstekende omgeving om met medestudenten of docenten online informatie uit te wisselen of te discussiëren over de studiestof. Studieaanbod Het totale onderwijsaanbod wordt op onze website gepubliceerd bij Studieaanbod. Elke cursus wordt inhoudelijk uitgebreid beschreven. Bij deze informatie staat ook welke voorkennis wordt gevraagd, hoe en wanneer de cursus wordt begeleid of getentamineerd. Op de betreffende cursuspagina kunt u de cursus online bestellen. Studie-informatie Alle algemene informatie over studeren aan de Open Universiteit en alle benodigde formulieren en documenten worden gepubliceerd op de website bij Studeren. Voor vragen kunt u daar ook terecht bij Vraag en Antwoord en kunt u zelf direct het antwoord vinden. Is dit niet het geval dan kunt u bij Vraag en Antwoord persoonlijk uw vraag stellen aan een van onze medewerkers. of Studieplanner Om een goed studieresultaat te behalen en zo veel mogelijk gebruik te maken van uw beschikbare studietijd is het plannen van uw studie raadzaam. De Studieplanner geeft een aantal gegevens weer waardoor het indelen van uw studie overzichtelijk wordt. Nadat u invoert hoeveel uren per week u beschikbaar heeft voor de studie, ziet u meteen wanneer u klaar bent voor het afleggen van een tentamen. Andersom kan ook, als u op een bepaalde datum uw cursus wilt afronden, berekent de studieplanner hoeveel studie-uren u per week nodig heeft. U kunt ook meerdere cursussen plannen en rekening houden met vakanties. Studiepad online Naast het plannen van een cursus, kunt u ook uw studievorderingen raadplegen in het Studieresul tatensysteem (SRS). Als u een opleiding volgt geeft SRS een overzicht van het afgelegde, lopende en resterende studiepad van de opleiding waarmee u bezig bent. Studiecoach en workshops Veel studenten merken dat een studie aan een afstandsuniversiteit een nieuwe aanpak van studeren vergt. Sommige studenten zijn misschien al een tijdje uit het studieritme en moeten er weer even inkomen. Goed time management is dan geen overbodige luxe. Maar ook een goede motivatie en studieplanning zijn belangrijk. Er zijn verschillende studiemethoden om informatie op te nemen en te onthouden en er zijn ook veel manieren om hoofd- en bijzaken te onderscheiden. De Studiecoach geeft u tips en suggesties om u actief te leren studeren. Daarnaast worden in de studiecentra regelmatig workshops georganiseerd waar u samen met andere studenten kunt werken aan het verbeteren van uw kwaliteiten en vaardigheden. 4

6 Tentamen Elke cursus wordt afgesloten met een of meer tentamens. Soms is een combinatie van tentamenvormen mogelijk. In het opleidingsschema en op de cursussite staat aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten. Regulier schriftelijk tentamen Dit tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuist-vragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vijf vastgestelde periodes per academisch jaar. Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding 23 t/m 25 augustus juli t/m 6 april maart t/m 10 november oktober t/m 22 juni mei t/m 26 januari december t/m 31 augustus augustus 2011 De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster. Sys-tentamen Een sys-tentamen is een schriftelijk tentamen waarbij vragen door middel van de computer uit het totale vragenbestand zijn geselecteerd. Het tentamen kan bestaan uit meerkeuze- en open vragen. Het tentamen kan tijdens vaste sys-tentamentijden per week in het studiecentrum worden afgelegd. Computergebaseerd toetsen - CBT De Open Universiteit is in gestart met computergebaseerde toetsing (CBT). Dit houdt in dat de afname van enkele regulier schriftelijke en SYS-tentamens niet meer op papier maar via een computer verloopt. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen. De invoering van CBT kan van invloed zijn op de in het tentamenrooster weergegeven planning. Zodra er sprake is van een roosterwijziging voor de cursus of cursussen waarvoor u bent ingeschreven zult u hierover worden geïnformeerd. Bij een aantal cursussen wordt het tentamen reeds via de computer afgenomen. In het opleidingsschema is dan de afkorting CBI of CBG opgenomen. Staat er CBI aangegeven, dan betekent dit dat het tentamen individueel wordt afgenomen. Staat er CBG, dan wordt het tentamen groepsgewijs afgenomen. Bijzondere verplichting Een bijzondere verplichting kan een werkstuk, opdracht, practicum, paper, case of scriptie e.d. zijn. Met de examinator wordt afgesproken wanneer de bijzondere verplichting wordt ingeleverd. Aanmelden tentamen Voor alle tentamens is het nodig dat u zich hiervoor tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij Mijn account op de website. U kunt zich ook aanmelden met een formulier dat u kunt downloaden van de website. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aanmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website. Er wordt een ontvangstbevestiging per brief of verstuurd nadat uw aanmelding is verwerkt. Een week voor de tentamendatum volgt uw oproepbrief. Hier op staan de tentamenlocatie, -datum, en het tafelnummer vermeld. Betreft uw tentamen een sys-tentamen, dan ontvangt u alleen een oproepbrief. Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief met een officieel certificaat als u geslaagd bent. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel twee dagen na het tentamen op de cursussite op Studienet geplaatst. 5

7 Studiebegeleiding Studeren aan de Open Universiteit wordt aangeduid als begeleide zelfstudie. Er zijn diverse vormen van begeleiding die bij de opleidingen Psychologie gehanteerd worden. Standaardbegeleiding Iedere cursus heeft een docent die uw inhoudelijke vragen kan beantwoorden. Dit kan telefonisch of via . Op de cursussite ziet u per cursus wie de docent is en wanneer hij of zij te bereiken is. Hier treft u ook de discussiegroep aan om vragen te stellen aan medestudenten. Digitale begeleiding Alle cursussen van de opleidingen psychologie worden begeleid via de digitale leeromgeving. Op de cursussite ziet u onder andere de discussiegroepen, namen van docenten en eventueel aanvullend digitaal studiemateriaal. Indien van toepassing worden studenten vanuit deze cursussite geleid naar een specifieke digitale leeromgeving, bijvoorbeeld een digitaal werkboek. Studieloopbaanbegeleiding Vrijwel iedere student wordt tijdens zijn studie geconfronteerd met zaken die de studievoortgang kunnen belemmeren. Daarom werkt de faculteit Psychologie aan een systeem van studieloopbaanbegeleiding, waarin u kunt kiezen voor cursusoverstijgende begeleiding. U kunt in het begin van de bachelorfase kiezen om mee te doen met een bachelormentoraat, waarbij u regelmatig per geattendeerd wordt op uw studievoortgang. Deze reminders kunnen uw studieresultaat positief beïnvloeden. Daarnaast kunt u deelnemen aan een propedeusementoraat en een mastermentoraat. Meer informatie treft u aan op de faculteitspagina op Studienet. Individuele begeleiding in de afstudeerfase In de afstudeerfase krijgt u bij de stage en de scriptie individuele begeleiding. U maakt samen met uw docent hierover afspraken. Wijzigingen in studiebegeleiding Voor wijzigingen in de studiebegeleiding dient u de cursussite van Studienet te raadplegen. Groepsbijeenkomsten Bij een aantal cursussen worden groepsbijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten kunnen verplicht of facultatief zijn. Ze vinden plaats in de avonduren of op zaterdag in de studiecentra. Afhankelijk van de cursus worden de bijeenkomsten in één of meer studiecentra georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten gaat u samen met de docent en de medestudenten dieper in op de leerstof en bereidt u zich voor op het tentamen. In het opleidingsschema kunt u zien bij welke cursussen groepsbegeleiding georganiseerd wordt. Verplichte practicumbijeenkomsten Een aantal cursussen heeft verplichte (v) practica. Nadere informatie over deelname en aanmelding voor de verplichte bijeenkomsten vindt u op de cursussite. De practica bij de cursussen Gespreksvoering, Klinische gespreksvoering, Psychodiagnostiek en Inleiding in conflicthantering en mediation, vinden per regio plaats. Alleen als u ingeschreven bent voor de cursus kunt u zich aanmelden voor het practicum via een digitaal aanmeldformulier dat u kunt vinden op de cursussite van Studienet. U dient zich vóór 11 september 2010 te hebben aangemeld voor de bijeenkomsten om verzekerd te zijn van deelname in het academisch jaar Landelijke dagen Bij een enkele cursus wordt een verplichte (v) landelijke studiedag georganiseerd op een centrale plaats in het land. Alleen studenten die zich hebben ingeschreven voor de cursus kunnen zich aanmelden voor de landelijke dag. Studenten die willen beginnen met het scriptietraject, kunnen zich aanmelden voor een scriptiedag. De aanmelding loopt via het scriptieweb op Studienet. 6

8 Medewerkers opleidingen Psychologie Wetenschappelijke staf dhr. dr. F. Van Acker mw. R. Golsteijn MSc. mw. dr. N. Jacobs mw. dr. E. Bakker mw. dr. H. Groothof dhr. dr. H. Knol mw. drs. N. Berndt mw. dr. N. Gunther mw. drs. G. Koremans ou.nl dhr. dr. W. Bloemers mw. drs. I. Hanraets ou.nl dhr. drs. G. Langendijk mw. dr. C. Bolman dhr. prof. dr. R. van Hezewijk mw. prof. dr. L. Lechner dhr. dr. A. Brouwers dhr. dr. D. Hoek dhr. dr. H. Lodewijkx dhr. dr. H. van Buuren dhr. dr. M. Hommes dhr. drs. F. van Luik mw. dr. F. Dehue mw. dr. N. de Hoog dhr. drs. L. Mouton dhr. drs. J. Eshuis mw. dr. S. van Hooren dhr. dr. A. Mudde mw. dr. T. Houtmans dhr. dr. R. van Geel dhr. dr. G. Näring 7

9 Onderwijs- en beheerspersoneel mw. dr. M. Nijkamp dhr. drs. J. Taverniers dhr. H. Adriaens Controller mw. drs. D. Peels mw. dr. V. Thewissen mw. drs. N. Boers Opleidingsmanager mw. dr. M. Pouwelse dhr. dr. W. Tomic mw. A. Bouwels Medewerker audiovisuele technieken mw. dr. K. Proost dhr. dr. P. Verboon mw. E. Burgers Medewerker onderwijszaken dhr. dr. M. Reijnders dhr. dr. T. Verheggen mw. S. Daems Medewerker audiovisuele technieken dhr. dr. J. Van Ruysseveldt mw. dr. T. Völlink dhr. J. Hendriks redacteur mw. drs. E. van Staalduinen dhr. dr. W. Waterink mw. K. Latten Administratief medewerkster mw. drs. M. Stap mw. dr. A. Willemse mw. S. Meijer Medewerker onderwijszaken mw. drs. I. Stevelmans mw. drs. D. van Wijk mw. drs. M. Specker Opleidingsmanager dhr. dr. J. Syroit mw. M. Verschuren Secretaresse

10 Opleidingen Psychologie Onze opleiding wordt van achter naar voren geprogrammeerd. We kijken naar de eindtermen en doelstellingen van de masteropleiding psychologie en haar varianten. We kijken ook naar de eisen die het vakgebied stelt. Dan is duidelijk welke cursussen een masteropleiding moet bevatten om aan de eisen te voldoen. In de programmering van de drie mastervarianten is dat duidelijk te zien: het onderzoeksaspect, het diagnostische aspect en het interventie perspectief komen er in terug. Vervolgens kijken we naar wat studenten in de voorafgaande bacheloropleiding aan kennis en competenties moeten verwerven om de masteropleiding succesvol te kunnen afronden. Wat zijn de eindtermen en doelstellingen van de bacheloropleiding? Wat zijn de voorbereidende cursussen om onderzoek te kunnen doen en om onderzoek op zijn waarde te kunnen schatten? Welke diagnostische vaardigheden moeten zijn ontwikkeld om in de master goed beslagen ten ijs te komen? Welke interventiecompetenties moeten we in de bacheloropleiding stoppen? Welke academische vaardigheden mogen we verwachten van een masterstudent en straks een alumnus van de Open Universiteit? De brede bachelor Sinds september 2009 biedt de faculteit drie varianten in de masteropleiding aan die u kunt volgen na afronding van de bacheloropleiding. De bacheloropleiding is een zogeheten brede bachelor. Na een aantal verplichte vakken kiest u in het gebonden keuzeblok een aantal cursussen die u helpen voorbereiden op de masteropleiding. Op deze wijze komen we niet alleen tegemoet aan de structurering van de bachelor ten behoeve van de drie mastervarianten, we passen met onze bacheloropleiding ook beter bij het doel van de Bologna-akkoorden. De Europese afspraak is de bacheloropleiding ook te kunnen zien als een zelfstandige opleiding, een opleiding die wordt afgesloten met een academische graad die op zichzelf kan staan. Een graad die voldoende basiskennis in de psychologie verschaft om op academisch niveau werkzaam te zijn, niet als psycholoog, wel als breed opgeleide bachelor. De verwachting is dat in de toekomst zoals dat in Angelsaksische landen al veel gebruikelijker is de bachelorgraad een eigen marktpositie verovert. Een bachelor is dan een bachelor, niet een afgehaakte masterstudent. Natuurlijk wordt iemand pas psycholoog als hij of zij minimaal een masteropleiding heeft voltooid. In Nederland is dat een eenjarige masteropleiding (na een driejarige bacheloropleiding). In Vlaanderen is de vereiste masteropleiding voor zover nu bekend een tweejarige. De brede bacheloropleiding bereidt dus op beide goed voor, maar gaat ook leiden tot een graad die op zichzelf staat. Om de keuze voor een mastervariant te vergemakkelijken leest u hierna wat kenmerkend is voor de verschillende varianten in de masteropleiding psychologie. 9

11 Master Arbeids- en Organisatiepsychologie Bent u geïnteresseerd in de volgende soorten vragen? Hoe zou het komen dat ondanks allerlei inspanningen, trainingen, aanpassingen aan de werksituatie medewerkers toch niet dat doen wat hen verwacht wordt? Hoe belangrijk is leiderschap voor een organisatie en hebben medewerkers eigenlijk wel een leidinggevende nodig? Is brainstorming in groepen wel zo effectief en efficiënt als in het algemeen gedacht wordt? Hoe komt het dat mensen het eigenbelang opofferen om iets beter af te zijn dan anderen? Is loon wel motiverend? Werkt een tevreden medewerker harder dan een ontevreden medewerker? Hoe kan men ervoor zorgen dat men de juiste mensen in dienst kan nemen? Zijn conflicten wel zo nadelig voor een groep of een organisatie en wat is een effectieve manier om met conflicten om te gaan? Waarom is een bureaucratie niet altijd inefficiënt? Hoe kan men een organisatie zodanig vorm geven dat zij het best haar doelen kan realiseren? Hoe pak je het best een verandering in een organisatie aan? Dan spreekt de afstudeerrichting Arbeids- en organisatiepsychologie u wellicht aan. In de Arbeids- en organisatiepsychologie (A&O psychologie) bestudeert men het gedrag, houdingen, emoties van mensen die in georganiseerd verband met elkaar te maken hebben, meestal in relatie tot hun werk en arbeidssituatie. Mensen, individuen werken meestal samen in groepen die de organisatie uitmaken. In de A&O psychologie worden deze drie niveaus (het individu, de groep en de organisatie) onderscheiden in drie domeinen van de studie, respectievelijk de personeelspsychologie, de studie van het gedrag in groepen en organisaties (organizational behavior) en de organisatiepsychologie. In de personeelspsychologie gaat het om vraagstukken in verband met de instroom, doorstroom en uitstroom van personeel. Belangrijke onderwerpen zijn: de keuzen die individuen en organisaties maken, het aantrekken, behouden en ontwikkelen van bekwame, vaardige en gemotiveerde medewerkers, loopbaanperikelen, het management van prestaties, beloningsproblematiek, Organizational behavior is de studie van processen die zich binnen en tussen groepen in de organisatie afspelen zoals: besluitvorming, leiderschap, macht en politiek, communicatie, coöperatie en competitie, conflicten, groepseffectiviteit,. In de organisatiepsychologie bestudeert men het gedrag van mensen en groepen in relatie tot het grotere systeem dat men de organisatie noemt. Onderwerpen die hier de revue passeren zijn organisatiecultuur, de structuur en het ontwerp van organisaties, de relatie tussen de organisatie en haar omgeving, de impact van technologie op het functioneren van een organisatie, organisatieverandering of herontwerp,. De opleiding heeft tot doel om kennis over dit domein bij te brengen, vaardigheden aan te leren, competenties te ontwikkelen ten behoeve van het professioneel handelen en ten behoeve van het verrichten van wetenschappelijk onderzoek op deze domeinen. 10

12 Theorie en praktijk Van oudsher hoort de A&O psychologie tot het brede domein van de toegepaste psychologie. Veel van de theoretische inzichten in de A&O psychologie worden ontleend aan de fundamentele vakken in de psychologie zoals de functieleer, de sociale psychologie, de persoonlijkheidsleer, de ontwikkelingsleer, enzovoorts. Dit wil niet zeggen dat men binnen de A&O psychologie niet aan theorievorming deed en nog steeds doet. Veel van de theoretische modellen over bijvoorbeeld leiderschapseffectiviteit, over arbeidsmotivatie, over satisfactie, over organisatiestructuur zijn ontwikkeld binnen de A&O psychologie. Men bestudeert het gedrag van mensen in relatie tot hun werk (in georganiseerd verband) om op een wetenschappelijk verantwoorde wijze te kunnen ingrijpen in (bestaande) organisaties met het doel zowel de effectiviteit en efficiëntie van organisaties als het welzijn en welbevinden van de medewerkers te verbeteren. Daarom is ook het wetenschappelijk onderzoek over deze onderwerpen zo belangrijk. Onderzoek: Toegepast en fundamenteel Het managen van personen, groepen en hun onderlinge relaties mag niet gebaseerd zijn op vooronderstellingen, gissingen, maar dient zoals in andere toepassingsgebieden van de psychologie gebaseerd te zijn op wetenschappelijke inzichten aangaande de mens in relatie met anderen en in relatie met de brede omgeving. De praktijk dient evidence based te zijn. Daartoe is wetenschappelijk onderzoek nodig, zowel fundamenteel als toegepast. Waar komen afgestudeerde A&O-psychologen terecht? Afgestudeerde A&O psychologen vindt men: in afdelingen Personeel en organisatie van (grotere) organisaties in zowel de profit als in de nonprofit sector en in private en overheidsorganisaties waar zij meewerken aan de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van het personeelsbeleid (of human resources management) en adviseren met betrekking tot organisationele problemen. in organisatieadvies- en consultatiebureaus waar zij klantenorganisaties adviseren en begeleiden op het gebied van: personele aangelegenheden zoals: werving en selectie, functiewaardering, loopbaanproblematiek, training en ontwikkeling, performance management,. het functioneren van de organisatie: leiderschap, besluitvorming, team performance, conflict management,. organisatie(her)ontwerp: invoeren en begeleiden van organisatieverandering, management coaching,. in onderzoeksafdelingen van organisaties en adviesbureaus waar zij beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend en beleidsevaluerend onderzoek doen op het brede terrein van de A&O psychologie. in instellingen voor hoger onderwijs waar zij als docent optreden in aan de A&O psychologie verwante studierichtingen. 11 MASTEropleiding

13 Master Gezondheidspsychologie Bent u geïnteresseerd in een of meer van de volgende vragen? Wat motiveert mensen om wekelijks naar de sportschool te gaan? Waarom lukt het maar niet om onze goede voornemens als stoppen met roken of gezonder eten ook vol te houden? Waarom zijn adolescenten vaak op zoek naar risicovolle situaties? Hoe kunnen soaps bijdragen aan de gezondheid van de televisiekijker? Hoe kunnen gezondheidsproblemen ten gevolge van pesten op het internet (cyberbullying) bij kinderen voorkomen worden? Hoe komt het dat er steeds meer diabetes voorkomt in Westerse landen? Hoe komt het dat veel patiënten zich niet houden aan de doktersvoorschriften? Hoe kunnen kankerpatiënten die medisch uitbehandeld zijn toch blijvend geholpen worden hun kwaliteit van leven zoveel mogelijk te behouden? Dan spreekt de afstudeerrichting gezondheidspsychologie u wellicht aan. Wat is gezondheidspsychologie? In de gezondheidspsychologie wordt menselijk gedrag in samenhang met gezondheid en ziekte bestudeerd. Gezondheidspsychologie richt zich daarbij vooral op alledaagse gedragingen, die de gezondheid in gunstige of ongunstige zin kunnen beïnvloeden. Daartoe behoren gedragingen om gezondheid, herstel van ziekte of leren omgaan met ziekte te bevorderen. De gezondheidspsychologie is het vakgebied dat zich richt op: Gedrag in relatie tot gezondheid. Het gedrag dat centraal staat binnen de gezondheidspsychologie is gerelateerd aan gezondheid. Gezondheid wordt hierbij beschouwd als een continuüm variërend van volkomen gezond tot terminaal. De gezondheidspsychologie is dan ook gericht op primaire, secundaire én tertiaire preventie. Verklaren en veranderen De gezondheidspsychologie zoekt naar verklaringen waarom mensen zich op bepaalde (ongezonde) wijze gedragen en geeft handvaten hoe dit (ongewenste) gedrag te veranderen. Dit gebeurt via een planmatige en academische aanpak. Preventie en interventie Gezondheidspsychologie dient ter verbetering of handhaving van de gezondheid en kwaliteit van leven zowel bij gezonde mensen als bij mensen die ziek zijn. Strategieën variëren van publieke overheidscampagnes (zoals Donoren zijn van levensbelang en Niet roken waar de kleine bij is ) tot psychosociale interventies gericht op hoog-risicogroepen (bijvoorbeeld voorlichting over seksueel overdraagbare aandoeningen aan adolescenten) of op specifieke patiëntengroepen (bijvoorbeeld Herstel en balans: revalidatieprogramma voor kankerpatiënten ). Lichaam en geest Gezondheid is een samenspel van een gezond gestel en ook mentaal lekker in je vel zitten. Een goede balans hierin vergt fysieke en geestelijke inspanningen. De gezondheidspsychologie is gebaseerd op multidisciplinaire inzichten vanuit de geneeskunde, sociologie en natuurlijk psychologie om deze balans na te streven. Theorie en praktijk In de gezondheidspsychologie worden op basis van theorie praktijkrelevante kwesties onderzocht. Het onderzoek binnen dit veld is sterk praktijk gericht. Waar komen afgestudeerden terecht welke werkvelden en functies? Het masterprogramma bereidt de studenten voor op het werken in multidisciplinaire teams van verschillende instellingen binnen de (Geestelijke) Gezondheidszorg. Hierbij kan gedacht worden aan instellingen als GGD, Integraal Kanker Centrum, RIAGG, preventieafdelingen in gezondheidsinstellingen of de afdelingen patiëntenvoorlichting en medische psychologie in een ziekenhuis. De functie die de afgestudeerde gezondheidspsycholoog daar bekleedt, kan variëren van adviseur tot coördinator. Daarnaast is het ook heel goed mogelijk om onderzoeker binnen het vakgebied gezondheidspsychologie te worden, bijvoorbeeld bij een universiteit of een onderzoeksinstituut (RIVM, NIGZ). Wat is de aansluiting met vervolgopleidingen? De masteropleiding gezondheidspsychologie is zo ingericht dat studenten in aanmerking komen voor instroom in vervolgopleidingen. Zo kunnen studenten instromen in de postmasteropleidingen tot gezondheidszorgpsycholoog of psychotherapeut* (BIG-geregistreerde beroepen) en kunnen ze in aanmerking komen voor de NIP-registraties** Psycholoog van Arbeid en Gezondheid, Psycholoog-Trainer en Kinder- en Jeugdpsycholoog. Daarnaast kunnen studenten instromen in een vervolgopleiding tot wetenschappelijk onderzoeker. * Basisaantekening psychodiagnostiek is vereist (binnen de masteropleiding te behalen). ** De masteropleiding geeft niet automatisch recht op registratie. Per registratie gelden andere registratie-eisen waaronder werkervaring in het werkgebied. Bekijk hiervoor de registratie-eisen van het NIP (

14 Master Klinische Psychologie Houden de volgende vragen u wel eens bezig? Wat is het verschil tussen somberheid en depressie? Hebben de media een bijdrage in het ontstaan van anorexia? Kan spinnenangst behandeld worden met 3D-virtual reality? Helpt mindfulness in het beter omgaan met stress? Helpt een zonnebank tegen depressieve klachten? Is het horen van stemmen het begin van schizofrenie? Kan geheugentraining dementie voorkomen of uitstellen? Zal online therapie de psycholoog vervangen? Dan spreekt de afstudeerrichting klinische psychologie u wellicht aan. Het belangrijkste onderwerp van de klinische psychologie is slecht-aangepast, deviant of abnormaal gedrag dat door een individu en/of zijn omgeving als problematisch wordt ervaren. Men spreekt in dit verband ook wel van psychische, psychiatrische of psychopathologische stoornissen of kortweg van psychopathologie. In de afstudeerrichting klinische psychologie leert u meer over: Theorievorming De theorievorming binnen de klinische psychologie richt zich op de fenomenologie en etiologie van abnormaal gedrag. Er worden theoretische modellen ontwikkeld die de overgang van normaal naar abnormaal gedrag proberen te verklaren. Hierbij wordt het klassiek medisch categoriaal model (aan- of afwezigheid van een stoornis) steeds meer verlaten ten gunste van het continuüm idee. Psychiatrische stoornissen zoals een depressie, een angststoornis maar ook schizofrenie komen voor op een continuüm in de algemene bevolking. Subklinische symptomen verschillen daarbij niet kwalitatief, maar kwantitatief van pathologische (functioneringsbeperkende) symptomen. Diagnostiek en behandeling Binnen het klinisch vakgebied nemen diagnostiek en behandeling een belangrijke plaats in. Psychische problematiek wordt in kaart gebracht door middel van psychologische gespreksvoering, klinische observatie en testonderzoek. Vervolgens wordt besloten of er een indicatie is voor behandeling. Voor de behandeling kan er een keuze gemaakt worden uit verschillende soorten therapieën: psychotherapie (o.a. cognitieve gedragstherapie, psychoanalytische therapie, cliëntgerichte therapie en systeemtherapie), biologische therapie (o.a. psychofarmaca) of andere interventies (o.a. ondersteunende gesprekstherapie). Behandelingen worden in verschillende settings uitgevoerd, zoals intramurale en extramurale/ ambulante settings. Onderzoek Er wordt veel waarde gehecht aan de mate waarin behandelingen evidence based, ofwel wetenschappelijk onderbouwd zijn. Binnen de opleiding wordt er daarom aandacht besteed aan wetenschappelijk onderzoek dat relevant is voor de klinische praktijk. Ethiek In de praktijk krijgt een klinisch psycholoog te maken met ethische aspecten die relevant de voor de beroepsuitoefening. Professioneel handelen wordt gekenmerkt door integriteit, respect, verantwoordelijkheid en deskundigheid. De afstudeerrichting klinische psychologie vormt een goede basis voor diverse beroepsmogelijkheden. In sommige beroepen ligt de klemtoon op diagnostiek, in andere meer op behandeling, onderzoek, beleid of onderwijs. Enkele belangrijke werkgebieden zijn: Intramurale geestelijke gezondheidszorg (psychiatrisch ziekenhuis, PAAZ-afdeling van een algemeen ziekenhuis, crisiscentrum, afkickcentrum) Ambulante geestelijke gezondheidszorg (GGZ-centrum, zelfstandig gevestigde psychologenpraktijk, dagcentrum, jeugdzorg) Algemene gezondheidszorg (afdeling of polikliniek van een algemeen ziekenhuis, verpleeghuis, revalidatiecentrum) Universiteit, onderzoeksinstituut, opleidingscentrum. Justitie, politie, leger De afstudeerrichting klinische psychologie biedt de mogelijkheid tot het behalen van de basis aantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen. Daarnaast bereidt de masteropleiding ook voor op de postdoctorale opleiding tot gezondheidszorg psycholoog (GZ-psycholoog). U dient dan het juiste vakkenpakket te hebben gevolgd.

15 Doelstelling, eindtermen en structuur De totale bachelor-masteropleiding psychologie bereidt voor op het beroep van psycholoog. De criteria voor de beroepsuitoefening en daarmee de opleidingseisen hebben hun basis in de psychologie als wetenschappelijke discipline en komen voort uit de te verwachten werkzaamheden van psychologen in wetenschappelijk onderzoek en de samenleving. Conceptuele uitgangspunten, de methodologie en het empirisch onderzoek op het terrein van de psychologie zijn het fundament van de praktijkbeoefening. De afgestudeerde master moet gedrag kunnen plaatsen in een context van gedragsdeterminanten en heeft kennis en inzicht in één of meer toepassingsgebieden. Hij of zij is vaardig in onderzoek, diagnose en interventie. Doelstellingen De algemene doelstellingen van de bacheloropleiding zijn academische vorming, verdieping van de interesse in de psychologie en de voorbereiding van de keuze voor de verdere studieloopbaan in de psychologie zoals deze in de masteropleiding wordt aangeboden. De algemene doelstelling van de masteropleiding is de specialisatie in een van de afstudeervarianten in de psychologie. Het doel is studenten voor te bereiden op de verdere beoefening van de wetenschap van de psychologie en op de beroepsuitoefening als psycholoog op academisch niveau. Doel van de bachelor- en masteropleidingen Psychologie De opleiding beoogt afgestudeerden de competenties bij te brengen - in termen van kennis, inzicht, vaardigheden en attitude - die nodig zijn voor een adequate psychologische beroepsuitoefening. Deze competenties zijn als volgt uitgewerkt. 1. Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op vraagstukken die zich voordoen op het gebied van de psychologie, arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte. 2. Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op theorieën en hun onderlinge samenhang, in het bijzonder in de arbeids- en organisatiepsychologie, gezondheidspsychologie en klinische psychologie. 3. Competenties met betrekking tot sociaal-wetenschappelijke, en in het bijzonder voor de psychologie relevante methoden van gegevensverzameling, gegevensverwerking en onderzoeksopzet. 4. Competenties met betrekking tot de methoden van psychologische diagnostiek. 5. Competenties met betrekking tot interventies in arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte, onderzoek en ontwikkeling. 6. Kennis van en vaardigheden in het zelfstandig samenstellen van rapportages, gebaseerd op eigen onderzoek, praktijkbeoefening of literatuurstudie. 7. Op de hoogte zijn van de beroepsethische regels voor psychologen. Eindtermen van de bacheloropleiding Eindtermen worden beschreven om zo goed mogelijk vast te leggen wat u aan kennis, inzicht en vaardigheden (of competenties) hebt opgedaan als u de opleiding hebt afgerond. 1. Kennis van de algemene psychologie en haar deelgebieden, alsmede kennis over de globale historische en filosofische achtergronden en grondslagen van het vak en in het bijzonder van de arbeids- en organisatiepsychologie, gezondheidspsychologie en klinische psychologie. 2. Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op vraagstukken in de toepassingsgebieden van de psychologie, namelijk arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte, diagnostiek en therapie bij psychopathologie. 3. Competentie met betrekking tot sociaal-wetenschappelijke, en in het bijzonder voor de psychologie relevante methoden van gegevensverzameling, gegevensverwerking en onderzoeksopzet voor het uitvoeren van eenvoudig psychologisch onderzoek. In staat zijn om psychologisch onderzoek en vakliteratuur van gemiddeld niveau te begrijpen en te beoordelen. 4. Competentie met betrekking tot het opzetten, uitvoeren, evalueren en rapporteren van een eenvoudige psychodiagnostische analyse. 5. Competentie met betrekking tot het opzetten, uitvoeren, evalueren en rapporteren van een eenvoudige psychologische interventie. 6. Kennis en vaardigheden voor het zelfstandig samenstellen van rapportages, gebaseerd op onderzoek, praktijkbeoefening of literatuurstudie op eenvoudig niveau. 7. Op de hoogte zijn van de beroepsethische regels voor psychologen. 8. Het beschikken over voldoende competenties op (een) deelgebied(en) om toegelaten te kunnen worden tot een masteropleiding in de psychologie en om een beroep te kunnen uitoefenen op een terrein waar bachelors in de psychologie werkzaam kunnen zijn. 14

16 Eindtermen van de masteropleiding Psychology 1. Competentie om vraagstukken uit het deelgebied van de psychologie dat het masterprogramma beslaat, te weten: de arbeids- en organisatiepsychologie, de gezondheidspsychologie of de klinische psychologie, te analyseren en te conceptualiseren, en daarover mondeling voor vakgenoten en schriftelijk in vaktijdschriften te rapporteren. 2. Competentie om psychologisch onderzoek op het deelgebied op te zetten, uit te voeren, en te verslaan en om psychologisch onderzoek en vakliteratuur van hoog niveau op het deelgebied te begrijpen en te beoordelen. 3. Competentie om te kunnen voldoen aan de eisen die gesteld zijn aan de Basisaantekening Psychodiagnostiek. 4. Competentie om zelfstandig een psychologische interventie (op individueel-, groeps- of organisatieniveau) op te zetten, uit te voeren en te evalueren. 5. Competentie om toegelaten te kunnen worden tot een onderzoekersopleiding in de psychologie, om een beroep te kunnen uitoefenen op het terrein waarop psychologen werkzaam zijn en om toegelaten te worden tot postacademische beroepsopleidingen in de psychologie. Structuur van de opleiding De faculteit biedt een bacheloropleiding Psychologie (waar de propedeuse deel van uitmaakt) en een masteropleiding Psychology. De propedeuse wordt gekenmerkt door een algemene, inleidende aanpak. Deze maakt integraal deel uit van de bacheloropleiding. Het postpropedeutisch deel van de bachelor opleiding zorgt voor een verdieping van kennis en inzicht en voor het verwerven van diagnostische, onderzoeks- en interventiecompetenties op eenvoudig niveau. U sluit de bacheloropleiding af met een bachelorthesis. Het bachelorgetuigschrift is een vereiste voor de toelating tot de masteropleiding Psychologie. De masteropleiding Psychologie biedt een verdere verdieping en een integ ratie van de competenties. De integratie van de competenties vindt haar neerslag in de stage en de afstudeer scriptie. Vrije ruimte De bacheloropleiding Psychologie heeft een vrije ruimte van 5 modulen: u kiest dan zelf cursussen waarmee u uiteindelijk het vereiste totaal van 42 modulen haalt om een bachelorgetuigschrift te kunnen verkrijgen. Deze cursussen kunt u kiezen uit de nog niet bestudeerde psychologiecursussen, maar ook uit het cursusaanbod van de andere opleidingen van de Open Universiteit of via aanschuifonderwijs. Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen opnemen uit de (aansluitende) masteropleiding. Als u vrijstelling heeft aangevraagd, zal dikwijls de vrije ruimte geheel of gedeeltelijk zijn vrijgesteld. De masteropleidingen hebben geen vrije ruimte. Studietempo en volgorde van cursussen De opleiding heeft een duidelijke structuur. De volgorde van de cursussen binnen het opleidingsschema is een aanbevolen volgorde. De cursussen sluiten op deze manier qua inhoud en niveau op elkaar aan. De ontwikkeling van competenties in het doen van wetenschappelijk onderzoek, in het verrichten van psychologische diagnoses en in het kunnen plannen en uitvoeren van psychologische interventies loopt als een rode draad door het opleidingsschema. 15

17 Opleidingsschema bacheloropleiding Psychologie (legenda blz. 20) Code Titel Modulen Studiepunten Begeleidingsvorm Tentamenvorm Tentamendata blz. sept. 10-aug. 11 Propedeuse S48112 Inleiding in de psychologie 2 8,6 groepsbijeenkomsten sys (mc) volgens afspraak 34 studiecentra S09241 Sociale psychologie 1 4,3 standaard sys (mc) volgens afspraak 35 S23222 Klinische psychologie 1: persoonlijkheids - 2 8,6 standaard sys (mc) volgens afspraak 35 theorieën en psychopathologie S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve 1 4,3 groepsbijeenkomsten schriftelijk (mc) 24-1, 20-6 en data-analyse per regio + opdracht S11131 Inleiding in de arbeids- en organisatie- 1 4,3 standaard sys (mc) volgens afspraak 36 psychologie S60331 Inleiding in de gezondheidspsychologie 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak 37 S10121 Ontwikkelingspsychologie 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak 37 S08121 Geschiedenis van de psychologie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 25-1, 5-4 en S49111 Biologische grondslagen: Cognitie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 25-1, 5-4 en S05261 Onderzoekspracticum psychologisch 1 4,3 groepsbijeenkomsten opdracht volgens afspraak 39 experiment * per regio S25211 Inleiding in de neuropsychologie en 1 4,3 standaard sys (mc) volgens afspraak 39 psychofarmacologie S22231 Onderzoekspracticum literatuurstudie * 1 4,3 individueel opdracht volgens afspraak 40 Postpropedeuse Verplicht deel Totaal 14 60,2 S36111 Biologische grondslagen: 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 26-1, 6-4 en evolutionaire psychologie S37211 Grondslagen van de psychologie: filosofie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 21-6 en S24221 Onderzoekspracticum nonparametrische 1 4,3 groepsbijeenkomsten schriftelijk (mc) 24-1, 20-6 en data-analyse * per regio S31211 Onderzoekspracticum observatie 1 4,3 standaard schriftelijk 9-11, 5-4 en en interview * (mc + ov) S34211 Cultuurpsychologie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 24-1, 20-6 en S16212 Gespreksvoering * 2 8,6 practicum (v) sys (mc) volgens afspraak 43 + practicum (v) + opdracht S20221 Test- en toetstheorie 1 4,3 standaard sys (mc) volgens afspraak 43 S04241 Onderzoekspracticum 1 4,3 groepsbijeenkomsten opdracht volgens afspraak 44 psychologisch survey * per regio S26222 Psychologie van arbeid en gezondheid 2 8,6 standaard CBI (mc) volgens afspraak 44 S61321 Klinische gespreksvoering* 1 4,3 practicum (v) practicum (v) volgens afspraak 45 + opdracht Totaal 12 51,6 * Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in de studiegids of de cursussite. ** Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen kiezen uit de masteropleiding van hun faculteit.

18 Code Titel Modulen Studiepunten Begeleidingsvorm Tentamenvorm Tentamendata blz. sept. 10-aug. 11 Postpropedeuse Gebonden keuze 7 modulen kiezen uit 11 modulen S02232 Personeelsmanagement 2 8,6 standaard CBI (mc) volgens afspraak 45 S06231 Ergonomie 1 4,3 standaard opdracht volgens afspraak 46 S07231 Arbeidspsychologie en -sociologie 1 4,3 standaard sys (mc) volgens afspraak 46 S14331 Selectiepsychologie: selectie en assessment 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak 47 S22321 Leren en trainen in organisaties 1 4,3 standaard opdracht volgens afspraak 47 S28311 Inleiding in conflicthantering en mediation* 1 4,3 practicum (v) schriftelijk (ov) 24-1, 20-6 en opdracht + practicum (v) S32331 Klinische psychologie 2: 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 4-4, 20-6 en diagnostiek en therapie S33321 Inleiding in de seksuologie * 1 4,3 landelijke studiedag (v) sys (mc) volgens afspraak 49 S47311 Adolescentie: een klinische en 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak 49 gezondheidspsychologische benadering N39211 Gezondheid in perspectief 1 4,3 bijeenkomsten (v) opdracht volgens afspraak 50 Vrije ruimte Bachelor Eindopdracht Totaal 11 47,3 Vrij te kiezen cursussen ** 5 21,5 cursusafhankelijk cursusafhankelijk cursusafhankelijk Totaal 5 21,5 S50317 Bachelorthesis * 4 17,2 (virtuele) groepsbijeen- opdracht volgens afspraak 50 komsten (v) Totaal 4 17,2 Totaal bacheloropleiding Psychologie ,6 * Voor deze cursus gelden ingangseisen. Raadpleeg voor nadere informatie de cursusbeschrijving in de studiegids of de cursussite. ** Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen kiezen uit de masteropleiding van hun faculteit. 17 BACHELORopleiding

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2013/01227 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2013/01227 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2012/00019 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2012 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2012-2013 voor

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie 1 Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie U2014/02478 De uitvoeringsregeling treedt in werking

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie U2010/00104 Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2010 en heeft een zelfde werkingsduur

Nadere informatie

Keuzes in de propedeuse De propedeuse Psychologie kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte.

Keuzes in de propedeuse De propedeuse Psychologie kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte. U2016/xxxxxxx De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en Examenregeling (OER) 2016-2017 voor de. A. Bijzonderheden ten aanzien van

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Heeft u in het verleden een hbo- of wo-opleiding afgerond en wilt u de bacheloropleiding psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

Psychologie Bacheloropleiding Masteropleiding. studiegids 2009-2010

Psychologie Bacheloropleiding Masteropleiding. studiegids 2009-2010 Psychologie Bacheloropleiding Masteropleiding studiegids 2009-2010 Inhoud 02 Voorwoord 04 Studeren aan de Open Universiteit Nederland Studeren in een digitale leeromgeving 06 Tentamen 07 Studiebegeleiding

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Hebt u in het verleden een hbo- of wo-opleiding 5 afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Hebt u in het verleden een hbo- of wo-opleiding 1 afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

Vrijstelling en toelating Psychologie

Vrijstelling en toelating Psychologie 6516508 Heeft u in het verleden een hbo- of wo-opleiding afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking komen voor vrijstelling. Sommige opleidingsonderdelen, zoals

Nadere informatie

Voor de master Psychology (uitlopende programmering) worden vanaf de OER

Voor de master Psychology (uitlopende programmering) worden vanaf de OER U2016/XXXXX Einde nieuwe instroom: 31 augustus 2015 Einde afstuderen: 31 augustus 2017 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en

Nadere informatie

STUDIEGIDS psychologie. bachelor. Open Universiteit www.ou.nl

STUDIEGIDS psychologie. bachelor. Open Universiteit www.ou.nl STUDIEGIDS psychologie bachelor Open Universiteit www.ou.nl Inhoud 03 Voorwoord 04 Studeren aan de Open Universiteit 05 Studiebegeleiding tijdens de opleiding 06 Studiefaciliteiten 07 Mijn OU 09 Inschrijven

Nadere informatie

Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs en examenregeling 2016-2017 Wo-masteropleiding Psychology

Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs en examenregeling 2016-2017 Wo-masteropleiding Psychology U2016/XXXXX De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2016-2017 voor de wo-masteropleiding Psychology met

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie 1 Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie U2014/02478 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling

Nadere informatie

Schakelzoneprogramma Universiteit Utrecht Tentaminering Inhoudsopgave

Schakelzoneprogramma Universiteit Utrecht Tentaminering Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Aanmelden algemeen 2 Aanmelden in Nederland en Vlaanderen 3 Aanmelden in het buitenland 4 Afmelden 5 Verdere verloop procedure na aanmelding 6 Extra tentamenkans 7 Laatste tentamenmogelijkheid

Nadere informatie

Schakelzoneprogramma Universiteit van Amsterdam Tentaminering Inhoudsopgave

Schakelzoneprogramma Universiteit van Amsterdam Tentaminering Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Aanmelden algemeen 2 Aanmelden in Nederland en Vlaanderen 3 Aanmelden in het buitenland 4 Afmelden 5 Verdere verloop procedure na aanmelding 6 Extra tentamenkans 7 Laatste tentamenmogelijkheid

Nadere informatie

studiegids bachelor master psychologie Open Universiteit www.ou.nl

studiegids bachelor master psychologie Open Universiteit www.ou.nl studiegids bachelor master psychologie 2013 2014 Open Universiteit www.ou.nl Inhoud 03 Voorwoord 04 Studeren aan de Open Universiteit 06 Studiebegeleiding tijdens de opleiding 07 Tentamens bij de Open

Nadere informatie

Schakelzoneprogramma Universiteit Utrecht Tentaminering

Schakelzoneprogramma Universiteit Utrecht Tentaminering Inhoudsopgave 1 Aanmelden algemeen 2 Aanmelden in Nederland en Vlaanderen 3 Aanmelden in het buitenland 4 Afmelden 5 Verdere verloop procedure na aanmelding 6 Extra tentamenkans 7 Laatste tentamenmogelijkheid

Nadere informatie

RECHTSWETENSCHAPPEN. studiegids. Open Universiteit www.ou.nl

RECHTSWETENSCHAPPEN. studiegids. Open Universiteit www.ou.nl 011 20112011 2011 2 010 20102010 2010 2 011 20112011 2011 2 010 20102010 2010 2 011 20112011 2011 2 010 20102010 2010 2 011 20112011 2011 2 010 20102010 2010 2 011 20112011 2011 2 010 20102010 2010 2 011

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Psychology Instroom vanaf 1 september Begeleide masteropleiding

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Psychology Instroom vanaf 1 september Begeleide masteropleiding 1 Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Psychology Instroom vanaf 1 september 2014 Begeleide masteropleiding U2014/02480 I Algemeen deel

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Psychologie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Psychologie Faculteit Psychologie Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo masteropleiding Psychologie U2013/01228 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling De Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Voor de Onderwijs- en examenregeling van de Master Gezondheidszorgpsychologie wordt verwezen naar de Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Open Universiteit www.ou.nl. studiegids psychologie. bachelor - master 2014 2015

Open Universiteit www.ou.nl. studiegids psychologie. bachelor - master 2014 2015 studiegids psychologie bachelor - master 2014 2015 Beste bachelor en master in Nationale Studenten Enquête (NSE) 2014 Tweede plaats bachelor Psychologie in Keuzegids Universiteiten 2014 Tweede plaats master

Nadere informatie

Rechtswetenschappen. Bacheloropleiding Masteropleiding. studiegids 2009-2010

Rechtswetenschappen. Bacheloropleiding Masteropleiding. studiegids 2009-2010 Rechtswetenschappen Bacheloropleiding Masteropleiding studiegids 2009-2010 Inhoud 02 Rechten studeren 03 Studeren aan de Open Universiteit Studeren in een elektronische leeromgeving 05 Studiemogelijkheden

Nadere informatie

Studeren aan het Studiecentrum Open Universiteit Gent Directie onderwijsaangelegenheden Afdeling onderwijskwaliteitszorg

Studeren aan het Studiecentrum Open Universiteit Gent Directie onderwijsaangelegenheden Afdeling onderwijskwaliteitszorg Studeren aan het Studiecentrum Open Universiteit Gent Directie onderwijsaangelegenheden Afdeling onderwijskwaliteitszorg Studiegids 2015 INHOUDSTABEL 1. VOORWOORD... 3 2. OPEN UNIVERSITEIT... 4 2.1 Kernpunten...

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Informatiekunde

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Informatiekunde 1 Faculteit Management, Science and Technology Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Informatiekunde U2014/02463 De uitvoeringsregeling treedt in werking

Nadere informatie

Diagnostiekbrochure Juli 2010

Diagnostiekbrochure Juli 2010 Diagnostiekbrochure Juli 2010 Faculteit psychologie Inleiding Alvorens in te gaan op de diagnostiekstage voor studenten van de faculteit Psychologie, schetsen wij een beeld van de doelstellingen en werkwijze

Nadere informatie

Studieschema bachelor Bedrijfskunde

Studieschema bachelor Bedrijfskunde Studieschema bachelor Bedrijfskunde (180 EC) 6515316 Code titel EC tentamenvorm tentamendata 2015-2016 Startcursus B02112 Ondernemen en managen 8,6 opdracht volgens afspraak Gebonden keuze (eis: 86 EC)

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 bacheloropleiding HBO-Rechten

Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 bacheloropleiding HBO-Rechten College van bestuur Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 bacheloropleiding HBO-Rechten ) U2012-04405-BGA I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling Het Algemeen Deel (Deel

Nadere informatie

Opleiding Psychologie. Universiteit Gent. wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck. voorzitter Opleidingscommissie Psychologie

Opleiding Psychologie. Universiteit Gent. wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck. voorzitter Opleidingscommissie Psychologie Opleiding Psychologie Universiteit Gent wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck voorzitter Opleidingscommissie Psychologie wat? finaliteit van de opleiding... + universitaire opleiding Ψ: wetenschappelijke

Nadere informatie

Psychologie BACHELOR MASTER. studiegids

Psychologie BACHELOR MASTER. studiegids Psychologie BACHELOR MASTER studiegids 2011 2012 Inhoud 01 Voorwoord 02 Studeren aan de Open Universiteit 04 Studiebegeleiding tijdens de opleiding 05 Tentamens bij de Open Universiteit 06 Medewerkers

Nadere informatie

Levenslooppsychologie

Levenslooppsychologie Nu beginnen? Deze cursussen kunt u meteen bestellen via www.ou.nl: ONLINE Coaching: een psychologisch perspectief Het cursuspakket wordt binnen vijf werkdagen na bestelling afgeleverd. U heeft dan ook

Nadere informatie

Master Psychologie en Geestelijke Gezondheid. Voorlichting 19 Maart 2014

Master Psychologie en Geestelijke Gezondheid. Voorlichting 19 Maart 2014 Master Psychologie en Geestelijke Gezondheid Voorlichting 19 Maart 2014 WELKOM Dr. Maaike Cima (Onderwijs Directeur/ Forensische Psychologie) Drs. Liselotte den Boer (Kinderen & Jeugd en Stage Coördinator)

Nadere informatie

Verkorte master in de psychologie

Verkorte master in de psychologie LEUVEN t Verkorte master in de psychologie Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2006-2007. Masteropleiding Medische Psychologie. Faculteit Sociale Wetenschappen. Universiteit van Tilburg

Onderwijs- en examenregeling 2006-2007. Masteropleiding Medische Psychologie. Faculteit Sociale Wetenschappen. Universiteit van Tilburg Onderwijs- en examenregeling 2006-2007 Masteropleiding Medische Psychologie Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit van Tilburg 30 juni 2006 Inhoud: 1. Algemene bepalingen 3 2. Masterprogramma 5 3.

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma PARAGRAAF 1 - ALGEMENE

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Computer Science U2013/01218

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Computer Science U2013/01218 Faculteit Informatica Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo masteropleiding Computer Science U2013/01218 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling De Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Studieschema bachelor Informatica

Studieschema bachelor Informatica Studieschema bachelor Informatica 6515316 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata sept. 15 -aug. 16 Startpakket U kunt op twee momenten in het jaar in september of in februari starten

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid

Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid 1 Faculteit Cultuur- en rechtswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid U2014/02481 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2015-2016 bacheloropleiding HBO-Rechten

Onderwijs- en examenregeling 2015-2016 bacheloropleiding HBO-Rechten College van bestuur Onderwijs- en examenregeling 2015-2016 bacheloropleiding HBO-Rechten I Algemeen deel U2015/05261/BGA 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling Het Algemeen Deel (Deel

Nadere informatie

Voorbereidingscursussen

Voorbereidingscursussen Voorbereidingscursussen Biologie Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Studeren aan de Open Universiteit voorbereidings cursussen Het systeem van eindexamenprofielen in het voortgezet onderwijs brengt met zich

Nadere informatie

Premaster Managementwetenschappen

Premaster Managementwetenschappen Premaster Managementwetenschappen Studeren om hogerop te komen Zelfstandig naar een masteropleiding toe werken, maar toch ook weer niet alleen. Studeren in modulen, op momenten dat het je zelf uitkomt,

Nadere informatie

studiegids Rechtswetenschappen BACHELOR MASTER Best beoordeelde universiteit (Keuzegidsen Universiteiten, Masters en Deeltijdstudies 2011)

studiegids Rechtswetenschappen BACHELOR MASTER Best beoordeelde universiteit (Keuzegidsen Universiteiten, Masters en Deeltijdstudies 2011) Rechtswetenschappen BACHELOR MASTER Best beoordeelde universiteit (Keuzegidsen Universiteiten, Masters en Deeltijdstudies 2011) Beste universitaire bachelor- en masteropleiding Rechtsgeleerdheid (Keuzegidsen

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen

Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen Faculteit Cultuurwetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen U2013/01214 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo-bacheloropleiding Bedrijfskunde

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo-bacheloropleiding Bedrijfskunde U2012/00009 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2012 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2012-2013 voor de bacheloropleiding Bedrijfskunde. A.

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie () Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september 2016.

Nadere informatie

STUDIEGIDS psychologie. master. Open Universiteit www.ou.nl

STUDIEGIDS psychologie. master. Open Universiteit www.ou.nl STUDIEGIDS psychologie master Open Universiteit www.ou.nl Inhoud 03 Voorwoord 04 Studeren aan de Open Universiteit 06 Studiebegeleiding tijdens de masteropleiding 07 Studiefaciliteiten 08 Mijn OU 09 Tentamens

Nadere informatie

Arbeids- en Organisatiepsychologie. dr. Edwin A.J. van Hooft Onderwijscoördinator

Arbeids- en Organisatiepsychologie. dr. Edwin A.J. van Hooft Onderwijscoördinator Arbeids- en Organisatiepsychologie dr. Edwin A.J. van Hooft Onderwijscoördinator Overzicht Wat houdt A&O-psychologie in? Werkveld van de A&O-psycholoog Doel, thema s en studieroutes A&O master Masterstage

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie (120 EC) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo masteropleiding Kunsten cultuurwetenschappen

Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo masteropleiding Kunsten cultuurwetenschappen Faculteit Cultuurwetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo masteropleiding Kunsten cultuurwetenschappen U2012/01796/PMU I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling

Nadere informatie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie Toetsvormen Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie 1 Waarom wordt er getoetst? Om te beoordelen in hoeverre de student in staat is te handelen zoals op academisch

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel)

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen

Onderwijs- en examenregeling wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen 1 Faculteit Cultuur- en rechtswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen U2014/02458 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid 1 Faculteit Cultuur- en rechtswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid U2014/02482 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Onderwijskunde. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Onderwijskunde. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Masterprogramma van Onderwijskunde Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2011-2012 WO masteropleiding Management

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2011-2012 WO masteropleiding Management U2011/00107 Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2011-2012 WO masteropleiding Management De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2011 en heeft een zelfde werkingsduur

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 bacheloropleiding HBO-Rechten

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 bacheloropleiding HBO-Rechten College van bestuur Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 bacheloropleiding HBO-Rechten I Algemeen deel U2014/05206/BGA 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling Het Algemeen Deel (Deel

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Studeren aan het Studiecentrum Open Universiteit Gent

Studeren aan het Studiecentrum Open Universiteit Gent Directie onderwijsaangelegenheden Afdeling onderwijskwaliteitszorg Studeren aan het Studiecentrum Open Universiteit Gent www.ugent.be/openuniversiteit Studiegids 2019 INHOUDSTABEL 1. VOORWOORD... 3 2.

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Computer Science Instroom vanaf 1 september Begeleide masteropleiding

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Computer Science Instroom vanaf 1 september Begeleide masteropleiding 1 Faculteit Management, Science and Technology Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Computer Science Instroom vanaf 1 september 2014 Begeleide masteropleiding U2014/02466 I Algemeen

Nadere informatie

Studiehandleiding. Positieve psychologie

Studiehandleiding. Positieve psychologie Studiehandleiding Positieve psychologie Lay-out en opmaak: NTI DTP Studio, Leiden 1 e druk, augustus 2012 001204582 2012, NTI bv, Leiden Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,

Nadere informatie

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015

Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FFTR 2014-2015 Deel 2 Opleidingsspecifiek deel: Master Theologie Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Computer Science

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Computer Science 1 Faculteit Management, Science and Technology Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Computer Science U2014/02464 De uitvoeringsregeling treedt in werking

Nadere informatie

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,

Nadere informatie

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [60738] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Islam in de moderne wereld Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 - Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing

Nadere informatie

Indeling hoger onderwijs

Indeling hoger onderwijs achelor & master Sinds enkele jaren is de structuur van het hoger onderwijs in België afgestemd op die van andere Europese landen. Hierdoor kan je makkelijker switchen tussen hogescholen en universiteiten

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Bedrijfskunde

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Bedrijfskunde U2010/00104 Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Bedrijfskunde De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2010 en heeft een zelfde werkingsduur

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

Verkorte trajecten naar de master in de psychologie

Verkorte trajecten naar de master in de psychologie Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Verkorte trajecten 00-0 naar de master in de psychologie http://ppw.kuleuven.be/onderwijs/ http://ppw.kuleuven.be/onderwijs/opleidingen/index.html INHOUD

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Bedrijfskunde

Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Bedrijfskunde 1 Faculteit Management, Science and Technology Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Bedrijfskunde I Algemeen deel U2014/02468 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling

Nadere informatie

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Voorlichting specialisaties Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Opleiding Psychologie Jaar Inhoud Afsluitend diploma 1e 2e Propedeuse;

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid

Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid Faculteit Rechtswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2012-2013 wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid U2012/02957/RVK I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van de regeling De Onderwijs-

Nadere informatie

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Theologie en Religiewetenschappen Programma: Religie en Samenleving Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding 1. Voor toelating tot de

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Uitgangspunten, plaats en globale doelstelling van de cursus 5 2 Inhoud van de cursus 5 3 De structuur van het schriftelijk materiaal 6 4 Het bestuderen van de cursus

Nadere informatie

Master in de seksuologie

Master in de seksuologie Master in de seksuologie Faculteit Geneeskunde Kiezen voor de opleiding seksuologie De seksuologie is een erg jonge wetenschap amper iets meer dan een eeuw oud, waarvan de ontwikkeling lang heeft geleden

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Environmental Sciences (MSc)

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Environmental Sciences (MSc) 1 Faculteit Management, Science and Technology Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Environmental Sciences (MSc) U2014/02474 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Bedrijfskunde

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Bedrijfskunde U2013/01220 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor de bacheloropleiding Bedrijfskunde. A.

Nadere informatie

Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003

Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003 Onderwijs- en examenregeling 2003 van de Masteropleiding Computer Science Vastgesteld door de decaan van de faculteit Wiskunde&Informatica op 28 augustus 2003 Inhoud: 1. Algemeen 2. Inrichting van de opleiding

Nadere informatie

Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Master Programma Psychologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma Paragraaf 1 Artikel 1.1 Doel van het programma en taal

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid Instroom vanaf 1 september Begeleide masteropleiding

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid Instroom vanaf 1 september Begeleide masteropleiding 1 Faculteit Cultuur- en rechtswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Rechtsgeleerdheid Instroom vanaf 1 september 2014 Begeleide masteropleiding U2014/02483 I Algemeen

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling (OER) Inhoud:

Onderwijs- en examenregeling (OER) Inhoud: Onderwijs- en examenregeling (OER) Inhoud: 1. Algemeen 2. Inrichting van de opleiding 3. Toetsing 4. Toelating 5. Studiebegeleiding 6. Overgangs- en slotbepalingen Paragraaf 1 Algemene bepalingen art.

Nadere informatie

Leiden Leadership Programme Honours programma voor ambitieuze masterstudenten

Leiden Leadership Programme Honours programma voor ambitieuze masterstudenten Leiden Leadership Programme Honours programma voor ambitieuze masterstudenten Bij ons leer je de wereld kennen Leiden Leadership Programme Voor wie? In het Leiden Leadership Programme ontwikkel je als

Nadere informatie

jongeren. het beste in verdieping en

jongeren. het beste in verdieping en Aanbod Permanente vorming Academiejaar 2014 2015 Studiedomein: Psychologie en pedagogische wetenschappen Getuigschrift counseling in existentieel welzijn Getuigschrift gedragstherapie bij kinderen en jongeren

Nadere informatie

Pre-masterprogramma. Negen masterspecialisaties

Pre-masterprogramma. Negen masterspecialisaties Pre-masterprogramma Maakt u plannen voor een masteropleiding Psychologie? Heeft u een afgeronde vierjarige hbo-opleiding of een driejarige bachelor wo-opleiding? Dan kan, voor sommigen van u, het eenjarige

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Onderwijswetenschappen (Learning Sciences)

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Onderwijswetenschappen (Learning Sciences) Einde instroom: 31 augustus 2015 Einde afstuderen: 31 augustus 2017 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER)

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling WO bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling WO bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 WO bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen U2013/01214 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft eenzelfde

Nadere informatie

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN

STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN STUDIEGIDS MASTER THEOLOGIE ALGEMEEN Inhoud Eindkwalificaties... 2 Afstudeerrichtingen... 3 Structuur van de opleiding... 3 Beroepsperspectief... 3 Excellentietraject... 4 Toelating en inschrijving...

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Bachelor Religiewetenschappen Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR)

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Management

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Management 1 Faculteit Management, Science and Technology Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2015-2016 wo masteropleiding Management U2015/03297 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1

Nadere informatie

Keuzes in de propedeuse De propedeuse kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte

Keuzes in de propedeuse De propedeuse kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte Uitvoeringsregeling 2016-2017 Bacheloropleiding Faculteit Management, Science & Technology wo bacheloropleiding Informatiekunde (Bachelor of Science Information Science) De voertaal in deze opleiding is

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De opleiding Bedrijfskunde MER (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Steeds meer krijgen organisaties te maken met

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Cursus Persoonlijke Effectiviteit De cursus Persoonlijke Effectiviteit duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.

INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1. 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. ALGEMEEN... 4 1.1 Aard van dit document... 4 1.2 Informatie en communicatie... 4 1.3 Inwerkingtreding en duur... 4 1.4 Onderwijs- en examenregeling... 4 2. TOELATING TOT DE OPLEIDING...

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling NOH-I 2011-2012 26 augustus 2011 Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 HBO bacheloropleiding Informatica van de NOH Croho nummer opleiding 34479 Preambule In dit document

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Onderwijswetenschappen

Onderwijs- en examenregeling wo masteropleiding Onderwijswetenschappen 1 Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo masteropleiding Onderwijswetenschappen U2014/02476 I Algemeen deel 1. Algemeen Artikel 1. Toepasselijkheid van

Nadere informatie