The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition. Cementen Overwegingen bij keuze voor cementtype. Pagina 8-9

Transcriptie

1 DENTAL TRIBUNE The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition december jaargang 3 nummer 10 Hoogste onderscheiding Prof. dr. Wim van Palenstein Helderman ontvangt Dentz-medaille Pagina 2 Cementen Overwegingen bij keuze voor cementtype Pagina 8-9 Optische illusie Tandartsen boren te ruim door gezichtsbedrog Pagina 22 Cementeren kritische stap bij plaatsen restauratie Peter Keizer in de Kliniek voor Parodontologie Amsterdam (KvPA). Voor veel tandartsen is de maat vol LAREN De Nederlandse tandarts raakt steeds meer van zijn onafhankelijkheid kwijt door de voorschriften van de overheid en de stijgende bemoeienis van zorgverzekeraars. Daarom is het tijd voor een omslag. Dat stelt de Stichting Onafhankelijke Hulpverlening (SOH), die in 1986 in opstand kwam tegen de invoering van het Uniform Particulier Tarief en recent de handschoen opnieuw oppakte. Als een tandarts geheel zelf zijn behandeltraject kan vormgeven, op basis van zijn eigen expertise en verantwoordelijkheid, kom je tot de beste kwaliteit van zorg, vat oprichter Herman van Nouhuys het kernargument van de SOH samen. Toch lijkt de onafhankelijkheid van de tandarts eerder af dan toe te nemen. Is er Is er soms een diepgeworteld wantrouwen tegen de tandarts? soms een diepgeworteld wantrouwen tegen de tandarts? vraagt de voorzitter zich veelzeggend af. In deze Dental Tribune gaat Van Nouhuys in op de recente ontwikkelingen en de rol die de Drentse tandarts aangeklaagd voor handtastelijkheid GASSELTE Een 59-jarige tandarts uit Gasselte heeft zich schuldig gemaakt aan onaangenaam en grensoverschrijdend gedrag. Dat vinden vier van zijn vrouwelijke patiënten, die een klacht indienden bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Eind november werd de zaak behandeld door het Regionaal Tuchtcollege in Groningen. Daar ontkende de tandarts stellig dat hij de vier vrouwen in 2010 onzedelijk heeft betast, schrijft het Dagblad van het Noorden. De Gasseltenaar heeft de NMT en ANT daarin spelen. Verder presenteert hij een interessant plan voor een beter functionerende mondzorg, waarin de belangen van tandarts en patiënt naar elkaar toegroeien. Momenteel zijn deze bedrijfseconomisch gezien vaak tegengesteld: Met het huidige beleid wordt de tandarts beloond als hij zo veel mogelijk boort. De SOH hoopt met haar pleidooien en plannen zo veel mogelijk mondzorgaanbieders te mobiliseren, zodat de beleidsmakers uiteindelijk niet meer om hen heen kunnen. Voor veel tandartsen is de maat vol. Met zoveel weerzin zorg je gemakkelijker voor een omslag. Pagina 15-16: Stichting Onafhanke lijke Hulpverlening roert zich opnieuw schijn tegen, aangezien hem al eerder aanranding werd verweten. Destijds werd hij door de strafrechter vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Bovendien vonden assistentes in 2010 foto s op de werkcomputer van de tandarts die hij van een vrouwelijke patiënt had gemaakt. Op die foto s waren niet alleen haar mond, maar ook haar onder lichaam en een blauwe plek op haar bil te zien. De uitspraak van het tuchtcollege wordt binnen een maand verwacht. (bronnen: RTV Drenthe, DVHN) VAN DE REDACTIE UTRECHT Door de introductie van nieuwe materialen en strategieën zijn de mogelijkheden van cementeren de laatste decennia steeds verder toegenomen. Zo kan de tandarts het cement door de ontwikkeling van de adhesieve tandheelkunde zowel aan de restauratie als aan het element hechten. Ook is een minder invasieve aanpak mogelijk. Cementeren is een kritische stap bij het plaatsen van een restauratie, aldus Peter Keizer. Er kan namelijk het nodige fout gaan. De restauratie moet onder droge omstandigheden vastgeplakt worden, je moet niet te veel cement gebruiken en niet te veel druk opbouwen bij het wegpersen ervan, vertelt de ervaren tandarts in een interview met Dental Tribune (pagina 4-6). Zelf maakt Keizer overwegend gebruik van gemodificeerd glasionomeercement en composietcement. Daarbij blijft hij het liefste werken volgens het driestapsconcept. In het interview licht hij zijn materiaalen behandelkeuzen nader toe. Aandacht voor cementeren is er ook in het fragment uit het recent verschenen nascholingsprogramma Cementen (AccreDidact). Hierin leest u over de overwegingen bij het kiezen van een cement en het vastzetten van implantaatgedragen kronen en bruggen. In deze editie van Dental Tribune daarnaast veel kritische geluiden over het Nederlandse mondzorgsysteem. Behalve de SOH (zie hieronder) windt ook Keizer zich erover op dat de mondzorgaanbieder in zijn onafhankelijkheid wordt beperkt en wordt ontmoedigd te excelleren. Nederlandse tandartsen lopen noodgedwongen zwaar achter ten opzichte van omringende landen. Dit komt doordat een scala aan algemeen geaccepteerde verrichtingen ontbreekt in ons tarievenstelsel. Vooral de alomtegenwoordige restauratieve tandheelkunde komt er in het UPT-systeem bekaaid af, vindt Keizer, Uiteindelijk is de patiënt de dupe.

2 2 Binnenlands nieuws dental tribune - netherlands edition december 2013 Machtsmisbruik zorgverzekeraars bij materiële controle HEEMSTEDE Zorgverzekeraars misbruiken mogelijk hun macht bij zogeheten materiële controles. Bij die controles lijkt het niet altijd te gaan om de noodzaak en kwaliteit van de behandeling, maar eerder om het terugvorderen van geld op basis van gemiddelden. Dat signaleert de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT). De beroepsvereniging heeft daarom op haar website (juridische) informatie over materiële controles geplaatst en tandartsen kunnen hun ervaringen met controles melden. Verder biedt het ANT een standaardbrief aan die tandartsen kunnen sturen aan zorgverzekeraars om opheldering te vragen over een op handen zijnde controle. Jan Willem Vaartjes, voorzitter van de ANT: Als het om fraude gaat, zijn wij als ANT voor een zero tolerancebeleid. Er is echter geen sprake van een gelijkwaardig krachtenveld. Wij helpen tandartsen met gerichte info en door hen op hun rechten te wijzen. Een materiële controle is een onderzoek waarin de zorgverzekeraar nagaat of de door de zorgaanbieder in rekening gebrachte prestatie is geleverd (rechtmatigheid) en of deze doelmatig was (passend bij de gezondheidstoestand van de patiënt). De ANT stelt dat de ontwikkeling om geld terug te vorderen op basis van gemiddelden ervoor zorgt dat de kwaliteit van de mondzorg en de ruimte om maatwerk te leveren afnemen. Vaartjes: Zorgverzekeraars pretenderen te snappen wat goede mondzorg is en willen steeds meer bepalen hoe de tandartspraktijk eruit zou moeten zien. Of het nu gaat om tariefdalingen, het schrappen van codes of de keuze voor een andere behandelaar dan de tandarts bij een bepaalde behandeling. Dat vinden Colofon Dental Tribune verschijnt tienmaal per jaar en is een uitgave van Albion Press BV, onder licentie van Dental Tribune International Hoofdredacteur/uitgever drs. Ben Adriaanse Redactie drs. Laura van Dee drs. Joann Hebben Cartoons drs. Emily van Someren Redactieadres Redactie Dental Tribune Postbus 545, 3990 GH Houten redactie@dental-tribune.nl. De Nederlandse editie van Dental Tribune kent een onafhankelijke redactie en richt zich op professionals in de volle breedte van het tandheelkundige vakgebied. wij een ongezonde ontwikkeling. Wanneer een tandarts van oordeel is dat de zorgverzekeraar niet voldoet aan de gestelde eisen, is hij in beginsel niet verplicht zijn medewerking aan de materiële controle te verlenen. De ANT wil graag in overleg met de zorgverzekeraars om ervoor te zorgen dat tandartsen zich niet meer geïntimideerd voelen, vertelde een woordvoerder aan Dental Tribune. De ANT geeft tandartsen de volgende vijf tips bij een materiële controle: 1. Verstrek alleen inzage in dossiers als uw patiënten daarvoor toestemming hebben gegeven. Bij een eventuele detailcontrole moet de zorgverzekeraar onderbouwen, waarom geen minder zware controlemiddelen worden toegepast. 2. Zorg altijd voor ondersteuning bij een gesprek of controle door de zorgverzekeraar. Laat u indien mogelijk bijstaan door een jurist of anders een collega of medewerker, die tevens kan optreden als getuige. 3. Geef alleen informatie waarom wordt gevraagd (dus geen ongevraagde info). Wees bovendien alert op vragen, die later voor meerdere interpretaties vatbaar zijn, zoals Wat is normaalgesproken uw werkwijze? of Klopt het beeld dat. U heeft daarmee geen of onvoldoende controle over de conclusies die hier aan worden verbonden. 4. Laat zien dat u goed uw rechten kent. Lees de brieven en informatie op deze website goed door, zodat u goed bent voorbereid. 5. Laat documenten, gespreksverslagen of claims altijd beoordelen door een jurist en zet niet klakkeloos uw handtekening. (bron: ANT) Aanmelden De doelgroep van Dental Tribune (bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten, mondhygiënisten, orthodontisten, kaakchirurgen, tandtechnici, tandprothetici en diegenen die werkzaam zijn in de dentale industrie) komt in aanmerking voor een kosteloos abonnement. Behoort u tot de doelgroep en ontvangt u het maandblad nog niet? Meld u dan aan via het inschrijfformulier op Advertentieverkoop Harry Velthuis, accountmanager. Postbus 545, 3990 GH Houten. Telefoon: velthuis@dental-tribune.nl. Linda Schriekenberg, medewerker mediaorder. Telefoon: Fax: adverteren@dental-tribune.nl 2013 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland, dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden. Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH. Hoogste tandheelkundige onderscheiding uitgereikt TEKST: BEN ADRIAANSE Van Palenstein Helderman verdient eer voor zijn nationale én internationale verdiensten ROTTERDAM Tijdens het congres De tand in al zijn facetten II heeft de NVT de Dentz-medaille uitgereikt. Het is voor het eerst in tien jaar dat deze hoogste tandheelkundige onderscheiding wordt toegekend. Tot de eerdere ontvangers behoren prof. dr. I. van der Waal en prof. dr. M.A.J. Eijkman. Willeke Sanderink, voorzitter van de NVT, reikte de medaille uit aan em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman. Het ontvangen van de prestigieuze Dentz-medaille is voor elke tandheelkundige professional, hoe prominent ook, een eervol moment. Toch was de toekenning aan Van Palenstein Helderman niet voor iedereen een verrassing. De Utrechtse emeritus hoogleraar studeerde in 1967 af als tandarts en promoveerde in 1975 op microflora bij gingivitis. Hij vervulde verschillende functies binnen de NMT, WTA en de Gezondheidsraad. Hij publiceerde artikelen over onder meer de etiologie van parodontale aandoeningen, xerostomie en ernstige cariës, mondhygiene, besmettingsaspecten in de praktijk, hepa titis en aidsgevaar in de praktijk en de noodzaak tot het dragen van handschoenen. Zijn totale aantal publicaties bedraagt maar liefst 244. De laatste jaren zette Van Palenstein Helderman zich actief in voor een betere preventie in de mondzorg, zoals naar voren kwam in een recent interview met Dental Tribune. Behalve een belangrijk pleitbezorger van een betere mondzorg in Nederland deed en doet de alom gewaardeerde Van Palenstein Helderman ook veel goed en grotendeels vrijwillig werk voor de mondzorg in ontwikkelingslanden. Zo was hij consulent voor de WHO in verschillende Aziatische landen, vervulde hij diverse functies voor de FDI en was hij bestuurslid van het DHIN. Niet in de laatste plaats had hij een belangrijke rol bij het opzetten van Fit for School, een programma om de gezondheid van kinderen in ontwikkelingslanden te bevorderen. Sanderink liet in haar speech weten dat Van Palenstein Helderman zowel voor zijn nationale als internationale verdiensten eer verdient. Zijn internationale werk leek de doorslag te hebben gegeven bij de onderscheiding. Wat je daarmee bereikt hebt is in woorden bijna niet uit te drukken. Je hebt veel collega-tandartsen, kaakchirurgen en mondhygiënisten geënthousiasmeerd om ook in de derde wereld belangeloos tandheelkunde te bedrijven, aldus Sanderink. De Dentz-medaille is vernoemd Tandartspraktijken steeds langer open Drenthe Flevoland Friesland Gelderland Groningen AMSTERDAM In 2012 was een tandartspraktijk gemiddeld 39,1 uur per week open, in 2013 is dat toegenomen tot 42 uur. Dat blijkt uit een onderzoek van 123tandarts.nl onder 3500 tandartspraktijken in heel Nederland. De vergelijkingswebsite verklaart deze ontwikkeling doordat steeds meer tandartspraktijken te maken hebben met omzetdaling. Door ruimere openingstijden proberen zij het verlies aan inkomsten op te vangen. De verruiming van openingstijden is het grootst in de provincies buiten de Randstad. Zo zijn de openingstijden van tandartspraktijken in Limburg verruimd van 38,1 uur naar 42,5 uur en in Zeeland van 37,2 uur per week naar 41,5 uur per week. Tandartsen worden servicegerichter en hopen zo meer patiënten te trekken. Ruimere openingstijden zijn een goed voorbeeld van betere service naar patiënten, aldus Kune Burgers van 123tandarts.nl. Een voordeel van de ruimere openingstijden is dat patiënten vaker na zessen nog een afspraak kunnen maken met de tandarts. In 2012 was nog slechts 9,2% van de tandartspraktijken één avond per week na zes uur open, maar in Limburg Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Utrecht Em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman. (foto: Ben Adriaanse) naar dr. Theodore Dentz, die de medaille in 1927 als eerste ontving. De lector in de tandheelkunde aan de Universiteit van Utrecht (sinds 1877) wordt beschouwd als de grondlegger van de universitaire tandheelkundige opleiding in Nederland. In de zaal waren vijf eerdere ontvangers van de Dentz-medaille aanwezig. Onder hen prof. dr. Isaac van der Waal, die de onderscheiding in 1998 ontving voor zijn werk op het gebied van de kaakchirurgie, oral medicine en (vooral) mondziekten. De laatste ontvanger van de prijs is prof. dr. M.A.J. Eijkman. Hij kreeg de medaille in 2003 door zijn bij drage aan de wetenschap en zijn rol als eerste tandheelkundige ombudsman. Eijkman was naar eigen zeggen destijds erg gelukkig met de onderscheiding, omdat een werkpaard ook weleens een klontje verdient is dat percentage opgelopen tot 12,5%. Opvallend is dat niet in de Randstad, maar juist in Groningen het hoogste percentage tandartsen, ruim 25%, na zessen open is. Op vrijdagmiddag zijn nog steeds veel tandartspraktijken gesloten. In 2012 was 31,6% van de tandartsen op vrijdagmiddag dicht, in 2013 was dit 28%. Een uitschieter naar boven vormen de Drentse tandartsen: maar liefst 59,5% van hen is op vrijdagmiddag gesloten. (bron: Zeeland Zuid-Holland Nederland In 2012 was een tandartspraktijk gemiddeld 39,1 uur per week open, in 2013 is dat toegenomen tot 42 uur. (bron: 123tandarts.nl)

3 december 2013 dental tribune - netherlands edition Binnenlands nieuws 3 Ongerustheid over kauwspier- en kaakgewrichtsklachten bepalend voor behandelbehoefte Tandheelkunde in 2014 nauwelijks nog volledig vergoed AMSTERDAM Zorgverleners zouden bij de behandeling van patiënten met temporomandibulaire disfunctie (TMD) eerst de ongerustheid van de patiënt ten aanzien van de TMD-pijn moeten achterhalen, voordat ze overgaan tot een behandeling. Dat stelt fysio therapeut Annemiek Rollman van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) in haar promotieonderzoek. Daarin onderzocht ze de rol van biopsychosociale factoren op het ontwikkelen van TMDpijn en het gedrag ten aanzien van het zoeken naar een behandeling. Rollman maakt in haar onderzoek onderscheid tussen care seekers (patiënten die behandeling zochten bij een van de zeven deelnemende tandheelkundige centra) en non-care seekers (patiënten die geen behandeling zochten). Non-care seekers vond ze door de straat op te gaan en enkele duizenden mensen te benaderen over eventuele pijnklachten en behandelbehoefte. Uit haar onderzoek blijkt dat care seekers niet alleen meer pijn hebben, maar ook meer verontrust zijn over hun klachten dan non-care seekers : ze hebben onafhankelijk van de pijnintensiteit meer angst om de kaak te bewegen en meer catastrofale gedachten. Bovendien bleek dat ook het herhaald zoeken van behandeling bij verschillende zorgverleners gekoppeld is aan die catastro fale gedachten. Verras- send genoeg hadden de ernst van de pijn, depressie en sociale steun (invloed van familie en vrienden) geen invloed op hoeveel behandelaars werden bezocht. TMD is een verzamelnaam voor pijn en functiebeperkingen aan kauwspieren en/of het kaakgewricht. Het verschijnsel toont overeenkomsten met andere chronische musculoskeletale aandoeningen als lage rugpijn en nekpijn. Ongeveer de helft van de mensen met TMD-pijnklachten zoekt behandeling voor hun klachten. Bij patiënten met aanhoudende klachten kan pijn verstrekkende gevolgen hebben: chronische pijn kan niet alleen een verslechtering van lichamelijke functies tot gevolg hebben, maar kan ook leiden tot emotionele problemen en een verminderde kwaliteit van leven. Omdat care seekers meer zorgen vertoonden rond hun klachten dan non-care seekers, is het belangrijk dat zorgverleners die TMD-patiënten behandelen de overtuigingen van de patiënt rond zijn of haar klachten verifiëren. De bevindingen uit dit onderzoek onderstrepen het belang van het geruststellen van de patiënt en benadrukken dat dit een essentieel onderdeel van de behandeling moet zijn. Annemiek Rollman verdedigde haar promotieonderzoek Improvement and care seeking for temporomandibular-pain complaints op 27 november. (bron: ACTA) Nederlander meer kwijt aan tandarts dan Belg AMSTERDAM Een Nederlander betaalt bijna 30% meer van zijn tandartskosten zelf dan een Belg. Dat blijkt uit onderzoek van Zorgverzekeringvergelijken2014. nl. Deze conclusie is opmerkelijk, aangezien de tarieven van Nederlandse tandartsen lager liggen dan die van hun Vlaamse vakgenoten. De zorgvergelijker verklaart de hogere kosten doordat de basisverzekering in Nederland geen vergoeding biedt voor tandheelkunde aan mensen boven de 18 jaar. Als de consument twee keer per jaar naar de tandarts gaat voor Het geruststellen van de patiënt is essentieel een periodieke controle, beide keren tandsteen weg moet laten halen en eenmaal een gaatje heeft, is hij volgens de tandartstarieven van de Nederlandse Zorgautoriteit 86,74 euro kwijt. In België bedragen de kosten voor deze behandelingen meer, namelijk 99,48 euro, maar de Belgische patiënt hoeft daarvan gemiddeld maar 24,51 euro zelf te betalen. Wel moet in acht genomen geworden dat het Nederlandse en het Belgische zorgstelsel moeilijk te vergelijken zijn. In België zijn er geen zorgverzekeringen, maar is er een ziekenfonds, aldus Samantha Stroombergen, content manager van Zorgverzekeringvergelijken2014.nl. De Belgische werknemer betaalt 3,55% van zijn brutoloon aan gezondheidszorg. Daarnaast moeten hij zich voor 25 euro per jaar verplicht aansluiten bij een van de ziekenfondsen, ook wel mutualiteiten genoemd. Vervolgens betaalt hij het ziekenfonds maandelijks een bijdrage tussen de 5 en 10 euro. (bron: AMSTERDAM Aanvullende zorgverzekeringen gaan volgend jaar minder zorg vergoeden. Dat blijkt uit een analyse van aanvullende zorgpakketten van Zorgkiezer.nl. De aanvullende pakketten worden volgend jaar duurder, maar verzekerden krijgen daar minder zorg voor terug, aldus directeur Peter Ruys van de vergelijkingssite in de Volkskrant. Vrijwel geen enkele zorgverzekeraar zal in 2014 fysio therapie en tandheelkunde nog volledig vergoeden. Als gevolg van de versobering van de aanvullende pakketten moeten vooral ouderen en chronisch zieken na 1 januari een groter deel van hun zorg zelf betalen. Een paar verzekeraars, waaronder Stad Holland, Interpolis en De Friesland, schrappen hun meest uitgebreide aanvullende pakketten zelfs volledig. Zorgverzekeraars beperken de aanvullende zorgverzekeringen omdat jongeren nauwelijks nog voor een aanvullende zorgverzekering kiezen. In 2006 was 93% van de Nederlanders aanvullend verzekerd, in %. De verzekeraars verwachten dat de daling doorzet en zonder de premies van de gezonde jongeren, die zelf doorgaans nauwelijks zorg verbruiken, hebben de verzekeraars niet meer voldoende inkomsten om de volledige zorg van ouderen te vergoeden. Om jongeren toch aan zich te binden, kiezen de meeste zorgverzekeraars tegenwoordig voor premiedifferentiatie naar leeftijd: hoe ouder iemand is, hoe duurder de aanvullende zorgverzekering. Het grootste verschil in premie is te vinden bij zorgverzekeraar Zilveren Kruis Achmea: ouderen betalen voor de meest uitgebreide aanvullende verzekering, de Beter Af Plus Polis-4 sterren, maar liefst 285 euro per jaar meer dan jongeren. Econoom Wim Groot stelde in het televisieprogramma Radar dat niet alleen verzekerden en verzekeraars de oorzaak zijn van stijgende premies. Ook tandartsen, huisartsen en fysiotherapeuten dragen daaraan bij door creatief boekhouden met declaraties. Volgens hem zou een zorgverzekering zonder die declaratiefraude tientallen euro s per jaar goedkoper kunnen. Het opsporen van declaratiefraude is moeilijk en eigenlijk kan alleen de verzekerde zelf foute declaraties aan het licht brengen. Het probleem is dat de meeste mensen hun declaratieoverzicht niet begrijpen. De Nederlandse Zorgautoriteit gaat daarom de komende jaren werken aan het verbeteren van de inzichtelijkheid en begrijpelijkheid van gedeclareerde handelingen. De Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (NMT) heeft in een reactie op het programma laten weten dat zij iedere vorm van fraude afkeurt en dat een patiënt ervan op De pakketten worden duurder, maar verzekerden krijgen er minder zorg voor terug aan moet kunnen dat zijn tandarts goede zorg levert en zich houdt aan de wet- en regelgeving. De beroepsvereniging is er daarom voorstander van dat onderbouwde constateringen onder de aandacht van de NZa worden gebracht. De NMT benadrukt daarnaast het belangrijk te vinden dat de patiënt declaraties begrijpt: Wij doen er alles aan om de informatie voor de patiënt zo duidelijk mogelijk te maken. Op onze website allesoverhetgebit.nl lichten we daarom alle codes en behandelingen in begrijpelijke taal toe. De grootste verschuivingen in zorgverzekeringsland vinden plaats in de aanvullende verzekeringen, maar ook bij de basisverzekering verandert er iets: Zilveren Kruis Achmea, VGZ, CZ en Menzis gaan vanaf 2014 ook selectieve polissen aanbieden. Dat zijn polissen waarbij de klant een lager bedrag betaalt voor de zorgverzekering, maar daarvoor wel keuzevrijheid inlevert. Deze selectieve manier van inkopen zal moeten zorgen voor kostenbesparing en dat zal op termijn leiden tot een lagere premie. De selectieve polissen gaan over vaak voorkomende behandelingen als heup-, knie- en staaroperaties en zijn 8 tot 20% voordeliger dan een restitutiepolis bij dezelfde verzekeraar. De premies voor het basispakket dalen met gemiddeld 10%. Nu de nieuwe zorgpremies door alle zorgverzekeraars bekend zijn gemaakt, buitelen de vergelijkingssites over elkaar heen met analyses. Uit een onder zoek van de Volkskrant blijkt echter dat de drie grootste vergelijkingssites, Independer, Zorgkiezer en de Consumentenbond, tegenstrijdige adviezen geven over de goedkoopste en beste zorgverzekering. Soms bevatten de adviezen volgens de Volkskrant zelfs fouten. De uiteenlopende adviezen worden veroorzaakt door de presentatie van de zoekresultaten. In de top-3 van goedkoopste zorgpolissen toont Independer uitsluitend polissen van verzekeraars waarmee de organisatie een samenwerkingscontract heeft, zo liet de directeur van Independer weten. Zorgkiezer en de Consumentenbond tonen wel de goedkoopste zorgverzekeraar bovenaan, maar dat is bij allebei een ander, omdat ze verschillende kortingen hebben geregeld bij zorgverzekeraars. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft de Volkskrant laten weten de vergelijkingssites de komende weken nauwgezet te volgen, maar zegt ook dat het op zich niet vreemd is dat je bij de verschillende sites verschillende adviezen krijgt. Elke van hen heeft immers eigen contracten met verzekeraars, waardoor de aangeboden tarieven afwijken. (bronnen: de Volkskrant, Zorgkiezer.nl)

4 4 Interview dental tribune - netherlands edition december 2013 Minimaal invasief, maximaal gekort Interview met Peter Keizer, tandarts TEKST: LAURA VAN DEE FOTO S: CHARLES DUMAS Met de komst van de adhe sieve tandheelkunde is de hele restauratieve aanpak anders geworden, valt Peter Keizer met de deur in huis. De ervaren tandarts werkt twee dagen per week als tandarts-prothetist bij de Kliniek voor Parodontologie Amsterdam (KvPA) en twee dagen als algemeen practicus in de Tandartsengroepspraktijk Westzijde in Zaandam. Recentelijk verzorgde de KvPA een deel van de fotografie van het AccreDidact-programma Cementen, geschreven door J.V. Laverman. Sinds Keizer eind jaren zeventig als tandarts in de Zaanstreek begon, heeft zich voor zijn ogen een ware revolutie op veel tandheelkundige terreinen voltrokken. Dental Tribune besprak met Keizer de ontwikkelingen op het gebied van cementeren en zijn visie op de restauratieve tandheelkunde in het algemeen. U bent al ruim 34 jaar algemeen practicus. Op welke manier is het cementeren veranderd sinds het begin van uw carrière? Cementeren is complexer geworden en er zijn ontzettend veel nieuwe materialen ontwikkeld. Eind jaren zeventig gebruikten we vooral volledige kronen die met zinkfosfaatcement werden vastgezet. De volledige kroon ontleent zijn houvast aan de vorm van de preparatie. Door de ontwikkeling van de adhesieve tandheelkunde is het mogelijk het cement zowel aan de restauratie als aan het element te hechten. Daardoor is niet alleen meer de parallelliteit van de preparatie de retentie, lengte en resis tentie bepalend voor de houvast van de restauratie. Het is nu mogelijk met minder weefselop offering restauraties te plaatsen en dus gering tot minimaal invasief te werken, wat de vitaliteit en de levensduur van elementen ten goede komt. Ik ben dan ook zeer enthousiast over adhesieve tandheelkunde. Ik heb door de jaren heen heel wat kroon- en brugwerk naar tevredenheid met zinkfosfaatcement geplaatst, dom weg omdat er geen alternatief was. Maar het streven naar minder invasieve tandheelkunde in combinatie met betere cementen is voor mij nu de norm. Cementeren is een van de meest kritische stappen In het onlangs verschenen programma Cementen van AccreDidact wordt duidelijk dat het aanbod van bevestigingscementen zeer divers is. Welk type gebruikt u het meest? Bij de KvPA houd ik mij in de horizontale verwijssituatie bezig met de verfraaiing van het gebit, het maken van suprastructuren op implantaten en het over maken van oud kroon- en brugwerk. Bij de vervanging van oud kroon- en brugwerk gebruik ik, afhankelijk van het materiaal, gemodificeerd glasionomeercement. Bij adhesieve porseleinsoorten kies ik voor composietcement en wordt de procedure van hechten aan tandweefsel en restauratie een stuk bewerkelijker. Je moet het preparatieoppervlak van de stomp en de binnenkant van de kroon voorbewerken om de hechtings mechanismen in werking te stellen waarover deze cementen in potentie beschikken. Dit vergt behoorlijk wat tijd en niet elke tandarts heeft daar zin in. Daarom hebben fabrikanten nu ook eenstapssystemen ontwikkeld die zelfhechtend zijn. Waarom wij dat type cement niet gebruiken? Je moet keuzes maken. Een eenstapssysteem zal ongetwijfeld tijdwinst opleveren, maar ik blijf vooralsnog liever werken met het reeds jaren bewezen betrouwbaar driestapsconcept. Daarmee zeg ik niet dat een eenstapssysteem onbetrouwbaar zou zijn. Over gemodificeerd glasionomeercement is de afgelopen jaren goed en veel gerapporteerd en daarom is dat een veilige keuze. Voordat ik een specifiek materiaal kies voor de esthetische zone, overleg ik met de tandtechnicus. Tijdens een zogenoemd esthetisch consult bekijken we samen met de patiënt aan de hand van dia s naar conditie, kleur, glazigheid en benigheid van de elementen en of er bijvoorbeeld sprake is van een gegoten opbouw. De keuze van het materiaal van de toekomstige restauratie bepaalt vervolgens mede het type cement. Deze interactie met het laboratorium verbetert in hoge mate het eindresultaat, omdat details doorslaggevend zijn voor de uitstraling van de restauratie(s). U heeft ruime ervaring met cementeren. Wat zijn wat u betreft de valkuilen voor tandartsen die minder kennis over deze materie hebben? Cementeren is een van de meest kritische stappen bij het plaatsen van een restauratie; er kan veel fout gaan. Om te beginnen is het belangrijk dat een restauratie onder droge omstandigheden vastgeplakt wordt, bij voorkeur met gebruik van een cofferdam. Het werkterrein moet goed droog blijven en er mag geen speeksel of bloed bij het cementeren van de restauratie komen. Natuurlijk weet ik dat dit bij sommige monden moeilijk is en een cofferdam in veel gevallen niet gebruikt kan worden. Dan moeten watten rollen en goede afzuiging volstaan. Een goed hulpmiddel is het plaatsen van een retractiedraadje voorafgaand aan het cementeren. Een veel gemaakte fout is overmatig gebruik van cement. Sommige tandartsen denken: Ik kan beter te veel cement gebruiken dan te weinig. Hierdoor kan het gebeuren dat de seating van de restauratie niet goed is. De kroon komt niet goed op zijn plaats omdat te veel cement moet worden weggedrukt. De literatuur is hier heel duidelijk over. Ik ben van mening dat het belangrijk is dat de tandarts zelf, niet de assistente, het cement aanbrengt in de restauratie. Daarnaast is het zeker bij volledig porseleinen restauraties zeer onverstandig om te veel druk op te bouwen bij het wegpersen van cement. Dat kan namelijk microcracks tot gevolg hebben. Uitgehard cement is lastig weg te halen en dat geldt zeker voor composietcement dat tand kleurig is waardoor het moeilijker te onder scheiden is van de restauratie. Een loepbril, of nog beter een microscoop, zijn dan van grote waarde. Mocht een algemeen practicus zich niet competent genoeg voelen bij dit aspect van restauratieve tandheelkunde, dan is het geen probleem om ook voor regulier kroon- en brugwerk te verwijzen naar een collega. Horizontale verwijzing naar gedifferentieerde collega s vergroot de mogelijkheden tot functieherstel van de dentitie en is naar mijn mening een zegen voor onze patiënten. Het wordt de beroepsgroep onmogelijk gemaakt vakmatig te excelleren Hoe zou uw ideale cement eruitzien? Er ontbreekt nagenoeg niets in het type cement dat ik nu gebruik. Try-in-pasta s maken het soms mogelijk met het cement de kleur van de restauratie nog een beetje te beïnvloeden. Het ideale cement bestaat niet, daarvoor zijn er te veel ontwikkelingen. Wat we nu een betrouwbare werkmethode vinden, is over tien jaar waarschijnlijk achterhaald. Daarbij komt dat de levensduur van producten pas achteraf duidelijk wordt. Ik adviseer om terug houdend te zijn met het gebruik van nieuwe producten die met veel tamtam in de markt worden gezet. Wees kritisch, lees de literatuur, bezoek congressen en ga niet alleen af op de prijs. Met het vaste tarievenstelsel wordt het uitvoeren van state of the art tandheelkunde ontmoedigd, wordt weleens gezegd. In hoeverre gaat deze vlieger op voor restauratieve behandelingen? Ik vind dat het de beroepsgroep onmogelijk wordt gemaakt vakmatig te excelleren door het huidige, verouderde UPT-systeem. Afgaande op de prestatiebeschrijvingen lopen Nederlandse tandartsen gedwongen zwaar achter ten opzichte van tandartsen uit ons omringende landen op het gebied van restauratieve en esthetische tandheelkunde. Dit komt doordat een scala aan noodzakelijke en algemeen geaccepteerde verrichtingen ontbreekt in het tarievenstelsel. De kennis uit het standaardwerk Bonded Porcelain Restorations in the Anterior Dentition van Magne en Belser, dat al in 2002 werd gepubliceerd, zie ik in geen enkel opzicht terug in het UPT-boekje. Parodontologen en endodontologen hebben de betreffende hoofdstukken aardig weten aan te passen aan de ontwikkelingen in hun vakgebied. Bij restauratieve tandheelkunde is dat helaas niet gelukt. Terwijl juist restauratieve tandheelkunde het merendeel uitmaakt van het takenpakket van de tandarts. > lees verder op pagina 6

5

6 6 Interview dental tribune - netherlands edition december 2013 > vervolg van pagina 4 Waar zou het UPT-systeem op adhesief en restauratief gebied dringend aangepast moeten worden? Er is slechts één code voor een (partiële) kroon en die is inclusief het plaatsen van de kroon. Recent heb in mijn archief nog de codes uit 1991 opgediept. Op het gebied van V- en R-codes is sindsdien vrijwel niets veranderd, terwijl er de afgelopen twee decennia compleet nieuwe inzichten, technieken en materialen zijn bijgekomen. Er wordt in de codes geen onderscheid gemaakt tussen adhesief en niet-adhesief kroon- en brugwerk. Adhesieve tandheelkunde is fantastisch, maar het is ook zeer bewerkelijk en daarom moet een tandarts daar meer tijd voor kunnen noteren. Het huidige UPT-systeem ontmoedigt innovatie: minimaal invasief is Geef de tarieven van de uitgebreidere behandelingen vrij maximaal gekort. Aan kennis en kunde ontbreekt het bij de meeste collega s niet, maar je moet behoorlijk gedreven moet zijn om binnen het keurslijf van het UPT-systeem adhesieve tandheelkunde te bedrijven. Wetenschappelijke verenigingen hebben meerdere pogingen gedaan om het UPT-stelsel op het gebied van restauratieve tandheelkunde aangepast te krijgen, maar die vonden weinig gehoor bij de Nederlandse Zorgautoriteit. Als je van de professie eist dat zij zich naschoolt, ze bombardeert RAI Congrescentrum Amsterdam Vrijdag 7 februari 2014 Walter van Driel Michiel de Cleen Marga Ree Ron Fransman met regels en aller lei kostenverhogende maatregelen, wees dan ook zo sportief om de professie de tools te geven de bijgeschoolde kennis in praktijk te brengen volgens de laatste vakinhoudelijke inzichten. Zijn vrije tarieven een oplossing? Het zou een goede zet zijn om bijvoorbeeld de tarieven van uitgebreidere tandheelkundige behandelingen zoals kroon- en brugwerk en de esthetische tandheelkunde vrij te geven, terwijl de mondzorg voor de jeugd en de basiszorg hun vaste tarieven blijven behouden. 70% van de tandheelkunde is privaat gefinancierd, dus het verzekeringsgestuurde gedeelte maakt slechts een beperkt gedeelte uit van het geld dat in de tandheelkunde omgaat. Wie betaalt bepaalt, is een oude stelregel, en dat is in dit geval de patiënt. Een door een trauma verloren frontelement in een gave dentitie met een hoge lachlijn is een van de moeilijkste indicaties voor het tandheelkundig team, maar de beschreven codes zijn heel beperkt, terwijl je vele technieken kunt toepassen om het prachtig te maken. Als je een code te veel opvoert, wordt je door de zorgverzekeraar afgeserveerd en heet dat niet-doelmatig handelen. Binnen de KvPA worden gecompliceerde implantologische behandelingen multidisciplinair besproken en uitgevoerd. Heeft u een voorkeur voor het cementeren of het verschroeven van cement? Bij de KvPA gebruiken we beide technieken, want voor allebei is wat te zeggen. Toen wij 25 jaar geleden begonnen met implantologie, was verschroeven de enige mogelijkheid, maar dat gaf vaak Endodontische radiologie: zien is weten Openen voor endodontische diagnostiek en behandeling Calciumhydroxide: doen of niet doen? Invasieve cervicale resorptie: hoe behandelen? Rubberdam(ned?) De verkleurde voortand: endodontische overwegingen Wortelkanaalcementen: bent u nog up-to-date? Irrigatie tot in de puntjes geregeld geen mooi resultaat. Schroefgaten maskeren met composiet bleef een compromis. Destijds was het belangrijk dat een implantaat bleef zitten en dat er functieherstel was bereikt, het esthetische resultaat kwam op de tweede plaats. Nu staat de esthetiek voorop. Omdat er tegenwoordig ook onderstructuren van zirkonium in plaats van metaal zijn, geeft verschroeven in combinatie met een composietvulling een prima resultaat. Het voordeel van verschroeven ten opzichte van cementeren is dat er geen problemen met vocht of het doorpersen van cement in de peri-implantaire weefsels kunnen ontstaan. Het nadeel is dat verschroeven de stijfheid van de zirkoniumrestauratie verzwakt. Als we cementeren, kiezen we bijna altijd voor tijdelijk cement. Ik vind het namelijk prettig om Vier sprekers, acht lezingen bij problemen de restauratie en de implantaatopbouw eenvoudig te kunnen demonteren. Meer nog dan bij natuurlijke elementen is bij implantaatgedragen kronen het gevaar voor cementtrapping aanwezig. In een begeleidend schrijven leggen we de patiënt uit waarom voor de oplossing permanent tijdelijk cement is gekozen. Bent u enthousiast over de recente innovaties in de restauratieve tandheelkunde? Interessante innovaties zijn de toenemende belangstelling voor de composietlayeringtechniek en additionals, kleine minimaal invasieve porseleinen restauraties. Met de layeringtechniek kan een tandarts wonderschone restauraties opbouwen met composiet, maar dat vergt gedegen ambachte lijke kennis en veel Schrijf nu in Organisatie: tijd. De V-codes voorzien daar in geen enkel opzicht in. Sommige tandartsen spelen noodgedwongen met codes, omdat ze hun patiënten deze technieken niet willen onthouden, maar wel de extra hoeveelheid tijd willen onder bouwen. Zij steken hun nek uit in het belang van de patiënt, tot iemand ze met een vermanend vingertje terechtwijst, of, erger nog, ze er letterlijk op afrekent. Je hoort mij niet zeggen dat iedereen de layeringtechniek en additionals moet gaan toepassen en dat de norm is daar is het indicatiegebied te klein voor en het is ook niet nodig. Het enige dat ik vraag is de professie de ruimte te geven om volgens de regelen der kunst te werken, voor degenen die deze ambitie hebben. Wat kunnen we de komende jaren verwachten? Ik maak me zorgen over de toekomst. Tandartsen die willen excelleren, moeten daar de gelegenheid voor krijgen. Patiënten die state of the art-tandheelkunde wensen, moeten voor tandheelkunde op het hoogste niveau kunnen kiezen. Er zijn genoeg mensen die het ervoor over hebben hun wintersportvakantie een jaartje over te slaan om bijvoorbeeld hun voortanden te laten opknappen met de meest recente technieken. Maar dan moeten ze wel weten dat die technieken bestaan. In het huidige tarieven stelsel wordt met name geen recht gedaan aan de mogelijk heden die adhesieve tandheelkunde in zijn ruimste zin biedt. Alhoewel onze beroepsorganisatie dat probleem onderkent, roept ze ook dat de tandheelkunde in Nederland zo n goede prijs-kwaliteitverhouding heeft vergeleken met de ons omringende landen. Ik ben daarentegen van mening dat het in Neder land op tandheelkundig gebied op een heleboel vlakken rammelt. Het zou helpen als patiëntenorganisaties of de Consumentenbond dit beseffen, want uiteindelijk is de patiënt de dupe. Na het vrije-tarievendebacle van vorig jaar hoeven wij van de zorgverzekeraars en de politiek weinig medewerking meer te verwachten.

7 Progressive Orthodontic Seminars Op 4-7 april 2014 start Progressive Orthodontic Seminars (POS) alweer met de 24e cursus orthodontie onder auspiciën van Donald B. McGann DDS Cursus Orthodontie De complete cursus orthodontie omvat een trainingsprogramma, waarin naast diepgaande theoretische kennisoverdracht ook plaats wordt ingeruimd voor praktijktrainingen. Na voltooiing van het programma is men in staat een groot aantal orthodontische afwijkingen bij zowel kinderen als volwassenen effectief te diagnosticeren en met succes te behandelen. Tijdens de workshops wordt gewerkt met uitneembare en vaste apparatuur. De complete cursus bestaat uit 12 x 4 dagen verdeeld over een periode van 1,5 tot 2 jaar. Gratis introductie seminar! Als u onze cursisten heeft gesproken, dan heeft u ongetwijfeld gehoord over de hoge kwaliteit van onze seminars. U bent welkom om dit zelf te ervaren op het GRATIS seminar dat wij geven op zaterdag 22 maart 2014 in Amstelveen. U kunt zich hiervoor opgeven bij: Progressive Holland Inc. Tel: Inbegrepen in de kosten voor de cursus is een door POS ontwikkelde software. Deze software wordt tijdens de cursus gebruikt, maar zal voor u ook daarna een waardevol programma zijn bij de behandeling van uw patiënten. Donald B. McGann DDS Kosten 1.475,00 per seminar inclusief lunch De vooraanstaande Amerikaanse tandarts en zijn ervaren medewerkers zetten zich wereldwijd in voor de Progressive Orthodontic Seminars. In korte tijd ontdekten ruim 400 Nederlandse tandartsen de nieuwe en vooral succesvolle methodes van Donald B. McGann. Cursuslocatie Amstelveen Tel. informatie Fax posortho@xs4all.nl Progressive Orthodontic Seminars Jupiter EE Amstelveen

8 8 Excerpt dental tribune - netherlands edition december 2013 Cementkeuze Dit is een fragment uit het recent verschenen nascholingsprogramma Cementen (AccreDidact), geschreven door J.V. Laverman. 5.1 OVERWEGINGEN BIJ HET KIEZEN VAN EEN CEMENT Bij bevestigingscementen rekenen we erop dat ze houvast bieden aan de restauratie zodat deze niet loskomt. Het ligt daarom in de rede de keuze van het cement primair te baseren op de preparatievorm en het materiaal waarvan de kroon vervaardigd is. Bij restauraties die zijn gegoten van een metaallegering hebben we te maken met preparatievormen die over macromechanische retentie, een strakke pasvorm en een goede randafsluiting beschikken. De kroonrand ligt bij deze restauraties veelal subgingivaal. Bovendien zijn de opaciteit en de kleur van het cement niet van invloed op de kleur van de kroon. Onder deze omstandigheden functioneren waterbasiscementen naar behoren. Van de waterbasiscementen komen de kunststofgemodificeerde glasionomeercementen als beste uit de bus. Deze eerste plaats danken ze aan hun zeer goede materiaalkundige eigenschappen, betrekkelijk eenvoudige verwerking, hun gebruiksgemak en de lage kosten. Kronen met een onderstructuur van zirkoniumdioxide kunnen ook met een kunststofgemodificeerd glasionomeercement worden vastgezet, al biedt cementeren met een actief kunststofcement wel extra zekerheid en leveren de tandkleur en translucentie van het cement bij schouderporselein een fraaier eindresultaat. De cementeerprocedure bij waterbasiscementen is snel, eenvoudig en minder techniekgevoelig omdat de hechtoppervlakken geen speciale voorbehandeling behoeven. Bij patiënten die allergisch zijn voor kunststoffen of bij wie de conditie van het parodontium niet optimaal is, kunnen waterbasiscementen voordeel bieden. Ook bij een slecht toegankelijk werkgebied kan het werken met een waterbasiscement uitkomst brengen. Er zijn echter ook klinische situaties waarin voor het vastzetten van een metalen restauratie juist beter een kunststofcement kan worden gebruikt. De achterliggende gedachte is dat deze cementen extra sterk zijn, kunnen hechten aan het tandweefsel en de kroon en, eenmaal verhard, bestand zijn tegen vocht. Voorbeelden van dergelijke situaties zijn: Het element heeft een zeer korte klinische kroon of is te conisch geprepareerd. Het kroon- en brugwerk wordt extra zwaar belast (bruggen met grote overspanningen, cantileverconstructies). Het pijlerelement is sterk gekanteld. Er is vanwege de randspleet een verhoogde kans op microlekkage en oplossen of wegpoetsen van het cement. De kroon is losgekomen en moet opnieuw worden vastgezet. Bij (partiële) restauraties van porselein zoals veneers, inlays, onlays, glaskeramiek of composiet en bij adhesiefbruggen behoren weefselbesparende preparatievormen die meestal weinig of geen macromechanische retentie geven. Om loskomen of breken te voorkomen moeten deze restauraties adhesief worden gecementeerd, dat wil zeggen worden vastgezet met een cement dat duurzaam hecht, zowel aan de kroon als aan het gebitselement. Hiervoor is een kunststofcement vereist. Ook omdat de kroonrand bij weefselbesparende preparatievormen veelal in het glazuur eindigt en supragingivaal ligt, heeft het gebruik van een cement met de juiste optische eigenschappen (lees: een kunststofcement) de voorkeur. Is de restauratie translucent, dan kan de kleur door middel van het cement zelfs nog enigszins worden aangepast. De nieuwste kunststofcementen zijn zelfhechtend en daardoor even gebruiksvriendelijk als waterbasiscementen. De eerste klinische resultaten zijn veelbelovend, maar langetermijnresultaten zijn nog maar beperkt voorhanden. Veel kunststofcementen zijn niet-zelfhechtend, hetgeen betekent dat de binnenkant van de kroon (metaal, glasbevattend of glasvrij keramiek, kunststof) en het preparatieoppervlak (glazuur, dentine, metaal, composiet) conform de richtlijnen van de cementfabrikant moeten worden voorbewerkt. In-vivo- en in-vitroonderzoek heeft uitgewezen dat het verkrijgen van een duurzame hechting aan dentine en metaal Afbeelding 42. Voor het vastzetten van kronen en bruggen die vervaardigd zijn van metaal en porselein zijn kunststofgemodificeerde glasionomeercementen de eerste keuze (foto: Ivoclar Vivadent). Afbeelding 40 en 41. Na verwijderen van het oude kroon- en brugwerk zijn de convergentiehoeken aangepast en de preparatiegrenzen verlegd. De omslepen hoektand werd met composiet opgebouwd. Door al deze maatregelen is er meer macromechanische retentie gecreëerd (foto s: Kliniek voor Parodontologie Amsterdam). Afbeelding Het adhesief cementeren van een porseleinen veneer met Clearfil Esthetic Cement. Eerst wordt gekeken of de restauratie op zijn plaats komt en hoe zwaar de approximale contactpunten zijn. Ook wordt gecheckt of de rubberdam het op zijn plaats zetten van de veneer niet verhindert. Na het passen wordt de veneer met HF geëtst (Porcelain Etch van Ultradent) en gesilaniseerd (Clearfil Ceramic Primer). Vervolgens wordt het glazuur seconden met K-Etchant Gel geëtst, schoongespoeld en drooggeblazen. Daarna wordt een druppel ED Primer II A gemengd met een druppel ED Primer II B. De gemengde primer wordt op het glazuur aangebracht (30 seconden laten inwerken), en met enkele korte luchtstootjes drooggeblazen. Vervolgens wordt de veneer, waarop wat cement is aangebracht, geplaatst. De overmaat aan cement wordt voorzichtig met een nat penseelborsteltje verwijderd. Eerst belichten we de restauratie 5 seconden en verwijderen we met een sonde of een scalpel (Blade 12 D) de nog resterende overmaat. Daarna wordt de restauratie afgedekt met glycerine-gel en opnieuw belicht (20 seconden per vlak). Tot slot worden de restauratieranden afgewerkt met fijne diamantboren, schuurstrips, siliconenpoints, en polijstmiddelen (foto s: Kliniek voor Parodontologie Amsterdam).

9 december 2013 dental tribune - netherlands edition Excerpt / Buitenlands nieuws 9 Afbeelding 47 en 48. Bij lichtdoorgankelijke restauraties leveren ook de kleur en de translucentie van het cement een bijdrage aan het eindresultaat (foto: Kliniek voor Parodontologie Amsterdam). (adhesiefbruggen) vaker mislukt dan aan (glasbevattend) keramiek VASTZETTEN VAN IMPLANTAATGEDRAGEN KRONEN EN BRUGGEN Het verdient aanbeveling implantaatgedragen kronen en bruggen zo veel mogelijk te verschroeven. Een verschroefde constructie is zonder grote risico s te verwijderen en opnieuw te plaatsen, bijvoorbeeld wanneer er porselein is afgebroken of als een abutment opnieuw moet worden vastgeschroefd. Bij korte abutments, die weinig retentie hebben, geeft verschroeven meer houvast dan cementeren. 42 Ook is er geen gevaar voor peri-implantitis (cementitis) ten gevolge van achtergebleven cement op de hals van het abutment als men niet cementeert maar verschroeft. De noodzaak om het tandweefsel onder de kroon met Afbeelding 49 en 50. Een op titanium abutments verlijmde brug die op implantaten wordt vastgeschroefd. De schroefgaten worden opgevuld met teflontape en vervolgens met composiet (foto s: Kliniek voor Parodontologie Amsterdam). cement af te sluiten, is bij implantaten niet aan de orde. Reden te meer om te verschroeven bij implantaten, zeker bij grote brugconstructies. Gecementeerd kroon- en brugwerk heeft de voorkeur wat betreft de esthetiek. Daarnaast zijn er klinische omstandigheden die verschroeven lastig of zelfs onmogelijk maken. Hiervan is sprake als voor het herbergen van de schroef geen ruimte is of als het schroefgat door de scheve stand van het implantaat niet in het occlusale of palatinale maar in een ander vlak dreigt terecht te komen. Bij verschroefde restauraties wordt het schroefgat opgevuld, eerst met een stukje teflontape en vervolgens met composiet. Uit onderzoek blijkt dat de keuze voor verschroeven of cementeren geen grote invloed heeft op de levensduur van implantaatgedragen constructies. 43 Bij verschroefd werk dat faalt, is de oorzaak vaak technisch van aard, bij gecementeerde constructies biologisch (botverlies of verlies van het implantaat). Bij implantaten hebben cementen die hechten aan tandweefsel of die fluoride afgeven, geen meerwaarde. Om implantaatgedragen kronen en bruggen vast te zetten, nemen practici liever geen cement dat veel retentie geeft, maar een zinkfosfaatcement. Het cement is bros en minder sterk waardoor brugconstructies doorgaans losgetikt kunnen worden (solitaire kronen lostikken is wel veel lastiger en, zeker als ze volledig van keramiek zijn gemaakt, niet zonder risico). Dat zinkfosfaatcementen eerder oplossen dan de meeste andere cementen, versterkt de keuze om zinkfosfaatcement te gebruiken. Ook zijn de cementresten wat gemakkelijker weg te halen. Een retractiedraadje is een goed hulpmiddel om de abutmentrand toegankelijk te maken en droog te leggen bij het cementeren. Tevens voorkomt de retractiedraad dat het cement diep in de sulcus terechtkomt. TempBond NE kan worden gebruikt om implantaatgedragen kronen en bruggen tijdelijk, en zelfs voor langere tijd, vast te zetten. Het verwijderen van cementresten moet uiterst voorzichtig gebeuren zodat er geen krassen in de hals van het abutment komen. Hiervoor worden weleens plastic scalers gebruikt. Honden onnodig gebruikt voor experimenten met dentale implantaten WASHINGTON, VS Een Amerikaanse universiteit heeft onnodig honden gebruikt bij experimenten met dentale implantaten. Dat stelt de Amerikaanse Humane Society of the United States (HSUS) op basis van undercoveronderzoek. Volgens de HSUS zijn de experimenten gedaan om de implantaten te vergelijken met concurrerende implantaten, terwijl dat wettelijk niet toegestaan is. Een undercoveronderzoeker van de organisatie werkte drie maanden lang als dierenverzorger in een laboratorium van de De Humane Society of the United States schat dat er in de Verenigde Staten per jaar ongeveer honden worden gebruikt voor onderzoek, experimenten en onderwijs. Twee maanden later werden de honden geëuthanaseerd Georgia Regents University. Hij voedde en speelde met zes grote honden die gebruikt werden bij experimenten met dentale implantaten en reinigde hun hokken. De HSUS meldt dat bij de honden in het voorjaar van 2013 al hun tanden werden getrokken, waarna er implantaten werden aangebracht in hun kaken. Twee maanden later werden de honden geëuthanaseerd en hun kaken werden voor botmonsters gebruikt. Universiteiten zijn verplicht om voldoen aan de federale Animal Welfare Act. Uit het onderzoek blijkt echter dat de Georgia Regents University zich niet op meerdere punten niet hield aan de federale wet en het federale beleid. De organisatie ontdekte dat uit een door de universiteit verstrekt protocol blijkt dat het onderzoek werd uitgevoerd om een concurrerend voordeel te behouden/een goede concurrentiepositie te behouden door een nieuw product te ontwikkelen. Een groot aantal van de geteste implantaten is goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration en daarom hadden in minstens twee van de onderzoeken in plaats van honden ook mensen als proefsubjecten kunnen fungeren. Uit gegevens van de Minnesota Board of Animal Health blijkt dat alle honden afkomstig zijn van één van de zes Amerikaanse dierenhandelaars met een vergunning. Die handelaars mogen honden en katten kopen via onder andere veilingen, onlinebronnen en vlooienmarkten. Alle honden uit het besproken experiment waren afkomstig van een handelaar uit Minnesota die eerder is beschuldigd van schendingen van de Animal Welfare Act, onder andere door honden van niet geautoriseerde bronnen aan te schaffen. Volgens de HSUS kunnen alle honden in het experiment met dentale implantaten potentieel gestolen huisdieren zijn. De HSUS heeft samen met het Amerikaanse Ministerie van Landbouw en het National Institutes of Health s Office of Laboratory Animal Welfare een wettelijke aanklacht ingediend waarin wordt opgeroepen tot nader onderzoek naar de uitkomsten van hun undercoveronderzoek. (bron: Dental Tribune International)

10

11 december 2013 dental tribune - netherlands edition Buitenlands nieuws 11 Eerste artificiële strottenhoofd geplaatst Franse onderzoekers hebben een titanium implantaat ontwikkeld dat het menselijk strottenhoofd kan vervangen. (foto geplaatst met toestemming van PROTiP) gische procedure om een opening via de nek in de luchtpijp te creëren, waardoor de patiënt kan ademen door een tube die in zijn of haar keel geplaatst is na een laryn gectomie. Met de nieuwe procedure hopen de onderzoekers patiënten te helpen weer te kunnen ademen, praten en normaal te eten. (bron: Dental Tribune International) Ouders veroordeeld voor tandheelkundige verwaarlozing LEOBEN, OOSTENRIJK De ouders van een vier jaar oud meisje dat twee jaar geleden overleed na een tandheelkundige ingreep, zijn door het Oostenrijkse Hof veroordeeld voor verwaarlozing. Dat meldt de Oostenrijkse krant Neues Volksblatt. De artsen moesten de melkelementen van het meisje onder algehele anesthesie verwijderen, omdat haar ouders nog nooit met haar bij de tandarts waren geweest. Tijdens de operatie kreeg ze een longspasme en overleed. De aanklager gaf aan dat toen het kind twee jaar oud was, haar gebit er al zeer slecht aan toe was. Daarom drong een kinderarts er destijds bij de moeder twee keer op aan een tandarts te bezoeken. De moeder erkende de mondproblemen, maar wierp tegen dat het meisje nooit over kiespijn had geklaagd. De verdachte vertelde dat het kind veel zoetigheden at en dronk. Een medisch inspecteur constateerde dat de tandwortels van het meisje volledig verrot waren. De vader en moeder zijn veroordeeld tot respectievelijk zeven en vijf maanden cel. Zij kunnen nog in beroep gaan tegen de uitspraak. De rechtszaak tegen de verantwoordelijke artsen is geschikt. (bron: Dental Tribune International) STRAATSBURG KNO-artsen van de Universiteit van Straatsburg hebben in samenwerking met een Franse producent van medisch instrumentarium voor de eerste keer succesvol een artificieel strottenhoofd bij een patiënt geïmplanteerd. De artsen hopen dat het instrument kanker patiënten die een laryngectomie hebben ondergaan kan helpen om weer normaal te ademen, praten en eten door het bovenste ademhalingskanaal. Het hulpstuk, genaamd ENTegral, is ontwikkeld door PRO- TiP, een Franse producent van medische instrumenten die toepassingen ontwikkelt voor patiënten met een disfunctioneel strottenhoofd. Het apparaat is in juni 2012 geimplanteerd bij een 65-jarige man door dr. Christian Debry, een professor aan het KNO-departement van de Universiteit van Straatsburg. Het chirurgische team verwijderde bij de man, die leed aan strottenhoofdkanker, het strottenhoofd. Vervolgens implanteerden Debry en zijn team een titanium ring, het eerste onderdeel van het kunststrottenhoofd, om de natuurlijke connectie van het strottenhoofd met de luchtpijp te herstellen. Tijdens een tweede operatie in november Nieuwe mogelijkheden voor patiënten met strottenhoofdkanker 2012 werd de plaatsing van het strottenhoofd voltooid met de invoeging van een ventielgebaseerd instrument. Volgens PROTiP was de patiënt na plaatsing van het instrument, dat gedeeltelijk de natuurlijke functies van het strottenhoofd overneemt, in staat om te ademen door zijn bovenste ademhalingskanaal. PROTiP en de universiteit hebben aangekondigd dat zij de technologie en de chirurgische procedure verder zullen ontwikkelen voordat de therapie breder beschikbaar zal worden. Ze hebben ook een klinische studie op Europees niveau aangekondigd. Volgens Cancer Research UK werden in nieuwe gevallen van strottenhoofdkanker gediagnosticeerd, waarvan in Europa. Gewoonlijk onder gaan patiënten een thracheo stomie, een chirur- PREMIUM 3.0 PROPHYLAXE SUB -EN SUPRAGINGIVAAL } DE AIR-FLOW handy 3.0 THE BIG PLUS IN PROPHYLAXIS Powdered by > AIR-FLOW PLUS POEDER Nieuw, op Erythritol basis, voor comfortabele, pijnloze* en efficiënte** behandelingen * 100% van de proefpersonen hebben geen pijn ondervonden tijdens de behandeling EMS steekproef in 15 praktijken (juli-augustus 2012) ** EMS labtest: 3 bar, 5mm EMS SWISSQUALITY.COM AIR-FLOW is een merk van EMS Electro Medical Systems SA, Zwitserland

12 De specialiteiten van in een UNIEK AANBOD + Speciaal voor het einde van het jaar bieden wij u de mogelijkheid om tegen een gereduceerde prijs een voor dentale professionals samengesteld ORAL-B EINDEJAARSPAKKET te bestellen. + Het EINDEJAARSPAKKET bestaat uit: 1 D34 Triumph met Smartguide met: - 2 TriZone opzetborstels - 2 Precision clean opzetborstels - 1 Sensitive opzetborstel - 1 Floss Action opzetborstel - 1 Interspace opzetborstel - 1 3D white opzetborstel - 1 Tongreiniger - 1 Reisetui - 1 Poetsinstructie DVD 1 Pro-Expert Premium Tandpasta 1 Pro-Expert Multiprotection Tandpasta 1 Pro-Expert Premium Floss 1 Pro-Expert Multiprotection Mondwater 54,99 * ex BTW Maak uw bestelling via onze website: benelux.professionalorderoralb.com Log in met de code: XMAS2013 Let op: de code is gevoelig voor hoofdletters en kleine letters. Het aanbod is exclusief voor tandartsen, mondhygiënisten en preventie-assistenten en geldig tot 31 december 2013 of zolang de voorraad strekt. Max 2 eindejaarspakketten per persoon. 28,99 * ex BTW Voor de KLEINTJES ONDER ONS, biedt Oral-B een speciaal samengesteld pakket aan voor een gereduceerde dentale professional prijs. Het KIDSPAKKET bevat: 1 D10 Mickey Mouse elektrische borstel - 1 Mickey mouse opzetborstel 1 Stages 2 tandpasta 1 Tekenmok met kleurpotloden Maak uw bestelling via onze website: benelux.professionalorderoralb.com Log in met de code: KIDS2013 Let op: de code is gevoelig voor hoofdletters en kleine letters. Het aanbod is exclusief voor tandartsen, mondhygiënisten en preventie-assistenten en geldig tot 31 december 2013 of zolang de voorraad strekt. Speciaal voor de dentale professional die graag UIT WIL BLINKEN biedt Oral-B het Oral-B Black pakket aan. *Adviesprijs, de uiteindelijke verkoopprijs wordt bepaald door de distributeur. Het BLACK PAKKET bevat: 1 PC Black 7000 met Smartguide met - 1 Precision clean opzetborstel - 1 Floss action opzetborstel - 1 exclusieve reisetui Deze Black edition heeft bovenop de 5 poetstanden van een D34 Triumph met Smartguide, 1 extra poetsstand; tongreiniging. Het reisetui is van hoogstaande kwaliteit en heeft een exclusieve afwerking van zowel de binnenkant als de buitenkant. 149,99 * ex BTW Maak uw bestelling via onze website: benelux.professionalorderoralb.com Log in met de code: BLACK7000 Let op: de code is gevoelig voor hoofdletters en kleine letters. Het aanbod is exclusief voor tandartsen, mondhygiënisten en preventie-assistenten en geldig tot 31 december 2013 of zolang de voorraad strekt. Max 2 black pakketten per persoon.

13 december 2013 dental tribune - netherlands edition Wetenschap 13 Kleur in de tandheel kunde: kunst of wetenschap? AMSTERDAM De juiste tandkleur voor tandheelkundige materialen is te bepalen met een instrument dat licht in verschillende kleuren opsplitst: een spectrophotometer. Dit meetinstrument zorgt ervoor dat de juiste kleur op een wetenschappelijke, geobjectiveerde wijze wordt bepaald en het esthetisch resultaat niet meer afhangt van de ervaring van de tandtechnicus, zoals nu vaak het geval is. Dit stelt Ghazal Khashayar van het Academische Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) in haar promotieonderzoek. Khashayar onderzocht de wetenschappelijke aspecten van kleurbepaling en de betrouwbaarheid van objectieve beoordelingsmethodes voor kleurselectie en hun onderlinge correlatie. Verder bekeek zij de invloed van de gelaagde tandopbouw op de totale kleur en het gedrag van de verschillende restauratieve materialen. Om ervoor te zorgen dat een restauratie met tandheelkundige materialen zoals composiet of porselein van bijvoorbeeld een voortand niet opvalt, is het belangrijk dat de gerestaureerde tand qua kleurstelling lijkt op de buurtanden. Maar dat is voor veel tandartsen (en tandtechnici) erg lastig te realiseren. De dikte van de verschillende lagen van composiet bijvoorbeeld, heeft invloed op de kleur en de translucentie van de restauratie. Als de kleur met de eigen ogen wordt beoordeeld wat nu gebruikelijk is is het een subjectief proces. Aan de hand van klinisch en laboratoriumonderzoek ontdekte Khashayar dat die beoordeling ook met een spectrophotometer kan plaatsvinden. Toch constateert de promovendus ook dat kleurmetingen met spectrometers weliswaar betrouwbaar zijn, maar geen recept voor het opbouwen van de restauratie in laagjes. Khashayar onderzocht daarom ook verschillende technieken op dat gebied en stelt dat de directe natural layering - techniek bedoeld om de natuurlijke opbouw van de tanden na te bootsen de beste resultaten oplevert. De resultaten van het onderzoek kunnen ervoor zorgen dat restauraties aan de tanden in de toekomst minder zichtbaar worden. Zeker bij patiënten met restauraties aan de (zichtbare) frontelementen kan dit tot een esthetisch mooier resultaat leiden. Khashayar is gepromoveerd op donderdag 28 november. (bron: ACTA) Moeders geplaagd door dentale problemen De zekerheid van topklinische nascholing Programma 2013/2014 Tandletsel in de praktijk Moderator: em. prof. dr. Paul Wesselink Data: zaterdag 28 september 2013 & zaterdag 12 oktober 2013 Modern cariësmanagement in restauratief perspectief Moderator: dr. Guus van Strijp Data: zaterdag 30 november 2013 & zaterdag 7 december 2013 Veilig werken in de tandheelkunde: Risicomanagement t.b.v. mens, materialen en communicatie Moderator: prof. dr. Fred Rozema Data: zaterdag 25 januari 2014 & vrijdag 31 januari 2014 Toepassing van richtlijnen: To do, or not to do is not the question Moderator: dr. Irene Aartman Data: zaterdag 29 maart 2014 & vrijdag 4 april 2014 Ongelijke behandeling; de tandheelkundige zorg van de toekomst? Een thema rondom erfelijkheid Moderator: dr. Corine Visscher Data: zaterdag 17 mei 2014 & vrijdag 23 mei 2014 Up-to-date 2014 Moderator: Joris Muris welijke en mannelijke participanten vergeleken. Bij mannen werd geen verband tussen het aantal elementen en het aantal kinderen gevonden. De wetenschappers vermoeden daarom dat een aantal pathologische en sociale factoren elementverlies bij vrouwen met meerdere kinderen veroorzaakt. Ze adviseren om zwangere vrouwen meer informatie te ver- Data: zaterdag 21 juni 2014 & zaterdag 28 juni 2014 TOKIO Moeders van meerdere kinderen zijn vatbaarder voor mondziekten en elementverlies. Dat blijkt uit onderzoek van het Japanse Tokyo Medical and Dental University en het National Cancer Center. Hoe meer kinderen een vrouw gedurende haar leven krijgt, hoe groter de kans dat zij minder functionele tanden heeft. In het onderzoek werden vroustrekken over hun mondgezondheid en hen tijdens de zwangerschap goed in de gaten te houden. De resultaten zijn gebaseerd op gegevens van meer dan 1500 vrouwen en mannen afkomstig uit twee nationale dentale onderzoeken uit 1990 en Vrouwen met twee kinderen vormden de meerderheid. Een vierde van de vrouwen had drie kinderen gekregen en een op de dertig vrouwen vier. Onder de mannen was de verdeling van het aantal kinderen min of meer gelijk. (bron: Dental Tribune International) Hoe meer kinderen een vrouw heeft, hoe groter de kans op elementverlies en andere dentale problemen. Word nu lid per 1 september aanstaande en ontvang een compleet nascholingspakket voor 1.120,-, bestaande uit: Keuze van 3 van de 6 themadagen 6 nascholingstijdschriften 6 kennistoetsen 2 webtv-uitzendingen Totaal: 35 KRT-punten per jaar Schrijf u in via Heeft u nog vragen? Bel dan met Floor van Andel op of stuur een naar qp@acta.nl. Quality Practice is onderdeel van ACTA Dental Education B.V., Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam. Telefoon: De algemene voorwaarden staan vermeld op Ghazal Khashayar (ACTA).

14 P R O F E S S I O N A L M E D I C A L C O U T U R E EXPERIENCE OUR ENTIRE COLLECTION ONLINE

15 december 2013 dental tribune - netherlands edition Reportage 15 Stichting Onafhankelijke Hulpverlening roert zich opnieuw Voor veel tandartsen is de maat vol TEKST EN FOTO: BEN ADRIAANSE De lucht is grijs als we afreizen naar Laren voor een gesprek met de Stichting Onafhankelijke Hulpverlening (SOH). Al even donker zijn de wolken die zich momenteel boven de Nederlandse mondzorgaanbieder samenpakken, aldus voorzitter Herman van Nouhuys. In 1986 kwam de stichting in opstand tegen de invoering van het Uniform Particulier Tarief (UPT). Nu, 27 jaar later, is de SOH er weer. De tijd is rijp voor een omslag. Waarom staat de SOH juist nu weer op? Van Nouhuys: Uit allerlei hoeken krijgen we signalen dat de Nederlandse mondzorgaanbieder de recente ontwikkelingen spuugzat is. Men voelt zich de afgelopen jaren van links naar rechts gestuurd, met alle chaos en imagoschade van dien. Daarbij zien we dat beleidsmakers zich stelselmatig doof houden voor signalen uit het veld. Voor individuele tandartsen is het moeilijk hier iets aan te doen. Zij zijn kwetsbaar, omdat zij ondernemer zijn en daarom hun eigen financiële en beroepsbelangen hebben. Maar we zien helaas ook dat de beroepsorganisaties er niet adequaat op (kunnen) reageren. Daarom hebben diverse collega s ons gevraagd om als onafhankelijke stichting de handschoen weer op te nemen. Directe aanleiding daarvoor was het kostprijsonderzoek, dat symptomatisch is voor het huidige, verkeerde beleid. Voldoen de beroepsverenigingen NMT en ANT niet als spreekbuis van tandartsen? Zij zijn er toch om de professie te vertegenwoordigen? Beroepsverenigingen hebben een lastige positie. Zij zijn in de eerste plaats opgericht om namens de beroepsgroep te spreken, maar intussen laveren zij tussen allerlei belangen. Zo kan het gebeuren dat het belang van Herman van Nouhuys studeerde in 1973 af als tandarts aan de Universiteit Utrecht. Vanaf het begin van zijn carrière stak hij zijn nek uit door het opzetten van allerlei activiteiten en instanties. Zo richtte hij in 1986 de SOH op en in 1995 de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT). Daarnaast voert hij al vele jaren een kleine mondzorgpraktijk in Bilthoven en was hij actief in het bevorderen van goede mondzorg in diverse ontwikkelingslanden. zo n organisatie niet volledig samengaat met dat van haar leden. Vanuit die kritiek heb ik destijds de ANT opgericht. Maar zelfs een relatief kleine en scherpe vereniging als de ANT heeft belangen en ook daar lopen die inmiddels niet parallel aan die van haar leden. Voor de SOH geldt dat niet, wij zijn volledig onafhankelijk en handelen zuiver in het belang van de mondzorgaanbieder en -ontvanger. U wilt naar eigen zeggen een frisse wind laten waaien door de mondzorg. Momenteel wordt het mondzorgsysteem aan de top vormgegeven en down uitgevoerd. Dat willen we omdraaien. We willen laten zien wat het beleid van bovenaf voor consequenties heeft. Vervolgens willen we met elkaar tot een plan komen dat past bij waar wij als beroepsgroep voor staan: kwaliteit. Het is een mooi ideaal om als beroepsgroep het beleid opnieuw vorm te geven, maar uiteindelijk is het de overheid die de regels voor de mondzorg definieert. Wat wilt u via de professionals zelf bereiken? Veel mondzorgverleners zijn onvoldoende op de hoogte van de effecten van het beleid. Wij gaan de tandartsen hierover inlichten, Is er soms een diepgeworteld wantrouwen tegen de tandarts? en via hen de patiënten. Als er bij beide groepen meer bewustwording ontstaat, ontstaat een voor hervormingen gunstig klimaat en kunnen de beleidsmakers uiteindelijk niet meer om ons heen. De SOH wil laten zien dat het systeem anders moet, omdat het huidige verrichtingensysteem zorgt voor een kostenexplosie en kwaliteitsdaling en zelfs fraude uitlokt. Fraude? Recent werd een aflevering van Radar gewijd aan malversaties die plaatsvinden met tandheelkundige declaraties. Dat gebeurt niet zomaar. Het verrichtingensysteem is nu eenmaal niet ingericht op een op kwaliteit gerichte tandheelkunde. Zo biedt het onvoldoende mogelijkheden om investeringen in zeer nuttige state of the art-apparatuur, zoals een behandelmicroscoop, te verdisconteren in de prijzen. Feitelijk word je ontmoedigd om je praktijk optimaal in te richten. Deze problematiek kan tot gevolg hebben dat juist tandartsen die het beste met hun patiënten voorhebben een beetje creatief zijn met hun boekhouding en zich daardoor bezondigen aan fraude. Toch worden zij aan de hoogste boom gehangen. Als het kostprijsonderzoek leidt tot een tariefdaling, is het effect dramatisch: de productie zou stijgen en de kwaliteit dalen. Daardoor zou een tariefdaling de kosten van de mondzorg juist doen stijgen. Ik vraag me ernstig af of de NZa zich dat wel realiseert. Op een brief die ik ze daarover heb gestuurd, is geen antwoord gekomen. Misschien willen ze het wel niet weten. In deze tijden van crisis zien veel Nederlanders hun koopkracht achteruitgaan. Velen van hen zullen vinden dat ook tandartsen winstmarge in moeten leveren, bijvoorbeeld door een verlaging van de tarieven, zonder dat dit consequenties mag hebben voor de kwaliteit. Met een verlaging van de tarieven bestrijd je de crisis niet. Er wordt dan een systeem in gang gezet dat de mondzorg allesbehalve goedkoper maakt. En reken maar na: de kosten van de praktijk zijn met huisvesting, gas, water en licht, assistentes, receptie, administratie, sterilisatie en materialen ongeveer 300 euro per uur. Wat als een restauratie maken een uur duurt en door alle maatregelen 120 euro opbrengt, en een overleg van 30 minuten voor een behandeling 21 euro mag kosten? Dat u vindt dat het anders moet, is duidelijk. Moeten de tarieven weer vrijgegeven worden? Niet zoals dat vorig jaar is gedaan. De vrije tarieven waren bij nader inzien helemaal niet vrij. Er moest evengoed een vaste prijs voor een verrichting moest worden neergelegd, ook al kon die per tandarts verschillen. Je bleef per verrichting declareren. Het probleem is dat als je per verrichting wordt betaald, je als tandarts aangemoedigd wordt zo veel mogelijk van die verrichtingen te gaan uitvoeren. Met andere woorden: je bevordert productie ten koste van kwaliteit. Daar komt bij dat het experiment veronderstelde dat patiënten gingen shoppen op basis van verrichtingenprijzen, maar daar hadden zij helemaal geen behoefte aan, omdat de vertrouwensrelatie met de tandarts veel zwaarder weegt. Als noch vaste, noch vrije tarieven de oplossing zijn, welk beleid zou de kwaliteit van de mondzorg dan wél kunnen bevorderen? Herman van Nouhuys, voorzitter van de SOH. Om te beginnen moeten we ons afvragen waarom die tarieven en verrichtingen überhaupt ooit vastgelegd moesten worden. Daar komt nu ook nog het kostenonderzoek bij, waarvan de opzet in essentie al verkeerd is, omdat ze alle soorten en maten praktijken op een hoop gooien. Is er soms een diepgeworteld wantrouwen tegen de tandarts? Kunnen we er niet van op aan dat hij op een eerlijke manier zijn prijzen vaststelt? Een tandarts zou de ruimte moeten krijgen de prijs van een behandeling zelf in te schatten, op basis van zijn uurtarief en de materiaal- en afschrijvingskosten. Transparanter kan het niet en ook op deze manier kan de tandarts het kostenplaatje van tevoren voor de patiënt uittekenen. Trekken we die lijn door, dan kunnen we van de verrichtingen en tarieven richtlijnen maken. In de facturering kan de tandarts de verrichtingencodes wel vermelden, maar zonder prijs per verrichting. Er wordt alleen vooraf een totaalbedrag vastgesteld, afhankelijk van de duur en kostprijs van de behandeling. Voor verzekeraars een moeilijk werkbare situatie. Tandartsen kunnen een sterk afwijkend uurtarief hanteren en het totaalbedrag is moeilijker te specificeren. Als er codes aan behandelingen worden toegekend, kan de verzekeraar er best mee uit de voeten. Maar waarom moet de tandarts zich altijd aan de verzekeraar aanpassen? Veel liever zien wij het verzekeringsstelsel ontstaan dat wij zelf hebben bedacht. Daarin verzekert de patiënt zich bij zijn tandarts. Hij betaalt een maandelijkse premie aan zijn tandarts en in ruil daarvoor zorgt die ervoor dat de mondgezondheid van de patiënt goed blijft. In dat bedrag zit ook een schadeverzekering inbegrepen en zijn garanties opgenomen. De tandarts als verzekeraar dus? Eigenlijk wel. Het grote voordeel van dit systeem is dat de belangen van tandarts en patiënt gelijk worden gesteld. Als de patiënt een vast bedrag per maand betaalt, heeft de tandarts er belang bij kwaliteit te leveren, zodat het risico op calamiteiten minimaal is. Met het huidige beleid wordt de tandarts juist beloond als hij zo veel mogelijk boort. Dit systeem zou een steun in de rug zijn voor ambitieuze tandartsen bij wie kwaliteit voorop staat. We krijgen er immers een pluriform mondzorglandschap door, De tandarts moet zijn prijzen kunnen baseren op zijn uurtarief waarin de patiënt de mogelijkheid heeft om bewust voor de allerbeste tandheelkunde te kiezen tegen een iets hogere prijs. Maar ook voor het imago van de tandarts is het goed, omdat de tandarts er belang bij heeft zijn patienten optimaal te helpen. Het is een mooi ideaalbeeld, maar hoe haalbaar is deze constructie? Zoals met meer dingen in het leven moet je niet blijven hangen in discussies over de haalbaarheid, maar er gewoon voor gaan. Dat is wat wij als SOH doen, gesterkt door de onvrede die onder tandartsen leeft. Wij maken onze plannen bekend en hopen dat het balletje onder de tandartsen gaat rollen. Een zorgverzekeraar kan geen mondzorg aanbieden zonder tandartsen! > lees verder op pagina 16

16 16 Reportage dental tribune - netherlands edition december 2013 > vervolg van pagina 15 Toch zal het de nodige tijd in beslag nemen voordat het zover is. De rol en macht van zorgverzekeraars is juist al tijden groeiende. Wij geloven dat het snel kan gaan. Het lijkt erop dat de bodem bereikt is: voor veel tandartsen is de maat vol, zij pikken het niet dat er nog langer met hen gesold wordt. Met zoveel weerzin zorg je gemakkelijker voor een omslag. Als de minister onze pleidooien niet serieus neemt, dan is er een sterkere roep vanuit de professie nodig. Die gaan wij organiseren. Wij steken onze nek uit waar NMT en ANT dat niet kunnen In de plannen van de SOH moet die roep om verandering ook vanuit de patiënten komen. Helaas hebben tandartsen sinds het experiment met vrije tarieven en de vermeende prijsverhogingen de schijn tegen. In publieke media vallen opruiende termen als zakkenvullers en egoïsten regelmatig. Hoe denkt u dit imagoprobleem te overwinnen? Het geregisseerde verloop van het experiment met vrije tarieven heeft het imago van de beroepsgroep inderdaad geen goed gedaan. Toch is er hoop: onderzoeken wijzen uit dat de meeste mensen hun tandarts heel positief beoordelen. Bovendien begint het publiek te begrijpen dat de groeiende macht van de zorgverzekeraars niet in de haak is. Niettemin schort het in de mondzorg aan goede PR. Het is daarom zaak om patiënten het andere verhaal te vertellen. Om te laten zien dat wij in de eerste plaats goede mondzorg willen leveren en het best gedijen als we onafhankelijk kunnen werken. Het is de hoogste tijd dat tandartsen zich gerespecteerd voelen en de ruimte krijgen. Waarom is die ruimte zo belangrijk? Ik maak graag de vergelijking met een taxi. Zou je als patiënt graag in een taxi willen zitten als de chauffeur accepteert dat men tijdens het rijden aan zijn stuur zit? Ik zou gelijk uit willen stappen. Als tandarts zou je tegen de overheid, NZa, IGZ, zorgverzekeraars enzovoort moeten zeggen: ik ben verantwoordelijk, dus waar bemoei je je mee? Als een tandarts geheel zelf zijn behandeltraject kan vormgeven, op basis van zijn eigen ex- Het SOH-bestuur. V.l.n.r.: Hans Beekmans, Carolien Brouwer, Herman van Nouhuys, Annette Brunnekreef en Joop van den Hemel. (foto: SOH) pertise en verantwoordelijkheid, kom je tot de beste kwaliteit van zorg en daarmee uiteindelijk tot de laagste totale kosten. Bemoeienis van allerlei externe partijen doet daar alleen maar aan af. Niet voor niets noemen wij ons de Stichting Onafhankelijke Hulpverlening: dáár ligt de sleutel voor een optimaal functionerende mondzorg. Wij streven naar een nieuwe eenheid en steken onze nek uit waar de NMT en ANT dat niet kunnen. Als mensen zich bij een grotere autonomie voor de tandarts toch zorgen maken over de kwaliteit, dan zou ik zeggen: start een second opinion-praktijk of open een klachtenbureau, maar blijf van het stuur van de tandarts af. Stel, ik ben een tandarts en steun jullie argumentatie volledig. Ik ben ervan overtuigd dat er iets gebeuren moet. Wat kan ik doen? De eerste stap voor gelijkgestemde tandartsen is om zich te registreren op onze website nl. Dat is de beste manier om op de hoogte te blijven van onze activiteiten en dossiers. Vervolgens kan men donaties aan ons doen om onze mogelijkheden te vergroten. En dan afwachten wat de SOH gaat ondernemen? Tandartsen kunnen zelf een bijdrage leveren door de informatie die wij hen bieden aan hun patienten door te spelen. De grootste en slapende macht ligt immers bij de tandarts in de stoel. Het systeem dat wij voorstaan is ook in hun belang, in ons aller belang feitelijk. Als iedereen daarvan overtuigd raakt, kunnen de beleidsmakers niet achterblijven. Reageren op dit artikel? Stuur een naar redactie@dental-tribune.nl.

17 december 2013 dental tribune - netherlands edition Industrie 17 Digitale synergie: Global Dental Science Europe en Supra Solutions kiezen voor strategische samenwerking Global Dental Science Europe BV en Supra Solutions BV kiezen voor een strategische samenwerking om te voldoen aan de marktvraag naar geheel digitaal vervaardigde gebitsprothesen inclusief suprastructuren. Door deze samenwerking is het mogelijk een gebitsprothese van AvaDent Digital Dentures met een steg van Supra Solutions in één digitale workflow te maken en als geheel te leveren aan tandtechnische laboratoria en tandprothetische praktijken. De voordelen voor de dentale markt zijn groot: doordat het proces vrijwel geheel digitaal verloopt, ontstaat een onestop-shop. Eduard Verschuuren, Director Sales & Marketing bij Global Dental Science Europe BV: We willen op een intensieve en gelijkwaardige manier samenwerken met Supra Solutions. Als strategische partners is ons gezamenlijke doel de tandtechnische laboratoria en tandprothetici optimaal te ondersteunen met deze complete, digitale workflow. Global Dental Science uit Tilburg is een tandheelkundig bedrijf uit Amerika dat in september gestart is in Europa. Nederland is het eerste Europese land dat profiteert van de digitale doorbraak in gebitsprotheses in de vorm van AvaDent Digital Dentures. Deze digitale vervaardiging van gebitsprotheses is nieuw en baanbrekend. De kern van AvaDent Digital Dentures is het softwareprogramma dat het productiesysteem aanstuurt. Op basis van de klinische gegevens van de patiënt wordt de gebitsprothese computergestuurd gefreesd uit de volledig homogene AvaDentacrylaatschijf. De tandarts of tandprotheticus kan al tijdens de tweede afspraak met de patient de gebitsprothese plaatsen. Voorheen waren daar vijf of zes afspraken voor nodig. Supra Solutions bestaat sinds 2009 en is bevlogen in het maken van implantaatgedragen suprastructuren (stegconstructies) in alle soorten en maten. Vanuit de vestiging in Hoogvliet besteedt het bedrijf veel aandacht aan het ontwerp en de afwerking van de stegconstructies. Eigenaren Robert van der Meer en Elmer Warning: De samenwerking met Global Dental Science Europe werkt als een soort technische kruisbestuiving op het gebied van CAD/CAM en Computer-Aided Engineering en daar profiteert iedereen van. Jan Slor, algemeen directeur van Global Dental Science, is zeer verheugd over de strategische samen werking: Supra Solutions levert al jaren hoogwaardige producten en kan razendsnel tegemoetkomen aan de wensen van de klant door eigen technologieen en gekwalificeerde medewerkers. Dat past uitstekend bij de baanbrekende technologie van AvaDent Digital Dentures. Nu we de ontwerp- en productflows aan elkaar koppelen ontstaat digitale, dentale synergie. Meer informatie kunt u vinden op: en Altus Gingiva Hoogtemeter De Zwitserse firma Valoc ook bekend van het Novaloc TM -Matrixsysteem introduceert een nieuwe innovatie: de Altus TM Gingiva Hoogtemeter. De Altus is een eenvoudig en intelligent ontworpen instrument om de maximale gingivahoogte rond het implantaat snel en accuraat te bepalen. Het grote voordeel van de Altus is dat één enkel instrument gebruikt kan worden voor het merendeel van de implantaatsystemen. Het hoeft niet te worden vastgeschroefd op het abutmentplatform: gewoon loodrecht afsteunen is voldoende. Het instrument heeft twee uiteinden, een smalle kant voor de smalle implantaten en een brede tip voor de grotere diameters. Met de Altus is de maximale gingivahoogte rond het implantaat eenvoudig te bepalen. De behandelaar zet de hoogtemeter loodrecht op het implantaat en schuift vervolgens het blauwe handvatje naar beneden totdat dit op het hoogste Afb. 1. Afb. 2. punt afsteunt (1). Nu kan het meetresultaat eenvoudig buiten de mond worden afgelezen (2). Met de nauwkeurig bepaalde gingivahoogte kan het juiste abutment worden besteld. Te diep liggende abutments behoren met Altus tot het verleden. Ga voor meer informatie naar

18 18 Industrie dental tribune - netherlands edition december 2013 Primaire stabiliteit met het BioComp Taps Plus-implantaat BioComp introduceert het nieuwe Taps Plus tweefasen-schroefimplantaat. Ideaal voor het direct plaatsen van een implantaat na een extractie in de bovenkaak en bij immediate loading. Het Taps Plus-implantaat is 0,2 mm dikker dan de standaard BioComp-implantaten met een doorsnede van 4,0 mm. De geometrie die de vorm van een natuurlijke wortel benadert zorgt voor een groot initieel botimplantaatcontact en door het ondermaatse gat wordt het bot rondom geconcentreerd (osseocompressie). Het grovere uitwendige schroefdraad van 0,45 mm diep geeft meer houvast in het bot en zorgt voor een mechanische implantaatstabiliteit direct na plaatsing. Het schroefdraad geeft Het nieuwe Taps Plus tweefasen-schroefimplantaat is ideaal voor het direct plaatsen van een implantaat na een extractie in de bovenkaak en bij immediate loading. het implantaat eerder grip bij plaatsing in het gat en zal harder klemmen zodra het implantaat op zijn plaats komt. Dit zorgt voor een grotere (ervaren) primaire stabiliteit. Voordelen van het Taps Plus tweefasen-schroefimplantaat To etch or not to etch? This is no longer the question. zijn een goede primaire stabiliteit waardoor het uitermate geschikt is voor immediate loading en immediate placement en een platformswitch van 4,2 mm naar 4,0 mm. De borenset en secundaire onderdelen zijn te gebruiken voor het hele BioComp-systeem. De Taps Plus-implantaten zijn geïndiceerd voor het direct plaatsen na een extractie en voor het direct belasten. Dit kan gedaan worden bij klasse II- en klasse IIIbot dat richting klasse II zit. Voor klasse I- (compact) en dicht klasse II-bot zijn de standaard BioCompimplantaten beter geschikt. De implantaten zijn leverbaar in een diameter van 4,0 mm en in drie verschillende lengten (12 mm, 14 mm en 16 mm). Ze zijn gemaakt van titanium grade 5 en voorzien van een H.A.V.D. coating. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met BioComp Dental bv via info@biocomp.eu. GCP Dental geeft uithardingslampen weg! Steeds meer tandartsen kiezen voor BioSafe vullen en sealen met Glass Carbomer Tech. Om de producteigenschappen optimaal tot hun recht te laten komen is de speciaal hiervoor ontwikkelde thermocure-lamp een garantie voor de beste resultaten. Om tandartsen kennis te laten maken met deze technologie, geeft GCP Dental daarom nu haar CarboLED- thermocurelamp gratis weg bij aanschaf van acht dozen GCP Fill of Seal. De lamp is tevens geschikt voor polymerisatie van composieten en de behandeling van conventionele glasionomeren. Ga voor meer informatie naar NEW! Self-Etch and Etch&Rinse Adhesive 1 Data on file. Applicable in all etching techniques High application security on over wet and over dried dentin 1 Virtually no post-operative sensitivities 1 30 minutes working time in closed CliXdish For more information please visit GCP Dental geeft een CarboLEDthermocurelamp cadeau bij aanschaf van acht dozen GCP Fill of Seal.

19 december 2013 dental tribune - netherlands edition Industrie 19 Straumannimplantaten verminderen invasieve behandeling Straumann introduceert Roxolid SLActive-implantaten voor alle implantaatlijnen, in alle diameters en lengten. De implantaten kunnen tandheelkundige professionals helpen om botaugmentatieprocedures te vermijden, trauma en pijn bij de patiënt te verminderen en kosten te besparen. De sleutel tot de nieuwe implantaten is het unieke materiaal Roxolid. Dit materiaal is aanzienlijk sterker dan puur titanium, het meest gebruikte materiaal voor tandheelkundige implantaten. Daarnaast is Roxolid, in combinatie met het SLActive-oppervlak, in een preklinisch onderzoek superieur gebleken in osseo-integratie vergeleken met andere materialen van hoge sterkte. Straumann heeft eind 2009 Roxolid wereldwijd geïntroduceerd voor haar 3.3 mm implantaten. Deze zijn ontworpen voor tandvervanging als de interdentale ruimte of het botvolume beperkt is. De ervaring die is opgedaan in een uitgebreid klinisch onderzoek is voor Straumann de basis om al haar implantaten te voorzien van Roxolid. Het doel is behandelingen minder invasief te maken en implantaatbehandelingen voor patiënten met een beperkt botvolume mogelijk te maken. Daarom zijn de Straumann Soft Tissue Level- en Bone Level- implantaten nu verkrijgbaar in Roxolid met een diameter van 3,3, 4,1 en 4,8 mm. Al deze implantaten beschikken over het SLActive-oppervlak voor een snellere osseo-integratie en zijn voorzien van het nieuwe Loxim transfer piece voor meer gebruiksgemak. Het Loxim transfer piece biedt meer flexibiliteit tijdens de chirurgische procedure. Het blauwgekleurde transfer piece biedt een goede zichtbaarheid en de hoogtemarkeringen dragen bij aan een correcte implantaatplaatsing. Loxim is ontwikkeld in samenwerking met een internationaal team van expertkaakchirurgen van verschillende praktijken en universiteiten. Nieuw binnen het portfolio zijn de 4 mm korte implantaten. Ze kunnen ingezet worden bij patiënten met een gelimiteerd verticaal botvolume en zo complexe verticale botaugmentaties voorkomen. Speciaal voor de introductie van het 4 mm korte implantaat hebben de benodigde chirurgische instrumenten een extra 4 mm dieptemarkering gekregen. Meer informatie kunt u vinden op Het FlitZ-protheseconcept Hoe mooi is het als een perfect passende prothese binnen tien werkdagen en twee zittingen geplaatst kan worden bij uw patient? Het FlitZ -protheseconcept biedt deze mogelijkheid en is de nieuwe standaard voor al uw prothesepatiënten. Het bestaat uit een efficiënt behandeltraject, een CAD/CAM-vervaardigde prothese en ondersteuning van lokale Excent-tandtechnici. Het FlitZ-protheseconcept heeft, middels AvaDent-technologie, Je lidmaatschap op topklinische nascholing Programma 2013/2014 Radiologie: straling, diagnostiek en verantwoordelijkheden Moderator: dr. Erwin Berkhout Datum: zaterdag 2 november 2013 (Amsterdam) Voeding en mondgezondheid Moderator: prof. dr. Cor van Loveren Datum: vrijdag 7 februari 2014 (Utrecht) meerdere voordelen ten opzichte van een conventioneel vervaardigde prothese. Er zijn slechts twee zittingen nodig, de FlitZ-prothese wordt binnen tien werkdagen geplaatst en er zijn geen extra klinische handelingen vereist. Door de CAD/CAM-productie biedt de Flitz-prothese een perfecte passing. Het biocompatibele homogene materiaal van de prothese zorgt voor comfort, makkelijke reiniging en een prettige geur. Na certificering bij Excent Tand- TMD-doedag Moderatoren: prof. dr. Frank Lobbezoo en dr. Corine Visscher Datum: zaterdag 12 april 2014 (Amsterdam) Angstbegeleiding Moderator: Dyonne Broers Datum: zaterdag 14 juni 2014 (Amsterdam) techniek voert u de FlitZ-prothesebehandeling zelf uit. De lokale Excent-Klinisch Prothesetechnicus kan de behandeling ook onder uw supervisie uitvoeren. U stelt dan de anamnese, geeft de indicatie en verzorgt de eindcontrole. Daarbij wordt u ondersteund met een FlitZ-patiëntinformatiepakket. Dit pakket bestaat onder andere uit FlitZ-prothesefolders en -posters, FlitZ-hulpmiddelen en verwijzing van patiënten naar uw praktijk via Bent u geïnteresseerd in de werkwijze en de verschillende behandelmogelijkheden, bezoek dan een van de lokale Excentroadshowavonden. Aanmelden kan via Het FlitZ-protheseconcept bestaat uit een efficiënt behandeltraject, een CAD/CAMvervaardigde prothese en ondersteuning van lokale Excent-tandtechnici. Word nu lid per 1 september aanstaande en ontvang een compleet nascholingspakket voor 520,-, bestaande uit: Keuze van 2 van de 4 themadagen 4 nascholingstijdschriften 4 kennistoetsen Totaal: 22 KRM-punten per jaar Schrijf u in via Heeft u nog vragen? Bel dan met Floor van Andel op of stuur een naar qp@acta.nl. Quality Practice is onderdeel van ACTA Dental Education B.V., Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam. Telefoon: De algemene voorwaarden staan vermeld op Straumann introduceert Roxolid SLActive-implantaten voor alle implantaatlijnen.

20 Helpende handen voor mooie tanden Hoe mooi is het als een perfect passende prothese binnen tien werkdagen en twee zittingen geplaatst kan worden bij uw patiënt? Het FlitZ prothese concept is de nieuwe standaard voor al uw prothese patiënten. Het concept bestaat uit een efficiënt behandeltraject, CADCAM vervaardigde prothese en ondersteuning van de lokale Excent tandtechnici. Het gebit dat meteen goed zit! Benieuwd naar de werkwijze en de verschillende behandelmogelijkheden? Kom dan binnenkort naar een FlitZ roadshowavond bij u in de buurt. Meld u aan via Datum Roadshow Tijd Di FlitZ Roadshow Groningen uur Wo FlitZ Roadshow Leeuwarden uur Do FlitZ Roadshow Enschede uur Wo FlitZ Roadshow Voorburg uur Do FlitZ Roadshow Nijmegen uur Vrij FlitZ Roadshow Gouda uur Di FlitZ Roadshow Tilburg uur Wo FlitZ Roadshow Kerkrade uur Do FlitZ Roadshow Temse (BE) uur Vrij FlitZ Roadshow Amsterdam uur Wo FlitZ Roadshow Akersloot (i.s.m. de NHTV) uur Do FlitZ Roadshow Ridderkerk uur Vrij FlitZ Roadshow Bergen op Zoom uur Mis het niet! Vol = Vol T excent_eu Powered by I excenttandtechniek By Global Dental Science Europe BV