PHOTOSHOP CS5 DEEL FOTO-BEWERKING N. WITTEBROODT. In dit deel: 1 Introductie Photoshop. 2 Werken met selecties. 3 Werken met lagen

Transcriptie

1 PHOTOSHOP CS5 FOTO-BEWERKING DEEL 1 In dit deel: 1 Photoshop 2 Werken met selecties 3 Werken met lagen 4 Kleuren, vullen en omlijnen 5 Tekenen en gommen in een afbeelding 6 Het tekstgereedschap 7 Vormlagen en Stijlen N. WITTEBROODT

2 2 1 Photoshop 1.1 Inleiding Photoshop is een programma om zogenoemde bitmapafbeeldingen te bewerken. Een bitmap wordt ook wel een raster genoemd en is opgebouwd uit pixels of puntjes. Ook scanners en digitale camera s maken bitmaps. Het werken met bitmaps heeft als voordeel dat zeer precies kan worden gewerkt. Pixels, normaal met het blote oog nauwelijks te zien, kunnen stuk voor stuk worden bewerkt. Bij een sterk vergrote afbeelding zijn ze op het beeldscherm te zien als vierkantjes. Samen vormen de apart getinte pixels een patroon, de afbeelding. Je kan de kleuren van beelden aanpassen, je kan beelden bijsnijden of collages maken. Maar het is ook mogelijk om Photoshop je eigen digitale beelden te creëren, te schilderen, teksten te maken Photoshop is een professioneel programma. Het wordt zowel door mensen thuis als door de top van de grafische wereld gebruikt. De afgewerkte beelden kunnen gebruikt worden in brochures, als achtergrond op een website, digitaal afgedrukt. Het is bij het werken met bitmaps vanaf het begin van belang de resolutie van de afbeelding in de gaten te houden. De resolutie staat voor de hoeveelheid gedetailleerde informatie die het bestand bevat en wordt gemeten in pixels per inch (ppi) of dots per inch (dpi). Hoe hoger de resolutie, hoe beter de kwaliteit van het plaatje, maar ook hoe groter het bestand. Met andere woorden: de resolutie van een afbeelding bepaalt de eindkwaliteit. Hou bovendien rekening met de resolutie van bijvoorbeeld de printer. Heeft de printer een maximale resolutie van 300 dpi, dan heeft het maken van een afbeelding met een hogere resolutie van 300 dpi geen zin. De printer kan deze hoeveelheid puntjes niet aan. Maak je een werkstuk met een resolutie van 100 dpi, dan zal de printer deze waarde uitvoeren, ook al kan deze een hogere resolutie aan. Het tegenovergestelde van een bitmapgeoriënteerd programma is een applicatie die met vectoren werkt. Een voorbeeld hiervan is CorelDraw. Een vectorafbeelding is opgebouwd uit lijnen die mathematisch zijn gedefinieerd en altijd haarscherp blijven, ook al vergroot je de afbeelding vele malen. 1.2 Bitmaptechnieken en vectortechnieken Vectortekening Vectorprogramma s (CorelDraw, Flash) zijn zo snel en compact omdat het gebruik maakt van vector-gebaseerde technieken. Eenvoudig gezegd zijn vectorbestanden gebaseerd op het trekken van lijnen tussen 2 of meer punten. De zo ontstane vlakken en figuren kunnen van een bepaalde kleurwaarde worden voorzien. Ingewikkelde wiskundige berekeningen zorgen ervoor dat er geen kwaliteitsverlies optreedt wanneer de afbeelding vergroot of verkleind wordt.

3 3 In de volgende figuur, wordt een driehoek als een vectorgraphic gecodeerd: er zijn maar een paar bytes nodig: de (x,y)-paren en de vulkleur. Grafische elementen in een vectorbestand worden voorwerpen genoemd. Elk voorwerp is een op zichzelf staande eenheid met eigenschappen als kleur, vorm, omtrek, grootte en positie op het scherm, opgenomen in de definitie ervan. Omdat elk voorwerp op zichzelf staat, kan je steeds weer de eigenschappen ervan verplaatsen en wijzigen. (X,Y) (X,Y) (X,Y) Bitmaps Traditionele afbeeldingen zoals gif- en jpeg-afbeeldingen zijn gebaseerd op bitmaptechnieken, die ook wel rastertechnieken worden genoemd. Bitmapafbeeldingen zijn veel groter dan vectorafbeeldingen, omdat elk beeldpunt in het plaatje afzonderlijk beschreven wordt. Elke pixel van een figuur heeft een bepaalde x,y-coördinaat waaraan een kleurwaarde wordt toegekend. Wanneer een bitmapafbeelding wordt vergroot of verkleind, gaat dat onherroepelijk ten koste van de kwaliteit. Deze figuur laat zien hoe een bitmap gecodeerd is. Je ziet dat er veel meer bytes nodig zijn voor het beschrijven van de afbeelding. Omdat een bitmap bestaat uit een verzameling geordende pixels, kunnen delen ervan niet apart gemanipuleerd worden. Photoshop werkt met bitmapafbeeldingen. De onderstaande tabel geeft een overzicht tussen de bitmap- en vectorprogramma s. Bitmaptoepassingen Adobe Photoshop Paint Shop Pro Painter Corel Photopaint Microsoft Paint Vectortoepassingen CorelDraw Adobe Illustrator Macromedia Freehand Flash

4 4 Oefening 1 Hieronder vind je een lijst met verschillende activiteiten. Omcirkel de activiteiten die je met Photoshop zou uitvoeren: Foto s uitvergroten. Een visitekaartje maken. Een uithangbord ontwerpen. Foto s voorbereiden voor een digitale print. Een folder met foto s maken. Een oude foto opknappen. Een plattegrond van een gebouw maken. Abstracte kunst met de computer schilderen. Een kleurfoto omzetten naar een bruine foto. 1.3 Photoshop starten Nadat je Photoshop hebt geïnstalleerd, kan je het programma starten om kennis te maken met de vele eigenschappen. Dubbelklik op het pictogram van Photoshop om het programma te starten. Zie je geen pictogram om het bureaublad, kies dan Start Alle programma s Adobe Photoshop CS De schermindeling onder de loep Inleiding Veel elementen in het bureaublad van Photoshop komen bekend voor als je vertrouwd bent met de Windows-omgeving. De menubalk biedt bijvoorbeeld toegang tot menu s en opdrachten. Je kunt de titelbalk ook verslepen om het afbeeldingvenster te verplaatsen en met de schuifbalken kan je naar niet-zichtbare delen in de afbeelding gaan. De optiebalk speelt een belangrijke rol in Photoshop. Je kunt hier de werking van gereedschappen in opdrachten verfijnen. Het uiterlijk van de optiebalk past zich aan het gekozen gereedschap aan. Met andere woorden: de optiebalk is dynamisch De gebruikersomgeving De gebruikersomgeving van Photoshop bestaat onder meer uit werkbalken, gereedschappen en paletten. De bovenste balk waarop de verschillende menu s staan wordt menubalk genoemd. Klik op een menu, bijvoorbeeld op het menu Bestand en een lijst met opdrachten klapt uit. Beweeg de muisaanwijzer naar de juiste opdracht en klik erop.

5 5 Titelbalk Optiebalk Menubalk Gereedschapskist Paletten De optiebalk is een balk aan de bovenkant van het scherm. Deze balk geeft onder meer informatie over het gebruikte gereedschap en biedt de mogelijkheid de werking of het effect van het gekozen gereedschap te wijzigen. De gereedschapskist bevindt zich aan de linkerzijde van het scherm. Hierin vind je gereedschappen die nodig zijn om een afbeelding te bewerken. Rechts worden de paletten geopend. De paletten bevatten opdrachten die je kunt uitvoeren. Je kunt deze openen via het menu Venster Menu s op de menubalk Achter de menu s op de menubalk gaat een groot aantal opdrachten schuil. Bestand. De meest bekende opdrachten van het menu Bestand zijn zonder enige twijfel Nieuw, Openen en Opslaan. Hier vind je ook opdrachten om afbeeldingen te scannen en de mogelijkheid om een afbeelding geschikt te maken voor publicatie op het internet. Bewerken. Opdrachten in het menu Bewerken zijn onder meer Ongedaan maken, Kopiëren en Plakken. Met de opdracht Plakken kan de afbeelding of een deel van de afbeelding in een ander bestand worden geplakt.

6 6 Afbeelding. In het menu Afbeelding staan opdrachten om contrasten en kleuren aan te passen en meer. Afbeeldingen kunnen worden geroteerd of worden omgezet in bijvoorbeeld een zwart-wit afbeelding. Laag. Met behulp van dit menu worden lagen (zie later) beheerd. Selecteren. Met de opdrachten in dit menu kan je onderdelen van een afbeelding selecteren. Filter. Met een klik op het menu Filter zie je een lijst met filters. Je gebruikt een filter om een foto bijvoorbeeld om te toveren in een impressionistisch schilderij. Weergave. Met de opdrachten in dit menu kan je linialen en hulplijnen in- en uitschakelen. Ook zoomopdrachten vind je hier terug. Venster. Een nieuw venster voor een afbeelding maken of geopende vensters rangschikken kan via het menu Venster. Ook vind je hier de kleurenpaletten en de paletten. Help. Onder de knop Help is veel bruikbare informatie gerangschikt, waaronder hulp via het Adobe Helpcenter De optiebalk De optiebalk is het wondergereedschap van Photoshop. Het uiterlijk van deze werkbalk hangt samen met het gereedschap dat je kiest. De optiebalk is dynamisch; de balk verandert telkens als je op een gereedschap in de gereedschapskist klikt van uiterlijk. Vervolgens zie je op de optiebalk de opties die bij het gereedschap horen. Zorg ervoor dat deze balk steeds aanwezig is. Werkwijze: Menu Venster Opties De gereedschapskist De gereedschapskist is gevuld met gereedschappen om afbeeldingen te bewerken. Er zijn meer gereedschappen beschikbaar dan je in 1 ste instantie ziet. Een aantal is verstopt in klapmenu s. Zo n klapmenu zit bijvoorbeeld achter de knop Tekst. Je herkent een verborgen klapmenu aan het pijlpuntje rechtsonder op de knop. Knoppen zonder zo n pijl hebben geen vervolgmenu. Plaats de muisaanwijzer boven op een knop in de gereedschapskist. De knop onder de muisaanwijzer licht op. Als je de muisaanwijzer even stil houdt, verschijnt de naam van het bijbehorende gereedschap in beeld. Klik op het gewenste gereedschap. In de meeste gevallen neemt de cursor de vorm van het gereedschap aan als je met de muisaanwijzer boven een geopende afbeelding zweeft. Om een klapmenu met verborgen gereedschappen te openen, hou je de muisknop bij het selecteren van een knop met een pijlpuntje iets langer dan een seconde ingedrukt. Kies een gereedschap in het klapmenu. Klik op het juiste pictogram en het gereedschap is geselecteerd. Het klapmenu sluit zich en het geselecteerde gereedschap is zichtbaar in de gereedschapskist. In de gereedschapskist zitten, al dan niet verborgen, meer dan 30 gereedschappen, aangevuld met opties om de voorgrond- en achtergrondkleur en vullingen te selecteren.

7 7

8 8

9 9

10 10 Om de gereedschapskist over twee kolommen te spreiden: klik op de dubbele pijl bovenaan de gereedschapskist. Om weer naar de uitgangssituatie te keren (één kolom): nog eens klikken op de dubbele pijl. Om de gereedschapskist te verplaatsen: verslepen met de dubbele pijl. Om de gereedschapskist volledig te tonen of te verbergen: menu Venster Gereedschappen Het documentvenster Hierin wordt de afbeelding weergegeven. Het formaat van de weergave kan aangepast worden (zie later). Het documentvenster wordt ook wel eens het afbeeldingvenster of gewoonweg de afbeelding genoemd Paletten gebruiken Aan de rechterkant van het toepassingsvenster zie je een aantal paletgroepen, met hierin de losse paletten. Wanneer je één palet van een paletgroep toont, wordt de hele paletgroep getoond met het gekozen palet bovenaan. Wanneer je één palet van een paletgroep verbergt, wordt de hele paletgroep verborgen. De paletten in Photoshop zijn krachtig en gevarieerd. Je zult zelden aan een project werken waarbij je alle paletten tegelijkertijd nodig hebt. Dat is de reden waarom ze in paletgroepen geordend zijn en de standaardconfiguratie maar een beperkt aantal paletten opent. De volledige lijst met paletten verschijnt in het menu Venster, met vinkjes voor paletten die op dat moment in hun paletgroep geopend zijn. Je kunt een gesloten palet openen of een geopend palet sluiten door de paletnaam in het menu Venster te selecteren. Je kunt alle paletten tegelijk verbergen, inclusief de optiebalk en de gereedschapset, door op de Tab-toets te drukken. Druk nog een keer op de Tab-toets om alles weer te openen. Om alle paletten te verbergen en de gereedschapskist te tonen, druk je Shift + Tab. Je kan een paletgroep verplaatsen door hem te verslepen via de Titelbalk. Je kan de paletlocaties herstellen via: Venster Werkruimte Essentiële elementen (standaardinstelling). Je kan ook een werkruimte kiezen die direct bij je activiteit past: Venster Werkruimte Ontwerp/Tekenen of Fotografie Wil je geopende paletten samenvouwen zodat er alleen een pictogram te zien is, klik dan op de dubbele pijl in de grijze balk boven de paletgroep. Om het palet uit te vouwen, klik je op het pictogram of op de dubbele pijl.

11 Het zoomvak, het voorvertoningsvak en de statusbalk Het zoomvak toont de procentuele grootte van de weergave waarin je de afbeelding bekijkt. Het voorvertoningsvak toont informatie over de documentgrootte. Het eerste getal toont het werkgeheugen. Het tweede getal toont hoeveel geheugen de afbeelding werkelijk in beslag neemt De overige gereedschappen in de toepassingsbalk Naast de menu s vind je nog enkele knoppen waarmee je de volgende opdrachten direct kunt uitvoeren. Deze opdrachten worden later uitvoerig besproken. Van links naar rechts vind je: Adobe Bridge openen. Mini Bridge openen. Extra s als linialen aan de afbeelding toevoegen. Het zoomniveau bepalen. De geopende documenten indelen. De schermmodus instellen. 1.5 Een bestaand bestand openen Als een afbeelding eenmaal is gedigitaliseerd en is opgeslagen als een bestand op de vaste schijf of een verwisselbaar medium, bijvoorbeeld een diskette of cd-rom, kan je het bestand openen in Photoshop. Voor het openen van bestanden biedt Photoshop dezelfde mogelijkheden als de meeste andere programma s. Onthou dat Photoshop met bitmaps, gerasterde afbeeldingen werkt. Open je een op vectoren gebaseerde afbeelding, bijvoorbeeld een CorelDraw-bestand, dan converteert Photoshop dit bestand naar een bitmap. Photoshop ondersteunt een groot aantal bestandstypen. De meest bekende in het rijtje zijn: JPG, BMP, GIF, RAW, TIFF, PSD, en EPS. De toepassing werkt zelf met PSD-bestanden. Elk in Photoshop gemaakt bestand krijgt achter de bestandsnaam de extensie.psd.

12 Eén bestand openen Ga naar het menu Bestand en klik op Openen. Het dialoogvenster Openen wordt geopend. Selecteer het station en/of de map waarin je de afbeeldingen hebt opgeslagen. In het voorbeeldvenster zie je een overzicht van de bestanden die zijn aangetroffen. Klik in het voorbeeldvenster op de naam van een afbeelding. Onderaan het dialoogvenster verschijnt een voorvertoning in miniatuur met daaronder de bestandsgrootte. Onderaan in het dialoogvenster zie je de naam van het geselecteerde bestand achter Bestandsnaam staan. Met een klik op de pijlpunt bij Bestandstype verschijnt een lijst met bestandstypen. Selecteer Alle bestandsindelingen als je alle typen in het dialoogvenster wilt zien. Zoek je een bepaald type, selecteer dit type dan in de lijst. Klik op Openen of dubbelklik in het dialoogvenster op de naam van de afbeelding om deze direct te openen. Je mist dan het voorbeeld, maar je hoeft niet op de knop Openen te klikken. Opmerkingen Om het dialoogvenster op te roepen kan je ook de toetsencombinatie Ctrl + O gebruiken, of dubbelklikken in een lege plaats in het toepassingsvenster. Openen kan ook met behulp van de bestandenbrowser Adobe (Mini)Bridge. Door deze voorziening hoef je niet te gissen naar waar een afbeeldingsbestand zich bevindt. (zie later).

13 Openen van meerdere afbeeldingen Om meerdere opeenvolgende afbeeldingen te openen, maak je gebruik van de Shift-toets (terwijl de afbeeldingen geselecteerd zijn). Om meerdere niet-opeenvolgende afbeeldingen te openen, maak je gebruik van de Ctrl-toets (terwijl de afbeeldingen geselecteerd zijn) Recent geopende bestanden opnieuw openen Photoshop houdt een lijst bij met de laatste bestanden die je hebt geopend. Heb je eenmaal een bestand geopend, dan kan je dat later extra snel opnieuw openen door Bestand Recente openen te kiezen en in het vervolgmenu op de bestandsnaam te klikken. Dit is de snelste mogelijkheid om een bestand te openen De opdracht Openen als In Windows en Photoshop voor Windows wordt het bestandstype herkend aan de extensie. Het kan echter voorkomen dat iemand een afbeelding heeft opgeslagen zonder extensie of met een onjuiste extensie, bijvoorbeeld een BMP-afbeelding met de extensie.gif in plaats van BMP. In dat geval herkent Photoshop het bestandstype niet en zie je een foutmelding bij het openen van het bestand. In zo n situatie gebruik je de opdracht Bestand Openen als. Hiermee open je het dialoogvenster Openen als dat precies hetzelfde werkt als het eerdere bespreken dialoogvenster Openen, met één belangrijk verschil: heb je het gewenste bestand geselecteerd, dan selecteer je in de vervolgkeuzelijst Openen als het bestandstype waarin je denkt dat het bestand is opgeslagen. 1.6 Een bestand sluiten Er zijn verschillende manieren om een documentvenster met een afbeelding te sluiten. De meest voor de hand liggende is klikken op de knop Sluiten op de titelbalk van de afbeelding. Daarnaast kan je ook gebruik maken van het menu Bestand en klik op Sluiten, of via de toetsencombinatie Ctrl + W. Klik op Alles sluiten om alle afbeeldingen te sluiten. 1.7 Photoshop afsluiten Als je Photoshop wilt verlaten, kies je Bestand Afsluiten, of druk je op Alt + F4. Je kan natuurlijk ook klikken op de Sluiten-knop in de rechterbovenhoek van de Photoshop-interface, of via de toetsencombinatie Ctrl + Q. Hoe dan ook, bij het afsluiten vraagt Photoshop steeds of de wijzigingen van niet opgeslagen bestanden moeten worden bewaard.

14 Zoomgereedschap Inleiding Je kunt een afbeelding in Photoshop met een loep bekijken. Inzoomen maakt zeer precies werken mogelijk. Een afbeelding kan zelfs tot 3200 % worden vergroot. Je ziet dan elke pixel Zoomen via het Zoomvak Links onderaan het toepassingsvenster van Photoshop, bevindt zich het Zoomvak.. Dubbelklik in dit vak en typ een nieuw zoompercentage in. Druk op enter om te bevestigen. Grotere waarden dan 100: inzoomen; kleinere waarden: uitzoomen. 100 %: werkelijke pixels Zoomen via het palet Navigator Het navigatorpalet is een andere methode om het zoomniveau met grote stappen te wijzigen. Dit palet is uitermate handig als het exacte percentage van het zoomniveau niet van belang is. Met het navigatorpalet kan je ook heel handig door een afbeelding schuiven, omdat het miniatuurvoorbeeld precies aangeeft welk deel van de afbeelding in het afbeeldingsvenster verschijnt. Het schuifdriehoekje onder de miniatuurweergave in het navigatorpalet vergroot de afbeelding als je naar rechts schuift en het verkleint de afbeelding als je naar links verschuift. De rode rechthoek om de miniatuurweergave geeft het gebied van de afbeelding weer dat in het afbeeldingsvenster verschijnt. Als je ver hebt ingezoomd, zodat het afbeeldingsvenster slechts een deel van de afbeelding weergeeft, kan je de rode rechthoek in de miniatuurweergave verschuiven om andere gedeelten van de afbeelding te zien. Werk je met hoge zoomniveaus, dan is het navigatorpalet met de rode rechthoek ook een uitstekende manier om na te gaan in welk gedeelte van de afbeelding je aan het werken bent.

15 Zoomen via het toetsenbord Ctrl + Inzoomen (een afbeelding van dichterbij bekijken) Ctrl - Uitzoomen (een afbeelding van verderaf bekijken) Home-toets gaat naar de linkerbovenhoek van de afbeelding End-toets Gaat naar de rechteronderhoek van de afbeelding Ctrl 0 (nul) toont de volledige afbeelding in de vrije ruimte tussen de paletten (weergave in venster) Zoomen via het menu Weergave Ga naar het menu Weergave en kies één van de onderstaande opdrachten: Inzoomen om een afbeelding van dichterbij te bekijken. Uitzoomen om een afbeelding van verderaf bekijken. In venster: om de afbeelding te vergroten tot ze precies in de vrije ruimte tussen de paletten past. Werkelijke pixels: om één afbeeldingspixel weer te geven volgens een schermpixel. Afdrukgrootte: om de afbeelding te tonen op het scherm volgens de afdrukgrootte Zoomen via de Gereedschapskist Het handje Met het Handje ga je een sterk ingezoomde afbeelding die niet meer volledig zichtbaar is, verschuiven. Zo kan je in het documentvenster andere stukken van de afbeelding bekijken, terwijl het zoompercentage hetzelfde blijft. Zoom in tot de volledige afbeelding niet meer getoond kan worden in het venster. Klik op het Handje in de gereedschapskist. Sleep in het documentvenster. De Weergave roteren In het klapmenu van het Handje vind je eveneens het gereedschap Weergave roteren. Deze gebruik je om het canvas niet-destructief te roteren; de afbeelding wordt niet getransformeerd. Rotatie van het canvas kan om een aantal redenen nuttig zijn. Selecteer het gereedschap Weergave roteren, klik in de afbeelding en sleep om te roteren. Een kompas geeft in de afbeelding het noorden aan, onafhankelijk van de huidige canvashoek. Of voer in de Optiebalk in het veld Rotatiehoek een numerieke waarde in. Als je het canvas wilt herstellen en de oorspronkelijke hoek wilt instellen, klik je op Weergave opnieuw instellen.

16 16 Het zoomgereedschap Met het zoomgereedschap kan je ook inzoomen of uitzoomen in een geopende afbeelding. Klik in de gereedschapskist op het Zoomgereedschap, de optiebalk past zich aan: Eerst zie je het pictogram van het zoomgereedschap om aan te tonen dat het om de opties van dit gereedschap gaat. Je kunt kiezen of je met het zoomgereedschap wilt in- of uitzoomen. Je klikt of sleept in de afbeelding, op of rond het stuk dat je wilt in- of uitzoomen. Als Zoomen door slepen aangevinkt is, ga je automatisch bij slepen met de muis in- of uitzoomen. Vensters passend: vink dit aan om het formaat van het documentvenster aan te passen aan het zoompercentage. Wanneer je sterk uitzoomt, wordt het documentvenster kleiner, wanneer je opnieuw inzoomt, wordt het documentvenster groter. Werkelijke pixels: klik hierop om de afbeelding in werkelijke pixels te bekijken. In venster: toont de afbeelding in de vrije ruimte tussen de paletten. Scherm opvullen: het scherm wordt volledig gevuld met de afbeelding (in de breedte of in de hoogte afhankelijk of het om een staande of liggende afbeelding gaat). Afdrukgrootte: toont de afbeelding op afdrukgrootte. Noot: om af te wisselen tussen uit- en inzoomen hou je de Alt-toets ingedrukt en klik of sleep je over het stuk waarop je wilt uitzoomen Zoomen via de extra werkbalk Photoshop CS5 geeft je eveneens de mogelijkheid om via de extra werkbalk te zoomen. Standaard waarden zijn 25%, 50%, 100% of 200%. Vanzelfsprekend kan je hier ook je eigen zoomwaarde ingeven Zoomen met het muiswiel In de vorige items zagen we de verschillende mogelijkheden om op een object in- of uit te zoomen. Zoomen met het muiswiel zou wel handig zijn. Photoshop biedt hiertoe volgende mogelijkheden: Wanneer je de Alt ingedrukt houdt, kun je met het muiswieltje in- of uitzoomen. Wens je hiervan veelvuldig gebruik te maken dan kan je deze voorkeur instellen in het Voorkeuren dialoogvenster. Klik hiervoor op Bewerken Voorkeuren Algemeen, en vink het vakje Zoomen met schuifwiel aan, dan hoef je niet steeds de Alt-toets ingedrukt te houden.

17 Weergave van (meerdere) afbeeldingen Algemene aanpassingen toepassingsvenster Je kan ook nog de weergave van het toepassingsvenster zelf aanpassen via de knoppen voor schermmodus in de toepassingsbalk. Modus standaardscherm: de gewone weergave met menubalk en titelbalk. Modus volledig scherm met menubalk: alleen de menubalk. De titelbalk en statusbalk zijn verdwenen. Modus volledig scherm: alleen het weergave gebied. Paletten en balken roep je op met de tab-toets Via het menu Venster Afbeeldingen worden weergegeven in het documentvenster. Nieuw in Photoshop CS5 is het openen van verschillende afbeeldingen in tabbladen. Klik op het betreffend tabblad om de gewenste afbeelding naar voor te halen. In het menu Venster staat onderaan een lijst met de geopende afbeeldingen. Als je een geopende afbeelding naar de voorgrond wilt halen, klik je op de gewenste bestandsnaam. Als je de vensters wilt ordenen, kies je Venster Ordenen en kies je een van de volgende opties: Trapsgewijs: geeft vensters weer die van linksboven naar rechtsonder in lagen en trapsgewijs op het scherm liggen. Naast elkaar: geeft vensters naast of onder elkaar weer. Als je afbeeldingen sluit, worden de groottes van de openstaande vensters aan de beschikbare ruimte op het scherm aangepast. Zweven in venster: hiermee wordt de afbeelding zwevend gemaakt. Alles zweven in vensters: hiermee worden alle afbeeldingen zwevend gemaakt. Alles tot tabbladen samenvoegen: hiermee wordt één afbeelding op volledig scherm weergegeven. De andere afbeeldingen worden in tabbladen geminimaliseerd. Opmerkingen In het klapmenu op de toepassingsbalk vind je de optie Documenten rangschikken. Deze geeft je de mogelijkheid om via sjablonen de verschillende afbeeldingen te schikken. Wens je de verschillende afbeeldingen niet in tabbladen te openen, ga dan als volgt te werk: Menu Bewerken Voorkeuren Interface Documenten openen als tabbladen uitvinken.

18 Afmetingen, pixels, resolutie en bestandsgrootte Inleiding En afbeelding wordt samengesteld als een mozaïek. Wanneer je de afbeelding op ware grootte bekijkt, zie je het landschap, het voorwerp. Wanneer je de afbeelding uitvergroot, worden de deeltjes of de pixels zichtbaar. Een pixel is het kleinste deeltje van een afbeelding Een Photoshop-afbeelding heeft 3 belangrijke kenmerken die te maken hebben met pixels: bestandsgrootte, resolutie en fysieke afmetingen (afbeeldingsgrootte). Als je snel even alleen de afmetingen en de resolutie van een afbeelding wilt bekijken, hou je de Alt-toets ingedrukt en klik je met de muis op het voorvertoningsvak in de statusbalk van de afbeelding De afmetingen In Photoshop kunnen afmetingen op twee manieren worden uitgedrukt: Pixelafmetingen: het aantal deeltjes dat de afbeelding in de breedte en hoogte bevat. Document- of Afdrukgrootte: de effectieve afmetingen waarop de afbeelding zal worden afgedrukt.. Dit kan in verschillende maateenheden: Centimeters: 1 cm 0.39 inch Inch: 1 inch 2.54 cm Pixels: resolutie (zie later) * aantal inch. De afmetingen van deze foto met een resolutie van 72 ppi, in verschillende maateenheden, uitgedrukt, zijn: Breedte Hoogte Centimeters 9.88 cm 7.06 cm Inches inch inch Pixels 281 pixels 280 pixels

19 Pixels Elke pixel in een computerafbeelding is volkomen vierkant, geordend op een perfect raster en effen van kleur, dat wil zeggen: elke pixel heeft slechts één kleur. Combineer je een hoop van deze pixels, dan nemen je hersenen een gewone foto waar. Schermpixels versus afbeeldingpixels De weergave van het beeldscherm van je computer bestaat ook uit pixels. Evenals afbeeldingpixels zijn schermpixels vierkant en geordend in een raster. Het aantal schermpixels is afhankelijk van de weergave-instellingen van je monitor. Een veelvoorkomende instelling is 1024*768. Dat wil zeggen dat de monitor in de breedte 1024 schermpixels weergeeft en 768 in de hoogte. Om het verband tussen scherm- en afbeeldingpixels te begrijpen moet je een afbeelding openen. Nadat de afbeelding is geopend op je scherm, klik je op het zoomgereedschap en selecteer je Werkelijke pixels. De titelbalk toont een zoompercentage van 100 % wat inhoudt dat elke pixel in je afbeelding wordt weergegeven door een pixel op je scherm. Bij een zoompercentage van 200 % worden de pixels twee keer zo groot weergegeven, zodat elke afbeeldingspixel overeenkomt met twee schermpixels breed en twee schermpixels hoog. Verander je het percentage in 400 %, dan geeft Photoshop vier schermpixels weer voor elke afbeeldingspixel, zodat je een totaal krijgt van zestien schermpixels voor elke afbeeldingspixel.

20 De resolutie De resolutie is het aantal pixels (beeldpunten) op een bepaalde oppervlakte waarmee een afbeelding wordt weergegeven of afgedrukt. De resolutie is een verhoudingsgetal dat wordt uitgedrukt in pixels per inch (ppi). De verhouding 300 ppi ten opzichte van 75 ppi. De resolutie bepaalt in de allereerste plaats een groot deel van de beeldkwaliteit van een afbeelding. Hoe hoger je de resolutie maakt, hoe gedetailleerder de afbeelding wordt en hoe vloeiender kleurovergangen zijn. De beeldkwaliteit van een afbeelding is eigenlijk gebaseerd op gezichtsbedrog en de zwakten van het menselijk oog: als je de resolutie maar hoog genoeg maakt, zijn de afzonderlijke pixels in de afbeelding niet meer waarneembaar en ontstaan vloeiende vlakken en overgangen. Is de resolutie te laag, dan heeft de afbeelding te weinig detail of ontstaat een korrelig beeld doordat de afzonderlijke pixels zichtbaar worden. De resolutie bepaalt in de tweede plaats de afbeeldinggrootte: de breedte en de hoogte van de afbeelding. Dit is logisch: als je de resolutie bijvoorbeeld verdubbelt, worden er viermaal zo veel pixels weergeven op dezelfde oppervlakten en worden dus de breedte en de hoogte gehalveerd. Samengevat: resolutie = dichtheid foto = aantal pixels per inch (ppi) Welke resolutie? Er bestaat geen uniforme, ideale resolutie. Deze hangt immers af van de situatie waarvoor je de afbeelding wilt gebruiken of voorbereiden: Zelf printen en digitale print, drukwerk Internet gebruik ( , Powerpoint, webdesign) 300 ppi 72 ppi Opletten bij vermeerderen en verminderen van de resolutie. Bijvoorbeeld: je verandert de resolutie van een foto van 300 naar 100 ppi, dan moeten er 200 ppi verdwijnen. Er verdwijnt dus beeldmateriaal om dat te realiseren. Anderzijds, wanneer je de resolutie van een foto wilt verhogen, kan dit enkel met een afbeelding van grote afmetingen, zodat je veel pixels hebt die samengeperst kunnen worden per inch om een hogere resolutie te bekomen. Bijvoorbeeld: de foto heeft een resolutie van 100 ppi, met afmetingen van 10 op 5 cm. We kunnen de resolutie opdrijven naar 200 ppi, en tegelijkertijd de afmetingen samenpersen naar 5 op 2.5 cm.

21 De bestandsgrootte Met bestandsgrootte bedoelen we de ruimte die een afbeelding nodig heeft om bewaard te worden, het aantal Kb of Mb. Afmetingen en resolutie zijn recht evenredig met de bestandsgrootte. Hoe hoger de afmetingen, hoe groter de bestandsgrootte; hoe lager de afmetingen, hoe kleiner de bestandsgrootte. Hieronder zie je een foto. Je kunt zelf kiezen onder welke resolutie je de foto opslaat: bijvoorbeeld 72 ppi voor webgebruik, of 300 ppi voor drukwerk. In beide gevallen stellen we de afdrukgrootte in op 10 cm breed en 7.13 cm hoog. Kijk eens naar de verschillen in het totaal aantal pixels en de grootte van het bestand. 72 ppi 300 ppi Centimeters 10* *7.13 Pixels 263* *842 Bestandsomvang 56 Kb 539 Kb Aanpassingen afmetingen en resolutie Open een afbeelding. Ga naar menu Afbeelding Afbeeldingsgrootte. Het volgend dialoogvenster verschijnt:

22 22 In het gedeelte Pixelafmetingen kan je de afmetingen in pixels bekijken en aanpassen door nieuwe waarden in te voeren. In het gedeelte Documentgrootte kan je de afmetingen in pixels bekijken en aanpassen in centimeters door nieuwe waarden in te voeren. Dit bepaalt de afdrukgrootte. In het vak Resolutie kan je de dichtheid bekijken en aanpassen. Deze kan uitgedrukt worden in pixels/inch of pixels/cm. Pixels/inch wordt het meest gebruikt. Met het aangevinkte vakje Verhoudingen behouden, wordt de afbeelding gelijkmatig aangepast. Opmerkingen Naast het woord Pixelafmetingen zie je ook de huidige Bestandsgrootte van de afbeelding staan. Wanneer je de afmetingen of de resolutie aanpast, zie je ook de bestandsgrootte veranderen. Je kan ook de gebruikte maateenheden wijzigen door ze te selecteren uit de lijsten. Als je de maateenheden en de afmetingen wilt veranderen, moet je eerst de maateenheden wijzigen en dan de nieuwe afmetingswaarden invoeren. Oefening 2 Open de afbeelding Allerlei/wolk.jpg. Pixelafmetingen?... Documentgrootte? Maateenheid?... Resolutie?... Verander de breedte van de Documentgrootte naar 5 cm. Wat gebeurt er met de hoogte?... Stel de resolutie in op 100 ppi. Wat gebeurt er met de pixelafmetingen?... Hoe groot is de bestandsgrootte?... Bevestig met OK en kies voor Weergave In venster. Merk je kwaliteitsverlies op?.. Sluit zonder te bewaren Verschillende scenario s om de bestandsgrootte aan te passen Te hoge bestandsgrootte om te bewaren Soms moet je bestanden meegeven op een drager die beperkt is qua capaciteit. Je hebt vb maar 1 Mb meer over op je usb-stick. Dan moet je de afbeeldingen compacter maken qua bestandsgrootte. Voorbeeld Open de afbeelding Dieren/vrij.jpg. Documentgrootte? Maateenheid?... Resolutie?... Bestandsgrootte?...

23 23 Stel dat je deze afbeelding op een diskette wilt meegeven aan je buur. De Bestandsgrootte mag dan maximum rond de 1 Mb bedragen. Eerst verminder je de Resolutie: zet ze bijvoorbeeld op 72 ppi. De afbeelding zal natuurlijk aan dichtheid en kwaliteit verliezen. Je houdt nu nog altijd een te hoge Bestandsgrootte over (+/- 2 Mb), dus zal je ook de afmetingen moeten aanpassen. Zet de Breedte op +/- 25 cm, de Hoogte past zich vanzelf aan. Je houdt nu ongeveer 998 Kb over. Later verminderen we de bestandsgrootte verder door te bewaren. Bevestig met OK. Sluit het document zonder te bewaren. Verzenden met internet Wanneer je een afbeelding wilt versturen of op je website wilt plaatsen, gebruik je best een resolutie van 72 ppi. Let erop dat het bestand niet te zwaar is qua Bestandsgrootte, want dat duurt het te lang om door te sturen. Ook als je het bestand op een website wilt zetten, mag de bestandsgrootte niet te zwaar zijn. Voorbeeld Open de afbeelding Natuur/zonnebloem.jpg. Maximaliseer het venster en gebruik de weergave In venster. Je wilt deze afbeeldingen versturen naar vrienden als bijlage van een mail. Bekijk dus eerst de afmetingen en de resolutie. De resolutie staat al op 72 ppi, maar de Bestandsgrootte is ongeveer 5 Mb. Het bestand moet dus compacter qua afmetingen. Verminder de breedte naar +/- 20 cm, de Hoogte past zich automatisch aan. Je hebt nu een Bestandsgrootte van +/- 700 Kb. Bevestig met OK en sluit het document zonder te bewaren. Afbeeldingen van digitale camera Afbeeldingen die met een digitale camera zijn gefotografeerd, hebben meestal een resolutie van 72 ppi. Maar de afbeeldingen hebben wel grote afmetingen, afhankelijk van het soort toestel. Wanneer een afbeelding op hoge kwaliteit wordt gemaakt, krijg je een beeld met grote afmetingen en een resolutie van 300 ppi, veel pixels dus. Wanneer een afbeelding op lage kwaliteit wordt gefotografeerd, krijg je een beeld met kleine afmetingen en lage resolutie van 72 ppi, weinig pixels dus. Open de afbeelding, ga naar het menu Afbeelding, Afbeeldingsgrootte. Bekijk de resolutie en de afmetingen. Als de resolutie lager is dan 300 ppi, vink je het vakje Nieuwe beeldpixels berekenen UIT.

24 24 Verhoog de resolutie naar 300 ppi en vink het vakje Nieuwe beeldpixels berekenen weer AAN, om de nieuw ingestelde resolutie vast te zetten. Als de resolutie 300 ppi is, laat je het vakje Nieuwe beeldpixels berekenen aangevinkt en behoud je de resolutie. Tot slot pas je de Breedte van de Documentgrootte aan naargelang het formaat waarop je de afbeelding wilt laten afdrukken (10 cm, 15 cm, 9 cm, ). Opmerking De documentgrootte vermindert vanzelf qua Breedte en Hoogte, terwijl de Pixelafmetingen hetzelfde blijven. Je gooit met andere woorden geen pixels weg, maar je perst ze samen op een kleinere oppervlakte. Voorbeeld Open de afbeelding Natuur/graan.jpg. Pixelafmetingen?... Documentgrootte?... Resolutie?... Vink het vakje Nieuwe beeldpixels berekenen uit. Verhoog de resolutie naar 300 ppi. Wat is de huidige documentgrootte?... Vink het vakje Nieuwe beeldpixels berekenen weer aan. Geef de afbeelding bij de Documentgrootte een breedte van 15 cm. Bevestig met OK. Sluit de afbeelding zonder te bewaren Een nieuwe afbeelding maken In Photoshop kan je niet alleen bestaande afbeeldingen openen en bewerken, maar ook nieuwe afbeeldingen. Je moet bij het maken van een nieuw bestand het een en ander vertellen over de afmetingen van de afbeelding, het kleurmodel dat je wilt toepassen en, heel belangrijk, de gewenste resolutie. Hoe hoger de resolutie is, des te beter de afdrukkwaliteit van de afbeelding zal zijn. Ga naar het menu Bestand en klik op Nieuw of druk op Ctrl + n. Het dialoogvenster Nieuw wordt geopend.

25 25 Typ eventueel naam voor de nieuwe afbeelding in het vak Naam. Je kunt ook voorlopig de standaardnaam Naamloos-1 laten staan en later een bestandsnaam opgeven bij het opslaan van de afbeelding. Bepaal in het vak Voorinstelling de grootte van het document. Selecteer je hier de optie Internationaal papier dan wordt automatisch het vak Grootte actief. Bekijk de vooraf ingestelde mogelijkheden (A4, A5,.). Kies je een standaardformaat, bijvoorbeeld A4, dan vult Photoshop zelf de bijbehorende afmetingen in bij Breedte en Hoogte. Wil je zelf de afmetingen bepalen, kies dan het formaat Eigen. Je kunt de maten rechtstreeks in de invoervakken typen. Ook kan je aangeven of de afmetingen in millimeters moeten worden weergegeven of in een andere maateenheid, waaronder centimeters. Breedte en Hoogte: wanneer je zelf het formaat wilt bepalen, vul je hier de afmetingen in. Pas eerst de maateenheid aan, vul dan pas de maten zelf in. Selecteer of typ in de vervolgkeuzelijst Resolutie een resolutie. Een lage resolutie is geschikt voor internetafbeeldingen. Als het resultaat moet worden afgedrukt, kies dan een hoge resolutie. Het is altijd beter om te vertrekken van een afbeelding met een hoge resolutie van 300 ppi, die je achteraf kan verminderen. Als je start met een lage resolutie, kom je nadien in de problemen met afbeeldingen die te slecht van kwaliteit zijn. Kleurmodus: bepaal in welke kleurmodus je gaat werken (zie Hoofdstuk 4). Achtergrondinhoud: bepaal de achtergrondkleur van de afbeelding. Selecteer eventueel de optie Transparant als je geen achtergrond wenst. Bevestig met OK. Hanteer onderstaand schema als je twijfelt over Kleurmodus of Resolutie: Gebruik Resolutie Kleurmodus Zwartwitfoto of zwarttekening voor internet gebruik 72 ppi Grijstinten Zwartwitfoto om zelf te printen, drukwerk of digitale print 300 ppi Grijstinten Kleurfoto of tekening voor internetgebruik 72 ppi RBG Kleurfoto om zelf te printen, drukwerk, digitale print 300 ppi RGB of CMYK

26 26 Nieuwe afbeeldingen met dezelfde eigenschappen als een andere afbeelding: Open een bestaande afbeelding. Klik in het menu Bestand op Nieuw. Klik op het pijltje bij Voorinstellingen. Schuif tot helemaal onderaan in de keuzelijst tot je de bestandsnaam van de geopende foto ziet staan. Klik op deze naam en alle eigenschapen (breedte, hoogte en resolutie) worden ingevuld Instellen achtergrond Je kunt een afbeelding met of zonder achtergrond maken. Dit doe je met behulp van het dialoogvenster Nieuw. Selecteer de optie Transparant in het vak Achtergrondinhoud. Je kunt een achtergrond achteraf toevoegen. Je herkent een afbeelding zonder achtergrond aan het dambord. De blokjes geven aan dat de achtergrond transparant is. Zie je geen veld met blokjes maar een wit of ander gekleurd vlak, dan heeft de afbeelding een achtergrond Een afbeelding bewaren Bestanden opslaan Je kunt een bestand op meerdere manieren opslaan, bijvoorbeeld via het menu Bestand of met de sneltoets Ctrl + S. De versie van het bestand die je hebt bewerkt in Photoshop, vervangt dan onmiddellijk de oorspronkelijke versie. Er verschijnt hierbij geen dialoogvenster of waarschuwing. Opslaan als: je kunt een bestand dat je al een naam hebt gegeven met de opdracht Opslaan als in het menu Bestand een nieuwe naam geven. Je hebt in feite 2 dezelfde bestanden met verschillende namen. Bestanden kunnen tijdens het opslaan een andere naam krijgen of worden geconverteerd naar een ander bestandstype. Er kunnen zelfs back-ups worden gemaakt. Je krijgt overigens een waarschuwing indien je een afbeelding sluit zonder dat de wijzigingen zijn opgeslagen. Ga naar het menu Bestand en klik op Opslaan. Het dialoogvenster Opslaan als wordt geopend.

27 27 Selecteer in de vervolgkeuzelijst Opslaan in het station en/of de map waarin je het bestand wilt opslaan. Dubbelklik in het grote venster eventueel op de map waarin het bestand moet worden opgeslagen. Typ in de vervolgkeuzelijst Bestandsnaam een naam voor het bestand. Selecteer in de vervolgkeuzelijst Indeling een bestandstype, bijvoorbeeld het formaat van Photoshop: psd. Klik op Opslaan De verschillende bestandsformaten Photoshop ondersteunt tal van bestandstypen: van standaardbestandstypen zoals BMP, dat je kunt gebruiken in vrijwel alle Windows-programma s, tot exotische bestandstypen die uitsluitend worden gebruikt voor professionele doeleinden (DCS voor geavanceerde zetsystemen). Photoshop *.PSD Photoshop heeft zijn eigen bestandsformaat, het Photoshopformaat dat de extensie PSD gebruikt. Hiermee wordt alles wat in de afbeelding aanwezig is, bewaard: lagen, paden, tekstlagen, Dit formaat is het meest aan te raden wanneer je de afbeelding wilt bewaren om er bijvoorbeeld de volgende dag aan verder te werken. Het is dus een werkformaat. Let op: dit formaat is moeilijk of bijna niet uitwisselbaar met andere programma s.

28 28 Graphics Interchange Format *.GIF Het GIF-formaat werd ondersteund door het internetbedrijf Compuserve als hulpmiddel om bestanden te comprimeren. Gebruikers konden hun foto s en tekeningen dan sneller via een modem over het Internet versturen. Het GIF-formaat is het meest geschikt om afbeeldingen op te slaan die uit weinig kleuren bestaan: lijntekeningen, logo s, plannetjes, plattegronden Het nadeel is dat het formaat max. 256 kleuren kan bijhouden, waardoor je dus kleur- en kwaliteitsverlies krijgt. Anderzijds zorgt dit beperkte kleurgebruik ook voor uiterst compacte bestanden. Kies je in het dialoogvenster Opslaan als voor het GIF-formaat, dan wordt volgend extra dialoogvenster geopend: Hier wordt gevraagd op welke manier er 256 of minder kleuren in de afbeelding mogen weergegeven worden. Als je de 256 kleuren uit de afbeelding zelf wilt behalen, kies je bij Palet voor Lokaal (adaptief). Als deze afbeelding op je website zal komen, kies je bij Palet voor Web. Merk op dat er grote verschillen zijn tussen deze twee paletten. Tot slot krijg je nog een venster met een vraag voor de Rijvolgorde. Dit heeft gevolgen voor het downloaden wanneer de afbeelding op een website verschijnt. Bij Geïnterlinieerd worden de even en oneven lijnen met pixels apart gedownload. Wanneer je de afbeelding niet voor een website gaat gebruiken, kies je best voor Normaal. Joint Photographic Experts Group, *.JPEG Het JPEG-formaat is momenteel één van de meest gebruikte formaten om afbeeldingen te bewaren. Je kunt de afbeeldingen comprimeren om de bestandsgrootte te beperken, maar je kan ook zien hoeveel kwaliteit je verliest. Zo kan je een goede beslissing nemen over de bestandsgrootte in verhouding tot de kwaliteit. JPEG is een compressiemethode met bepaalbaar verlies, waarbij beeldkwaliteit wordt opgeofferd om de bestandsgrootte te reduceren. Het formaat is het meest aan te raden bij afbeeldingen met veel kleuren of kleurovergangen (ook in zwart-wit). Bijvoorbeeld om afbeeldingen door te sturen voor digitale print, op websites of voor , maar ook als je thuis afbeeldingen wilt opslaan en je harde schijf niet te veel wilt belasten. Kies je in het dialoogvenster Opslaan als voor het JPEG-formaat, dan wordt volgend extra dialoogvenster geopend:

29 29 In het dialoogvenster JPEG-opties kan je de compressie en kwaliteit verder bepalen. Kies een andere kwaliteit door het schuifbalkje te verschuiven, door de gewenste kwaliteit uit de lijst te selecteren of door de respectievelijke waarde in te typen. Gebruik kwaliteit 12, Maximaal wanneer het gaat om afbeeldingen voor digitale print of wanneer je ze wil gebruiken in hoge kwaliteit. Bekijk ondertussen het verschil in de afbeelding op de achtergrond. Onderin het dialoogvenster zie je de Bestandsgrootte en de tijd die nodig zal zijn om het bestand via internet te versturen. Tag Image File Format, *.TIFF Dit formaat was één van de eerste formaten die zowel op een Macintosch als op een IBMcomputer geopend kon worden. Er is een lichte compressie, maar zonder kwaliteitsverlies. Dit formaat is voor alle soorten afbeeldingen bruikbaar. Door de hoge bestandsgroottes wordt het meestal gebruikt bij uitwisseling van fotomateriaal op cd s (met afbeeldingen van hoge kwaliteit) of afbeeldingen van sommige digitale camera s naar fotografen, drukkers, Kies je in het dialoogvenster Opslaan als voor het TIFF-formaat, dan wordt volgend extra dialoogvenster geopend: Kies Geen bij Compressie afbeelding om de afbeelding compatibel te houden met andere computers. Kies IBM om aan te tonen op welke computer de afbeelding gebruikt zal worden. Encapsulated PostScript *.EPS Dit formaat wordt zeer veel gebruikt om afbeeldingen op te slaan voor drukwerk. Het formaat wordt immers door heel veel grafische programma s ondersteund en is dus vlot uitwisselbaar. Wanneer je bijvoorbeeld een afbeelding gemaakt hebt met veel teksten, paden, kleuren, kan dit problemen geven met het printen of drukken ervan. Als je het bewaart als EPS wordt alles voorbereid voor de programma s waarmee de meeste drukvoorbereiding gebeurt. Bijvoorbeeld: de vormen worden omgezet in objecten. Dit formaat is ook ideaal wanneer je een afbeelding voorbereidt om er in andere programma s (CorelDraw, Illustrator) mee verder te werken. Het brengt wel hoge bestandsgroottes met zich mee. Kies je in het dialoogvenster Opslaan als voor het EPS-formaat, dan wordt volgend extra dialoogvenster geopend: Bij Voorvertoning kies je het best voor TIFF. De rest laat je ongewijzigd.

30 30 Portable Document Format, *.PDF Het formaat Portable Document Format (PDF) is een flexibel bestandsformaat dat je kunt gebruiken op verschillende platforms en in verschillende toepassingen. In PDF-bestanden worden lettertypen, paginalay-out en vector- en bitmapafbeeldingen correct weergegeven en bewaard. Dit formaat is tegenwoordig ook heel populair voor de uitwisseling van materiaal naar drukkers en DTP-programma s. Bitmap, *.BMP Bitmap is het bestandsformaat dat gebruikt wordt in Microsoft Paint. Tot Windows 95 was dit een formaat dat je moest gebruiken om afbeeldingen als achtergrond op je bureaublad te plaatsen. BMP-bestanden zijn zeer groot, maar er gaat geen beeldkwaliteit verloren. Schematisch overzicht Bestandsformaat Gebruik? Kwaliteit PSD GIF Alle afbeeldingen waar je nog zal aan verder werken. Voorlopig bewaren. Lijntekeningen, plannetjes, plattegronden, scherpe lijnen, weinig kleuren ***** JPG Veel kleuren, overgangen, foto s, digitaal printen. * tot *** TIF EPS PDF Alle afbeeldingen voor cd-roms met foto s, afbeeldingen die geprint worden of door fotografen gemaakt. Drukwerk, kan door de drukker nog bewerkt worden ook foto s met transparantie. Drukwerk die door drukker niet meer bewerkt kunnen worden. ** **** **** **** BMP Schermachtergrond. *** Oefening 3 Open de afbeelding Dieren/paard.psd. Deze collage heb je net afgewerkt en wil je bewaren om morgen verder af te werken. Bestandsformaat... Resolutie... Reden... Voer dit uit en bewaar onder dezelfde naam in de nieuwe map Oplossingen.

31 31 Open de afbeelding Landschap/landschap9.jpg. Deze afbeelding wil je naar mensen sturen die je op reis hebt leren kennen. Bestandsformaat... Resolutie... Reden... Voer dit uit en pas ook de afmetingen aan zodat de Bestandsgrootte niet boven de 500 Kb zit. Bewaar onder dezelfde naam in de map Oplossingen. Open de afbeelding Dieren/hond.jpg. Deze afbeelding moet op je website komen. Bestandsformaat... Resolutie... Reden... Voer dit uit en pas ook de afmetingen aan zodat de Bestandsgrootte niet boven de 30 Kb zit. Bewaar onder dezelfde naam in de map Oplossingen Papierformaat aanpassen canvasgrootte Je kunt een gekleurd kader rondom een afbeelding maken door het papierformaat te vergroten. De foto zelf blijft de originele afmetingen behouden. Je maakt als het ware een rand rond een foto. Verklein je de waarden, dan wordt de afbeelding bijgesneden (rondom wordt een rand afgesneden). Links: rand van 2 cm; rechts 2 cm bijgesneden Open de gewenste afbeelding. Selecteer Canvasgrootte in het menu Afbeelding.

32 32 Breedte: bepaal hoe breed de afbeelding met rand mag worden. Hoogte: bepaal hoe hoog de afbeelding met rand mag worden. Plaatsing: klik in het middelste vakje om rondom evenveel ruimte toe te voegen. Relatief: als je deze optie inschakelt, kan je de hoogte en/of breedte vergroten met een specifiek aantal pixels/cm. Kies canvasuitbreiding: bepaal de kleur van de rand. Bevestig met OK Een afbeelding roteren en spiegelen Ruw roteren en spiegelen Als een afbeelding scheef staat, bijvoorbeeld omdat de camera niet recht werd gehouden bij het maken van een foto of omdat een origineel niet recht op de scanner lag, kan je deze recht zetten met de opdracht Canvas roteren. Ook een ondersteboven of 90 gedraaide afbeelding kan je op deze manier rechttrekken. Ga naar menu Afbeelding Afbeelding roteren: De opdrachten 180 (halve toer), 90 rechtsom (kwartdraai naar rechts), 90 linksom (kwartdraai naar links) geven een vaste rotatie. Met Instelbaar open je het dialoogvenster Canvas roteren waarin je zelf de hoek en de richting van de rotatie kunt instellen. Canvas horizontaal draaien: spiegelt de afbeelding horizontaal. Canvas verticaal draaien: spiegelt de afbeelding verticaal.

33 33 Oefening 4 Open de afbeelding Sport/renner.jpg. Roteer de afbeelding 90 Rechtsom. Spiegel ze horizontaal. Deze oefening is klaar en je wilt ze opslaan. Wat is het meest aangewezen bestandsformaat? De bestandsgrootte mag niet meer bedragen dan 100 Kb. Welke kwaliteit moet je daarvoor kiezen? Bewaar onder dezelfde naam Fijne rotaties met het Meetlatgereedschap Bovenstaande werkwijze is ideaal voor ruwe rotaties. Voor nauwkeurige rotaties gebruik je beter het Liniaalgereedschap te vinden onder het Pipetgereedschap. Open de afbeelding. Selecteer het Liniaalgereedschap uit de gereedschapskist. Sleep in de afbeelding langs het stuk dat perfect horizontaal of verticaal moet komen. Verbeter eventueel door met de muisaanwijzer de hoekpunten van de lijn te verslepen. Klik op Rechttrekken op de optiebalk. Met Wissen verwijder je de lijn. De afbeelding komt automatisch recht te staan. Voorbeeld Open de afbeelding Landschap/indie1.jpg. De fotograaf hield het toestel duidelijk niet recht. Sleep met het Liniaalgereedschap langs de horizon. Bevestig met Rechttrekken. Bewaar in de map Oplossingen onder dezelfde naam.