Gezonde leefstijl bevorderen op het werk

Transcriptie

1 Gezonde leefstijl bevorderen op het werk Sarah Detaille HAN SENECA

2 HAN SENECA HAN SENECA is het Expertisecentrum voor Sport, Arbeid en Gezondheid. Bij ons kunnen bedrijven terecht voor gezondheiden prestatie bevorderende dienstverlening. De dienstverlening is altijd wetenschappelijk onderbouwd en op maat gemaakt. HAN SENECA is als onderdeel van het Instituut voor Sport en Bewegingsstudies (ISBS) verbonden aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. HAN SENECA vormt de schakel tussen het werkveld en het onderwijs dat wordt aangeboden binnen de HAN. 150 professionals in vaste dienst, dagelijks ingezet bij diverse gezondheidsprojecten, jarenlange ervaring met het afnemen van PMO s en gezondheidsinterventies bij verschillende bedrijven. 2

3 Gezonde Leefstijl Gedrag dat de gezondheid bevordert (RIVM) Focus ligt hier op de fysieke gesteldheid

4 Overgewicht 4

5 Overgewicht

6 Zitten is het nieuwe roken Uit verschillende studies blijkt dat een volwassene die meer dan vier uur per dag achter een beeldscherm zit, 50% meer kans heeft om ziek te worden. Je verbrandt zittend namelijk weinig calorieën én je lichaam produceert minder lipoproteïne lipase: een enzym dat ervoor zorgt dat slechte cholesterol wordt omgezet in goede cholesterol. Verder stroomt het bloed minder goed door je lichaam, waardoor de kans op hart-, vaatziekten en diabetes toeneemt. 6

7 Lager ziekteverzuim

8 Overgewicht Effect op verzuim alleen bij fors overgewicht (BMI 30). Werknemers met ernstig overgewicht (een BMI hoger dan 30) verzuimen per jaar gemiddeld Veertien dagen meer dan werknemers met een normaal gewicht RIVM, 2014

9 Hogere productiviteit Investeren in gezondheid loont!

10 Quiz Vraag 1: Met welke frequentie en duur dient iemand te bewegen om te zorgen voor gezondheidsbevordering? A: 2x per week 15 minuten intensief B: 5x per week 30 minuten matig intensief C: 3 x per week 20 minuten intensief

11 Quiz Vraag 2: Hoeveel dagen winst ten aanzien van arbeidsverzuim is er wanneer bewegende werknemers worden vergeleken met niet sporters respectievelijk nooit-sporters over 4 jaar? A: 15 respectievelijk, 30 dagen B: 10 respectievelijk, 20 dagen C: 25 respectievelijk, 50 dagen

12 Quiz Vraag 3: Hoeveel procent van de werkende bevolking beweegt te weinig volgens de norm gezond bewegen? A: 40% B: 55% C: 25%

13 Beweging NNGB: Volwassenen (18-55 jaar) (Nederlandse Norm Gezond Bewegen). een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, bij voorkeur alle dagen van de week; voorbeelden van matig intensieve lichamelijke activiteit bij volwassenen zijn wandelen met 5-6 km/u (dus flink doorwandelen) en fietsen met 15 km/u. Leidt tot een goede gezondheid Nederlandse Fitnorm 3 dagen van de week tenminste 20 minuten intensieve lichaamsbeweging. Leidt tot een goede conditie. Slechts 55%vanaf 18 jaar beweegt voldoende.

14 Gezondheideffecten bewegen overtuigend bewijs of aanwijzingen Gunstige invloed op Gezondheidsparameters Lichaamsgewicht Vetpercentage Bloeddruk HDL / LDL Cholesterol Glucosetolerantie Insulinegevoeligheid Botdichtheid Slaappatronen Coördinatie Reactiesnelheid, -vermogen Geheugen Psychosociaal welbevinden Zelfredzaamheid Zelfvertrouwen Zelfwaarde Preventie ontstaan ziekten Hart- en vaatziekten Diabetes mellitus II Overgewicht Osteoporose Beroerte Depressie Colonkanker Borstkanker Bron: TNO Kwaliteit van Leven Gunstig verloop ziekten Coronaire hartziekten Diabetes mellitus II Overgewicht Cara Osteoporose Beroerte Angst en depressie Reumatoïde attritus Epilepsie Cystic fribosis Artrose Bekkeninstabiliteit Nierziekten Lage rugpijn Parkinson

15 Rol van leeftijd Niet-beïnvloedbare effecten van veroudering Na het 45e levensjaar nemen conditie, spierkracht, gezichtsen gehoorvermogen merkbaar af. De verklaring ligt in afnemende spiercapaciteit en toename van lichaamsvet ten opzichte van spierweefsel. De gevolgen zijn: Afname van uithoudingsvermogen (sneller moe zijn) Langere hersteltijd (langer nodig hebben om te herstellen van fysieke inspanning) Meer last van verstoord bioritme (na een jetlag of als gevolg van werken in de avond en nacht).

16 Beweegnorm naar branche agrarisch dienstverlening industrie commercie wetenschap administratie beleid gemiddeld 75+

17 Belasting - Belastbaarheid

18 Discussie in hoeverre vormt een ongezonde leefstijl een probleem binnen uw organisatie? bij welke doelgroep? wat zijn de oorzaken van de ongezonde leefstijl? 18

19 Gezondheid en vitaliteit op de werkvloer 62% over eens dat de werkgever zijn werknemers mag stimuleren tot een tot een gezonde leefstijl doormiddel van voorzieningen. 26% over eens dat de werkgever zich mag bemoeien met de leefstijl en vitaliteit van de werknemers. Convenant gezondgewicht 2014 (n=1.075) 19

20 Gezondheid en vitaliteit op de werkvloer 71% van de werknemers vinden het onderwerp (zeer) belangrijk. 73% (helemaal mee eens) dat de werknemer verantwoordelijk is om gezond en vitaal te leven. 62%) (zeer) tevreden over de eigen inzet als het gaat om een gezonde leefstijl en vitaliteit. Convenant gezondgewicht 2014 (n=1.075) 20

21 Denk aan de baten Werkgevers Lager verzuim Hogere productiviteit, betere resultaten Minder verloop Beter imago Werknemers Betere gezondheid Meer energie Betere arbeidsomstandigeheden Hogere motivatie Financieel: 2,5-3 euro per euro investering

22 Vitaliteitsmanagement Gezondheidsmanagement is in! Veel verschillende methodieken (IGM, GBW, arbeidspreventie, inzetbaarheidskunde etc.) Allemaal even uniek, maar basisprincipes en uitgangspunten zijn in grote lijnen gelijk. IVM hanteert niet één vaste methodiek: VM richt zich op een einddoel: verhogen van arbeidsprestatie/ organisatieproductiviteit. VM probeert dit einddoel te realiseren door op systematische en evidence based wijze de vitaliteit van medewerkers te optimaliseren

23 Systematisch/ methodisch

24 Stand van zaken? Discussie: Wat gebeurt er nu binnen uw bedrijf op het gebied van gezondheidsbevordering?

25 7- stappenplan Gezondheidsbevordering op het werk (Loket gezond leven, RIVM) 1. Draagvlak creëren: zorg vooraf voor ondersteuning en goedkeuring voor de plannen. 2. Structuur aanbrengen: stel een divers projectteam samen met een doel. 3. Behoeften analyseren: ken de behoefte van werknemers om in te kunnen zetten op vitaliteit en gezondheid. 4. Plan van aanpak opstellen: beschrijf wat van belang is voor het project. 5. Actie ondernemen: laat werknemers de voordelen van gezondheid inzien en ervaren. 6. Evalueren: evalueer de vooraf gestelde doelen om het eindresultaat te kunnen bepalen. 7. Borgen: integreer de activiteiten in de organisatie zodat ze vanzelfsprekend worden. 25

26 Levensstijl beïnvloeding Instrumentarium Gezondheid en vitaliteit zijn verantwoordelijkheid van werkgever en medewerker, van beide zijden geen vrijblijvend proces! Health Checks (PMO s) Projectgroep oprichten Assortiment kantine Interventie(s) op de werkvloer (omgeving trappenlopen, printer etc) Voorlichting Coachingsgesprekken Bedrijfsfitness POP gesprekken vitaliteit

27

28 Praktische tips Fietsen bevorderen: Meer bewegen op werk: Lunchwandelen Personeelsbijeenkomsten met activiteit Facilitaire inrichting (printers, koffie, trap) Fitnessen bevorderen: Voeding op het werk: bewust beleid Zelf goed voorbeeld geven!

29 Succesfactoren Zorg voor aanjagers Vraag naar de wensen van je personeel Biedt meerdere mogelijkheden (individueel vs groepssport) Omgevingsinterventies aangevuld met coachingsinterventies Laat de aandacht hiervoor niet verslappen

30 Omgevingsinterventie koppelen aan kennis en houding 30

31 Vitale werkplek 31

32 Vitale werkplek 32

33 Praktische tips Lopen op het werk bevorderen. Bijvoorbeeld tijdens de lunch, een telefoongesprek of vergadering. Dat is gezonder én je stimuleert de productiviteit. Verplaatst de printer/ koffieautomaat. Volgens een studie van Diabetes Care is het t beste om elke twintig minuten een wandeling van twee minuten te maken. Vervang bureaumeubilair door een hometrainer. Uit onderzoek blijkt dat fietsen goed samengaat met eenvoudige taken als vergaderen en behandelen. Download een beweegapp (zoals bijvoorbeeld) Motivate van Yuzhong Lin en krijg persoonlijke bewegingstips op het juiste moment. De app houdt rekening met je locatie en levensstijl. Drie tot vijf keer per dag krijg je een bericht, zoals: neem de trap of loop naar het koffieapparaat voor een break. 33

34 Omgeving beïnvloeden Omgevingsinterventies zijn redelijk effectief; iedere werknemer wordt er aan blootgesteld en ze hoeven niet ergens actief aan deel te nemen. 34

35 Praktische tips (Beïnvloeden omgeving) Omgevingscan (NISB) In lijn met het WHO-paradigma making the healthy choice the easy choice, kan gedacht worden aan het aanpassen van de trappenhuizen, het labelen van gezonde voeding in het bedrijfsrestaurant, maar ook gerichte beleidsmaatregelen. 35

36 Interventies gebaseerd op kennis en houding Interventies op het werk die gebaseerd zijn op counseling of waarbij informatie geven de boventoon voert (gezondheids checks, informatie via , informatie-bijeenkomsten) leiden vaak tot een duurzame toename in fysieke activiteit. 36

37 Discussie: Wat gaat u direct in de praktijk toepassen?

38 Vragen?