Biobased Inkopen. De koffiebeker. Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS

Transcriptie

1 De koffiebeker Rob Heijink Categoriemanager Catering IUC BV RWS

2 Achtergrond Studie Milgro; 175 miljoen bekers per jaar Slechte scores met afvalscheiden Randvoorwaarden in kaart brengen voor duurzame koffiebeker 2 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

3 Eindresultaat: portal grip op de beker 3 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

4 Advies Milgro Marktpartijen laten aanhaken als ketenregisseur Materialen op basis van plantaardig materiaal ontwikkelen in hoog tempo De opvattingen over welk type materiaal geschikt is, lopen sterk uiteen. Het is aannemelijk dat er op termijn 100% oneindig recyclebare materialen beschikbaar komen en biobased materialen die geen bedreiging vormen voor de voedselvoorziening Biobased bekers zullen gericht gestuurd moeten worden naar de optimale verwerkingsoplossing. De stip op de horizon voor de rijksoverheid zal een wedloop worden tussen fossiel en biologisch. Welke beker wordt het en hoe ziet die eruit. 4 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

5 Eigen keuze: Beleid EZ, Kabinet en Europa Plasticsoep Giftige beker 5 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

6 Beleid: EU, Kabinet, EZ Toegroeien naar een biobased economy, ook Europees beleid. Groene groei: voor een sterke, duurzame economie. Energie akkoord: cascadering van biobased materialen Green deals waaronder biobased inkopen 6 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

7 7 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

8 Giftige beker Code 6: Polystyrene Van plastic met code 6 worden wegwerpborden, -bekers, -bestek, piepschuim en cd hoesjes gemaakt. Dit is een plastic die je echt zou moeten vermijden. Het bevat schadelijke chemicaliën die slecht zijn voor de gezondheid. Ook bij het produceren komen er schadelijke stoffen vrij die het milieu belasten. Van alle plastic, wordt plastic met code 6 het meest gevonden op vuilstortplaatsen. De reden hiervan is, dat het recyclen van polystyrene voor bedrijven erg moeilijk is en relatief duur. Polystyrene code 6 vermijden PS (Polystyreen) wordt gebruikt voor hardere plasticsoorten zoals wegwerpbekertjes en bestek en voor styrofoam wat gebruikt wordt voor de vleesbakjes in de supermarkt. Er is discussie over de veiligheid van styreen, de basisstof voor dit plastic. Deze plasticsoorten kunnen styreen lekken, dat neurologisch schadelijk is en andere negatieve gezondheidseffecten heeft. Daarbij is het erg slecht voor het milieu. 8 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

9 Stimulering EZ bijv. door onderzoek WUR: Technische vragen: specificaties, restricties, afval Economische vragen: productie, stimuleringseffect, kostprijs, promotie. Duurzaamheid: herkomst grondstoffen, reststromen, biobased gehalte, hergebruik Resultaat: begin december RWS BEDRIJFSINFORMATIE

10 EZ: Catalogus Biobased Verpakkingen Voor warme dranken moet een beker bestand te zijn tegen temperaturen hoger dan 90 C. Momenteel worden met name papieren bekers aangeboden met een PE, Ecovio (Ecovio PS), zetmeelgebaseerde (BiomeEasyFlow) of PLA binnencoating voor de vochtbarrière. Producten voorzien van een PLA coating zijn in principe 100% biobased en volledig biodegradeerbaar en composteerbaar. Dergelijke PLA gecoate papieren bekers worden o.a. gebruikt door KLM (KLM, 2009). Bekers voorzien van een Ecovio coating hebben een hoog biobased gehalte en zijn tevens composteerbaar. In plaats van traditioneel karton kan ook suikerrietkarton worden toegepast (Moonen Natural). In Mei 2014 zijn door Huhtamaki en Corbion op de Interpack in Düsseldorf koffiebekers gepresenteerd op basis van hittestabiel PLA. 10 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

11 Eerste stap: nog geen rijkskoffiebeker, maar wel pilot biobased inkopen: Aanbesteding warme drankautomaten De resident: FMH voor KD SZW en VWS 11 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

12 Vragen interne klant (FMH) Wordt het duurder? Automatische uitgifte J/N Moet passen in bestaande afvalverzamelsystemen (Tulip) Verwerking door eigen afvalverwerker Kortom: moet passen in huidige bedrijfsvoering. 12 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

13 Minimumeis duurzaamheid Voorstel experts: Meeste punten: De biomassa bestaat uit reststromen uit de EU. Minder punten: De biomassa bestaat uit reststromen van buiten de de EU. Nog minder punten: De biomassa is afkomstig van primaire landbouwproducten uit Europa. Minst aantal punten: De biomassa is duurzaam geproduceerd buiten Europa: Aan te tonen met de RED (EU richtlijn 2009/28). Wanneer de landbouwproducten gecertificeerd zijn conform één van de gangbare landbouwcertificatiesystemen (Bonsucro, RSPO, RTRS, etc) of duurzaamheidscertificeringsystemen voor biobased producten (zoals ISCC) dan wordt aan de eisen voldaan. Deze eisen zijn (zie artikel 17 van de RED): a. Een minimale reductie van broeikasgassen ten opzichte van vergelijkbare fossiele producten b. De biobased producten mogen niet geproduceerd zijn uit biogrondstoffen verkregen van land met een grote biodiversiteit c. De biobased producten mogen niet geproduceerd zijn uit biogrondstoffen verkregen van land met hoge koolstofvoorraden d. De biobased producten mogen niet geproduceerd zijn uit biogrondstoffen verkregen van land dat veengebied was, tenzij aangetoond wordt dat de teelt en het oogsten van deze biogrondstoffen geen ontwatering van een voorheen niet-ontwaterde bodem met zich brengt. e. Biogrondstoffen die in de EU worden geteeld en gebruikt voor de productie van biobased producten worden verkregen overeenkomstig de milieu eisen en normen plus de vastgestelde minimumeisen voor goede landbouwen milieuconditie als beschreven in EU verordening 73/ RWS BEDRIJFSINFORMATIE

14 Marktverkenning IUC RWS Lev 1 Lev 2 Lev 3 Lev 4 Naam Eigen merk bio papier C2P C2P Bioware Samenstelling Papier PEFC papier PEFC papier Karton coating PLA mais PLA mais PLA mais Ecoflex Prijs p/st 0,0531 0,0350 0,0343 0,0695 Verwerking/ recycling Composteerbaar Oud papier Papier (Sita) Compost (EN13432) Prijs PLASTIC 0,0333 0,012 cent 14 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

15 Opvallend: Beker verschijnt vanzelf op steeds meer plaatsen: RVO (AgNL) Ankerpunten I&M Grand Café, Vergaderservices bijv. bij EZ Koffieautomaten BD (uitstraling) Afvoer bijna allemaal via restafval (verbranding) 15 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

16 Uitvraag Gunningscriterium: Geen minimumeis vanwege de verschillende mogelijkheden die de markt biedt. Daarnaast willen we stimuleren dat koffieleverancier ook nadenkt over drinksystemen. (uitstraling verpakking ) Algemene inleiding: De Rijksoverheid stimuleert met haar beleid de biobased economy in Nederland. De markt van biobased producten wordt steeds groter. Daarom wil het Rijk zelf ook biobased én duurzaam inkopen. Biobased betekent dat onder anderen materialen en producten worden geproduceerd uit biomassa en niet uit fossiele grondstoffen. Inschrijver dient een beschrijving te geven van de aangeboden beker, waarbij onderstaande aspecten aan de orde komen. 16 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

17 1) Materiaal a. Van welk(e) materia(a)l(en) is de beker gemaakt en zijn daar bijvoorbeeld reststromen bij gebruikt? b. Wat is de Biobased content van de beker en hoe is dat bepaald? c. Waar komen de grondstoffen waaronder de biomassa - waar de beker van gemaakt is - vandaan en is er sprake van duurzame productie van deze grondstoffen? 17 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

18 2) Hergebruik Geef aan wat gedaan kan worden om hergebruik van de beker (niet na 1 keer gebruik weggooien) te stimuleren. Denk hierbij aan (1) de kwaliteit./vormgeving van de beker, en (2) benodigde acties in samenwerking met de opdrachtgever om hergebruik te stimuleren. 18 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

19 3) Verwerking De beker zal gescheiden afgevoerd worden. Daarvoor moet de beker passen in het bestaande afvalscheidingssysteem. De bovenrand van de beker mag daarom maximaal 7 cm. zijn. Geef aan op welke manier(en) de aangeboden biobased beker te verwerken is, waarbij het volgende geldt: Verbranding van de beker bij het restafval heeft hierbij duidelijk niet de voorkeur van Opdrachtgever. De voorkeur van de huidige afvalverwerker gaat uit van een biologisch afbreekbare beker die bewezen composteerbaar is in (haar) professionele composteerinstallaties en die meegenomen kan worden met de GFT afvalstroom vanuit de locatie. Indien andere verwerkingsmethoden meer voor de hand liggen en/of meer aansluiten bij innovaties ten behoeve van (toekomstige) biobased afvalstromen, dan dient u dat in de beschrijving mee te nemen. De daadwerkelijke afvoer en verwerking wordt dan in overleg na gunning bepaald. 19 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

20 4) Toekomst Geef aan welke inspanning verricht zal worden om gedurende de looptijd van het contract in te spelen op nieuwe innovatieve beker(concepten) en of deze aangeboden zullen worden: Daarbij gaat Opdrachtgever uit van de veronderstelling dat overstap op een andere beker voor de opdrachtgever budgetneutraal moet zijn. De Opdrachtgever staat open voor innovaties op zowel het gebied van materiaal gebruik in de beker als hergebruik en afvalverwerking van de beker. 20 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

21 Beoordeling In hoeverre bestaat de beker uit biobased grondstoffen en in hoeverre is aandacht besteed aan de duurzame herkomst van de gebruikte grondstoffen? In hoeverre stimuleert de beker (ontwerp, vorm, uitstraling) hergebruik. In hoeverre zijn de voorgestelde maatregelen voor hergebruik reëel en uitvoerbaar en wordt de opdrachtgever ontzorgd. In hoeverre is de beker binnen de huidige afvalverwerkingssystemen op een goede manier te verwerken In hoeverre heeft de verwerkingsmethode voldoende perspectief bij toekomstige ontwikkelingen? In hoeverre zijn alle vragen compleet beantwoord en in hoeverre zijn de antwoorden goed onderbouwd? Gaarne ontvangen wij een vijftal monsters van de aangeboden beker. BEOORDELINGSCOMMISSIE WORDT ONDERSTEUND DOOR ONDERZOEKER WUR 21 RWS BEDRIJFSINFORMATIE

22 Tenslotte: Dubbel gevoel: biobased beker zie je overal, maar daadwerkelijke uitvraag levert nog veel vragen op. Resultaat waarschijnlijk bekende papieren beker.en dan? 22 RWS BEDRIJFSINFORMATIE