Procedure inschrijving onder ontbindende voorwaarde

Transcriptie

1 Procedure inschrijving onder ontbindende voorwaarde 1. Doel Dit document ondersteunt directeurs en hun teams bij het inschrijven van leerlingen onder ontbindende voorwaarde en het doorlopen van de bijhorende procedure om te komen tot het definitief realiseren of ontbinden van de inschrijving. 2. Inleiding Leerlingen met specifieke onderwijs en opvoedingsbehoeften die een verslag hebben dat toegang verleent tot het buitengewoon onderwijs worden in het gewoon onderwijs ingeschreven onder ontbindende voorwaarde. Afhankelijk van de afweging van redelijkheid van aanpassingen, wordt een inschrijving al dan niet gerealiseerd. Hoewel de regelgeving een kader aanreikt voor de inschrijving onder ontbindende voorwaarde, is dit onvoldoende gespecificeerd. Gezien de onvoldoende regelgevende handvatten, is het van groot belang duidelijke richtlijnen uit te zetten om de nodige uniformiteit binnen ons net te waarborgen die zich vertaalt in een transparante en systematische manier van werken. Dit faciliteert de samenwerking met ouders en andere relevante betrokkenen. Alvorens de procedure van inschrijving onder ontbindende voorwaarden stapsgewijs toe te lichten, is het van groot belang de gehanteerde begrippen te duiden. Enkel wanneer we dezelfde taal spreken, kan deze procedure op een goede manier doorlopen worden. Tevens duiden we de specifieke rollen van de verschillende betrokkenen zodat er op een goede manier gecommuniceerd en samengewerkt kan worden. 3. Begrippenkader Leerling met specifieke onderwijsbehoeften Leerling met langdurige en belangrijke participatieproblemen die te wijten zijn aan het samenspel tussen: a) één of meerdere functiebeperkingen op mentaal, psychisch, lichamelijk of zintuiglijk vlak en; b) beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en; c) persoonlijke en externe factoren Verslag Een document dat bestaat uit een attest en een verantwoordingsprotocol, opgesteld door het CLB wanneer de aanpassingen om een leerling mee te nemen in het gewoon onderwijs binnen het gemeenschappelijk curriculum, onvoldoende en/of onredelijk zijn. Dit verslag verleent toegang tot het buitengewoon onderwijs. Leerlingen die beschikken over een verslag worden door een school voor gewoon onderwijs onder ontbindende voorwaarden ingeschreven. De school organiseert overleg met de ouders, de klassenraad, het CLB en eventueel de leerling over de aanpassingen die nodig zijn om de leerling studievoortgang te laten maken op basis van een individueel aangepast curriculum. Onderwijsbehoefte Een onderwijsbehoefte is datgene wat een leerling nodig heeft om in een schoolse context zichzelf op een positieve manier verder te ontwikkelen en te participeren aan het schoolgebeuren. Pedagogische begeleidingsdienst bewaard op

2 Aanpassing Elke concrete (pedagogisch didactische) maatregel van materiële of immateriële aard die de beperkende invloed van een onaangepaste omgeving op de participatie van een persoon met een handicap neutraliseert Redelijke/proportionele aanpassing Een aanpassing die, al dan niet na afweging op basis van de wettelijk voorgeschreven criteria, door de school als redelijk aanzien wordt. De afweging gebeurt steeds in functie van de individuele leerling. Een school weigert een leerling niet meer op basis van draagkrachtafweging. Men maakt per leerling een afweging over de redelijkheid van de nodige aanpassingen. Onredelijke/disproportionele aanpassing Een aanpassing die, al dan niet na afweging op basis van de wettelijk voorgeschreven criteria, door de school als onredelijk aanzien wordt. Onredelijkheid van aanpassingen wordt aangetoond na een proces van afweging met toepassing van de wettelijk voorgeschreven criteria. Draagkracht kan in geen enkel geval ingeroepen worden als weigeringsgrond. Gemeenschappelijk curriculum Bevat de goedgekeurde leerplannen die ten minste herkenbaar de doelen bevatten die noodzakelijk zijn om de (vakoverschrijdende) eindtermen te bereiken of de (vakoverschrijdende) ontwikkelingsdoelen na te streven. Bevat eveneens de schoolgebonden planning voor het nastreven van de leergebiedoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen. Individueel aangepast curriculum (IAC) Wanneer gedispenseerde, eindtermgerelateerde doelen van het gemeenschappelijk curriculum niet vervangen kunnen worden door gelijkwaardige doelen, wordt er voor de leerling een IAC opgesteld. Opgepast: bij gedispenseerde, niet eindtermgerelateerde doelen van het gemeenschappelijk curriculum die niet vervangen kunnen worden door gelijkwaardige doelen, spreekt men nog steeds van het gemeenschappelijk curriculum en mogelijks van curriculumdifferentiatie. Niet eindtermgerelateerde leerplandoelen brengen het getuigschrift immers niet in het gedrang. 4. De procedure van de inschrijving onder ontbindende voorwaarden gebeurt in twee overlegmomenten en drie duidelijke stappen. het eerste overlegmoment wordt stap 1 volledig doorlopen. het tweede overlegmoment worden zowel stap 2 als 3 doorlopen. We kozen er echter voor om deze stappen op te splitsen in functie van helderheid. Relevante aanpassingen (overleg 1) Wanneer een leerling zich aanmeldt in het gewoon onderwijs met een verslag, wordt deze leerling ingeschreven onder ontbindende voorwaarden. Vanaf de beschikbaarheid van het verslag organiseert de school gewoon onderwijs eerst een intern overleg over het individueel traject van een leerling, eventueel ondersteund door het CLB, om de onderwijsbehoeften te vertalen naar aanpassingen. Als bewaard op

3 Directeur leidraad hiervoor kan het Sjabloon relevante gehanteerd worden. De vertaling naar relevante aanpassingen doet men op basis van volgende vier criteria. Doeltreffend De aanpassing komt tegemoet aan de onderwijsbehoeften van de leerling Evenwaardige participatie De aanpassing laat toe dat de leerling op eigen niveau kan deelnemen aan dezelfde activiteiten Veiligheid De aanpassing garandeert de veiligheid en respecteert de waardigheid van de leerling Zelfstandigheid (nastreven) De leerling in kwestie verwerft inzichten en vaardigheden, die oorspronkelijk gecoacht worden door ouders en leerkrachten. De aanpassing laat toe dat het werken in de klas of de verplaatsingen binnen de school naargelang de tijd zo zelfstandig mogelijk verlopen. Zelfstandigheid mag dus niet eng geïnterpreteerd worden. Een aanpassing voldoet aan het criterium zelfstandigheid wanneer zelfstandigheid nagestreefd wordt. Functie bij het overleg Rolbeschrijving (BaO) af - De directeur leidt de opstart van de inschrijving onder ontbindende voorwaarden, samen met de ouders en leerling tijdens een eerste gesprek. Ouders en leerling informeren over het traject dat de school samen met hen zal doorlopen. - Op de hoogte brengen van de relevante betrokkenen en partners over de inschrijving onder ontbindende voorwaarden. - Organiseren van het 1 ste overleg met de relevante betrokkenen en partners. - Bewaken van de zorgvisie van de school. - Sturen van het overleg - Aftoetsen van de geformuleerde aanpassingen aan de vier criteria - Alle betrokkenen schriftelijk op de hoogte brengen van de relevante aanpassingen die geformuleerd werden Rolbeschrijving (SO) af - Inschrijving onder ontbindende voorwaarden, samen met de ouders en leerling tijdens een eerste gesprek. Ouders en leerling informeren over het traject dat de school samen met hen zal doorlopen. - Op basis van de inschrijving besluiten welke specifieke leerkrachten, naast de leerlingbegeleider, betrokken moeten worden bij het doorlopen van de procedure IAC. - Op de hoogte brengen van de relevante betrokkenen en partners over de inschrijving onder ontbindende voorwaarden. - Organiseren van het 1 ste overleg met de relevante betrokkenen en partners. - Bewaken van de zorgvisie van de school. - Sturen van het overleg - Aftoetsen van de geformuleerde aanpassingen aan de vier criteria - Alle betrokkenen schriftelijk op de hoogte brengen van de relevante aanpassingen die geformuleerd werden bewaard op

4 CLB medewerker Ouders/leerling (Vak)leerkrachten BaO: Zorgteam (zorgcoördinator/zorgleerkracht) SO: Leerlingbegeleider af - Doornemen van het verslag, bezorgd door de ouders, en zicht krijgen op het functioneren van de leerling. - Analyse van de specifieke onderwijsbehoeften. - bereiden en invullen Sjabloon relevante. - Coachen, versterken, stimuleren en inspireren van de leerkracht bij het samen formuleren van relevante aanpassingen. - Aanvullen van Sjabloon relevante - Finaliseren Sjabloon relevante - Sjabloon relevante bezorgen aan directeur - Actief zoeken naar de relevante aanpassingen die noodzakelijk zijn om de leerling mee te nemen in een IAC binnen de eigen school - Formuleren van relevante aanpassingen aan de hand van de 4 criteria - Bezorgen het verslag aan de directeur van de school - Beluisteren de mogelijkheden van de school - Geven feedback op de geformuleerde aanpassingen die de school in overweging wordt genomen - CLB - team op de hoogte stellen van de opstart van een IAC op een school. - Overlopen van het verslag tijdens het teamoverleg. af - Doornemen van het verslag, bezorgd door de ouders, en zicht krijgen op het functioneren van de leerling. - Analyse van de specifieke onderwijsbehoeften. - bereiden en invullen Sjabloon relevante - Coachen, versterken, stimuleren en inspireren van de betrokken vakleerkrachten bij het samen formuleren van relevante aanpassingen. - Aanvullen van Sjabloon relevante - Finaliseren Sjabloon relevante - Sjabloon relevante bezorgen aan directeur - Actief zoeken naar de relevante aanpassingen die noodzakelijk zijn om de leerling mee te nemen in een IAC binnen de eigen school - Formuleren van relevante aanpassingen aan de hand van de 4 criteria - Bezorgen het verslag aan de directeur van de school - Beluisteren de mogelijkheden van de school - Geven feedback op de geformuleerde aanpassingen die door de school in overweging wordt genomen - Team op de hoogte stellen van de mogelijke opstart van een IAC op een school. - Overlopen van het verslag tijdens het teamoverleg. bewaard op

5 - Aanvullingen en/of feedback geven over de geformuleerde relevante aanpassingen. - Verloop van het 1 ste overleg terugkoppelen naar het CLB team. - Aanvullingen en/of feedback geven over de geformuleerde relevante aanpassingen. - Verloop van het 1 ste overleg terugkoppelen naar het CLB team. Redelijkheid van aanpassingen (overleg 2) dat men relevante aanpassingen heeft geformuleerd (stap 1), organiseert de school een overleg met de ouders, CLB, eventueel leerling en andere betrokkenen om na te gaan of de relevante aanpassingen ook redelijk zijn. Als leidraad hiervoor kan het Sjabloon redelijkheid van gehanteerd worden. De afweging gebeurt door een afweging op basis van wettelijk voorgeschreven criteria, namelijk: Verzuim van voor de hand liggende wetten of voorschriften Een aanpassing is steeds redelijk indien deze algemeen wettelijk voorgeschreven is. Indien de partij die tot een aanpassing verplicht is, heeft nagelaten om voor de hand liggende preventieve maatregelen of wettelijk verplichte vereisten na te komen, dient een zware aanpassing sneller als redelijk beschouwd te worden. Indien er sprake is van verzuim van voor de hand liggende wetten of voorschriften, kan de aanpassing moeilijker als onredelijk beschouwd worden op basis van de andere criteria. Financiële impact De kostprijs dient steeds te worden bekeken in functie van de financiële mogelijkheden van de school. Een te dure aanpassing kan redelijk zijn wanneer ze geheel of gedeeltelijk terugbetaald wordt door een overheidsdienst. Organisatorische impact De aanpassing mag de klas of schoolorganisatie niet overmatig belasten. Impact van de aanpassing op de omgeving en op de andere leerlingen De impact van de aanpassing op de omgeving en op de andere leerlingen wordt zo klein mogelijk gehouden. Gebruiksfrequentie en gebruiksduur Een dure aanpassing die vaak of voor langere tijd wordt gebruikt, wordt als redelijk beschouwd. Hierbij dient men de duurzaamheid van de aanpassing in kaart te brengen. Ontbreken van gelijkwaardige alternatieven Een aanpassing wordt sneller als redelijk beschouwd wanneer gelijkwaardige alternatieven ontbreken. Bestaan er wel gelijkwaardige alternatieven, dan is het redelijk dat de school kiest voor het minst ingrijpende alternatief. Procedure: 1. In een eerste fase wordt besproken welke relevante aanpassingen onmiddellijk beschouwd kunnen worden als redelijke aanpassingen gezien de vanzelfsprekendheid. Deze worden op het Sjabloon relevante onmiddellijk aangevinkt. bewaard op

6 2. De relevante aanpassingen die minder vanzelfsprekend zijn, moeten diepgaand en concreet geanalyseerd te worden aan de hand van bovenstaande criteria. Hiervoor wordt het Sjabloon redelijkheid van gehanteerd. Deze analyse creëert immers een doordachte, heldere kijk op de impact van een aanpassing waardoor gemakkelijker een afweging gemaakt kan worden. Per relevante aanpassing moet de gehele impact beschouwd worden en op basis hiervan besloten worden of een aanpassing al dan niet redelijk is. Het geheel is immers meer dan de som der delen. 3. Wanneer een aanpassing onredelijk is, wordt een onderscheid gemaakt tussen noodzakelijke en niet noodzakelijke, onredelijke aanpassingen. a. Een onredelijke aanpassing is niet noodzakelijk wanneer de school, ondanks het niet verlenen van de specifieke maatregel, in staat is om het participeren van de leerling in de school voor gewoon onderwijs te waarborgen. b. Een onredelijke aanpassing is noodzakelijk wanneer de school, door het niet verlenen van de specifieke maatregel, niet meer in staat is om het participeren van de leerling in de school voor gewoon onderwijs te waarborgen. Indien een onredelijke aanpassing: a. als niet noodzakelijk wordt beschouwd, wordt ze meegenomen in de afweging ten opzichte van de andere onredelijke aanpassingen (stap 3) maar is ze op zich niet voldoende doorslaggevend in de eindbeslissing om de inschrijving te ontbinden. b. als noodzakelijk wordt beschouwd, is ze op zich voldoende doorslaggevend in de eindbeslissing om de inschrijving te ontbinden. De onredelijke noodzakelijke aanpassing wordt meegenomen naar stap 3. Rolverdeling bij het doorlopen van de procedure Redelijkheid van - De directeur organiseert het overleg over de afweging van de redelijkheid van aanpassingen. - De directeur brengt alle relevante betrokkenen op de hoogte en nodigt hen uit voor het overleg. - De directeur stuurt het overleg. - De zorgcoördinator/leerlingbegeleider print het sjabloon redelijkheid van. - De pedagogische begeleidingsdienst kan hierbij een partner zijn en ondersteunt de school bij de afweging van de redelijkheid van aanpassingen in het licht van hun autonome zorgvisie en beleid. - Bij het overleg over de afweging van de redelijkheid van aanpassingen wordt een actieve en positieve betrokkenheid van elkeen verwacht. Afhankelijk van welk wettelijk bepaald criterium besproken wordt, zal de mate van input die gevraagd wordt aan de betrokkenen, verschillen. Zo zal de directeur bijvoorbeeld een belangrijke input geven bij het bespreken van de financiële impact van een aanpassing. De leerkracht zal samen met de ZOCO/leerlingbegeleider een belangrijke rol spelen bij het bespreken van de impact van de aanpassing op de omgeving en op andere leerlingen. - De zorgcoördinator of leerlingbegeleider is verantwoordelijk voor het vervolledigen van het sjabloon redelijkheid van. bewaard op

7 Besluitvorming (overleg 2) Ten slotte resulteert bovenstaande analyse (1 + 2) in zowel redelijke als onredelijke (noodzakelijke en niet noodzakelijke) aanpassingen. Op basis van onderstaande richtlijnen wordt de eindbeslissing genomen. Hiervoor hanteert de school het sjabloon besluitvorming. 1) Wanneer er sprake is van noodzakelijke onredelijke aanpassingen wordt de inschrijving ontbonden. 2) Wanneer er sprake is van onredelijke maar niet noodzakelijke aanpassingen moet de afweging gemaakt worden van het geheel van deze aanpassingen. Niet het aantal aanpassingen maar de mate waarin de aanpassingen betekenisvol zijn voor de participatie van een leerling worden in rekening gebracht. Onredelijkheid van aanpassingen impliceert dus niet automatisch een ontbinding van de inschrijving.!! Indien het geheel van redelijke en onredelijke maar niet noodzakelijke aanpassingen de leerling: a. toelaten om voldoende te participeren aan het gewoon onderwijs, dan wordt de inschrijving gerealiseerd. b. niet toelaten om voldoende te participeren aan het gewoon onderwijs, dan wordt de inschrijving ontbonden. Rolverdeling bij het doorlopen van de procedure Besluitvorming - De redelijkheid van aanpassingen is in kaart gebracht. - Het Sjabloon eindbeslissing wordt afgedrukt. - Het geheel van onredelijke aanpassingen wordt afgewogen door het schoolteam. - Het Sjabloon eindbeslissing wordt vervolledigd door de directeur. - De directeur bevestigt het resultaat van de afweging formeel aan de ouders aan de hand van de 3 sjablonen (relevante aanpassingen, redelijkheid van aanpassingen, eindbeslissing). Vanaf deze bevestiging kan de inschrijving effectief gerealiseerd of ontbonden worden. Deze beslissing dient eveneens geformaliseerd te worden conform de regelgeving. - De directeur licht het schoolteam in over de besluitvorming. bewaard op