De Reehorst 22 september Peter Vonk, Huisarts Studentenartsen Universiteit van Amsterdam, The Netherlands

Transcriptie

1 De Reehorst 22 september 2017 Peter Vonk, Huisarts Studentenartsen Universiteit van Amsterdam, The Netherlands

2 Desperate, Panic, Suffering, Distress, Psychotic, Sadness, Alcohol, Fear, Angry, Guilt, Unbearable Life, Drugs, Depression, Asking for Help, Life events, Loneliness, Impulsive, Leading to: Death! In the Netherlands people killed themselves in Over people had suicidal thoughts and 25% of them did an attempt to kill himself.

3 Suïcidaliteit Suïcidepoging Suïcide Motief

4 Het geheel aan gedachten, wensen en fantasieën over suïcide, suïcidepogingen en voorbereidingshandelingen Kan leiden tot een suïcidepoging of een suïcide Met deze handeling probeert de persoon gewenste veranderingen aan te brengen

5 Een handeling zonder dodelijke afloop waarmee de persoon verwacht schade aan het eigen lichaam of de dood te bewerkstelligen of het risico daarop niet uit de weg gaat

6 Een handeling met dodelijke afloop die door de overledene is geïnitieerd. De persoon voert deze handeling zelf uit in de verwachting van een dodelijke of potentieel dodelijke afloop

7 Einde willen maken aan een als ondragelijk ervaren situatie Wanhopig over huidige leven Uiterst negatief over de toekomst Geen andere uitweg meer zien Verdere ellende en achteruitgang willen voorkomen

8 3996 = 62 % never short thought planned at least once 1767= 28 % have attempted to commit suicide 514 = 8% 118 = 2 %

9 Psychologische problemen (Nyer et al., 2013) Genetische predispositien (Zalsman, 2012) Suïcide poging in het verleden Risico gedrag (Lamis et al., 2010; Lamis et al., 2011;Li et al., 2012; Roberts et al., 2010) Alcohol Tabak Drugs Combinatie van risicovol gedrag verhoogt risico Geslacht (Centraal Bureau Statistiek, 2013; Garssen et al., 2007; Mcgirr et al., 2006; Schrijvers et al., 2011) Vrouwen: hogere prevalentie zelfmoord pogingen vergeleken met mannen Mannen: hoger aantal geslaagde zelfmoord pogingen vergeleken met vrouwen

10 Mannen en Vrouwen: Depressie Angst en onrust Psychologische klachten Leefstijl Vrouwen ook: Sigaretten roken Algehele gezondheid Leefomstandigheden

11 Drugs gebruik Gebruik onder studenten algemeen Drugs gebruik onder studenten zonder suïcide risico Drugs gebruik onder studenten met suïcide risico Verschil in drugs gebruik Chiscore P- waarde Heroine 0,1% 0,0% 0,4% 0,4% 7.394, Ritalin 6,4% 5,9% 10,2% 4,3% Slaapmiddelen of tranquilizers 4,3% 3,7% 9,3% 5,6% GHB 2,5% 2,2% 4,7% 2,5%

12 Hoe herken je personen die risico lopen? Waarschuwingssignalen Risicofactoren Wat te doen, stap voor stap aanpak

13 Onderbuiksgevoel bij jezelf Somber Minder presterend Afnemende prestaties Mentaal afwezig Stilletjes Terugtrekken in zichzelf Afwezigheid Veranderen gedrag Bleek en verwaarloosd

14 Suïcidaliteit gaat vaak (maar niet altijd) gepaard met een aantal waarschuwingssignalen Veranderingen in Gedrag, Houding, Uiterlijk Terugtrekken uit groep Minder sociaal Mindere prestaties Concentratieproblemen Interesse verlies Stemmingswisselingen Zichzelf minder goed verzorgen Afvallen of juist aankomen

15 Praten of schrijven over de dood Uitspraken als: Ik ben anderen alleen tot last Niemand houdt van mij Ik zie het niet meer zitten Geeft belangrijke bezittingen weg Hecht geen waarde aan het leven Onverantwoorde risico s nemen, comazuipen, alcohol Risicogedrag, gevaarlijk verkeersgedrag, casino

16 Eerder suïcidaal gedrag Van de mensen die door suïcide om het leven komen heeft 50% eerder één of meerdere pogingen ondernomen Kans op poging stijgt ook wanneer suïcidaliteit voor komt in de familie Levensomstandigheden Machteloosheid, sociaal economische status Sociaal isolement Psychische problemen Bij persoon zelf maar ook als in de familie

17 Prestatiedruk Eenzaamheid, zwakke sociale banden Laag zelfrespect Stadium in het leven Plotselinge ernstige levensgebeurtenis Buitenlandse student zijn Immigrant zijn Traumatische gebeurtenis in het verleden Ouderschap Drugs gebruik

18 Problematische levensomstandigheid Seksuele en/of fysieke mishandeling; problemen thuis, gepest worden, liefdesproblemen Machteloosheid Laag economische status en levensomstandigheid Sociaal isolement Weinig steun, eenzaamheid Seksuele oriëntatie Homoseksuele en biseksuele jongeren

19 Depressie Bijkomend gevoel van hopeloosheid Geslaagde suïcide: 75 % lijdend aan depressie Verslaving Schizofrenie / psychotische stoornissen Gedragsstoornissen Persoonlijkheidsstoornissen Zelfbeschadigend gedrag

20 Farmacotherapeutisch Kompas, bijwerkingen Suïcidaal gedrag, - gedachten, - neigingen bij: Epilepsie medicatie: Depakine, Keppra ADHD: Ritalin, Dexamfetamine Psychose: Quetiapine Benzodiazepinen: paradoxale reactie met opwinding en wanen Antidepressiva: Tricyclische antidepressiva en SSRI s

21 VU Trainingen: Suïcidaliteit onder jongeren Gratis aanmelden Voor jeugdverpleegkundigen, GGZ-medewerkers

22 Wat is suïcidaliteit: waarom, hoe vaak, welke methoden Risicofactoren Etniciteit Herkennen van suïcide Gesprek met jongere Gesprek met ouders Eerste hulp na een poging Achtergrondinformatie

23 GGZ Oost Brabant, gratis, Android en ios Ondersteunt professionals bij het werken volgens de multidisciplinaire richtlijn Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag Suïcidepreventie

24 Onderzoek Suïcidaal gedrag Hoe maakt je contact Case interview Keuzes in behandeling Chronische suïcidaliteit Tips Achtergrondinformatie

25 Crisislijn Ik maak me zorgen om Test jezelf Zelfhulp en Therapie Info voor zorgprofessionals Collegiale overleglijn Lezingen en workshops Trainingen Advies onderzoek

26 Realiseren dat de huisarts hier ook voor is Kent vaak gezin en eventuele achtergrond Vertrouwenspersoon Poortwachter tweede lijn Kan snel specialistische hulp inroepen en follow up bieden

27 Open de dialoog Hoe gaat het? Hoe gaat met je studie / werk / therapie? Ik heb het gevoel dat je je niet goed voelt, klopt dat? Inventariseer de ernst van het probleem Blijf vragen stellen, maar houd er rekening mee dat je geen professionele hulpverlener bent Adviseer of bel de juiste zorgverlener Houd in de gaten en zorg voor de nazorg Praat indien nodig met je collega's of vraag het team voor geestelijke gezondheid om advies of ondersteuning Ga niet op eigen houtje door met zorgen

28 Vaar op je onderbuiksgevoel Ga het gesprek aan Blijf vragen stellen Verwijs naar 113-online en/of de huisarts Ga niet op eigen houtje aan de gang, zorg ook voor jezelf Ga naar een congres, lees een boek, volg een internetcursus, download een app. Bekommer je

29 Peter Vonk, huisarts Studentenartsen Universiteit van Amsterdam Amsterdam, The Netherlands