Herinvoering gescheiden inzameling GFT-afval

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Herinvoering gescheiden inzameling GFT-afval"

Transcriptie

1 Herinvoering gescheiden inzameling GFT-afval

2 Agenda 1. Wat vooraf ging 2. De verkenning 3. De aanloop 4. De sprong in het diepe 5. Wat is er nu eigenlijk gebeurd 6. En nu verder..

3 Wat vooraf ging: Rotterdam gaat afval scheiden Beleidsnota huishoudelijk afval Uitgangspunten: Duurzaamheid en kostenefficiëntie Minder afval in de verbrandingsoven In lijn met nationale doelstellingen en Europese ontwikkelingen Rotterdam loopt achter op landelijk scheidingsdoelen Landelijk 51% 2020: 75%, Rotterdam: 24% Resultaten behalen met bron- en nascheiden en op alle afvalfracties

4 Wat vooraf ging: Rotterdam gaat afval scheiden Breed politiek draagvlak voor ABN en afgestemd met diverse maatschappelijke partijen (voormalig deelgemeenten, Burgerpanel en milieuclubs) Eén van de maatregelen: gescheiden GFT inzameling in laagbouwwijken bij huizen met een tuin (>70.000)

5 Wat vooraf ging: Waarom GFT?

6 Wat vooraf ging: GFT inzameling niet nieuw In 2006 gestopt: financiële voordelen beperkt, papier veel aantrekkelijker milieuvoordelen beperkt, gekozen voor koppeling stadsverwarming Nu: groot verschil in verwerkingstarief GFT vs REST (1:3) hogere milieuvoordelen door verbeterde verwerkingstechnieken

7 De verkenning: high-lights Besparingspotentieel: 1 miljoen per jaar (bierviltje) Ervaringen elders (Gijs): geen wijkcontainer grote bakken handhaving extra inzamelronden geen duobak kansrijke adressen o.b.v. theorie en praktijk Extra aandacht voor het GFT verleden Zelf keuzes maken in de uitvoering, want..

8 De verkenning: zelf keuzes maken In verband met nieuwe technieken op het gebied van compostering en vergisting, wordt deze beleidsperiode gebruikt om te bezien wat de mogelijkheden zijn voor een herintroductie van de minicontainer of wijkcontainer voor de gescheiden inzameling van GFT. In eerste instantie passen we dat op kleine schaal (huizen met tuin) toe in laagbouwwijken die zich daar goed voor lenen (gebiedsgerichte aanpak). Als de inzameling van GFT hier een succes is (en kostenneutraal kan plaats vinden), kijken we ook naar geschikte hoogbouwwijken.

9 De aanloop: overwegingen Tempo invoer Juridische haken en ogen Wat kan de organisatie aan? (klachten, veranderingen) Ervaring met projectmatig werken Wat kan de Wethouder aan? Mate van dwang Verplichtstelling of vrijwillig? Handhaven of naleving door informeren, enthousiasmeren Gewenningsperiode of cold turkey Tegelijkertijd rem op restafval? (frequentie, 2 e container)

10 De aanloop: overwegingen Waar beginnen met de invoer Kansrijk of gemiddeld (bewoners) Verwachte opbrengst Gemak uitvoering, logistiek Gebied met wel/geen GFT verleden Sociale netwerken in gebied (bewonersverenigingen e.d.) Overig Inzamelmiddel Flexibele inzet

11 De sprong in het diepe: 1 e fase uitrol 1 e fase uitrol: Nesselande 3100 aansluitingen Verschillende systemen voor restafval Nieuwbouw, jonge gezinnen met kinderen Geen GFT verleden In minicontainer-wijken: wisseltruc nieuwe grijze restafvalbak groene rest wordt GFT In ondergrondse wijken: nieuwe groene GFT-bak

12 De sprong in het diepe: Communicatie Vooraf Traditionele kanalen: Bewonersbrief (2x) Inloopavonden Persbericht Artikel huis-aan-huis krant GFT-sticker Tijdens Klankbordgesprekken Schoonmaakactie + Flyer met info en resultaten Enquête

13 Wij doen mee met GFT!

14 De sprong in het diepe: distributie containers Uitbesteed aan containerleverancier In één week alles uitgezet Nieuwe bakken gechipt en gestickerd Na één week; groene bak van REST naar GFT met omstickeractie Week later eerste inzameling gescheiden GFT

15 De sprong in het diepe: eerste inzamelronden Ervaren chauffeurs, streng doch rechtvaardig. Cold turkey, duidelijkheid voor alles Eerste week stond alles buiten; bewoners kijken naar elkaar, twijfel regeert +1 dag; Nesselande: een oase van rust Volgende inzamelronde nog enige verwarring, daarna over Alleen eerste GFT ronde als opstart, daarna resultaten op niveau 200kg per huishouden = niveau van 2005

16 De sprong in het diepe: klachten, vragen, 2 e rest 72 klachten op > 3000 huishoudens Frequentie REST afval Verplichte deelname Oud zeer; wens voor ondergrondse restcontainer Stankoverlast en ongedierte Informatie aanvragen Wat is GFT? Waarom moet ik het inzamelen? Aanvragen 2 e restafvalcontainer vanaf 6 personen

17 De sprong in het diepe: zwakke plekken openbaren Frontoffice (systeem en weerbaarheid) Nee zeggen Communicatie (gebiedsgericht maatwerk, van deze tijd, in dit geval facebook) Projectmatig werken nieuwe dingen

18 Wat is er nu eigenlijk gebeurd? Highlights Opbrengst is hoog Uitrol gladjes verlopen Communicatie matig, maar niet dodelijk Relatief weinig klachten (2x WOB, 1x Ombudsman), maar meer dan nodig Nog behoorlijk wat bezwaren (enquête, gesprekken)

19 Wat is er nu eigenlijk gebeurd? Enquête Niet één burger Afvalscheiding in het algemeen belangrijk, voor milieu 80% scheidt tuinafval, 40% groente en fruit, 6% niks Onvoldoende info over nut van GFT scheiden Onvoldoende tips tegen stank en ongedierte Ontevredenheid frequentie restafval

20 Wat is er nu eigenlijk gebeurd? Wat doen ermee? Proef met wijkcontainers in minicontainer-gedeelte Mogelijkheid om kleinere container aan te vragen Kennisachterstand rechttrekken website Afvalcoach Sneller recht op een tweede REST-container. Maar dan wel papier en GFT scheiden (controle)

21 Hoe nu verder? Voor 2015: aansluitingen GFT Met optimalisatie papier, compleet nieuwe set containers Meer vooraf de wijken in (wijkregisseurs, netwerkers) Voorlichting over afvalscheiding, maar ook controle 2016 en 2017: per jaar

22 Vragen?

Gescheiden gft inzameling Nesselande

Gescheiden gft inzameling Nesselande rotterdam.nl/onderzoek Gescheiden gft inzameling Nesselande Onderzoek en Business Intelligence Gescheiden gft inzameling Nesselande Een evaluatie M. van Rhee Onderzoek en Business Intelligence (OBI) 13

Nadere informatie

Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase

Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase Duurzaam van Afval naar Grondstof Bewonersonderzoek De vragenlijst bestaat uit verschillende delen. Het eerste deel gaat in op de situatie vóór de proef, het laatste

Nadere informatie

In het kader van het actualiseren van het gemeentelijk afvalbeleid is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente Bunnik.

In het kader van het actualiseren van het gemeentelijk afvalbeleid is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente Bunnik. Gemeente Bunnik Verantwoording In het kader van het actualiseren van het gemeentelijk afvalbeleid is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente Bunnik. Deze heeft plaatsgevonden van 30 maart t/m

Nadere informatie

Grafiek 15.1a Bekendheid met en bezoek aan kringloopwinkel Het Warenhuis, in procenten 47% 57% 0% 25% 50% 75% 100%

Grafiek 15.1a Bekendheid met en bezoek aan kringloopwinkel Het Warenhuis, in procenten 47% 57% 0% 25% 50% 75% 100% 15 AFVALINZAMELING EN KRINGLOOPWINKEL Om het scheiden en hergebruik van huishoudelijk restafval te stimuleren, wordt regelmatig onderzocht hoe de bewoners van Leiden met hun afval omgaan. Het is inmiddels

Nadere informatie

Burgerpanel Capelle aan den IJssel

Burgerpanel Capelle aan den IJssel Burgerpanel Capelle aan den IJssel Resultaten peiling 6: Afvalscheiding november 2012 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de zesde peiling met het burgerpanel van Capelle aan den IJssel.

Nadere informatie

ONDERZOEK PLASTIC BLIK EN DRANKENKARTONS 0 - METING

ONDERZOEK PLASTIC BLIK EN DRANKENKARTONS 0 - METING ONDERZOEK PLASTIC BLIK EN DRANKENKARTONS 0 - METING NULMETING ONDERZOEK PLASTIC, BLIK EN DRANKENKARTONS Oktober 2015 In opdracht van: Joyce Scheenaard, Afdeling Afvalinzameling Uitvoering onderzoek: Josée

Nadere informatie

BEWONERSCONSULTATIE T.B.V. HET REGIONAAL AFVALBELEIDSPLAN

BEWONERSCONSULTATIE T.B.V. HET REGIONAAL AFVALBELEIDSPLAN BEWONERSCONSULTATIE T.B.V. HET REGIONAAL AFVALBELEIDSPLAN ONDERZOEK INWONERPANEL SOEST GFK, MAART 2014 GfK 2014 Bewonersconsultatie Regionaal Afvalbeleidsplan Maart 2014 1 Inhoud 1. Samenvatting 2. Onderzoeksresultaten

Nadere informatie

Gemeente IJsselstein

Gemeente IJsselstein Gemeente IJsselstein Verantwoording In het kader van het nieuwe regionale afvalbeleidsplan 2014-2018 is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente IJsselstein. Deze heeft plaatsgevonden van woensdag

Nadere informatie

Omgekeerd inzamelen met unieke proef hoogbouw in Haarlem. Marijn van der Maesen (Spaarnelanden nv) en Wendy Dieben (gemeente Haarlem)

Omgekeerd inzamelen met unieke proef hoogbouw in Haarlem. Marijn van der Maesen (Spaarnelanden nv) en Wendy Dieben (gemeente Haarlem) Omgekeerd inzamelen met unieke proef hoogbouw in Haarlem Marijn van der Maesen (Spaarnelanden nv) en Wendy Dieben (gemeente Haarlem) Uitdaging in Haarlem Waardevolle grondstoffen uit restafval CO 2 -besparing

Nadere informatie

Stadspanel-onderzoek naar afval

Stadspanel-onderzoek naar afval Stadspanel-onderzoek naar afval Wat is het Stadspanel? De gemeente Assen heeft een digitaal stadspanel. Iedere inwoner kan meedoen. Momenteel telt het panel ruim 2000 leden. Elk lid van het panel krijgt

Nadere informatie

Onderzoek huishoudelijk afval

Onderzoek huishoudelijk afval Onderzoek huishoudelijk afval Gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal, Marlies Visser 16 april 2014 Samenvatting Leden van het AmersfoortPanel hebben in maart 2014 deelgenomen aan een onderzoek over het

Nadere informatie

Komst container aan huis voor plastic, pak en blik

Komst container aan huis voor plastic, pak en blik FAQ CAW-gemeenten Komst container aan huis voor plastic verpakkingen, lege pakken van sap, saus en zuivel en blik in de CAW-gemeenten Definitieve versie (4 februari 2016) -------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Vier kansen voor (gft)inzameling hoogbouw. Gijs Langeveld 1 mei 2015

Vier kansen voor (gft)inzameling hoogbouw. Gijs Langeveld 1 mei 2015 Vier kansen voor (gft)inzameling hoogbouw Gijs Langeveld 1 mei 2015 Afvalinzameling hoogbouw: waarom en hoe dan? Waarom gft als voorbeeld? Ontwikkelingen en 4 kansen Vereniging Afvalbedrijven 2 Gft als

Nadere informatie

Resultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling

Resultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling Resultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling In de periode van 12 januari tot en met 31 januari 217 is een vragenlijst over afvalscheiding uitgezet onder de leden van het

Nadere informatie

Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016. Een folder om te bewaren Hou m apart!

Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016. Een folder om te bewaren Hou m apart! Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016 Een folder om te bewaren Hou m apart! Een betere wereld begint bij je zelf! Per 1 januari 2016 zal de afvalinzameling in Veenendaal

Nadere informatie

KTO Het Nieuwe Inzamelen Overvecht

KTO Het Nieuwe Inzamelen Overvecht KTO Het Nieuwe Inzamelen Overvecht Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl in opdracht van Inzamelen, Markten

Nadere informatie

Afvalscheiding nu en in de toekomst Onderzoek en Informatie, mei 2015

Afvalscheiding nu en in de toekomst Onderzoek en Informatie, mei 2015 Afvalscheiding nu en in de toekomst Onderzoek en Informatie, mei 2015 100% afval scheiden = 0 kg restafval! Dat is het doel waar Breda naar streeft. De gemeente onderschrijft daarmee het landelijk actieplan

Nadere informatie

Datum Agendapunt Documentnummer. 24 mei R06S004/z

Datum Agendapunt Documentnummer. 24 mei R06S004/z Datum Agendapunt Documentnummer 17 R06S004/z160020536 Onderwerp Masterplan Grondstoffen 2016-2020 Raadsvoorstel Zeewolde Beoogd effect Een duurzame en efficiënte verwijdering en verwerking van al het huishoudelijk

Nadere informatie

KTO Het Nieuwe Inzamelen Hoograven en Deel Zuidwest

KTO Het Nieuwe Inzamelen Hoograven en Deel Zuidwest KTO Het Nieuwe Inzamelen Hoograven en Deel Zuidwest (Dichterswijk, Rivierenwijk en Transwijk) Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht 030

Nadere informatie

Kansen om meer gft als grondstof in te zamelen. Gijs Langeveld 16 april 2015

Kansen om meer gft als grondstof in te zamelen. Gijs Langeveld 16 april 2015 Kansen om meer gft als grondstof in te zamelen Gijs Langeveld 16 april 2015 Gft scheiden: waarom, hoe en wat? Waarom gft scheiden? Hoe dan? Kansen & ontwikkelingen Vereniging Afvalbedrijven 2 Gft scheiden

Nadere informatie

Onderzoek Afval. Rapportage Onderzoek Afval. Utrecht, mei DUO Market Research Drs. Aart van Grootheest Dr. Eric Elphick

Onderzoek Afval. Rapportage Onderzoek Afval. Utrecht, mei DUO Market Research Drs. Aart van Grootheest Dr. Eric Elphick Rapportage In opdracht van: Contactpersoon: Gemeente Montfoort Rosita Driessen Utrecht, mei 2017 DUO Market Research Drs. Aart van Grootheest Dr. Eric Elphick Postbus 681 3500 AR Utrecht telefoon: 030

Nadere informatie

Enquête Afvalsortering

Enquête Afvalsortering Enquête Afvalsortering De gemeente doet op het moment onderzoek naar het sorteren van afval in Tilburg. Als gemeente doen we het al goed op het gebied van het sorteren van afval, maar het kan nog beter.

Nadere informatie

Verslag klankbordgroep Noordwest afvalproef

Verslag klankbordgroep Noordwest afvalproef Verslag klankbordgroep Noordwest afvalproef Datum 11 februari 2014 Onderwerp Het Nieuwe Inzamelen in Noordwest 1. Kennismaking 2. Toelichting gemeente Zie meegestuurde presentatie 3. Vragen aan u Houdt

Nadere informatie

WELKOM 15 oktober 2015 NVRD Regio bijeenkomst. Link bedrijfsfilm: https://youtu.be/3vzii_msdiw

WELKOM 15 oktober 2015 NVRD Regio bijeenkomst. Link bedrijfsfilm: https://youtu.be/3vzii_msdiw WELKOM 15 oktober 2015 NVRD Regio bijeenkomst Link bedrijfsfilm: https://youtu.be/3vzii_msdiw 4 gemeenten 108.000 huishoudens 190 medewerkers 70 vrijwilligers Restore 35 flexkrachten ACV 60 leerwerknemers

Nadere informatie

Zaanpanel 37: Duurzame afvalinzameling

Zaanpanel 37: Duurzame afvalinzameling Zaanpanel 37: Duurzame afvalinzameling Team Onderzoek & Statistiek Maart 2015 1 Inleiding Zaanstad wil in de komende jaren nog meer en op een betere manier afval gescheiden inzamelen. Gemiddeld mag elke

Nadere informatie

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%.

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%. Inleiding Keuze voor de toekomst: inzameling van afval De gemeente Oss moet de komende jaren besparen. Ook het inzamelen van huishoudelijk afval moet slimmer en goedkoper worden. Uit het oogpunt van duurzaamheid

Nadere informatie

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING 1 2016 AFVAL

BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING 1 2016 AFVAL BURGERPANEL OIRSCHOT PEILING 1 2016 AFVAL Gemeente Oirschot Januari - Februari 2016 Colofon Uitgave: Research 2Evolve Tesselschadelaan 15A 1217 LG Hilversum Tel: (035) 623 27 89 info@research2evolve.nl

Nadere informatie

Hoofdstuk 13. Afval en milieu

Hoofdstuk 13. Afval en milieu Hoofdstuk 13. Afval en milieu Samenvatting Negen op de tien Leidenaren is bekend met de kringloopwinkel Het Warenhuis en bijna vier op de tien is er in het afgelopen jaar geweest. Na een stijging in de

Nadere informatie

Vragen en antwoorden over het Strategisch Plan Afvalscheiding

Vragen en antwoorden over het Strategisch Plan Afvalscheiding Vragen en antwoorden over het Strategisch Plan Afvalscheiding 1. Waarom een nieuw beleid voor afval scheiden? De Rijksoverheid heeft vastgelegd dat gemeenten hun percentage afvalscheiding moeten verhogen.

Nadere informatie

Afval scheiden in Houten. Hoe kan het (nog) beter?

Afval scheiden in Houten. Hoe kan het (nog) beter? Afval scheiden in Houten Hoe kan het (nog) beter? Inhoud presentatie Houten: (toeristische) informatie Afval: hoe doet Houten het nu? Waar valt winst te halen? Welke manieren zijn er om gedrag te veranderen?

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk

Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk Wijk aan Zee en Zwaansmeer versie: 26 april 2018 Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk

Nadere informatie

Doorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort

Doorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort Doorrekening scenario s afvalbeheer gemeente Montfoort Door gemeente Montfoort zijn 4 toekomstige scenario s voor het afvalbeheer geformuleerd. Wat zijn de verwachte effecten indien deze scenario s worden

Nadere informatie

AFVALSCHEIDING IN PURMEREND 2012

AFVALSCHEIDING IN PURMEREND 2012 AFVALSCHEIDING IN PURMEREND 2012 omslag afvalscheiding in purmerend.indd 3 07-11-12 11:29 AFVALSCHEIDING IN PURMEREND 2012 Colofon In opdracht van: Afdeling Uitvoering Contactpersonen opdrachtgever: Jaspert

Nadere informatie

Onderzoek Afvalscheiding

Onderzoek Afvalscheiding Rapportage Onderzoek Afvalscheiding In opdracht van: Contactpersonen: Gemeente Velsen Heleen de Mul en Edwin van t Hart Utrecht, maart 2014 DUO Market Research Drs. Aart van Grootheest Drs. Marjan den

Nadere informatie

NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015. Figuur 1: Aandeel afval dat nu apart wordt gehouden van het restafval (Nmax=709)

NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015. Figuur 1: Aandeel afval dat nu apart wordt gehouden van het restafval (Nmax=709) NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 201 Deze nieuwsbrief beschrijft in het kort de resultaten van een peiling over grondstoffenbeleid. Uit de resultaten komt naar voren dat driekwart van

Nadere informatie

Hoofdstuk 14. Afval en milieu

Hoofdstuk 14. Afval en milieu Hoofdstuk 14. Afval en milieu Samenvatting Negen op de tien Leidenaren is bekend met de kringloopwinkel Het Warenhuis en 36% heeft de winkel het afgelopen jaar bezocht. Na een stijging in de jaren 2001

Nadere informatie

93% papier en karton 86% flessen /glas 85% gft (groente/fruit/tuinafval) klein chemisch afval / elektrische apparaten 68% 66% textiel / kleding 55%

93% papier en karton 86% flessen /glas 85% gft (groente/fruit/tuinafval) klein chemisch afval / elektrische apparaten 68% 66% textiel / kleding 55% 1 2 4 papier en karton 93% flessen /glas 86% gft (groente/fruit/tuinafval) 85% klein chemisch afval / elektrische apparaten textiel / kleding 68% 66% grof snoeiafval 55% herbruikbare goederen (kringloop)

Nadere informatie

Telefoonnummer

Telefoonnummer Voorstel aan de gemeenteraad van Harlingen *GR16.00200* GR16.00200 Behandeld in Raadscommissie en Raad Datum Commissie 21 december 2016 Agendanummer 10 Datum Raad 11 januari 2017 Agendanummer 9 Opsteller

Nadere informatie

Afvalscheidingsgedrag Enschede September 2011

Afvalscheidingsgedrag Enschede September 2011 Afvalscheidingsgedrag Enschede September 2011 1. Achtergrond De gemeente doet onderzoek naar de wijze waarop ze het scheiden van afval kan verbeteren. Dit vormt een onderdeel van het nieuwe afvalbeleid

Nadere informatie

Veelgestelde vragen voorstel afvalinzameling

Veelgestelde vragen voorstel afvalinzameling Veelgestelde vragen voorstel afvalinzameling Wat verandert er voor mij als dit voorstel wordt ingevoerd? Restafval wordt één keer in de vier weken ingezameld Het voorstel gaat uit van een verlaging van

Nadere informatie

ONDERWERP: PROJECT PLAATSING VAN ONDERGRONDSE AFVALCONTAINERS

ONDERWERP: PROJECT PLAATSING VAN ONDERGRONDSE AFVALCONTAINERS Versie 2.0-29/9/2011 Veelgestelde vragen ONDERWERP: PROJECT PLAATSING VAN ONDERGRONDSE AFVALCONTAINERS In dit document kunt u verschillende vragen terugvinden over de ondergrondse containers. De vragen

Nadere informatie

Tussenrapportage pilots Dragonder doet meer met afval

Tussenrapportage pilots Dragonder doet meer met afval Tussenrapportage pilots Dragonder doet meer met afval In opdracht van gemeente Veenendaal 2013 Marintel BV Inhoudsopgave 1. Verantwoording 2. Resultaten Tussenrapportage pilots Dragonder doet meer met

Nadere informatie

Oldenzaal zonder afval

Oldenzaal zonder afval Oldenzaal zonder afval Factsheets tweede kwartaal Diftar Aanbiedgedrag Restafval Aantal ledigingen/stortingen per inzamelmiddel Q1 en Q2 140 liter 240 liter 30 liter verzamelcontainer Tarief 3,14 - totaal

Nadere informatie

Afvalbeleid Gemeente Papendrecht Omgekeerd Inzamelen

Afvalbeleid Gemeente Papendrecht Omgekeerd Inzamelen Afvalbeleid Gemeente Papendrecht Omgekeerd Inzamelen Pagina 1 van 5 Afvalbeleid gemeente Papendrecht concept, 24 november 2017 Besluit Papendrecht past het afvalinzamelmodel aan en gaat in 2018 over op

Nadere informatie

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten Inhoud Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten... 1 1. Algemeen... 2 Waarom kiest de gemeente Druten voor omgekeerd inzamelen?... 2 Waarom wordt

Nadere informatie

Voortgangsrapportage II: Uitvoering VANG

Voortgangsrapportage II: Uitvoering VANG Voortgangsrapportage II: Uitvoering VANG Van Afval Naar Grondstof Gooi en Vechtstreek 2015 2020 INHOUD Inleiding 1 Wat is er gebeurd tot nu toe? 1 Realisatie 2 Ervaringen 2 Resultaten 3 Bijsturen in de

Nadere informatie

2. GEVRAAGDE BESLISSING: De raad van de gemeente Leerdam besluit: - De nota "De eerste stappen van afval naar grondstoffen" vast te stellen.

2. GEVRAAGDE BESLISSING: De raad van de gemeente Leerdam besluit: - De nota De eerste stappen van afval naar grondstoffen vast te stellen. Voorstel voor de gemeenteraad Voorstelnummer RAAD/13-00047 Directeur : drs. M.H.J. van Kruijsbergen Behandelend ambtenaar M. Albers Zaaknummer Z.12-01088 Datum: 14 februari 2013 Afdeling Ruimtelijke en

Nadere informatie

Grafieken Inwoners Voorbeemd

Grafieken Inwoners Voorbeemd Grafieken Inwoners Voorbeemd 07-09-2015 0 Inhoudsopgave Afval inzamelen en sorteren... 2 Milieustraat... 7 Informatievoorziening... 9 Handhaving... 11 Verbeterpunten... 13 Respondenten... 14 1 Afval inzamelen

Nadere informatie

Meer waarde uit afval. Oriëntatie commissie Papendrecht 10 februari 2016, Dion van Steensel

Meer waarde uit afval. Oriëntatie commissie Papendrecht 10 februari 2016, Dion van Steensel Meer waarde uit afval Oriëntatie commissie Papendrecht 10 februari 2016, Dion van Steensel Inhoud 1. Aanleiding/kader 2. Stand van zaken Papendrecht 3. Verbetervoorstellen 4. Verwachte effecten 1. Aanleiding/kader

Nadere informatie

Enschede zonder afval

Enschede zonder afval Enschede zonder afval Factsheets tweede kwartaal Diftar Aanbiedgedrag Restafval Aantal ledigingen/stortingen per inzamelmiddel Q1 en Q2 140 liter 240 liter 30 liter verzamelcontainer Tarief 4,03 - totaal

Nadere informatie

Naar een nieuwe manier van inzamelen 28 november 2017 Michel Rodink

Naar een nieuwe manier van inzamelen 28 november 2017 Michel Rodink Naar een nieuwe manier van inzamelen 28 november 2017 Michel Rodink 28-11-2017 1 Agenda Even voorstellen Aanleiding nieuwe inzameling Betrekken inwoners bij planvorming Het nieuwe systeem Obstakels en

Nadere informatie

Vraag en antwoord het nieuwe afval scheiden in Filmwijk en Sieradenbuurt

Vraag en antwoord het nieuwe afval scheiden in Filmwijk en Sieradenbuurt Vraag en antwoord het nieuwe afval scheiden in Filmwijk en Sieradenbuurt De brief die wij onlangs stuurden over het nieuwe afval scheiden heeft veel vragen opgeroepen bij bewoners. Met dit overzicht geven

Nadere informatie

MEESTGESTELDE VRAGEN VERVANGEN GRIJZE BAKKEN BIJ LAAGBOUWWONINGEN

MEESTGESTELDE VRAGEN VERVANGEN GRIJZE BAKKEN BIJ LAAGBOUWWONINGEN MEESTGESTELDE VRAGEN VERVANGEN GRIJZE BAKKEN BIJ LAAGBOUWWONINGEN 1. Ben ik verplicht om afval te scheiden? Het is aan u of u uw afval wilt scheiden of niet. Wij stimuleren het als gemeente uiteraard wel,

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Afval Gemeente Zeist De keuze van Zeist uit het

Uitvoeringsprogramma Afval Gemeente Zeist De keuze van Zeist uit het Uitvoeringsprogramma Afval Gemeente Zeist 2015 2018 De keuze van Zeist uit het INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 GFT / Groenafval 4 Papier laagbouw 5 Verbeteringen hoogbouw 5 Pilot omgekeerd inzamelen 6 Grof afval

Nadere informatie

Hieronder vindt u antwoorden op de meest gestelde vragen in de volgende categorieën:

Hieronder vindt u antwoorden op de meest gestelde vragen in de volgende categorieën: Veel gestelde vragen Hieronder vindt u antwoorden op de meest gestelde vragen in de volgende categorieën: 0-Afvalscheiding 1-Project Meer Waarde Uit Afval 2-U krijgt 4 afvalbakken aan huis 3-Restafval

Nadere informatie

Afvalinzameling in Ten Boer

Afvalinzameling in Ten Boer Afvalinzameling in Age Stinissen Mei 2016 Kübra Ozisik www.os-groningen.nl Inhoud Samenvatting 2 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding van het onderzoek 3 1.2 Doel van het onderzoek 3 1.3 Opzet van het onderzoek

Nadere informatie

1 1. Bent u een man of een vrouw? 1 antwoord per respondent. Aantal respondenten: 405. Antwoord Aantal Percentage. 1. Vrouw 238 59% 2.

1 1. Bent u een man of een vrouw? 1 antwoord per respondent. Aantal respondenten: 405. Antwoord Aantal Percentage. 1. Vrouw 238 59% 2. 1 1. Bent u een man of een vrouw? Aantal respondenten: 405 Antwoord Aantal Percentage 1. Vrouw 238 59% 2. Man 167 41% 2 2. Wat is uw leeftijd? Aantal respondenten: 414 1. 20 jaar en jonger 0 0% 2. 20-29

Nadere informatie

PROEF RESTAFVAL INZAMELING

PROEF RESTAFVAL INZAMELING PROEF RESTAFVAL INZAMELING Dragonder-noord start 23 september 2013 In uw wijk start eind september 2013 een proef om meer grondstoffen in te zamelen en minder restafval. In deze brochure leest u meer.

Nadere informatie

Van afval naar grondstof

Van afval naar grondstof Van afval naar grondstof 1 Programma 1. Opening door wethouder Jan Steenbergen 2. Afvalinzameling Hoogeveen: huidige situatie 3. Beleid van de gemeente / landelijk beleid 4. Meer grondstoffen, minder restafval:

Nadere informatie

Informatieve raadsbijeenkomst

Informatieve raadsbijeenkomst Afvalbeleidsplan Sliedrecht 2014 en verder 4 september 2013 Informatieve raadsbijeenkomst 1 Doelstelling materiaalhergebruik: van 53 % 60 % 65% (2020) De gemeente neemt haar maatschappelijke verantwoording

Nadere informatie

Verkenning afvalinzameling. Gewenste afvalinzameling van Enschedese huishoudens

Verkenning afvalinzameling. Gewenste afvalinzameling van Enschedese huishoudens Verkenning afvalinzameling Gewenste afvalinzameling van Enschedese huishoudens Verkenning afvalinzameling Gewenste afvalinzameling van Enschedese huishoudens Inhoud Inhoud... 2 Samenvatting... 3 1. Resultaten

Nadere informatie

Meest gestelde vragen Omgekeerd inzamelen Twenterand

Meest gestelde vragen Omgekeerd inzamelen Twenterand Meest gestelde vragen Omgekeerd inzamelen Twenterand Omruilactie GFT container 1. Hoe vraag ik een ander formaat GFT container aan? Op de website www.rova.nl/aanvragen kunt u eenvoudig aangeven welk formaat

Nadere informatie

Advies aan de gemeenteraad

Advies aan de gemeenteraad Advies aan de gemeenteraad Postregistratienummer *15.0001577* 15.0001577 Raadsvergadering: 12-3-2015 Agendapunt: Ingekomen stukken Onderwerp Materiaalhergebruik van grondstoffen en wijzigingen in het inzamelsysteem

Nadere informatie

GOED SCHEIDEN LOONT. Het 1e kwartaal. Inhoud

GOED SCHEIDEN LOONT. Het 1e kwartaal. Inhoud Inhoud Inleiding... 2 Samenvattende conclusie... 2 Communicatie... 2 Inzamelmiddelen... 3 Afvalhoeveelheden... 3 Aanbiedgedrag... 5 Overig... 5 Inleiding Met ingang van 1 januari 2016 is Goed Scheiden

Nadere informatie

Raadsvoorstel afvalinzameling Veenendaal 19 februari 2015

Raadsvoorstel afvalinzameling Veenendaal 19 februari 2015 Raadsvoorstel afvalinzameling Veenendaal 19 februari 2015 Besluit pilots afvalinzameling Dragonder Inhoud raadsvoorstel info raad beeldvormende vergadering november 2014 Invoering afvalverbrandingsbelasting

Nadere informatie

Afvalinzameling in Groningen. Een stadspanel onderzoek

Afvalinzameling in Groningen. Een stadspanel onderzoek B A S I S V O O R B E L E I D Afvalinzameling in Groningen Een stadspanel onderzoek Onderzoek en Statistiek Groningen heeft als kernactiviteiten instrumentontwikkeling voor en uitvoering van beleidsgericht

Nadere informatie

Van afval naar grondstof in Goirle

Van afval naar grondstof in Goirle Van afval naar grondstof in Goirle Leny van der Ende Bureau Milieu & Werk 16 juni 2014 1 Wij doen onderzoek naar waarde in het afval Welke waardevolle grondstoffen zitten in Goirle nog in het afval Hoe

Nadere informatie

Afvalpanel Horst aan de Maas

Afvalpanel Horst aan de Maas Afvalpanel Horst aan de Maas Eerste bijeenkomst 25 februari 2013 WELKOM! Agenda eerste bijeenkomst Afvalpanel 1. Welkom en toelichting op de afvalinzameling en het Afvalpanel door wethouder Birgit Op de

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2003

Stadsenquête Leiden 2003 Hoofdstuk 21. Milieu Samenvatting Zeven op de tien Leidenaren kent de Milieustraat, aan de J.C. de Rijpstraat, een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk

Nadere informatie

Geef afval waarde. Samen naar een duurzaam Westvoorne

Geef afval waarde. Samen naar een duurzaam Westvoorne Afvalspecial 2019 1 Wat doen we met ons afval? Het scheiden van afval bespaart ook geld. Elke kilo afval voor de verbrandingsinstallatie, kost de gemeente dit jaar 22 cent. Dat wordt via de afvalstoffenheffing

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2004

Stadsenquête Leiden 2004 Hoofdstuk 16. Milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren zijn zowel de bekendheid als het gebruik verder toegenomen. In de Stadsenquête van

Nadere informatie

Bewonersonderzoek over afvalinzameling in Sliedrecht

Bewonersonderzoek over afvalinzameling in Sliedrecht Bewonersonderzoek over afvalinzameling in Sliedrecht 1. Weet u wat er in de blauwe container aangeboden mag worden en wat niet? (Slechts één antwoord mogelijk) Ja, dat is duidelijk gecommuniceerd 75,1%

Nadere informatie

Inzamelmiddel restafval Kethel Oost - 20 februari 2012 Kethel Oost 20 februari 2012

Inzamelmiddel restafval Kethel Oost - 20 februari 2012 Kethel Oost 20 februari 2012 Inzamelmiddel restafval Kethel Oost - 20 februari 2012 Kethel Oost 20 februari 2012 Inhoudsopgave Huidige situatie inzamelmiddelen Beleid Procedure 2 Huidige situatie Veel variatie in inzamelsystemen Zakkeninzameling

Nadere informatie

Memo. de leden van de gemeenteraad. het college. Datum: 5 mei 2015. scenario s het nieuwe inzamelen. Geachte leden van de raad,

Memo. de leden van de gemeenteraad. het college. Datum: 5 mei 2015. scenario s het nieuwe inzamelen. Geachte leden van de raad, Memo Aan: Van: de leden van de gemeenteraad het college Datum: 5 mei 2015 Betreft: scenario s het nieuwe inzamelen Geachte leden van de raad, Afval is grondstof. Ons afval is rijk aan grondstoffen die

Nadere informatie

BURGERPANEL EEMNES PEILING 3 2014 AFVALBELEID

BURGERPANEL EEMNES PEILING 3 2014 AFVALBELEID BURGERPANEL EEMNES PEILING 3 2014 AFVALBELEID Gemeente Eemnes November 2014 Colofon Uitgave: Research 2Evolve Tesselschadelaan 15A 1217 LG Hilversum Tel: (035) 623 27 89 info@research2evolve.nl www.research2evolve.nl

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Definitieve versie

Vragen en antwoorden Definitieve versie Strategisch Plan Afvalscheiding Vragen en antwoorden Definitieve versie 1. Waarom een nieuw beleid voor afval scheiden? De Rijksoverheid heeft vastgelegd dat gemeenten hun percentage afvalscheiding moeten

Nadere informatie

Afvalenquête gemeente Elburg en gemeente Oldebroek Analyse van de gegevens

Afvalenquête gemeente Elburg en gemeente Oldebroek Analyse van de gegevens Afvalenquête gemeente Elburg en gemeente Oldebroek Analyse van de gegevens April 2016 Gemeente Elburg Gemeente Oldebroek Inhoudsopgave Deel 1. Inleiding 3 Deel 2. Motivatie afval scheiden 4 Deel 3. Afval

Nadere informatie

Naam en telefoon Portefeuillehouder

Naam en telefoon Portefeuillehouder Onderwerp Evaluatie proef afvalinzameling en pilots Datum Afdeling 6 december 2016 SLWE Naam en telefoon Portefeuillehouder A. de Smit, 9287 J. van der Schoot Waarover wil ik u informeren? Op 1 januari

Nadere informatie

Nieuw afvalbeleidsplan gemeente Maastricht. NVRD workshop grondstoffenbeleidsplan schrijven Panningen, 5 april 2016

Nieuw afvalbeleidsplan gemeente Maastricht. NVRD workshop grondstoffenbeleidsplan schrijven Panningen, 5 april 2016 Nieuw afvalbeleidsplan gemeente Maastricht NVRD workshop grondstoffenbeleidsplan schrijven Panningen, 5 april 2016 OPZET PRESENTATIE 1. Nieuw beleidsplan, inhoud en proces: Startpositie Korte terugblik

Nadere informatie

INWONERS SCHAGEN OVER: AFVALSCHEIDING

INWONERS SCHAGEN OVER: AFVALSCHEIDING INWONERS SCHAGEN OVER: AFVALSCHEIDING Gemeente Schagen Mei 2015 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn 0229-282555 Rapportnummer 2015-28 Datum Mei 2015 Opdrachtgever

Nadere informatie

stinkt : luiers Rode zakken zijn te dun voor zwaarder afval. grotere maat

stinkt : luiers Rode zakken zijn te dun voor zwaarder afval. grotere maat Uitkomst enquête bewoners Rijsenhout Zuid inzake pilot Winst uit je afval Vraag 1. Uit hoeveel personen bestaat u huishouden? Vraag 2. Bent u voor het scheiden van afval t.b.v. het milieu? 206 neutraal

Nadere informatie

Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal

Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal Inhoud Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal... 1 1. Algemeen... 2 Waarom kiest de gemeente Berg en Dal voor anders afval inzamelen?...

Nadere informatie

InvoeringDiftar Gemeente Hof van Twente

InvoeringDiftar Gemeente Hof van Twente InvoeringDiftar Gemeente Hof van Twente 7augustus2015 Agenda 7 augustus 2015 Opening InleidingTwenteMilieu (JosMarkslag) RisicoanalyseinvoeringDiftar(BasAssink) Gelegenheidtotvragen/discussie Korterondleiding(JosMarkslag)

Nadere informatie

Rapporttitel. Tussenevaluatie bewonersonderzoek. Gemeente De Bilt. De Jonge Milieu Advies

Rapporttitel. Tussenevaluatie bewonersonderzoek. Gemeente De Bilt. De Jonge Milieu Advies Rapporttitel Tussenevaluatie bewonersonderzoek Gemeente De Bilt De Jonge Milieu Advies Concept Versie 0.1 Zeist, maart 2012 De Jonge Milieu Advies Utrechtseweg 9, 3704 HA Zeist T. 030-6991599 E. info@dejongemilieuadvies.nl

Nadere informatie

Aa en Hunze panel. Resultaten peiling 1: afvalscheiding. 1. Inleiding. Peiling november - december 2013

Aa en Hunze panel. Resultaten peiling 1: afvalscheiding. 1. Inleiding. Peiling november - december 2013 Aa en Hunze panel Resultaten peiling 1: afvalscheiding Peiling november - december 2013 1. Inleiding De gemeente Aa en Hunze heeft besloten om een online burgerpanel op te zetten. De gemeente zal via dit

Nadere informatie

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners

Van afval naar grondstof. Informatieavond voor inwoners Van afval naar grondstof Informatieavond voor inwoners Agenda 2 1. Welkom en inleiding (wethouder Jan van t Zand) 2. Presentatie Afvalbeheer (Paul de Bruin, IPR Normag) 3. Vragen en dialoog 4. Afsluiting

Nadere informatie

Model afvalstoffenverordening VNG 2015. Wat kunt u als gemeente daarmee? Wat zit er in uw gereedschapskist?

Model afvalstoffenverordening VNG 2015. Wat kunt u als gemeente daarmee? Wat zit er in uw gereedschapskist? Model afvalstoffenverordening VNG 2015 Wat kunt u als gemeente daarmee? Wat zit er in uw gereedschapskist? Waarom regels door gemeente? Gemeente heeft plicht huishoudelijk afval inzamelen o.g.v. Wet milieubeheer

Nadere informatie

Milieustraat Leeuwarden: - sleutelrol scheiding grofvuil - milieustraten zonder grenzen?

Milieustraat Leeuwarden: - sleutelrol scheiding grofvuil - milieustraten zonder grenzen? Milieustraat Leeuwarden: - sleutelrol scheiding grofvuil - milieustraten zonder grenzen? Presentatie bijeenkomst NVRD Regio Noord, Midwolde, 20 juni 2013 Achterstand scheiding grofvuil Gescheiden inzameling

Nadere informatie

Notitie harmonisatie GFT inzameling

Notitie harmonisatie GFT inzameling Notitie harmonisatie GFT inzameling 1 Inleiding Het inzamelsysteem in Rijnwaarden en Zevenaar verschilt nu op belangrijke onderdelen van elkaar. Op 1 januari 2020 moet het afvalbeleid van beide gemeentedelen

Nadere informatie

Het Enschedepanel over tariefdifferentiatie

Het Enschedepanel over tariefdifferentiatie Het Enschedepanel over tariefdifferentiatie Nieuwsbrief Maart 2008 Samenvatting Deze nieuwsbrief doet verslag van een peiling met het Enschedepanel over afvalscheiding en tariefdifferentiatie - oftewel

Nadere informatie

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen

De burgemeester, Mr. J.H.C. van Zanen voorstel aan de raad Opgesteld door Stadswerken Kenmerk 15.503838 Vergadering Gemeenteraad Vergaderdatum 25 juni 2015 Jaargang en nummer 2015 59 Geheim Nee Afval is Grondstof. Beleidsnota 2015-2018 Het

Nadere informatie

Onderzoek proeven afvalinzameling in Vliedberg Vlijmen

Onderzoek proeven afvalinzameling in Vliedberg Vlijmen Onderzoek proeven afvalinzameling in Vliedberg Vlijmen Inhoud Samenvatting blz. 3 Onderzoeksopzet 4 Informatievoorziening over de afvalproeven 5 Hoeveel te besparen? 6 Tevredenheid over manier van ophalen

Nadere informatie

Deventer Digipanel Diftar Juni 2013

Deventer Digipanel Diftar Juni 2013 Deventer Digipanel Diftar Juni 2013 Uitgave : Team Kennis en Verkenning Naam : Jaap Barink Telefoonnummer : (0570) 693369 Mail : j.barink@deventer.nl 2 Introductie Team Kennis en Verkenning is begin 2013

Nadere informatie

Afvalscheiding Krimpen aan den IJssel

Afvalscheiding Krimpen aan den IJssel Resultaten opiniepeiling Understanding today. Improving tomorrow. Resultaten opiniepeiling Auteur(s) Carolien van Balen-Peeters Mark van den Kieboom Opdrachtgever Gemeente Krimpen aan den IJssel Raadhuisplein

Nadere informatie

Van Afval Naar Grondstof 28 september 2016 raadscommissie

Van Afval Naar Grondstof 28 september 2016 raadscommissie Van Afval Naar Grondstof 28 september 2016 raadscommissie Agenda Aanleiding Landelijke ontwikkelingen Inzameling in Papendrecht nu Landelijke doelen en trends geven aanleiding tot wijzigingen Wat zou er

Nadere informatie

Voorkeurenonderzoek afvalscheiding GFT Gemeente Harlingen AHA! marktonderzoek en marketingadvies

Voorkeurenonderzoek afvalscheiding GFT Gemeente Harlingen AHA! marktonderzoek en marketingadvies Voorkeurenonderzoek afvalscheiding GFT Gemeente Harlingen AHA! marktonderzoek en marketingadvies Voorkeurenonderzoek afvalscheiding GFT Inleiding Voor u ligt het rapport met de uitkomsten van het voorkeurenonderzoek

Nadere informatie

Evaluatie afvalproef / Realisatie VANG-doelstellingen. Presentatie t.b.v. raadscommissie gemeente Heerenveen d.d. 27 augustus 2015

Evaluatie afvalproef / Realisatie VANG-doelstellingen. Presentatie t.b.v. raadscommissie gemeente Heerenveen d.d. 27 augustus 2015 Evaluatie afvalproef / Realisatie VANG-doelstellingen Presentatie t.b.v. raadscommissie gemeente Heerenveen d.d. 27 augustus 2015 Uitgangspositie en kenmerken gemeente Heerenveen Aanbod restafval Friesland

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van

Initiatiefvoorstel voor de raadsvergadering van Gemeenteblad.. Jaar 2015 Nummer Publicatiedatum Agendapunt initiatiefvoorstel Onderwerp Initiatiefvoorstel van het raadslid Groen (GroenLinks) van 7 december 2015, getiteld:

Nadere informatie

Bewonerspanel Afvalinzameling

Bewonerspanel Afvalinzameling Interne Bedrijven, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Bewonerspanel Afvalinzameling Novemberpeiling 2014: Afvalinzameling De gemeente Utrecht zet zich in om afval

Nadere informatie

Het Nieuwe Inzamelen Bewonersonderzoek. 23 april 2013

Het Nieuwe Inzamelen Bewonersonderzoek. 23 april 2013 Het Nieuwe Inzamelen Bewonersonderzoek 23 april 2013 1 Inhoud Bewonersonderzoek Opzet bewonersonderzoek Resultaten nulmeting fase 2-4 Tevredenheid Afvalscheidingsgedrag Informatievoorziening Resultaten

Nadere informatie