zaaknummer / rolnummer: / KG ZA

Transcriptie

1 vonnis RECHTBANK 'S-GRAVENHAGE Sector civiel recht zaaknummer / rolnummer: / KG ZA Vonnis in kort geding van in de zaak van 1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid VLETTER & DEN HAAN BEHEER B.V., gevestigd te Rijnsburg, 2. de vennootschap onder firma GEBR. VLETTER & DEN HAAN, gevestigd te Rijnsburg, eiseressen, procureur mr. P.S. Jonker, tegen 1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid KONINKLIJKE VAN ZANTEN B.V., gevestigd te Hillegom, 2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid VAN ZANTEN FLOWERBULBS B.V., gevestigd te Hillegom, gedaagden, procureur mr. L.PH.J. baron van Utenhove, advocaat mr. P.E. Mazel te Groningen. Partijen zullen hierna ook Vletter & den Haan en Van Zanten genoemd worden. 1. De procedure 1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit: - de dagvaarding van 29 april 2008; - de producties 1 tot en met 16 van Vletter & den Haan; - de bij fax van 15 mei 2008 toegezonden productie van Van Zanten; - de mondelinge behandeling op 19 mei 2008; - de pleitnota van Vletter & den Haan - de pleitnota van Van Zanten Het vonnis is bepaald op heden.

2 2 2. De feiten 2.1. Aan eiseres sub 2 is op 14 december 1993 onder nummer (Nederlands) kwekersrecht verleend voor het lelieras 'Sorbonne'. Ook in Nieuw Zeeland is haar voor dit ras een nationaal kwekersrecht verleend. Zij heeft deze kwekersrechten en alle daarbij behorende rechten en verplichtingen overgedragen aan eiseres sub In mei 1996 heeft Vletter & den Haan aan Trior Lelie B.V. een licentie verstrekt voor vermeerdering en teelt van plantgoed en leverbare bollen van het ras Sorbonne. In de licentieovereenkomst is aanvankelijk het jaarlijks maximaal te beplanten areaal vastgesteld op 700 Rijnlandse Roe (verder: RR 2, circa 1 hectare) leverbare bollen en 200 RR 2 éénjarig schub. De overeenkomst bevat voorts de volgende bepalingen: ( ) 11. Deze overeenkomst is aangegaan voor onbepaalde tijd; Zij eindigt onmiddellijk en van rechtswege: ( ) f) door het feit, dat licentienemer enig voor hem uit deze overeenkomst voorspruitende verplichting niet stipt nakomt, gevolgd door een aangetekend schrijven van kweker, waarin deze niet-nakoming van de kontraktuele verplichting(en) wordt gekonstateerd, en deswege wordt verklaard, dat deze overeenkomst is beëindigd; ( ) 13. Bij beëindiging van deze overeenkomst, behoudens in geval het op het ras verkregen kwekersrecht komt te vervallen, vervallen alle bij of krachtens deze overeenkomst aan licentienemer toegekende of voortspruitende rechten en bevoegdheden, en blijft licentienemer tegenover kweker ten aanzien van het ras verplicht om: het op zijn bedrijf bevindende plant-/teeltmateriaal van het ras te vernietigen; geen plant-/teeltmateriaal van het ras van een ander te betrekken, dan wel te vermeerderen, en geen plant-/ teeltmateriaal in het verkeer te brengen, (verder) te verhandelen of anderszins ter beschikking aan te bieden dan wel te stellen aan derden, en/of deze handelingen te doen verrichten; over geen plant- en/of teeltmateriaal van het ras al dan niet op eigen bedrijf de beschikking te hebben; de naam van het ras op generlei wijze te gebruiken; 2.3. In februari 2000 zijn alle rechten en verplichtingen uit de licentieovereenkomst overgegaan op gedaagde sub 1. Gedaagde sub 1 heeft gedaagde sub 2 aangewezen als de partij die de licentieovereenkomst zou uitvoeren. Nadien heeft Vletter & den Haan toegestaan dat de teelt van het ras in Nieuw Zeeland zou plaatsvinden en is het maximum te beplanten areaal bepaald op 1000 RR 2 leverbare bollen en 300 RR 2 éénjarig schub In 2000, 2001 en 2006 heeft Vletter & den Haan Van Zanten aangesproken op overschrijding van het maximaal toegestane areaal. Van Zanten heeft Vletter & den Haan

3 3 compensatie betaald voor het teveel geteelde materiaal. Vletter & den Haan heeft Van Zanten in 2006 gewaarschuwd dat bij volgende overtreding van de licentieovereenkomst de licentie zou worden ingetrokken Bij brief van 8 april 2008 heeft Vletter & den Haan wegens hernieuwde overschrijding van het maximaal toegestane areaal de licentieovereenkomst ontbonden (opgezegd) met verwijzing naar artikel 11 sub f van de licentieovereenkomst. 3. Het geschil 3.1. Vletter & den Haan leidt de hernieuwde overschrijding van de toegestane maxima af uit de verplichte opgave die Van Zanten in Nieuw Zeeland heeft gedaan aan het Ministry of Agriculture and Forestry (MAF). Deze opgave dient te worden gedaan in verband met eisen die aan de bollen worden gesteld voor export naar Japan. Vletter & den Haan heeft een overzicht van het MAF overgelegd waaruit voor het seizoen 2007/2008 ruim 9 hectare aanplant van het ras Sorbonne volgt. Vletter & den Haan stelt dat zij de licentieovereenkomst terecht ontbonden heeft en dat Van Zanten daarom, nu zij niet meer beschikt over een licentie, inbreuk maakt op haar kwekersrechten in Nieuw Zeeland en Nederland door de aan de gerechtigde op het kwekersrecht voorbehouden handelingen te verrichten of te laten verrichten Vletter & den Haan heeft bij dagvaarding gevorderd, kort samengevat en zakelijk weergegeven, een verbod op inbreukmakende handelingen en vernietiging van inbreukmakend plantenmateriaal van het ras Sorbonne, telkens na verloop van vijf dagen na betekening van het vonnis, met bepaling van een dwangsom van per dag en hoofdelijke veroordeling van gedaagden in de volgens 1019h Rv. te bepalen proceskosten. Bij pleidooi heeft zij haar eis vermeerderd met de vordering tot, kort gezegd, opgave van onderbouwde informatie met betrekking tot de verhandeling van het ras Sorbonne en een aantal andere door Vletter & den Haan aan Van Zanten gelicentieerde rassen Van Zanten heeft zich tegen de eisvermeerdering verzet. Zij voert voorts verweer dat kan worden samengevat als volgt In Nederland vindt geen vermeerdering van plantmateriaal plaats. De vermeerdering in Nieuw Zeeland wordt uitgevoerd door Van Zanten Flowerbulbs Ltd. Deze vennootschap heeft rechtstreeks toestemming van Vletter & den Haan verkregen het ras te telen en te verhandelen. Van Zanten maakt dus geen inbreuk op het kwekersrecht van Vletter & den Haan en heeft het niet in haar macht de gestelde inbreuk in Nieuw Zeeland te doen eindigen. Gedaagde sub 1 is in ieder geval ten onrechte gedagvaard omdat bij overname van de licentieovereenkomst door gedaagde sub 1 gedaagde sub 2 is aangewezen als de partij die de activiteiten uitvoert Er is geen geldige reden voor opzegging van de overeenkomst. Het maximaal toegestane areaal is niet overschreden. Aan het MAF is bewust een onjuiste opgave gedaan. Op die manier wordt bereikt dat, indien het MAF het plantmateriaal van een bepaald perceel afkeurt, dat materiaal (althans het gezonde materiaal op dat perceel) toch kan worden geëxporteerd. Van Zanten verwijst in dit verband naar een overgelegde verklaring van een werknemer van gedaagde sub 2.

4 De opzegging van de licentieovereenkomst is bovendien zinloos omdat de door Vletter & den Haan uitgegeven licenties vrij verhandelbaar zijn en Van Zanten daarom in staat is de aan een derde uitgegeven licentie te kopen In verhouding tot het belang van Van Zanten is het belang van Vletter & den Haan gering. Het bedrag aan gemiste royalty s is namelijk bescheiden Voor zover thans van belang maakt Van Zanten nog bezwaar tegen de korte termijn om aan een veroordeling te voldoen en de hoogte van de gevorderde dwangsom. Zij meent dat er reden is de dwangsom te maximeren. Voor hoofdelijke veroordeling in de proceskosten ziet Van Zanten geen grond Van Zanten heeft verzocht de vorderingen af te wijzen met veroordeling van Vletter & den Haan in de volgens 1019h Rv. begrote proceskosten. 4. De beoordeling 4.1. Voor zover het in Nederland verleende kwekersrecht aan de vorderingen ten grondslag is gelegd, is de rechtbank bevoegd daarvan kennis te nemen op grond van artikel 78 Zaaizaad- en Plantgoedwet Gedaagden zijn in dit arrondissement gevestigd, zodat de rechtbank ook overigens bevoegd is Van Zanten heeft zich tegen de eisvermeerdering verzet. Deze ligt echter zozeer in het verlengde van hetgeen door Vletter & den Haan is aangevoerd en al was gevorderd, dat Van Zanten in staat moet worden geacht zich daartegen adequaat te verweren. De eiswijziging is ook overigens niet in strijd met de goede procesorde en wordt daarom toegestaan Het voor een voorziening in kort geding vereiste spoedeisend belang van Vletter & den Haan bij het gevorderde vloeit voort uit de gestelde voortdurende inbreuk op haar rechten Tussen partijen staat vast dat vermeerdering van het ras (en andere voorbehouden handelingen; hierna wordt kortheidshalve alleen gesproken over vermeerdering) plaatsvindt in Nieuw Zeeland. Vletter & den Haan heeft gesteld niet te kunnen uitsluiten dat ook in Nederland wordt vermeerderd, maar daarvan blijkt vooralsnog niets. Vletter & den Haan heeft verder niet weersproken dat de vermeerdering in Nieuw Zeeland feitelijk wordt uitgevoerd door Van Zanten Flowerbulbs Ltd Uit de door Vletter & den Haan overgelegde producties blijkt echter voorshands voldoende dat de vermeerdering in Nieuw Zeeland plaatsvindt in opdracht en voor rekening van gedaagde sub 2. Vletter & den Haan heeft in dit verband terecht gewezen op de opgaven van het areaal in Nieuw Zeeland die ieder jaar door gedaagde 2 zijn verstrekt, de correspondentie over eerdere overschrijdingen die is gevoerd steeds met gedaagde sub 2 en de aan gedaagde sub 2 gezonden en betaalde facturen voor de licentievergoeding. Illustratief is bijvoorbeeld de opgave van gedaagde sub 2 van 28 december 2007 waarin gedaagde sub 2 vermeldt: In antwoord op je schrijven van 4 december jl. geef ik hierbij onze arealen Nieuw Zeeland 2007/2008. Voor die vermeerdering is gedaagde sub 1 als partij bij de

5 5 licentieovereenkomst verantwoordelijk omdat zij gedaagde sub 2 heeft aangewezen als de partij die de licentie zou uitvoeren. De stelling van gedaagden dat zij het niet in hun macht hebben de vermeerdering in Nieuw Zeeland te beëindigen is niet geloofwaardig in aanmerking genomen dat Van Zanten Flowerbulbs Ltd. kennelijk een aan gedaagden gelieerde vennootschap is en dat deze vennootschap het ras in opdracht van gedaagde sub 2 vermeerdert. Dat van Zanten Flowerbulbs Ltd. zelf over een licentie beschikt, is op geen enkele manier aannemelijk gemaakt Gelet op de overtredingen van het maximale areaal in vorige jaren en de opgave aan het MAF is voorshands voldoende aannemelijk dat in seizoen 2007/2008 de maxima wederom zijn overschreden. De verklaring van Van Zanten over de opgave aan het MAF komt ongeloofwaardig voor. Wel blijkt uit deze verklaring dat Van Zanten het hoe dan ook met de waarheid niet zo nauw neemt, hetgeen te meer reden is te twijfelen aan de juistheid van haar opgave van het areaal aan Vletter & den Haan. Vletter & den Haan heeft naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter dan ook terecht de licentieovereenkomst wegens herhaalde overschrijding van de maxima kunnen opzeggen Door de beëindiging van de licentieovereenkomst is het Van Zanten niet langer toegestaan het ras te vermeerderen. Voor wat gedaagde sub 1 betreft, volgt de verplichting zich van die handelingen te onthouden al uit artikel 13 van de licentieovereenkomst. Voor gedaagde sub 2 ligt dit anders omdat zij geen partij bij de licentieovereenkomst is. De vermeerdering is ook niet in strijd met het in Nederland verleende kwekersrecht omdat de vermeerdering in Nieuw Zeeland plaatsvindt. Nieuw Zeeland is partij bij het Internationaal Verdrag tot bescherming van kweekprodukten van 2 december 1961, herzien te Genève op 10 november 1972 en 23 oktober 1978 (Trb. 1984, 97). Op die grond kan worden aangenomen dat het in Nieuw Zeeland aan Vletter & den Haan verleende kwekersrecht Vletter & den Haan tenminste het recht geeft gedaagde sub 2 te verbieden teeltmateriaal van het ras voor handelsdoeleinden voort te brengen, te koop aan te bieden en te verhandelen (vergelijk artikel 5 lid 1 van dit verdrag) Aan dit alles doet niet af dat Van Zanten naar zij stelt een aan een derde verstrekte licentie zou kunnen kopen. In ieder geval beschikt zij thans niet over een licentie. Evenmin is van belang dat de opbrengst aan royalty s slechts gering zou zijn. Het belang van Vletter & den Haan bij handhaving van haar kwekersrecht is voldoende voor toewijzing van het gevorderde Gezien het voorgaande dient het gevorderde verbod te worden toegewezen als hierna vermeld. Van Zanten heeft niet bestreden dat ook eiseres sub 2 naast eiseres sub 1 gerechtigd is dit verbod te vorderen. De overige vorderingen van Vletter & den Haan, in het bijzonder de vernietiging van al het materiaal van het ras en de gevorderde opgaven, gaan verder dan noodzakelijk is om aan het spoedeisende belang van Vletter & den Haan tegemoet te komen en worden daarom afgewezen. Dat betekent dat het gedaagden zal worden verboden de aan Vletter & den Haan voorbehouden handelingen te verrichten maar dat het verbod niet omvat de verplichting van gedaagden het gewas dat thans op het land staat te vernietigen. De gevorderde dwangsom wordt gematigd en de gevorderde termijn van nakoming ruimer gesteld Gedaagden worden als voornamelijk in het ongelijk gestelde partijen veroordeeld in de proceskosten, volgens de onweersproken opgave van Vletter & den Haan te begroten

6 6 op ,94 aan advocaatkosten, te vermeerderen met 254 aan griffierecht en 71,80 aan explootkosten, in totaal ,74. De gevorderde hoofdelijke veroordeling is niet gemotiveerd en wordt afgewezen De voorzieningenrechter ziet aanleiding een termijn te stellen als bedoeld in artikel 1019i Rv. als hierna bepaald. 5. De beslissing De voorzieningenrechter: veroordeelt gedaagde sub 1 om binnen één maand na betekening van dit vonnis te staken en gestaakt te houden het bedrijfsmatig en voor handelsdoeleinden voortbrengen, verder vermeerderen, ten behoeve van de vermeerdering behandelen, te koop aanbieden, in het verkeer brengen, verder verhandelen, uit- of invoeren, en voor een van deze handelsdoeleinden in voorraad hebben van materiaal van het ras Sorbonne, volledige planten, plantedelen alsmede geoogst materiaal daaronder begrepen, dan wel die handelingen door derden te doen verrichten; veroordeelt gedaagde sub 2 om binnen één maand na betekening van dit vonnis te staken en gestaakt te houden het in Nieuw Zeeland voor handelsdoeleinden voortbrengen, te koop aanbieden en verhandelen van teeltmateriaal van het ras Sorbonne, dan wel die handelingen door derden te doen verrichten; veroordeelt gedaagden tot betaling van een dwangsom van voor iedere dag dat gedaagden deze veroordeling niet nakomen; bepaalt dat deze dwangsom vatbaar zal zijn voor matiging door de rechter, voor zover handhaving daarvan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn, in aanmerking genomen de mate waarin aan het vonnis is voldaan, de ernst van de overtreding en de mate van verwijtbaarheid van de overtreding; veroordeelt gedaagden in de proceskosten, tot aan dit vonnis begroot op ,74; verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad; stelt de termijn als bedoeld in artikel 1019i Rv. op zes maanden; wijst het meer of anders gevorderde af. Dit vonnis is gewezen door mr. P.G.J. de Heij en in het openbaar uitgesproken op.