verbindt Culturele Hoofdstad worden we samen Wetenschap University Campus Fryslân Onderwijs Blauwe energie wordt groene energie

Transcriptie

1 University Campus Fryslân Agenda 2020 door Frans Zwarts pagina 3 Wetenschap Blauwe energie wordt groene energie pagina 4 verbindt Jaargang 2 nummer 3 editie LENTE 2013 Lwd2018 wordt steeds meer herkend in het straatbeeld Culturele Hoofdstad worden we samen We moeten nog even geduld hebben, maar over een paar maanden weten we het: mag Leeuwarden zich Culturele Hoofdstad 2018 van Europa gaan noemen? Oeds Westerhof, directeur Culturele Hoofdstad 2018 (Lwd2018), heeft er in ieder geval alle vertrouwen in. We gaan winnen, zegt Oeds, We hebben de beste thema s, ondernemen projecten die diep geworteld liggen in de samenleving en hebben een artistiek veelbelovend programma gepresenteerd. lees verder op pagina 2 > Opinie Een actief intellectueel klimaat is belangrijk pagina 7 Reportage Leeuwarden is een studentenstad new wave pagina 4 Onderwijs UCF Symposium werpt zijn vruchten af pagina 6

2 Onderwijs Wetenschap Onderzoek Valorisatie vervolg pagina 1 Eind november is het juryrapport gepresenteerd. De kritieken uit het juryrapport waren lovend. Maar Lwd2018 is er nog niet. Waar we nog in moeten groeien is de uitwerking van de verschillende thema s en dat gaan we de komende tijd doen, aldus Oeds. Aanpak samenleving UCF en Leeuwarden versterken elkaar als het aankomt op Culturele Hoofdstad Zo zijn de hoofdthema s van Lwd2018 direct gekoppeld aan een aantal hotspots van UCF, zoals leefbaarheid, toerisme en duurzame energie. Veel innovaties, versterkingen en verbeteringen kunnen volgens Oeds met inspanning van UCF gerealiseerd worden. Oeds: Culturele Hoofdstad fungeert als een vliegwiel. Culturele, ecologische, sociale en economische ontwikkelingen komen in een stroomversnelling. Drie thema s Er zijn drie thema s die uiteenzetten waarom Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 moet worden. Het versterken van de relatie tussen stad en platteland is er één van. Friezen associëren cultuur eerder met landschap dan met de stad. Op het platteland zijn ze trots, terwijl de (hoofd)stad wordt gezien als ruw, arm en individualistisch, aldus het Bidbook van Lwd2018. Door de relatie tussen stad en platteland te versterken, kan de provincie in zijn geheel gezien worden als een cultureel rijke en vruchtbare regio. COLUMN Piet Meerdink, senior adviseur University Campus Fryslân foto: Het Hoge Noorden BIDBOOK Het Bidbook is een uitwerking van de plannen die Leeuwarden heeft om Culturele Hoofdstad 2018 te worden. Op 30 november heeft de jury van de Europese Culturele Hoofdstad 2018 bekend gemaakt welke aandachtspunten er nog liggen voor Leeuwarden. De hoofdthema s van Lwd2018 zijn: De relaties tussen stad en platteland De duurzaamheid van cultuur en natuur Culturele identiteit en diversiteit Bidbook Leeuwarden is ook een studentenstad. Studenten trekken afgedankte Varen door Leeuwarden. De natuur stroomt letterlijk door de stad fietsen uit de gracht Het Bidbook van Mienskip in Leeuwarden Mienskip is een leefbare en toegankelijke samenleving en speelt een grote rol in de aanpak van Lwd2018. We kwamen vorig jaar het begrip Mienskip al meerdere malen tegen tijdens het UCF Symposium op 27 november. Zo werden er in de serious game Mienskip master maker bouwstenen verzameld voor de master Leefbaarheid/Duurzame Samenleving. Fryslân kan de leiding nemen in een andere aanpak van de samenleving, vertelt Oeds. Leeuwarden en Fryslân onderkennen de noodzaak om te veranderen en te innoveren, waarbij behoud van eigen cultuur hoog in het vaandel staat. Cultuur wordt ingezet om samen met alle bewoners een nieuwe toekomst mogelijk te maken. Mienskip bepaalt de implementatiekracht van veranderingen, vat Oeds samen. Engels, gebruiken we daar drie woorden voor; community, cooperation en togetherness. Dat vat het voor mij samen. Saamhorigheid in het bijzonder, zodat we samen zaken tot stand kunnen brengen. Hoe nu verder? Voor 2018 mogen Nederland en Malta een Europese Culturele Hoofdstad aanwijzen. Namens Malta wordt de Malthese stad Valetta In september Lwd2018 gaat Lwd2018 de vernieuwde plannen presenteren aan de jury van Culturele Hoofdstad De jury kiest dan de stad en draagt deze voor aan de Europese Unie. Het is dus nog even spannend of Leeuwarden ook daadwerkelijk Maastricht en Eindhoven in deze strijd achter zich kan laten. In maart volgend jaar benoemt de Raad van de Europese Unie de Culturele Hoofdstad van 2018 voor Als we Mienskip vertalen in het Europese Culturele Hoofdstad Nederland. KENNIS DELEN. JAWIS, FANSELS! Ingesproken column Eind januari was ik bij een lezing van cultuurhistoricus Herman Pleij in Post-Plaza in Leeuwarden. De bijeenkomst ging over het Geluid van Fryslân, de lezing over culturele identiteit. Pleij verwerpt begrippen als volksaard, omdat voor het bestaan daarvan geen enkel wetenschappelijk bewijs bestaat. Hij gebruikt liever een begrip als collectieve mentaliteit, die wordt gevormd uit een samenstel van waarden, normen en gedragsvormen die hoog worden aangeschreven door een gemeenschap. Tot de collectieve mentaliteit in Nederland rekent hij het horizontale karakter van intermenselijke verhoudingen, het decentrale, het antihiërarchische, het directe taalgebruik, maar ook saamhorigheid en solidariteit. De collectieve mentaliteit in Fryslân is daar dan weer een bottere en stuggere variant van. In deze provincie is het egalitaire sterk aanwezig, tot uitdrukking komend in de strijdleus leaver dea as slaef. Volgens Pleij levert zo n horizontale samenleving als de Friese veel ideeën op, omdat iedereen kan en mag meedoen. Tijdens zijn lezing kwam regelmatig het woord mienskip in mijn hoofd op, het begrip dat ook de jury voor de Culturele Hoofdstad van Europa 2018 uit het bidbook van Leeuwarden heeft gelicht. Fryslân is van oorsprong hét land van de coöperaties, van het samen doen als het nodig is: tegen het water, tegen overheersing, voor de eigen melkfabriek, de eigen aan- en verkoopcentrale. Mienskip staat voor samen-sterk-zijn, het idee dat samen meer is dan de som der delen; het staat tegenover het individuele scoren, het voor eigen succes gaan. In het concept mienskip, zou je kunnen zeggen, vallen de belangen van individuen samen met het collectieve belang van bijvoorbeeld een stevige dijk en een goede afwatering zonder daarmee de persoonlijke ontwikkeling van een individu in de weg te staan. In sommige organisaties leeft dat concept van mienskip heel sterk; mensen werken samen aan een opdracht, het eindproduct heeft geen individuele eigenaar. In de wereld van 3.0 is dat normaal: je gebruikt elkaars kennis, informatie en creativiteit om tot een goed resultaat te komen. Je deelt je kennis met anderen, maakt je informatie toegankelijk. Davied van Berlo, schrijver van onder andere Wij, de overheid is iemand die daar heel ver in gaat. Zijn boek is gratis te downloaden. Zo doen we dat tegenwoordig. Ik deel zijn constatering, dat het werk van de overheid steeds vaker een samenspel is van verschillende partijen, die elk een stuk van de puzzel in handen hebben. De kunst en de uitdaging is om de juiste samenstelling te vinden. De overheid van de toekomst is een samenwerkende overheid, een dicht netwerk van samenwerkingsverbanden in allerlei vormen en samenstellingen, verwacht Van Berlo. Wat voor de overheid geldt, geldt natuurlijk ook voor andere netwerkorganisaties, zoals UCF. Als beeld zie ik dan dat op verschillende niveaus in de UCFnetwerkorganisatie de uitvoering van taken een cocreatie van verschillende partners is. Maar ook van mensen met verschillende achtergronden, die elk een bijdrage leveren om gezamenlijk tot een product of de oplossing van een vraagstuk te komen, foar Fryslân fansels! Kennis delen om tot betere resultaten te komen, behoort dat niet gewoon tot de collectieve mentaliteit van Fryslân? Jawis, fansels! BRIEF VAN ZWARTS Frans Zwarts, hoogleraar-bestuurder University Campus Fryslân Foto: Jaap Schaaf, Het Hoge Noorden We richten ons op gebieden waarmee Fryslân zich internationaal kan profileren AGENDA 2020 Beste lezer, Ingesproken brief Halverwege de uitvoering van het UCF-programma hebben we besloten een Agenda 2020 op te stellen. Dat hebben we gedaan omdat het ultieme doel structurele verankering van universitair onderwijs en onderzoek in Leeuwarden een veel grotere zichtbaarheid van de deelnemende universiteiten vergt. Er zijn maar heel weinig mensen die weten dat er in Leeuwarden meer dan honderd promovendi werkzaam zijn. Het leeuwendeel daarvan wordt begeleid door hoogleraren aan de universiteiten van Delft, Groningen, Twente en Wageningen. De omvang en de aard van dit onderzoek alsook de relevantie ervan voor Fryslân kan alleen zichtbaar worden als er een internationale onderzoeksschool wordt gecreëerd die structuur en samenhang geeft aan het geheel. Daar zijn we op dit ogenblik druk mee doende. In de loop van 2013 zal de feestelijke kick-off plaatsvinden. Ter illustratie: van de 5,4 miljoen euro die vorig jaar in onderzoek is geïnvesteerd, is 3,6 miljoen afkomstig van UCF en 1,8 miljoen van de universiteiten en andere kennisinstellingen. Het gaat dus daadwerkelijk om een gezamenlijke inspanning van de provincie Fryslân en de kennisinstellingen. Meer dan voorheen zullen we ons richten op gebieden waarmee Fryslân zich internationaal kan profileren. Daartoe zoeken we aansluiting bij de nota Economische beleidsvisie van de provincie Fryslân Weinig mensen weten dat de drie noordelijke provincies en Overijssel een aanzienlijk aantal hightechbedrijven herbergen. Voor de middellange en lange termijn is het absoluut noodzakelijk dat die bedrijven voldoende talent uit de regio kunnen rekruteren. Ook dit vraagt om een gezamenlijke inspanning van de provincie Fryslân, de universiteiten en het hoger beroepsonderwijs. UCF heeft het voortouw genomen door twee honoursprogramma s te creëren: één op bachelorniveau, met NHL Hogeschool als trekker, en één op masterniveau, met de Rijksuniversiteit Groningen als coördinator. Partners in dit geheel zijn de bedrijven uit het Innovatiecluster Drachten, in het bijzonder Philips Consumer Lifestyle, en de gemeente Smallingerland. Dairy Campus, een samenwerkingsverband tussen Wageningen UR, Van Hall Larenstein, Nordwin College, LTO Nederland, FrieslandCampina en het Dairy Training Centre (DTC) moet de komende jaren uitgroeien tot een internationaal toonaangevend innovatie-, onderzoeks- en kenniscentrum voor de gehele agribusiness zuivelketen. UCF wil daaraan meewerken door nieuwe opleidingsvormen en concentratie van programmatisch onderzoek. Daarbij gaat het om de rol van zuivel in de voedselketen en de relatie met dat andere grote thema van de noor delijke provincies, healthy ageing. Naar analogie van de University of British Columbia in Vancouver wordt gedacht aan de totstandkoming in Leeuwarden van een Dairy Education and Research Centre. Dit vraagt om een gezamenlijke inspanning van de provincie Fryslân, de gemeente Leeuwarden, de kennisinstellingen en de zuivelbedrijven. Dit soort initiatieven en ontwikkelingen zijn nodig om een structurele verankering van universitair onderwijs en onderzoek in Leeuwarden te krijgen. Van belang daarvoor is verder dat Leeuwarden wordt geassocieerd met nationaal en internationaal wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Dat is ook een belangrijk punt van de Agenda Wij gaan ervoor! En jullie natuurlijk ook! Frans Bezoekadres: Agora 4, Leeuwarden Postadres: Postbus 7560, 8903 JN Leeuwarden T +31 (0) , E info@ucf.nl, I Bank , KvK _UCF_briefpapier_v3.indd :27 VERS VAN DE PERS LIGHT CHALLENGE Woensdag 6 februari vond in Heerenveen onder grote belangstelling de kick off plaats van de Light Challenge Acht teams met jonge studenten uit heel Nederland gaan de strijd aan om het beste ontwerp voor straatverlichting. In Fryslân gaat een team aan de slag voor een straat in De Knipe. UCF heeft dit team uitgenodigd om hun ontwerp in het voorjaar te presenteren aan het UCF-netwerk. De coach van het Friese team is niemand minder dan architecte Nynke-Rixt Jukema. PROMOVENDI WETSUS EN FRYSKE AKADEMY Op 12 februari hebben Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân besloten financieel bij te dragen aan de bekostiging van de UCF promovendi die bij Wetsus aan de slag zijn. Het gaat om in totaal vijf plaatsen. Eerder hebben Gedeputeerde Staten een bijdrage beschikbaar gesteld voor de UCF promovendi van de Fryske Akademy. Op dit moment vindt de werving en selectie van deze promovendi plaats. Het gaat hierbij om vier plaatsen. INTERNATIONAAL CONGRES MULTILINGUALISM In september organiseert de RUG met NHL Hogeschool en UCF een internationaal congres multilingualism. Hiermee wordt tevens de start van de nieuwe universitaire masteropleiding multilingualism gemarkeerd en stilgestaan bij de nieuwste feiten, topics en trends omtrent dit thema. Onderdeel van het congresprogramma is een culturele avond waarbij de verschillende kwaliteiten van Leeuwarden worden getoond aan de congresgangers en aan iedereen die daarbij aanwezig wil zijn. Het congres vindt plaats op 14, 15 en 16 september FEESTELIJKE OPENING Onderzoeksschool UCF Hoewel er al diverse promovendi in Fryslân onder de paraplu van de Onderzoeksschool UCF (voormalig IGRS) hun promotieonderzoek doen, wordt rond mei/juni de onderzoeksschool toch nog even extra in het zonnetje gezet. Over een paar maanden wordt de Onderzoeksschool UCF feestelijk geopend. Als we Frans Zwarts, hoogleraar-bestuurder van UCF, mogen geloven belooft dit een waar mediaspektakel te worden. Houd de website van UCF dus goed in de gaten. 2 3

3 Onderzoek Valorisatie Onderwijs Academisch klimaat REPORTAGE DOOR DIEDE DE HAAS Leeuwarden is een studenten stad new wave Leeuwarden als studentenstad. Daar sta ik persoonlijk een beetje sceptisch tegenover. Tijdens mijn studie ben ik altijd in Groningen blijven wonen. Net als veel van mijn studiegenoten was ik dagelijks aan het forenzen tussen Groningen en Leeuwarden. Maar kan dat ook anders? Het is toch eigenlijk te gek voor woorden dat ik een stad als Leeuwarden niet benut heb als mijn eigen studentenstad. Ik had ook veel studiegenoten die wél in Leeuwarden woonden en altijd met de meest mooie, gezellige en leuke verhalen op school kwamen. En tot op de dag van vandaag vraag ik me het dan ook af: is Leeuwarden al een studentenstad? Had ik er destijds ook voor moeten kiezen om wel in Leeuwarden te gaan wonen? Hoe wordt de studententijd ervaren door studenten in Leeuwarden? Kortom: is Leeuwarden een studentenstad? Om deze vraag te beantwoorden ben ik het gesprek aangegaan met Karen Vasbinder (gemeenteraadslid VVD Leeuwarden en coördinator Jong Ondernemen MBO Friesland), Max Pieter Dijkstra (18 jaar, eerste jaar Human Resource Management aan Stenden Hogeschool), Trudie Rijkaart (25 jaar, student Deeltijd Evenementenmanagement aan Stenden Hogeschool) en Léon Lijzenga (24 jaar, derde jaar Rechten aan NHL Hogeschool). Wie weet kunnen zij mij precies vertellen of Leeuwarden al een studentenstad is. Een positieve verrassing Ik loop op dinsdag 12 februari het café bij Stenden University Hotel binnen. Een inspirerende en modern ingerichte ruimte. Je waant je helemaal niet meer op een hogeschool, maar echt in de horeca. Dé plek waar studenten in mijn optiek het grootste deel van hun tijd doorbrengen. De aanwezigen hebben het zich gemakkelijk gemaakt op de comfortabele banken en wanneer de koffie dampend op tafel staat, komt het gesprek bijna automatisch op gang. Als je studenten een avond meeneemt in Leeuwarden om te stappen, dan zien ze direct dat Leeuwarden wel degelijk een studentenstad is, vertelt Max Pieter. Leeuwarden is wat dat betreft een positieve verrassing voor studenten. Leeuwarden heeft volgens de studenten meer dan genoeg te bieden. Leeuwarden heeft een prachtige binnenstad, met veel terrassen, gericht. Trudie vindt dit laatste jammer. Het aanbod voor grote evenementen speciaal voor studenten is schaars. Dance Tour is bijvoorbeeld in de zomervakantie en dan zitten de meeste studenten thuis bij hun ouders. Aan deze wens wordt volgens Karen inmiddels gehoor gegeven. Op 26 augustus is de eerste echte gezamenlijke introductiedag, legt ze uit. Deze introductiedag is bedoeld voor alle studenten die in Leeuwarden aan Een boerenimago kan best sexy gemaakt worden vertelt Léon. Ook de Prinsentuin, Tresoar en evenementen als Leip doen er volgens hem zeker toe voor studenten. Leeuwarden is de stad met de meeste evenementen van Nederland, haakt Karen hierop in, Er is in Leeuwarden elk weekend wel wat te beleven. Maar de doelgroepen zijn natuurlijk uiteenlopend en de evenementen zijn niet altijd specifiek op studenten hun studie beginnen. Uiteindelijk moet dit volgens het gemeenteraadslid uitgebreid worden naar drie dagen. Studenten en studentenverenigingen Maar natuurlijk valt en staat de titel studentenstad niet alleen met een centrale introductieweek. Karen en Léon luisteren naar de discussie die gaande is over Leeuwarden als Studentenstad (V.l.n.r. Karen Vasbinder, Léon Lijzenga) De foto s bij dit artikel zijn gemaakt door Het Hoge Noorden Trudie: Kwalitatief goede scholing en een breed aanbod aan opleidingen, voldoende huisvesting. Dit is allemaal belangrijk. Max Pieter is het met Trudie eens dat al deze zaken op dit moment al van toepassing zijn op Leeuwarden. Zo heeft Leeuwarden volgens hem meer dan genoeg te bieden op het gebied van scholing. Leeuwarden kan veel mensen trekken op de kracht van de stad en unieke opleidingen, vindt hij. Denk maar aan het concept van de Hogere Hotelschool van Stenden Hogeschool en de opleiding Life Sciences van Van Hall Larenstein. Ook studentenverenigingen blijken een grote rol te spelen voor het ultieme studentengevoel in een studentenstad. Studenten en studentenverenigingen maken een studentenstad tot een studentenstad, vindt Trudie. Vooral op het gebied van het uitbouwen van een netwerk biedt een lidmaatschap bij een studentenvereniging uitgelezen kansen. Het hebben van een uitgebreid netwerk is erg belangrijk en daar kun je volgens mij niet vroeg genoeg mee beginnen, vindt Max Pieter. Veel voordelen aan Leeuwarden als studentenstad De lage kamerhuur, relatief korte wachtlijsten, een prachtig en monumentaal centrum, alles binnen de stad op fietsafstand en veel mogelijkheden om een netwerk op te bouwen. Dit zijn volgens de drie studenten allemaal elementen die Leeuwarden tot een mooie en bruisende studentenstad maken. Waarom vliegt dan niet heel studerend Nederland uit naar Leeuwarden, om hier een geweldige studententijd te beleven? Het imago is er wel maar wordt nog niet genoeg uitgedragen, weet Karen te vertellen. Leeuwarden en Fryslân worden gekoppeld aan melk, koeien en toerisme. En niet aan een innovatieve en creatieve stad waar veel mogelijkheden zijn op het gebied van scholing en onderzoek. Trudie is voor haar studie van Rotterdam naar Leeuwarden verhuisd en weet precies wat Karen bedoelt. In Rotterdam dachten ze allemaal dat ik klompen aan zou trekken en in een boerderij zou komen te wonen. Mensen buiten Friesland hebben volgens de studente bij Friesland zelf ook een bepaald plaatje, dat in haar ogen allang niet meer klopt. Het imago kan veranderd worden, reageert Karen. Een boerenimago kan best sexy gemaakt worden. Denk maar aan de mogelijkheden die er hier zijn op het gebied van water en duurzame energie. Leeuwarden als netwerkstudentenstad van de toekomst Leeuwarden is feitelijk een echte studentenstad met veel potentie, maar van een heel andere orde dan bijvoorbeeld Groningen, Leiden en Leeuwarden is de netwerkstudentenstad van de toekomst Utrecht. Leeuwarden biedt volgens de studenten en Karen genoeg potentie om een volmaakte studentenstad te worden. Leeuwarden is een studentenstad new wave. Leeuwarden biedt echt wel voldoende aan studenten, vindt Max Pieter. Vooral de overzichtelijkheid van de stad is een sterke kant van Leeuwarden. Netwerken is hierdoor volgens Karen een stuk gemakkelijker en toegankelijker en dit is ook wat Leeuwarden als studentenstad onderscheidt van andere grote steden. Leeuwarden is de netwerkstudentenstad van de toekomst, besluit Karen. LEEUWARDEN ALS STUDENTENSTAD Leeuwarden heeft ook een studentenkrant Volgens Karen Vasbinder en de studenten is Leeuwarden een bruisende, mooie en toegankelijke stad voor studenten. Alle feiten even op een rijtje: Leeuwarden kent acht studentenverenigingen, waarvan er zes aangesloten zijn bij het Inter Bestuurlijk Overlegorgaan Studentenverenigingen (IBOS). In Leeuwarden wonen ongeveer studenten, die allemaal een studie op MBO of HBO niveau volgen. Van deze studenten woont circa één op de vijf op kamers in Leeuwarden. In Groningen is dit één op de drie. Een studentenkamer in Leeuwarden kost gemiddeld 280 euro per maand. Het landelijk gemiddelde ligt op ruim 400 euro per maand. Toch besluiten veel studenten in Leeuwarden thuis te blijven wonen. Slechts 40% besluit om ook daadwerkelijk in Leeuwarden op kamers te gaan. Als je studenten een avond meeneemt in Leeuwarden om te stappen, dan zien ze direct dat Leeuwarden wel degelijk een studentenstad is, vertelt Max Pieter (V.l.n.r. Max Pieter Dijkstra, Trudie Rijkaart) BLAUWE ENERGIE WORDT GROENE ENERGIE In gesprek met promovendus David Vermaas Dat is genoeg voor zo n honderd Hij mengt zoet en zout water, gebruikt hiervoor membranen en op magische wijze kan hij er dan elektriciteit uit winnen. Dat is in ieder geval wat Master of Science David Vermaas (29), promovendus bij Wetsus, aan zijn vrienden vertelt als hij uitleg geeft over de inhoud van zijn werk. Maar het is vast niet zo makkelijk als hij het doet lijken. huizen. Daarna wordt het pas echt interessant, legt David uit. De jaren daarna kun je uitbreiden naar 200 megawatt. Dit gaat dan ongeveer 2% van het Nederlandse elektriciteitsnetwerk dekken. Dat is al Blauwe energie onderzoek zijn al gelegd door leuk, aldus David, maar de grootste David doet onderzoek naar blauwe eerdere promovendi. David focust winst zit hem in de grote water- energie: het winnen van elektriciteit zich vooral op het finetunen van stroom die door de Maasmonding door zoet en zout water met de installatie die inmiddels opge- naar de zee gaat. Daar is het poten- elkaar te mengen. Van de ene kant bouwd wordt door Redstack in tieel tien keer groter. komt zoet water, van de andere Harlingen. Zijn taak: uitvinden hoe kant komt zout water en door het proces in de elektriciteitsinstallatie Kansen liggen in Fryslân hierbij flinterdunne membranen te sneller, goedkoper en effi- Fryslân is volgens David een prach- gebruiken, heeft hij controle op het ciënter kan gebeuren. Als het hier tige plek om dit onderzoek te doen. mengproces tussen het zoute en werkt, is het een voorbeeld voor de Ten eerste omdat hier natuurlijk zoete water. Dit proces levert een rest van de wereld, vertelt David. de Afsluitdijk is, maar ook Wetsus hoeveelheid energie op, waar een biedt volgens hem hierin een uitkomst kleine elektriciteitscentrale u tegen Potentieel voor heel Nederland omdat hier allerlei water- zegt. In eerste instantie kunnen er Naar verwachting gaat de proefinstallatie technologen bij elkaar zitten. Er zo n honderd huizen door dit proces op de Afsluitdijk aan liggen volgens de promovendus in van stroom voorzien worden. het einde van de komende zomer Fryslân kansen voor het oprapen draaien. Er wordt dan de eerste drie als natuurlijk laboratorium voor De grondbeginselen voor zijn jaar maximaal 50 kilowatt omgezet. water. Als het hier werkt, is het een voorbeeld voor de rest van de wereld Deze elektriciteitsinstallatie bij de Afsluitdijk kan straks om en nabij de 200 megawatt afleveren aan elektriciteit. Dat is net zoveel als een kleine elektriciteitscentrale en kan zo alle huishoudens van Fryslân en Groningen voorzien van elektriciteit. Academische Masters in Leeuwarden Master Multilingualism Wat: bij de master Multilingualism bestudeer je meertaligheid en de kansen en uitdagingen die dit met zich meebrengt voor het individu, organisaties en de samenleving. Wie: universitaire master van de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking met de NHL Hogeschool. Waar: Leeuwarden, NHL Hogeschool. Wanneer: start op 1 september Inschrijven vanaf maart Duur: eenjarig programma. Master of Environmental and Energy Management (MEEM) Wat: MEEM is een universitaire master op het terrein van milieu en energiemanagement. Het doel van het programma is om proactieve managers op te leiden met een milieuvriendelijke kijk op beslissingen op het gebied van beleid, productie en grondstofgebruik. Opvallend is de grote instroom van studenten uit Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Wie: universitaire master van de Universiteit Twente Waar: Leeuwarden, Van Hall Larenstein. Wanneer: het nieuwe jaar start op 1 september Inschrijvingen zijn inmiddels begonnen. Duur: eenjarig programma. Master Watertechnology Wat: de universitaire master Watertechnology stelt je in staat om een Bachelor of Science-diploma aan te vullen met wetenschappelijke kennis en capaciteiten. Deze kennis kun je gebruiken bij een succesvolle carrière in de dynamische en internationale omgeving van het bedrijfsleven en onderzoek op het gebied van watertechnologie. Wie: de master Water technology wordt aangeboden als joint degree door WU.UT en RUG. Waar: Wetsus Academy Leeuwarden. Wanneer: september Duur: twee jaar. Accreditatie Watertechnology Leeuwarden krijgt in september 2013 voor het eerst een volledige master-opleiding Watertechnology. Dit heeft Wetsus eind vorig jaar bekend gemaakt. Deze master is een joint degree waarin UTwente, Wageningen UR en de RUG samenwerken. De opleiding is beoordeeld door de NVAO (Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie) op vier criteria: eindkwaliteit, leeromgeving, toetsing en afstudeergarantie. Een onafhankelijke commissie heeft positief gereageerd: de joint degree straalt gezamenlijkheid uit en de verschillende expertise vullen elkaar aan. 4 5

4 Onderwijs Wetenschap Wetenschap Academisch klimaat Compilatiefilm UCF Symposium UCF Symposium werpt zijn vruchten af Ontdek nieuwe dingen tijdens Explore The North Volg ETN Festival via Twitter Op 23 november vindt voor de tweede keer het Explore The North den actief betrekken bij het evene- gewerkt met Wetsus en UCF. We hieraan bijdragen. Er gebeuren festival plaats in Leeuwarden. Explore The North is een nieuw multi ment. Studenten en geïnteresseer- willen wetenschap voor een breder zulke interessante, spannende en disciplinair cultureel festival dat georganiseerd wordt in Leeuwarden den kunnen nu alvast hun creatieve publiek interessant maken, vertelt sexy dingen op het gebied van en omgeving. Wetenschap gaat bij het festival hand in hand met brein aan het werk zetten om mee Jan Douwe. Volgens hem kan ieder watertechnologie. En dat willen we literatuur, muziek en cultuur. te denken over spannende produc- object, elke activiteit en elk idee laten zien. ten die iets moois laten zien op op het gebied van watertechnologie Eind november 2011 vond de eerste van Nederland en valt er hier erg het gebied van watertechnologie, editie van het evenement plaats. veel te ontdekken op cultureel en met een link naar duurzaamheid. Het idee om Explore The North te wetenschappelijk niveau. Mensen Op het festival worden objecten organiseren is erg spontaan ont- vinden het ook leuk om nieuwe gepresenteerd die in relatie staan staan. Er ontstond een heel leuk dingen te ontdekken, denkt Jan tot water, zoals een bioscoopdoek In het noorden is veel te ontdekken op cultureel en wetenschappelijk niveau van water, waarop een film geprojecteerd wordt. Andere voorbeelden zijn watersculpturen, onder water gesprekken en spraakwatervallen. idee om iets te organiseren in het Douwe. Leeuwarden biedt hiervoor Tijdens het Indian Summer Festival noorden, wat inspeelde op cultuur een prettige en toegankelijke omge- in Broek op Langedijk op 15 en 16 en het feit dat er mooie en innova- ving. juni aanstaande worden de eerste tieve gebeurtenissen plaatsvinden objecten en ideeën gepresenteerd. in het noorden, vertelt Jan Douwe Meedenken met Explore the North Vervolgens worden deze ideeën Kroeske van Double 2 BV, één van Explore The North wil dit jaar ook ook doorgezet naar het Explore The de initiatiefnemers. Toen het idee studenten en andere geïnteresseer- North festival. Hierin wordt samen- We willen wetenschap voor een breder publiek interessant maken, eenmaal geboren was, hadden we aldus Jan Douwe Kroeske nog vier à vijf maanden om het Op 27 november 2012 vond in Stadsschouwburg De Harmonie het tweede UCF Symposium plaats. In een korte terugblik vertelt Frans Zwarts, hoogleraar-bestuurder UCF, wat deze dag voor hem Ambiance en aankleding maakte het gezellig tijdens het UCF Symposium De foto s bij dit artikel zijn gemaakt door Jaap Spieker hele evenement vorm te geven. Dat is natuurlijk een erg krappe planning. Desondanks groeide Explore The North uit tot een druk bezocht evenement in de binnenstad van Leeuwarden met ruim bezoekers. Twee jaar later JIJ DÉ ARTIEST VAN EXPLORE THE NORTH? Vanaf nu kunnen ideeën op het gebied van watertechnologie wor betekend heeft en hoe het nu verder gaat met de Master vindt de organisatie het tijd voor den ingestuurd naar de organisatie van Explore The North. Dus Leefbaarheid/Duurzame Samenleving. een tweede editie. Het is voor mij heb je een goed wateridee? Kun je nog iets mooiers doen met inmiddels een kindje geworden water, dan er een bioscoopdoek van maken? Stuur dan een mailtje Het was een fantastische en span- Mienskip master maker over mienskip georganiseerd in het met serieuze overlevingskansen, naar noor@d2bv.nl en geef jezelf op. Wie weet ben jij dit jaar wel nende dag! aldus Frans Zwarts, Tijdens het UCF Symposium werd kader van Leeuwarden Culturele aldus Jan Douwe. Volgens hem de artiest in plaats van de bezoeker tijdens Explore The North. Het doen van wetenschappelijke proeven kan ook tijdens hoogleraar-bestuurder UCF, over ook de serious game Mienskip Hoofdstad Op die manier gebeurt er veel in het noorden Explore The North 2013 het UCF Symposium. Ik vond het master maker gespeeld. Hierbij hopen we gestalte te geven aan zo mooi om te zien dat er zoveel draaide alles om het verzamelen een daadwerkelijk programma mensen bijeenkwamen, de van bouwstenen via Twitter voor voor de master Leefbaarheid, legt ambiance en de sfeer waren geweldig en de sprekers waren erg een nieuwe master Leefbaarheid/ Duurzame Samenleving. Universiteiten als Wageningen UR, Frans uit. Volgens de hoogleraar hebben het Instituut voor Sociale Weerbaarheid (ISW) en de Faculteit OPINIE EEN ACTIEF INTELLECTUEEL KLIMAAT IS BELANGRIJK inspirerend. UTwente en RUG zien deze master Ruimtelijke Wetenschappen van wel zitten volgens Frans. Het staat nog in de steigers en er is nog niks de Groningse universiteit allebei interesse getoond om een De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) draagt met grote interesse Noord-Nederland als ideaal voorbeeld concreet, vertelt Frans, maar het master Leefbaarheid/Duurzame bij aan de door haar verkozen maatschappelijke thema s Healthy Het maatschappelijk gerichte onderzoek heeft een groot Europees is mooi om te zien dat er vanuit Samenleving samen te stellen. Ageing, Energy en Sustainable Society. De RUG kiest voor deze drie potentieel. Noord-Nederland is in velerlei opzicht een ideaal voor zoveel hoeken belangstelling is Van UTwente en Wageningen UR is thema s vanwege valorisatie. De drie velden zijn speciaal relevant beeld voor andere Europese regio s. Hierdoor is het heel goed moge voor een dergelijke master. nog geen reactie binnengekomen. voor de ontwikkeling van Noord-Nederland. Er valt te denken aan lijk om de onderzoeksontwikkelingen en resultaten te vertalen naar Zij worden uiteraard ook uitgeno- voorbeelden als de krimp in bepaalde regio s, de lage levensverwach andere gevallen en deelgebieden in Europa. Neem het voorbeeld Werkconferentie over Mienskip digd voor de werkcon ferentie. ting in Oost-Groningen en de verzakking van de bodem door aardgas van de krimp met bijbehorende verschijnselen als problemen op de In april wordt een werkconferentie winning. Maar ook de interactie tussen de ecologie, economie en arbeidsmarkt en in de zorg. Het onderzoek dat op dit gebied gedaan Frans Zwarts geeft bevlogen speech en opent hiermee het UCF Symposium de culturele erfenis van de Waddenregio en de ontwikkeling van de wordt is direct te vertalen naar de gevallen in bijvoorbeeld Spanje of zuiveltechnologie. De individuele onderzoekers van de RUG tonen Italië met vergelijkbare problemen. Prof. dr. E. (Elmer) Sterken is sinds een grote bereidheid om uit de ivoren toren te stappen en mee te denken aan deze belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen. Grote kansen voor UCF 2011 Rector Magnificus aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij Nieuwsgierigheid gedreven onderzoek De kansen voor UCF zijn groot. In het netwerk van UCF zitten kennisinstellingen als de RUG, waarvan flexibel gebruik gemaakt kan studeerde econometrie in Groningen De RUG ziet zichzelf als de universiteit van de drie noordelijke pro worden. In een moderne samenleving is het van groot belang te en promoveerde in 1990 aan de vincies: het belangrijkste bewijs hiervan is dat de drie provinciale vertrekken vanuit het idee dat kennis een motor van activiteit is. Op RUG in de economie. Sinds 1994 is vlaggen wapperen voor het Academiegebouw aan de Broerstraat. De de lange termijn is de arbeidsproductiviteit gedreven door de aan hij hoogleraar Monetaire Economie. RUG is natuurlijk een internationale onderzoek gedreven instelling, wezigheid van een actief intellectueel klimaat: jonge en talentvolle maar wel met duidelijke wortels in het noorden van het land. Binnen mensen moeten zich veilig kunnen ontwikkelen tot de professionals de universiteit houden onderzoekers zich bezig met nieuwsgierig en onderzoekers van morgen. Omdat de wereld om ons heen snel heid gedreven onderzoek (de vragen die de onderzoekers zichzelf verandert is een actief intellectueel klimaat erg belangrijk. De RUG stellen), onderzoek met bedrijven (zeker ook de noordelijke bedrij draagt daarom graag bij aan de verdere ontwikkeling van UCF. Dit ven) en met onderzoek gericht op de maatschappelijke thema s. gebeurt op dit moment al, zoals met de master meertaligheid, Uiteraard overlappen deze drie verschillende klassen elkaar master toerisme en de verbinding met Philips Drachten Symposium wordt druk bezocht Er wordt druk meegetwitterd met serious game Mienskip master maker. V.l.n.r. Christopher Morgan, Jens Brouwer en Hugo Dietzenbacher van Trias Politica intensief. (honoursprogramma HTSM). 6 7

5 Onderwijs Academisch klimaat Jaargang 2 nummer 3 editie LENTE NSO: verrassend, ludiek en meeslepend Blijf op de hoogte van activiteiten bij NSO Op vrijdag 15 februari trad het Nederlands Studenten Orkest (NSO) op in Stadsschouwburg de Harmonie in Leeuwarden. Dit was één van de vele optredens van het NSO tijdens hun 61 ste tournee door Nederland. Vrijdag 15 februari was het volle bak in Stadsschouwburg de Harmonie. En niet voor niets. Het NSO zette zijn tour door Nederland voort en plezierde ook Leeuwarden met een optreden. Waarom niet? van Mayke Nas In de Aegon zaal klonk bij aankomst nog een gezellig geroezemoes, zoals dat zo herkenbaar is bij dit soort gelegenheden. verstomde het geroezemoes en was alleen de muziek nog te horen. Soliste Esther Yoo Luid applaus klonk toen de talentvolle soliste Esther Yoo (18) met haar viool het podium opliep in een weergaloze paarse jurk. Ze gaf een prachtig concert weg en schitterde letterlijk in het meeslepende Vioolconcert van Alexander Glazunov. Het jaarlijks optreden van het NSO in Leeuwarden is een blijvertje! pauze bracht het NSO onder leiding van dirigent Ivan Meylemans de eerste symfonie Titan van Gustav Mahler. Ook hierbij werd weer een knap staaltje muziek ten gehore gebracht. Natuur komt tot leven En het NSO zou het NSO niet zijn als ze ook hier en daar nog een vrolijke noot toevoegde. In een mum van tijd waren alle muzikanten omgetoverd tot een grote zee aan flora en fauna. De kikkers op de hoorns hupten om de beurten op en neer, de violisten waren vrolijke bijtjes geworden en op één van de contrabassen stond een olifant. De natuur kwam tot leven. Het thema Natuurlijk NSO kwam hiermee op ludieke wijze tot uiting. Esther Yoo geeft een spetterend optreden weg Vrienden zien elkaar weer, praten bij over de afgelopen weken en uiten hun spanning voor het concert dat op het punt staat te beginnen. Toen de eerste noten van de speciaal voor het NSO geschreven compositie door Mayke Nas Waarom niet? werden ingezet, Enthousiaste reacties In de pauze klonken er overal verbaasde reacties en waren de bezoekers zichtbaar aangedaan door de prachtige muziek die ze net hadden gehoord. Dit had ik niet verwacht, en Wat verrassend mooi allemaal, waren veel gehoorde reacties. Na de Frans Zwarts, hoogleraar-bestuurder UCF, gaf samen met het NSO nog een geweldige uitsmijter weg. Hij dirigeerde de studenten bij het Friese Volkslied. Door de zaal werd luidkeels meegezongen. Mooier had de avond niet kunnen eindigen. Het jaarlijks optreden van het NSO in Leeuwarden is een blijvertje! De foto s bij dit artikel zijn gemaakt door Wytze Hoogslag De natuur komt tot leven onder leiding van dirigent Ivan Meylemans Frans Zwarts dirigeert het NSO bij het Friese volkslied Hoogleraar-bestuurder van UCF, Frans Zwarts, neemt het stokje letterlijk over van dirigent Ivan Meylemans VOLG UCF ALTIJD EN OVERAL COLOFON Wil je altijd en overal op de hoogte zijn van de ontwikkelingen binnen het academische klimaat van Fryslân? Als eerste weten wat er gebeurt in Leeuwarden en Fryslân voor studenten? Dan is dit hét moment om UCF te gaan volgen via onze social media. Maar hoe doe je dat dan? Volg UCF via Word lid van de Facebookpagina van UCF: UCFFryslan. Ook via LinkedIn kun je UCF volgen: University Campus Fryslân. En natuurlijk staat ook altijd het laatste nieuws op de website van UCF: Deze krant is een uitgave van University Campus Fryslân. Postadres: Postbus 7560, 8903 JN Leeuwarden, , info@ucf.nl Jaargang 2 - Nummer 3 - Editie Lente 2013 oplage 2000 exemplaren. Eindredactie: Siem Akkerman, Piet Meerdink en Angelique van Zwieten. Tekstuele aanlevering en bewerking: Diede Design. Concept en realisatie: WEDA Design & Advertising. UCF wil iedereen hartelijk bedanken die mee gewerkt heeft aan de artikelen uit deze uitgave. In deze uitgave komen lang niet alle partners, organisaties en relevante Friese onderwerpen aan bod. Heb je suggesties voor de inhoud van de komende uitgaven? Deze zijn van harte welkom bij onze redactie via info@ucf.nl. Wanneer je een gratis abonnement wilt op deze krant of wanneer je meerdere exem plaren wilt ontvangen, dan kan dit natuurlijk. Je kunt dit dan mailen naar info@ucf.nl. Volgende uitgave: juni Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Het staat je vrij om uit deze krant te citeren, zolang je een correcte en volledige bronvermelding gebruikt. 8