Randstad Award 2010 onderzoek naar de kwaliteit van de employer brand van de grootste Belgische bedrijven

Transcriptie

1 Randstad Award 2010 onderzoek naar de kwaliteit van de employer brand van de grootste Belgische bedrijven

2 inhoudstafel 1 het belang van een goed werkgeversimago voor bedrijven de aanpak de resultaten de criteria die de aantrekkelijkheid van een bedrijf als werkgever bepalen welke sectoren zijn de meest aantrekkelijke werkgevers? mediasector onttroont de farmaceutische sector de sectoren door de ogen van de subgroepen de aantrekkelijkheid van de sectoren: meerdere factoren spelen een rol welke bedrijven zijn de aantrekkelijkste werkgevers? naambekendheid relatieve aantrekkelijkheid absolute aantrekkelijkheid belangrijke evoluties 31 bijlage de lijst van de 172 bedrijven. 34 1

3 1. het belang van een goed werkgeversimago voor bedrijven 2

4 het belang van een goed werkgeversimago Als human resources-dienstverlener en marktleider op het vlak van uitzendarbeid die dagelijks duizenden mensen rekruteert voor bedrijven, beseft Randstad maar al te goed hoe belangrijk het werkgeversimago van een bedrijf is. Ook in perioden met een minder goede economische conjunctuur is er sprake van schaarste op de arbeidsmarkt. Deze schaarste zal trouwens om demografische redenen in de toekomst alleen maar toenemen. Daar verandert de huidige recessie niets aan. Om het verschil te kunnen maken, komt het er dus op aan te allen tijde de meest waardevolle kandidaten voor deze functies aan te trekken. Daarenboven is het van belang dat bedrijven, wat de ontwikkeling van hun employer brand betreft, beschikken over een langetermijnvisie. Aan een employer brand kan niet enkel worden gewerkt in tijden van hoogconjunctuur. Een goede naam en faam opbouwen kost meestal jaren. Wie hier pas mee begint als de conjunctuur aantrekt komt hopeloos te laat. Bovendien komt een employer brand in tijden van economische recessie gemakkelijk onder druk te staan. Wie dan even niet goed oplet kan grote schade oplopen. Wat geduldig werd opgebouwd gedurende vele jaren kan dan in korte tijd worden afgebroken. De fundamentele onderliggende filosofie van de Randstad Award is dat de manier waarop potentiële werknemers naar een bedrijf kijken niet afhankelijk is van enkele toevalligheden zoals een leuk krantenartikel of een hippe CEO, maar grotendeels gebaseerd is op feitelijke en duurzame ontwikkelingen. Het imago van een bedrijf wordt immers slechts zeer gedeeltelijk bepaald door de communicatie. De opinie die het publiek zich eigen maakt van een bedrijf wordt vooral beïnvloed door de feiten, handelingen, initiatieven, kortom de manier waarop de onderneming doet wat het doet. Elk bedrijf heeft dus binnen bepaalde grenzen invloed op de eigen employer brand. Om de bedrijven te ondersteunen, in hun streven om hun employer brand te verbeteren, ontwikkelde Randstad een kwalitatief sterk onderbouwd onderzoek dat peilt naar de aantrekkelijkheid van de grootste werkgevers in België. Het onderzoek en de uitreiking van de Randstad Award, die daarop gebaseerd is, groeide uit tot een sterk concept. De boodschap dat het rekruteren en behouden van kwalitatief hoogstaand personeel - in de 21 ste eeuw alleen gegarandeerd als het investeert in de manier waarop het als werkgever wordt gepercipieerd - is er dan ook één die heel wat actoren op de arbeidsmarkt aanspreekt. 3

5 Bestaansrecht van alweer een award Waarin onderscheidt deze award zich van op het eerste zicht gelijkaardige initiatieven? De Randstad Award is uitsluitend gebaseerd op de brede publieke opinie. Iedereen tussen 18 en 65 jaar, ongeacht of hij of zij aan het werk is, komt in aanmerking als respondent voor deze studie. Andere gelijkaardige studies zijn meestal gebaseerd op vragenlijsten die de human resources-afdelingen moeten invullen of op de mening van de vaste medewerkers of enkele experts. Het gaat in dit onderzoek om de employer brand van bedrijven. Dit is dan weer gebaseerd op het imago van het bedrijf in de brede samenleving. De onderzoeksvraag in deze is: hoe kijkt de buitenwereld naar dit bedrijf? Het onderzoek handelt niet over de identiteit van het bedrijf. Bij dit laatste is de fundamentele vraag: hoe zien we onszelf als bedrijf? Het spreekt vanzelf dat de identiteit en het imago van een bepaald bedrijf niet samenvallen. Anderzijds is het duidelijk dat beiden elkaar sterk kunnen beïnvloeden. Dit onderzoek heeft betrekking op alle grote bedrijven met meer dan werknemers. De betrokken organisaties hoeven in deze zelf geen initiatief te nemen. Ze worden automatisch in het onderzoek opgenomen. Alle grote bedrijven die in België actief zijn, komen in aanmerking voor deze Award. Deze Award wordt uitgereikt op basis van een onderzoek bij respondenten. Wat mag u verwachten? In wat volgt vindt u het antwoord op volgende vragen: Welke criteria spelen een rol bij de keuze van een werkgever? Hoe is het belang van deze criteria de voorbije jaren geëvolueerd? Welke sectoren zijn de meest aantrekkelijke werkgevers en waarom? Welke zijn de meest aantrekkelijke werkgevers en waarom? Welke zijn de grote tendensen als we de resultaten van deze studie vergelijken met die van voorgaande studies? We wensen u alvast veel leesplezier. 4

6 2. de aanpak 5

7 Tijdens de maanden juli, augustus en september 2009 verzamelde Randstad in samenwerking met ICMA International voor de tiende keer op rij de mening van mensen (studenten, werknemers, werkzoekenden, huisvrouwen, ) tussen 18 en 65 jaar. Er werd hen gevraagd hun mening te geven over de aantrekkelijkheid van de belangrijkste werkgevers in België. Op basis van een aantal selectiecriteria, werden hiervoor 172 bedrijven weerhouden. Het gaat om bedrijven die tenminste gedeeltelijk actief zijn op de privécommerciële markt en die op Belgisch grondgebied meer dan mensen onder éénzelfde naam (of een deel van een naam) tewerkstellen (1). De lijst van deze bedrijven kan geraadpleegd worden in bijlage. de respondenten Geslacht Man 44% Vrouw 56% Taal Franstalige 42% Nederlandstalige 58% Leeftijd jaar 34% jaar 33% jaar 33% Opleidingsniveau Master 21% Bachelor 38% Secundair en lager 40% Net zoals de vorige jaren is het aandeel jongeren in vergelijking met de totale populatie bewust oververtegenwoordigd. Jongeren zijn immers meer mobiel op de arbeidsmarkt. Daarenboven wordt op die manier hun minder goede kennis van de bedrijfswereld gecompenseerd en krijgen we significante resultaten voor een doelgroep die in het kader van dit onderzoek erg belangrijk is. Door het relatief groter aandeel jongeren is ook het aandeel hoger geschoolden overwogen. 1 Volgens deze criteria kan een holding die enkele duizenden mensen aan het werk zet in België onder verschillende bedrijven met verschillende namen niet weerhouden worden. Bedrijven zoals Domo, Unilin, Pfizer die onder verschillende BTW-nummers opereren (die elk minder dan 1000 mensen omvatten), maken wel deel uit van de lijst. Er werden verschillende bronnen geraadpleegd opdat de lijst van bedrijven volledig zou zijn. Mocht er, ondanks de aandacht die werd besteed aan het samenstellen van deze lijst, een bedrijf niet opgenomen zijn dat toch aan de criteria voldoet, gelieve dan met ons contact op te nemen. We nemen het bij de volgende peiling op in onze lijst. 6

8 Het doel van deze studie is tweeërlei. Enerzijds wil deze studie een antwoord geven op de vraag welke bedrijven kunnen beschouwd worden als de meest aantrekkelijke werkgevers in België. Om dit te weten te komen, wordt aan de respondenten gevraagd voor de bedrijven uit de lijst die ze kennen aan te geven of ze ervoor willen werken. Daarnaast focust deze studie ook op wat deze bedrijven aantrekkelijk maakt. Om dit te doen werd het belang van de verschillende criteria onderzocht die de globale aantrekkelijkheid van een bedrijf als werkgever bepalen. Elk van de 172 bedrijven werd geëvalueerd op basis van die 10 criteria: 1. Loon het bedrijf biedt hoge lonen; 2. Toekomst het bedrijf biedt haar werknemers toekomstperspectieven; 3. Werksfeer er heerst een aangename werksfeer; 4. Zekerheid het bedrijf biedt werkzekerheid op lange termijn; 5. Financiële gezondheid het bedrijf is financieel gezond; 6. Job het bedrijf biedt interessante jobs; 7. Opleiding het bedrijf investeert in kwaliteitsopleidingen; 8. Management het bedrijf heeft een sterk management; 9. Evenwicht het bedrijf waakt over een evenwicht werk-privé; 10. Milieu/maatschappij het bedrijf is begaan met het milieu en de maatschappij. 7

9 3. de resultaten 8

10 3.1. de criteria die de aantrekkelijkheid van een bedrijf als werkgever bepalen Wat maakt een bedrijf aantrekkelijk in de ogen van het groot publiek? Op basis van welke criteria beslist een werknemer of hij al dan niet voor een bedrijf wil werken? In het verleden konden we vaststellen dat de criteria die de aantrekkelijkheid van een bedrijf als werkgever bepalen, veranderen op het ritme van conjuncturele evoluties. Zo zien we dat het aspect werkzekerheid belangrijker wordt in jaren waarin het conjunctureel gezien moeilijker gaat. Maar ook structurele veranderingen of bepaalde gebeurtenissen kunnen een niet te onderschatten rol spelen. Dat is ook de reden waarom we deze evoluties sinds zeven jaar op de voet volgen. Zoals al meerdere keren vastgesteld heeft de economische conjunctuur een belangrijke invloed op verschillende criteria die de aantrekkelijkheid van een bedrijf als werkgever bepalen. Het aspect werkzekerheid oefent, net als vorig jaar maar nu nog meer uitgesproken, de belangrijkste invloed uit. Ook de financiële gezondheid van het bedrijf speelt een belangrijke rol. Het looncriterium komt slechts op de 4 de plaats. Werksfeer komt op de 3 de plaats en evenwicht werk en privé op de 5 de plaats. Dat wijst op een toenemend belang van het aspect levenskwaliteit. Net als andere jaren vinden we de criteria interessante jobs en toekomstperspectieven op de 6 de en de 7 de plaats. De waarden van het bedrijf, de kwaliteit van het management en de capaciteit om te innoveren bevinden zich nog lager in het klassement. Dit betekent echter niet dat ze niet belangrijk zijn. Ze hebben immers een rechtstreekse invloed op de rest. Zo kan een bedrijf moeilijk financieel gezond zijn en zijn bestaan op lange termijn veiligstellen, zonder een goed management en innovatie. Deze criteria zijn echter minder tastbaar van buitenaf, waardoor veel respondenten hun keuze eerder gaan baseren op meer zichtbare elementen die hen rechtstreeks beïnvloeden. 9

11 Welke factoren hebben een invloed op de beslissing om al dan niet voor een bedrijf te willen werken? Biedt w erkzekerheid op lange termijn 15% Is financieel gezond Biedt een aangename w erksfeer 12% 11% Biedt hoge lonen 9% Waakt over een goed evenw icht w erk/privé 9% Biedt toekomstperspectieven Biedt interessante jobs Is begaan met het milieu en de samenleving Is goed gesitueerd Biedt kw aliteitsopleidingen 5% 5% 4% 7% 7% Biedt kwaliteitsproducten of -diensten 4% Heeft sterke w aarden Biedt internationale carrièremogelijkheden Heeft een sterk management Innoveert Heeft een dominante positie in zijn sector 3% 2% 2% 2% 1% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 16 % 14 % 12 % Evolutie van het belang van de aantrekkelijkheidscriteria (sortering op basis van evolutie ) % 8 % 6 % 4 % 2 % 0 % Milieu / samenleving Waarden Innovatie Werkzekerheid Goed gesitueerd Producten / diensten Dominatie Evenwicht Internationaal Opleidingen Management Werksfeer Toekomst Jobs Financieel gezond Loon 10

12 We stellen vast dat, conform de mindere economische conjunctuur, het aspect werkzekerheid aan belang wint. Vorig jaar scoorde dit criterium al veel hoger dan het jaar voordien maar in dit onderzoek werd een hoogtepunt bereikt. De voorbije 10 jaar scoorde deze factor nooit hoger. Het criterium financiële gezondheid boekt ook een lichte vooruitgang maar blijft voorlopig nog ver verwijderd van het record in De winst van werkzekerheid en in mindere mate de financiële gezondheid van het bedrijf gaan ten koste van andere factoren zoals werksfeer of salaris. De factor aangename werksfeer kende een lichte terugval en de salarisfactor verloor nog wat meer aan belangrijkheid. Vorig jaar al constateerden we een niet te verwaarlozen terugval, vooral bij diegenen die meer begaan zijn met het milieu en de samenleving. De economische crisis heeft deze tendens dit jaar nog extra versterkt. De opmerkelijke opmars van de parameter respect voor het milieu en de samenleving wordt grotendeels bevestigd zelfs al heeft de mindere conjunctuur een lichte negatieve invloed het voorbije jaar. Dit criterium maakt de grootste vooruitgang over de laatste 7 jaar vooral dan in de zomer van 2007 (Al Gore effect), niettegenstaande de verslechtering van de economische context die op korte termijn een licht negatieve impact heeft gehad op dit criterium. De 2 de grootste vooruitgang wordt gemaakt door de aanwezigheid van sterke waarden binnen het bedrijf. De geografische ligging van het bedrijf maakte tevens op langere termijn een grote sprong voorwaarts. Hier speelt ontegensprekelijk de mobiliteitsproblematiek een rol en vermoedelijk ook de grotere bewustwording inzake milieuproblematiek. Al deze evoluties zullen hun weerslag hebben op de uiteindelijke aantrekkelijkheid van de werkgevers. Bedrijven dewelke als sterke punten de criteria hebben die momenteel aan belang winnen, zullen ook aan attractiviteit winnen. Het omgekeerde is evengoed waar. Consumentenvertrouwen (*) Belang werkzekerheid (Randstad Award) Juli/augustus/september ,3% Juli/augustus/september ,3% Juli/augustus/september ,3% Juli/augustus/september ,4% Juli/augustus/september ,7% Juli/augustus/september ,2% Juli/augustus/september ,9% (-23 tijdens 1st trimester 2009) (*) Bron conjunctuur barometer BNB Gezien het belang van de factor werkzekerheid en de opvallende stijging ervan, is het interessant op dit item dieper in te gaan. Welke delen van de bevolking zijn het meest gevoelig voor dit aspect? En wie in het bijzonder hecht hier in economisch woelige tijden meer belang aan? Logischerwijze merken we dat het vooral de economisch meer kwetsbare groepen zijn bij wie dit item aan belang wint: de 50-plussers, de Franstaligen, de mensen zonder diploma hoger onderwijs. Ook de bedienden (voor een groot deel vrouwen) lijken meer bezorgd. Bij al deze subgroepen maakt werkzekerheid voor 16%-17% deel uit van de aantrekkelijkheid. Bij universitairen en jongeren (18 tot 24 j) is dit amper 12%. 11

13 De grootste schommelingen vinden we eveneens bij dezelfde subgroepen met als meest opvallende categorie de Franstaligen: hun scores zijn op 2 jaar tijd met 4% gestegen. Dit is verrassend omdat de werkloosheid in Franstalig België minder sterk is gestegen dan in het Noorden van het land. Belang gehecht aan criterium 'werkzekerheid' (totaal 14,9%) Nederlandstalig Man 18% 16% Vrouw 14% Franstalig 12% 10% 18-24jaar 8% 6% Kaderlid 4% 2% 25-39jaar 0% Bediende 40-65jaar Arbeider Secundair en lager Hoger onderwijs Universitair Bij de andere resultaten op subgroepniveau (naar leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, statuut) merken we een aantal kleine, niet abnormale accentverschuivingen. Toch blijven de meeste factoren relatief stabiel: - Het evenwicht tussen privéleven en werk is belangrijker voor vrouwen (10% vs 7% bij de mannen). Zij hechten ook iets meer belang aan werksfeer (12% vs 10%). In deze moeilijke crisisperiode hechten vrouwen meer belang aan het aspect werkzekerheid (16% vs 14%). - Mannen leggen op hun beurt een beetje meer de nadruk op de financiële gezondheid van het bedrijf en aan het loonaspect (samengeteld 23% versus 19% bij de vrouwen). Dit zou de loonkloof tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt gedeeltelijk kunnen verklaren. Doordat vrouwen er minder belang aan hechten, zou het kunnen dat ze minder inzetten op hun loon. In ruil willen ze wel meer soepelheid inzake het evenwicht tussen werk en privéleven. 12

14 - De universitairen, wier diploma een grotere garantie biedt op de arbeidsmarkt, hechten logischerwijs minder belang aan de aspecten werkzekerheid en financiële gezondheid. Samen halen deze twee criteria 22%. Bij wie geen diploma hoger onderwijs heeft, is dit 29%. Bij de universitairen staat de carrière meer centraal. Ze zijn meer op zoek naar inhoudelijk interessante jobs die hen - dankzij opleidingen van hoog niveau - een kwalitatieve professionele toekomst garanderen. Voor sommigen van hen mag dit ook in het buitenland zijn. Hun keuzes zijn meer gediversifieerd en ze hechten iets meer belang aan aspecten zoals de waarden, de kwaliteit van het management en de wil tot innovatie. - Het profiel van de arbeiders leunt fel aan bij dat van de mensen zonder diploma hoger onderwijs. De factor salaris (13%) staat bij hen op de tweede plaats als selectiecriterium, net na werkzekerheid. - Kaderleden hebben meer de neiging een bedrijf te zoeken met een zekere status. Proportioneel hechten ze meer belang aan de meer marginale criteria zoals de kwaliteit van goederen en diensten, dominante positie in de sector, sterke waarden, kwaliteit van het management of innovatie (16% vs 10% voor de andere groepen). De financiële gezondheid van het bedrijf is voor hen dé belangrijkste factor. In bepaalde gevallen wijst dit op hun bekommernis om de factor werkzekerheid. Bij kaderleden toont dit aan dat prestige (werken in een groot en performant bedrijf) niet onbelangrijk is. Bedienden hebben hier een gelijkaardige profiel als vrouwen die het grootste gedeelte van deze groep uitmaken (met specifieke accenten op de criteria werkzekerheid, werksfeer en evenwicht werk en privé) plussers willen vooral het risico opnieuw werk te moeten zoeken beperken. Zij mikken dus vooral op financieel gezonde bedrijven die aan hen een grote werkzekerheid kunnen garanderen. Voor 40-plussers maken deze factoren 32% uit van de aantrekkelijkheid van een bedrijf. Deze groep is bereid enkele toegevingen te doen op het gebied van salaris. Ook wat betreft jobinhoud en toekomstperspectieven zijn ze minder veeleisend. Bij de jongeren daarentegen is de drang naar werkzekerheid minder aanwezig. Doordat ze aan het begin staan van hun actieve loopbaan is het aspect salaris dan weer wel belangrijk, net als de jobinhoud: ze zoeken een interessante job die hen toelaat om via kwalitatieve opleidingen een mooie carrière uit te bouwen, voor sommigen onder hen zelfs in het buitenland. Voor jongeren maken deze factoren samen 25% uit van de aantrekkelijkheid van een bedrijf. 13

15 Belangrijke criteria : volgens statuut Werkzekerheid 18% Opleidingen 16% 14% Financieel gezond 12% 10% Goed gesitueerd 8% 6% 4% Werksfeer 2% 0% Milieu / samenleving Loon Jobs Evenwicht Toekomst Arbeiders Bedienden Kaderleden Belangrijke criteria : volgens geslacht Werkzekerheid 16% Opleidingen 14% 12% Financieel gezond 10% 8% gesitueerd 6% 4% Werksfeer 2% 0% Milieu / samenleving Loon Jobs Evenwicht Toekomst Mannen Vrouwen 14

16 Belangrijke criteria: volgens studieniveau Opleidingen Werkzekerheid 18% 16% 14% 12% 10% Financieel gezond Goed gesitueerd 8% 6% 4% 2% 0% Werksfeer Milieu / samenleving Loon Jobs Evenwicht Toekomst universiteit hoger onderwijs secundair en lager onderwijs Belangrijke criteria : volgens leeftijd Werkzekerheid 18% Opleidingen 16% 14% Financieel gezond 12% 10% Goed gesitueerd 8% 6% 4% Werksfeer 2% 0% Milieu / samenleving Loon Jobs Toekomst Evenwicht jaar jaar jaar 15

17 We maken nog graag een kleine kanttekening bij de subgroep van de jongeren. Volgens de theorie van de Y generatie, zouden de jongeren (veel) meer belang hechten aan een goed evenwicht tussen werk en privéleven. Dit blijkt echter niet uit dit onderzoek. Jongeren (18-24 jaar) hechten hier zelfs minder belang aan (7%) dan 25-plussers (10%), dit zijn jonge ouders met kinderen. Ook in alle voorgaande edities zien we op dat vlak geen positieve evolutie die deze theorie zou kunnen staven. Belangrijkste factoren jaar: Evolutie Werkzekerheid 14% Goed gesitueerd 12% 10% 8% Loon Opleidingen 6% 4% 2% Werksfeer 0% Milieu / samenleving Financieel gezond Evenwicht Jobs Toekomst

18 3.2 Welke sectoren (2) zijn de meest aantrekkelijke werkgevers? De farmaceutische sector weer in pole position Al zijn de verschillen klein, toch stellen we dit jaar vast dat de farmaceutische sector zijn eerste plaats opnieuw heeft veroverd. Verleden jaar had de tot op dat ogenblik onaantastbare farmaceutische sector zijn eerste plaats verrassend verloren. De mediasector staat nu weer op de tweede plaats en de sector van de informatica-consultancy blijft derde in rij. Zijn belangrijkste rivaal, de banken-verzekeraars, daalt in het klassement. Dat was ook voorspelbaar gezien de commotie van het voorbije jaar naar aanleiding van de financiële crisis. De farmasector verovert dus opnieuw, maar toch heel nipt de kop van het sectorklassement. Er is wel geen sprake meer van een absolute suprematie van de farmasector. De topscore van weleer (3,27 op een schaal van 5 in 2006) werd zeker niet gehaald: vandaag mag de numero uno een gemiddelde score van 2,91 op 5 neerschrijven. Vorig jaar werd nog 2,99 gehaald. De farmasector blijft weliswaar de meest aantrekkelijke sector (1 ste of 2 de ) voor alle subgroepen maar de mediasector is er wel degelijk in geslaagd om hem wat betreft verscheidene criteria voor te zijn. De media veroveren na de jongeren en de studenten vandaag ook andere subgroepen zoals vrouwen, arbeiders en personen die geen diploma van hoger secundair onderwijs bezitten. Wat de criteria betreft kan gerust gesteld worden dat de farmasector zijn leadership heeft teruggevonden voor wat betreft de financiële gezondheid, de kwaliteit van de jobs, en de zorg om milieu/maatschappij. De sector leidt het klassement voor wat betreft 8 van de 10 criteria. Enkel de criteria werksfeer (op nummer 1 bij de mediasector sinds verleden jaar) en evenwicht werk en privé (dat sinds enkele jaren door de bankenverzekeraars wordt opgeëist) ontsnappen aan de farmasector. De daling van de aantrekkelijkheid van de sector heeft zeker ook te maken met het onder druk komen te staan van het traditioneel sterke business model. Verschillende patenten van succesvolle medicijnen lopen de komende jaren af en het is blijkbaar niet meer alleen mogelijk om voor de vervanging te steunen op eigen interne research. Daarnaast wordt de concurrentie van de generieke geneesmiddelen steeds groter en leggen overheden steeds grotere eisen op. De vele herstructureringen in de sector hebben zeker ook een rol gespeeld. De sector is volop aan het veranderen en dat heeft zeker zijn gevolgen voor wat betreft het globale imago van de farma. De mediasector bekleedt alweer de tweede plaats en daarbij is het verschil met de nummer één miniem. De mediasector scoort trouwens zeer goed bij jongeren en staat wat betreft vele criteria op de 2 de plaats, uitgezonderd bij de leeftijdsklasse jaar. Daarbij vermelden wij dat de sector hoog scoort wat betreft de werksfeer en de interessante jobinhoud. De mediasector is de enige wiens globale aantrekkelijkheid gebaseerd is op slechts enkele criteria. Stilaan stellen we toch een verbetering vast voor wat betreft andere criteria. Voor de aspecten werkzekerheid, toekomstperspectieven en milieu/maatschappij staat de mediasector dit jaar zelfs op de 3 de plaats. De informatica/consultancysector bevestigt dit jaar zijn 3 de plaats die ze verleden jaar wist te heroveren. De score van de (informatica/consultancy) sector zakte zoals bij de meeste sectoren ten opzichte van vorig jaar. Net als vorig jaar plaatst zowat iedere subcategorie deze sector als 3 de meest aantrekkelijke: enkel de arbeiders en de Nederlandstaligen verkiezen de sector bouw-installatie-energie en gunnen de informatica-consultancysector dus geen plaats op het podium. 2 Met de indeling per sector, worden niet de traditionele sectoren bedoeld. De 172 geselecteerde bedrijven voor deze studie (zie lijst in bijlage) werden ondergebracht in 23 sectoren. De scores van een specifieke sector zijn de gemiddelden scores van de bedrijven die onder deze sector gegroepeerd zijn. 17

19 Laatstgenoemde sector scoort de laatste jaren goed met een 4 de plaats en zit dus duidelijk in een positieve evolutie. Bij een aantal subgroepen (arbeiders, Nederlandstaligen en jarigen) haalt deze sector zelfs een mooie plaats op het podium. Uitstekende scores werden behaald voor de criteria werkzekerheid en milieu/maatschappij. Ook de elektronicasector maakt een mooie sprong voorwaarts en staat nu op de 5 de plaats gevolgd op 6 door de voedingsector (die minder conjunctuurgevoelig is) die erin slaagt om in deze crisisperiode een plaats te winnen. Zoals verwacht kunnen we een duidelijke achteruitgang vaststellen van deze sector (die steeds een 3 de of een 4 de plaats wist te veroveren). Vandaag eindigt de bank- en verzekeringssector op de 8 ste plaats en dit is bijzonder ongewoon. Toch kan de sector nog steeds goede scores voorleggen als het gaat om bv. het evenwicht tussen werk en privé (1 ste ) en salaris (3 de ) maar zakt tot op de 16 de plaats voor wat betreft het aspect kwaliteit van het management en op een 19 de plaats voor het aspect financiële gezondheid. Vooral jongeren hebben de sector slechte punten gegeven (van de 4 de tot de 11 de plaats) en ook de arbeiders (daar waar de sector eigenlijk nooit hoge scores behaalde en dat is begrijpelijk) lieten de sector achter op een 21 ste plaats. Toch kunnen we ervan uitgaan dat het hier om een voorlopige sanctie gaat en dat de sector deze achteruitgang weer zal goedmaken door het vertrouwen bij het brede publiek te herwinnen. Globaal gezien merken we de laatste jaren een terugval van de meeste industriële sectoren die traditioneel de economische conjunctuur volgen. Verleden jaar was dit is onder meer het geval voor de staalnijverheid, de elektronica, de metaalbewerkende nijverheid, auto-onderdelen en de textielsector. Dit jaar volgen vooral de sector metaal in de brede zin van het woord en ook de sector niet-metaal. Ook de human resources sector (met op kop de uitzendsector) heeft terrein verloren en dat was voorspelbaar. De staalnijverheid bengelt nu aan de staart van het peloton en dat heeft uiteraard te maken met de economische crisis. Opvallend is dat de verschillen onderaan het klassement nog veel kleiner zijn geworden de laatste jaren. Zes sectoren vinden we terug in de onderste regionen, bijna op hetzelfde niveau (verschil van minder dan 0,1). Omdat in tijden van crisis de globale aantrekkelijkheid normaliter daalt, is het logisch dat ook de gemiddelden van de sectoren bijna allemaal dalen. De grootste daling werd opgetekend door de banken/verzekeringen met bijna 0,23 punten. Drie sectoren wisten toch nog een kleine stijging te laten noteren (horeca-toerisme, logistiek en auto-onderdelen). 18

20 Er willen werken 2010 : gemiddelde score op 5 score 2009 score 2005 Farmaceutica 2,91 2,99 3,26 Media 2,86 2,99 2,92 Informatica-consultancy 2,71 2,84 3,06 Bouw-installatie-energie 2,66 2,72 2,89 Elektronica 2,60 2,64 2,94 FMCG/food 2,59 2,66 2,76 Niet-metaal 2,57 2,73 2,89 Banken-verzekeringen 2,55 2,76 2,99 FMCG/non-food 2,52 2,62 2,74 Telecom 2,52 2,59 2,79 Chemie 2,52 2,53 2,87 Auto-onderdelen 2,51 2,49 2,77 Human resources 2,50 2,66 2,74 Aeronautica 2,49 2,57 2,59 Metaal 2,45 2,60 2,79 Retail (textiel, meubelen, ) 2,39 2,51 2,66 Textiel 2,38 2,49 2,69 Voertuigen 2,34 2,49 2,62 Transport-logistiek 2,33 2,30 2,51 Horeca-toerisme 2,30 2,25 2,21 Industriële schoonmaak-milieu-veiligheid 2,28 2,41 2,69 Distributie 2,27 2,35 2,45 Staal 2,26 2,43 2, de sectoren door de ogen van de subgroepen We stellen een zekere constante vast in de onderzoeksresultaten over de verschillende subgroepen heen. De top drie van alle subgroepen is samengesteld uit drie van de top vier sectoren uit de globale rangschikking. Opvallend is de sector Bouw/Installatie/ Energie die erin geslaagd is om de mediasector naar de 4 de plaats te verwijzen bij de subgroep jarigen. Te noteren valt dat de arbeiders en de Nederlandstaligen er ook in geslaagd zijn om de informatica/consultancy sector naar de 4 de plaats te verwijzen. Mannen en vrouwen hebben niet dezelfde drie sectoren bovenaan hun lijstje staan. Vrouwen voelen zich sterker aangetrokken door de media dan door de farmasector. Zoals dat ook in het verleden was, blijven er zeer duidelijke verschillen in de klassering tussen beide geslachten. Vrouwen voelen zich meer aangetrokken dan mannen tot de human resources (7 de plaats vs 16 de plaats bij de mannen), de FMCG/non food (4 de plaats vs 14 de plaats). Hetzelfde geldt, zij het in mindere mate, voor sectoren zoals retail en horeca/toerisme. Mannen tonen dan weer meer belangstelling voor de automobielindustrie (15 de plaats vs 21 ste plaats) en de metaalsector in brede zin en ook voor sectoren als chemie en elektronica. Jongeren tonen veel meer belangstelling voor de mediasector dan de 40- tot 65-jarigen voor wie de media slechts op de 4 de plaats staan. Maar in tegenstelling tot vroeger stellen we nu vast dat de opinie van de jongeren vandaag minder verschilt met die van de totale populatie dan vroeger. Als we kijken naar het statuut van de respondent, merken we toch wat meer uitgesproken verschillen voornamelijk bij arbeiders en kaderleden. Zo wordt de bank- en verzekeringssector door de arbeiders naar een 21 ste plaats verbannen. Zij tonen zich echter veel positiever voor de sector van de industriële reiniging (12 de ), of de transportsector (13 de ). De sector niet-metaal behoudt een 5 de plaats in de klassering. Bij kaderleden blijft de chemische sector op een mooie 4 de plaats prijken. 19

21 Top drie sectoren van de onderzochte subgroepen: Top drie sectoren van de onderzochte subgroepen: N 1 N 2 N 3 Totaal Farmaceutica Media Informatica-consultancy Student Media Farmaceutica Informatica-consultancy Man Farmaceutica Media Informatica-consultancy Vrouw Media Farmaceutica Informatica-consultancy 18-24jaar Media Farmaceutica Informatica-consultancy 25-39jaar Farmaceutica Media Informatica-consultancy 40-65jaar Farmaceutica Informatica-consultancy Bouw/Installatie/Energie Universitair Farmaceutica Media Informatica-consultancy Hoger onderwijs Farmaceutica Media Informatica-consultancy Secundair onderwijs en lager Media Farmaceutica Informatica-consultancy Arbeider Media Farmaceutica Bouw/Installatie/Energie Bediende Farmaceutica Media Informatica-consultancy Kaderlid Farmaceutica Media Informatica-consultancy Franstalig Farmaceutica Media Informatica-consultancy Nederlandstalig Farmaceutica Media Bouw/Installatie/Energie de aantrekkelijkheid van de sectoren: meerdere factoren spelen een rol Hierboven stelden we reeds vast dat de aantrekkelijkheid van een werkgever te maken heeft met een combinatie van verschillende criteria. Ook de meer gedetailleerde observatie van de sectoriële scores voor de verschillende aantrekkelijkheidscriteria bevestigt ons deze stelling. Het volstaat niet sterk te scoren op één of ander element om hoge toppen te scheren in de rangschikking. Het verbaast ons dan ook niet dat de eerste sectoren in de rangschikking niet alleen de beste punten krijgen voor één of ander criterium, maar dat ze het voor het geheel van de 10 onderzochte aantrekkelijkheidscriteria erg goed doen. De farmasector staat op nummer 1 voor wat betreft 8 criteria en staat voor alle 10 criteria in de top 3. De sectoren media en informatica/consultancy staan beide in de top 3 voor wat betreft 5 criteria. De resultaten voor alle onderzochte criteria van beide sectoren zijn bijna systematisch beduidend beter dan de gemiddelden scores van de 172 bedrijven. Hoewel het imago van deze 3 sectoren globaal genomen positief is, heeft elke sector zijn specifieke kenmerken. De farmaceuticasector is hierop een uitzondering. Deze sector scoort traditioneel over de hele lijn sterk en vertoont nergens enige tekenen van zwakheid. Alleen voor de criteria werksfeer en evenwicht werk en privé scoort de sector niet op nummer één. Zoals reeds eerder besproken zijn de sterkste troeven van de mediasector, de kwaliteit van de jobs (2 de plaats) en de werksfeer (1 ste plaats). Op andere thema s zoals milieu/maatschappij, toekomstperspectieven en jobzekerheid krijgt de sector dit jaar ook nog goede scores. Op de andere items scoort de sector eerder gemiddeld. 20

22 Dit is in het bijzonder het geval voor de aspecten evenwicht tussen werk en privé, financiële gezondheid en, zij het in mindere mate, op de criteria management en salaris. In de informaticasector is salaris de sterkste troef. Het aspect job (jobinhoud, vorming en toekomstperspectief) is het tweede belangrijkste kenmerk. Voorts wordt dit jaar het criterium kwaliteit van het management naar voren geschoven. Een minder sterk punt (16 de plaats) is het evenwicht tussen werk en privé. Aandacht voor milieu/maatschappij blijft hier ook een aandachtspunt. 3, 8 Criteria : Top sectoren vs gemiddelde (gemiddelde scores op een schaal van 5) 3, 6 3, 4 3, 2 3, 0 2, 8 2, 6 2, 4 2, 2 Farmaceutica Media Informatica-consultancy Gemiddelde (23 sectoren) 2, 0 Werkzekerheid Financieel gezond Werksfeer Loon Evenwicht Toekomst Jobs Milieu / samenleving Opleidingen Management Welke drie sectoren kregen de hoogste scores voor de verschillende criteria? N 1 N 2 N 3 lonen Farmaceutica Informatica-consultancy Banken-verzekeringen toekomst Farmaceutica Informatica-consultancy Media sfeer Media Farmaceutica Bouw/Installatie/Energie zekerheid Farmaceutica Bouw/Installatie/Energie Media gezond Farmaceutica FMCG/food Telecom jobs Farmaceutica Media Informatica-consultancy opleiding Farmaceutica Informatica-consultancy Bouw/Installatie/Energie management Farmaceutica FMCG/food Informatica-consultancy balans werk privé Banken-verzekeringen Farmaceutica FMCG/food milieu Farmaceutica Bouw/Installatie/Energie Media 21

23 Bekijken we de gemiddelde scores voor alle voor deze enquête bevraagde ondernemingen samen, dan stellen we vast dat de aspecten financiële gezondheid en in mindere mate de kwaliteit van het management het beste scoren. De zwakste resultaten zijn net als vorig jaar werksfeer, evenwicht privé/werk en bezorgdheid om milieu en samenleving. Opvallend (maar niet onverwacht) in vergelijking met vorig jaar (en over het algemeen vergeleken bij het hoogtepunt van 2006) is de algemene terugval van de scores voor de verschillende aantrekkelijkheidscriteria. Een extra reden van bezorgdheid is dat nu alle aantrekkelijkheidscriteria dit jaar slechter scoren dan in 2003 toen de vorige recessie een dieptepunt bereikte. De grootste achteruitgang ten opzichte van vorig jaar komt voor rekening van de financiële gezondheid van de onderneming, gevolgd door de kwaliteit van het management en de inhoud van de jobs. Bedrijven krijgen ook veel minder punten voor de aangeboden opleidingen. Het enige criterium dat er in waardering niet of nauwelijks op achteruit gaat is het salaris. Deze factor verloor de voorbije jaren echter al heel wat populariteit. Criteria : Evolutie gemiddelde scores (op een schaal van 5) 55% % 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% Werkzekerheid Milieu /samenleving(*) Evenwicht(*) Loon Toekomst Management Jobs Werksfeer Opleidingen Financieel gezond (*) Eerste beschikbare cijfers: 2004 of

24 3.3 Welke bedrijven zijn de aantrekkelijkste werkgevers? Om de meest aantrekkelijke werkgever op te sporen, maken we een onderscheid tussen de relatieve en de absolute aantrekkelijkheid van een bedrijf. De absolute aantrekkelijkheid van een bedrijf is het percentage van respondenten die voor dat bepaald bedrijf willen werken. Deze indicator wordt sterk beïnvloed door de naambekendheid van het bedrijf. Het is immers onmogelijk dat iemand voor een bepaald bedrijf wil werken als hij of zij het bedrijf niet kent. Om die reden hebben we de relatieve aantrekkelijkheid van een bedrijf ingevoerd: het percentage mensen die voor een bedrijf willen werken wordt afgezet tegenover diegenen die het bedrijf ook effectief kennen. De relatieve aantrekkelijkheid wordt zo losgekoppeld van de naambekendheid. Een bedrijf kan immers een zwakke naambekendheid hebben en toch sterk gewaardeerd worden door de mensen die het bedrijf kennen en omgekeerd. Om tot dit concept te komen, moeten we dus eerst een intermediaire indicator invoeren: de naambekendheid naambekendheid Op het bedrijfsniveau is de naambekendheid (3) het eerste element dat gemeten werd. Zoals hierboven vermeld, dient deze parameter alleen als noodzakelijke tussenstap om de relatieve aantrekkelijkheid te kunnen berekenen. Momenteel is De Post de meest bekende werkgever van het land. Gevolgd door Coca-Cola, Colruyt en Mobistar. Voor deze 4 bedrijven hebben meer dan 95% van de ondervraagden een positief antwoord gegeven. De naambekendheid is vrij constant. Met uitzondering van enkele nieuwere bedrijven of bedrijven die recent van naam veranderden, schommelt de naambekendheid zelden meer dan enkele percenten. Het verbaast ons dan ook niet dat we in de top 10 niet minder dan 7 bedrijven terugvinden uit de top 10 van vorig jaar. De bedrijven die uit de top 10 vielen, staan nog steeds bij de top 20. In die top 20 zijn 17 namen dezelfde als vorig jaar. De 3 nieuwkomers zijn Carrefour (vorig jaar 21 ste ), ING (23 ste vorig jaar) en Toyota (25 ste jaar). vorig In de top van de klassering vinden we alleen bedrijven terug waarmee consumenten regelmatig in contact komen. Bedrijven uit de distributiesector en winkelketens (Delhaize, Colruyt, Aldi, IKEA, H&M en C&A) zijn hier altijd sterk vertegenwoordigd. Ook elektronica- en telecombedrijven vinden we hier systematisch terug (Siemens, Mobistar, Belgacom, Proximus en Philips). Het klassement wordt vervolledigd met enkele bank/verzekeraars (Dexia, BNP Paribas Fortis, ING), een paar automobielconstructeurs (Ford en Toyota), enkele semi-publieke bedrijven (De Post, Electrabel) en ook nog Coca-Cola. 3 Onder de term naambekendheid verstaat men niet de naambekendheid in de marketingbetekenis van het woord. Hier gaat het om het percentage respondenten die het bedrijf goed genoeg kennen om te weten of ze er zouden willen werken of niet en het bedrijf voldoende kennen om een score te geven voor de verschillende factoren die de aantrekkelijkheid bepalen. 23

25 Top 20 naamsbekendheid 1. De Post 98% 2. Coca-Cola 97% 3. Colruyt 96% 4. Mobistar 96% 5. Belgacom 95% 6. Aldi 95% 7. Delhaize De Leeuw 95% 8. IKEA 95% 9. Electrabel 94% 10. Proximus 93% 11. Siemens 93% 12. Carrefour 93% 13. C&A 92% 14. H&M 92% 15. Toyota 92% 16. Philips 91% 17. Dexia 91% 18. BNP Paribas Fortis 91% 19. Ford 91% 20. ING 90% Logischerwijs vinden we bij de minst bekende bedrijven de business-to-business bedrijven, de bedrijven waarvan de producten niet of indirect de naam van het bedrijf dragen en tenslotte de bedrijven waarvan de naam nog maar zeer recent aanwezig is op de Belgische markt. Zo zijn veel bedrijven uit de metaalsector (in brede zin), de sector niet-metaal, de chemie- en de textielsector minder goed gekend. Deze zwakke naambekendheid betekent echter niet noodzakelijk dat deze bedrijven minder aantrekkelijk zouden zijn voor diegenen die hen kennen Relatieve aantrekkelijkheid De relatieve aantrekkelijkheid van bedrijven (van die mensen die het bedrijf kennen, diegenen die er zouden willen werken) en de redenen die de keuze verantwoorden, vormen het 2 de onderwerp van deze studie. Van de 172 onderzochte bedrijven is Jan De Nul, zoals verleden jaar, uitverkozen tot de meest aantrekkelijke werkgever van het land. 49% van de ondervraagden die het bedrijf kennen, bevestigen er ook graag te willen werken 4. Enkele voormalige winnaars (Janssen Pharmaceutica, GSK en Bayer) haalden vroeger scores van meer dan 50% maar de huidige score van Jan De Nul (49%) is in deze moeilijke economische context toch wel opmerkelijk. Indien we de score van De Nul afzetten tegen het globale gemiddelde (19,3%) dan haalt het bedrijf de tweede hoogste score ooit. Alleen Janssen Pharmaceutica haalde in 2006 een score die meer positief van het gemiddelde afweek. Met 57% haalde het bedrijf toen een score die 32% afweek van het globaal gemiddelde. De Nul vestigt in deze editie wel een ander record. Nooit voorheen had de winnaar een grotere voorsprong op de nummer 2 (nl. 9%). 4 De score van 43% vertegenwoordigt het aantal mensen die een score van 4 of 5 gaven (op een schaal van 5) op de vraag zou u voor dit bedrijf willen werken? 24

26 Dit jaar is de gemiddelde aantrekkelijkheidsscore van alle Belgische bedrijven eveneens de laagste ooit. De gemiddelde score bedraagt dit jaar slechts 19,3% tegen 21,9 % in In 2008 was dit nog 25% en 27,4% in Niettegenstaande de crisis slaagt Jan De Nul erin om zijn aantrekkelijkheidscore nog met 6% te doen toenemen. Opmerkelijk is dat de naambekendheid van De Nul de voorbije jaren ook sterk is toegenomen (van 8% in 2005 naar 18% in 2009). Het bedrijf plukt de vruchten van een sterk economisch verhaal dat tot op dit ogenblik ongeschonden blijft. Het feit dat ook in 2009 constant werd aangeworven, heeft ongetwijfeld ook een positieve invloed gehad. Op de 2 de en 3 de plaats, maar toch op een redelijk grote afstand van de winnaar, vinden we 2 nieuwkomers: DEME (Dredging International) en Evonik Degussa. Beide ondernemingen zijn erin geslaagd om een mooie score te realiseren en profiteren tegelijk van de algemene terugval van bijna alle bedrijven. De nummers 2 (GSK), 3 (PWC) en 4 (Janssen Pharmaceutica) van verleden jaar verliezen tussen de 3 en 5% van hun aantrekkelijkheid en zakken enkele plaatsen. Pfizer en VRT, met relatief stabiele scores in vergelijking met vorig jaar, slagen erin om respectievelijk een 4 de en een 5 de plaats op het podium te bemachtigen wat een mooie vooruitgang betekent. Schering Plough en Techspace Aero staan respectievelijk op de 9 de en de 10 de plaats in de top 10. De 4 meest aantrekkelijke sectoren tellen 14 bedrijven in de individuele top 20. Buiten deze 4 sectoren slaagt enkel de chemiesector erin om met 2 bedrijven in de top 20 aanwezig te zijn. Het imago van de farmaceutische sector is de afgelopen 2 jaar gevoelig gedaald. Toch behoudt de sector een dominante positie in het klassement met 5 ondernemingen in de top 20. De sector bouw/installatie/energie slaagt erin om de 2 eerste plaatsen, 2 topposities, in de top 20 weg te kapen. Nog 2 andere bedrijven zijn aanwezig in de top 20: Suez- Tractebel en Eandis. En nog 2 andere zitten in de top 30: CFE en Electrabel. De bank- en verzekeringssectorsector verliest terrein en dat was voorspelbaar. Verleden jaar was er sprake van een terugval en deze trend heeft zich dit jaar voortgezet. Twee jaar geleden waren er nog 2 bedrijven uit deze sector in de top 10, verleden jaar geen enkele meer, maar desondanks vonden we nog 3 vertegenwoordigers uit deze fel geplaagde sector in de top 20 (KBC, Dexia en ING). Dit jaar vinden we zelfs geen bedrijf meer uit deze sector in de top 30. Het best geplaatst in de sector, met name 34 ste in het klassement, is ING. Opvallend dit jaar, zoals verleden jaar trouwens, is dat geen enkel bedrijf uit de elektronicasector noch de telecomsector in de top 30 staat. De beste score (37 ste plaats) wordt gerealiseerd door Barco. Indien we de bedrijven verdelen in supra sectoren, dan zien we dat de beste scores bij de bedrijven de volgende zijn: Industriële diensten: Jan De Nul Andere diensten: VRT Retail/Horeca: Colruyt Chemie/farmaceutica: Evonik Degussa Metaal: Techspace Aero Andere industrie: Coca-Cola 25

27 Relatieve aantrekkelijkheid : Top 20 (van de ondervraagden die het bedrijf kennen, % dat er ook wil werken) Jan De Nul 49% Deme (Dredging international) Evonik Degussa Pfizer VRT GSK Janssen Pharmaceutica PWC Schering Plough Techspace Aero Bayer Suez-Tractebel RTBF SD Worx HP Coca-Cola Deloitte P&G Baxter Eandis 40% 38% 37% 37% 37% 35% 34% 33% 32% 31% 29% 29% 29% 29% 28% 28% 28% 27% 27% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Top 3 aantrekkelijkste bedrijven per clustersector Industriële diensten Chemie-Farmaceutica 1. Jan De Nul 1. Evonik Degussa 2. Deme (Dredging international) 2. Pfizer 3. Suez-Tractebel 3. GSK Diensten Metaal industrie 1. VRT 1. Techspace Aero 2. PWC 2. Mercedes-Benz 3. RTBF 3. TVH (Forklift Parts) Retail/Horeca Andere industrie 1. Colruyt 1. Coca-Cola 2. Thomas Cook 2. P&G 3. Multipharma 3. Inbev Belgium 26

28 Bekijken we de evolutie op een wat langere termijn van 3 jaar, dan zijn er 3 sectoren die elk 3 ondernemingen bij de 20 sterkste stijgers tellen: de sector bouw/installaties/energie (sprong voorwaarts voor 3 bij de 20 grootste en zelfs 5 bij de 30 belangrijkste), de sector van de industriële reiniging en, verrassend genoeg, de sector transport en logistiek. De mooiste vooruitgang in die periode werd gerealiseerd door Jan De Nul. Wat maakt de bedrijven in de top zo aantrekkelijk? Zoals reeds werd gezegd, is de aantrekkelijkheid van een bedrijf afhankelijk van heel wat factoren. Het is voor een bedrijf moeilijker om hoge toppen te scheren in de rangschikking als het zwak scoort voor één of meerdere factoren die de aantrekkelijkheid van een bedrijf als werkgever bepalen. Jan De Nul behaalt een zeer goede score op bijna alle vlakken. Enkel in het domein evenwicht werk en privé scoort het bedrijf in de lijn van het gemiddelde. Criteria : Scores Jan De Nul vs gemiddelde scores (% positieve respondenten: 4-5 op een schaal van 5) 90% Jan De Nul Gemiddelde 172 bedrijven 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Werkzekerheid Gezond Werksfeer Loon Evenwicht Toekomst Jobs Milieu / maatschappij Training Management 27

29 3.3.3 Absolute aantrekkelijkheid Bij de meest aantrekkelijke bedrijven vinden we zowel gekende als enkele minder gekende bedrijven terug (Evonik Degussa, Schering Plough, Techspace Aero, ). Dat is de reden waarom we ook een tweede aantrekkelijkheidindicator invoeren. Een indicator die we verkrijgen door de score van de naambekendheid van een bedrijf te vermenigvuldigen met deze van de relatieve aantrekkelijkheid. Deze indicator, de absolute aantrekkelijkheid, zal groter zijn naarmate het bedrijf zowel bekend als aantrekkelijk is. De resultaten zullen in zekere zin een weerspiegeling vormen van het absoluut theoretisch rekruteringspotentieel van de bedrijven. De absolute aantrekkelijkheid van een bedrijf wordt vooral bepaald door diens naambekendheid, wat verklaart waarom deze resultaten minder aan verandering onderhevig zijn. We vinden trouwens in de top 20 van dit jaar, 18 bedrijven die vorig jaar ook in de top 20 waren. Gezien de opvallende terugval van een aantal bedrijven, merken we dit jaar een aantal grotere bewegingen. Onder meer bij de banken, die twee jaar geleden nog de eerste drie plaatsen wegkaapten. Dit jaar eindigt de eerste bank (ING) slechts op de tiende plaats. Door de sterke terugval bij de banken is er vandaag eigenlijk geen sprake meer van één dominante sector. De 5 eerste bedrijven komen uit verschillende sectoren en 9 sectoren zijn in de top 10 vertegenwoordigd. Op de drie eerste plaatsen vinden we bedrijven terug die door de crisis relatief gespaard zijn gebleven. Op de eerste plaats een habitué, Coca-Cola, die nummer 1 is geweest in 2005 maar sindsdien een terugval kende. Op 2 staat de VRT die vandaag zijn beste prestatie verwezenlijkt na wat tegenwind gekend te hebben sinds Op nummer 3 vinden we Colruyt terug, die vroeger steeds rond de 20 ste plaats bengelde en verleden jaar toch al op 5 een grote sprong voorwaarts maakte. Colruyt eindigt op 3 mede dankzij de slechtere scores van vele andere bedrijven. Net als de score van de winnaar relatieve aantrekkelijkheid is de score van de winnaar van de absolute aantrekkelijkheid (Coca-Cola met 27%) tijdens de twee voorbije jaren het laagste resultaat dat ooit behaald werd in onze studie. Drie jaar geleden bedroeg de score van de winnaar nog 37%. 28

30 1. Coca-Cola 27% 2. VRT 27% 3. Colruyt 26% 4. Thomas Cook 24% 5. Electrabel 24% 6. RTBF 23% 7. Nike 22% 8. Mercedes-Benz 22% 9. IKEA 22% 10. ING 22% 11. Janssen Pharmaceutica 21% 12. Dexia 21% 13. H&M 20% 14. Proximus 20% 15. Philips 20% 16. Belgacom 20% 17. Brussels Airlines 20% 18. KBC 19% 19. ICI PARIS XL 19% 20. Siemens 18% 29

31 Onderstaande grafiek toont de drie parameters (naambekendheid, relatieve aantrekkelijkheid en absolute aantrekkelijkheid) voor de 172 onderzochte bedrijven. We constateren dat een goede naambekendheid geen garantie is voor goede scores voor aantrekkelijkheid. Zo zijn er bedrijven die erg bekend en weinig aantrekkelijk zijn. Het omgekeerde is ook waar. We merken eveneens dat de grote meerderheid van de bedrijven die erg goede scores halen voor de parameter absolute aantrekkelijkheid, bedrijven zijn die een sterke naambekendheid combineren met een relatieve aantrekkelijkheid van een redelijk niveau. Naambekendheid 100% 90% 80% Naambekendheid en relatieve aantrekkelijkheid Coca-Cola Colruyt Thomas Cook RTBF Absolute aantrekkelijkheid 22,5% 70% 60% 50% VRT Janssen Pharmaceutica 15 % 7,5% 40% Pfizer 30% 20% PWC GSK Jan De Nul 10% Techspace Aero Schering Plough DEME Evonik Degussa 0% Relatieve aantrekkelijkheid 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% 30

32 4. belangrijke evoluties 31

33 - De allerbelangrijkste trend is ongetwijfeld de verdere daling van de aantrekkelijkheid van de bedrijven als werkgever. Nooit voorheen in de geschiedenis van de Randstad Award lag de gemiddelde aantrekkelijkheid lager. Dit gemiddelde ligt nu op 19,3% oftewel 7 procentpunten lager dan het hoogtepunt in De daling was dit jaar weliswaar minder sterk dan het jaar voordien maar bedroeg toch opnieuw 2,6%. - Onder invloed van de economische crisis is werkzekerheid het belangrijkste criterium inzake aantrekkelijkheid, gevolgd door financiële gezondheid van het bedrijf, de werksfeer en de hoogte van de lonen. - Eveneens onder invloed van de crisis zijn de financiële gezondheid van de bedrijven en de kwaliteit van het management, de 2 factoren die bij de 172 onderzochte bedrijven er het meest op achteruit gaan. Ook de inhoud van de jobs en de aangeboden opleidingen door de bedrijven worden veel minder gewaardeerd in vergelijking met een jaar geleden. - De sector banken en verzekeringen moeten het meest terrein prijsgeven in vergelijking met vorig jaar. Normaliter is deze sector op de derde of de vierde plaats terug te vinden. Dit jaar is de sector weggezakt naar de achtste plaats. - De farmaceutische sector is dit jaar opnieuw de aantrekkelijkste sector. De vele structurele problemen waar de sector mee te maken heeft hebben hierop geen invloed. Dit komt uiteraard ook omdat alle andere sectoren eveneens met problemen hebben af te rekenen. - De Nul is (na Janssen Pharmaceutica) het tweede bedrijf in de geschiedenis van de Randstad Award dat erin slaagt zichzelf op te volgen als meest aantrekkelijke werkgever. Nooit voordien was de voorsprong op de tweede zo groot als dit jaar. 32