Adres en vestigingsplaats hoofdkantoor : Kruisplein 15c te Rotterdam. Postadres : Postbus 1431, 3000 BK Rotterdam

Transcriptie

1 Naam van de toegelaten instelling : Stichting Vestia Groep Statutaire Vestigingsplaats : Rotterdam Adres en vestigingsplaats hoofdkantoor : Kruisplein 15c te Rotterdam Postadres : Postbus 1431, 3000 BK Rotterdam Telefoonnummer : (010) Faxnummer : (010) adres : groep@vestia.nl Internetsite : Kamer van Koophandel : Rotterdam, nummer JAARVERSLAG 2009

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Algemeen... 3 Bericht van de raad van bestuur... 3 Verantwoording van de raad van commissarissen... 4 Samenstelling raad van commissarissen in Hoofd- en nevenfuncties leden raad van commissarissen... 8 Personeel & Organisatie Kwaliteitsmetingen USP/Telan ICT-ontwikkelingen Ondernemingsraad Volkshuisvestingsverslag Het bij voorrang huisvesten van de doelgroep Het zorgdragen voor de kwaliteit van de woongelegenheden Het betrekken van bewoners bij het beleid en het beheer Activiteiten op het gebied van de leefbaarheid Wonen en zorg Het waarborgen van de financiële continuïteit Overige werkzaamheden Verbindingen Activiteiten in de krachtwijken Werkzaam in het belang van de volkshuisvesting Bijlagen: Jaarrekening - Balans - Winst- en verliesrekening - Toelichting bij de jaarrekening - Overige gegevens - Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening 2

3 1. Algemeen Bericht van de raad van bestuur Voor u ligt het formele jaarverslag van de Vestia Groep. Daarnaast hebben wij in mei 2010 separaat onze stakeholders geïnformeerd via een verantwoordingsverslag. Het verantwoordingsverslag en het jaarverslag (volkshuisvestingsverslag en jaarrekening) zijn op de internetsite geplaatst. Het jaar 2009 was wederom een uitdaging, vooral vanwege het doorzetten van de kredietcrisis en de economische recessie, die zich in de tweede helft van het jaar 2008 aandiende. Vestia had zich eind 2007 reeds voorbereid op de integrale vennootschapbelasting en op de noodzakelijke extra investeringen in de Haagse en Rotterdamse krachtwijken door enerzijds fiscale maatregelen te benutten en anderzijds het verkoopprogramma iets te verhogen en de herstructurering iets naar achteren te schuiven. Met het oog op het nog steeds omvangrijke investeringsprogramma in en buiten de krachtwijken heeft Vestia gebruikmakend van de historisch lage rente in 2008 de nodige financieringsmiddelen ingekocht. Naar nu blijkt een verstandige keuze. Het Centraal Fonds Volkshuisvesting kende Vestia de C-status toe. Dat wil zeggen dat het volkshuisvestelijk vermogen hoger uitkwam dan op basis van de voorgenomen onrendabele investeringen noodzakelijk was. Dit is geheel veroorzaakt door het tijdig inkopen van goedkope leningen, omdat Vestia de (onrendabele) investeringen de komende periode niet neerwaarts heeft bijgesteld. In 2009 heeft Vestia dit actieve treasurybeleid voortgezet en we verwachten dan ook wederom de C-status te halen. We bezien of we door overname bezit of fusie met financieel zwakke corporaties dit overschot aan vermogen kunnen inzetten in het belang van de volkshuisvesting. De kredietcrisis en economische recessie zijn, ondanks dit tijdig voorsorteren, niet geheel aan Vestia voorbijgegaan. Zo merken we dat de verkoop van bestaande en nieuwe woningen moeizamer verloopt. We hebben in 2009 slechts 80 bestaande koopwoningen verkocht tegen ruim 130 in De verkoop van nieuwe koopwoningen verloopt eveneens moeizaam en noodzaakte ons maatregelen te treffen. Opgeleverde nieuwe koopwoningen hebben we omgezet naar dure huurwoningen en bij projecten die nog in de planfase zaten hebben we het huurdeel naar voren gehaald. Bij een aantal projecten hebben we besloten deze voorlopig niet uit te voeren, in afwachting van het aantrekken van de koopmarkt. Ook hebben we besloten enkele projecten ingrijpend te renoveren in plaats van over te gaan op sloop/nieuwbouw en bij andere projecten hebben we de sloop een aantal jaren uitgesteld. In 2009 heeft Vestia in zowel Den Haag als Rotterdam nadere (financiële) overeenstemming bereikt over de investeringen in de zogeheten krachtwijken. In Den Haag gaat het, naast het vernieuwen van de woningvoorraad in Den Haag Zuid-West, de komende jaren om een scala aan investeringen zoals een tweetal brede scholen, een HAVO/VWO, een tweede Koorenhuis, Sportkwadrant Zuiderpark, Urban Center en om extra inspanningen ten aanzien van de leefbaarheid. Naast de corporaties en de gemeente zijn onder meer diverse onderwijs-, welzijnsen zorgorganisaties mede vormgever van de betreffende businesscases. In Rotterdam heeft Vestia met de gemeente afspraken gemaakt over de noodzakelijke investeringen in de wijken Bergpolder, Oud Zuid en Zuidwijk. Het gaat, naast de vernieuwing van de woningvoorraad om een scala aan maatregelen op het gebied van sociale vernieuwing en economische bedrijvigheid. Bij dit laatste heeft vooral ook het betrekken en ondersteunen 3

4 van jongeren de nodige aandacht. Ook in Rotterdam werken we samen met scholen en andere instellingen. Met de Regionale Onderwijs Centra Zadkine (Rotterdam) en Mondriaan (Den Haag) zijn samenwerkingsovereenkomsten gesloten. De bedoeling van deze samenwerkingsverbanden is jongeren betere kansen op werk te bieden voor de toekomst. In Den Haag en Rotterdam liggen de afspraken die we met de gemeentebesturen hebben gemaakt op het gebied van de herstructurering van de aandachtswijken en nieuwbouw elders in de stad op schema. Ook in de andere gemeenten waar Vestia actief is, bouwen we nieuwe woningen. In 2009 heeft Vestia nieuwe huur- en koopwoningen opgeleverd. Dit is vergelijkbaar met de in Daarnaast heeft Vestia in 2009 ruim woningen ingrijpend gerenoveerd. De samenwerking met zorginstellingen heeft ook de afgelopen jaren zijn vruchten afgeworpen. Een belangrijk deel van de nieuwe huurwoningen is weer gebouwd voor mensen die een beroep moeten doen op zorginstellingen. Naast wonen en zorg is jongerenhuisvesting al enkele jaren speerpunt van beleid. Vestia heeft op zich genomen gemiddeld 35 procent van de vrijkomende bestaande en nieuwe woningen te verhuren aan jongeren tot 27 jaar. In 2008 hebben we 36,9 procent verhuurd aan jongeren. In 2009 is dit aantal uitgekomen op 36 procent, dus net boven het streefpercentage. In absolute bedragen is Vestia een vermogende toegelaten instelling. Het eigen vermogen per woning een betere graadmeter is vergelijkbaar met het sectorale gemiddelde. De financiële continuïteit is in 2009 wederom verbeterd. Aandacht voor de financiële continuïteit blijft echter ook de komende jaren nodig. Het investeringsprogramma is niet zonder risico. mr Erik Th. P. Staal Voorzitter raad van bestuur Vestia Groep Verantwoording van de raad van commissarissen Besef toezichtstaak De raad houdt toezicht op en voelt zich mede verantwoordelijk voor de volgende onderwerpen: de strategische beleidsontwikkeling en groeistrategie, het waarborgen van de financiële continuïteit, de realisering van de volkshuisvestelijke opgaven, de kwaliteit van de dienstverlening richting klanten, de interne controle en bedrijfsvoering, het personeelsbeleid en de wijze waarop Vestia samenwerkt met lokale en regionale stakeholders. De raad hecht veel waarde aan de brede maatschappelijke invulling van de taken van Vestia, waaronder investeringen in maatschappelijk onroerend goed, integrale gebiedsontwikkeling, het intensief samenwerken met scholen, welzijnsinstellingen en zorginstellingen. Vestia beschikt over een strategisch beleidsplan, waarin concrete en meetbare beleidsdoelstellingen zijn opgenomen, een analyse van de groeimogelijkheden is verkend, risico s zijn ingeschat en een duidelijke besturingsfilosofie is benoemd. Dit meerjarenbeleidsplan fungeert voor de raad van commissarissen als concreet toezichtkader. Met behulp van dit toezichtkader toetst de raad concrete beleidsbesluiten en beoordeelt zij of Vestia in het algemeen en het bestuur van Vestia in het bijzonder, haar taak naar vermogen en adequaat uitvoert. De verbindingen van Vestia hebben eveneens de aandacht. 4

5 In de statuten en in het reglement van de RvC zijn gedragsregels voor bestuur en RvC alsmede ten aanzien van hun onderlinge verhouding opgenomen. In 2009 is door het bestuur middels een gerichte jaarverantwoording aan de externe stakeholders gerapporteerd. Voor het jaar 2009 heeft de raad het door het bestuur geformuleerde meerjarenbeleidsplan beoordeeld, evenals de daarin opgenomen concrete doelstellingen. Deze zijn geoperationaliseerd in het begrotingsdocument. Bij de financiële continuïteit gaat het bijvoorbeeld om een solvabiliteit tussen de 10 en 20 procent, een reguliere exploitatie exclusief verkoopwinsten bestaande huurwoningen groter of gelijk aan 0, een huurachterstand van minder dan 1,5 procent van de bruto jaarhuur en een aantal doelstellingen op het terrein van het treasurymanagement, die zijn beschreven in het treasurystatuut. Bij de woningtoewijzing gaat het om ten minste 70 procent van het totaal vrijkomend aanbod toewijzen aan de doelgroep, bij nieuwbouw onder de aftoppingsgrens ten minste 90 procent, aan jongeren (tot 27 jaar) ten minste 35 procent en aan doelgroepen van maatschappelijk herstel ten minste 150 toewijzingen. Bij de kwaliteit van de woningvoorraad zijn de volgende doelstellingen benoemd. Vestia streeft ernaar jaarlijks nieuwe woningen (huur en koop) op te leveren zowel binnen de bestaande steden (vernieuwing van wijken) als in de regio in het kader van de ongedeelde regio. Voorts streeft Vestia ernaar jaarlijks een substantieel aantal woningen te verbeteren en haar bezit middels planmatig, mutatie- en reparatieonderhoud, alsmede door het geschikt maken van woningen voor ouderen en gehandicapten, kwalitatief op peil te houden. Vestia voert een terughoudend verkoopbeleid. Vestia verkoopt alleen woningen met voldoende toekomstwaarde. Vestia investeert jaarlijks ongeveer 14 miljoen aan leefbaarheid, inclusief de kosten van de inzet van de eigen medewerkers. Vestia beschikt over een integrale visie wonen en zorg, werkt samen met meer dan 60 zorginstellingen en bij alle bedrijven zijn projecten afgerond, in aanbouw en in ontwikkeling. Wonen en zorg is dagelijks werk voor Vestia. De inspanningen zijn erop gericht de klant zo goed mogelijk van dienst te zijn. Vestia heeft zichzelf opdracht gegeven om gemiddeld een score van 7,5 te halen bij de tevredenheidmeting door een extern onderzoeksbureau dat het hele jaar door de tevredenheid van de klanten onderzoekt. Ook de telefonische bereikbaarheid maakt hiervan onderdeel uit. Ten aanzien van het personeelsbeleid zijn concrete doelstellingen geformuleerd als het gaat om de gemiddelde leeftijd (jonger of gelijk aan 43 jaar) en het ziekteverzuim (lager of gelijk aan 5 procent). De raad van commissarissen heeft deze operationele doelstellingen tegelijkertijd met de begroting 2010, waarin het omvangrijke investeringsprogramma is verwerkt, in november 2009 goedgekeurd. De raad toetst de voortgang ieder kwartaal aan de hand van kwartaalrapportages, waarin het bestuur verslag doet van de voortgang en behaalde resultaten. Andere bronnen die de raad ten dienste staan zijn het volkshuisvestingsverslag en jaarrekening, rapportages voortgang projecten, het treasuryverslag, het stakeholdersverslag en de jaarberichten van de Vestiabedrijven. Omvangrijke investeringen en projecten waartoe het bestuur heeft besloten, toetst de raad aan de benoemde volkshuisvestelijke en financiële doelstellingen alsmede aan de risico s en de wijze waarop deze zijn beheerst, alvorens deze goed te keuren. Hetzelfde geldt voor een besluit om een verbinding aan te gaan. Resultaten van bestaande verbindingen vormen onderdeel van de reguliere rapportages van het bestuur en hebben de aandacht van de raad. 5

6 De wijze waarop het bestuur en de directeuren van de lokale woonbedrijven afspraken maken met hun gemeentebesturen, huurdersorganisaties en andere lokale stakeholders heeft eveneens de nodige aandacht van de raad. De raad bezoekt regelmatig de lokale bedrijven en heeft eens per jaar een projectendag, waarbij een aantal lokale bedrijven zichzelf, hun activiteiten en hun projecten presenteren. Dit zelfde geldt voor de wijze waarop het bestuur vorm geeft aan het personeelsbeleid, onder meer door regelmatig contact met de Ondernemingsraad van Vestia. De raad bespreekt de reguliere en bijzondere rapportages van het Centraal Fonds Volkshuisvesting en de jaarlijkse prestatie- en oordeelsbrief van de minister van Wonen, Wijken en Integratie met het bestuur. De raad baseert haar oordeelsvorming mede op basis van informatie over de werkzaamheden van Vestia, die zij verkrijgt uit externe bronnen, bijvoorbeeld uit de netwerken van de individuele leden. De raad heeft zich reeds in 2008 uitgebreid laten informeren over de gevolgen van de kredietcrisis en recessie voor Vestia. De conclusie luidde dat Vestia zich voldoende heeft voorbereid op de kredietcrisis door in een vroegtijdig stadium de nodige financiering aan te trekken. Het actief treasurybeleid heeft er in 2009 zelfs toe geleid dat Vestia nipt de C-status van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) heeft verkregen. Oorzaak hiervan is niet het achterblijven van de voorgenomen onrendabele investeringen, deze blijven ondanks de crisis op peil, maar een toename van het volkshuisvestelijk vermogen met bijna 800 miljoen in Vestia wil het overschot inzetten door intensivering van de investeringen, aankopen van huurwoningen van andere corporaties en een eventuele fusie met financieel zwakke corporaties. De gevolgen van de recessie zijn beperkt gebleven. De toename van de huurachterstanden is uitgebleven. Wel merkt Vestia dat potentiële kopers moeite hebben om de benodigde woonlasten op te brengen. De verkoop van nieuwe en bestaande koopwoningen is hierdoor achtergebleven bij de verwachtingen. Vestia heeft in verband hiermee adequate maatregelen genomen. Zo zijn bij een aantal complexen onverkochte woningen omgezet in huurwoningen. De dalende inflatie heeft, door de koppeling van de huurstijging aan de inflatie, lagere huurinkomsten tot gevolg. Anderzijds heeft de recessie een gunstig effect op de bedrijfslasten en dan met name op de lonen en salarissen en op de onderhoudsuitgaven. Ook zijn de aanbestedingen bij projecten belangrijk gunstiger uitgepakt. Ten slotte is de raad in 2009 opgetreden als adviseur van bestuur en directie bij het vormgeven van strategisch beleid, prestatieafspraken met gemeenten en samenwerking met collegacorporaties bij onder meer de woonruimteverdeling in een ongedeelde regio en bij de landelijke ontwikkelingen zoals de 40-wijkenproblematiek in relatie tot de bijzondere projectsteun, de integrale VPB en de wijze waarop de minister van WWI voornemens is de ordening te vernieuwen. Zelfevaluatie Begin 2010 heeft de raad aan de hand van een uitgebreide vragenlijst stilgestaan bij het eigen functioneren in Besproken is of iedere commissaris voldoende ter zake kundig is, voldoende inbreng heeft, of de rol van de voorzitter voldoende is ingevuld, of de vergaderingen inhoudelijk van het juiste niveau zijn, van voldoende frequentie en voldoende voorbereid. De raad heeft geëvalueerd of de schriftelijke en mondelinge financiële informatievoorzieningen en de informatievoorziening van de volkshuisvestelijke aspecten van voldoende niveau zijn. Ditzelfde geldt voor de informatie over de strategische doelstellingen en behaalde resultaten. Voorts heeft de raad zich de vraag gesteld of zij voldoende inzicht heeft in de besturings- en beheersingsmechanismen, de interne controle, de cultuur en de integriteitregels bij Vestia. De raad heeft zich de vraag gesteld of zij voldoende inzicht heeft in en kennis heeft van het 6

7 financiële beleid en uitkomsten, en het beleid en resultaten van de treasury. Ditzelfde geldt voor het inzicht in de volkshuisvestelijke prestaties en de tevredenheid van de klanten van Vestia. Ten aanzien van de relatie van de raad en het bestuur heeft de raad zich de vraag gesteld of de wijze waarop de raad toezicht uitoefent op het bestuur en de corporatie van voldoende niveau is, of de relatie raad bestuur passend, te afstandelijk of juist niet afstandelijk genoeg is en of alle disciplines binnen de raad voldoende zijn ingevuld. De rol van de raad als klankbord voor het bestuur vormde eveneens onderdeel van de evaluatie. De raad is tot de volgende conclusies en verbeterpunten gekomen. De raad is positief over de organisatie, de rol van de deelnemers binnen de raad, de inbreng en de verdeling van de aandachtsgebieden. De leden zijn behoorlijk complementair aan elkaar. De punten van de vragenlijst zijn over het algemeen positief beantwoord. Werving en selectie De leden van de raad zijn benoemd op grond van actuele profielen en voeren hun taken uit conform de aanbevelingen van de commissie Glasz. Naast het gestelde over het functioneren van de raad in de statuten van Vestia, beschikt de raad over een reglement en over actuele functieprofielen. De rol en de positie van de raad zijn jaarlijks onderwerp van gesprek. De raad is aan de hand van actuele profielschetsen samengesteld en daardoor berekend op haar brede taakopvatting. Twee leden zijn benoemd op bindende voordracht van de huurdersorganisaties en één lid is benoemd op bindende voordracht van de Ondernemingsraad van Vestia In de vergadering van november is de heer Dijkhuizen na consultatie door de voorzitter van de leden, herbenoemd voor een periode van 4 jaar vanaf 1 januari De maximale zittingstermijn van de heer Van Genugten liep per 31 december 2009 af. De huurdersorganisaties in Haaglanden is gevraagd een bindende voordracht te doen voor een nieuw raadslid. Integriteit In het reglement van de raad zijn regels opgenomen voor mogelijke belangenverstrengeling van het bestuur en leden van de raad. In de taakomschrijving van de directeur Financiën & Control is expliciet opgenomen dat hij tot taak heeft bij de voorzitter van de raad van commissarissen mogelijk belangenverstrengeling van het bestuur te melden. De externe accountant heeft kennisgenomen van de maatregelen om de frauderisico s te beperken. De accountant heeft deze set van maatregelen als adequaat gekwalificeerd. De raad heeft kennisgenomen van de integriteitcode die binnen Vestia vanaf medio 2006 van kracht is. Vestia heeft in 2009 een Klokkenluiderregeling vastgesteld en de raad heeft het besluit van het bestuur hieromtrent, goedgekeurd. Er hebben zich in 2009 geen transacties voorgedaan, waarbij sprake was van tegengestelde belangen. Het reglement van de raad is op dit punt in 2009 nageleefd. De raad is van mening dat de leden van de raad in 2009 onafhankelijk hun taken hebben kunnen uitvoeren en hebben uitgevoerd. 7

8 Samenstelling raad van commissarissen in 2009 Lid raad van commissarissen S. Kolthek Voorzitter mr J.S.M. Lugte Secretaris R.T.M. van Genugten Lid A.N.C. Hoekman Lid N.M. Dijkhuizen Lid M/V Geb. jaar Benoemd In Zittingsperiode tot Commissie Lidmaatschap M Kernraad M Kernraad M M M De heer Van Genugten is op 31 december 2009 afgetreden en de heer Dijkhuizen is herbenoemd tot 1 januari Hoofd- en nevenfuncties leden raad van commissarissen Lid raad van commissarissen S. Kolthek Voorzitter mr J.S.M. Lugte Secretaris R.T.M. van Genugten Lid A.N.C. Hoekman Lid Hoofdfunctie Nevenfunctie Zelfstandig Consultant Commissaris Groothandelsgebouwen N.V., Rotterdam Voorzitter Stichting Architectuur Instituut Rotterdam (AIR) Lid Raad van Toezicht Berlage Instituut, Rotterdam Adviseur Kunst en Bedrijf b.v., Amsterdam Voorzitter Van der Leeuwkring, Rotterdam Directeur Stadstoezicht Gemeente Rotterdam Beleidsadviseur Woonbond Manager Facilitaire Dienstverlening, Laurens wonen diensten en zorg Voorzitter raad van Commissarissen van de Stichting Woonformatie Ypenburg Parttime-docent Koninklijke NIVRA Lid Raad van Commissarissen Woningstichting De Key Lid Raad van Toezicht Stichting Onderwijsgroep Galilei Voorzitter Raad van Bestuur Stichting Service Bureau Ouderen Hellevoetsluis N.M. Dijkhuizen Lid Lid Bestuur Stichting Viering Gedenkdagen Scheveningen Voorzitter Stichting Heelweg Parttime-docent Luzac Lid raad van commissarissen Woonpartners Helmond. Lid raad van toezicht Stichting Scholengemeenschap Zuid-West 8

9 De heer Hoekman is benoemd op voordracht van de huurdersorganisaties. De heer Lugte is benoemd op voordracht van de ondernemingsraad. Het vervullen van de vacature, ontstaan door het aftreden van de heer Van Genugten, geschiedt eveneens op voordracht van de huurdersorganisaties. Belangrijke besluiten/goedkeuringen De raad heeft in 2009 de volgende besluiten genomen dan wel goedkeuringen verleend. Op 26 mei 2009 heeft de raad het volkshuisvestingsverslag, het jaarverslag en de jaarrekening 2008 goedgekeurd. Op 24 juni 2009 heeft de raad het besluit van het bestuur om een Klokkenluiderregeling vast te stellen, goedgekeurd. Op 9 september 2009 heeft de raad het projectdocument Zuiderspoor te Rotterdam, goedgekeurd. Op 18 november 2009 heeft de raad de begroting 2009 en meerjarenraming goedgekeurd. Op 18 november 2009 heeft de raad het investeringsdocument Unielocatie Zuiderpark te Rotterdam, goedgekeurd. Op 18 november 2009 heeft de raad de deelname aan de Coöperatie De Kleine Loods te Den Haag, goedgekeurd. Op 18 november 2009 heeft de raad besloten tot herbenoeming van de heer Dijkhuizen als lid van de raad van commissarissen voor een periode van 4 jaar van 1 januari 2010 tot en met 31 december Bestuursvergoeding en vergoeding leden raad van commissarissen In het kader van de 'wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens' dient ook de bestuursbeloning openbaar te worden gemaakt. De beloning van het bestuur van Vestia bedraagt conform de definitie van de wet (2008: ), bestaande uit het belastbaar loon van (2008: ) en een bijdrage in de voorzieningen voor toekomstig loon van (2008: ). De vergoeding van de leden van de raad van commissarissen in 2009 bedraagt in totaal (2008: ). De vergoedingen voor de bestuurder en de raad zijn beperkt aangepast, analoog aan de stijging van de CAO Voorzitter Secretaris Lid Inhoudelijk verslag De raad is in 2009 vijf keer bijeengekomen. De raad heeft in februari 2009 vergaderd in Naaldwijk bij Vestia Westland. Mevrouw Van Rood, de bedrijfsdirecteur van dit Vestia-bedrijf heeft een inleiding verzorgd. Aan de orde kwamen onder meer de prestatieafspraken met de gemeente Westland, de productie in het Hoogeland en andere locaties en de overige activiteiten op het terrein van Wonen en Zorg, leefbaarheid en sponsering van lokale activiteiten op het gebied van welzijn. Bij de prestatieafspraken was en is er een spanningsveld tussen hetgeen de lokale politiek wil en hetgeen er vanuit regionaal verband wenselijk is. De lokale politiek zit veel meer op de lijn van Westland voor de 9

10 Westlanders en wil vooral bouwen voor starters en ouderen uit het Westland zelf en minder voor lagere inkomens uit Den Haag in het kader van de ongedeelde regio. Ook bij de woonruimteverdeling (één systematiek binnen Haaglanden), heeft de lokale politiek haar reserves. De raad heeft hier kennis van genomen. De raad heeft uitgebreid stilgestaan bij het treasuryverslag van Vestia. In het verslag zelf is een verantwoording van het gevoerde beleid opgenomen en zijn de resultaten afgezet tegen verschillende benchmarks. Het jaar 2009 was in alle opzichten extreem. Er vielen plotseling een aantal banken om en het vertrouwen was in de financiële sector op een gegeven moment volledig weg. De rente daalde formeel sterk, maar dat is slechts schijn, omdat de opslagen fors hoger werden. Door de plotselinge daling van de olieprijs kwamen nog meer bedrijven in grote financiële problemen. Vestia kon snel reageren op de gewijzigde omstandigheden. Zo heeft Vestia vroegtijdig geld aangetrokken en bij de aankoop van derivaten bij banken is tegelijkertijd een kasgeldfaciliteit opgenomen van 50 miljoen per bank tegen gunstige voorwaarden. Vestia heeft tijdig de kasgeldfaciliteiten maximaal benut in een tijd waarin geld heel schaars was en de opslag op de euribor opliep tot meer dan 150 basispunten. Vestia bezit voldoende financieringsmiddelen voor extra investeringen. De rente op de uitstaande leningen is inmiddels ruim 0,6 procent lager ten opzichte van hetgeen in de sector gebruikelijk is en dit kan nog oplopen. Dit leidt tot een besparing van 30 miljoen per jaar en is reeds verwerkt in de meerjarenbegroting. De raad heeft gevraagd naar de risico's bij de derivaten en de beleggingen. Het bestuur heeft aangegeven dat de risico's beheersbaar zijn. Zo moet de rente dalen naar -3 procent, alvorens Vestia in liquiditeitsproblemen komt. Bij de obligaties, anders dan staatsobligaties ligt dit anders. Door het ontbreken van handel is waardebepaling lastig. Renteen aflossing lopen nog gewoon door. De raad heeft, mede op grond van de opvatting van de accountant terzake, haar vertrouwen uitgesproken als het gaat om het in control zijn van Vestia op het gebeid van de treasury. Het bestuur heeft aangegeven de accountant te vragen dit jaar expliciet aandacht te schenken aan het treasurybeleid van Vestia door middel van extra gerichte onderzoeken. De raad heeft Vestia gecomplimenteerd met het behaalde resultaat en met het verslag. Tijdens dezelfde vergadering heeft de raad kennis genomen van de voorlopige financiële uitkomsten Deze komen 2 tot 3 miljoen lager uit dan de begroting door tegenvallende verkoopopbrengsten bestaande en nieuwe woningen. In Haaglanden zijn de verkopen nieuwe woningen wisselend en in Rotterdam slecht. De raad heeft hier kennis van genomen. De raad heeft in dezelfde vergadering stilgestaan bij het huurbeleid in Met tevredenheid heeft de raad kennisgenomen van het oordeel van de minister van WWI over het presteren in 2007 en heeft het bestuur gevraagd het onderwerp visitatie apart te agenderen. De raad heeft kennis genomen van het voorlopige standpunt omtrent de VSO2 in het kader van de vennootschapsbelasting. Ten aanzien van de mogelijke aankoop van gronden en huurwoningen van andere corporaties heeft de raad aangegeven dat hiervoor binnen Vestia voldoende checks en balances aanwezig zijn. Naast de bestuurder zijn ook andere directeuren nauw bij de besluitvorming betrokken. In aanwezigheid van de accountant heeft de raad zich in mei uitgebreid gebogen over het volkshuisvestingsverslag, het jaarverslag, en de jaarrekening De accountant heeft aangegeven dat hij een goedkeurende verklaring heeft afgegeven. De accountant heeft extra aandacht geschonken aan zaken die momenteel politiek/maatschappelijk relevant zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om de beloning bestuurder, aankoop onroerend goed, frauderisico's en derivaten. Vestia voert op dat laatste punt een actief beleid. De ontwikkeling van de negatieve marktwaarde per 31 december 2008 heeft extra aandacht gekregen, evenals gebruikte 10

11 mogelijkheid in de regelgeving om deze buiten de winst- en verliesrekening te houden. Inmiddels is de rente weer fors gestegen en dat zou wederom leiden tot aanzienlijke winsten in De accountant heeft bevestigd dat de derivaten zijn afgesloten om toekomstige renterisico's af te dekken en zijn gerelateerd aan verwachte kasstromen samenhangend met toekomstige herfinancieringen en investeringen. Bij de obligaties in het Fonds Oppenheim heeft een afwaardering plaatsgevonden van 15 miljoen. Ook heeft een afwaardering plaatsgevonden van nieuwe koopwoningen, die nog niet zijn verkocht. Bij de afwaardering is rekening gehouden met het feit dat Vestia de woningen kan verhuren en later alsnog kan verkopen. De raad heeft gevraagd naar de achtergronden van de aankoop van het HAKA-pand en het bestuur heeft deze toegelicht. De accountant heeft aangegeven dat Vestia prima scoort als het gaat om de beheersing van de bedrijfslasten. De fiscale positie is omgeven met onzekerheden. De grootste onzekerheid heeft betrekking op het verschil tussen onderhoud en verbetering. In de managementletter heeft de accountant een aantal verbeterpunten opgenomen. De bestuurder heeft aangegeven dat deze de aandacht hebben en de accountant verzocht komend jaar hier expliciet aandacht aan te geven. De raad heeft dit ter kennisname aangenomen. In dezelfde vergadering heeft de raad kennis genomen van de notitie Duurzaamheid bestaande bouw en het verantwoordingsverslag 2008, expliciet bedoeld voor stakeholders en van de managementrapportage 4e kwartaal 2008 en de 1e resultaten 1e kwartaal 2009, alsmede het standpunt van Vestia omtrent visitatie. Verder heeft het bestuur de raad op de hoogte gesteld omtrent de voorwaarden van Vestia bij een eventuele fusie met het noodlijdende SGBB en de overwegingen om de VSO2 toch te tekenen. In juni heeft de raad de managementrapportage 1e kwartaal besproken. De verkoopopbrengsten staan onder druk en bij huurincasso houdt Vestia scherp de vinger aan de pols. Er is een externe vacaturestop ingesteld, na bespreking met de Ondernemingsraad. Het aantal mutaties neemt licht af en bij projectontwikkeling zien we minder werk, dat we op tijd hebben opgevuld door extra inzet op maatschappelijk onroerend goed. Vestia heeft over de opgave in Parkstad/Afrikaanderwijk overeenstemming bereikt met de gemeente Rotterdam. In dezelfde vergadering heeft de raad uitgebreid stilgestaan bij het integriteitbeleid van Vestia en is de Klokkenluiderregeling goedgekeurd. De raad heeft de brief van de minister WWI over de toekomst corporatiebestel en de reactie van Vestia daarop besproken. Op dezelfde dag heeft de raad een bezoek gebracht aan Ceres projecten alwaar een drietal maquettes voor het Sportquadrant Zuiderpark in Den Haag zijn besproken. Vervolgens is een bezoek gebracht aan de Zeewaterwarmtecentrale in Scheveningen. Deze verwarmt de nieuwbouw in Duindorp, een wijk die voorheen behoorde tot de 54 aandachtswijken en nu grotendeels is geherstructureerd. Vervolgens is een bezoek gebracht aan de krachtwijken Den Haag Zuidwest. Na een inleiding door mevrouw Jansen, bedrijfsdirecteur Vestia Den Haag Zuid- West is een bezoek gebracht aan de nieuwbouw in de Raden, de bestaande bouw in de Oorden en is uitgebreid stilgestaan bij de inspanningen van Vestia bij de Otterrade, een flat met particuliere eigenaren, waarin het noodzakelijk onderhoud volstrekt onvoldoende van de grond kwam. Met hulp van de gemeente en Vestia is de schil van het complex gerenoveerd, de VVE geactiveerd en het sociaal beheer op poten gezet. De eerste resultaten zijn bemoedigend. De raad is onder de indruk van de inspanningen en het bereikte resultaat. In september heeft de raad vergaderd bij Vestia Den Haag Zuid-Oost. De heer Van Eijkeren, bedrijfsdirecteur van Vestia Den Haag Zuid-Oost, heeft de voornaamste opgaven toegelicht. De afgelopen jaren en de komende twee jaar levert Den Haag Zuid-Oost circa woningen op. Het gaat niet alleen om reguliere woningen maar ook om specifieke producten als het Strijkijzer en Bink 36, het voormalige bedrijfsgebouw van KPN aan de Binckhorst. Vooral de specifieke 11

12 producten leiden ertoe dat de overstap van een beheerorganisatie naar een projectorganisatie voor de hand lag. Vestia Den Haag Zuid-Oost gaat zich steeds meer richten op maatschappelijk onroerend goed. Onder meer de oude Brandweerkazerne (tijdelijke bedrijfshuisvesting startende bedrijven), Brede school Moerwijk, Sportkwadrant Zuiderpark, ontwikkeling school/buurthuis in Mariahoeve. Dit heeft gevolgen voor de organisatie en de cultuur. Van traditionele afdelingen naar een procesgerichte benadering met collectieve verantwoordelijkheden en procesverantwoordelijkheden. Kenmerken zijn het bewustzijn om over de afdelingsgrenzen heen te kijken, het helder vastleggen van verantwoordelijkheden en heldere prestatieafspraken, een ondersteunende werkhouding een efficiënte en effectieve samenwerking. Verder is Vestia Den Haag Zuid-Oost bewust bezig met wat de heer Van Eijkeren noemt het Servicelevel. Voorbeelden zijn het bieden van de mogelijkheid reparaties te laten uitvoeren tot uur, internet als communicatieplatform, van reageren naar adviseren en beeldtaal. Beide ontwikkelingen vergen vooral een cultuuromslag binnen het bedrijf. Tijdens dezelfde vergadering zijn de ontwikkelingen rond Bonaire en de SGBB besproken en is ingegaan op de stand van zaken Hagalocatie en Sportkwadrant Zuiderpark in Den Haag, de bemoeienis van Vestia bij de aanpak van Carnisse in Rotterdam en de noodzaak om vanaf volgend jaar een nieuwe accountant te kiezen. Verder zijn uitgebreid besproken het prodoc Zuiderspoor in Rotterdam, de managementrapportage 2e kwartaal, het continuïteitsoordeel Centraal Fonds Volkshuisvesting. Bij de beleidsmatige ontwikkelingen is ingegaan op de investeringen in de krachtwijken en de onzekerheid omtrent de bijzondere projectsteun de komende jaren en de verschenen brief met jurisprudentie omtrent het werkterrein van corporaties. In de vergadering van november heeft de raad de begroting voor 2009 en volgende jaren besproken met het bestuur. Aan de orde kwamen de vraag of de omslag van sloop en nieuwbouw naar renovatie structureel of incidenteel is (deels incidenteel, maar deels ook structureel) en de toename van de huuropbrengsten met 45 procent in de meerjarenperiode. Naast het effect van de reguliere huurverhoging heeft de toename vooral te maken met nieuwbouw van huurwoningen en vooral ook van maatschappelijk onroerend goed. Verder keurde de raad het investeringsdocument Unielocatie Zuiderpark goed en keurde de verbinding Coöperatie De Kleine Loods eveneens goed. Verder kwam de herbenoeming van de heer Dijkhuizen aan de orde, de procedure keuze nieuwe accountant en het verzoek aan de huurdersorganisaties voor een bindende voordracht vacature lid van de raad. Tijdens dezelfde vergadering is de derde kwartaalrapportage besproken. De raad heeft met instemming kennisgenomen van de zienswijze minister WWI over het presteren 2009, het Solvabiliteitsoordeel 2009 van het CFV. Bij het rapport Corporatie in Perspectief van het CFV constateerde de raad dat Vestia op diverse items, waaronder de bedrijfslasten en de rentelasten alsmede de realisatie-index goed scoort, des te meer omdat Vestia binnen de referentiegroep ook zelf nog eens fors meetelt. De raad heeft eveneens kennis genomen van de aparte rapportages van de accountant over het Oppenheim Fonds en de Hedgeaccounting. De raad concludeerde naar aanleiding van deze laatste rapportage dat Vestia zich aan het treasurystatuut heeft gehouden en handelt in lijn met de financieringsbehoefte voor herfinancieringen en het investeringsprogramma. De raad heeft kennis genomen van de aankoop van nieuwbouwwoningen van ABB in Pijnacker-Nootdorp en de toezegging van een tweetal ontwikkellocaties door de gemeente, welke hiermee samenhangt. 12

13 De raad is van mening dat Vestia, zowel op het terrein van de bedrijfsvoering en treasury als bij het volkshuisvestelijk presteren, in het verslagjaar 2009 het uitstekend heeft gedaan. S. Kolthek Voorzitter raad van commissarissen 13

14 Personeel & Organisatie In onderstaand organigram zijn de 17 Vestia-bedrijven weergegeven. Het gaat om 13 lokale woonbedrijven en 4 vakbedrijven. 14

15 Recessie, innovatie en externe vacaturestop Veel ondernemingen zijn in 2009 door de economische recessie genoodzaakt geweest stringente kostenreducties door te voeren, waaronder forse inkrimping van het aantal arbeidsplaatsen. Voor Vestia was dit minder van toepassing. Vestia beschikt over een stevige vermogenspositie en daarnaast heeft Vestia geen last van vraaguitval. Vestia heeft aan de inkomstenkant beperkte gevolgen van de recessie ondervonden. Het gaat daarbij om: een (zeer beperkte) stijging van de inkomsten omdat de politiek de huurstijging beperkt wilde houden, een toenemende druk op de huurincasso en een stagnerende verkoop van nieuwbouw. Vestia heeft de recessie echter ook als kans gezien door met name op het gebied van de bedrijfsvoering in 2009 nieuwe stappen te zetten om te innoveren. Ervaringen met eerdere recessies hebben namelijk laten zien dat ondernemingen, die tijdens een recessie nog (financiële) ruimte hebben of kunnen vrijmaken om hun bedrijfsvoering te innoveren, sterker uit een recessie tevoorschijn komen. Om innovatieprojecten te kunnen financieren is in 2009 o.a. een selectieve vacaturestop ingesteld die we medio 2010 beëindigen. De vacaturestop heeft bij de Vestia-bedrijven geleid tot een groot improvisatievermogen. Met creatieve oplossingen, verdere samenwerking binnen en tussen de bedrijven en niet in de laatste plaats de bereidheid van medewerkers om in gaten te springen zijn de problemen binnen de perken gebleven. Daarnaast hebben ook de goede werking van de interne arbeidsmarkt, het toestaan van externe werving als daar een goede onderbouwing voor was en het inzetten van uitzendkrachten bijgedragen aan het waarborgen van de continuïteit. Een innovatieteam bestaande uit drie leden van het Directieteam heeft, na een uitgebreide analyse, voorstellen gedaan voor innovatieprojecten die we inmiddels ten uitvoer brengen of op de rol staan. Het gaat dan bijvoorbeeld om: evalueren of we bepaalde activiteiten kunnen beëindigen of minder intensief kunnen uitvoeren, kennisdeling en kennisontwikkeling bij medewerkers, verder uitnutten van ICT-toepassingen, introduceren andere werkwijzen, e.d. Het traject loopt nog en de komende jaren gaan we de voordelen innen. Klokkenluidersregeling Vanaf 2005 is het onderwerp integriteit binnen Vestia een terugkerend thema. De afgelopen jaren is dat ingevuld door: (1) het in samenwerking met de Vestia-medewerkers ontwikkelen van de gereedschapskist De kunst van het kiezen ; (2) de vaststelling van het integriteitsprotocol; (3) de discussies binnen de Vestia-bedrijven over het thema integriteit; (4) de vaststelling (na overleg met de betrokken medewerkers) van competenties voor de diverse Vestia-functies waarbij de competentie integriteit veelvuldig een rol speelde en (5) de verankering van het thema integriteit in onze merkwaarden (BIPO). In 2009 heeft Vestia een klokkenluidersregeling vastgesteld, inmiddels een algemeen aanvaarde professionele norm om medewerkers de mogelijkheid te geven (vermeende) misstanden aan de kaak te stellen. Sturingsmodel In vervolg op de discussies, die in 2008 met de MT s van de Vestia-bedrijven zijn gevoerd over het sturingsmodel van Vestia, is in 2009 op het niveau van de bedrijfsdirecteuren een integrale evaluatie uitgevoerd. Die bestond uit een startnotitie waarin suggesties waren opgenomen om te waarborgen dat de balans in de organisatie tussen begrippenparen eenheid in verscheidenheid en vrijheid in gebondenheid gewaarborgd blijft. Vervolgens hebben de 15

16 bedrijfsdirecteuren daar op individueel niveau op gereageerd en op basis van de resultaten daarvan is een slotdiscussie in het DT gevoerd. Het sturingsmodel kan bij de bedrijfsdirecteuren van Vestia nog immer op unanieme steun rekenen. Het belangrijkste aandachtspunt blijft ervoor te zorgen dat, naast de verzakelijking die de laatste jaren is ingezet, er voldoende aandacht blijft bestaan voor de relationele aspecten zoals: onderling vertrouwen en respect. Mexicaanse Griep Op het terrein van de verzuimpreventie is het jaar 2009, zoals bij veel ondernemingen, bijzondere aandacht besteed aan het voorkomen van de verspreiding van de Mexicaanse griep. Aansluitend bij overheidsmaatregelen die betrekking hadden op de vaccinatie is binnen Vestia vooral ingezet op het bevorderen van hygiënische maatregelen. Zowel op het niveau van de medewerker (praktische tips) als op bedrijfsniveau (b.v. beschikbaar stellen van een preventiepakket per medewerker, geïntensiveerde schoonmaak) zijn maatregelen getroffen. Met de kennis van nu kunnen we stellen dat de gevolgen van de Mexicaanse griep voor Vestia relatief beperkt zijn geweest. Regulier P&O-werk De aandacht op P&O-terrein ging in 2009 verder onder meer naar de beheersing en preventie van het ziekteverzuim, conflictbemiddeling en de verdere ontwikkeling van een P&O-monitor met stuur- en kengetallen. Daarnaast was er uiteraard het reguliere werk zoals werving en selectie, indiensttreding, arbeidsvoorwaarden, formatiezaken, opleiding en de P-begroting. Realisatie 2009 Realisatie 2008 Gemiddelde leeftijd medewerkers 43,4 jaar 43,3 jaar Ziekteverzuim 4,9 % 4,4 % Kwaliteitsmetingen USP/Telan De uitkomsten van de continue meting van de klantprocessen door USP (norm 7,5), USP klanttevredenheid woning, woonomgeving en (dagelijks) onderhoud (norm 7,5) en telefonische bereikbaarheid door Telan (norm 7,0) zijn als volgt. De USP-score klanttevredenheid is in 2009 uitgekomen op de norm van 7,5 en betekent een lichte stijging ten opzichte van 2008 (7,3). Met name de communicatie bij groot onderhoud is verbeterd. De USP-score klanttevredenheid woning, woonomgeving en (dagelijks) onderhoud bleef onder de norm. Deze hebben we in 2008 voor het eerst gemeten. De klanttevredenheid woning scoorde 7,4 (2008 7,3), de woonomgeving 6,8 (2008 6,6) en het (dagelijks) onderhoud 6,6 (2008 eveneens 6,6). Dit is nog ver af van de norm. We gaan daar in 2010 extra aandacht aan schenken en bespreken de aanpak van verbeteringen in de woonomgeving met de gemeente of deelgemeente. De telefonische bereikbaarheid is in 2009 iets gedaald ten opzichte van 2008, maar bevindt zich nog steeds ruim boven de norm van 7,0. Het gemiddelde Vestia-breed in 2009 is uitgekomen op 7,6 (2008 7,7). 16

17 ICT-ontwikkelingen Het jaar 2009 staat voor wat betreft de ICT-ontwikkelingen in het teken van een verdere professionalisering. Dit vertaalt zich met name in het verankeren van alle beheeractiviteiten in de reguliere bedrijfsvoering. Toch leggen de diverse ontwikkelingen binnen de ICT-applicaties een forse druk op de uitvoeringsorganisatie. De professionaliteit en de ontwikkelingssnelheid van de leveranciers gaat vaak niet zonder fouten. De kwetsbaarheid als gevolg van een beperkt aantal leveranciers van sectorale oplossingen noodzaakt de sector om gezamenlijke afspraken te maken over een referentiearchitectuur. Het programma Online Dienstverlening legt een groot beslag op de beschikbare organisatie. Eind 2009 is nog een kleine pauze ingebouwd om door middel van een aantal waarborgen zeker te stellen dat het beoogde doel ook gerealiseerd wordt. Ondernemingsraad In het verslagjaar heeft de bestuurder vijf maal formeel overleg gevoerd met de ondernemingsraad. Naast reguliere onderwerpen zoals de secundaire arbeidsvoorwaarden en het Arbo-beleid, zijn tal van andere onderwerpen aan de orde geweest. Het overleg verloopt in goede harmonie en levert vruchtbare resultaten op. 17

18 2. Volkshuisvestingsverslag In dit hoofdstuk legt de Vestia Groep verantwoording af over de geleverde prestaties op de zes verantwoordingsvelden van het Besluit beheer sociale huursector. De velden zijn: - het bij voorrang huisvesten van de doelgroep - het zorgdragen voor kwaliteit van de woongelegenheden - het betrekken van bewoners bij beleid en beheer - activiteiten op het gebied van leefbaarheid - het bijdragen aan wonen en zorg - het waarborgen van de financiële continuïteit - krachtwijken. Voorts zijn in dit hoofdstuk de overige werkzaamheden (paragraaf 7), een lijst van verbindingen (paragraaf 8) en een verklaring dat de Vestia Groep uitsluitend op het gebied van de volkshuisvesting werkzaam was (paragraaf 9), opgenomen Het bij voorrang huisvesten van de doelgroep Woonruimteverdeling algemeen Vestia Groep is een sociaal betrokken onderneming, die het beheren en ontwikkelen van een breed scala aan wonen gerelateerde diensten en producten als doelstelling heeft. Het huisvesten van lagere inkomensgroepen en doelgroepen van maatschappelijk herstel is een van de volkshuisvestelijke speerpunten van de Vestia Groep. Uitgangspunt daarbij is dat huurders zelf kunnen kiezen voor een woning. Op dit moment is de keuzevrijheid van huurders nog beperkt door de grote druk op de woningmarkt. Door nieuwbouw tracht Vestia deze druk te verminderen. Vestia is één van de gangmakers van de regionale woonruimteverdeling. Een ongedeelde stad in een ongedeelde regio is hierbij ons uitgangspunt. Het succesvolle model in Haaglanden wordt de komende tijd in de Stadsregio Rotterdam ingevoerd. Dit impliceert hogere slaagkansen voor lagere inkomens in de regiogemeenten en ruimere toegang voor middeninkomens in de centrale stad. Via een regionaal woningbouwscenario wordt dit ook via het vastgoed ondersteund. Het gaat om minder sloop/verkoop en meer sociale woningbouw in de regio met als contramal in de centrale stad: meer sloop/verkoop en meer duurdere woningbouw. Als doelstellingen heeft Vestia evenals voorgaande jaren, voor 2009 het volgende geformuleerd. - Percentage aan BBSH-doelgroep toegewezen woningen van totaal vrijkomend aanbod minimaal 70 procent - Percentage aan BBSH-doelgroep toegewezen woningen van vrijkomend aanbod tot aftoppingsgrens minimaal 80 procent - Percentage aan BBSH-doelgroep toegewezen nieuwbouwhuurwoningen tot de aftoppingsgrens minimaal 90 procent - Percentage aan jongeren (tot 27 jaar) toegewezen woningen minimaal 35 procent - Aantal toegewezen woningen aan de doelgroep van maatschappelijk herstel minimaal

19 Jongerenhuisvesting Jongeren hebben het niet altijd makkelijk op de woningmarkt. Wanneer Vestia de woningen verdeelt op basis van inschrijvingsduur en je je pas in mag schrijven vanaf je 18e verjaardag, dan ben je de eerste jaren daarna niet in het voordeel. Uit analyses bleek een jaar of vier geleden dat de slaagkansen van jongeren in veel gemeenten ver achterbleven bij die van andere groepen. Vestia verhuurde voor 2005 slechts rond de 20% van haar woningen aan jongeren onder de 27 jaar. In 2006 heeft Vestia haar beleid gewijzigd, gericht op een hoger percentage toewijzing aan jongeren. Als streefcijfer is toen 35% opgenomen voor Vestia als geheel; per woonbedrijf kan dit verschillen als gevolg van verschillen in de samenstelling van het woningbestand. Er zijn twee manieren om een hoger percentage te halen: enerzijds het toevoegen van nieuwbouw speciaal voor jongeren, anderzijds het toewijzen van meer bestaande woningen aan jongeren. Ook in de bestaande voorraad is het aanbod aan woningen voor jongeren vergroot. Sommige woonbedrijven hebben extra woningen voorzien van het label 'tot 27 jaar'. In enkele gevallen heeft een beleidsherziening geleid tot het aanwijzen van een complex tot jongerencomplex waar Vestia eerst aan sloop/nieuwbouw dacht. Ook waar sloop nog wel op de planning staat verhuren we in veel gevallen tijdelijk aan jongeren. Door al deze inspanningen laat het percentage toewijzingen aan jongeren een duidelijk stijgende lijn zien. In 2007 haalden we dit streven met 34% al bijna. In 2008 is de gestelde doelstelling ruimschoots gehaald. Van de verhuringen in 2008 (inclusief tijdelijke verhuur) zijn er woningen verhuurd aan jongeren tot 27 jaar (36,9%). In 2009 is het percentage, uitgekomen op 36 procent, dus net boven het streefpercentage. Begeleid wonen voor jongeren Vestia spant zich ook in voor jongeren die om een of andere reden niet goed zelfstandig kunnen wonen. Daarbij werkt Vestia nauw samen met verschillende welzijns- of onderwijsinstellingen. Zo heeft Vestia drie jaar geleden een samenwerkingsverband getekend met stichting Jeugdformaat, een instelling die in de regio Haaglanden actief is bij de opvang en begeleiding van jongeren die al dan niet tijdelijk niet meer thuis kunnen wonen. In 2009 heeft Vestia naast de zeven bestaande locaties twee nieuwe 'logeerhuizen' opgeleverd voor Jeugdformaat, in Ypenburg en in het Westland. Ook is in de wijk Escamp het project rond ambulante begeleiding van decentraal wonende jongeren gestart. Jeugdformaat en stichting JIT werken hier samen. Een oude groentewinkel bouwden we om tot steunpunt. In Rotterdam is na de Walenburgerweg, het Klooster en de Matrix een vierde jongeren-foyer gerealiseerd, de Zuiderster. In 30 duo-woningen bieden we aan zestig jongeren woonruimte met begeleiding vanuit stichting FlexusJeugdplein. Bijzonder aan het project Zuiderster is dat de ROC's Zadkine en Albeda de jongeren voordragen. Op die manier is het mogelijk om preventief te werken in de strijd tegen voortijdige schooluitval: als het schoolmaatschappelijk werk signaleert dat een jongere van school dreigt uit te vallen als gevolg van problemen thuis, dan kan een begeleide plek in de Zuiderster er toe bijdragen dat de jongere toch zijn of haar school kan afmaken. Huisvesting bijzondere doelgroepen In het verlengde van wonen en zorg is binnen Vestia ook maatschappelijk herstel een bedrijfsbreed aandachtspunt. Maatschappelijk herstel heeft veel raakvlakken met wonen en zorg. Het gaat om kwetsbare, maar tevens aandachtvragende groepen zoals dak- en thuislozen 19

20 en (ex)verslaafden. Kenmerkend zijn de meervoudige problemen van de doelgroep. Men kan (tijdelijk) niet zelfstandig functioneren op meerdere facetten van het leven. De oorzaken zijn uiteenlopend. Het kan samenhangen met een psychische of verstandelijke beperking, gevolg van een verslaving, maar ook mensen met tegenslag kunnen in een situatie raken waar zij op eigen kracht niet uitkomen. Vestia helpt deze doelgroep in het reguliere verhuurtraject en in speciaal opgezette woonprojecten. Met het beschikbaar stellen van bijna 210 woningen heeft Vestia in 2009 ruimschoots voldaan aan haar taakstelling in de betreffende gemeenten (norm minimaal 150). In 2008 lag dit aantal op 249, maar toen zijn een aantal nieuwe woonvoorzieningen voor deze doelgroep opgeleverd. In deze aantallen zijn asielzoekers/pardonners niet meegenomen. In 2009 ging het om 134 asielzoekers/pardonners en in 2008 om 136. In Rotterdam en Den Haag zet Vestia zich in voor de uitwerking van het Plan Maatschappelijke Opvang van de G4, dat als resultaat moet hebben een daadwerkelijke vermindering van de omvang van de dak- en thuislozen in de grote steden. Het is de bedoeling dat we een aantal nieuwe voorzieningen aanbieden, zodat een keten ontstaat met goede doorstroommogelijkheden en cliënten snel naar hun maximale niveau van zelfstandigheid worden geleid. In Den Haag lopen met iedere corporatie afspraken over inzet voor enkele doelgroepen (Vestia neemt al jaren de GGZ-geïndiceerde doelgroep voor haar rekening). De ambitie van Rotterdam is (onder meer) 30 nieuwe voorzieningen te realiseren, die we evenwichtig spreiden over alle deelgemeenten. Preventie huisuitzettingen Het beleid van Vestia is om al bij een kleine huurachterstand persoonlijk contact met de bewoner te zoeken. In alle fasen van het traject is het beleid een combinatie van de helpende hand bieden en duidelijkheid. De huur moet wel betaald worden. De aanpak van betalingsachterstanden is geen gemakkelijk traject. Vaak is sprake van grote, complexe schulden en tal van andere problemen. Mensen zijn in eerste instantie geneigd de problemen te ontkennen en denken dat het wel goed komt. Pas in het laatste stadium, als het ontruimingsvonnis er is, beseft men de ernst van de situatie. Het beleid van Vestia is er op gericht mensen met achterstand zo snel mogelijk te bewegen een betalingsregeling te treffen en zo nodig hulp te accepteren, zowel op financieel als op maatschappelijk gebied. Dit vraagt om een goede en snel werkende achtervang van hulpverlening zonder wachtlijsten. Om zo n achtervang te realiseren is een goed samenspel nodig tussen corporaties en gemeentelijke instanties, met name de Gemeentelijke Kredietbank, de Sociale Diensten en andere op dit terrein werkzame instellingen. In Den Haag, Rotterdam, Delft en Zoetermeer zijn convenanten afgesloten om de samenwerking te structureren of te verbeteren In 2009 heeft het beleid zijn vruchten afgeworpen. In 2009 zijn er 307 ontruimingen geweest tegen 379 in Een daling van bijna 20 procent. Woonfraude Indien onrechtmatige bewoning bekend is, onderneemt Vestia actie met behulp van wettelijke mogelijkheden. De actie van Vestia beperkt zich in principe tot de woning waarop de melding/klacht betrekking heeft. Wanneer er duidelijke aanleidingen zijn, bijvoorbeeld als er uit een complex met enige regelmaat signalen komen van overlast of andere onrechtmatigheden, kunnen we een heel complex of hele straat onderzoeken. Bij straat- of complexgewijze aanpak maken we aan de huurders duidelijk dat het in het belang van de leefbaarheid is, dat er duidelijke aanleidingen zijn in relatie tot onze rol als verhuurder en dat huurders die te goeder 20