mens en milieu mens en natuur b i o d o e n.n l > biologie > natuur en milieu > mens en milieu

Transcriptie

1 mens en milieu mens en natuur b i o d o e n.n l > biologie > natuur en milieu > mens en milieu Voer in de onderstaande tekeningen één ruilverkaveling uit in die gunstig is voor de boerenbedrijven en voer één ruilverkaveling uit die gunstig is voor het milieu. werkblad bij de instaptoets natuur, landschap en water opdracht 1 Hieronder is de perceelverdeling van drie boerenbedrijven te zien vóór de ruilverkaveling:

2 opdracht 2 In de onderstaande afbeelding is een deel van het stroomgebied van de IJssel afgebeeld. Verander het stroomgebied van de IJssel in onderstaande afbeelding zodanig dat het gebied wordt teruggegeven aan het water. De dorpen die langs de IJssel liggen mogen echter geen overstromingsrisico lopen. Vul de legenda aan met de nieuwe typen gebieden die door de aanpassingen zullen ontstaan.

3 opdracht 3 Hieronder zijn twee verschillende soorten melkveehouderijen afgebeeld. In het ene bedrijf staan de koeien `s zomers op het land en eten ze `s winters kuilgras. Het kuilgras is gehooid van het grasland waar de koeien `s zomers grazen. Het andere bedrijf heeft de koeien `s zomers en `s winters op stal staan. De koeien eten krachtvoer en de mest van de koeien wordt uitgereden op grasland waar geen koeien grazen. De melk die beide koeien produceren wordt afgevoerd. De koeien worden dagelijks gemolken en de melk wordt verwerkt in een melkfabriek. Geef aan waarom door het afvoeren van melk voedingsstoffen aan de melkveehouderij worden onttrokken. melkveehouderij 1: opdracht 4 Hieronder zijn de voedselrelaties van een koe uit melkveehouderij 1 en een koe uit melkveehouderij 2 afgebeeld. Maak de voedselrelaties in de afbeeldingen af door in de juiste vakjes gras, krachtvoer en schimmels en bacteriën te tekenen. melkveehouderij 1: melkveehouderij 2: melkveehouderij 2:

4 opdracht 5 Hieronder is het Heckrund afgebeeld. Het Heckrund is een afstammeling van van de Oeros. De Oeros leefde vroeger in de Europese bossen maar is nu uitgestorven. Het Heckrund lijkt veel op de Oeros omdat het Heckrund is ontstaan door terugkruisingen van allerlei soorten runderen. Het Heckrund is als het ware een door mensen teruggekweekte Oeros. Leid uit de standplaats van de verschillende planten af of deze planten in een voedselrijk of voedselarm gebied voorkomen. Teken met behulp van symbooltjes (zie legenda op de volgende pagina) de planten op de juiste plek in het leefgebied van een van beide dieren. Sommige planten kunnen zowel in het leefgebied van de koe als in het leefgebied van het Heckrund voorkomen. Heckrund Op de volgende pagina zijn de leefgebieden van een koe en het Heckrund naast elkaar afgebeeld. In het leefgebied van de koe wordt regelmatig mest uitgereden. Het leefgebied van het Heckrund is een voedselarm duinbos. Zoek de volgende planten op in het fotoherbarium Pijlkruid, Breedbladige Wespenorchis, Klein hoefblad, Herik, Wilde Narcis, Valse salie, Tongvaren, Look -zonder-look en Smalle wikke. fotoherbarium Pijlkruid Breedbladige Wespenorchis Klein hoefblad Herik Wilde Narcis Valse salie Tongvaren Look -zonder-look Smalle wikke

5 opdracht 6 Hieronder is een schematische plattegrond van een intensieve varkenshouderij afgebeeld. In deze varkenshouderij leven 56 zeugen met 280 zogende biggen, 288 jonge biggen en 192 oudere biggen. De zeugen liggen met hun zogende biggen in aparte hokken. De zeug zit ingeklemd tussen ijzeren stangen. De jonge biggen leven met z'n zessen in een hok. De oudere biggen leven elk in een eigen hok. Teken in de onderstaande plattegrond een diervriendelijke varkenshouderij. schematische plattegrond: Hoeveel zeugen met zogende biggen, jonge biggen en oudere biggen passen in de getekende varkenshouderij? zeugen: zogende biggen: jonge biggen: oudere biggen:

6 opdracht 7 Hieronder zijn twee boerenbedrijven afgebeeld. Onder elke afbeelding is het aantal Bootsmannetjes, Muggenlarven, Watervlooien, Libellenlarven en Vlokreeftjes weergegeven die rond de sloten van deze boerderijen zijn waargenomen. Deze vijf organismen hebben ieder een voorkeur voor een bepaald type water. boerenbedrijf 1 bootsmannetje - matig vervuild tot vervuild water muggenlarve - matig vervuild tot sterk vervuild water watervlo - schoon tot sterk vervuild water libellenlarve - schoon tot matig vervuild water vlokreeft - schoon tot matig vervuild water Analyseer de aantallen bootsmannetjes, muggenlarven, libellelarven en vlokreeften en lijdt hieruit af welk boerenbedrijf de meest vervuilde sloten heeft. boerenbedrijf 2 bootsmannetjes 104x muggenlarven 203x watervlooien 93x libellenlarven 4x vlokreeft 23x bootsmannetjes 104x muggenlarven 203x watervlooien 93x libellenlarven 4x vlokreeft 23x opdracht 8 Zoek de volgende planten op in het fotoherbarium Rietorchis (o), Dotterbloem (+), Grote boterbloem ( ), Lidsteng ( ), Lange ereprijs (=), Moerashertshooi (n ), Engelse alant (x). voedselrijk matig voedselrijk voedselarm Rietorchis [ ] [ ] [ ] Dotterbloem [ ] [ ] [ ] Grote boterbloem [ ] [ ] [ ] Lidsteng [ ] [ ] [ ] Lange ereprijs [ ] [ ] [ ] Moerashertshooi [ ] [ ] [ ] Engelse alant [ ] [ ] [ ] Vul met behulp van de standplaats van de verschillende soorten planten uit het fotoherbarium het bovenstaande staande schema in: Bij welke boerderij kunnen langs de sloten Moerashertshooi en Rietorchis voorkomen? Bij welke boerderij kunnen langs de sloten Dotterbloem en Engelse alant voorkomen?

7 opdracht 9 Geef met de tekentjes ( o, +,,, =, n, x ) de verspreiding van Rietorchis (o), Dotterbloem (+), Grote boterbloem ( ), Lidsteng ( ), Lange ereprijs (=), Moerashertshooi (n ), Engelse alant (x) langs de sloten van boerderijen 1 en 2 in de onderstaande afbeeldingen weer. opdracht 10 Teken de voedselwebben van de organismen die in de sloten rondom de boerderijen waargenomen kunnen worden. voedselweb boerderij 1: voedselweb boerderij 2: boerderij 1: boerderij 2: opdracht 11 In de onderstaande afbeelding is de kringloop van stoffen onderbroken. Geef met een rode pijl aan hoe de kringloop van stoffen min of meer hersteld kan worden.

8 opdracht 12 opdracht 13 Hieronder is een moestuin getekend. Geef welke gewassen de komende jaren op welke plek gekweekt kunnen worden. jaar 1 Bij wisselteelt worden gewassen in een vaste volgorde afgewisseld. Door deze gewasopeenvolging in een moestuin aan te houden kan bodemuitputting worden tegengegaan en ontstaan minder snel ziekten en plagen. wortelgewassen: aardbeien: peulvruchten: bieten uien schorseneren zomerwortelen winterwortelen pastinaak knolvenkel knoflook aardbeien kapucijners, tuinbonen, snijbonen, sperziebonen, kievietsbonen, bruine bonen, sugar bonen jaar 2 leeg: - leeg: - koolgewassen: bladgewassen: vruchtgewassen: rode kool witte kool groene kool spitskool spruitjes paksoi Chinese kool bloemkool boerenkool sla andijvie spinazie prei knolselderij maïs courgettes pompoenen De moestuin moet in jaar 4 en 5 tot rust komen. Waar is deze rustperiode voor nodig? jaar 3

9 opdracht 14 Sluipwespen leggen eieren in levende organismen. Deze eieren ontwikkelen zich in het levende lichaam van het prooidier. Hieronder is de levenscyclus van een sluipwesp in het lichaam van een Bladluis afgebeeld. Teken de larvenstadia hieronder op de juiste plek in de afbeelding hierboven.