1. Starten en stoppen met Windows

Transcriptie

1 15 1. Starten en stoppen met Windows De computer die u voor u heeft staan wordt ook wel PC genoemd, de afkorting voor Personal Computer. Deze PC heeft de laatste twintig jaar een stormachtige opmars gemaakt van het bedrijfsleven naar het thuisgebruik. Bijna iedereen heeft tegenwoordig wel eens gehoord van Windows. Het is nog niet eens zo lang geleden, namelijk in 1993, dat Windows voor het eerst op PC s werd gebruikt. Sindsdien is de opmars van Windows samengegaan met die van de PC. Maar wat is Windows nu eigenlijk precies? Het is een systeem om uw computer te besturen. Terwijl voor het Windows-tijdperk computers bediend werden door het intypen van allerlei ingewikkelde Engelstalige commando s, kunt u met Windows de PC bijna helemaal besturen met de muis. Na dit hoofdstuk begrijpt u waarom dit besturingssysteem eigenlijk Windows heet. U zult zien dat bijna alles zich in vensters op het beeldscherm afspeelt. In dit hoofdstuk leert u het volgende: starten en stoppen van Windows XP; aanwijzen en klikken met de muis; opdrachten geven; programma s starten en stoppen; een venster minimaliseren en maximaliseren; de taakbalk gebruiken.

2 16 Computerbrevet voor senioren met Windows XP Starten van Windows XP Windows XP wordt vanzelf gestart nadat u uw computer heeft aangezet. Kijkt u maar: Zet de computer aan Let op! Bij veel computers wordt ook meteen de monitor aangezet. Bij andere computers moet u dit zelf doen. Zet de monitor aan Windows XP is gestart als u een scherm ziet dat hierop lijkt. Soms zijn er meerdere gebruikers ingesteld. Kies de gebruikersnaam van uw keuze:

3 Hoofdstuk 1 Starten en stoppen met Windows 17 Na een tijdje ziet u het beginscherm: Let op! De gebruikte schermafbeeldingen in dit boek zijn gemaakt met de standaardinstellingen van Windows XP. Deze kunnen echter aanzienlijk verschillen met wat u op uw beeldscherm ziet. Windows XP is namelijk op heel veel verschillende manieren in te stellen. Werken met de muis U bedient de computer bijna volledig met de muis. De eerste keren dat u met de muis werkt, is dit nog een onwennige ervaring. Houd echter in gedachten dat iedereen, ook kinderen, met zo n muis heeft moeten leren werken. Bij niemand gaat dit vanzelf, het is een kwestie van veel doen. Hoe meer u dit apparaatje gebruikt, des te meer handigheid u krijgt. Met de muis kunt u vijf verschillende dingen doen: aanwijzen; klikken; dubbelklikken; slepen; rechts klikken. De eerste twee muishandelingen gaat u in dit hoofdstuk leren.

4 18 Computerbrevet voor senioren met Windows XP Tip Hoe houdt u de muis het beste vast? Niet zo: Maar zo: Niet vasthouden tussen twee vingers en de andere vingers in de lucht. Niet de pols los van de tafel houden. Houd de muis stevig vast. Houd uw hand plat op de muis met uw wijsvinger losjes op de linkermuisknop. De pols rust op de tafel. Het is belangrijk om uzelf vanaf het begin een goede muisgreep aan te leren. Alleen door de muis in de palm van uw hand te houden, krijgt u voldoende controle en kunt u de muis nauwkeurig bewegen. Aanwijzen De eerste muishandeling is het aanwijzen van dingen met een pijltje op het beeldscherm: Ergens op het scherm ziet u een pijl : Beweeg de muis over de tafel De pijl beweegt mee.

5 Hoofdstuk 1 Starten en stoppen met Windows 19 De pijl op het scherm wordt ook wel de muispijl of muiswijzer genoemd. Met deze muispijl kunt u iets op het scherm aanwijzen. Soms verschijnt er vanzelf iets op het scherm als u iets aanwijst. Probeert u maar eens: Zet de muispijl knop op de Houd de muis even stil U ziet vanzelf dit vakje: De muisknoppen Computermuizen zijn verkrijgbaar in allerlei soorten en kleuren. Toch hebben zij een overeenkomst: alle muizen hebben ten minste twee knoppen. De knoppen hebben ieder een andere functie. De belangrijkste knop is de linkermuisknop: Er zijn echter ook muizen met meerdere knoppen of een draaiwieltje in het midden:

6 20 Computerbrevet voor senioren met Windows XP Klikken Klikken is de meestgebruikte muishandeling. Door te klikken kunt u bijvoorbeeld programma s starten. Klikken gaat als volgt: Wijs iets aan met de muispijl. Druk daarna één keer de linkerknop van de muis kort in. Probeert u maar eens: Wijs aan Druk op de linkerknop van de muis en laat die meteen weer los Door op te klikken ziet u een balk met plaatjes en woorden: Zo n balk wordt een menu genoemd, zoals een menukaart in een restaurant met gerechten waaruit u kunt kiezen. In dit geval zijn het opdrachten. Ook deze opdrachten op het menu kunt u aanwijzen: Wijs aan De opdracht wordt vanzelf blauw. Zo weet u dat u de muispijl op de opdracht heeft gezet. Ernaast verschijnt nog een menu:

7 Hoofdstuk 1 Starten en stoppen met Windows 21 Iedere opdracht met een driehoekje maar eens: erachter bevat weer een nieuw menu. Kijkt u Wijs de groep aan Deze wordt ook blauw. Ernaast verschijnt nog een menu: HELP! Een verkeerd menu verschijnt Heeft u per ongeluk op iets anders geklikt? Druk linksboven op het toetsenbord op Het menu verdwijnt weer. U kunt nu de computer de opdracht geven om het programma Rekenmachine te starten:

8 22 Computerbrevet voor senioren met Windows XP Even later krijgt u dit rekenmachientje in beeld: HELP! Op een verkeerd woord geklikt U ziet nog het menu, maar een verkeerd woord is geselecteerd? Klik dan op het goede woord HELP! Op een verkeerd programma geklikt Er is per ongeluk een ander programma gestart? Klik in het verkeerde programma rechtsboven op Volg daarna weer de stappen hierboven om de Rekenmachine te starten Opdrachten geven U heeft de opdracht gegeven om het Rekenmachine-programma te starten. Dat is inmiddels gebeurd: Om de rekenmachine ziet u een kader: Zo n kader wordt een venster of Window genoemd. Alle programma s van Windows worden in zo n venster getoond en werken min of meer hetzelfde. Dat maakt het gemakkelijk te bedienen.

9 Hoofdstuk 1 Starten en stoppen met Windows 23 Bovenaan het venster staan de opdrachten die u kunt geven. U ziet nu een menu met twee nieuwe opdrachten: In het volgende venster staat informatie over het programma: Onderin ziet u een knop met OK. Dat betekent oké, akkoord. Rekenen door te klikken Uiteraard werkt de Rekenmachine net als een echte, met dit verschil dat u de cijfers niet intoetst maar aanklikt met de muis:

10 24 Computerbrevet voor senioren met Windows XP U ziet in het witte vakje de uitkomst: Tip Heeft u moeite om raak te klikken? Dit komt meestal doordat u de muis beweegt tussen het aanwijzen en het indrukken van de muisknop. Let op dat u de muis goed vasthoudt en de wijsvinger alvast klaar houdt op de muisknop. Zo hoeft u niet naar uw hand te kijken als u klikt. Een venster minimaliseren Een venster kunt u op verschillende manieren wijzigen. U kunt een venster bijvoorbeeld tijdelijk klein maken. Dat wordt minimaliseren genoemd. Dit kan handig zijn als u even met een ander programma wilt werken. Het programma hoeft niet te worden gestopt, want u kunt het venster tijdelijk sluiten. Dat doet u met een van de vensterknopjes rechtsboven. Het venster wordt geminimaliseerd en verdwijnt uit beeld.