Datum: 24 augustus 2012 Nummer raadsnota: BI Onderwerp: Aangaan Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant

Transcriptie

1 NOTA VOOR DE RAAD Datum: 24 augustus 2012 Nummer raadsnota: BI Onderwerp: Aangaan Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Portefeuillehouder: Peters Bijlagen: 1. Tekst GR met toelichting Ter inzage: 1. Bedrjifsplan Omgevingsdienst Middenen West-Brabant Voorstel: 1. Op grond van artikel 1, tweede lid van de Wet gemeenschappelijke regelingen ons college toestemming te verlenen tot het aangaan van de Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant; Samenvatting De rijksoverheid heeft met VNG en IPO afspraken gemaakt over de totstandkoming van Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD s) ten behoeve van de uitvoering van minimaal het basistakenpakket van het omgevingsrecht. Het gaat hierbij om de uitvoering van milieutaken (vergunningverlening, toezicht en handhaving). In de provincie Brabant komen er drie RUD s. Er komt onder andere een RUD voor het gebied Midden- en West-Brabant. Er is voor gekozen om deze RUD de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant te noemen. De Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant wordt gevormd door 26 gemeenten en de provincie Noord-Brabant. Het gebied van de Omgevingsdienst is gelijk aan dat van de Veiligheidsregio. De Omgevingsdienst Midden- en West- Brabant dient, conform de landelijke afspraken op 1 januari 2013 operationeel te zijn. Zoals aangegeven vloeien de RUD s voort uit landelijke afspraken. Het oprichten van een RUD is dan ook niet vrijblijvend. Er is voor de RUD s ook een landelijk basistakenpakket vastgesteld. Dit zijn de taken die in ieder geval ondergebracht moeten worden bij de RUD. Daarnaast staat het iedere gemeente vrij om ook andere taken (de zogenaamde verzoektaken) onder te brengen bij de RUD. Indien de gemeente besluit niet aan te sluiten bij een RUD zal dit waarschijnlijk tot gevolg hebben dat de minister een aanwijzing zal geven om alsnog bij een RUD aan te sluiten. Er zijn al eerder stappen gezet op de weg om te komen tot een RUD. Onder andere met onze brieven van 5 september 2011 en van 27 maart 2012 hebben wij u al geïnformeerd over de ontwikkelingen met betrekking tot de vorming van een RUD. pagina:1

2 Wat willen we bereiken? Met de oprichting van de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant wordt een verdere verbetering tot stand gebracht in: - De dienstverlening bij de uitvoering van de vergunningverlening, toezicht- en handhavingstaken; - De kwaliteit en veiligheid van de werk- en leefomgeving. De Omgevingsdienst wordt maatschappelijk (bedrijven, burgers, belanghebbenden, etc.) gezien als een professioneel verlengstuk van het lokaal en provinciaal bestuur. De Omgevingsdienst moet te boek staan als een qua aanpak slagvaardige, efficiënte en innovatieve organisatie die bijdraagt aan de verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving. De Omgevingsdienst is een uitvoeringsorganisatie, dat wil zeggen de vraaggestuurde back office van het bevoegd gezag (gemeenten en provincie Noord-Brabant). De loketfunctie en de besluitvormende regie blijven bij het bevoegd gezag, tenzij het bevoegd gezag een mandaat afgeeft aan de directeur van de Omgevingsdienst. Voor de deelnemers en het bedrijfsleven is de Omgevingsdienst een vakkundig kenniscentrum. De werkwijze is gericht op het zoveel mogelijk beperken van de uitvoeringskosten voor overheid en voor de samenleving. Om kosten en kwaliteit zo goed mogelijk met elkaar in balans te kunnen houden zal de Omgevingsdienst bij de uitvoering van de VTH-taken de volgende aanpak voorstaan: - Het uitsluiten van onaanvaardbaar gedrag staat centraal; - De inspecties zijn risicogestuurd; - Bedrijven met goed naleefgedrag krijgen minder aandacht dan de zogenaamde free-riders. Hiermee wordt invulling gegeven aan de oproep van het bedrijfsleven om de administratieve lasten te reduceren. Met de komst van de Omgevingsdienst komt er een gelijke behandeling, een gelijke wijze van uitvoering van de vergunningverlening, toezichts- en handhavingstaken (VTH-taken) in het hele gebied, de regio Midden- en West- Brabant. Er komen dus gelijke spelregels voor bedrijven uit de regio, het zogenaamde Level Playing Field (LPF). Overigens zal hierbij sprake zijn van een groeimodel. Bij de start kan dit nog niet over de volle breedte worden gerealiseerd. Per 1 januari 2013 zal dit gelden voor de zware milieubedrijven (in Oosterhout ongeveer 70 bedrijven). Het is het streven dat er uiterlijk op 1 januari 2016 sprake zal zijn van een gelijk speelveld voor alle bedrijven in de regio die vallen onder het Landelijk Basistakenpakket. Voor Oosterhout betekent de aansluiting van de Omgevingsdienst dat de VTH-taken op het gebied milieu structureel op een adequaat niveau uitgevoerd kunnen worden. De afgelopen jaren hebben we dit alleen kunnen realiseren door incidentele inhuur bij de RMD. Wat gaan we daarvoor doen? De bestuurlijk-juridische verankering van de Omgevingsdienst vindt plaats op basis van een Gemeenschappelijke Regeling en individuele dienstverleningsovereenkomsten met de deelnemers. De deelnemers worden samen eigenaar van de Omgevingsdienst. In de Gemeenschappelijke Regeling (hierna GR) wordt vastgelegd, dat afspraken kunnen worden gemaakt over het inbrengen van takenpakketten. In de dienstverleningsovereenkomsten worden de pagina:2

3 praktische en zakelijke afspraken geregeld per deelnemer over de voor die deelnemer uit te voeren taken. Hier gaat het om de opdrachtgevers-opdrachtnemersrol, waarbij de deelnemers invulling kunnen blijven geven aan hun bestuurlijke verantwoordelijkheid voor het beleidsveld. De Omgevingsdienst krijgt van de deelnemers de voor haar opdracht benodigde middelen en mandaten en voldoet operationeel aan de eisen die landelijk zijn gesteld aan RUD s. De Brabantbrede afstemming tussen de Brabantse RUD s en andere overheden zoals rijk (openbaar ministerie/ inspectie) en de waterschappen, wordt geborgd via het in te stellen RUD-afstemmingsplatform. In Midden- en West Brabant wordt een nieuwe organisatie gevormd, waarin de VTH-taken van gemeenten en provincie worden ondergebracht. De nieuwe organisatie wordt ondergebracht in een nieuwe GR van gemeenten en provincie en krijgt rechtspersoonlijkheid, middelen en personeel. Het gaat om een GR tussen colleges. Gemeenteraden en Provinciale Staten moeten toestemming verlenen om deze aan te gaan. In het bedrijfsplan zijn de beleidskaders van de voorgenomen inrichting van de Omgevingsdienst beschreven. Het bedrijfsplan vormt samen met de Gemeenschappelijke Regeling de basis voor bestuurlijke besluitvorming om te komen tot de feitelijke oprichting van de Omgevingsdienst. Het onderbrengen van gemeentelijke taken in een Gemeenschappelijke Regeling brengt altijd de vraag met zich mee op welke manier je als gemeente (mede-eigenaar) regie kunt blijven voeren. In de huidige opzet van de Omgevingsdienst wordt dit op de volgende wijze geborgd. In de eerste plaats heeft de gemeente beïnvloedingsmogelijkheden via de vertegenwoordiger in het Algemeen Bestuur. Iedere deelnemer aan de Omgevingsdienst heeft een vertegenwoordiger in het Algemeen Bestuur. De gemeente kan dus via deze weg haar invloed uitoefenen. Het zal hierbij dan vooral gaan om invloed in het voortraject. Besluitvorming vindt namelijk plaats bij meerderheid van stemmen, waarbij iedere lid van het Algemeen Bestuur één stem heeft. Alleen bij besluitvorming over de begroting, een begrotingswijziging en de jaarrekening geldt als aanvullende voorwaarde dat de meerderheid van stemmen tenminste de helft van de omzet van de Omgevingsdienst moet vertegenwoordigen. Uiteraard heeft de gemeenteraad de mogelijkheid om over iedere begroting of begrotingswijziging zijn zienswijzen kenbaar te maken aan het bestuur. Om de regierol van de individuele deelnemer verder te waarborgen is het noodzakelijk dat de rol van opdrachtgever en opdrachtnemer op een professionele manier wordt ingevuld. Aan deze opdrachtgever/opdrachtnemerrol wordt op de volgende wijze vorm gegeven. Iedere individuele deelnemer sluit een Dienstverleningsovereenkomst af met de Omgevingsdienst. Hierin worden de praktische en zakelijke afspraken geregeld over de door de Omgevingsdienst uit te voeren taken. Vervolgens worden de afspraken uit de dienstverleningsovereenkomst verder uitgewerkt in een werkprogramma. In het bedrijfsplan van de Omgevingsdienst handelt hoofdstuk 8 over de opdrachtgever- /opdrachtnemerrol. Hierin is ook helder aangegeven dat de opdrachtgever de regisseursrol heeft. pagina:3

4 Wat mag het kosten? De structurele uitvoeringskosten voor de taakuitvoering bij de Omgevingsdienst zijn tenminste gelijk dan wel lager dan de integrale uitvoeringskosten bij elke opdrachtgever. Uiteraard geldt dit alleen voor zover de huidige uitvoering al op een adequaat niveau is. Er dient bij de oprichting van de Omgevingsdienst wel rekening te worden gehouden met de aanloopkosten, de frictie- en desintegratiekosten. Hiervan is afgesproken dat deze voor rekening van de betreffende deelnemer zijn. De totale aanloopkosten voor de oprichting van de Omgevingsdienst zijn begroot op ,-. De Provincie financiert de aanloopkosten voor. De gemeente Tilburg verzorgt hiervoor de kassiersfunctie. Terugbetaling aan de provincie dient uiterlijk 31 december 2013 hebben plaatsgevonden. Voor de verdeling van de aanloopkosten is in het portefeuillehoudersoverleg RUD een verdeelsleutel afgesproken. De kosten per deelnemer exclusief de provincie variëren van tot afhankelijk van het inwoneraantal van de deelnemer (1/3 e deel van de verdeelsleutel) en de omvang van de taakinbreng (2/3 e deel van de verdeelsleutel). Voor onze gemeente zijn de aanloopkosten volgens de verdeelsleutel Naast de aanloopkosten moeten ook voorinvesteringen worden gedaan om op uiterlijk 1 januari 2013 een operationele Omgevingsdienst te kunnen zijn. De gemeente Tilburg is bereid gevonden de als rechtspersoon voor de Omgevingsdienst i.o. op te treden en uitgaven te doen totdat de Omgevingsdienst is opgericht en zelfstandig uitgaven kan doen. De gemeente Tilburg heeft met de Omgevingsdienst i.o. afspraken gemaakt over terugbetaling uit de exploitatie van de Omgevingsdienst en een vergoeding voor de rentelast. De gemeente Oosterhout zal 5,8 fte inbrengen in de Omgevingsdienst. Het gaat hierbij om een bedrag van ongeveer , dat overgaat naar de Omgevingsdienst. De definitieve kosten voor de uitvoering van de taken die de Omgevingsdiensten voor ons zal uitvoeren zijn op dit moment nog niet exact aan te geven. In de eerste plaats zullen we zelf in het nog vast te stellen milieubeleidsplan moeten bepalen welke doelen wij nastreven in Op basis hiervan kunnen vervolgens een dienstverleningsovereenkomst en een werkprogramma worden afgesloten met de Omgevingsdienst. Vervolgens kan worden vastgesteld in welk deel kan worden voorzien met de (personele) inbreng in de Omgevingsdienst en voor welk deel er aanvullend ingekocht moet worden. Zoals al is aangegeven is in de Perspectiefnota al vermeld dat het kan gaan om een extra bedrag van Ten aanzien van deze extra kosten geldt dat deze tot nu toe nog niet in de begroting hebben gestaan, maar de afgelopen jaren al wel als incidentele kosten zijn gemaakt. Om de VTHmilieutaken op een adequaat niveau uit te voeren was het de afgelopen jaren al noodzakelijk om een gedeelte van de werkzaamheden uit te besteden aan de Regionale Milieudienst (RMD). Wij hebben aan de RMD een prijsopgave gevraagd voor het op minimaal adequaat niveau uitvoeren van het landelijke basistakenpakket. De RMD heeft aangegeven dat de all in kosten van deze uitvoering per jaar bedragen. Wat het college betreft beschouwen we dit dan ook als de limiet voor de kosten van uitvoering door de Omgevingsdienst. Deze kosten van toekomstige inzet van de Omgevingsdienst komen overeen met de som van de in de begroting opgenomen structurele kosten en de incidentele kosten in de afgelopen jaren. pagina:4

5 De RUD vorming gaat gepaard met een efficiencykorting op de algemene uitkering uit het gemeentefonds voor Oosterhout. Deze korting bedraagt voor Oosterhout in 2013 ongeveer en loopt op tot een bedrag van bijna in Gezien de huidige situatie zullen deze kortingen echter niet doorgerekend kunnen worden naar de producten. HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN OOSTERHOUT, mr drs S.W.Th. HUISMAN, burgemeester, mr P.J. DE RIDDER, secretaris. pagina:5

6 BESLUIT VAN DE RAAD Nummer: BI DE RAAD VAN DE GEMEENTE OOSTERHOUT; gelezen het voorstel van het college van 24 augustus 2012; BESLUIT: 1. aan burgemeester en wethouders toestemming te verlenen tot het aangaan van de Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 18 september DE RAAD VOORNOEMD,, voorzitter., griffier.