installatietechniek CSPE KB Bij dit examen horen bijlagen, uitwerkbijlagen en digitale bestanden.

Transcriptie

1 Examen VMBO-KB 2017 gedurende 740 minuten installatietechniek CSPE KB Bij dit examen horen bijlagen, uitwerkbijlagen en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 14 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 116 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PK-0651-b-17-1-o

2 Inleiding Je werkt als leerlingmonteur bij een installatiebedrijf. Je helpt bij de werkvoorbereiding en bij de aanleg van de technische installaties. In dit examen: bereken je de lengte van de vloerverwarmingsslang in een serre, maak je twee montageopdrachten: verwarmingsinstallatie sanitaire installatie, maak je een CAD-tekening, bouw je een pneumatische schakeling op het schakeltechnisch practicum, kijk je terug op je werkzaamheden, voer je een opleveringsgesprek. Onderdeel A werkvoorbereiding tijdsduur ongeveer 120 minuten 20 p 1 Maak de minitoets bij opdracht 1. Voor opdracht 2 heb je uitwerkbijlage 1 nodig. serre met vloerverwarming 4000 groep 1 groep 2 verdeler cv-ketel 3000 bijkeuken serre woonkamer (maten in mm) PK-0651-b-17-1-o 2 / 13 lees verder

3 Een aannemer bouwt een serre aan een bestaand huis. De serre wordt voorzien van vloerverwarming. De vloerverwarmingsverdeler voor de serre wordt geplaatst in de bijkeuken. 6p 2 Bereken de benodigde lengte aan vloerverwarmingsslang voor de serre. Gebruik hierbij uitwerkbijlage 1. Gebruik ook de bouwtekening op de vorige pagina en de tabel hieronder. Hiermee kun je het benodigde aantal meters slang bepalen. De aanvoer en retour naar de vloerverwarmingsverdeler worden afgetakt van de bestaande cv-installatie. De vloerverwarming bestaat uit twee groepen en wordt gelegd in een slakkenhuis-patroon. De slangafstand is 15 cm. Om de vloerverwarming aan te sluiten op de verdeler heb je per groep 2 m slang extra nodig. Bij de totale lengte slang moet je 10% bijtellen voor het onnauwkeurig meten (versnit). Er zit 50 m slang op één rol. Bereken daarna de warmteafgifte bij een ruimtetemperatuur van 20 C. Vul alle waardes in op uitwerkbijlage 1. Tabel met warmteafgifte en slanglengte per m 2 vloeroppervlakte hart-op-hart-afstand vloerverwarmingsslang warmteafgifte per m 2 bij bepaalde ruimtetemperatuur 16 C 18 C 20 C 22 C meters slang per m 2 vloeroppervlakte 10 cm 201 W 187 W 173 W 166 W cm 163 W 152 W 140 W 134 W 7 20 cm 138 W 128 W 118 W 114 W 5,1 25 cm 119 W 111 W 102 W 98 W 4,1 PK-0651-b-17-1-o 3 / 13 lees verder

4 Voor opdracht 3 en 4 heb je uitwerkbijlage 1 en het digitale bestand it17kb-lengteberekening nodig. 1p 3 Je gaat dezelfde berekeningen uitvoeren als in opdracht 2, maar dan met een spreadsheet. Gebruik hierbij de waardes uit opdracht 2. Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het bestand kunt vinden. Open het bestand it17kb_lengteberekening.xlsm. Sla het bestand op onder de bestandsnaam: it17kb_lengteberekening [jouw naam].xlsm. Uitvoering van de opdracht Vul in het spreadsheet de volgende waardes in: je naam en kandidaatnummer het aantal meters slang per m 2 de oppervlakte van de vloer van de serre in m 2 extra lengte voor de aansluiting op de verdeler Sluit het bestand nog niet af! Ga in hetzelfde spreadsheet verder met opdracht 4. 3p 4 Vul in het spreadsheet de volgende formules en waardes in: de formule voor de berekening van het benodigde aantal meters slang voor de serre de formule voor de berekening van het subtotaal versnit (zelf berekenen) de formule voor de berekening van het totaal, niet afgerond aantal meters slang het totaal naar boven afgerond het totaal benodigde aantal rollen slang de warmteafgifte per m 2 de formule voor de berekening van de warmteafgifte van de hele vloer bij een ruimtetemperatuur van 20 C Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van het spreadsheet. Lever de afdruk bij de examinator. Lever uitwerkbijlage 1 in bij de examinator. PK-0651-b-17-1-o 4 / 13 lees verder

5 Onderdeel B verwarmingsinstallatie tijdsduur ongeveer 250 minuten Voor opdracht 5 heb je bijlage 1 nodig. 18p 5 Monteer de verwarmingsinstallatie op het montagebord volgens de werktekening op bijlage 1. Gebruik hierbij de materialen uit de materiaallijst verwarmingsinstallatie op pagina 6. Controleer eerst of alle materialen die je nodig hebt, aanwezig zijn. Meld tekortkomingen en/of beschadigingen aan de examinator. Monteer de verwarmingsinstallatie op het montagebord. Houd je aan de maatvoering (nauwkeurigheid +/- 3 mm). Werk volgens voorschriften en regels en denk aan veiligheid en milieu. Tijdens de montageopdracht beoordeelt de examinator je op de volgende punten: maatvoering volgens de voorschriften en regels werken veilig en milieubewust werken logische werkvolgorde goed gebruik van materiaal en gereedschap 3p 6 Vul en ontlucht de verwarmingsinstallatie en controleer de dichtheid ervan onder toezicht van de examinator. Bij lekkage mag je één keer de fout herstellen. Controleer de dichtheid van de verwarmingsinstallatie daarna opnieuw onder toezicht van de examinator. Als de installatie dan wel dicht is, krijg je een deel van de punten voor deze opdracht. PK-0651-b-17-1-o 5 / 13 lees verder

6 Materiaallijst verwarmingsinstallatie aantal stuks of aantal meter omschrijving 1,2 dunwandige stalen buis middellijn 22 mm 3,5 dunwandige stalen buis middellijn 15 mm 1 verwarmingsketelbeugel (compleet) 1 paneelradiator met bevestigingsbeugels 1 radiatorafsluiter haaks ½ʺ 1 haakse voetafsluiter ½ʺ 1 radiatoraftapper ½ʺ 1 ontluchtingsstop ½ʺ 2 knelset ½ʺ x 15 mm 1 vul- en aftapkraan ½ʺ manofiller 1 veiligheidsklep ½ʺ bu (overstortventiel ½ʺ) 2 T-stuk knel 22 - ½ʺ bi - 22 mm 2 T-stuk knel verlopend mm 2 T-stuk knel 15 mm 2 eindkap 22 mm knel 2 eindkap 15 mm knel 3 duplo-beugels 15 mm, h.o.h. 60 mm 1 montagerail inclusief draadeinden en beugels diverse overige bevestigingsmaterialen PK-0651-b-17-1-o 6 / 13 lees verder

7 Onderdeel C sanitaire installatie tijdsduur ongeveer 220 minuten 20p 7 Maak de minitoets bij opdracht 7. Voor opdracht 8 heb je bijlage 2 nodig. werktempo Bij opdracht 8 kun je punten verdienen voor je werktempo. De examinator noteert hiervoor je begin- en eindtijd. De waardering is als volgt: uitvoering van de opdracht punten binnen 30 minuten 3 tussen 30 en 40 minuten 2 tussen 40 en 50 minuten 1 in meer dan 50 minuten 0 De opdracht is goed te doen in 30 minuten. Ga je niet haasten, werk gewoon goed door en laat je niet afleiden. Alleen als het pvc-gedeelte van de installatie goed is gemonteerd, kom je in aanmerking voor punten voor het werktempo. 9p 8 Monteer het pvc-gedeelte van de sanitaire installatie op het montagebord volgens de werktekening op bijlage 2. Gebruik hierbij de materialen uit de materiaallijst sanitaire installatie op pagina 9 (gedeelte voor werktempoopdracht). Controleer eerst of alle materialen die je nodig hebt, aanwezig zijn. Meld tekortkomingen en/of beschadigingen aan de examinator. Als alles goed is, vraag je aan de examinator of je mag beginnen. Begin pas als de examinator je hiervoor toestemming heeft gegeven. Monteer alle pvc-leidingen en -hulpstukken. Houd je aan de maatvoering (nauwkeurigheid +/- 3 mm). Als de opdracht klaar is, geef je dit meteen door aan de examinator PK-0651-b-17-1-o 7 / 13 lees verder

8 Voor opdracht 9 heb je bijlage 2 nodig. 13p 9 Monteer de rest van de sanitaire installatie op het montagebord volgens de werktekening op bijlage 2. Gebruik hierbij de materialen uit de materiaallijst sanitaire installatie op pagina 9. Controleer eerst of alle materialen die je nodig hebt, aanwezig zijn. Meld tekortkomingen en/of beschadigingen aan de examinator. Monteer de onderdelen van de sanitaire installatie op het montagebord. Houd je aan de maatvoering (nauwkeurigheid +/- 3 mm). Werk volgens voorschriften en regels en denk aan veiligheid en milieu. Tijdens de montageopdracht beoordeelt de examinator je op de volgende punten: maatvoering volgens voorschriften en regels werken veilig en milieubewust werken logische werkvolgorde goed gebruik van materiaal en gereedschap PK-0651-b-17-1-o 8 / 13 lees verder

9 Materiaallijst sanitaire installatie aantal stuks of aantal meter voor werktempoopdracht voor rest van de installatie omschrijving 2 X pvc-buis middellijn 75 mm 2 X pvc-bocht 75 mm 45 2 x mof 4 X pvc-zadel 75 mm 0,25 X PP-buis middellijn 75 mm 1,2 X PP-buis middellijn 50 mm 1 X PP-T-stuk 75 mm 45 3 x mof 2 X PP-bocht 50 mm 45 2 x mof 2 X PP-bocht 50 mm 45 mof/spie 1 X PP-bocht 50 mm 90 2 x mof 2 X PP-inzetverloop excentrisch mm 1 X pvc-zadel 50 mm 1 X ophangstrop 75 mm 1 X ophangstrop 50 mm diverse X X overige bevestigingsmaterialen PK-0651-b-17-1-o 9 / 13 lees verder

10 Onderdeel D CAD en automatisering tijdsduur ongeveer 120 minuten Voor opdracht 10 heb je bijlage 3 en CAD-bestand it17kb_cad.dwg (of.dxf) nodig. Omschrijving Een woning heeft een aangebouwde garage/hobbyruimte. Tussen de woning en de garage/hobbyruimte zit een schuifdeur. Omdat de eigenaar vaak met spullen heen en weer loopt, wil hij dat de schuifdeur zo wordt geautomatiseerd, dat de deur direct opengaat als je op een drukknop drukt. Na het loslaten van de drukknop moet de deur dan weer vanzelf langzaam dichtgaan. Ook moet de deur voorzien worden van een beveiliging, die de deur direct weer open stuurt als de deur tegen iets aankomt. Werking Zie de situatieschets op pagina 2 van bijlage 3 en het schema van de pneumatische schakeling op pagina 3 van bijlage 3. Om de schuifdeur vanuit de woning te openen, druk je op het 3/2-ventiel V1. De perslucht gaat dan via de OF-poorten V4 en V5 en het snelheidsregelventiel V6 naar de enkelwerkende cilinder D. De zuiger in de enkelwerkende cilinder wordt dan naar rechts geschoven en de deur gaat open. Nadat het 3/2-ventiel is losgelaten, drukt de veer in de enkelwerkende cilinder de zuiger met daaraan de deur weer naar links. De snelheid van het naar links schuiven wordt ingesteld met het snelheidsregelventiel V6. Het openen en sluiten van de deur vanuit de garage/hobbyruimte gaat op dezelfde manier, nadat je op het 3/2-ventiel V2 hebt gedrukt. Als er iets klem komt te zitten tussen de deur, dan wordt het rolbediende 3/2-ventiel V3 in de deur ingedrukt; de perslucht gaat nu via de OF-poort V5 en het snelheidsregelventiel V6 naar de enkelwerkende cilinder. De deur gaat nu direct weer open. Het sluiten van de deur gaat op dezelfde manier als hierboven omschreven. PK-0651-b-17-1-o 10 / 13 lees verder

11 7p 10 In het CAD-bestand it17kb_cad.dwg (of.dxf) staat een klein gedeelte van het schema van de pneumatiekbesturing. Maak het schema af, zodat het gelijk is aan het schema op pagina 3 van bijlage 3. De benodigde onderdelen staan rechts in de tekening. Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het bestand kunt vinden. Open het bestand it17kb_cad.dwg (of.dxf). Vul je naam, kandidaatnummer en de datum in. Sla het bestand op onder de bestandsnaam: it17kb_cad [jouw naam].dwg (of.dxf). Uitvoering van de opdracht Voltooi het schema van de pneumatiekbesturing. Teken in de laag Symbolen en leidingen. Plaats de juiste symbolen op de juiste plaats. Sluit elk symbool op de juiste wijze aan. Plaats de coderingen V1, V2, V3, V4, V5 en V6 in de buurt van het symbool. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van de tekening. Lever de afdruk in bij de examinator. PK-0651-b-17-1-o 11 / 13 lees verder

12 Voor opdracht 11 en 12 heb je bijlage 3 nodig. 6p 11 Ga naar het schakeltechnisch practicum en bouw de pneumatische schakeling op. Gebruik het pneumatisch schema in bijlage 3 en de materiaallijst hieronder. Als je de schakeling hebt opgebouwd, vraag je aan de examinator of hij de schakeling wil controleren en de perslucht in wil schakelen. Als de schakeling niet helemaal juist is, krijg je één kans om de schakeling te verbeteren. Je krijgt dan een deel van de punten voor dit deel van de opdracht. Als de schakeling daarna nog niet goed is, zal de examinator de schakeling verbeteren en de perslucht inschakelen. Je krijgt nu voor dit deel van de opdracht geen punten. Materiaallijst pneumatische componenten aantal omschrijving 2 mono-stabiel 3/2-ventiel handbediend 1 mono-stabiel 3/2-ventiel rolbediend 2 OF-poort 1 snelheidsregelventiel 1 enkelwerkende cilinder 2p 12 Demonstreer de werking van de pneumatische installatie. Stel het snelheidsventiel zo in, dat de cilinder langzaam (in meer dan vijf seconden) inschuift. Als je klaar bent met het opbouwen Demonstreer de gehele schakeling: openen van de schuifdeur bij het bedienen van V1; openen van de schuifdeur bij het bedienen van V2; vertraagd sluiten van de schuifdeur na het loslaten van V1 of V2; openen en sluiten van de schuifdeur bij het bedienen van V3. Sluit de perslucht af en verwijder alle luchtslangen. PK-0651-b-17-1-o 12 / 13 lees verder

13 Onderdeel E terugkijken en opleveringsgesprek tijdsduur ongeveer 30 minuten Voor opdracht 13 heb je uitwerkbijlage 2 nodig. 4p 13 Kijk terug op de montage-opdrachten van dit examen. Beantwoord de vragen op uitwerkbijlage 2. Lever uitwerkbijlage 2 in bij de examinator. Voor opdracht 14 heb je bijlage 1, 2 en 3 nodig. Je gaat met de opdrachtgever een opleveringsgesprek van tien minuten voeren. In dit gesprek: leg je uit wat de veiligheidsklep doet en hoe die ongeveer werkt; leg je uit waar en waarom de verwarmingsinstallatie ontlucht moet worden; leg je uit wat de verschillen zijn tussen pvc en PP; leg je uit hoe de schuifdeur wordt geopend en gesloten; vertel je wat de functie is van de verschillende pneumatische onderdelen. Zorg ervoor dat je werkplek opgeruimd en schoongemaakt is. Je krijgt tien minuten de tijd om je voor te bereiden op het gesprek. Bij de voorbereiding mag je gebruikmaken van de informatie in dit opgavenboekje en van bijlage 1, 2 en 3. Tijdens het gesprek mag je alleen bijlage 1, 2 en 3 gebruiken. 4p 14 Ga naar de opdrachtgever, vertel waarvoor je komt en voer het opleveringsgesprek. Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. einde PK-0651-b-17-1-o 13 / 13 lees verder