AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

Transcriptie

1 AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders Nummer: Datum vergadering: Onderwerp: Convenant Duurzaamheid 'Een duurzaam Steenwijkerland in een duurzame provincie Overijssel' Conceptbesluit: Samenvatting: - In te stemmen met de ondertekening van het convenant 'Een duurzaam Steenwijkerland in een duurzame provincie Overijssel', behoudens de instemming van de provincie met ondertekening van het convenant; - akkoord te gaan met de in het convenant voorgestelde gemeentelijke bijdragen van ,- en in de dekking te voorzien conform het hierbij behorende raadsbesluit; - de stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid in 2010 voor een bedrag van ,- vrij te geven; - in 2011 een bedrag van beschikbaar te stellen uit de Algemene Reserve vrij besteedbaar. Om duurzaamheid binnen de gemeente Steenwijkerland een extra impuls te geven hebben gemeente en provincie een convenant opgesteld. Het convenant bestaat uit 2 delen, een deel 'overwegingen' en een deel 'afspraken'. In de overwegingen worden vooral de visie en missie van de gemeente en de provincie beschreven. In het deel afspraken worden de initiatieven benoemd die gezamenlijk worden ondernomen en de inhoudelijke en/of financiele betrokkenheid van beide partijen. Het convenant fungeert als subsidieaanvraag. Bijlagen: - Convenant Duurzaamheid Financieel overzicht bijdragen gemeente en provincie Bestuurlijk traject: College Raadscommissie Raad advies B Overlegd met: Sjoerd Hamstra, Sander Haga, Daphne de Vries, Ulbe Koopman, Cora van Dijk, Jan Mulder, Jan Beijering, Joost Huizing, Johan Dolstra, Lucy Donker, Jilke Marinus Communicatie: Zijn dit besluit en de achterliggende stukken openbaar? ja - Pers - Persbericht Programma: Diversen Parafen: Medewerker Jenny Botter paraaf Afdeling VTH Afdelingshoofd Concernstaf Secretaris Portefeuillehouder weth. Greven paraaf paraaf paraaf paraaf

2 Besluit B&W: - In te stemmen met de ondertekening van het convenant 'Een duurzaam Steenwijkerland in een duurzame provincie Overijssel', behoudens de instemming van de provincie met ondertekening van het convenant; - akkoord te gaan met de in het convenant voorgestelde gemeentelijke bijdragen van ,- en in de dekking te voorzien conform het hierbij behorende raadsbesluit; - de stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid in 2010 voor een bedrag van ,- vrij te geven; - in 2011 een bedrag van beschikbaar te stellen uit de Algemene Reserve vrij besteedbaar. Uit onder redactie. 2

3 Collegeadvies: Voorstel Aan de raad wordt voorgesteld te besluiten: 1. In te stemmen met het convenant Een duurzaam Steenwijkerland in een duurzame provincie Overijssel, behoudens de instemming van de provincie met de ondertekening van het convenant; 2. akkoord te gaan met de in het convenant voorgestelde gemeentelijke bijdrage van en in de dekking te voorzien conform het hierbij behorende raadsbesluit; 3. de stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid in 2010 voor een bedrag van vrij te geven; 4. in 2011 een bedrag van beschikbaar te stellen uit de Algemene Reserve vrij besteedbaar. Inleiding In het voorjaar van 2009 zijn de eerste gesprekken met de provincie gestart om te komen tot verdergaande samenwerking op het gebied van duurzaamheid. De provincie gaf aan fondsen beschikbaar te kunnen stellen vanuit het EnergiePact voor projecten die ofwel door hun kwantiteit impact hebben op duurzaamheid (zoals de regeling Duurzaam Bouwen), ofwel vanwege hun uitstraling (zoals het A+ of energieleverend maken van sportaccommodaties of het Onderwijs Expertise Centrum). Besloten werd een convenant op te stellen welke fungeert als subsidieaanvraag. Het convenant heeft voor de gemeente als doel net een stap verder te kunnen komen dan zonder de samenwerking met de provincie. Het convenant bestaat uit twee delen, een deel overwegingen en een deel afspraken. In de overwegingen worden vooral de visie en missie van gemeente en provincie beschreven en dat wat al wordt gedaan in het kader van duurzaamheid. In het deel afspraken worden de gezamenlijk te nemen initiatieven benoemd en de inhoudelijke en/of financiële betrokkenheid van beide partijen. Niet bij alle initiatieven uit het convenant gaat het om financiële samenwerking: bij een aantal initiatieven is vooral ook de faciliterende betrokkenheid van de provincie van belang voor het welslagen van een initiatief (zoals voor deelname van nieuwbouwproject de Schans in het programma Excellente Gebieden van WWI en VROM). Hieronder volgt daarom een toelichting op de gemaakte afspraken. Inhoudelijke toelichting op de afspraken in het convenant: Ad.1. Duurzaam Steenwijkerland Dit punt gaat in op het aantal fte dat bij de afdeling VTH wordt ingezet specifiek gericht op duurzaamheid. Ad. 2. Subsidieregeling Duurzaam Bouwen De subsidieregeling duurzaam bouwen krijgt door het convenant een forse financiële impuls. Op de gemeentelijke investering van ,- op jaarbasis is de provincie bereid voor de periode ,000,- op jaarbasis bij te dragen. Hiermee komen we voor de regeling duurzaam bouwen op een beschikbaar bedrag van ,- op jaarbasis. Dit is fors meer dan we de afgelopen jaren gewend zijn. Het aantal subsidie aanvragen van particulieren dient in dit kader dan ook verhoogd te worden van (de huidige) 100 naar 600 of 700 aanvragen per jaar. Met gerichte communicatie en het ontwikkelen van een totaal-concept voor de regeling duurzaam bouwen wordt hierop ingezet. In dit totaalconcept is vooral aandacht voor: 3

4 - Betere sturing door differentiatie in doelgroepen (en mogelijk een ander pakket aan maatregelen per doelgroep); - Focus op oudere woningen (in ieder geval van voor 1985); - Collectieve aanpak per wijk of straat, waardoor hoger rendement mogelijk is; - Ontzorging van de inwoners door organiseren van arrangementen in de markt. Daarnaast wordt de regeling opnieuw tegen het licht gehouden om te zien waar aanpassingen in de verordening nodig zijn voor toepassen van nieuwe innovatieve duurzame producten en maatregelen. In de laatste maanden van 2009 wordt het concept uitgewerkt, begin 2010 wordt een raadsvoorstel ontwikkeld. Ad. 3. Energiedienstverlening voor particuliere woningbezitters De hierboven genoemde bedragen voor de regeling dienen daadwerkelijk te worden ingezet voor de regeling zelf. Om de regeling echter goed uit te kunnen voeren binnen een totaalconcept waarin zowel enige sturing mogelijk is als optimale informatievoorziening en ondersteuning van de burger bij het uitvoeren van duurzame maatregelen, zullen er uitvoeringskosten worden gemaakt. Er wordt niet alleen een regeling aangeboden aan de burger, maar ook maatwerkadvies en begeleiding bij het kiezen voor en het laten uitvoeren van duurzame maatregelen in de woning. Het lokale bedrijfsleven wordt uitdrukkelijk betrokken bij het organiseren hiervan. Ingezet wordt o.a. op collectieve aanpak per wijk of straat, zodat ook hierdoor energiewinst wordt behaald en grotere groepen mensen worden bereikt. Het organiseren van bewonersbijeenkomsten hoort hierbij, evenals het zoeken van samenwerking met woningbouwcorporaties. Ad. 4. Samenwerking met woningbouwcorporaties Samenwerking wordt gezocht in de wijk- en straataanpak als hierboven beschreven. Daarnaast worden de corporaties gezamenlijk uitgedaagd om samen te werken en te komen met innovatieve voorstellen voor pilots die verdergaan dan de afspraken in de Prestatie overeenkomsten. Bij aansprekende voorstellen zijn gemeente en provincie bereid ,- per jaar bij te dragen aan begeleidingskosten van het project. Het gaat hier expliciet om begeleidingskosten en niet om investeringskosten voor renovatie of het treffen van duurzame maatregelen in woningen (Mochten woningbouwverenigingen problemen hebben met het investeren in duurzame maatregelen dan kan de gemeente bemiddelen bij de provincie om te komen tot zachte leningen). Ad. 5. Nieuwbouw de Schans als Excellent gebied De provincie gaat najaar 2009 met gemeenten in gesprek over de mogelijkheid om de hybride EPC in te voeren in de provincie Overijssel (conform het convenant van het Noorden ). Daarnaast wordt onderzocht of een aantal gemeenten samen in aanmerking komen als excellent gebied (een programma van VROM/WWI voor nieuwbouwprojecten waarbij duurzaamheid hoog in het vaandel staat). Door een gezamenlijke aanpak worden de kosten van begeleiding (voor het implementeren van duurzame maatregelen) en duurzame investeringen gedrukt en kunnen ervaringen gemakkelijk worden uitgewisseld. Steenwijkerland heeft met nieuwbouwwijk de Schans een voortrekkersrol in dit traject. Ad. 6. Project Energie = Winst Dit projectvoorstel was een hamerstuk in de raadsvergadering van 22 september Officiele kick-off van het project is 4 november Het project heeft als doel het realiseren van energiebesparende maatregelen bij bedrijven en het collectief inzetten op duurzame energie. 4

5 Ad. 7. Duurzame maatregelen bij sportaccommodaties De komende jaren wordt stevig ingezet op vervanging van een aantal sportaccommodaties. Te beginnen bij FC Oldemarkt, waar plannen zijn om dit gebouw energieleverend op te leveren. De investeringskosten voor duurzame maatregelen om dit te bewerkstelligen bedragen ,-. In convenant worden deze kosten gelijkelijk gedeeld door provincie, gemeente en sportverenigingen. De kosten voor de sportverenigingen worden terugverdiend uit de energiebesparing. Ad. 8. Energie en binnenklimaat scholen De provincie heeft ten tijde van het opstellen van dit convenant geen toezeggingen kunnen doen voor het project energie- en klimaatbeheersing op scholen. Dit terwijl dit project zeer actueel is, ook in kader indieningen voor subsidie bij VROM in december Bijdrage vanuit het Energiepact blijkt niet mogelijk omdat het in dit geval meer om gezondheid van de kinderen zou gaan dan om energiereductie. De provincie zet een programma Duurzaam Leefmilieu in de steigers, waaruit in april/mei fondsen te verwachten zijn voor energie- en klimaatbeheersing op scholen. Mocht dit het geval zijn dan komt de gemeente Steenwijkerland als een van de eersten in aanmerking voor deze fondsen. Ad. 9. Duurzame maatregelen Onderwijs Expertise Centrum (OEC) De provincie is bereid op basis van uitgewerkte plannen ,- bij te dragen aan duurzame maatregelen, dit boven op de 5% van de bouwsom die de gemeente investeert aan duurzame maatregelen en mits het OEC energieleverend wordt opgeleverd (zie de specifieke eisen in het convenant). Voor dit project wordt de lat hoog gelegd, de uitdaging is om deze ambitie te kunnen bewerkstelligen als gemeente. Ad. 10. Energiebesparing en winning gemeentelijke gebouwen Ambitie is alle gemeentelijke gebouwen de komende jaren toe te werken naar energielabel A. Het gaat hierbij om, in eerste instantie, een lijst van ongeveer 13 gemeentelijke gebouwen. In het convenant wordt alleen een afspraak gemaakt voor een beperkte financiële bijdrage aan haalb aarheidsonderzoeken van voor de gemeente en voor de provincie. Qua uitvoeringskosten zal het echter om forse bedragen gaan, welke niet vallen binnen dit convenant. Hiervoor kunnen voorstellen worden ingediend bij de halfjaarlijkse tender-regeling van de provincie, elk voorjaar en najaar. Ad. 11. Revitalisering bedrijventerreinen De provincie draagt al fors bij aan het project revitalisering en stelt geen nieuwe bedragen beschikbaar specifiek gericht op duurzaamheid. Wel wordt gezamenlijk gezocht naar mogelijkheden om een van de Steenwijkerlandse bedrijventerreinen te laten meedraaien in een duurzaamheidspilot van de rijksoverheid. Ad. 12. Duurzame mobiliteit Gemeente en provincie werken samen in de campagne Rijden op Aardgas (en groen gas). De in het convenant genoemde aanvraag voor elektrisch varen wordt gehonoreerd uit Essent gelden. De verantwoording over dit project valt daarom buiten dit convenant. Verder bij het uitrollen van een netwerk voor elektrisch rijden, waarover Enexis in contact is met de gemeente over het plaatsen van elektriciteitspalen hiervoor. Op dit punt zijn geen financiële afspraken gemaakt met de provincie. Ad. 13. Energie uit biomassa Naast de bestaande vergunningen voor biomassa initiatieven worden haalbaarheidsstudies uitgevoerd naar nieuwe initiatieven. De provincie draagt vanuit de Essent gelden bij aan een innovatief traject van haalbaarheid en ontwikkeling van een biomassatraject waarbij riet uit de Weerribben wordt gebruikt voor de verwarming van zwembad de Waterwijck. Daarnaast wordt een vooronderzoek gedaan naar de mogelijkheid om in het buitengebied (agrarische) ondernemers 5

6 te laten samenwerken voor het leveren van energie uit biomassa. Voor haalbaarheidsonderzoek stellen gemeente en provincie ieder beschikbaar. Ad. 14. Windenergie Met betrekking tot windenergie worden in het convenant met name afspraken gemaakt over samenwerking en worden geen concrete financiële investeringen benoemd. Ad. 15 en 16. Voortgangsoverleg en looptijd/ Slotbepaling Rapportage over voortgang van de initiatieven wordt tweemaal per jaar ambtelijk besproken en eenmaal per jaar bestuurlijk. Het convenant fungeert als subsidieaanvraag. Mochten er gedurende de looptijd van het convenant belangrijke nieuwe initiatieven aandienen, dan zal mogelijke samenwerking worden besproken. Grotere initiatieven kunnen ook meedingen in de tenderregeling van de provincie, elk voorjaar en najaar. Argumenten Het convenant geeft een belangrijke impuls aan duurzaamheid binnen de gemeente. Het biedt de mogelijkheid een aantal projecten aan te scherpen op het gebied van duurzaamheid. Vooral ook wat betreft de regeling Duurzaam Bouwen biedt het convenant de mogelijkheid een nog grotere groep inwoners en bedrijven binnen de gemeente rechtstreeks te benaderen. Kanttekeningen Door het convenant wordt het ambitieniveau van de gemeente op gebied van duurzaamheid opgeschroefd. Dit zal in veel gevallen een extra inspanning vergen van de betrokkenen om het initiatief te laten slagen. Het gaat om nieuwe en vernieuwende initiatieven waarvoor we de benodigde expertise vaak (nog) niet direct in huis hebben en dus extern moeten betrekken. Financiële toelichting Als bijlage is een financieel overzicht toegevoegd met daarin de bijdragen van gemeente, provincie en derden voor de jaren 2009, 2010 en 2011 voor de in het convenant beschreven initiatieven. In de bijlage staan alleen de investeringen genoemd waarvoor zowel gemeente als provincie toezeggingen doen in het convenant. De posten in het convenant waarvoor (nog) niet door beide partijen een financiële toezegging is gedaan(zoals de post binnenklimaat scholen bij afspraak 8 in het convenant), zijn niet opgenomen in de tabel. De financiële dekking van de gemeentelijke bijdragen wordt als volgt voorgesteld: Ad. 2. Regeling Duurzaam Bouwen Voor de DuBo regeling is voor de komende jaren structureel ,- beschikbaar, waarbij ervan wordt uitgegaan dat de extra benodigde gelden in de programmabegroting ook daadwerkelijk beschikbaar worden gesteld; Ad. 3. Energiedienstverlening ten laste van stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid in 2010 en voor ten laste van de Algemene Reserve vrij besteedbaar; Ad. 4. Samenwerking met woningbouwcorporaties ten laste van stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid in 2010 en ten laste van reserve volkshuisvesting in 2011; Ad. 6. Energie is Winst in 2009 ten laste van algemene reserve vrij besteedbaar en ten laste van stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid (de financiële middelen zijn reeds geregeld bij het raadsvoorstel van 22 september 2009); Ad. 7. Duurzame maatregelen sportaccommodaties voor 2010 wordt meegenomen in het raadsvoorstel van december 2009 voor FC Oldemarkt, nog eens voor 2010 en voor 2011 worden meegenomen in opvolgende raadsvoorstellen voor de vervanging van sportaccommodaties; 6

7 Ad. 9. Duurzame maatregelen Onderwijs Expertise Centrum (OEC) wordt meegenomen in het raadsvoorstel van januari 2010 waar een krediet beschikbaar wordt gesteld voor het Onderwijs Expertise Centrum dat inclusief is voor duurzame maatregelen; Ad. 10. Energiebesparing en winning gemeentelijke gebouwen in 2010 ten laste van stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid; Ad. 13. Energie uit biomassa in 2010 ten laste van stelpost voor ontwikkeling programma duurzaamheid. Personeel en organisatie Verschillende afdelingen zijn betrokken bij de uitvoering van dit convenant, zowel vanuit REO, MO en OPWE. Alle in dit convenant opgenomen initiatieven zijn doorgesproken en afgestemd met de betrokken ambtenaren. Benodigde expertise zal deels extern worden betrokken. Communicatietraject Het convenant kent geen separaat communicatietraject. De mijlpalen binnen de afzonderlijke initiatieven zullen onder de aandacht worden gebracht daar waar dit nuttig is. Aandacht voor de projecten zal er verder zijn binnen het communicatietraject voor Duurzaamheid. Uitvoering en planning - De update van de regeling vindt plaats in laatste kwartaal In werking treding totaal concept (inclusief energiedienstverlening) 1 e kwartaal Een innovatief project voor duurzame maatregelen in de huursector van de samenwerkende woningbouwcorporaties zal naar verwachting in de loop van 2010 opstarten. De gemeente kan faciliterend optreden om overleg op te starten. - Wat betreft het nieuwbouwproject de Schans wordt duurzaamheid van meet af aan meegenomen in de ontwikkeling van het project. Gesprekken met provincie over uitrol van de hybride EPC in Overijssel zijn gaande evenals deelname de Schans in programma Excellente Gebieden van VROM/WWI. - Kick-off project Energie=Winst is 4 november 2009 met 2 jarig traject daarna. - Vervanging sportaccommodaties naar verwachting twee met duurzame maatregelen in 2010, een in Verbetering energiereductie en binnenklimaat op scholen: aanvraag in voorbereiding voor VROM subsidie. Op basis van deze subsidie dient de uitvoering in 2010 te zijn afgerond. - Start bouw Onderwijs Expertise Centrum (OEC) naar verwachting in Haalbaarheidsonderzoeken energiebesparing en winning gemeentelijke gebouwen in 2010 afgerond. - Duurzaamheid wordt als aandachtspunt meegenomen in de visie op de revitalisering van bedrijventerreinen. Thematiek duurzame bedrijventerreinen is nog in ontwikkeling bij zowel provincie als gemeente. In de loop van 2010 naar verwachting meer zicht hoe hier nader handen en voeten aan te geven. - Duurzame mobiliteit is een groeithema. De gemeente heeft sinds juni 2009 een eerste aardgasstation in de gemeente, de eerste aardgasaut o s zijn aangeschaft door de gemeente en bedrijven in de gemeente worden laatste kwartaal 2009 door een energieconsulent van 7

8 de provincie benaderd om ook aardgasauto s in hun wagenpark op te nemen. Met Enexis is laatste kwartaal 2009 overleg over het plaatsen van een aantal electriciteitsvulpunten voor auto s in de gemeente. - Haalbaarheidsonderzoek naar collectief biomassa initiatief in buitengebied start naar verwachting in de loop van Haalbaarheidsonderzoek naar gebruik rietafval uit de Weerribben voor verwarming zwembad Waterwijck is in volle gang. Bijlagen/concepten - Convenant Een duurzaam Steenwijkerland in een duurzame provincie Overijssel - Financieel overzicht bijdragen gemeente en provincie 8