PREOPERATIEVE LOKALISATIE VAN EEN BORSTTUMOR EN/OF LYMFEKLIER MET EEN JODIUMBRON

Transcriptie

1 Patiënteninformatiedossier (PID) MAMMACARE onderdeel PREOPERATIEVE LOKALISATIE VAN EEN BORSTTUMOR EN/OF LYMFEKLIER MET EEN JODIUMBRON

2 Inhoud Waarom een jodiumbron?... 3 Wat is lokaliseren van een borsttumor?... 4 Voorbereiding... 5 Plaatsen van de jodiumbron... 5 Na het onderzoek

3 Hieronder vindt u uitleg over het plaatsen van een radioactieve jodiumbron (jodium 125) in uw borst en/of lymfeklier. Met behulp van deze jodiumbron kan de chirurg heel nauwkeurig de plek van de tumor vinden tijdens de operatie. Waarom een jodiumbron? Er zijn twee redenen waarom een tumor in de borst met een jodiumbron gemarkeerd moet worden: 1. De tumor in de borst is niet te voelen. In dit geval kan met behulp van de jodiumbron tijdens een borstsparende operatie heel nauwkeurig het aangedane deel van borst worden verwijderd. 2. De borstkanker wordt eerst met chemotherapie (of antihormoon tabletten) behandeld. In veel gevallen zal de tumor zo klein worden dat deze niet meer te voelen is. Door de jodiumbron kan de chirurg na afloop van de behandeling de plaats van de tumor terugvinden en het resterende deel van de borstkanker wegnemen tijdens een borstsparende operatie. 3

4 Tevens is het mogelijk om een aangedane lymfeklier in de oksel met een jodiumbron te markeren wanneer de borstkanker eerst met chemotherapie (of antihormoon tabletten) behandeld wordt. Na het beëindigen van de chemotherapie (of antihormoon tabletten) kan deze klier verwijderd worden om het effect van de behandeling te beoordelen. In sommige gevallen wordt een afwijking in de borst met meerdere jodiumbronnen gemarkeerd. Uw verpleegkundig specialist of behandelend chirurg kan u hierover verder informeren. Wat is lokaliseren van een borsttumor? Met behulp van echografie of mammografie (stereotactisch) wordt een kleine jodiumbron (4 mm groot) ingebracht. Deze jodiumbron geeft een lage dosis radioactieve straling af. Deze straling is erg zwak en daarom niet schadelijk voor uw gezondheid of voor uw omgeving. Tijdens de operatie kan de chirurg met een stralingsdetector de jodiumbron vinden en het juiste deel van de borst verwijderen. Er zal altijd een controlefoto van het verwijderde deel worden gemaakt om na te gaan of de jodiumbron daadwerkelijk is verwijderd. Wanneer u eerst chemotherapie of antihormoonbehandeling krijgt, vindt de operatie 4

5 pas maanden na het plaatsen van de jodiumbron plaats. De straling van de jodiumbron neemt langzaam af, maar is ook dan nog goed waarneembaar door de chirurg. Voorbereiding Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen, bespreek dit vooraf met de verpleegkundig specialist of uw behandelend chirurg. Na overleg stopt u (tijdelijk) het gebruik hiervan. Plaatsen van de jodiumbron De jodiumbron kan op twee manieren worden ingebracht. De radioloog bepaalt welke procedure voor u optimaal is. Echografie: Met behulp van de echo bepaalt de radioloog de plek waar de bron wordt geplaatst. De radioloog verdooft de huid en plaatst de jodiumbron in de borst met behulp van een naald. Ook aangedane lymfeklieren kunnen op deze manier worden gelokaliseerd en gemarkeerd. Mammografie (stereotaxie): Door middel van een mammografie wordt bepaald waar de bron wordt geplaatst. De radioloog verdooft de huid en plaatst de jodiumbron. 5

6 Na het onderzoek Er is veel zorgvuldigheid vereist bij het gebruik van radioactieve bronnen zoals de jodiumbron. Daarom is het volgende nog belangrijk. Wanneer u naar het buitenland reist met een jodiumbron in uw lichaam, dan is het belangrijk dat u een brief meeneemt waarin staat hoeveel straling de bron bevat. De douane kan hier namelijk naar vragen. Deze brief is verkrijgbaar via de radiologie afdeling. Wanneer u (onverwacht) wordt opgenomen in een ander ziekenhuis, terwijl de bron zich nog in uw lichaam bevindt, dan moet u aangeven dat er in Ziekenhuis St Jansdal een radioactieve bron is geplaatst. Indien u vragen heeft over bovenstaande, kunt u contact opnemen met de coördinerend oncologieverpleegkundige van het St Jansdal, (0341) Uitgave: Patiënteninformatie en -communicatie Harderwijk, februari 2016 Internet: CAZ CH