COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS - BESLUIT

Transcriptie

1 COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS - BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 12 februari 2013 nummer: 2013_BW_00104 Onderwerp Rapportage metingen vliegtuiggeluid Ter kennisname Beknopte samenvatting De rapportage metingen vliegtuiggeluid 2011 wordt ter kennisname aangeboden aan het college en geadviseerd wordt dit tevens ter kennisneming aan de Commissie Ruimte voor te leggen. Bevoegd: John Stuurman HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): Rapportage vliegtuiggeluid 2011 Voortgang aanpak geluidhinder Schiphol MOTIVERING Volgende feiten gaan aan de beslissing vooraf: In navolging van de gemeenten Alphen aan den Rijn, Hillegom, Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Lisse en Noordwijk zijn begin 2009 in de gemeente Teylingen vier meetposten geplaatst ten behoeve van het meten en monitoren van vliegtuiggeluid. De meetposten worden beheerd door de firma Geluidsnet B.V. Drie meetposten zijn geplaatst in Sassenheim (J.P. Gouverneurlaan, Smirnoffstraat en Wilhelminalaan) en één in Voorhout (Bonekruidstraat). De Omgevingsdienst West-Holland stelt jaarllijks een rapportage op van de uitgevoerde metingen. Het doel van de metingen is om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van het vliegtuiggeluid in Teylingen. Bijgaande rapportage betreft vliegtuiggeluid over de periode november 2010 tot november Deze rapportage is inmiddels besproken in het bestuurlijk vooroverleg van CROS (Commissie Regionaal Overleg Schiphol), cluster Zuid-West, waarin wethouder Stuurman zitting heeft. De aanbieding van het rapport aan het college heeft wat langer op zich laten wachten omdat de wethouder ook onderstaande memo erbij wilde betrekken. p 1 van 122

2 Tevens verwijzen wij u naar de bijlage : Voortgang aanpak geluidhinder Schiphol. Door de Omgevingsdienst is in deze bijlage een samenvatting gemaakt van de ontwikkeling rondom Schiphol naar aanleiding van recente besluitvorming aan de Alderstafel. Deze rapportage heeft een andere opzet dan voorgaande jaren. Er is meer aandacht voor de aantallen vliegtuigpassages en het geluidsniveau per passage (zie tabel 12.2, pagina 41). De Omgevingsdienst is hiertoe overgegaan op verzoek van bewonersvertegenwoordigers uit de regio. Deze gaven aan dat hinder wordt veroorzaakt door "uitschieters", vliegtuiggeluid dat ongewoon hard of op ongebruikelijke tijdstippen. Ook de CROS werkgroep die Schiphol adviseert, heeft geadviseerd om meer op deze gegevens in te gaan. Dat zegt veel meer over de hinderbeleving dan een jaargemiddelde van de geluidsbelasting. Deze beslissing wordt genomen om volgende redenen: 1.1 Er is sprake van een toenemende trend van het aantal vliegtuigbewegingen Geconstateerd kan worden dat na een aantal jaren van daling van het aantal geregistreerde vliegtuigpassages er in 2011 sprake is van een toename. Dit wordt o.a. veroorzaakt door de omstandigheid dat sinds de tweede helft van 2010 de luchtvaartsector zich aan het herstellen is (zie fig. 12.2, pagina 40). Ook in Lisse, Noordwijk en Oegstgeest is er sprake van een forse toename. Dit heeft te maken met relatief meer gebruik van de Kaagbaan en met de nachtnaderingsroute die ongeveer over Warmond loopt (dicht langs de meetposten). De Kaagbaan is in het nieuwe stelsel één van de geluidpreferente banen omdat die overall bezien de minste geluidsgehinderden oplevert. Dit kan op lokaal niveau nadelig uitpakken. Het is niet te verwachten dat dit preferentiestelsel op korte termijn wordt gewijzigd; het is juist met moeite tot stand gebracht, in overleg met alle belanghebbenden. Vanuit het CROS zullen de ontwikkelingen nauwgezet gevolgd worden, zij het dat de invloed zeer beperkt is. Ook als we kijken naar het aantal vliegtuigpassages in de nacht, zien we dat die vooral in het oosten van Holland Rijnland en het noorden van Holland Rijnland voorkomen, maar ook bij de meetpost in Oegstgeest. Het noorden van Oegstgeest en het zuiden van Noordwijk en Teylingen liggen bij de nachtnaderingsroute naar de Kaagbaan, waardoor de hele nacht sprake is van vliegtuigpassages. Lisse heeft te maken met een nachtelijke startroute. Het oosten van Holland Rijnland heeft vooral te maken met vluchten in de randen van de nacht, tussen uur en uur. Beslist het volgende: BESLISSING punt 1: Kennisnemen van de rapportage metingen vliegtuiggeluid 2011 van de Omgevingsdienst West-Holland. punt 2: De rapportage ter kennisneming voorleggen aan de Commissie Ruimte. p 2 van 122

3 BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Ruimte Ruimtelijke Ontwikkeling Financile consequenties: BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Rapportage vliegtuiggeluid 2011 Voortgang aanpak geluidhinder Schiphol p 3 van 122

4 Rapportage vliegtuiggeluid 2011 definitief pdf Rapportage metingen vliegtuiggeluid 2011 Hillegom, Kaag en Braassem, Leiden, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Oegstgeest en Teylingen Definitieve versie, p 4 van 122

5 p 5 van 122

6 [ Omgevingsdienst West-Holland Rapportage metingen vliegtuiggeluid 2011, Hillegom, Kaag en Braassem, Leiden, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Oegstgeest en Teylingen Datum: p 6 van 122

7 p 7 van 122

8 [ Omgevingsdienst West-Holland Rapportage metingen vliegtuiggeluid 2011, Hillegom, Kaag en Braassem, Leiden, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Oegstgeest en Teylingen Datum: Inleiding Over het meten van vliegtuiggeluid Rapportage alle meetposten Conclusies regio Holland Rijnland In detail: Hillegom In detail: Kaag en Braassem In detail: Leiden In detail: Lisse In detail: Nieuwkoop In detail: Noordwijk In detail: Oegstgeest In detail: Teylingen...39 Bijlage 1 - Overzichtstabel...a Bijlage 2 Banenstelsel en vliegpaden Schiphol...d Bijlage 3 - Verklarende woordenlijst...h p 8 van 122

9 p 9 van 122

10 R a p p o r t a g e m e t i n g e n v l i e g t u i g g e l u i d , H i l l e g o m, K a a g e n B r a a s s e m, L e i - d e n, L i s s e, N i e u w k o o p, N o o r d w i j k, O e g s t g e e s t e n Te y l i n g e n 1 Inleiding In 2005 hebben de gemeenten Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest het initiatief genomen om vliegtuiggeluid te laten meten. Het doel van de metingen is inzicht te krijgen in de ontwikkeling van het vliegtuiggeluid in onze regio en die kennis te gebruiken voor de stellingname van de gemeente. De geluidmetingen zijn niet geschikt voor handhaving. Het doel van de metingen is monitoren: weten hoeveel vliegtuiggeluid er is, hoe dat verdeeld is en hoe het zich in de tijd ontwikkelt. Daardoor kan een verband worden gelegd tussen klachten van burgers, vliegroutes en vlieghoogtes en ontwikkelingen rond Schiphol. In 2008 zijn ook in Lisse, Hillegom en Noordwijk meetposten geplaatst, in 2009 in Teylingen en Alphen aan den Rijn en in 2011 in Kaag en Braassem en Nieuwkoop. De metingen worden uitgevoerd door een netwerk van meetposten van de firma Geluidsnet B.V. Geluidsnet levert een grote hoeveelheid gegevens. De Omgevingsdienst West-Holland maakt op basis van deze gegevens een rapportage ten behoeve van de gemeenteraden en bewoners van de betreffende gemeenten. Daarnaast kunnen bewoners via de website 1 van het bedrijf Geluidsnet de meetresultaten inzien, zowel live als over een bepaalde periode. Leeswijzer In hoofdstuk twee staat uitleg over waarom, hoe en wat er gemeten wordt en de relatie met klachten. In hoofdstuk drie wordt op basis van de resultaten van alle meetposten een regiobreed beeld geschetst met in hoofdstuk vier de conclusie. Vervolgens gaan hoofdstukken vijf tot en met twaalf in op de resultaten per gemeente. In de bijlagen staan uitgebreide cijfers per meetpost, kaarten die het banenstelsel en vliegpaden laten zien, en een verklarende woordenlijst p 10 van 122

11 2 Over het meten van vliegtuiggeluid 2.1 Waarom laat de gemeente vliegtuiggeluid meten? Tot begin jaren 2000 ging de aandacht van het Rijk vooral uit naar het gebied dichter bij Schiphol, waar de geluidbelasting het hoogste is. Verder weg gelegen gebieden, zoals Holland Rijnland, hebben echter ook te maken met hinder door vliegtuiggeluid. De gemeenteraden van Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest wilden graag inzicht in het vliegtuiggeluid in hun gemeenten. Het meetsysteem van Schiphol, NOMOS, had slechts één meetpost in Leiden. Daarom besloten deze gemeenten in 2005/2006 om zelf het vliegtuiggeluid te laten meten. De gestelde doelen hiervan waren: Inzicht bieden in geluidbelasting in de gemeente. Aantonen dat geluidbelasting wel degelijk door meting vastgesteld kan worden. Aan bewoners het signaal afgeven dat de gemeente ongerustheid en klachten over vliegtuiggeluid serieus neemt. De metingen kunnen niet gebruikt worden om Schiphol af te rekenen op het vliegtuiggeluid. De Wet Luchtvaart kent alleen normen voor vliegtuiggeluid in 35 zogenaamde handhavingspunten rondom Schiphol. Op alle andere plaatsen geldt geen norm voor vliegtuiggeluid. Meten en rekenen Er zijn twee manieren om er achter te komen hoeveel vliegtuiggeluid er op een plaats is: meten en rekenen. Metingen en berekeningen van dezelfde vliegtuigpassages leveren een ander resultaat op. Dat is het gevolg van de verschillende manieren om het geluidsniveau vast te stellen, die ieder hun voor- en nadelen hebben. Dit betekent dat een berekende decibel niet zomaar vergeleken kan worden met een gemeten decibel. Iedere manier heeft voor- en nadelen, zodat geen manier beter is dan de andere. Het hangt van het doel af welke methode het meest geschikt is. Meten + microfoon hoort wat u zelf hoort - niet altijd mogelijk (vanwege wind en ander stoorgeluid) - herkennen vliegtuiggeluid is lastig, fouten zijn onvermijdelijk Rekenen + kan altijd + zekerheid + toekomstvoorspelling mogelijk - theoretische geluidproductie Meten is geschikt om trends in de hoeveelheid vliegtuiggeluid op een plaats te bepalen. Schiphol heeft zelf al jaren een netwerk van meetposten, NOMOS genoemd. Die meetposten staan vooral dicht bij Schiphol, waar het geluid vrij hard is. 2.2 Keuze Geluidsnet Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest zochten in 2005 samenwerking met het burgerinitiatief Geluidsnet. Deze stichting is in 2003 opgericht door een aantal burgers die wilden bewijzen dat vliegtuiggeluid wel degelijk goed gemeten kan worden, en bovendien veel goedkoper en makkelijker dan met het meetsysteem van Schiphol. Andere gemeenten in Holland Rijnland hebben zich hier vervolgens bij aangesloten. Ondertussen is Geluidsnet een bv. geworden. Gemeenten nemen een abonnement op een meetdienst. 2.3 Wat meet Geluidsnet? De meetposten van Geluidsnet meten en registreren elke seconde het geluid in de omgeving. Door middel van filters in de meetpost zelf en in de centrale computer worden de vliegtuigpassages on- 2 p 11 van 122

12 derscheiden van het achtergrondgeluid. Het systeem registreert en berekent een heleboel gegevens, zowel per vliegtuigpassage als gemiddelden. De belangrijkste parameters zijn: Geluidsniveau - Van iedere vliegtuigpassage wordt het geluidsniveau bepaald. Dit is een maat voor de hoeveelheid geluid veroorzaakt door één vliegtuig dat voorbij vliegt. Het geluidsniveau kan op meerdere manieren worden uitgedrukt: Piekwaarde (LAmax) het hoogst gemeten geluidsniveau tijdens een vliegtuigpassage SEL-waarde Sound Exposure Level, een maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage. Deze maat is een combinatie van hoe hard het geluid was en hoe lang het duurde. Geluidbelasting - Een maat voor het geluid dat door alle vliegtuigen gezamenlijk gedurende een periode wordt veroorzaakt op een bepaalde plaats. Daarbij worden de geluidniveaus van alle vliegtuigen die van het vliegveld vertrekken en daarop aankomen op een voorgeschreven manier bij elkaar opgeteld. De maat voor geluidbelasting door vliegtuigen 2 is decibel Lden (db(a) Lden ). Hierbij telt geluid in de avond en nacht extra zwaar mee. Voor de handhavingspunten rond Schiphol een aantal punten op een kaart- gelden normen voor de geluidbelasting gedurende een jaar. De Wet Luchtvaart schrijft voor dat de geluidbelasting op die punten berekend wordt. Aantallen vliegtuigpassages Het aantal succesvol gemeten vliegtuigpassages per uur van de dag, per dagdeel, maand of jaar. Wat is Geluidsnet en hoe werkt Geluidsnet? Geluidsnet onderscheidt zich van andere meetsystemen voor vliegtuiggeluid doordat de meetposten samenwerken in een netwerk 3. Door driehoeksmeting kan worden bepaald hoe snel een geluidsbron zich verplaatst. Omdat vliegtuigen zich sneller verplaatsen dan andere geluidsbronnen kan het vliegtuiggeluid worden onderscheiden van de achtergrond. Andere systemen gebruiken alleenstaande meetposten, waarbij zeer gevoelige microfoons en geavanceerde software het vliegtuiggeluid onderscheiden. Deze meetsystemen zijn veel duurder dan Geluidsnet. Wat doet het meetsysteem? De meetposten van Geluidsnet bestaan uit een microfoon en een computer die op het dak van een gebouw van maximaal twee verdiepingen geplaatst zijn. De computer bekijkt of het gemeten geluid lijkt op dat van een vliegtuig. Zo ja, dan wordt deze gebeurtenis geregistreerd en doorgegeven aan de server van Geluidsnet. Door samenwerking tussen meerdere geluidmeetposten wordt de detectie van vliegtuigen sterk verbeterd. Sinds januari 2007 maakt Geluidsnet ook gebruik van de informatie die vliegtuigen via hun transponder zelf uitzenden over hun positie. Hierdoor is de koppeling van een geluidmeting aan een vliegtuig, en daarmee de betrouwbaarheid van de meting, sterk verbeterd. Helaas heeft ongeveer een kwart van de vliegtuigen een oudere mode-s transponder die geen gegevens over positie en hoogte verstuurt. Voor die vliegtuigen blijft de herkenning vooral gebaseerd op geluidspatronen en samenwerking tussen meetposten. Wanneer op termijn alle vliegtuigen een ADS-B transponder hebben, zijn gemeten vliegtuigpassages met zekerheid aan een vliegtuig te koppelen. 2 En ook van wegverkeersgeluid en spoorweggeluid 3 Als de meetpunten op maximaal 1 km afstand van elkaar liggen 3 p 12 van 122

13 2.4 Betrouwbaarheid meetsysteem Geluidsnet De grootste uitdaging bij het meten van vliegtuiggeluid is om het te onderscheiden van het achtergrondgeluid, zoals voorbijrijdende auto s, brommers of motoren, of harde wind. Vooral bij zachte vliegtuigpassages, die verder van Schiphol veel voorkomen, is dit moeilijk. Hierbij zijn twee soorten fouten mogelijk: 1. Een geluid dat niet van een vliegtuig komt, wordt ten onrechte wel als vliegtuig aangemerkt. 2. Een geluid dat wel van een vliegtuig komt, wordt ten onrechte niet herkend. Omdat de twee soorten fouten tegengesteld zijn, is het niet mogelijk beide fouten uit te sluiten: een meetsysteem dat is ingesteld om vooral de eerste fout te vermijden, maakt vaker de tweede fout, en omgekeerd. NOMOS het meetsysteem van Schiphol is ingesteld om vooral de eerste fout te vermijden. Het doet dit o.a. door alle zachte vliegtuigpassages (met een piek lager dan 65 decibel) niet mee te tellen; hiermee voorkomt NOMOS dat omgevingsgeluid ten onrechte wordt aangemerkt als vliegtuiggeluid. Geluidsnet zoekt een evenwicht tussen de eerste en tweede soort fout. Dat betekent dat Nomos en Geluidsnet per geregistreerde vliegtuigpassage ongeveer de zelfde hoeveelheid geluid meten, maar dat Nomos minder vliegtuigpassages registreert. Vliegtuigherkenning Geluidsnet gebruikt meerdere manieren tegelijk om vliegtuiggeluid te herkennen: Transpondergegevens De meeste vliegtuigen (in 2011 ongeveer 90% volgens Geluidsnet) hebben een transponder aan boord die gegevens uitzendt over de positie van dat vliegtuig. Als er een vliegtuig in de buurt van een meetpost is, is de kans groot dat een gemeten geluid van dat vliegtuig afkomstig is. Echter, niet alle vliegtuigen hebben zo n transponder aan boord. Daarom zijn ook andere manieren nodig om vliegtuiggeluid te herkennen. Patroonherkenning Het systeem kijkt ook naar de kans dat het geluid van een vliegtuig afkomstig kan zijn, gebaseerd op de eigenschappen van het geluid. Wanneer die kans meer dan 50% is, wordt de gebeurtenis meegeteld als vliegtuig. Driehoeksbepaling De meetposten van Geluidsnet staan niet op zich, maar zijn opgesteld in meetdriehoeken. Daardoor kunnen meerdere meetposten samenwerken om vliegtuigen te herkennen; een geluid dat binnen korte tijd op meerdere meetposten wordt gemeten heeft een hoge kans om van een vliegtuig afkomstig te zijn. Iets anders kan zich immers niet zo snel verplaatsen. Onderzoek naar meetsystemen In 2005 deed het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in opdracht van de Commissie Regionaal Overleg Schiphol (CROS) onderzoek naar diverse meetsystemen. Geluidsnet is daarin niet meegenomen, omdat het toen nog niet operationeel was. In 2007 deed het RIVM een nieuw praktijkonderzoek 4, waarin de meetresultaten van de systemen Geluidsnet en Luistervink werden vergeleken met door het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) gemodelleerde geluidniveaus op basis van werkelijk gevlogen routes. De metingen zijn verricht op twee locaties, waaronder Oegstgeest. Het onderzoek liet voor Geluidsnet een wisselend beeld zien. Er kwamen veel perioden voor waarin de gemeten geluidsniveaus overwegend goed overeenkwamen met het berekende geluid. Het ni- 4 Opgenomen in Geluidmonitor 2006, RIVM rapport / p 13 van 122

14 veauverloop van dag tot dag liet zien dat het meetsysteem in staat is trends in de niveaus te volgen. In het bijzonder voor de maand augustus 2007 werden de NLR-waarden nauw gevolgd. Het systeem was soms echter minder solide in de zin dat er af en toe events werden geregistreerd die niet door vliegtuigen worden veroorzaakt. Dit leidde in het dagverloop soms tot sterke overschatting van de equivalente niveaus (uitschieters). Het verloop in september 2007 liet nogal wat afwijking zien ten opzichte van de NLR-gegevens. Perioden met harde wind speelden hier waarschijnlijk een belangrijke rol. Volgens het RIVM is er al verbetering mogelijk door registraties in perioden met te hoge windsterkte uit te sluiten van bijdrage. Het RIVM concludeert dat huidige monitoringsystemen voor luchtvaartgeluid mogelijkheden bieden om trends te volgen en geluidniveaus van individuele vliegtuigpassages te toetsen aan rekenuitkomsten. Geluidsnet heeft dit advies opgevolgd en de software aangepast. De rapportages sinds 2007 zijn gebaseerd op deze verbeterde software. Eind 2011 gaf de Alderstafel opdracht om een vergelijkend onderzoek uit te voeren naar een aantal meetsystemen rond Schiphol, waaronder Geluidsnet. Het onderzoeksbureau Ardea bracht in maart 2012 een conceptrapport uit. De bevindingen zijn: Alle meetsystemen hebben een nauwkeurigheid van 1-2 db(a) De totale eindnauwkeurigheid wordt echter vooral bepaald door de meetomstandigheden, zoals meteo, afstand tot het vliegpad en reflecties in de omgeving. Dit kan een grotere spreiding in resultaten (3-5 db(a)) opleveren. Verder beveelt Ardea aan: meer aandacht te besteden aan de geschiktheid van meetlocaties. Bijvoorbeeld eerst een tijdelijke meetpost plaatsen; dat de meetnetten op gelijke wijze toegang krijgen tot de beschikbare radardata van alle vliegtuigpassages. Zo wordt de vliegtuigherkenning verbeterd; dat de beschikbare informatie op internet verbeterd wordt. Half april is het definitieve rapport van Ardea beschikbaar. In de definitieve versie van dit rapport verschijnen deze cijfers. 2.5 Locaties meetposten Er staan in de regio Holland Rijnland inmiddels ruim twintig meetposten. Deze zijn hoofdzakelijk geplaatst op gemeentelijke gebouwen zoals gemeentehuizen en scholen. Een aantal meetposten staat op woningen van vrijwilligers. Het functioneren van een meetpost is daardoor afhankelijk van de medewerking van de gebouwbeheerder. Bij scholen bijvoorbeeld gebeurt het wel eens dat een storing niet direct verholpen kan worden, omdat de school dicht is in de vakantie. Soms schakelt de beheerder zelfs de internetverbinding in de vakantie uit, waardoor de meetpost geen gegevens kan doorsturen. Aanvankelijk gingen hierdoor wel eens meetgegevens verloren. Tegenwoordig is de gegevensopslag van de meetposten groter, waardoor ook bij een langdurige onderbreking van de verbinding geen gegevens verloren gaan. Sinds 2009 heeft Geluidsnet een storingscoördinator, die bij storingen meteen actie onderneemt. In bijlage 1 staat een overzicht van de resultaten van alle meetposten. De locaties zijn weergegeven in figuur 3.1 op pagina 9 en in de hoofdstukken per gemeente. 5 p 14 van 122

15 2.6 Rapportage van de meetgegevens De gemeten geluidsniveaus van al het geluid (dus niet alleen vliegtuigen) zijn live te volgen op internet via en via een applicatie in Google Earth. Daarnaast rapporteert Geluidsnet de resultaten aan de deelnemende gemeenten. Sinds begin 2008 gebeurt dit via een beveiligde internetsite, die vorm kreeg na overleg met de Milieudienst West-Holland (per Omgevingsdienst West-Holland). Hierdoor wordt het voor gemeenten veel makkelijker om toegang te krijgen tot hun meetgegevens. De Omgevingsdienst West-Holland maakt op basis van de meetgegevens jaarrapportages voor de deelnemende gemeenten. 2.7 Relatie met klachten Metingen geven een objectief beeld van de hoeveelheid vliegtuiggeluid in een gebied. Klachten over vliegtuiggeluid zijn ingegeven door de subjectieve beleving van vliegtuiggeluid. Daarom hoeft er geen directe relatie te zijn tussen de aantallen geregistreerde klachten en de geluidbelasting of geluidsniveaus. In Holland Rijnland is het aantal geregistreerde klachten over vliegtuiggeluid vanouds relatief laag: in het gebied in Noord-Holland dat sinds 2003 last heeft van de Polderbaan is het aantal klachten vele malen hoger, terwijl de (berekende) geluidbelasting vergelijkbaar is. De oorzaak van dit verschil is dat de bewoners rond de Polderbaan na de opening van die baan plotseling aan het geluid werden blootgesteld, terwijl het geluid rond de Kaagbaan in de loop van decennia is gegroeid. Verder speelt mee dat bewoners het klagen moe worden omdat ze constateren dat er weinig mee wordt gedaan. 2.8 Ontwikkelingen meetsysteem Geluidsnet in 2011 Meetposten - Geluidsnet plaatste nieuwe meetposten in de gemeenten Kaag en Braassem en Nieuwkoop. Leiderdorp en Alphen aan den Rijn zijn gestopt met de meetdienst, om budgettaire redenen. Technische ontwikkelingen - Geluidsnet is een product van Sensornet bv. Adviesbureau DGMR is grootaandeelhouder van Sensornet. DGMR levert steeds meer technische en akoestische kennis, om het team van Sensornet te versterken. Zo wordt het product steeds verder verbeterd. Ontwikkelingen met betrekking tot het meten van industrielawaai worden ook toegepast op het meten van vliegtuiggeluid. Zo wordt de herkenning van geluid door middel van vingerafdrukken het onderscheiden van een geluidsbron door een lerende computer de komende anderhalf jaar ingevoerd bij vliegtuiggeluid. 6 p 15 van 122

16 3 Rapportage alle meetposten 3.1 Bijzonderheden Luchthaven Vanaf de tweede helft van 2010 trad herstel van het luchtverkeer in. In het vierde kwartaal van het gebruiksjaar 2011 zijn 7,8% meer vliegtuigbewegingen uitgevoerd dan in hetzelfde kwartaal van het gebruiksjaar Hierdoor valt te verwachten dat er in deze rapportage, die de periode november 2010-oktober 2011 bestrijkt, ook meer vliegtuigpassages geregistreerd zijn dan in Start experiment nieuw normen- en handhavingsstelsel In november 2010 startte een experiment met een nieuw normen- en handhavingsstelsel. Dat is afgesproken aan de Alderstafel 5. Het experiment houdt in dat de bestaande voorkeursvolgorde voor baangebruik strenger wordt toegepast: er wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van de Kaag- en Polderbaan, omdat bij die banen minder mensen dicht in de buurt wonen. Aan het eind van 2012 wordt bepaald of het nieuwe stelsel geslaagd is. Zo ja, dan wordt het vastgelegd in regelgeving. -Weer en baangebruik In de eerste helft van het gebruiksjaar, van november-april, werd er relatief veel geland vanuit het zuiden op de Kaagbaan en Aalsmeerbaan. Dat kwam door overheersende noordenwind. In de tweede helft van het gebruiksjaar, van mei-oktober, werd meer gestart in zuidelijke richting 6. Kwartaal Overheersend baangebruik Overig 1 (nov-jan) Meer dan gemiddeld geland op de Kaagbaan (06) en Aalsmeerbaan (36R) = eerste baanpreferentie Er werd ook meer dan gemiddeld vanuit het zuiden geland op de Zwanenburgbaan (36C), vaak gelijktijdig met de Aalsmeerbaan (36R). 2 (feb-apr) Meer dan gemiddeld geland op de Kaagbaan (06) = eerste baanpreferentie 3 (mei-jul) Meer dan gemiddeld gestart van de Kaagbaan (24) en de Aalsmeerbaan (18L) = tweede baanpreferentie 4 (aug-okt) Veel meer dan gemiddeld gestart van de Aalsmeerbaan (18L) Werkzaamheden Kaagbaan 11 sept-2 okt Tabel 3.1: Overzicht baangebruik, operationeel jaar Wijzigingen in de manier van rapporteren Deze rapportage heeft een iets andere opzet dan die van vorige jaren: er is meer aandacht voor de aantallen vliegtuigpassages en het geluidsniveau per passage; de cijfers over de geluidbelasting worden niet meer besproken (maar zijn wel in bijlage 1 te raadplegen). De Omgevingsdienst heeft dat gedaan naar aanleiding van opmerkingen van bewonersvertegenwoordigers uit de regio, die vonden dat hinder wordt veroorzaakt door uitschieters, vliegtuiggeluid dat ongewoon hard of op ongebruikelijke tijdstippen is. De geluidbelasting, die een gemiddelde over een heel jaar weergeeft, zegt weinig over de ondervonden hinder. Ook de CROS werkgroep die Schiphol adviseert over het NOMOS meetnet, heeft geadviseerd om meer op deze gegevens in te gaan. 3.2 Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in het operationeel jaar 2011, de periode 1 november 2010 tot en met 31 oktober Een tijdelijke adviescommissie van de minister van Infrastructuur en Milieu. Deze heeft de opdracht om groei van Schiphol tot 2020 mogelijk te maken, zonder dat de hinder in de omgeving toeneemt. 6 Bron: 7 p 16 van 122

17 De meetposten die de meeste vliegtuigpassages pet etmaal registreerden liggen in het oosten van Holland Rijnland (Nieuwkoop en Kaag en Braassem) en in Teylingen. Zoals de kaarten in bijlage 3 laten zien hebben die gebieden te maken met zowel landend als startend verkeer. Bovendien is startend verkeer veel meer geconcentreerd op bepaalde routes. De Leidse regio heeft vrijwel alleen te maken met landend verkeer, waardoor er over het jaar genomen minder vliegtuigen overkomen: Gemeente Nummer meetpost Locatie Aantal passages (gem. etmaal) Kaag en Braassem mp 262 Meerewijck, Leimuiden 203 Kaag en Braassem mp 261 Lijsterbeslaan, Leimuiden 196 Nieuwkoop mp 265 Sportlaan, Zevenhoven 183 Kaag en Braassem mp 263 Drechtlaan, Leimuiden 182 Nieuwkoop mp 250 Ambroziolaan, Nieuwveen 177 Nieuwkoop mp 252 Teylersplein, Nieuwveen 176 Teylingen mp214 J.P. Gouverneurlaan, Sassenheim 172 Lisse mp200 Grundelstraat 153 Teylingen mp220 Wilhelminalaan, Sassenheim 150 Teylingen mp216 Smirnoffstraat, Sassenheim 150 Tabel 3.2 Top tien locaties naar aantal vliegtuigbewegingen, gemiddeld per etmaal Ook bij de nachtvluchten (vluchten tussen uur en 7.00 uur) zien we dat in het oosten van Holland Rijnland en het noorden van Holland Rijnland de meeste vliegtuigpassages werden geregistreerd: Gemeente Nummer Locatie Aantal meetpost passages Nieuwkoop mp250 Ambroziolaan, Nieuwveen 22 Nieuwkoop mp252 Teylersplein, Nieuwveen 20 Kaag en Braassem mp 261 Lijsterbeslaan, Leimuiden 14 Kaag en Braassem mp 262 Meerewijck, Leimuiden 14 Kaag en Braassem mp 263 Drechtlaan, Leimuiden 14 Teylingen mp216 Smirnoffstraat, Sassenheim 14 Teylingen mp214 J.P. Gouverneurlaan, Sassenheim 14 Nieuwkoop mp265 Sportlaan, Zevenhoven 14 Lisse mp200 Grundelstraat 13 Oegstgeest mp128 Clinckenburgh 13 Tabel 3.3 Top tien locaties naar aantal nachtvluchten, gemiddeld per nacht De nachtelijke startroutes vanaf de Kaagbaan komen over heel Holland Rijnland. Landend verkeer volgt vaste naderingsroutes en gebruikt een geluidarme naderingsprocedure. Het valt op dat de locaties met startend verkeer de meeste passages registreren. Locaties nabij de nachtnaderingsroute, zoals Noordwijk, registreren minder passages. Kennelijk zijn die passages zo zacht dat ze niet altijd meetbaar zijn. Daarnaast loopt de nachtperiode van geluidsmetingen van tot 7.00 uur. De gemeten vluchten in het oosten van Holland Rijnland zijn vooral afkomstig uit de tijd tussen 6.30 en 7.00 uur. Vanaf ca uur wordt namelijk overgeschakeld naar de start- en landingsprocedures voor overdag, om voldoende capaciteit te kunnen bieden. Dan kan ook de Aalsmeerbaan gebruikt worden, waarbij het vliegverkeer over het oosten van Holland Rijnland komt in de nachtperiode. Zie voor meer uitleg de kaarten in Bijlage 2. 8 p 17 van 122

18 Duin- en Bollenstreek Rijnstreek Leidse regio Figuur 3.1: Kaart meetposten Geluidsnet in Holland Rijnland. De rode lijn is de nachtnaderingsroute naar de Kaagbaan; de groene punten zijn de locaties van de meetposten. 3.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal Bij de verdeling van vliegtuigpassages over het etmaal zijn er verschillen binnen Holland-Rijnland. In Noordwijk, Teylingen en het noorden van Oegstgeest zijn de meeste nachtvluchten gemeten; dat is niet verwonderlijk, want die plaatsen liggen bij de nachtnaderingsroute naar de Kaagbaan. In de rest van Oegstgeest en in Leiden zijn er vrijwel geen nachtvluchten overgekomen. Overdag zijn er meerdere pieken te zien: die hangen samen met het stelsel van afwisselende start- en landingspieken van Schiphol; in Leiden en Oegstgeest is er vrijwel alleen landend verkeer gemeten. In Lisse en Hillegom zijn de vliegtuigpassages vrij gelijkmatig verdeeld over de dag- en avondperiode, 7.00 tot uur. In Lisse zijn er pieken in het verkeer rond en uur; dit heeft waarschijnlijk te maken met de Bergi-startroute. Verder zijn er in Lisse iets meer nachtvluchten gemeten. In Kaag en Braassem (Leimuiden) en Nieuwkoop begint het vliegverkeer in de late nacht, vanaf 5:00 uur. In Nieuwkoop begint vanaf 7:00 uur meteen de grootste piek van de dag, veroorzaakt door landend verkeer op de Aalsmeerbaan (in de wintermaanden ook op de Zwanenburgbaan). In Leimuiden zijn duidelijk startpieken te zien, die worden juist veroorzaakt door startend verkeer vanaf de Kaagbaan naar het zuidoosten. 3.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar In de eerste helft van het jaar werd er meer dan gemiddeld geland vanuit het zuiden. In Hillegom betekende dit in die periode meer vliegtuigpassages. In Lisse waren de passages wat meer over het jaar verdeeld, omdat Lisse ook met startend verkeer te maken heeft. In Noordwijk, Teylingen en het noorden van Oegstgeest was de toename aan (landend) verkeer vooral in maart en april te zien, In mei t/m juli was er ook meer verkeer, maar daar moet gezien de windrichting meer startend verkeer bij hebben gezeten. 9 p 18 van 122

19 In de rest van Oegstgeest en in Leiden was de toename aan (landend) verkeer alleen te zien in november en december. Verder was er tussen augustus en oktober iets meer verkeer dan gemiddeld. In de tweede helft van het jaar werd er meer dan gemiddeld gestart vanaf de Kaagbaan en Aalsmeerbaan. In Leimuiden was dit duidelijk te zien in een toegenomen aantal vliegtuigpassages. In Nieuwkoop is er alleen in de tweede helft van het jaar gemeten waardoor er geen verschil zichtbaar is. Van 11 sept-2 okt was de Kaagbaan gesloten vanwege werkzaamheden. Daardoor werd er meer verkeer op de Aalsmeerbaan afgehandeld. Dat zorgde met name in Nieuwkoop tot meer vliegtuigpassages. Landend verkeer op die baan kwam ook over de Leidse regio. 3.5 Geluidsniveaus Voor Holland Rijnland zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 7 : Meetpost Meerewijck, Leimuiden, Kaag en Braassem Meerewijck, Leimuiden, Kaag en Braassem Meerewijck, Leimuiden, Kaag en Braassem Meerewijck, Leimuiden, Kaag en Braassem Meerewijck, Leimuiden, Kaag en Braassem Tijdstip Duur sec : : : : :26 SEL db(a) LAsmax db(a) ,1 99, ,1 99, ,8 99, ,4 99, ,2 99,6 Tabel 3.3 Vijf hardste vliegtuigpassages Toestel nr. AFR1257 F-GUGP KLM803 PH-BVC KLM1147 PH-BGB CYP499 5B-DCF Hoogte in m , , , ,9 Passeerafstand in km Toestel type Airbus A (A318) Boeing ER (B77W) KLM Royal Dutch Airlines Boeing 737-8K2 (B738) KLM Royal Dutch Airlines Airbus A (A319) Cyprus Airways Het is duidelijk dat Leimuiden de hardste vliegtuigpassages in de regio heeft. Dat is niet verbazend: een aantal startroutes vanaf de Kaagbaan loopt over het dorp. De hardste passages vallen wel op, maar zijn niet representatief: in de grafieken per gemeente met de verdeling van de vliegtuigpassages over geluidscategorieën is te zien dat de hardste passages echt uitschieters zijn: de meeste vliegtuigpassages zijn een stuk stiller. Er is voor de hele regio geen grafiek met de verdeling van de vliegtuigpassages over geluidscategorieën. Verder valt op dat we bij de hardste passages per meetpost vrijwel geen nachtvluchten vinden. Zeer harde passages komen alleen in de dagperiode voor. Passages in de nacht leiden wel tot meer hinder, omdat zij mensen uit hun slaap halen. 7 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 10 p 19 van 122

20 4 Conclusies regio Holland Rijnland De belangrijkste bevinding van de rapportage vliegtuiggeluid 2011 is afkomstig van de nieuw geplaatste meetposten in Kaag en Braassem en Nieuwkoop: deze bevestigen dat er in deze gemeenten veel vliegverkeer is. De meetposten in Holland Rijnland die de meeste vliegtuigpassages pet etmaal registreerden liggen allemaal in het oosten van Holland Rijnland (Nieuwkoop en Kaag en Braassem) en in het noorden van Holland Rijnland. Ook als we kijken naar het aantal vliegtuigpassages in de nacht zien we dat vooral het oosten van Holland Rijnland en het noorden van Holland Rijnland voorkomen, maar ook een meetpost in Oegstgeest. Het noorden van Oegstgeest en het zuiden van Noordwijk en Teylingen liggen bij de nachtnaderingsroute naar de Kaagbaan, waardoor er hier de hele nacht door vliegtuigpassages zijn. Lisse, Kaag en Braassem en Nieuwkoop hebben te maken met nachtelijke startroutes. Het oosten van Holland Rijnland heeft vooral te maken met vluchten in de randen van de nacht, tussen 5.00 en 7.00 uur. Op plaatsen waar meerdere jaren gemeten is, is de volgende trend zichtbaar: na een aantal jaren van daling van het aantal geregistreerde vliegtuigpassages, was er in 2011 een toename. Dat strookt met de ontwikkeling van Schiphol: vanaf eind 2008 nam het aantal vluchten van en naar de luchthaven sterk af door de crisis. Sinds de tweede helft van 2010 herstelt de luchtvaartsector zich weer wat. In het oosten van Holland Rijnland vinden we niet alleen de meeste vliegtuigpassages, ook de hardste. De vijf hardste vliegtuigpassages kwamen allemaal voor in Leimuiden, Kaag en Braassem. De hernieuwde groei van het vliegverkeer en het vóórkomen van zeer luide vliegtuigpassages op sommige plaatsen laten zien dat een blijvende inzet op het Schipholdossier nodig is om groei van de hinder voor de bevolking te voorkomen. De gemeenten in Holland Rijnland die lid zijn van de CROS 8 werken met elkaar en met de provincie Zuid-Holland samen binnen die commissie en andere organen zoals de Bestuurlijke Regie Schiphol. Momenteel wordt een maatregel onderzocht om iets te doen aan de geluidproblematiek door startend verkeer in Leimuiden. Voor Nieuwkoop zal op langere termijn mogelijk een vaste naderingsroute voor de Zwanenburgbaan vanuit het zuiden worden ontworpen, voor die momenten dat de baan in gebruik is. En voor de Leidse regio wordt momenteel onderzocht of het laagvliegen boven stedelijk gebied verminderd kan worden.. 8 Commissie Regionaal Overleg Schiphol 11 p 20 van 122

21 5 In detail: Hillegom 5.1 Bijzonderheden De meetpost aan de Abellalaan had geruime tijd geen verbinding; deze staat op een school, en de verbinding met de meetpost werd tijdens de schoolvakantie verbroken. De meetgegevens zijn wel grotendeels bewaard gebleven. 5.2 Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 1 november oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij de Abellalaan tot bij de Hoofdstraat. Per etmaal zijn dit gemiddeld respectievelijk 53 en 56 vliegtuigpassages, gecorrigeerd voor het percentage geslaagde metingenbij elke meetpost. Weerlaan: 51 Hoofdstraat: 56 Abellalaan: 53 Figuur 5.1 Vliegtuigpassages per etmaal, p 21 van 122

22 Avond (19-23 Nacht (23-7 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) u) u) TOTAAL Mp179 Abellalaan Mp203 Weerlaan mp 246 Hoofdstraat Tabel 5.1 aantal vliegtuigpassages Hillegom laat al vier jaar achtereen het vliegtuiggeluid meten door Geluidsnet. Hierdoor wordt een trend zichtbaar. Over het algemeen is er een dalende lijn. Deze wordt deels veroorzaakt door de crisis, waardoor vanaf 2008 minder gevlogen wordt. In 2011 zijn er weer meer vliegtuigpassages geregistreerd. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het herstel van het luchtverkeer vanaf de tweede helft van Trend vliegtuigpassages Hillegom gemiddelde per etmaal Abellalaan Weerlaan Hoofdstraat Figuur 5.2 Trend vliegtuigpassages Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal In Hillegom worden vrijwel geen nachtvluchten gemeten. Dat hoort ook zo te zijn volgens de regels. Pas na 7.00 uur s ochtends start het vliegverkeer. Verder is het vliegverkeer vrij gelijkmatig over de dag verdeeld. 13 p 22 van 122

23 Figuur 5.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 5.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar In de eerste helft van het jaar (november t/m april) was er meer landend verkeer vanuit het zuiden. Dat kwam ook over Hillegom. In de tweede helft van het jaar was er meer startend verkeer. Hoewel er in mei en juni een gemiddelde hoeveelheid passages gemeten werd, nam dat richting het eind van het jaar af. Startend verkeer vliegt minder over Hillegom. Figuur 5.4 Verdeling vliegtuigbewegingen over het jaar 14 p 23 van 122

24 5.5 Geluidsniveaus Voor Hillegom zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 9 : Meetpost Tijdstip Weerlaan Weerlaan Weerlaan Weerlaan Weerlaan : : : : :08 Duur sec. SEL db(a) LAsmax db(a) ,2 96, , , ,5 91, ,5 92 Tabel 5.2 Vijf hardste vliegtuigpassages Toestel nr. Hoogte in m RAM850G CN-ROY ,9 Passeerafstand in km Toestel type Boeing B737-8B6/W (B738) Royal Air Maroc De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 10 tussen de 62 en 76 db. Bij de ene meetpost zijn de gemeten geluidsniveaus hoger dan bij de andere. De meetpost aan de Weerlaan heeft gemiddeld de hardste vliegtuigpassages, die aan de Abellalaan heeft de zachtste. Passages met een SEL waarde van meer dan 77 db komen nauwelijks voor. Passages met een SEL waarde van minder dan 60 db ook niet, die zijn moeilijk te meten. Figuur 5.4 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages 9 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 10 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 15 p 24 van 122

25 6 In detail: Kaag en Braassem 6.1 Bijzonderheden In de gemeente Kaag en Braassem zijn in 2011 drie meetposten geplaatst, allen in Leimuiden. Zij werden operationeel op 17 maart. De metingen in Kaag en Braassem dekken dus niet het gehele operationele jaar Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 17 maart oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij de Meerewijck tot bij de Drechtlaan. Per etmaal zijn dit gemiddeld respectievelijk 203 en 182 vliegtuigpassages, gecorrigeerd voor het aantal etmalen dat elke meetposten operationeel was. Meerewijck: 203 Lijsterbeslaan: 196 Drechtlaan: 182 Figuur 6.1 Kaart met passages per etmaal Doordat de metingen in Leimuiden pas net zijn begonnen valt er nog geen trend over meerdere jaren aan te geven. Avond (19-23 Nacht (23-7 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) u) u) TOTAAL mp 261 Lijsterbeslaan, Leimuiden mp 262 Meerewijck, Leimuiden mp 263 Drechtlaan, Leimuiden Tabel 6.1 Aantal vliegtuigpassages 16 p 25 van 122

26 6.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal Er waren weinig nachtvluchten, hoewel die vanaf 4.00 uur beginnen. Omdat Leimuiden niet bij een nachtnaderingsroute ligt, gaat het hier vooral om startend verkeer. Juist aan de randen van de nacht hebben mensen die wakker worden van vliegtuiggeluid moeite om weer in slaap te komen. Deze vliegtuigbewegingen zullen relatief veel hinder veroorzaken. De rest van de dag zijn er geen grote verschillen, maar wel twee kleine pieken in de ochtend en een rond 9.00 uur s avonds. De pieken hebben te maken met het systeem van afwisselende start- en landingspieken van Schiphol. De startroutes die langs Leimuiden lopen worden gebruikt door vliegtuigen richting het zuiden en oosten, soms ook richting het westen. Figuur 6.2 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 6.4 Geluidsniveaus Voor Leimuiden zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 11 : Meetpost Tijdstip Duur sec. SEL db(a) LAsmax db(a) ,1 99,2 Meerewijck 14: ,1 99,1 Meerewijck 15: ,8 99,1 Meerewijck 14: ,4 99,2 Meerewijck 14: ,2 99,6 Meerewijck 14:26 Tabel 6.2 Vijf hardste vliegtuigpassages in het jaar Toestel nr. AFR1257 F-GUGP KLM803 PH-BVC KLM1147 PH-BGB CYP499 5B-DCF Hoogte in m , , , ,9 Passeerafstand in km Toestel type Airbus A (A318) Boeing ER (B77W) KLM Royal Dutch Airlines Boeing 737-8K2 (B738) KLM Royal Dutch Airlines Airbus A (A319) Cyprus Airways 11 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 17 p 26 van 122

27 De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 12 tussen de 62 en 80 db. Opvallend is dat veel van de passages tussen de 70 en 77 db zitten. Passages met een SEL waarde van meer dan 80dB komen weinig voor, maar vaker dan elders in Zuid-Holland. De hardste passages hebben een SEL waarde van 86 db. Passages met een SEL waarde van minder dan 60 db komen weinig voor, die zijn moeilijk te meten. Figuur 6.3 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages over het jaar 6.6 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar Vanaf april 2011 is er hele maanden gemeten. In april was er iets minder verkeer. In de tweede helft van het jaar (mei-oktober) werd er meer gestart van de Kaagbaan naar het zuiden, dat is terug te zien in de aantallen passages. Van 11 september t/m 2 oktober was er groot onderhoud aan de Kaagbaan, dat is te zien in het lagere aantal passages in september. 12 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 18 p 27 van 122

28 Figuur 6.6 Verdeling vliegtuigbewegingen over het jaar 7 In detail: Leiden 7.1 Bijzonderheden De meetpost op de Dukdalfschool aan het Regenboogpad was in juni 2010 verwijderd vanwege werkzaamheden aan de school. Hij is teruggeplaatst op 9 maart Hierdoor is op deze locatie niet het hele jaar gemeten. Na terugplaatsing waren er enkele storingen, waarna de meetpost is vervangen. De meetpost aan het Broekplein heeft in bepaalde periodes last gehad van harde wind. 7.2 Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 1 november oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij het Regenboogpad (deel van het jaar) tot bij het Valkenpad Het gemiddelde aantal vliegtuigpassages varieert per etmaal tussen 69 bij het Broekplein en 79 bij de Groene Maredijk, gecorrigeerd voor het percentage geldige metingen. Broekplein: 69 Regenboogpad: 70 Groene Maredijk: 79 Valkenpad: 78 Figuur 7.1 Kaart met passages per etmaal in 2011 Avond (19-23 Nacht (23-7 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) u) u) TOTAAL mp139 Groene Maredijk mp141 Regenboogpad mp149 Valkenpad mp161 Broekplein Tabel 7.1 Aantal vliegtuigpassages 19 p 28 van 122

29 Leiden laat al vijf jaar achtereen het vliegtuiggeluid meten door Geluidsnet. Hierdoor wordt een trend zichtbaar. Over het algemeen is er een dalende lijn. Deels veroorzaakt door de crisis, waardoor vanaf 2008 minder gevlogen wordt. De dalende lijn vlakt in 2011 af. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het herstel van het luchtverkeer vanaf de tweede helft van Trend vliegtuigpassages Leiden gemiddeld per etmaal Groene Maredijk Regenboogpad Valkenpad Broekplein Figuur 7.2 Trend vliegtuigpassages Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal In Leiden worden vrijwel geen nachtvluchten gemeten. Dat hoort ook zo te zijn volgens de regels. Vanaf 6.00 uur is er al wat vliegverkeer. In dat uur treedt de grootste slaapverstoring op, omdat mensen dan moeilijk weer in slaap komen als ze wakker worden. Vanaf 7.00 uur komt het vliegverkeer serieus op gang. Vanaf dat moment is er een duidelijk patroon van pieken gedurende de dag. Dat hangt samen met het systeem van afwisselende start- en landingspieken van Schiphol. Leiden heeft vooral met landend verkeer te maken. Figuur 7.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 20 p 29 van 122

30 7.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar Er waren iets minder vliegtuigpassages in de periodes januari-maart en augustus-oktober. Het lage aantal in januari-maart kan mogelijk verklaard worden doordat er minder vluchten zijn in de winter. De afname in augustus-oktober kan mogelijk verklaard worden, omdat er toen minder geland werd op de Kaagbaan, waardoor er ook minder verkeer over Leiden kwam. Figuur 7.6 Verdeling vliegtuigbewegingen over het jaar 7.5 Geluidsniveaus Voor Leiden zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 13 : Meetpost Tijdstip Valkenpad Valkenpad Broekplein Broekplein Broekplein : : : : :36 Duur sec. SEL db(a) 65 99,9 90 LAsmax db(a) 89 98,6 90, ,3 91, ,1 92, ,4 92,6 Tabel 7.2 Vijf hardste vliegtuigpassages Toestel nr. EZS3DC HB-JZN Hoogte in m ,4 Passeerafstand in km Toestel type Airbus A (A319) Easyjet Switzerland De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 14 tussen de 60 en 80 db. Bij de ene meetpost zijn de gemeten geluidsni- 13 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 14 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 21 p 30 van 122

31 veaus hoger dan bij de andere. Passages met een SEL waarde van meer dan 80 db komen nauwelijks voor. Passages met een SEL waarde van minder dan 60 db ook niet, die zijn moeilijk te meten. Figuur 7.4 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages 22 p 31 van 122

32 8 In detail: Lisse 8.1 Bijzonderheden De meetpost aan de Vivaldistraat heeft enkele storingen gehad die na een reset verholpen werden. 8.2 Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 1 november oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij de Vivaldistraat tot bij de Grundelstraat. Per etmaal zijn dit gemiddeld respectievelijk 107 en 153 vliegtuigpassages, gecorrigeerd voor het aantal etmalen dat elke meetpost operationeel was. Hartlijn Bergi-startroute Vivaldistraat: 107 Grundelstraat: 153 Heereweg: 144 Figuur 8.1 Kaart met passages per etmaal, 2011 Avond (19-23 Nacht (23-7 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) u) u) TOTAAL mp189 Vivaldistraat mp200 Grundelstraat mp201 Heereweg Tabel 8.1 Aantal vliegtuigpassages 23 p 32 van 122

33 Lisse laat al vier jaar achtereen het vliegtuiggeluid meten door Geluidsnet. Hierdoor wordt een trend zichtbaar. Tot 2010 is er een dalende lijn. Deze kan deels worden verklaard door de crisis, waardoor vanaf 2008 minder gevlogen wordt. In 2011 zijn weer meer vliegtuigpassages geregistreerd. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het herstel van het luchtverkeer vanaf de tweede helft van Trend vliegtuigpassages Lisse gemiddeld per etmaal Vivaldistraat Grundelstraat Heereweg Figuur 8.2 Trend vliegtuigpassages Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal Er zijn veel nachtvluchten geregistreerd bij meetpost 200 aan de Grundelstraat. Dit kan verklaard worden doordat daar een nachtelijke startroute loopt. Meetpost 201 aan de Heerewegh registreert veel minder nachtvluchten. Vanaf 7.00 uur komt het verkeer goed op gang, met een duidelijke piek na uur; verder is het vrij gelijkmatig verdeeld over de dag. Er is weer een piek na uur. De pieken hebben te maken met het systeem van afwisselende start- en landingspieken van Schiphol. De Bergi route die langs Lisse loopt wordt gebruikt door vliegtuigen naar Engeland en Noord-Amerika. Op die routes vertrekken kennelijk de meeste dagvluchten s ochtends en de nachtvluchten om uur s avonds. 24 p 33 van 122

34 Figuur 8.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 8.4 Verdeling vliegtuigbewegingen en geluidbelasting over het jaar De vliegtuigpassages zijn redelijk gelijkmatig over het jaar verdeeld, alleen in de maanden maart tot en met juli waren er iets meer dan in de rest van het jaar. Figuur 8.6 Verdeling vliegtuigbewegingen over het jaar 25 p 34 van 122

35 8.5 Geluidsniveaus Voor Lisse zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 15 : Meetpost Tijdstip Duur sec. SEL db(a) LAsmax db(a) ,1 85,5 Grundelstraat 8: ,5 85,8 Grundelstraat 8: ,9 88,8 Vivaldistraat 18: ,6 82,6 Heerewegh 7: ,2 85,9 Heerewegh 23:50 Tabel 8.2 Vijf hardste vliegtuigpassages Toestel nr. CKS626 N790CK CKS206 N746CK Hoogte in m Passeerafstand in km Toestel type 981 1,1 Niet goed ontvangen ,1 Boeing F (B742) Kalitta Air Llc De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 16 tussen de 62 en 80dB. Bij de ene meetpost zijn de gemeten geluidsniveaus hoger dan bij de andere. Passages met een SEL waarde van meer dan 80dB komen nauwelijks voor. Passages met een SEL waarde van minder dan 60dB ook niet, die zijn moeilijk te meten. Figuur 8.4 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages 15 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 16 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 26 p 35 van 122

36 9 In detail: Nieuwkoop 9.1 Bijzonderheden De meetposten in Nieuwkoop zijn op 16 mei 2011 opgeleverd. Dat betekent dat er geen gegevens over het hele jaar beschikbaar zijn, alleen over de laatste periode. Verder heeft de meetpost aan de Ambroziolaan in Nieuwveen kort na installatie een langdurige storing gekend. Geluidsnet heeft toen besloten om het meetsysteem te vervangen. Hierdoor zijn er op die locatie geen metingen gedurende de maand juni. 9.2 Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 16 mei oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij de Ambroziolaan in Nieuwveen tot bij de Sportlaan in Zevenhoven. Per etmaal zijn dit gemiddeld respectievelijk 177 en 183 vliegtuigpassages. Ambroziolaan: 177 Teylersplein: 176 Sportlaan: 183 Figuur 9.1 Kaart met passages per etmaal 27 p 36 van 122

37 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL Ambroziolaan, Nieuwveen mp 250 mp 252 Teylersplein, Nieuwveen mp 265 Sportlaan, Zevenhoven Tabel 9.1 Aantal vliegtuigpassages Doordat de metingen in Nieuwkoop pas net zijn begonnen is het nog niet mogelijk een trend over meerdere jaren aan te geven. 9.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal Nieuwkoop heeft te maken met nachtvluchten, vooral aan de randen van de nacht. Van 1.00 tot 4.00 uur zijn er heel weinig vliegtuigbewegingen, vanaf 5.00 uur veel meer. Vóór 6.30 uur zijn alleen de Kaagbaan en Polderbaan in gebruik, dus dit is startend verkeer van de Kaagbaan naar het zuidoosten. Vanaf 6.30 uur mag de Aalsmeerbaan gebruikt worden, voor landend verkeer vanuit het zuiden. Dat is terug te zien in de grote verkeerspiek vanaf Dan is de eerste landingspiek op Schiphol. In de meetperiode (mei-oktober) die in de zomerperiode viel, was de Aalsmeerbaan in beginsel samen met de Kaagbaan in gebruik voor landend verkeer uit het zuiden. Figuur 9.2 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 9.4 Verdeling vliegtuigbewegingen over het jaar Er is weinig verschil tussen de maanden. Meetpost 250 functioneerde in mei slecht en in juni niet, dat is terug te zien in deze grafiek. 28 p 37 van 122

38 Figuur 9.3 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar 9.5 Geluidsniveaus Voor Nieuwkoop zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 17 : Meetpost Tijdstip Duur sec. Sportlaan, Zevenhoven Sportlaan, Zevenhoven Teylersplein, Nieuwveen Ambroziolaan, Nieuwveen : : : :24 SEL db(a) LAmax db(a) 57 93,3 89, ,4 81,4 Toestel nr. Hoogte in m Passeerafstand in km 73 90,6 83,1 TFL509 PH-TFD , ,4 79 Ambroziolaan, Nieuw ,8 80, :41 veen Tabel 9.2 Vijf hardste vliegtuigpassages SQC7342 9V- SFJ ,4 Toestel type Boeing N (B738) TUI Airlines Nederland BV Boeing B F (SCD) (B744) De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 18 tussen de 65 en 83 db. Bij de ene meetpost zijn de gemeten geluidsniveaus hoger dan bij de andere. Passages met een SEL waarde van meer dan 83dB komen nauwelijks voor. Passages met een SEL waarde van minder dan 62 db komen ook weinig voor in Nieuwkoop. 17 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 18 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 29 p 38 van 122

39 Figuur 9.4 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages 30 p 39 van 122

40 10 In detail: Noordwijk 10.1 Bijzonderheden Er zijn geen bijzonderheden te melden. Alle meetposten hebben naar behoren gefunctioneerd. Daardoor zijn er van het gehele jaar metingen beschikbaar Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 1 november oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij de Johanna van Hoornstraat tot bij de Alk. Per etmaal zijn dit gemiddeld respectievelijk 55 en 71 vliegtuigpassages, gecorrigeerd voor het aantal etmalen dat elke meetpost operationeel was. Johanna van Hoornstraat: 55 Voorstraat: 67 Alk: 71 Figuur 10.1 Kaart met aantal passages per etmaal, 2011 Avond (19-23 Nacht (23-7 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) u) u) TOTAAL 178 Voorstraat, Alk Johanna van Hoornstraat Tabel 10.1 Aantal vliegtuigpassages Noordwijk laat al drie jaar achtereen het vliegtuiggeluid meten door Geluidsnet. Hierdoor wordt een trend zichtbaar. In 2010 daalt het vliegverkeer vergeleken met Vervolgens stijgt het weer. Bij andere gemeenten zette de dalende lijn al eerder in. Deze wordt deels veroorzaakt door crisis, waardoor vanaf 2008 minder gevlogen wordt. In 2011 zijn er weer meer vliegtuigpassages geregistreerd. 31 p 40 van 122

41 Dat heeft waarschijnlijk te maken met het herstel van het luchtverkeer vanaf de tweede helft van Trend vliegtuigpassages Noordwijk gemiddeld per etmaal Voorstraat Alk Johanna van Hoornstraat Figuur 10.2 Trend vliegtuigpassages Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal In Noordwijk is, in tegenstelling tot veel andere plaatsen in Holland Rijnland, wel vliegverkeer in de nacht. Dat komt doordat de nachtnaderingsroute naar de Kaagbaan langs Noordwijk loopt. Dit is terug te zien in de metingen. Verder is het vliegverkeer vrij gelijk matig over de dag verdeeld. Figuur 10.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 10.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar Er waren meer vliegtuigpassages in december en in de maanden maart-juli. Toen werd er relatief veel geland op de Kaagbaan. In mei-juli werd er relatief meer gestart. Ook toen waren er meer pas- 32 p 41 van 122

42 sages in Noordwijk. Vanaf augustus waren er weer minder passages. In september was de Kaagbaan dicht voor groot onderhoud. Figuur 10.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar Geluidsniveaus Voor Noordwijk zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 19 : Meetpost Tijdstip Duur sec. Johanna van Hoornstraat Johanna van Hoornstraat Johanna van Hoornstraat Johanna van Hoornstraat Johanna van Hoornstraat : : : : :58 SEL db(a) LAsmax db(a) ,5 101, , ,6 91, ,3 90, ,6 Toestel nr. Hoogte in m Passeerafstand in km Toestel type Tabel 10.2 Vijf hardste vliegtuigpassages De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 20 tussen de 62 en 74 db. Bij de ene meetpost zijn de gemeten geluidsniveaus hoger dan bij de andere. Passages met een SEL waarde van meer dan 80 db komen nauwelijks voor. Passages met een SEL waarde van minder dan 60 db ook niet, die zijn moeilijk te meten. 19 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 20 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 33 p 42 van 122

43 Figuur 10.5 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages 34 p 43 van 122

44 11 In detail: Oegstgeest 11.1 Bijzonderheden Er zijn geen bijzonderheden te melden. Alle meetposten hebben naar behoren gefunctioneerd. Daardoor zijn er van het gehele jaar metingen beschikbaar Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 1 november oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij de Clinckenburgh tot bij het zwembad Poelmeer. Per etmaal zijn dit gemiddeld respectievelijk 119 en 87 vliegtuigpassages, gecorrigeerd voor het aandeel geldige metingen. Clinkenburgh: 107 Winkelcentrum Lange Voort: 100 Zwembad Poelmeer: 87 Figuur 11.1 Kaart met passages per etmaal Avond (19-23 Nacht (23-7 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) u) u) TOTAAL mp128 Clinckenburgh mp147 zwembad Poelmeer mp162 winkelcentrum Lange Voort Tabel 11.1 Aantal vliegtuigpassages 35 p 44 van 122

45 Oegstgeest laat al vijf jaar achtereen het vliegtuiggeluid meten door Geluidsnet. Hierdoor wordt een trend zichtbaar. Tot 2010 is er een dalende lijn. Deze kan deels worden verklaard door de crisis, waardoor vanaf 2008 minder gevlogen wordt. In 2011 zijn weer meer vliegtuigpassages geregistreerd. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het herstel van het luchtverkeer vanaf de tweede helft van Trend vliegtuigpassages Oegstgeest gemiddeld per etmaal Clinckenburgh zwembad Poelmeer winkelcentrum Lange Voort Figuur 11.2 Trend vliegtuigpassages Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal Er is wel vliegverkeer in de nacht, vooral bij meetpost 128 aan de Clinkenburch. Die ligt het dichtste bij de nachtnaderingsroute naar de Kaagbaan. Deze vaste naderingsroute wordt gebruikt tussen en 6.30 uur. Er zijn pieken in de ochtend tussen 8.00 en 9.00 uur, rond uur, uur en uur. Dat hangt samen met het stelsel van afwisselende start- en landingspieken op Schiphol. Oegstgeest heeft vooral te maken met landend verkeer. Figuur 11.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 36 p 45 van 122

46 11.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar Er waren meer passages in maart-april en in juli. In maart apr werd er meer geland op de Kaagbaan. In de periode mei-jul werd er meer gestart van de Kaagbaan. In de maand juli zal dat toch wat meer landend verkeer geweest zijn. Figuur 11.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar 11.5 Geluidsniveaus Voor Oegstgeest zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 21 : Meetpost Tijdstip Duur sec. SEL db(a) LAsmax db(a) Toestel nr. Hoogte in m Passeerafstand in km Toestel type Clinckenburgh 14: ,1 91,2 n.b. n.b. n.b. n.b Clinckenburgh 8: ,3 80 n.b. n.b. n.b. n.b Clinckenburgh 13: ,3 88,5 n.b. n.b. n.b. n.b Clinckenburgh 8: ,2 82,2 n.b. n.b. n.b. n.b Clinckenburgh 11: ,5 90 n.b. n.b. n.b. n.b. Tabel 11.2 Vijf hardste vliegtuigpassages De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 22 tussen de 66 en 80 db. Bij de ene meetpost zijn de gemeten geluidsniveaus hoger dan bij de andere. Passages met een SEL waarde van meer dan 80 db komen nauwelijks voor. Passages met een SEL waarde van minder dan 58 db ook niet. Passages van minder dan 60 db zijn moeilijk te meten, kennelijk slaagt Geluidsnet daar soms toch in. Dat kan alleen op een meetlocatie waar weinig achtergrondgeluid is. 21 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 22 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 37 p 46 van 122

47 Figuur 11.5 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages 38 p 47 van 122

48 12 In detail: Teylingen 12.1 Bijzonderheden Er zijn geen bijzonderheden te melden. Alle meetposten hebben naar behoren gefunctioneerd. Daardoor zijn er van het gehele jaar metingen beschikbaar Aantallen vliegtuigpassages Het gaat hierbij om de door Geluidsnet geregistreerde vliegtuigpassages in de periode 1 november oktober De rapportage geeft uitsluitend het verkeer boven de meetpunten weer, niet van elders in de gemeente. De aantallen variëren van bij de Bonekruidstraat in Voorhout tot bij de J.P. Gouverneurlaan in Sassenheim. Per etmaal zijn dit gemiddeld respectievelijk 140 en 172 vliegtuigpassages, gecorrigeerd voor het aantal geldige metingen. Wilhelminalaan, Sassenheim: 150 Bonekruidstraat, Voorhout: 140 Smirnoffstraat, Sassenheim: 150 J.P. Gouverneurlaan, Sassenheim: 172 nachtnaderingsroute Figuur 12.1 Kaart met passages per etmaal, 2011 Avond (19-23 Nacht (23-7 Meetpost Locatie Dag (7-19 u) u) u) TOTAAL Bonekruidstraat, Voorhout mp mp214 J.P. Gouverneurlaan, Sassenheim mp216 Smirnoffstraat, Sassenheim mp220 Wilhelminalaan, Sassenheim p 48 van 122

49 Tabel 12.1 Aantal vliegtuigpassages In Teylingen wordt sinds 2009 gemeten. In 2010 was het aantal vliegtuigpassages pet etmaal lager dan in 2009, in 2011 ging het weer omhoog. Die stijging heeft vermoedelijk te maken met het herstel van de luchtvaartsector vanaf de tweede helft van Trend vliegtuigpassages Teylingen gemiddeld per etmaal J.P. Gouverneurlaan, Sassenheim Bonekruidstraat, Voorhout Smirnoffstraat, Sassenheim Wilhelminalaan, Sassenheim Figuur 12.2 Trend vliegtuigpassages Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal In Teylingen waren er ook nachtvluchten. Verder is het verkeer redelijk verdeeld over de dag, er zijn geen pieken. Dat komt doordat Teylingen met zowel landend als startend verkeer te maken heeft. Er is dus altijd vliegverkeer. Figuur 12.3 Verdeling vliegtuigpassages over het etmaal 40 p 49 van 122

50 12.4 Verdeling vliegtuigpassages over het jaar In maart en april waren er iets meer passages. Toen werd er meer geland op de Kaagbaan. Ook in juli waren er iets meer, vermoedelijk was er ook toen meer landend verkeer. Landend verkeer levert kennelijk meer hoorbare passages op in Teylingen dan startend verkeer. Figuur 12.4 Verdeling vliegtuigbewegingen over het jaar 12.5 Geluidsniveaus Voor Teylingen zijn dit de vijf hardste vliegtuigpassages 23 : Meetpost Tijdstip Duur sec. SEL db(a) LAsmax db(a) Bonekruidstraat, ,5 Voorhout 17: Wilhelminalaan, ,6 Sassenheim 17: Wilhelminalaan, ,6 86,4 Sassenheim 13: Wilhelminalaan, ,1 84,6 Sassenheim 12: J,P, Gouverneurlaan, ,9 83,5 Sassenheim 12:56 Tabel 12.2 Vijf hardste vliegtuigpassages Toestel nr. KLM643 PH-BFM Hoogte in m Passeerafstand in km n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. n.b. CKS328 N703CK ,2 Toestel type Boeing BC (B744) KLM Royal Dutch Airlines Boeing B (B742) Kalitta De vijf hardste vliegtuigpassages zijn uitschieters: de meeste vliegtuigpassages hebben een geluidsniveau met een SEL waarde 24 tussen de 62 en 77 db. Passages met een SEL waarde van meer dan 80 db komen nauwelijks voor. Passages met een SEL waarde van minder dan 60 db ook niet, die zijn moeilijk te meten. 23 In deze tabel staan alleen geluiden waarvan de kans dat het een vliegtuig is, groter is dan 95%. 24 Sound Exposure Level maat voor de totale geluidsenergie van een vliegtuigpassage 41 p 50 van 122

51 Figuur 12.5 Verdeling geluidsniveaus van vliegtuigpassages 42 p 51 van 122

52 R a p p o r t a g e m e t i n g e n v l i e g t u i g g e l u i d , H i l l e g o m, K a a g e n B r a a s s e m, L e i d e n, L i s s e, N i e u w k o o p, N o o r d w i j k, O e g s t - g e e s t e n Te y l i n g e n Bijlage 1 - Overzichtstabel Metingen Geluidsnet, periode t/m Aantal vliegtuigpassages Hillegom Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden Mp179 Abellalaan ,5 Mp203 Weerlaan ,7 mp 246 Hoofdstraat ,8 Kaag en Braassem Aantal vliegtuigpassages Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden mp 261 Lijsterbeslaan, Leimuiden ,1 mp 262 Meerewijck, Leimuiden ,7 mp 263 Drechtlaan, Leimuiden ,4 Leiden Aantal vliegtuigpassages Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden mp139 Groene Maredijk ,5 mp141 Regenboogpad ,4 mp149 Valkenpad ,2 mp161 Broekplein ,7 a p 52 van 122

53 Lisse Aantal vliegtuigpassages Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden mp189 Vivaldistraat mp200 Grundelstraat mp201 Heereweg ,5 Nieuwkoop Aantal vliegtuigpassages Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden mp 250 Ambroziolaan, Nieuwveen ,5 mp 252 Teylersplein, Nieuwveen ,3 mp 265 Sportlaan, Zevenhoven ,8 Noordwijk Aantal vliegtuigpassages Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden 178 Voorstraat, Alk Johanna van Hoornstraat Oegstgeest Aantal vliegtuigpassages Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden mp128 Clinckenburgh ,4 mp147 zwembad Poelmeer ,6 mp162 winkelcentrum Lange Voort ,1 b p 53 van 122

54 Teylingen Aantal vliegtuigpassages Geluidbelasting vliegtuigen (jaargemiddelde) Percentage geldige metingen Meetpost Locatie Dag (7-19 u) Avond (19-23 u) Nacht (23-7 u) TOTAAL In db(a) Lden mp211 Bonekruidstraat, Voorhout ,3 mp214 J.P. Gouverneurlaan, Sassenheim ,9 mp216 Smirnoffstraat, Sassenheim mp220 Wilhelminalaan, Sassenheim ,1 c p 54 van 122

55 Bijlage 2 Banenstelsel en vliegpaden Schiphol bron: tenzij anders vermeld Banenstelsel Schiphol (bron: BAS) Nachtnaderingsroute: toegestane luchtverkeerweg voor naderend verkeer in de nacht op de Kaagbaan (bron: Luchthaven Verkeersbesluit) d p 55 van 122