BESTUURSOVEREENKOMST BEREIKBAARHEIDSOFFENSIEF REGIO UTRECHT

Transcriptie

1 BESTUURSOVEREENKOMST BEREIKBAARHEIDSOFFENSIEF REGIO UTRECHT PARTIJEN: Enerzijds: 1. De Minister van Verkeer en Waterstaat, handelend als bestuursorgaan en als vertegenwoordiger van De Staat der Nederlanden, hierna te noemen: het Rijk; Anderzijds: 2. De provincie Utrecht, ingevolge artikel 176 van de Provinciewet te dezen vertegenwoordigd door de Commissaris van de Koningin; Het Bestuur Regio Utrecht, ingevolge de machtiging van de voorzitter volgens artikel 19, lid 4 van de gemeenschappelijke regeling Bestuur Regio Utrecht te dezen vertegenwoordigd door de portefeuillehouders Verkeer en Infrastructuur en Exploitatie Openbaar Vervoer; De gemeente Utrecht, ingevolge artikel 171 van de Gemeentewet, te dezen vertegenwoordigd door de Burgemeester, hierna te noemen: de regionale partijen, OVERWEGENDE, A. dat de sterke ontwikkelingen in wonen en werken in de Regio Utrecht mede in relatie tot de ligging van de regio in de Randstad en in het land, tot een verslechterde bereikbaarheid leiden; B. dat de urgentie van de bereikbaarheidsproblematiek in de Regio Utrecht forse, additionele investeringen in mobiliteitsvoorzieningen noodzakelijk maakt; C. dat een effectieve aanpak bestaat uit zowel aanbod- als vraaggerichte maatregelen; D. dat deze samenhang en integraliteit ook in de uitwerking en uitvoering van mobiliteitsvoorzieningen tot uitdrukking dient te komen; E. dat dit een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van het Rijk en de regionale partijen, waarin alle partijen binnen hun domein een actieve, te onderscheiden verantwoordelijkheid hebben; F. dat de minister van Verkeer en Waterstaat op 19 mei 2000 het zogenaamde Bereikbaarheidsoffensief Randstad heeft gepresenteerd; G. dat de Tweede Kamer op 13 juni 2000 in hoofdlijnen met het pakket van maatregelen heeft ingestemd; H. dat op 10 april 2001 aan de minister van Verkeer en Waterstaat het advies is gegeven, dat het technisch mogelijk is om vóór 2010 een kilometerheffing in te voeren, alsmede dat het mogelijk is om vanaf 2003 deze techniek te beproeven; bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

2 I. dat de Utrechtse regionale partijen met de minister van Verkeer en Waterstaat procesafspraken hebben gemaakt om te komen tot een bestuursovereenkomst BOR; J. dat het Kabinet op 1 juni 2001 heeft besloten om definitief af te zien van het spitstarief en door te gaan met plannen voor invoering van de kilometerheffing, een en ander zoals verwoord in de brief aan de Tweede Kamer van 6 juni 2001, waarmee de Kamer op 27 juni 2001 in hoofdlijnen heeft ingestemd; K. dat de regionale partijen op 13 juli 2001 een contract hebben gesloten over de te hanteren spelregels over opzet, beheer en programmering van het Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht; L. dat deze overeenkomst wordt gesloten onder het voorbehoud van goedkeuring daarvan door het Algemeen Bestuur van het BRU en Provinciale Staten, KOMEN HET VOLGENDE OVEREEN: ARTIKEL 1: BESTUURLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID Partijen constateren dat zij ieder binnen hun eigen domein een actieve, te onderscheiden verantwoordelijkheid hebben in de realisatie van het Bereikbaarheidsoffensief Randstad, voorzover dat betrekking heeft op de Regio Utrecht, hierna te noemen: Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht. Partijen constateren dat de introductie van experimenten met wettelijke vormen van betalend rijden integraal onderdeel uitmaken van deze overeenkomst. ARTIKEL 2: VERDELING VAN DE VERANTWOORDELIJKHEDEN 1. Tot de verantwoordelijkheden van het Rijk behoren de volgende onderwerpen: - het beschikbaar hebben van extra geldmiddelen ten behoeve van infrastructuurprojecten zoals nader uitgewerkt in artikel 3; - het zorgdragen voor de uitwerking en uitvoering van de rijksprojecten binnen de daarvoor gestelde termijnen; - het zorgdragen voor de invoering van kilometerheffing in Nederland, zoals verwoord in de brief van 6 juni 2001 hieromtrent van de minister van Verkeer en Waterstaat aan de Tweede Kamer; - het leveren van een financiële bijdrage aan het Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht, zoals uitgewerkt in artikel 4; - het bij de eventueel toekomstige toepassing van gedifferentieerde kilometerheffing tot een redelijk niveau vergoeden van de kosten voor het realiseren van sluipverkeerwerende maatregelen op het onderliggend wegennet, waaronder dynamisch verkeersmanagement. 2. Tot de verantwoordelijkheden van de regionale partijen behoren de volgende onderwerpen: bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

3 - het zorgdragen voor de uitwerking en uitvoering van de regionale projecten uit deze overeenkomst binnen de daarvoor gestelde termijnen en de projecten die uit het Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht worden gefinancierd; - het leveren van financiële bijdragen aan het Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht; - het beheren en programmeren van het Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht zoals nader is uitgewerkt in een tussen de regionale partijen op 13 juli 2001 gesloten overeenkomst; - het bij de eventueel toekomstige toepassing van gedifferentieerde kilometerheffing treffen van sluipverkeerwerende maatregelen op het onderliggende wegennet. 3. Partijen zullen geregeld overleg voeren over de afstemming van de projecten waarvoor zij verantwoordelijk zijn en over de projecten en maatregelen die het gevolg zijn van de eventueel in de toekomst in te voeren gedifferentieerde kilometerheffing. ARTIKEL 3: RIJKSBIJDRAGE AAN HET PAKKET 1. Het Rijk investeert in het kader van het Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht in totaal 1,675 miljard gulden ten behoeve van intensivering van infrastructurele maatregelen. Bovendien wordt er één project, de A12, Utrecht-Duitse grens, versneld uitgevoerd (totale kosten 608 miljoen gulden). 2. De in het eerste lid genoemde middelen voor intensivering zijn opgenomen in het Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport en zijn exclusief het voor de Regio Utrecht bestemde deel van de uitvoeringskosten en intensivering van projecten gericht op een betere benutting van het spoor in het kader van het programma Beter Benutten De extra investeringen voor projecten op het hoofdwegennet en onderliggend wegennet (in totaal 800 miljoen gulden) worden als volgt bestemd (voor uitwerking zie bijlage 1): - benutting A12, ten westen van de stad Utrecht, (200 miljoen gulden, beschikbaarstelling ); - uitbreiding A2 Amsterdam-Utrecht (100 miljoen gulden, beschikbaarstelling ); - A2 Utrecht-Deil (500 miljoen gulden, beschikbaarstelling 2007 tot na 2010). 4. De extra investeringen voor openbaarvervoer-projecten (in totaal 875 miljoen gulden) worden als volgt bestemd (voor uitwerking zie bijlage 2): - Randstadspoor Utrecht eerste fase en grote delen van de tweede fase (725 miljoen gulden). Uitgangspunt voor de realisatie is integrale viersporigheid op het traject Woerden-Geldermalsen. Het bedrag van 725 miljoen gulden komt boven op de 1,09 miljard gulden die in het MIT gereserveerd staat. Het totale bedrag van 1,815 miljard gulden wordt op dit moment als taakstellend beschouwd voor Vleu-gel en Randstadspoor (beschikbaarstelling ). Additioneel op deze afspraak zullen gemeente Utrecht en het ministerie van VenW gezamenlijk het ministerie VROM verzoeken om een bijdrage voor realisering van de 800 meter transparantie. - HOV-terminal/Utrecht Centraal Station (150 miljoen gulden, beschikbaarstelling ), alsmede structuurwijzigingen in het HOV-netwerk. bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

4 5. Naast de intensivering van infrastructurele maatregelen maakt het Rijk in de begroting ruimte voor een versnelde uitvoering van het project benutting A12, Utrecht-Duitse grens (uitvoering in plaats van ; voor uitwerking zie bijlage 3): 6. Het Rijk, de gemeente Utrecht en de provincie Utrecht starten een verkenningsstudie naar het transformeren van de N230 tussen de A2 en de A27 tot autosnelweg. 7. Het Rijk en de gemeente Utrecht financieren gezamenlijk de combibrug die bekend staat als de Koffieknoop. Deze brug met aanbruggen zal voor 6/69ste deel worden gefinancierd door de gemeente Utrecht en voor 63/69ste deel door het Rijk. Van de bijdrage van het Rijk is maximaal 35 miljoen gulden afkomstig uit het budget van het MIT-project HOV Leidsche Rijn en maximaal 11 miljoen gulden uit het bedrag zoals vermeld in artikel 3, lid 4 ten behoeve van Randstadspoor. Na oplevering neemt de gemeente Utrecht de brug om niet in eigendom. 8. Partijen streven er naar dit programma en de al eerder in het MIT opgenomen projecten zo snel mogelijk uit te voeren en de beschikbaarstelling van budgetten te vervroegen. 9. Voor de in dit artikel genoemde bedragen geldt prijspeil De minister van Verkeer en Waterstaat stelt jaarlijks het percentage vast waarmee projecten uit het MIT worden geïndexeerd. ARTIKEL 4: FONDS BEREIKBAARHEIDSOFFENSIEF REGIO UTRECHT 1. De regionale partijen richten een Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht op. Dit fonds heeft tot doel een door de regionale partijen gedragen samenhangend investeringsbeleid tot stand te brengen dat gericht is op het verbeteren van de bereikbaarheid in de regio Utrecht mede in het kader van de RSP/VINEX bouwopgaven. 2. Ten behoeve van het door de regionale partijen ingestelde Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht, zal het Rijk het bedrag dat door regionale partijen wordt ingelegd eenmalig verdubbelen met ten hoogste 250 miljoen gulden. Deze dotatie vindt plaats in twee tranches in 2001 en De hoogte van de eerste tranche zal gelijk zijn aan het door de regionale partijen in 2001 gestorte bedrag, doch ten hoogste 125 miljoen gulden. 3. Het Rijk stelt aan de regionale partijen een bedrag ter beschikking, conform de daartoe strekkende zinsnede in de brief van 6 juni hieromtrent van de minister aan de Tweede Kamer, te weten: De oorspronkelijk verwachte inkomsten, een bedrag corresponderend met de opbrengsten van het spitstarief, worden nader bezien mede in het kader van de gemaakte afspraken met de regio s en de verdere uitwerking daarvan. In dit verband wordt verwezen naar het hieromtrent gestelde in de Procesafspraken Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht, zoals ondertekend door de minister van Verkeer en Waterstaat en de Provincie Utrecht op 10 mei 2001 en zoals ondertekend op 18 juni 2001 door de minister van Verkeer en Waterstaat, de gemeente Utrecht en het Bestuur regio Utrecht. Tevens wordt verwezen naar het hieromtrent gestelde in de brief van de minister van Verkeer en Waterstaat van 12 oktober 2000 aan Burgemeester en Wethouders van Utrecht, kenmerk DGP/VI/U , in afschrift verzonden aan de bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

5 provincie Utrecht, en naar de brief van de minister van Verkeer en Waterstaat aan het Bestuur Regio Utrecht van 12 oktober 2000, kenmerk DGP/VI/U Regionale partijen verklaren bereid te zijn zich in te spannen een aanzienlijk deel van de beschikbare middelen in het Fonds Bereikbaarheidsoffensief Regio Utrecht te reserveren voor openbaar-vervoerprojecten onder de voorwaarde dat deze projecten kosteneffectief zijn en de keuzemogelijkheden voor de reiziger vergroten. 5. De besteding van de beide rijksbijdragen, als bedoeld in het tweede en derde lid, worden beperkt tot infrastructurele voorzieningen. Eventuele extra exploitatielasten voor het openbaar vervoer komen niet ten laste van deze rijksbijdragen. 6. Stortingen van regionale partijen die rechtstreeks afkomstig zijn van rijkssubsidies (zoals gebundelde doeluitkeringen en zogenaamde 'De Boer'-gelden) komen niet voor verdubbeling in aanmerking. 7. Het eventuele jaarlijkse renteoverschot wordt toegevoegd aan de middelen van het fonds. 8. De beheerder van het fonds zal jaarlijks voor 1 april over het voorgaande jaar aan de Minister van Verkeer en Waterstaat een financieel verslag uitbrengen over de besteding van de middelen van het fonds. Dit financieel verslag zal vergezeld gaan van een accountantsverklaring. De Minister van Verkeer en Waterstaat kan een model vaststellen voor het financieel verslag en de accountantsverklaring. ARTIKEL 5: UITWERKING EN UITVOERING VAN HET BEREIKBAARHEIDSOFFENSIEF REGIO UTRECHT 1. De vier partijen zien gezamenlijk toe op de uitvoering van de afspraken van de onderhavige overeenkomst en richten tijdig een daartoe geëigend overlegorgaan op. 2. Bij geschillen zullen de partijen als volgt handelen: a. Een partij die meent dat een geschil bestaat over de uitvoering van deze bestuursovereenkomst, deelt dat schriftelijk aan de andere partijen mee. De mededeling bevat een aanduiding van het geschil. b. Binnen vier weken na de schriftelijke mededeling overleggen de partijen over een oplossing van het geschil. c. Indien het overleg niet binnen zes weken tot overeenstemming heeft geleid, worden alle geschillen in verband met deze bestuursovereenkomst of afspraken die daarmee samenhangen beslecht door de bevoegde rechter te Den Haag. 3. Bij wijzigende en/of onvoorziene omstandigheden zullen de partijen als volgt handelen: a. Indien zich wijzigingen voordoen in de omstandigheden dan wel onvoorziene omstandigheden opkomen, die van dien aard zijn dat deze bestuursovereenkomst billijkheidshalve behoort te worden gewijzigd of die wezenlijke gevolgen hebben voor de uitvoering van deze bestuursovereenkomst of indien partijen de bestuursovereenkomst willen amenderen, zullen partijen over de wijziging van deze bestuursovereenkomst in overleg treden. b. Partijen treden in overleg binnen vier weken nadat een partij de wens daartoe aan de andere partijen schriftelijk heeft medegedeeld. bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

6 c. Indien het overleg niet binnen zes weken tot overeenstemming heeft geleid wordt het geschil voorgelegd aan de bevoegde rechter te Den Haag. 4. Deze bestuursovereenkomst treedt in werking op 13 juli 2001 en eindigt op 31 december Partijen treden uiterlijk 6 maanden vóór 31 december 2010 of, in geval van wetswijziging, zo spoedig mogelijk, in overleg over voortzetting van deze bestuursovereenkomst. 5. Rechtsgevolgen welke voortvloeien uit deze overeenkomst en die naar hun aard geacht worden door te werken of eventueel ontstaan na beëindiging van deze overeenkomst, worden afgehandeld overeenkomstig het bepaalde in deze overeenkomst. bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

7 Bijlage 1. Bijlage 2. Bijlage 3. Uitwerking extra investeringen hoofdwegennet Uitwerking extra investeringen openbaar vervoer Uitwerking versnelde uitvoeringsproject bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

8 BIJLAGE 1. UITWERKING EXTRA INVESTERINGEN HOOFDWEGENNET A2 Amsterdam-Utrecht, 100 miljoen gulden (beschikbaarstelling ). Het project is verdeeld in twee trajecten: 1. Oudenrijn-Maarssen: de integratie met Leidsche Rijn wordt uitgevoerd als hoofd- (2x3 rijstroken) en parallelbanen (2x2 rijstroken), de huidige aansluiting van de Vleutenseweg wordt vervangen door een nieuwe aansluiting. 2. Maarssen-Holendrecht: de weg wordt verbreed van 2x3 rijstroken naar 2x4 rijstroken. A2 Utrecht-Deil, 500 miljoen gulden (beschikbaarstelling ). In september 1999 is de Startnotie A2 Oudenrijn-Deil ter visie gelegd, met drie oplossingsrichtingen: Benuttingsalternatief (aanleg vierde dynamische rijbaan in de middenberm). Referentie alternatief (2x4 rijstroken). Maximale verbredingsvariant (4x2 rijstroken). Start realisatie is technisch en procedureel mogelijk vanaf 2006, BOR stelt de gelden beschikbaar van 2007 tot Hiermee is een gekoppelde realisatie met het eerste fase project A2 Everdingen-Deil 2x3 rijstroken volledig mogelijk. Benutting A12, ten westen van de stad Utrecht, 200 miljoen gulden (beschikbaarstelling ). De middelen zullen tenminste worden ingezet voor een extra volledige aansluiting van Leidsche Rijn aan de A12 en een (dynamisch) hoofd- en parallelbaansysteem Oudenrijn- Woerden, en kunnen tevens worden ingezet voor homogeniseren snelheden, toeritdoseringsinstallaties, afritbuffers, inhaalverbod vrachtverkeer, plusstrook Woerden- Gouda, plusstrook Gouda-De Meern, aanpassing van knooppunt Oudenrijn, buffer Oudenrijn. Bij de planvorming van bovengenoemde projecten en maatregelen zullen worden betrokken de nota's: A12 West, Oplossingen korte en middellange termijn (d.d. 2 April 2000) en A12 West, Ontwikkelingen lange termijn (d.d. 3 april 2000) zoals opgesteld door de Provincie Utrecht en het Bestuur Regio Utrecht. bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

9 BIJLAGE 2. UITWERKING EXTRA INVESTERINGEN OV 1. Overzicht aanwending 725 miljoen BOR-gelden voor Randsstadspoor. Trajecten en belangrijke onderdelen daarin Integrale viersporigheid op het traject Vleuten-Geldermalsen Diverse maatregelen Woerden-Vleuten ter compensatie vervallen keervoorziening 800 meter transparantie in Leidsche Rijn Fiets-deel van de HOV-brug noord Verhoogde aanleg bestaande sporen Utrecht Lunetten Spooruitbreiding Lunetten Houten Integratie spoor-hov halte Bleekstraat Utrecht Halte Nijkerk Corlaer en andere halten op het traject Utrecht CS-Nijkerk 2. De BOR-gelden voor de HOV-terminal/Utrecht Centraal Station (150 miljoen gulden, uitvoering ), alsmede structuurwijzingen in het HOV-netwerk. bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni

10 BIJLAGE 3. UITWERKING VERSNELDE UITVOERINGSPROJECT A12, Utrecht-Duitse grens Het BOR maakt het mogelijk dat het bedrag van 608 miljoen eerder beschikbaar komt en wel in de periode in plaats van in de periode De middelen worden ingezet voor benutting/verbreding A12 Bunnik-Duitse grens. Opmerking: Een tekort op de gereserveerde financiële middelen voor het project A12-Duitse grens wordt nu reeds voorzien, zodat uit dit budget geen middelen voor andere projecten beschikbaar zullen zijn. De minister van Verkeer en Waterstaat heeft voorgesteld de projecten A1, A27 en A28 in aanmerking te laten komen voor (vervroegde) financiering met behulp van de zogenoemde ICES-gelden. bestuursovereenkomst definitief concept van 29 juni