Jaarverantwoording 2008 FPC de Kijvelanden. de Kijvelanden forensisch psychiatrisch centrum

Transcriptie

1 Jaarverantwoording 2008 FPC de Kijvelanden de Kijvelanden forensisch psychiatrisch centrum

2 Telefoonnummer Identificatienummer NZA Nummer Kamer van Koophandel adres Internetpagina Naam de Kijvelanden, forensisch psychiatrisch centrum Adres Kijvelandsekade 1 Postcode 3172 AB Plaats Poortugaal info@kijvelanden.nl de Kijvelanden forensisch psychiatrisch centrum

3 Jaarverslag 2008 / Inhoudsopgave 1 Uitgangspunten van de verslaglegging 2 Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Structuur van de Kijvelanden Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Cliënten, productie, personeel en opbrengsten Werkgebieden Belanghebbenden 3 Governance Bestuur en toezicht Zorgbrede governancecode Raad van Bestuur Raad van Toezicht Bedrijfsvoering Patiëntenraden van FPC de Kijvelanden 4 Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid van de Kijvelanden Algemeen beleid en resultaten van beleid in Algemeen beleid Resultaten algemeen beleid Speerpunten van beleid van de Kijvelanden voor 2008 en de resultaten Speerpunten van beleid van DForZo in Realisatie productie en plaatsingsafspraken met DForZO Realisatie van de doelstellingen op de prestatie indicatoren Algemeen kwaliteitsbeleid Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten Kwaliteit van zorg Klachten Toegankelijkheid Veiligheid Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Samenleving Financieel beleid Bijlagen bij het Jaardocument MV 2008 van de Kijvelanden 57 Bijlage 1 Lijst met wetenschappelijke publicaties in Bijlage 2 Realisatie doelstellingen van de prestatie-indicatoren in 2008

4 Jaarverantwoording Uitgangspunten van de verslaglegging de Kijvelanden forensisch psychiatrisch centrum

5 Jaarverantwoording 2008 / 1 Uitgangspunten van de verslaglegging 6 In deze Jaarverantwoording doet het Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) de Kijvelanden verslag van haar activiteiten in het jaar De activiteiten van FPC de Kijvelanden in 2008 betreffen de TBSkliniek in Poortugaal, de resocialisatieafdeling de Blink in Rotterdam en de forensisch-psychiatrische poli- en dagkliniek het Dok. Het Dok heeft een vestiging in Rotterdam en in Breda. De zorgverlening door de Kijvelanden en de verantwoording daarover vallen onder meerdere wettelijke regimes die elk een eigen verantwoordingskader stellen. De door de Kijvelanden geleverde zorg wordt door verschillende afnemers ingekocht voor diverse patiëntencategorieën. De eisen voor de verpleging en behandeling van TBS-gestelden zijn vastgelegd in de Beginselenwet Verpleging Terbeschikkinggestelden (BVT) en betreffen zowel de uitvoering van de verpleging en behandeling als de verantwoording over deze activiteiten aan het Ministerie van Justitie. In de forensisch-psychiatrische poli- en dagkliniek het Dok worden forensisch-psychiatrische patiënten zowel op vrijwillige basis (Zorgverzekeringswet) als binnen een strafrechtelijk kader ambulant behandeld. Op onderdelen van de Jaarverantwoording 2008 wordt een onderscheid gemaakt voor de werkzaamheden van FPC de Kijvelanden met als werksoort de klinische verpleging en behandeling van patiënten met een TBS-maatregel en de ambulante werksoort van het Dok. Het Jaardocument van FPC de Kijvelanden is opgesteld volgens de eisen uit de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) met betrekking tot de vermelding van wettelijk verplichte gegevens in het kader van de Wet Kwaliteit Zorginstellingen(WKZ), Wet Medezeggenschap Cliënten Zorgsector (WMCZ), Wet Klachten Cliënten Zorgsector (WKCZ), Wet Bijzondere Medische Verrichtingen en de Wet Centraal Bureau voor de Statistiek. Met de verslaglegging van activiteiten in dit Jaardocument acht de Kijvelanden zich vrijgesteld van de afzonderlijke verantwoordingsplichten in het kader van deze wetten. Het Ministerie van Justitie koopt met ingang van 1 januari 2008 alle psychiatrische zorg in voor patiënten die behandeld dienen te worden binnen een strafrechtelijk kader. Voor de inkoop van zorg voor deze patiënten heeft het Ministerie van Justitie een eigen inkooporganisatie gestart, de directie Forensische Zorg (DForZo). Het Ministerie van Justitie heeft besloten voor de jaarverantwoording van instellingen bij wie het Ministerie zorg inkoopt zich met ingang van het verslagjaar 2008 aan te sluiten bij de systematiek van de Jaarverantwoording Zorginstellingen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Door DForZo is een afzonderlijke module ontwikkeld voor de jaarverantwoording die als leidraad is genomen voor het Jaardocument MV 2008 van de Kijvelanden. De module van DForZo is aangevuld met de richtlijnen voor de Jaarverantwoording Zorginstellingen 2008 van het Ministerie van VWS. In DigiMV 2008 is de voor FPC de Kijvelanden verplichte informatie die voortvloeit uit diverse wettelijke kaders neergelegd.

6 Jaarverantwoording Profiel van de organisatie de Kijvelanden forensisch psychiatrisch centrum

7 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Zie hiervoor het colofon op pagina 1 van dit Jaardocument. 2.2 Structuur van de Kijvelanden Rechtsvorm en voorzieningen FPC de Kijvelanden is een stichting en beschikte in 2008 voor de uitvoering van haar activiteiten over vier vestigingen in eigen beheer. Sinds eind 2008 beschikt de Kijvelanden over een verklaring en vergunning voor een FPA. De hoofdvestiging (de kliniek) is gelegen in Poortugaal. Daarnaast beschikt de Kijvelanden over een resocialisatieafdeling voor TBS-gestelden (de Blink) in Rotterdam en twee forensisch-psychiatrische poli- en dagklinieken het Dok, waarvan één gevestigd is in Rotterdam en de tweede in Breda. Samen met Altrecht GGZ is in 2008 een joint venture gesloten tot oprichting en exploitatie van FPC 2landen, te Utrecht. Eind 2008 is de stichting FPC 2landen opgericht. De exploitatie van 2landen zal in 2009 een aanvang nemen. Organisatorische structuur en organogram FPC de Kijvelanden wordt bestuurd volgens het zogenaamde Raad van Toezichtmodel. Dit houdt in dat het bestuur verantwoordelijk is en de Raad van Toezicht toezicht houdt op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in de stichting. De Kijvelanden had in het verslagjaar een eenhoofdig bestuur. De organisatie van de Kijvelanden was in 2008 voor het laatst opgedeeld in sectoren. Met ingang van het verslagjaar 2009 heeft de Kijvelanden een organisatie die bestaat uit een drietal zorgketens, te weten een sociaal therapeutische keten, een supportieve keten en een ambulante keten, die duaal aangestuurd worden. De omvorming van het sectorenmodel naar het ketenmodel is, als onderdeel van het organisatieveranderingsproces Leiderschap voor Topzorg, op 1 september 2008 gestart en met ingang van 1 januari 2009 voltooid. Zie tevens pagina 29, onder reorganisatie primair proces en verandering topstructuur. Hieronder is het organogram van de nieuwe organisatiestructuur per 1 januari 2009 opgenomen.

8 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie 9 Organogram 2009 Raad van Toezicht Ondernemingsraad Raad van Bestuur Marketing- en Communicatiebureau Bestuursbureau OBI Plaatsvervangend Hoofd van de inrichting / wnd 1e geneeskundige Control Directie Personeel en Bedrijfsvoering Directie Risicomanagement en Behandeling Keten Supportief Keten Sociaal Therapeutisch Keten Ambulant Directiebureau Roosterbureau ICT P&O Financiën Facilitair Maatschappelijk werk Psychologen Afdeling Jade en Olivijn (separeers) Afdeling Opaal en Karmijn Afdeling Amber/GGZ Poli- en dagkliniek het Dok, locaties Breda en Rotterdam Maatschappelijk werk Psychologen Vaktherapeuten Afdeling Onyx en Koraal Afdeling Robijn, Smaragd en Logeerunit Afdeling Kobalt, Saffier en Aquamarijn Afdeling De Blink, ZW en ACT-team Werk-, leer- en sportcentrum Behandelingsrapportage Diagnostisch- en Zorgprogramma Medische Dienst Geestelijke verzorging

9 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie 10 Besturingsmodel De basis voor de sturing van de Kijvelanden is de Planning & Control cyclus (P&C cyclus). De P&C cyclus voorziet o.a. in jaarafspraken (jaarplan) en in verantwoording (jaarverslag) over de uitvoering van de jaarafspraken met DForZo en met de Zorgverzekering. In het jaarplan worden tevens de speerpunten van beleid opgenomen en in het jaarverslag wordt verslag gedaan van de resultaten van dit beleid. De begroting, het jaarverslag en de jaarrekening worden na vaststelling door het bestuur, goedgekeurd door de Raad van Toezicht en besproken met de Ondernemingsraad. Als besturingsmodel voor de uitvoering en evaluatie van de activiteiten in het kader van de P&C cyclus wordt het INK-model gehanteerd. Voor de sturing van de kwaliteit van de processen worden de normen van de stichting voor de Harmonisatie Kwaliteit Zorginstellingen (HKZ-normen) gebruikt. De Kijvelanden is in 2005 als één van de eerste forensische zorginstellingen HKZ gecertificeerd. Het HKZ- certificaat is in december 2008 weer voor 3 jaar verlengd. Zie pagina 35, onder management van processen. Toelatingen van de Kijvelanden De Kijvelanden beschikt over de volgende toelatingen in het kader van de AWBZ: - persoonlijke verzorging - verpleging - ondersteunende begeleiding - activerende begeleiding - behandeling - verblijf op grond van AWBZ - verblijf en behandeling in het kader van de Wet Bijzondere Opname Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) vanaf september Medezeggenschapsstructuur patiënten De medezeggenschap van de patiënten van de Kijvelanden met een TBS-maatregel is geregeld in de Beginselenwet Verpleging Terbeschikkinggestelden (BVT). De Kijvelanden heeft voor deze categorie patiënten een patiëntenraad conform het bepaalde in de BVT (de wettelijke term is verpleegdenraad). Voor de patiënten die ambulant worden behandeld in de poli- en dagkliniek het Dok is de WMCZ van toepassing. Vanaf 2008 heeft de poli en dagkliniek het Dok een patiëntenraad conform de richtlijnen in de WMCZ. Zie tevens pagina 23 onder patiëntenraden van FPC de Kijvelanden. Medezeggenschap medewerkers De Kijvelanden heeft een ondernemingsraad (OR). Met de OR worden in de overlegvergaderingen alle relevante ontwikkelingen van de organisatie besproken c.q. aan de OR ter advisering of instemming voorgelegd, conform het bepaalde in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Bestuur en OR hebben in het verslagjaar op zeer constructieve wijze samengewerkt aan de belangen van de Kijvelanden. Twee keer per jaar vindt afstemming plaats tussen de OR en de Raad van Toezicht. Door de Kijvelanden wordt één keer in twee jaar onderzoek gedaan naar de tevredenheid van de medewerkers (MTO). Dit onderzoek is in 2007 uitgevoerd op basis van de BASAM-vragenlijst. De uitslag is op het intranet bekendgemaakt en op basis daarvan heeft het managementteam de leidende thema s uit het MTO besproken. Voor de resultaten van het MTO 2007 en de op basis van de resultaten ondernomen acties wordt verwezen naar pagina 50 onder medewerkerstevredenheid.

10 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering De missie van de Kijvelanden is neergelegd in het Meerjarenbeleidsplan en luidt: De Kijvelanden voorziet op wetenschappelijk onderbouwde wijze in de vraag naar beveiliging van de samenleving door behandeling van forensisch-psychiatrische patiënten, preventie van forensisch-psychiatrische problematiek en uitvoering van specifieke taken op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg en openbare geestelijke gezondheidszorg. Toelichting Beveiliging van de maatschappij tegen delictgevaarlijkheid van forensisch-psychiatrische patiënten is een hoofdtaak van de Kijvelanden. De Kijvelanden behandelt forensisch-psychiatrische patiënten met het doel een veilige terugkeer in de maatschappij mogelijk te maken. De wijze waarop de Kijvelanden de behandeling vorm geeft is vastgelegd in de behandelvisie. De Kijvelanden rekent preventie van forensischpsychiatrische problematiek, het geven van goede informatie over de mogelijkheden van de behandeling van forensisch-psychiatrische patiënten aan diverse maatschappelijke groeperingen en taken op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en de openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) tot haar werkgebied. De taken op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg betreffen behandeling en zorg voor zeer moeilijke psychiatrische patiënten die als gevolg van hun meervoudige problematiek en grensoverschrijdende gedrag tussen wal en schip dreigen te vallen in de reguliere GGZ. De OGGZtaken betreffen o.a. voorlichting en trainingen voor diverse groeperingen in de samenleving die geconfronteerd worden met uitingen van geweld. De Kijvelanden heeft een aparte afdeling voor wetenschappelijk onderzoek en behandelinnovatie op het terrein van de forensische psychiatrie. Ontwikkeling en evaluatie van meetinstrumenten, evaluatie van behandelmethodieken en terugkoppeling van onderzoeksresultaten naar de praktijk van de behandeling binnen de Kijvelanden zijn hoofdtaken van deze afdeling.

11 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie Cliënten, productie, personeel en opbrengsten De Kijvelanden is een forensisch psychiatrisch centrum (FPC) dat klinische en ambulante behandeling biedt aan patiënten met forensischpsychiatrische en psychosociale problematiek. De klinische behandeling impliceert een resocialisatietraject voor de patiënten om veilige terugkeer naar de maatschappij mogelijk te maken. Dit resocialisatietraject is onderdeel van het klinische behandeltraject en behelst eveneens scholing en arbeid voor de patiënten. De intramurale behandeling betreft patiënten met een TBS-maatregel, inclusief beheers / vluchtgevaarlijke patiënten, in het kader van de BvT. De patiëntenpopulatie betreft in de regel agressieve patiënten met een sterk ontregelend en milieu ontwrichtend gedrag. De klinische patiëntenpopulatie betreft mannen met persoonlijkheidsstoornissen of psychotische stoornissen, eventueel gecombineerd met verslavingsproblematiek en/of somatische problematiek, en een IQ > 80. De kliniek beschikt over een BOPZ-aanmerking en biedt de mogelijkheid om een tijdelijke gastplaatsing van een patiënt met een BOPZ-titel te realiseren vanuit een GGZ-instelling. Voor de behandeling van de patiënten beschikt de Kijvelanden over de volgende zorgprogramma s: - zorgprogramma psychisch kwetsbaren - zorgprogramma verslaving - zorgprogramma seksuele delictplegers - zorgprogramma agressiehantering. Deze zorgprogramma s worden zowel in de kliniek als in de forensisch-psychiatrische poli- en dagkliniek het Dok gebruikt. De ambulante behandeling van de poli- en dagkliniek het Dok richt zich op patiënten met psychische problematiek die door hun grensoverschrijdend gedrag met justitie in aanraking zijn gekomen of dreigen te komen en voor wie het reguliere aanbod van GGZvoorzieningen ontoereikend is gebleken.

12 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie 13 Tabel Kerngegevens productie, capaciteit, personeel en opbrengsten de Kijvelanden Cliënten Aantal cliënten in zorg/behandeling per einde verslagjaar Capaciteit Aantal beschikbare bedden/plaatsen per einde verslagjaar, inclusief kleinschalig wonen (voorheen beschermd wonen), inclusief deeltijdplaatsen en inclusief BOPZ-aanmerking Waarvan deeltijdplaatsen Waarvan kleinschalig wonen Productie Aantal in verslagjaar geopende DBC s (ontleend aan het instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS) Aantal in verslagjaar gesloten DBC s (ontleend aan het instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS) Aantal verzorgingsdagen Aantal deeltijdbehandelingen in verslagjaar Aantal ambulante contacten in verslagjaar Aantal dagen dagactiviteiten in verslagjaar Personeel Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro s) in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Aantal 184 Aantal Aantal Aantal Bedrag in euro s

13 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie 14 Kerngegevens tbs-plaatsen (zie tevens bijlage 2 bij het Jaardocument) Werkgebieden Kerngegevens tbs-plaatsen Bezettingsgraad patiënten gemiddeld over verslagjaar Instroom, voldoen aan het aantal overeengekomen eerste opnames Doorstroom vervolgvoorzieningeng Uitstroom (zie voor vertrekcategorieën, bijlage 2) Aantal ontvluchtingen tbs-gestelden Aantal overige onttrekkingen tbs-gestelden totaal Onttrekkingen vanaf het terrein buiten de externe beveiligingsring) Onttrekkingen tijdens toegestaan verblijf buiten de kliniek Bijzonder voorval Aantal gegronde klachten patiënten Aantal geweldplegingen tussen patiënten Aantal geweldplegingen tegen personeel Aantal recidive tijdens TBS Gemiddelde behandelduur Aantal/percentages 99,3 % PI-I: 6 jaar dagen PI-II longstay: 9 jaar dagen PI-II overig: 2 jaar + 67 dagen Het werkgebied van de Kijvelanden voor de klinische behandeling van patiënten met een TBS-maatregel is landelijk op basis van opname van patiënten van de landelijke wachtlijst voor behandeling van TBS-gestelden van het Ministerie van Justitie. Deze zorg wordt ingekocht door DForZo van het ministerie van Justitie De poli- en dagkliniek het Dok van de Kijvelanden is werkzaam in de volgende regio s voor geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen, de zogenaamde GHOR-regio s: - Rotterdam-Rijnmond - Midden en West Brabant (Breda) De activiteiten in deze werkgebieden betreffen ambulante forensische behandeling op vrijwillige basis en worden gefinancierd door de Zorgverzekering. De ambulante forensische zorg en behandeling binnen een strafrechtelijk kader wordt ingekocht door DForZo. In samenwerking met Altrecht, Centrum Maliebaan en Oostvaarderskliniek is tot medio 2008 een forensisch psychiatrische poli- en dagkliniek geëxploiteerd in Utrecht. Het werkgebied van deze poli- en dagkliniek betrof de regio Utrecht. Deze samenwerking is inmiddels beëindigd. Zie tevens pagina 39 onder externe positionering van het Dok en samenwerking.

14 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie Belanghebbenden De Kijvelanden onderscheidt vijf groepen van belanghebbenden waarop de resultaten van de onderneming worden afgestemd: 1. bestuur en financiers 2. patiënten 3. samenwerkings- en ketenpartners 4. medewerkers 5. maatschappij Bestuur en financiers Het bestuur is verantwoordelijk voor de formulering en uitvoering van het algemene beleid en het behandelbeleid van de Kijvelanden. Het algemene beleid is vastgelegd in een meerjarenbeleidsplan en het behandelbeleid is vastgelegd in de behandelvisie. De uitwerking hiervan en de verantwoording over de resultaten geschiedt jaarlijks door het opstellen van een jaarplan respectievelijk het Jaardocument MV door de Kijvelanden. Het vigerende Meerjarenbeleidsplan Topzorg ontketend, loopt tot en met het jaar Het bestuur zit het managementteam voor en voert periodiek overleg met de sectormanagers en met medewerkers die een sleutelpositie hebben bij de uitvoering van sectoroverschrijdende activiteiten en/of bij de uitvoering van bijzondere projecten. De Raad van Toezicht ondersteunt het bestuur bij de uitvoering van zijn beleidstaken en houdt toezicht op de uitvoering van de taken van het bestuur. De relaties met de financiers, DForZo en Zorgverzekering, worden onderhouden door het bestuur en door de controller. Patiënten Het bestuur overlegt met de behandelstaf, patiëntenraad en met externe partijen over de randvoorwaarden voor de behandeling van de patiënten. Medewerkers van de Kijvelanden behandelen de patiënten in directe behandelcontacten en door overleg met collega s in het kader van de interne afstemming en coördinatie rond de behandeling van de patiënten. Medewerkers van de Kijvelanden voeren ook overleg met medewerkers van vele andere instellingen in het kader van de externe afstemming en coördinatie rond de behandeling van de patiënten en in het kader van vervolgbehandeling van de patiënten binnen andere instellingen, zoals met de Reclassering, GGZ-instellingen, instellingen voor Beschermd Wonen, instellingen voor Jeugdzorg, de politie en andere forensischpsychiatrische instellingen of centra. Daarnaast zijn er contacten met penitentiaire inrichtingen voor preklinische interventies (PKI) bij patiënten die in deze instellingen verblijven in afwachting van hun behandeling in de kliniek van FPC de Kijvelanden.

15 Jaarverantwoording 2008 / 2 Profiel van de organisatie 16 Samenwerkingspartners en ketenpartners Het bestuur is de overlegpartner van de samenwerkings- en ketenpartners in het kader van onderhoud en uitbreiding van bestaande samenwerkingsrelaties en de ontwikkeling van nieuwe samenwerkingsrelaties en -projecten. In dit kader is in 2008 met Bouman GGZ zeer intensief gesproken over en gewerkt aan bestuurlijke samenwerking ten behoeve van de verbetering van de behandeling van patiëntengroepen van beide organisaties. Zie ook pagina 29 onder samenwerking en netwerkontwikkeling. Daarnaast zijn samenwerkings- en plaatsingsovereenkomsten gesloten met de Stichting Maatschappelijke Opvang Breda e.o., Psychiatrisch Centrum Delta, Forinth/Lentis, ASVZ,en Stichting Flexibel Wonen Rotterdam Rijnmond. Met Altrecht, BAVO Europoort en Parnassia zijn samenwerkingsovereenkomsten en/of plaatsingsovereenkomsten afgesloten of zijn afspraken daarover in een vergevorderd stadium. Op 27 november heeft de voorzitter van de raad van bestuur het voorzitterschap van het ODO (onderling directeuren overleg FPC s) overgenomen van de heer Poelman van de Pompestichting. Medewerkers onderhouden relaties met de samenwerkings- en ketenpartners door overleg op patiëntenniveau (zie boven bij patiënten) en overleg gericht op de uitwisseling van ervaring en deskundigheid. Vanuit de afdeling Onderzoek & Behandelinnovatie (OBI) worden vele relaties onderhouden met diverse universiteiten en onderzoekers van andere instellingen. Medewerkers De Kijvelanden geeft op verschillende wijzen vorm aan de relatie met de medewerkers. Het bestuur overlegt met de OR over diverse aspecten van de organisatie en de bedrijfsvoering. Het personeelsen organisatiebeleid is gekoppeld aan de strategische organisatiedoelstellingen. In dit beleid wordt inhoud gegeven aan de bevordering van de kwaliteit en inzetbaarheid van medewerkers, zowel op individueel - als teamniveau. Voor dit beleid zijn in 2008 specifieke personeelsinstrumenten ontwikkeld, zoals o.a. een jaargesprekkencyclus, werkoverleg en opleidingen. Daarnaast worden organisatiebrede overlegsituaties en bijeenkomsten belegd rond specifieke inhoudelijke en organisatorische onderwerpen. Voor partners en familieleden van de medewerkers worden enkele malen per jaar familierondleidingen georganiseerd. Zie tevens pagina 30, onder medewerkers. Maatschappij De dialoog met de maatschappij is o.a. gericht op de directe omgeving van de Kijvelanden, het totale werkveld van de forensische psychiatrie en eveneens op familieleden van de patiënten. Voor het overleg met de directe omgeving van de Kijvelanden is er een Commissie van Omwonenden, bestaande uit een vertegenwoordiging van de inwoners van de gemeente van vestiging van de kliniek van de Kijvelanden. Ook participeert de Kijvelanden in het zogenaamde Vierhoeksoverleg, waaraan de burgermeester van Albrandswaard, de voorzitter van de deelgemeente Hoogvliet, het Openbaar Ministerie en de politie Rijnmond deelnemen. Tenslotte doet de Kijvelanden jaarlijks mee aan de landelijke opendag van justitiële inrichtingen. De dialoog met het forensisch-psychiatrische werkveld wordt inhoud gegeven door o.a. het uitdragen in breder verband van de eigen kennis en ervaring op het terrein van de forensische psychiatrie en de ontwikkeling en academisering van de behandeling van forensisch psychiatrische patiënten door het verrichten van eigen wetenschappelijk onderzoek, participatie in onderzoeksprojecten van het ministerie of van andere instellingen en door samenwerking met universiteiten. Ook met de familieleden van de patiënten worden contacten onderhouden. Bij het starten van een verloftraject van een patiënt wordt tevens onderzocht of het slachtoffer van de betreffende patiënt prijsstelt op contact met de kliniek.

16 Jaarverantwoording Governance de Kijvelanden forensisch psychiatrisch centrum

17 Jaarverantwoording 2008 / 3 Governance Bestuur en toezicht Zorgbrede governancecode Het governancebeleid van FPC de Kijvelanden bestaat uit de volgende onderdelen: - Zorgbrede Governancecode van de brancheorganisatie GGZ als basis - Schriftelijke vastlegging van de afwijkingen in de praktijk conform de pas toe of leg uit regel - Een reglement voor het functioneren van de Raad van Toezicht. Het governancebeleid is neergelegd in het Governanceprotocol voor de Kijvelanden. Daarin is ook aangegeven waar FPC de Kijvelanden concreet afwijkt van de zorgbrede Governancecode van de brancheorganisatie Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de realisatie van doelstellingen, de strategie en de resultatenontwikkeling van de Kijvelanden en legt daarover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De bezoldiging van de Raad van Bestuur wordt jaarlijks besproken met en vastgesteld door - de Raad van Toezicht en wordt openbaar gemaakt volgens de regels van de jaarverslaglegging en in het kader van de WOPT. In het verslagjaar is geen sprake geweest van belangenverstrengeling of persoonlijke bevoordeling van de Raad van Bestuur. Samenstelling Raad van Bestuur in 2008 Naam Bestuursfunctie M/V M. A. Polak, psychiater Voorzitter Raad van Bestuur m

18 Jaarverantwoording 2008 / 3 Governance Raad van Toezicht Samenstelling van de Raad van Toezicht in 2008 Naam Functie in de Raad van Toezicht De heer mr. drs. G. J. Wolffensperger voorzitter Aandachtsgebied Beleid algemeen Maatschappelijke functie/nevenfuncties Zelfstandig beleidsadviseur Mevrouw drs. E. C. Pronker Lid Personeel en Organisatie Zelfstandig managementadviseur De heer T. H. Que De heer mr. A. A. van Rhijn Lid Lid Beleid behandeling en beveiliging Financiën & Control Psychiater, Voorzitter bestuur Vrienden Phoenix, Lid consultatiecommissie Creatieve Therapie HAN Mevrouw mr. G.L.M. Urbanus Lid Beleid algemeen Rechter en bestuurder van de rechtbank s-gravenhage Onafhankelijkheid De leden van de Raad van Toezicht zijn onafhankelijk ten opzichte van elkaar, de Raad van Bestuur en welk deelbelang van FPC de Kijvelanden dan ook. De leden van de Raad van Toezicht geven in de jaarlijkse verantwoording van de Kijvelanden inzicht in de nevenfuncties voor zover deze nevenfuncties een relatie kunnen hebben met de activiteiten van De Kijvelanden. De Raad van Toezicht heeft een eigen budget voor activiteiten die gericht zijn op deskundigheidsbevordering. Taakuitoefening De Raad van Toezicht richt zich in zijn toezichthoudende taken met name op: de realisatie van de doelstellingen de strategie en de risico s verbonden aan de activiteiten van de Kijvelanden de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen de financiële verslaglegging de naleving van wet- en regelgeving het op passende wijze inhoud en uitvoering geven aan het zijn van een zorgonderneming met een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid. De Raad van Toezicht heeft hieraan in het verslagjaar op onderstaande wijze vormgegeven.

19 Jaarverantwoording 2008 / 3 Governance 20 Overleg met Bestuur over strategie en risico s verbonden aan de activiteiten van de organisatie In het verslag jaar is o.a. stilgestaan bij de gevolgen voor de Kijvelanden van de wijziging in 2007 in de samenwerking tussen de partners van het zogenaamde consortiumverband. Price Waterhouse Coopers heeft samen met het management van de Kijvelanden een strategische heroriëntatie uitgevoerd. Na bespreking hiervan heeft de Raad van Toezicht groen licht gegeven voor het haalbaarheid- en detailleringonderzoek naar een intensieve wijze van samenwerking met Bouman GGZ. De Raad is in het verslagjaar zeer nauw betrokken geweest bij de keuze van de mogelijke samenwerkingsvorm met deze instelling. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in groen licht van de Raad voor het uitwerken van een bestuurlijke fusie volgens het in juni door bestuurders van beide instellingen opgesteld model. In het verslagjaar heeft de Raad van Toezicht zich met het Bestuur ook gebogen over de aanpassing van de organisatiestructuur en de beheersing van de risico s verbonden aan de activiteiten van de Kijvelanden. De bespreking van het Jaardocument MV 2007, de jaarrekening 2007 en de bespreking van het Jaarplan en begroting 2009 waren voor de Raad de jaarlijkse ijkpunten voor de strategie en risico s die de Kijvelanden loopt. Vijf keer is de winst en verliesrekening geagendeerd en besproken om de Raad van Toezicht ook tussentijds (naast begroting en jaarrekening) te informeren over de productie en financiële situatie. Overleg met Bestuur over interne beheersing en controlesystemen De P&C cyclus van de Kijvelanden kent een jaarkalender met daarin alle activiteiten in het kader van de P&C cyclus en de beslissingsmomenten van de Raad van Toezicht. De rol van de Raad van Toezicht is op deze wijze in de P&C cyclus geborgd. Daarnaast heeft de Raad zijn eigen activiteitenkalender / werkplan waarin planmatig de doelen en activiteiten van de Raad zijn opgenomen. In 2007 heeft de accountant aan de Raad van Toezicht een presentatie over Healthcare Controlweb (interne beheersmonitor) gegeven als middel om de verschillende bedrijfsrisico s van de Kijvelanden inzichtelijk te maken. In 2008 zijn de resultaten en de ambities van de beheersmonitor door het bestuur voor het eerst gepresenteerd en besproken in de Raad van Toezicht. De beheersmonitor wordt jaarlijks geagendeerd. Overleg met de externe accountant In maart 2008 heeft de accountant aan de Raad van Toezicht verslag gedaan van zijn controle over het jaar In deze vergadering zijn de Jaarrekening en het Jaardocument MV 2007 door de Raad goedgekeurd. De accountant heeft zijn managementletter en verslag toegelicht. Beoordeling functioneren bestuur De Raad van Toezicht voert ieder jaar een functioneringsgesprek met de bestuurder. In januari 2008 heeft een delegatie van de Raad van Toezicht een functioneringsgesprek gehouden met de bestuurder. De uitkomst hiervan is besproken met alle leden van de Raad.

20 Jaarverantwoording 2008 / 3 Governance 21 Kort verslag van de activiteiten van de Raad van Toezicht in 2008 In 2008 heeft de Raad van Toezicht zes keer met het bestuur vergaderd. Een delegatie van de Raad van Toezicht heeft in maart een vergadering van het managementteam bijgewoond. In december 2008 heeft een delegatie van de Raad de overlegvergadering van de bestuurder met de OR bijgewoond. Leden van de Raad hebben gedurende het verslagjaar op individuele basis werkbezoeken aan de kliniek van de Kijvelanden en de Blink afgelegd. De heer Wolffensperger bezocht de afdeling Onyx, mevrouw Pronker heeft een werkbezoek aan Arbeid en Onderwijs gebracht, de heer van Rhijn bezocht het Dok, de heer Que legde een werkbezoek aan de Blink af en mevrouw Urbanus bezocht de afdeling Behandelingsrapportage. Het lid van de Raad van Toezicht dat belast is met de financiële portefeuille, de heer van Rhijn, heeft in het verslagjaar gesproken met de controller over de financiële sturing. In de maartvergadering is, naast de bovengenoemde onderwerpen, ook stilgestaan bij een terugkoppeling op het strategisch HRM beleid van de organisatie. In juni heeft de Raad verheugd kennisgenomen van de ondertekening van de vaststellingovereenkomst tot beëindiging van de samenwerking met Delta. Tegelijkertijd heeft de Raad instemming betuigd met het gepresenteerde model tot samenwerking met Bouman GGZ en de bestuurder groen licht gegeven voor verdere voorbereiding van een bestuurlijke fusie met Bouman GGZ, alsmede voor het opstellen van een intentieverklaring met betrekking tot de beoogde samenwerking. In september is de begroting 2009 door de Raad van Toezicht goedgekeurd. De Raad heeft de Commissie van Toezicht ontvangen voor de bespreking van haar jaarverslag. Voorts keurde de Raad de statuten van FPC 2landen goed en kreeg zij een update van de fusiebesprekingen met Bouman GGZ. De novembervergadering van de Raad stond in het teken van de due diligence en NMA- onderzoeken met betrekking tot de samenwerking met Bouman GGZ. In de laatste vergadering van het verslagjaar is het Jaarplan 2009 van FPC 2landen goedgekeurd en is uitgebreid stilgestaan bij de ontwikkelingen rond de topstructuur van de beoogde samenwerking met Bouman GGZ. De Raad heeft op basis van deze ontwikkelingen geconstateerd dat daarmee de besluitvorming over de bestuurlijke fusie met Bouman GGZ over de jaarwisseling wordt getild. Begin januari 2009 is het staken van de fusiegesprekken met Bouman GGZ besproken.

21 Jaarverantwoording 2008 / 3 Governance Bedrijfsvoering De Kijvelanden werkt al jaren volgens een strikte planning & control cyclus. Belangrijk onderdeel daarvan is dat sectoren en afdelingen jaarplannen maken die afgeleid zijn van het jaarplan op instellingsniveau en het meerjarenbeleidsplan. Gedurende het jaar wordt de uitvoering van deze jaarplannen gemonitord en indien nodig, worden activiteiten en/of plannen bijgesteld. Er zijn verschillende soorten managementinformatie beschikbaar om de bedrijfsvoering en realisatie van voorgenomen doelen te monitoren. Eenmaal per vier maanden is er een resultaatsturingsoverleg waarin de realisatie van de doelen zoals genoemd in het jaarplan en de uitvoering van projecten uitgebreid besproken worden in het managementteam. Ter ondersteuning van deze bespreking wordt het ontwikkelde resultaatsturingsmodel op basis van het INK-model gebruikt waarin alle kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen van de instelling en de realisatie daarvan, worden gemonitord. Daarnaast is er periodieke managementinformatie beschikbaar op het gebied van de realisatie van de productie, uitputting van personele en materiële budgetten, ziekteverzuim en andere personeelsgegevens (zoals verloop, instroom e.d.). Eind 2007 is als ondersteuning van de bedrijfsvoering de interne beheersmonitor geïntroduceerd. Deze beheersmonitor heeft als doel de beheersing van de verschillende bedrijfsrisico s van de organisatie en de ambities inzake de beheersing van deze risico s beter te kunnen monitoren. Voor de inhoud daarvan wordt verwezen naar pagina 34 onder management van processen/risicobeheersing.

22 Jaarverantwoording 2008 / 3 Governance Patiëntenraden van FPC de Kijvelanden De patiëntenraad van de Kijvelanden in het kader van de BVT FPC de Kijvelanden wil patiënten betrekken bij de gang van zaken in de kliniek. De patiëntenraad biedt afdelingsvertegenwoordigers en het hoofd van de inrichting c.q. het bestuur de mogelijkheid om met elkaar van gedachten te wisselen over zaken die rechtstreeks te maken hebben met het verblijf in de kliniek en de regels en afspraken die nodig zijn om dat verblijf zo goed mogelijk te laten verlopen. Onderwerpen die in de patiëntenraad kunnen worden besproken betreffen het woon- en werkklimaat in de kliniek. Indien de patiëntenraad over bepaalde onderwerpen met het bestuur van mening (blijft) verschillen, dan kan aan de commissie van toezicht een verzoek worden gedaan om te bemiddelen. De werkwijze van de patiëntenraad is in een statuut vastgelegd. Het overleg tussen de patiëntenraad en het bestuur vindt één keer per maand plaats. Als voorbereiding op het overleg met het bestuur vindt tenminste één keer per week een overleg plaats tussen de afdelingsvertegenwoordigers onderling. Dit overleg wordt begeleid door een medewerker van Arbeid en Onderwijs. De patiëntenraad bestaat uit maximaal twaalf leden, inclusief een voorzitter, secretaris en penningmeester. Elke afdeling is (in principe) met een afgevaardigde in de patiëntenraad vertegenwoordigd. In de maandelijkse overleggen met de bestuurder is in 2008 een aantal belangrijke punten aan de orde gekomen ter aanvulling en verscherping van (bestaand) beleid, waaronder het onderhoud aan afdelingen, onderzoek naar temperatuur en luchtvochtigheid, afdelingscomputers en playstations en het patiënttevredenheidsonderzoek. Patiëntenraad van het Dok in het kader van de WMCZ Eind 2006 zijn in het Dok Rotterdam initiatieven ontwikkeld om een patiëntenraad op te richten. Vanwege het ambulante karakter van de behandeling in het Dok lukt het nauwelijks om patiënten te interesseren voor deelname aan een patiëntenraad. Eind 2007 telde de patiëntenraad van het Dok drie leden. De taken en de werkwijze van de patiëntenraad zijn in 2008 verder ontwikkeld. Hierbij dienden de resultaten van het patiënttevredenheidsonderzoek 2007 als richtlijn. De patiëntenraad wordt ondersteund door de leden van de staf en krijgt faciliteiten om te vergaderen. Het in stand houden van de patiëntenraad van het Dok is een voortdurende zorg. In 2008 is het Dok, ondanks herhaaldelijke pogingen, er niet in geslaagd nieuwe patiënten te werven voor de patiëntenraad. Hierdoor staat de structurele medezeggenschap van patiënten in het Dok onder druk.

23 Jaarverantwoording Beleid, inspanningen en prestaties de Kijvelanden forensisch psychiatrisch centrum

24 Jaarverantwoording 2008 / 4 Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid van de Kijvelanden De missie van de Kijvelanden (zie pagina 11) is de basis van het geformuleerde beleid voor de periode onder de titel Topzorg ontketend. De hoofdlijnen van dit meerjarenbeleid zijn: Diagnose, behandeling en resocialisatie van de patiënten integreren binnen één traject Behandeling van forensisch-psychiatrische patiënten op academisch niveau brengen Ontschotting van de organisatie in een organisch ontwikkelingsproces Versterken participatie en medezeggenschap van patiënten Interculturalisatie Uitbreiding van activiteiten door productdifferentiatie en differentiatie in locaties Uitbreiding van de samenwerking met andere instellingen Vergroten van zichtbaarheid van FPC de Kijvelanden in het veld door PR-beleid. Bestuur en financiers, patiënten, samenwerkingspartners, medewerkers en de maatschappij zijn voor de Kijvelanden de belanghebbenden waarop de resultaten van de onderneming worden afgestemd. Het beleid van de Kijvelanden, gericht op de belangen van bestuur en financiers, moet leiden tot: - beveiliging van de maatschappij en ongestoorde tenuitvoerlegging van de TBS-maatregel - ondernemerschap en innovatie - brede financiële basis door meerdere financieringsstromen - optimale verhouding tussen kwaliteit en kostprijs van producten en diensten - FPC de Kijvelanden als een ketengerichte onderneming. Het beleid van de Kijvelanden, gericht op de belangen van de patiënten, moet leiden tot: - toegankelijkheid van het aanbod voor verschillende patiëntengroepen - versterking van medezeggenschap en participatie aan de behandeling - veiligheid. Het beleid van de Kijvelanden ten aanzien van de samenwerkingspartners is gericht op; - het realiseren van samenwerking die gericht is op vragen uit de maatschappij op het gebied van de behandeling van forensisch psychiatrische patiënten - toevoeging van meerwaarde in de samenwerking op basis van kennis en ervaring - betrouwbaarheid als samenwerkingspartner bij de uitvoering van behandeltrajecten voor patiënten, ontwikkeling van nieuwe projecten en uitvoering van nieuwe projecten. Het beleid ten aanzien van de medewerkers is gericht op: - ontplooiingskansen - veiligheid - imago van de Kijvelanden als werkgever. Het beleid gericht op de belangen van de maatschappij moet leiden tot: - veiligheid en veiligheidsgevoel - academisering en ontwikkeling van de forensische psychiatrie - acceptatie van patiënten die terugkeren naar de maatschappij - goed imago van de sector forensische psychiatrie - transparantie van bestuur, toezicht en gerealiseerde resultaten. De uitvoering van het meerjarenbeleid van de Kijvelanden is onderdeel van de jaarlijkse P&C cyclus, naast de beleidseisen en de jaarlijkse speerpunten van beleid die door het Ministerie van Justitie of de Zorgverzekering worden geformuleerd. In elk jaarplan wordt aangegeven welke resultaten uit het meerjarenbeleid moeten worden gerealiseerd. In de jaarverantwoording wordt verslag gedaan van de behaalde resultaten van het meerjarenbeleid (zie voor 2008 vanaf pagina 26, onder Algemeen beleid en resultaten van beleid in 2008). In 2009 loopt de huidige beleidsperiode af en wordt een nieuw meerjarenbeleid ontwikkeld.

25 Jaarverantwoording 2008 / 4 Beleid, inspanningen en prestaties Algemeen beleid en resultaten van beleid in Algemeen beleid 2008 De speerpunten van beleid van FPC de Kijvelanden voor 2008 betroffen deels de voortzetting van ingezette trajecten in 2007 op het terrein van het personeelsbeleid, behandelinnovatie en risicomanagement en netwerkontwikkeling. Daarnaast zijn nieuwe ontwikkelingen opgepakt zoals de ontwikkeling van plannen voor een Forensisch Psychiatrische afdeling (FPA), het operationaliseren van de erkenning voor BOPZbedden, uitbreiding van de poliklinische activiteiten en ontwikkeling van nieuwe ICT-toepassingen voor de sturing van algemene processen en behandelprocessen. Daarnaast is veel aandacht uitgegaan naar de samenwerking met andere zorginstellingen en universiteiten Resultaten algemeen beleid in 2008 Inleiding door de bestuurder Het verslagjaar 2008 is voor FPC de Kijvelanden een jaar waarop met enige trots en tevredenheid wordt teruggeblikt. De vele activiteiten in het kader van de uitvoering van speerpunten van beleid voor 2008 zijn met succes en goeddeels volgens plan afgerond. Ook aan de afronding van het meerjarenbeleid zijn vele bijdragen geleverd in De investeringen gedurende vele jaren van FPC de Kijvelanden in de kwaliteit van de organisatie en de behandeling van de patiënten zijn in 2008 beloond met een tweede HKZ-certificering van alle processen. De uitvoering van het verbeterplan, naar aanleiding van twee ernstige incidenten eind 2006, is in 2008 afgerond en de resultaten hiervan zijn door de Inspectie voor de Sanctietoepassing, de Inspectie voor de Volksgezondheid en de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming met lovende worden beoordeeld. Een belangrijk traject in 2008 was de omzetting van de organisatie van de Kijvelanden van het bestaande sectorenmodel naar een ketenmodel voor de uitvoering van het primaire proces. Voor deze reorganisatie is begin 2008 het plan Leiderschap voor Topzorg ontwikkeld dat vanaf juli 2008 in uitvoering is genomen. Met ingang van 1 januari 2009 was dit omvangrijke traject binnen de gehele organisatie succesvol en zonder incidenten afgerond. Als sluitstuk van het reorganisatietraject is de ambulante keten ingericht, waarvan het nieuwe ketenmanagement medio 2008 is aangetreden. Met de uitvoering van dit reorganisatietraject is een belangrijke bijdrage geleverd aan twee hoofdlijnen van het meerjarenbeleid : het integreren van diagnose, behandeling en resocialisatie van de patiënten binnen één traject en ontschotting van de organisatie. Op het gebied van de aansturing van de organisatie is verbetering van de stuurkracht naar de werkvloer en bij nieuwe initiatieven gerealiseerd. Op alle niveaus onder het bestuur is duaal leiderschap ingevoerd. Onder het bestuur is een directieniveau toegevoegd met een directeur Risicomanagement & Behandeling en een directeur Personeel & Bedrijfsvoering. Binnen de behandelteams zijn teamcoördinatoren aangewezen als primus inter pares. Parallel aan het reorganisatietraject is een management development traject gestart om leidinggevenden voor te bereiden op hun rol en taken in de nieuwe situatie en de uitvoering van hun taken beter aan te laten sluiten bij de wensen van medewerkers, zoals die naar voren zijn gebracht in de besprekingen van de resultaten van het onderzoek naar de medewerkerstevredenheid in 2007.

26 Jaarverantwoording 2008 / 4 Beleid, inspanningen en prestaties 27 In 2008 is duidelijke vooruitgang geboekt in de verbetering van de kwaliteit van het HRMbeleid. De nieuwe P&O afdeling is in 2008 volledig operationeel geworden en heeft bij haar werkzaamheden in 2008 prioriteit gegeven aan het afstemmen van de beschikbare HRMinstrumenten op de situatie en wensen binnen de Kijvelanden. Daarnaast is veel aandacht besteed aan het formuleren van beleid om ongewenst verloop onder medewerkers terug te dringen door o.a. een nieuw arbeidsvoorwaarden- en beloningsbeleid. Met de verankering van het HRM-beleid in de organisatie is een belangrijke bijdrage geleverd aan de verbetering van het werkklimaat en het onderling vertrouwen tussen medewerkers en leidinggevenden. De eerste resultaten zijn reeds zichtbaar geworden in een lichte daling van het ziekteverzuim in Hoewel de verloopcijfers nog weinig zijn gedaald heeft de Kijvelanden in 2008 geen problemen gehad met de opvulling van vacatures. Het overleg met de OR heeft ook in 2008 plaatsgevonden binnen een sfeer van goed onderling vertrouwen Op het gebied van veiligheid zijn in 2008 vele stappen gezet ter verbetering van de brandveiligheid. Vele bouwactiviteiten zijn uitgevoerd om het gehele gebouw op de hoofdlocatie aan te passen aan het Bouwbesluit Dit proces wordt begin 2009 afgerond. Omdat deze activiteiten ook de patiëntenfaciliteiten betroffen zijn uitgebreide maatregelen getroffen om de veiligheid van patiënten, medewerkers en de maatschappij te waarborgen. Ook dit proces is in 2008 zonder incidenten afgesloten. Wel zijn door de patiënten in verband met de bouwactiviteiten meer klachten ingediend die hun verblijfssituatie betroffen. Op de hoofdlocatie zijn in 2008 de nieuwe werkhallen en kantoorruimtes in gebruik genomen en heeft de uitbreiding aan patiëntenruimtes haar beslag gekregen. De beëindiging van het samenwerkingscontract met Delta Psychiatrisch Centrum op het gebied van ondersteunende diensten, is vanaf 1 januari 2009 een feit. De Kijvelanden heeft nu als beleid dat strategische beleidstaken en controltaken volledig door de Kijvelanden in eigen beheer worden uitgevoerd en de uitvoering van administratieve taken uitbesteed worden. De uitvoering van de loon- en financiële administratie zijn door de Kijvelanden uitbesteed aan een extern bureau. In 2008 heeft de Kijvelanden, in samenwerking met de afdeling Ortho- en Forensische Psychiatrie van Altrecht, verder vorm gegeven aan de plannen voor uitbreiding van tijdelijke TBS-capaciteit in Utrecht. Deze voorziening met 55 plaatsen voor TBS-gestelden zal in het voorjaar van 2009 onder de naam FPC 2Landen zijn deuren openen voor de patiënten. Deze startdatum is ten opzichte van de planning (1 januari 2009) enigszins vertraagd als gevolg van brandveiligheideisen van het Ministerie van Justitie. De exploitatie van FPC 2Landen is ondergebracht in een aparte stichting die beheerd wordt door FPC de Kijvelanden en Altrecht. De samenwerking met andere zorginstellingen is in 2008 toegespitst geweest op de ketenontwikkeling ten behoeve van de uitbreiding van behandelmogelijkheden voor forensische patiënten. In samenwerking met Altrecht, Bouman GGZ, Centrum Maliebaan en Oostvaarderskliniek zijn in 2008 de eerste stappen gezet voor de oprichting en verdere planontwikkeling van een Forensische Verslavingskliniek in Almere. Door het nieuwe ketenmanagement van de ambulante keten zijn voor de poli- en dagkliniek het Dok de vele relaties met ketenpartners en maatschappelijke instellingen vernieuwd en uitgebreid.

27 Jaarverantwoording 2008 / 4 Beleid, inspanningen en prestaties 28 De samenwerking met universiteiten was ook in 2008 gericht op het verstevigen van de wetenschappelijke basis van de behandeling van forensische patiënten. De samenwerking met de Erasmus Universiteit en het Erasmus MC is in 2008 uitgebreid met de samenwerking in een nieuw promotieonderzoek, dat begeleid wordt door prof. H. van Marle. De samenwerking met de Radboud Universiteit en de Universiteit Utrecht zijn in 2008 gecontinueerd. De toestemming voor de oprichting van een FPA met 24 plaatsen door de Kijvelanden is in 2008 formeel bevestigd waarmee de verdere planvorming voor de FPA ter hand is genomen. De inschrijving in 2008 van de Kijvelanden op Tender V van het Ministerie van Justitie is niet aan de Kijvelanden gegund. Wel heeft de Kijvelanden een toezegging voor deelname aan een beperkte inschrijving op een nieuwe Tender van het Ministerie van Justitie voor in totaal 48 plaatsen. De Kijvelanden zal op deze Tender inschrijven. De poli- en dagkliniek het Dok heeft in 2008 vele nieuwe initiatieven ontplooid om het aanbod te verbreden, de kwaliteit van het aanbod te verbeteren en de relaties met ketenpartners, waaronder met name Reclassering Nederland en Reclassering Bouman GGZ te verstevigen. De vestiging van het Dok in Breda heeft zijn productie dusdanig verhoogd dat in 2008 uitbreiding van werkruimten noodzakelijk was. Een knelpunt voor de toekomst blijkt de financiering van de zorg op basis van DB(B)C s. Uit een eerste analyse is gebleken dat de opbrengsten voor het Dok op basis van deze systematiek niet dekkend zijn voor de huidige omzet en wellicht aanpassingen van de bedrijfsvoering noodzakelijk zijn. De goede financiële positie is door de winst van het boekjaar 2008 verder verbeterd. De solvabiliteit van de organisatie ligt boven het sectorgemiddelde. De interne beheersing van de financiën is goed te noemen en heeft zich in 2008 positief ontwikkeld.

28 Jaarverantwoording 2008 / 4 Beleid, inspanningen en prestaties Speerpunten van beleid van de Kijvelanden voor 2008 en de resultaten Strategie en beleid Samenwerking en netwerkontwikkeling In 2008 zijn in het kader van samenwerking gericht op schaalvergroting en verbreding van het aanbod intensieve besprekingen gevoerd met Bouman GGZ om de mogelijkheden voor een bestuurlijke fusie te onderzoeken. De besluitvorming over deze fusie is over de jaarwisseling getild. Begin januari 2009 is definitief besloten de fusiebesprekingen met Bouman GGZ te beëindigen. De samenwerking gericht op netwerkontwikkeling ten behoeve van de zorg voor forensische patiënten heeft in 2008 geleid tot afronding van bestaande plannen en de ontwikkeling van nieuwe plannen. Met Altrecht zijn de plannen voor een voorziening met extra tijdelijke TBS-capaciteit in Utrecht afgerond. Deze kliniek, FPC 2Landen, zal in het voorjaar van 2009 de eerste patiënten opnemen. Met Altrecht, Bouman GGZ, Centrum Maliebaan en Oostvaarderskliniek is in 2008 gestart met de plannen voor de oprichting en exploitatie van een Forensische Verslavingskliniek in Almere. Voor de vele samenwerkingsrelaties van de poli- en dagkliniek het Dok wordt verwezen naar pagina 39 e.v. onder speerpunten van het Dok, externe positionering en samenwerking. Reorganisatie primair proces en verandering topstructuur Het streven naar een zo groot mogelijke continuïteit in de behandeling en behoud van informatie tijdens het behandeltraject en daarnaast de wens tot meer stuurkracht op de werkvloer en bij nieuwe initiatieven, heeft in 2008 geleid tot ingrijpende veranderingen in de organisatie van de Kijvelanden. In 2008 is de organisatie van de Kijvelanden omgezet van het bestaande sectorenmodel naar een ketenmodel voor de uitvoering van het primaire proces. In het ketenmodel worden een supportieve keten, een sociaaltherapeutische keten en een ambulante keten onderscheiden. Het klinische behandelproces van de patiënten wordt nu binnen één keten uitgevoerd, afhankelijk van hun problematiek in de supportieve keten of in de sociaal-therapeutische keten, vanaf het moment van opname tot het moment van ontslag. Hierdoor worden de continuïteit van de behandeling en het behoud van informatie betreffende de patiënten optimaal gewaarborgd. Met het oog op versterking van de aansturing van de organisatie is op alle niveaus onder het bestuur duaal leiderschap ingevoerd. Onder het bestuur is een directieniveau toegevoegd met een directeur Risicomanagement & Behandeling en een directeur Personeel & Bedrijfsvoering. Binnen de behandelteams zijn teamcoördinatoren aangewezen als primus inter pares. Voor deze reorganisatie is begin 2008 het plan Leiderschap voor Topzorg ontwikkeld dat vanaf juli 2008 in uitvoering is genomen. Met ingang van 1 januari 2009 was dit omvangrijke traject afgerond. De uitvoering van dit traject betekende in de praktijk dat vele patiënten en medewerkers intern moesten verhuizen, hetgeen zonder incidenten en in goede onderlinge harmonie is verlopen. Leiderschap Management Development traject (MD-traject) Een belangrijk thema van het strategisch HRbeleid is leiderschap. De afgelopen jaren heeft leiderschap binnen de Kijvelanden zich gekenmerkt door technisch inhoudelijke sturing. De wens bestaat om voorbeeldgedrag door leidinggevenden meer te concretiseren naar een waarderende leiderschapsstijl die zich kenmerkt door inspiratie, samenwerking en betrokkenheid. De doelstelling op langere termijn hierbij is een heldere en eenduidige leiderschapsstijl die herkenbaar is voor alle medewerkers. In 2007 daarom is gestart met het verzamelen van bouwstenen voor een MD-traject. In 2008 zijn de geïnventariseerde bouwstenen omgezet in een MD-traject, dat in mei 2008 van start is gegaan. De afsluiting van het traject vindt begin 2009 plaats. Het MD-traject was gericht op bewustwording van effecten van gedrag en de wenselijkheid van samenwerking waarbij ieders kwaliteiten op de juiste wijze ingezet