Verslag van de tweede bijeenkomst op InnovatiePartnerschap op De BouwCampus.

Transcriptie

1 Verslag van de tweede bijeenkomst op InnovatiePartnerschap op De BouwCampus. Casus: Duikervervanging in Rotterdam Organisatie: Linda Docters van Leeuwen - Oxand Nick Statham - Gemeente Rotterdam Rob Kuiken Gemeente Amsterdam Tim van de Laar Gemeente Amsterdam Maurice van Rooijen Movares Aanwezige deelnemers: zie bijlage Voor verdere kennisontwikkeling, interactie en energie is er een tweede eerste sessie van Club Baanbrekers gehouden op 12 september Wederom met het onderwerp: InnovatiePartnerschap. Een onderwerp dat ook in de BouwAgenda genoemd wordt en met name bedoeld is voor opdrachtgevers die innovatie meer vanuit de markt willen stimuleren. Het programma van de dag is zo opgesteld dat we samen met de deelnemers de nieuw opgedane kennis direct met elkaar in praktijk kunnen brengen op een actuele case van een opdrachtgever. Het programma startte met een opening van Maurice van Rooijen die als bestuurder van stichting De BouwCampus de deelnemers welkom heette. Vervolgens heeft Johan Vermeer (Directeur PM&E Rotterdam) op innovatieve wijze zijn aanwezigheid ingevuld door een vlog te maken voor de aanwezigen in de zaal. Om aan te geven wat de eerste sessie heeft opgeleverd, gaf Tim van de Laar aan wat in Amsterdam gedaan is met de kennis die is opgehaald tijdens die bijeenkomst. Vervolgens nam gastheer Nick Statham ons mee in de agenda van de middag. Het eerste deel van de middag bestond uit presentaties over de kenmerken van het InnovatiePartnerschap door Floris de Boer, expert van PIANOo en Gerben Hofmeijer, cum laude afgestudeerd op Innovatiepartnerschap aan TU Delft en inmiddels werkzaam bij AT Osborne en Maarten Louwerse, Programma Manager GVB Amsterdam..

2 Hierna heeft Mozafar Said, Projectleider Gemeente Rotterdam, de case ingebracht: De vervangingsopgave van de Duikers in Rotterdam. Zijn presentatie is te vinden in de bijlagen. Het derde gedeelte zoomden we vanuit de eerder gegeven context van InnovatiePartnerschap in op een case. In dit geval betrof het de eerdergenoemde case van de Gemeente Rotterdam Amsterdam over Kademuren. Na een inleiding van Tim van de Laar en Rob Kuiken zijn de deelnemers met elkaar de dialoog aangegaan op de volgende onderwerpen en onderliggende vraag of vragen: 1. Inkoop: 2. Techniek: 3. Omgeving: 4. Innovatie: Het was een energieke dag, waarbij de deelnemers genoeg stof tot nadenken hebben gekregen, waarvan het voor de organisatie duidelijk is dat dit vraagt om verder uit te werken in projecten of beleid.

3 Het programma werd afgesloten met een korte presentatie van de vier verschillende groepen. 1. Inkoop: 2. Techniek: 3 Omgeving: Tijdens de sessie hebben we eerst gebrainstormd over wat nu eigenlijk het probleem is. Daarbij hebben wij de vraag gesteld of het vervangen van de duikers wel het probleem is, ligt het

4 probleem niet op een hoger niveau? We praten over klimaatadaptie, waterberging, klimaatverandering? Belangrijk is om het probleem te vinden en erkennen. De functionaliteit van een duiker is het water van A naar B te brengen. Maar moet dit door middel van een duiker? Of kan je het water over de weg heen spuiten of een brug bouwen? Dit zijn vragen die eerst gesteld moeten worden om tot een innovatiepartnerschap te komen. In deze casus is de vraag gericht op het vervangen van de duikers in relatie met de omgeving. Welke hinder kan er ontstaan voor de omgeving? Vooruitlopend daarom stelde wij eerst de vraag: Wie zijn die stakeholders in die omgeving? Bij het vervangen van de duikers krijgen we te maken met stakeholders binnen de organisatie van de gemeente zoals de projectleider, assetmanagers, de budgethouders, het bestuur. Maar ook daar buiten zoals de aannemer, kabels & leidingen beheerders, nutsbedrijven, waterschappen, burgers en weggebruikers. Wij hebben ons afgevraagd wie wij nodig hebben om de uitdaging van de 1500 duikers aan te gaan. Binnen de gemeentelijke organisatie zijn dit de budgethouder maar ook het bestuur. Het bestuur is nodig om het waterschap en nutsbedrijven mee te krijgen. We praten dan over gedeelde verantwoordelijkheid. We hebben de aannemer nodig voor de kennis met betrekking tot de uitvoeringsmethode. En de producent van de duiker voor een ander soort duiker. De machinebouwer voor een machine die het nieuwe product volgens de methode van de aannemer kan plaatsen. Of kijken we nu nog steeds te bekrompen? We kijken nu binnen ons eigen werkveld, maar wellicht liggen de echte kansrijke innovaties wel buiten de branche. Zoals bij de tunnelbouwers, de technische universiteiten of in de energie markt. Als wij kijken naar de omgeving en het vinden van een oplossing kwamen we tot de conclusie dat we de belangen van de stakeholders erkennen en het een gezamenlijke verantwoordelijkheid maken. Daarnaast niet alleen te vragen naar een oplossing bij de bekende stakeholders, maar ook out of the box te denken en de vraag neer te leggen bij andere markten en industrieën(benchmarking) of bij de eigen bewoners in de wijk. Het is ten slotte ook hun duiker en hun probleem. Wie weet tot wat voor creatieve oplossingen dit leidt. En nu de vraag die werd gesteld: Hoe kunnen de werkzaamheden hinderloos worden uitgevoerd? Wij veranderde die vraag: Wat is eigenlijk hinder? En niet hinder volgens de gemeente of aannemer, maar volgens de bewoners. Vaak denken wij te weten wat hinder is voor de bewoner of weggebruiker, maar vaak blijken wij er ook naast te zitten. Vraag daarom aan de omgeving wat zij als hinderlijk ervaren. Want als je werkelijk weet wat er speelt in een wijk, wat het werkelijke gevoel is, kan je past de meest gepaste oplossing vinden. Metaforen:

5 Een boor als DNA streng met draad die een nieuwe duiker draait Een kruis van een kerstboom, van A naar B en het kruisen van water en weg Zoek verder en dieper naar de onderliggende vraag en stel vervolgens de vraag buiten het gebruikelijke netwerk Zet de stakeholders rondom en plaats alle oplossingen in het midden en zoek vervolgens naar de oplossing die in het midden ligt en de oplossing geeft voor alle stakeholders 4 Innovatie:

6 In de brainstormgroep die het thema innovatie behandelde zaten mensen uit de publieke en private sectore, waaronder een startup. Hierdoor werd het een levendige discussie waarin de pijnpunten van het aanbesteden van innovaties duidelijk werden. Innovators in de markt zijn gebaat bij zoveel mogelijk vrijheid. Met behulp van het innovatiepartnerschap kan oplossingsvrijheid (het speelveld) worden gecreëerd door aan een aantal knoppen te draaien: de scope van het project; betreft het een systeembenadering of een enkele duiker? de prikkels; kan de afnemer bijvoorbeeld een launching customer worden? de formulering van de uitdaging; zijn de selectie- en gunningscriteria abstract genoeg om met een innovatieve invulling te komen? Is het probleem van de gemeente duidelijk in beeld gebracht? de te behalen meerwaarde ten opzichte van de huidige oplossingen; waar zoekt de gemeente naar? de termijn; hoe krijgt een veelbelovende innovatie een vervolg en hoe leren de deelnemers van elkaar? Het speelveld staat of valt bij de bereidheid van de gemeente om risico s te accepteren. Voor elke succesvolle startup falen er 10. Het mogen falen is van groot belang voor creativiteit. Uit de brainstorm bleek dat er kansen zijn voor proces-innovaties naast of in combinatie met productinnovaties, dat het de gemeente niet te doen was om geld maar het verminderen van hinder en dat er ook goed gekeken moet worden naar andere sectoren zoals de piping-industrie. Het grote aantal duikers leent zich voor een benadering in de tijd waarin geleerd wordt van eerdere projecten.