Week 3: Maatinschrijvingen

Transcriptie

1 Technisch tekenen Week 3: Maatinschrijvingen Technisch tekenen 3.1 Basis van de bemating 1

2 Het doel van de maatinschrijving is de gebruiker van de tekening informatie te geven over de maateisen die aan een constructiedeel worden gesteld in verband met gebruikstechnische eisen Doel van de maatinschrijving We onderscheiden drie soorten maten: Functionele maten van wezenlijk belang (F1) Functionele maten van ondergeschikt belang (F2) Niet functionele maten (NF) Welke maatsoorten onderscheiden we? 2

3 Welke maten zijn functioneel van wezenlijk belang (F1), van ondergeschikt belang (F2) en niet functioneel (NF)? Opgave Welke maten zijn functioneel van wezenlijk belang (F1), van ondergeschikt belang (F2) en niet functioneel (NF)? Uitwerking 3

4 De aan te geven maten hangen sterk samen met de gekozen productiemethode. Hiernaast staat de gietvorm voor een plug beschreven. Het gegoten product wordt gedeeltelijk nabewerkt via de draaimachine Productiemethoden Welke bemating is voor het product van belang, uitgaande van de eerste gietactie en de nabewerking? Relaties tussen model en product 4

5 De plug (02) is een onderdeel van een afsluiter (01). Hij moet gedeeltelijk nabewerkt worden. De passing in het huis komt vrij nauw; de doorstroom van de vloeistof doet er minder toe Afsluiter met plug De plug krijgt een gedeeltelijke nabewerking op de draaimachine. Het gat blijft onbewerkt Maatinschrijving aanpassen aan bewerking 5

6 3.1.9 Maatinschrijving aanpassen aan bewerking Voorbeeld van een giet- en nabewerking 6

7 Maatinschrijving aanpassen aan bewerking Technisch tekenen 3.2 Methode van bemating 7

8 3.2.1 Maten moeten ergonomisch leesbaar zijn Begrenzings- en hartlijnen niet als maatlijn gebruiken! Foutief gebruik van maatlijnen 8

9 3.2.3 Geef lengte aan, indien nodig Maatlijnen mogen elkaar niet kruisen 9

10 3.2.5 Plaats maten op de juiste plaats Plaats maten op de juiste plaats 10

11 Bij gebrek aan ruimte mogen de pijlpunten buiten de maatlijnen geplaatst worden Maatgeven bij ruimtegebrek Aan elkaar grenzende pijlpunten mogen vervangen worden door een stip Maatgeven bij ruimtegebrek 11

12 3.2.9 Onduidelijke maatgeving Maatinschrijving bij afgeronde kegelvormen 12

13 Kettingmaten Parallelmaten 13

14 Parallelmaten vanuit een centraal vlak Maten in een tabel opnemen 14

15 Maten in een tabel opnemen Diametermaten 15

16 Radiaalmaten Steekcirkel 16

17 Gebruik van halve maatlijnen Coniciteit = D d l Coniciteit 17

18 De vereenvoudiging zoals bij b aangegeven, mag alleen bij een hoek van 45º Aangeven van een hoekmaat Ø SW HEX OCT Aanduiding van een ronde vorm (cilinder). Aanduiding van een vierkante vorm. Sleutelwijdte van twee platte vlakken aan een cilinder. Sleutelwijdte aan een zeskant. Sleutelwijdte aan een achtkant Symbolen voor aangeven van de contour 18

19 Maataanduiding van een (deel van een) bol Maataanduiding bij gedeeltelijke tekeningen 19

20 Doorsnijding Vouwlijnen voor een buigprodukt 20

21 Geef het oorspronkelijke uitgangsmateriaal van het produkt aan met een streep stip stip lijn Maten voor een gestrekt produkt 1 1,1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5, t/m 260 mm Maten per 5 mm 270 t/m 500 mm Maten per 10 mm Het gebruik van voorkeursmaten (NEN 1313) is aanbevolen (maar niet verplicht). NEN 1313 is enige jaren geleden ingetrokken, maar het blijft een goede gewoonte deze voorkeursmaten te gebruiken. Deze voorkeursmaten worden veel gebruikt door leveranciers van uitgangsmateriaal Voorkeursmaten 21

22 Genormaliseerde onderdelen worden niet in detail getekend. We geven in de stuklijst aan welk onderdeel uit welke norm komt (eventueel uit de bestellijst van de leverancier). Een moer M12 met mechanische eigenschap 8 wordt aangegeven door: Zeskantmoer NEN-EN-ISO 4032 M12-8 Mechanische eigenschappen (property classes) zijn vastgelegd in: ISO (staal) ISO (roestvast staal) Een vergelijkbare norm voor zeskantbouten is: NEN-EN-ISO 4014 Bout met steellengte 50, Metrische draad M12 en property class 8.8: Zeskantbout NEN-EN-ISO 4014 M12 x Genormaliseerde onderdelen Maatinschrijving aanpassen aan bewerking 22

23 Maatinschrijving aanpassen aan bewerking Maatins. aanpassen aan productiemethode 23

24 Gieten Draaien uit massief stuk Voorgevormd persprodukt met naverspaning Opbouwen uit losse delen Via bovenstaande vier methoden kan de koppeling gemaakt worden. Niet alle methoden zijn even waarschijnlijk. Kostprijs zal de doorslag geven. Elk van de methoden zal zijn eisen stellen aan de bemating Mogelijke productiemethoden koppeling 24