voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht

Transcriptie

1 JAARVERSLAG EN JAARREKENING STICHTING voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht

2 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING VERSLAG BESTUUR ALGEMEEN INSTELLINGSBELEID BELEIDSVOORNEMENS BELEIDSREALISATIE Strategie en beleid Personeelsbeleid Middelen en voorzieningen Prestatiebox FINANCIEEL BELEID Ontwikkelingen en risico s Financiële positie per 31 december Analyse resultaat Investeringen en financieringsbeleid Treasuryverslag Bedrijfsvoering Continuïteitsparagraaf JAARREKENING BALANS PER 31 DECEMBER (na resultaatbestemming) STAAT VAN BATEN EN LASTEN KASSTROOMOVERZICHT ALGEMENE TOELICHTING Activiteiten Verbonden partijen Kasstroomoverzicht Schattingen GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Algemeen Materiële vaste activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen Eigen vermogen Voorzieningen GRONDSLAGEN VOOR BEPALING VAN HET RESULTAAT Algemeen Opbrengstverantwoording Overheidssubsidies Afschrijvingen op materiële vaste activa Personeelsbeloningen Bijzondere posten Financiële baten en lasten TOELICHTING OP BALANS PER 31 DECEMBER Activa Passiva TOELICHTING OP STAAT VAN BATEN EN LASTEN Toelichting op de baten Toelichting op de lasten Toelichting op de financiële baten en lasten STAAT VAN BATEN EN LASTEN SECTOREN STICHTING NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE RECHTEN EN VERPLICHTINGEN OVERIGE GEGEVENS Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 2 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

3 4.1. VOORSTEL RESULTAATBESTEMMING GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM ONDERTEKENING BESTUUR CONTROLEVERKLARING LEESWIJZER De stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht legt met dit jaarverslag verantwoording af over het gevoerde beleid in en de resultaten hiervan. Het jaarverslag is in eerste instantie bedoeld voor het bestuur en de externe stakeholders, daarnaast voor de het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ( Het laat zien hoe de stichting vorm gegeven heeft aan haar beleid, en hoe beschikbaar gestelde middelen zijn ingezet. Het jaarverslag bestaat uit vier hoofdstukken. Naast het verslag van het bestuur in hoofdstuk 1 wordt in hoofdstuk 2 aan de hand van de speerpunten in het jaarplan verslag gedaan van de activiteiten. Hoofdstuk 3 bevat de financiële verantwoording met de integrale jaarrekening. Hoofdstuk 4 bevat overige gegevens, zoals de resultaatbestemming en de controleverklaring. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 3 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

4 1 INLEIDING De stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht is verantwoordelijk voor het in stand houden en ontwikkelen van een school voor praktijkonderwijs- OPDC te Dordrecht Het bestuur van de stichting bestaat uit drie leden. Op 31 december luidde de samenstelling van het bestuur als volgt: a. een lid namens het bestuur van de Stichting voor Openbaar Onderwijs in Dordrecht: de heer drs. F.T. Beuvens, voorzitter (benoemd 5 juli 2004); b. een lid namens het bestuur van de Stichting H 3 O: de heer drs. J. Ramaker met ingang van 1 juli 2012; c. een lid namens het bestuur van de Stichting Wellant te Houten: mevr. drs. G.A. Huizinga-Mijnhart, lid te Dordrecht, met ingang van 1 september Per 1 januari 2014 is de heer drs. F.T. Beuvens in het bestuur opgevolgd door mevr. drs. M.E.M. van der Krogt. Het bestuur vormt zowel het bevoegd gezag van de Hans Petrischool, school voor praktijkonderwijs, als bedoeld in het Wet op het Voortgezet Onderwijs als van het Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs, inclusief het Orthopedagogisch Didactisch Centrum (OPDC) met de Permanente Commissie Leerlingzorg (PCL), het Dienstencentrum en het Tijdelijk Onderwijs (Halte Patersweg). Bezien vanuit het Samenwerkingsverband VO wordt het bestuur in feite gevormd door de besturen van de drie scholengemeenschappen in Dordrecht. Dat onderstreept het doel van de stichting om alles wat met leerlingzorg te maken heeft inclusief de praktijkschool als voorziening daarin eigendom te laten zijn van zijn voornaamste belanghebbenden. Het bestuur vergaderde in het afgelopen jaar 8 keer met de directeur van de Hans Petrischool en de interim-coördinator van het samenwerkingsverband VO Dordrecht. In de vergaderingen zijn personeelsbeleid, onderwijskwaliteit, begrotingen, realisatiecijfers, de jaarrekening, de voortgang van het jaarplan en de zorgplannen en en de rapportages van de directeur en coördinator besproken. In is door het bestuur veel energie gestoken in de voorbereidingen om te komen tot een nieuw samenwerkingsverband in het kader van passend onderwijs en het verbeteren van de bedrijfsvoering op de Hans Petrischool. Per 1 april is door het bestuur tot directeur van de Hans Petrischool de heer L. Verhoef benoemd. Vanwege ziekte van de coördinator van het samenwerkingsverband VO Dordrecht dhr. T. van den Bergh is dhr. W. Kolthof per 1 augustus benoemd tot interim-coördinator. De directeur heeft van het bestuur de opdracht om te komen tot een meerjarig schoolplan, waarin de visie en doelen op onderwijs, organisatie, de relatie met de omgeving en bedrijfsvoering verbonden zijn en gekoppeld zijn aan concrete doelstellingen. Bestuur en directie voeren op regelmatige basis gesprekken over de voortgang van dit ingezette traject. Het bestuur heeft verder door het afleggen van een tweetal werkbezoeken aan de Hans Petrischool, vorm en inhoud gegeven aan haar bestuurlijke taak. Als accountant voor de jaarrekening is Ernst & Young benoemd. mevr. drs. G.A. Huizinga-Mijnhart voorzitter Bestuur Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 4 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

5 2 VERSLAG BESTUUR 2.1 ALGEMEEN INSTELLINGSBELEID Algemeen Naam : Stichting voor Praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Adres / Postadres : Anna van Saksenstraat 11 Plaats : Dordrecht Telefoon : info@hanspetri.nl Internetsite : Bestuursnummer : Voorzitter bestuur : mevr. drs. G.A. Huizinga-Mijnhart Directeur : dhr. L. Verhoef Organisatie Juridische structuur De organisatie heeft de stichtingsvorm als rechtspersoon. De stichting is opgericht op 5 juli Organisatiestructuur De stichting heeft een model met een bestuur en directie. Het bestuur voert maandelijks overleg met de directie. Sinds is de administratie en planning- en controlfunctie uitbesteed aan stichting H 3 O. Deskundigen van stichting H 3 O zijn ook op afroep beschikbaar voor advies op het gebied P & O en huisvesting. Omdat er geen formele scheiding is tussen het bestuur en het intern toezicht is in dit jaarverslag geen verslag van het intern toezicht opgenomen. Kernactiviteiten De stichting draagt de verantwoordelijkheid voor het in stand houden van een school voor praktijkonderwijs-opdc te Dordrecht. Er is nog geen strategisch beleidsplan. Deze is in voorbereiding. De activiteiten vinden plaats op basis van het jaarplan voor de Hans Petrischool en de zorgplannen en voor het samenwerkingsverband VO Dordrecht. In de begroting zijn de beleidsvoornemens en de daarvoor benodigde middelen met elkaar in verband gebracht. In dit jaarverslag kunnen de beleidsvoornemens en de realisatie met elkaar worden vergeleken. Doelstelling, missie, visie en waarden Doelstelling De stichting wil zich onderscheiden door het zoeken van samenwerking in alles wat tot de plaatselijke en algemene belangen van het praktijkonderwijs-opdc behoort. Missie en visie Samenwerkingsverband VO Dordrecht De missie van het samenwerkingsverband is dat alle Dordtse kinderen in Dordrecht op het bij hen passende niveau onderwijs moeten kunnen ontvangen. We streven naar een ongehinderde en ononderbroken schoolcarrière voor alle leerlingen. We streven er naar de eventuele belemmeringen die zich daarbij kunnen voordoen op het geëigende niveau het hoofd te bieden. Het samenwerkingsverband houdt een PCL-VO in stand die zich niet alleen met de aanvraag van beschikkingen voor leerwegondersteuning en praktijkonderwijs bezig houdt, maar zich ook bekommert om leerlingen die om welke reden dan ook vastgelopen zijn in het onderwijs, de thuiszitters inbegrepen. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 5 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

6 Het samenwerkingsverband houdt verder een dienstencentrum en een rebound (opvangvoorziening voor tijdelijk onderwijs) in stand. Het tijdelijk onderwijs is bestemd voor leerlingen van 12 tot 17/18 jaar die in hun ontwikkeling worden geremd of geblokkeerd, maar die op grond van wettelijke bepalingen van praktijkonderwijs zijn uitgesloten. Het orthopedagogisch en didactisch centrum (OPDC) van de Hans Petrigroep wil deze groep VO-leerlingen bedienen: het dienstencentrum (zorgloket) en het tijdelijk onderwijs (rebound en onderwijsopvang). De wettelijke basis hiertoe vormen artikel 1h, 3 e lid en 7 e lid van de WVO (resp. voor het OPDC en de centrale dienst). Het samenwerkingsverband streeft een nauwe samenwerking na met de partners in de zorgketen: bureau Jeugdzorg, bureau Leerplicht en VSV, Careyn. Het samenwerkingsverband wil nauw samenwerken met de gemeente Dordrecht. De WMO-taken van de gemeente en de taken van het samenwerkingsverband moeten naadloos op elkaar aansluiten. Product daarvan is de één kind/gezin één plan gedachte. Missie en visie Hans Petrischool De Hans Petrischool voor praktijkonderwijs is bestemd voor leerlingen van 12 tot 17/18 jaar met aantoonbare leerachterstanden als gevolg van beperkte vermogens (IQ) of sociaal-emotionele belemmeringen. Daar hoort de missie bij dat iedere leerling van de Hans Petrischool als medewerker eerst via stage en daarna middels plaatsing op een voor hem of haar geschikte arbeidsplaats werkt. Daarnaast kan hij of zij voor zichzelf zorgen en zich staande houden in de samenleving. Op de Hans Petrischool wordt competentiegericht gewerkt. Het onderwijs wordt vorm gegeven d.m.v. individuele leerroutes voor de leerling. Het verwerven van de benodigde competenties (leerproces) is afgeleid van de praktijk (wat ze straks moeten kennen en kunnen). De context van de leer- en werkwereld staat centraal, waardoor er sprake is van geïntegreerd aanbieden. Met behulp van een individueel ontwikkelingsplan (iop) leert de leerling sturing geven aan zijn ontwikkeling. Daarbij fungeren de leraren als coaches. Het onderwijsaanbod en de begeleiding baseert de school op de concrete belemmeringen wat betreft de leefbaarheid, de aanpak van taken en het sociaal functioneren van de leerlingen. Aandachtspunten daarbij zijn onder meer: een beperkte opname en verwerking van informatie; beperking in de mogelijkheden tot generalisatie, internalisatie en transfer van het geleerde; een zwak abstractievermogen; motivatie en concentratievermogen zijn van korte duur; onvoldoende zelfstandigheid; belemmeringen voor een goed sociaal functioneren, die kunnen leiden tot gedragsproblemen. Het uitgangspunt van de Hans Petrischool is dat leerlingen worden geaccepteerd en gerespecteerd in hun eigenheid met al hun specifieke individuele kenmerken. Dit betekent dat de toekomst van elke leerling er anders uit zal zien. Het is de opdracht van de school ervoor te zorgen dat de individuele begeleidingsvraag van de leerling aansluit bij de einddoelen die de school in overleg met de ouders en de leerling formuleert. De Hans Petrischool biedt tenminste de vakken Nederlandse Taal, rekenen/wiskunde, informatiekunde en lichamelijke opvoeding aan. De school besteedt veel aandacht aan de ontwikkeling van het zelfbeeld van de leerlingen. Het irrealistische zelfbeeld dat deze leerlingen (in positieve of negatieve zin) vaak hebben, kan door de school worden omgezet in realistischer verwachtingen omtrent henzelf en hun toekomst. Dit betekent dat de school iedere jongere op zijn eigen verantwoordelijkheid en eigen niveau zal aanspreken. De school en het team hebben een positieve grondhouding ten aanzien van de kwaliteiten en mogelijkheden van de leerlingen. Vanuit die grondhouding wil de school kwaliteit leveren en het welzijn van de jongeren vergroten. De school legt op die manier verantwoording af aan de samenleving. Het doel is de persoonlijke ontwikkelingen van leerlingen te stimuleren. De nadruk ligt daarbij op het maken van keuzes en het zelf kunnen nemen van beslissingen ten aanzien van wonen, werken en recreëren in het heden en in hun toekomstige leefsituatie. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 6 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

7 Waarden De stichting profileert zich als een organisatie belast met de zorg voor leerplichtige leerlingen die om reden van beperkte cognitieve vermogens of structurele gedragsproblemen geen VMBO-diploma kunnen behalen, alsmede leerplichtige leerlingen die vanwege oorzaken van andere aard (onwettige verzuim, studieonderbreking, studiestaking, een gebrek aan welbevinden, sociale zwakte, onacceptabel en/of grensoverschrijdend gedrag) in hun studie belemmerd worden. Directiestatuut en contract Op basis van het directiestatuut zijn de directeur Hans Petrischool en de coördinator samenwerkingsverband VO Dordrecht verantwoordelijk voor het door hen gevoerde beleid, binnen de door het bestuur vastgestelde kaders en goedgekeurde jaarplannen en begrotingen. De afspraken tussen bestuur en directie worden jaarlijks vastgelegd in een directiecontract. Zowel directiestatuut als directiecontract is in voorbereiding. Klachten Noch op schoolniveau, noch op bestuursniveau zijn klachten van ouders, leerkrachten of leerlingen ontvangen of in behandeling geweest met betrekking tot het onderwijs aan de Hans Petrischool of anderszins. Op het niveau van het samenwerkingsverband ten aanzien van het tijdelijk onderwijs of anderszins was dat evenmin het geval. Er deed zich ook geen situatie voor waarin belanghebbenden om herziening van een PCL-besluit vroegen. 2.2 BELEIDSVOORNEMENS Het jaarplan is een korte notitie waarin op hoofdlijnen de doelen beschreven worden die het bestuur wil bereiken. Het plan brengt een ordening aan die het bestuur kan ondersteunen bij de monitoring. De stichting acteert in een dynamische omgeving. Daarom staan de doelen van het bestuur niet op zichzelf maar zijn ze gerelateerd aan (of lopen vooruit op) landelijke plannen, ontwikkelingen en trends. Samenwerkingsverband VO Dordrecht In geven we opnieuw uitvoering gegeven aan het zorgbeleid. Samenwerkingsverbanden bekommeren zich om zorgleerlingen. Dat zijn volgens de definitie leerlingen die door een intelligentietekort, een sociaal-emotionele of andersoortige belemmering (-1- zicht, -2- gehoor, -3- ziekte/invaliditeit of -4- gedragingen/psychiatrische stoornissen) extra zorg behoeven om zich in het onderwijs op een passend niveau te kunnen handhaven. Aan zorgleerlingen wordt in het VO plaats geboden in praktijk- en leerwegondersteunend onderwijs ( lichte zorg ) dan wel in regulier onderwijs met speciale ondersteuning vanuit de REC s (LGF- of rugzakleerlingen) of in voortgezet speciaal onderwijs ( zware zorg ). We hanteren de stelling dat elke Dordtse leerling in Dordrecht naar school kan en daar passend onderwijs ontvangt. In geven we ook uitvoering aan VSV-beleid. In zijn oorsprong is de bestrijding van voortijdig schoolverlaten de core business van ons OPDC en dat is sinds 1985 feitelijk niet veranderd; we beschouwen de aantallen voortijdige schoolverlaters en thuiszitters nog steeds als de meetlat met behulp waarvan we ons succes het liefst gemeten willen zien. Het minimaliseren van het aantal schoolverlaters en thuiszitters is het doel. Het verhogen van de kwaliteit van de aansluitingsmomenten (PO>VO, VO>MBO) streven we na. Daarnaast houden we een bovenschoolse voorziening in stand (OPDC-Halte Patersweg), zodat we in ieder geval een plek houden voor jongeren waarmee het onderwijs zich tijdelijk geen raad weet. Jongeren zitten dan niet huis, maar volgen een onderwijsprogramma in Halte Patersweg. Terugkeer van deze groep leerlingen naar het reguliere onderwijs is daar het doel. We willen dat doel voor minstens 70% halen (het landelijk gemiddelde). Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 7 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

8 In werken we aan de voorbereidingen voor de invoering van passend onderwijs. De wettelijk bepaalde mijlpalen willen we halen. Een achterstand moet worden weggewerkt. Doelstelling is ook om het aantrekkelijke idee: één kind/gezin, één plan samen met de gemeente vorm te geven. Aansluiting op de voorbereiding voor de transitie en transformatie van de jeugdzorg is daarom cruciaal. Ook de samenwerking met primair onderwijs is speerpunt van beleid: het voornemen is om de samenwerkingsverbanden primair en voortgezet onderwijs in Dordrecht ineen te laten vloeien tot één werkorganisatie. De huidige Permanente Commissie Leerlingzorg voor het voortgezet onderwijs (PCL-VO) willen we ombouwen tot een loket voor ondersteuningstoewijzing. Die toewijzing gaat geschieden middels toelaatbaarheidsverklaringen. De arrangementen waarnaar verwezen kan worden, willen we benoemen. Hans Petrischool In zal verder gewerkt moeten worden aan het creëren van financieel positief resultaat. Er zal een eerste opzet gemaakt worden voor een meerjarenschoolplan waarin de verbeterpunten voor de toekomst zichtbaar worden, het feitelijke schoolplan zal medio 2014 gereed zijn. In dit schooljaar zal een nieuwe directeur geworven worden die uitvoering moet gaan geven aan het bovengenoemde. Te behalen resultaten samenwerkingsverband VO Dordrecht Voorbereiden en ontwikkelen van passend onderwijs Doorontwikkelen van de PCL-VO naar de één-loket functie Minimaliseren van het aantal thuiszitters Te behalen resultaten Hans Petrischool Bedrijfsvoering op orde inclusief het voeren van een gesprekkencyclus HR Financiële situatie op orde Aanzet tot verbeteren van onderwijskwaliteit inclusief vergroten uitstroommogelijkheden leerlingen Werving en aanstelling nieuwe directeur Verbeteren organisatiestructuur 2.3 BELEIDSREALISATIE Strategie en beleid Samenwerkingsverband VO Dordrecht In werden de voorbereidingen gestart voor de invoering van passend onderwijs. Medio juni werd daartoe een startbijeenkomst belegd, waarna werkgroepen aan de slag gingen om onderdelen van het ondersteuningsplan uit te werken. Het ondersteuningsplan vervangt logischerwijs het zorgplan. De afzonderlijke samenwerkingsverbanden PO en VO werkten bij de opstelling van wettelijk verplichte documenten nauw met elkaar samen. Gezamenlijk zochten (en vonden) de samenwerkingsverbanden VO en PO een werkruimte. Er zal ook gezocht worden naar één overkoepelende directeur. Een ontvlechting van het samenwerkingsverband en de Hans Petrischool passen in deze beweging. Het bestaansrecht van het samenwerkingsverband wordt niet uitsluitend bepaald door rijksbeleid inzake leerlingzorg, maar ook door beroepen van de gemeente op het SWV- VO. Het gemeentebestuur wordt bediend van allerlei adviezen inzake onderwijs, jeugdbeleid, jeugdzorg en jeugdhulpverlening en niet in de laatste plaats bestrijding van voortijdig schoolverlaten. Voor dat laatste is het samenwerkingsverband zelfs eerstverantwoordelijk voor de uitvoering van door de gemeenteraad vastgesteld kaderbeleid en is de coördinator van het SWV de budgetbeheerder. Door deze keuze van de gemeente overtreft de gemeentelijke bijdrage ( in waarvan voor het samenwerkingsverband zelf, de rest werd doorbetaald aan het Da Vinci College) ruimschoots de rijksbijdrage ( ). Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 8 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

9 Ook in is uitvoering gegeven aan het gemeentelijk en regionaal VSV-beleid: het regelmatig bijeenkomen van de permanente commissie leerlingzorg, het gebruik van het OPDC (Halte Patersweg), de inzet van schoolcoaches in het voortgezet onderwijs, de versterking van de zorgstructuur in het MBO (waarvoor het SWV-VO inhoudelijk niet verantwoordelijk voor kan worden gehouden). In is een begin gemaakt met de omvorming van de huidige PCL-VO naar een éénloketfunctie. Via dat loket zullen alle toelaatbaarheidsverklaringen worden afgegeven worden voor leerwegondersteuning en praktijkonderwijs, voor het speciaal onderwijs en het OPDC. In was ook de gemeente druk doende met de voorbereidingen voor de transitie en transformatie van de jeugdzorg, de AWBZ en de participatiewet. Zowel van de kant van het onderwijs als van de gemeente werd de noodzaak gevoeld tot wederzijds overleg over een passende verbinding tussen wederzijdse plannen. Het samenwerkingsverband participeerde volop in deze overleggen en zal dat ook blijven doen: passend onderwijs is meer dan onderwijs. Bovendien is het gezamenlijk doel: één kind/gezin, één plan. In is ook een doorstart gemaakt met de ontwikkeling van een goede aansluiting van het voortgezet op het middelbaar beroeps onderwijs. Nauwe samenwerking werd gezocht met het Da Vinci College om de overdracht van leerlinggegevens en de aanmeldingsprocedures te verbeteren. Hans Petrischool In april is dhr. L. Verhoef aangesteld als nieuwe directeur. Er is een aanzet gemaakt tot het komen van een verbeterplan. Vanuit dit plan zal medio 2014 een plan van aanpak gemaakt worden waarmee we een impuls aan de onderwijskwaliteit gaan geven. In de normjaartaken van de docenten is het snijverlies tot het minimum teruggebracht, waardoor een effectievere inzet van de formatie is gerealiseerd. In is ook de transitie gemaakt naar een nieuwe organisatiestructuur. Er wordt nu gewerkt met een directeur en twee teamleiders, een voor de onderbouw en een voor de bovenbouw. In het verleden werd er gewerkt met een directeur en een adjunct-directeur en op verschillende posities binnen de school teamleiders die dat vanuit de rol deden en niet vanuit de functie. Een aantal van die teamleiders zijn nu weer docent met een rol geworden. Zo is de teamleider stage nu docent met de rol van stagecoördinator Onderwijskundig beleid, opbrengsten en waardering Samenwerkingsverband VO Dordrecht Ter bestrijding van vroegtijdig schoolverlaten is de permanente commissie leerlingzorg 19 maal bijeen geweest. Elk schooljaar bespreekt de PCL-VO zo n 80 leerlingen (soms meermalen). Ongeveer de helft van dat aantal wordt door de PCL verwezen naar het OPDC (de reboundvoorziening Halte Patersweg). Van de andere helft vloeit ruwweg tweederde naar een andere vorm van regulier onderwijs; een derde wordt verwezen naar hulpverleningstrajecten. Deze werkwijze (bespreking in de PCL-VO, eventueel doorverwijzing naar het OPDC) zorgt ervoor dat het aantal thuiszitters tot een minimum beperkt blijft. In is ook het werk van de opgeheven actietafel thuiszitters zo veel mogelijk overgenomen door de PCL-VO. Het aantal thuiszitters VO bedraagt momenteel zes leerlingen, minder dan ooit. Ook is een begin gemaakt met de verbetering van de aansluiting op het vervolgonderwijs. De aansluiting van PO op VO moest gaan voldoen aan de eisen die de invoering van passend onderwijs stelt aan de overdracht van gegevens en de bijbehorende procedures. De aansluiting van VO op MBO werd verbeterd door een decanenberaad op te richten en afspraken te maken over een centrale aanmeldingsprocedure en een digitale wijze van gegevensoverdracht. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 9 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

10 De door het ministerie van OC&W gestelde mijlpalen inzake de invoering van passend onderwijs zijn behaald. Op werd het nieuwe samenwerkingsverband passend onderwijs opgericht. Per zal het oude SWV 40.2 worden opgeheven en het nieuwe samenwerkingsverband starten. Uniek in Nederland is dat in Dordrecht dit nieuwe samenwerkingsverband in hoge mate gaat samenwerken met het samenwerkingsverband passend primair onderwijs. De twee samenwerkingsverbanden gaan één werkorganisatie vormen met ook één directeur. Grote delen van het ondersteuningsplan van het nieuwe samenwerkingsverband zijn geschreven. Hans Petrischool Kwaliteitszorg De kwaliteitszorg aan de Hans Petrischool is een onderwerp van blijvende aandacht, zeker sinds de resultaten uit de gehouden enquête (2009) onder leerlingen, leraren en ouders ProZO Stimulans bekend zijn. De uitwerking van deze resultaten en de onderzoeken die daaruit zijn voortgekomen, hebben geleid tot resp. ontwikkelpunten en gespreksrondes rond het thema: Doen we de dingen goed? Ontwikkelpunten naar aanleiding van het kwaliteitsinstrument ProZo! zijn: het uitwerken van de leerlijnen; het niet herkennen door leerlingen van onderwijs aangaande wonen en vrije tijd; het ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie op de persoonlijke vorming van leerlingen; het vastleggen van een sluitende incidentregistratie; het op orde hebben van een Integraal Personeelsbeleid (IPB). Ontwikkelpunten die inmiddels gerealiseerd zijn: afspraken met betrekking tot de stage worden teruggekoppeld naar de stagebedrijven; leerlingen krijgen meer de mogelijkheid tot het bepalen van een stageadres; de overdracht van gegevens over de kenmerken van de leerlingen aan de stagebedrijven. Verder is het belang van coachingsgesprekken met de leerlingen naar voren gekomen, waarmee leerlingen mede hun leerdoelen bepalen. Deze betrokkenheid van de leerling wordt vergroot naarmate zij in een hoger leerjaar komen. Binnen de gespreksronde rond het thema Doen we de dingen goed? staan aspecten centraal als structuur van de onderwijsorganisatie, onderwijs op maat, pedagogisch klimaat, de doelen van het praktijkonderwijs, de verhouding tussen theorie en praktijk binnen het onderwijs, stage, zorg, communicatie en PRO op de kaart. Binnen de interne en externe kwaliteitszorg worden periodiek tevredenheidonderzoeken uitgevoerd onder ouders, personeel en leerlingen. Instroom van leerlingen Het aantal leerlingen aan de Hans Petrischool is sinds de vorige teldatum (1 oktober 2012) gestegen van 298 naar 305 op de teldatum 1 oktober (exclusief enkele korttijdelijke leerlingen). Ten opzichte van 2012 is sprake van een vergrote instroom van leerlingen in de onderbouw. Doordat VMBO-scholen minder dan voorheen (zwakke) praktijkleerlingen een kans bieden heeft dat een positieve invloed op onze instroom in leerjaar 1. Slechte ervaringen in het VMBO met dit type leerling is hier mede de oorzaak van. Ook de inzichtelijkheid voor de PCL van de profielen van zorgleerlingen heeft er voor gezorgd dat VMBO-scholen zich terughoudend opstellen ten aanzien van plaatsing van (zwakke) praktijkleerlingen. Uitstroom van leerlingen Aan het einde van het schooljaar hebben 42 leerlingen de school verlaten. Daarvan zijn er 17 in werk en dagbesteding terecht gekomen. 19 kozen voor een ver- Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 10 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

11 volgopleiding. Tevens zijn er 6 leerlingen naar een andere vorm van voortgezet onderwijs uitgestroomd Personeelsbeleid Formatie In onderstaand overzicht ziet u het totaal aantal medewerkers en het aantal full time equivalenten per maand. De aantallen zijn inclusief kort tijdelijke contracten. Ook ziet u in het overzicht het onderscheid tussen het aantal vrouwen en mannen. Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Totaal aantal medewerkers Totale FTE 50,9 51,5 51,5 53,1 52,7 52,7 52,7 51,7 51,7 51,7 51,7 51,9 Aantal vrouwen Aantal mannen Vrouwen FTE Mannen FTE 22,0 22,4 22,4 23,1 22,7 22,7 22,7 21,1 21,1 21,1 21,1 21,3 28,9 29,1 29,1 30,1 30,1 30,1 30,1 30,6 30,6 30,6 30,6 30,6 Leeftijdsopbouw In de onderstaande overzichten ziet u de leeftijdsopbouw per leeftijdscategorie per maand en de gemiddelde leeftijd per maand. Categorie Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec en ouder Ziekteverzuim In de onderstaande grafiek wordt het verzuim voortschrijdend en per periode weergegeven. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 11 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

12 In de onderstaande grafiek treft u het verzuim naar duurklassen. Het lang en extra lang verzuim wordt veroorzaakt door 4 langdurig zieken. Met deze medewerkers vindt overleg plaats om tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst te komen. Samenwerkingsverband VO Dordrecht Op 31 december had het OPDC een wat kleinere staf dan op Door langdurige ziekte van de coördinator van het samenwerkingsverband werd het noodzakelijk de beleidsmedewerker van het samenwerkingsverband als interim-coördinator aan te stellen. Deze werd vervolgens onttrokken aan de staf van het OPDC. Het gemiddelde aantal fte s was inclusief de coördinator het gehele jaar 8,0. Hans Petrischool Ondanks de toename van het aantal leerlingen is de formatie vrijwel gelijk gebleven. Dit om zodoende tot een positief resultaat te komen en het eigen vermogen van de Hans Petrischool te versterken. Per 1 april is een nieuwe directeur, dhr. L. Verhoef, benoemd. Het gemiddelde aantal fte s was gedurende het jaar 44,0. Medio is de beslissing genomen om de inzet van een GZ-psycholoog en de SMW-er voor de duur van een schooljaar van de Hans Petrischool te bekostigen vanuit het samenwerkingsverband VO Dordrecht. De Hans Petrischool kan geen gebruik maken van regelingen die het in het overig onderwijs mogelijk maken van de diensten van een SMW-er gebruik te maken. Dat wilden we op experimentele basis gelijktrekken door de regeling aan te vullen. De introductie van de veilige route in de Hans Petrischool (een traject voor cluster-iii leerlingen van wie toch wordt verwacht baat te hebben bij de begeleiding in de Hans Petrischool) en de problematiek van veel leerlingen in de Hans Petrischool rechtvaardigen de bekostiging van een GZ-psycholoog. Bovendien kan van de diensten van deze GZ-psycholoog ook gebruik gemaakt worden bij leerlingen die in de Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 12 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

13 PCL besproken worden. Daarmee wint deze basisvoorziening aan kracht en wordt duurdere hulp voorkomen Middelen en voorzieningen Financiële middelen Voor een uitgebreide toelichting wordt verwezen naar paragraaf 2.4. Huisvesting Samenwerkingsverband VO Dordrecht De staf van het samenwerkingsverband woont in bij de Hans Petrischool. Voor het medegebruik van een aantal vierkante meters en het gebruik van uiteenlopende voorzieningen van de Hans Petrischool brengt de school een beperkte vergoeding aan het samenwerkingsverband in rekening. De huisvesting van het OPDC vergt extra aandacht. Er zal groot onderhoud gepleegd moeten worden, er van uit gaande dat deze voorziening nog langer op de bestaande plek in Dordrecht kan blijven voortbestaan. Pogingen om te zoeken naar vervangende ruimte worden vooralsnog niet ondernomen. Vanwege de onzekerheid over de toekomstige huisvesting van het OPDC is vooralsnog geen meerjarig onderhoudsplan opgesteld. Het besluit over de toekomst van het OPDC inclusief de huisvesting zal genomen worden binnen het bestuur van het nieuwe samenwerkingsverband Hans Petrischool De school is gehuisvest aan de Anna van Saksenstraat 11 te Dordrecht. Daarnaast worden brancheactiviteiten uitgevoerd op locatie: zorg en welzijn (Zephyr), detailhandel (Twinkel) en bouw (herbouw). Voor het gebouw van de school is in een nieuw meerjarig onderhoudsplan opgesteld. ICT Samenwerkingsverband VO Dordrecht De ICT-omgeving van het samenwerkingsverband (coördinatie, OPDC) is deels ingebed in die van de Hans Petrischool. Het samenwerkingsverband maakt gebruik van het bureau Aspect-ICT voor de inrichting en het onderhoud van een digitale omgeving voor de PCL- VO. Hans Petrischool Ook de Hans Petrischool maakt gebruik van het bureau Aspect-ICT. Vanaf 2014 gaat de school gebruik maken van de diensten van Kien ( een samenwerkingsverband tussen scholen in Dordrecht Prestatiebox Vanaf 2012 worden door het ministerie van OCW de zogenaamde prestatiebox-middelen beschikbaar gesteld. Voor de Hans Petrischool was in een bedrag voor prestatiebox-middelen beschikbaar van Dit bedrag is volledig ingezet in de formatie. 2.3 FINANCIEEL BELEID Ontwikkelingen en risico s In deze subparagraaf worden ontwikkelingen en risico s genoemd waarvan het vermoeden bestaat dat die zich kunnen voordoen, maar waarvan de financiële omvang (nog) niet gekwantificeerd kan worden. Op basis van de geconstateerde risico s is een weer- Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 13 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

14 standsvermogen en daarbinnen een buffer van een bepaalde omvang nodig (zie subparagraaf ). Leerlingaantallen De inkomsten worden grotendeels bepaald door het aantal leerlingen. Het realiseren van een bepaalde omvang van leerlingaantallen is geen doel op zich, maar wel noodzakelijk voor een efficiënte bedrijfsvoering. Het realiseren van de geraamde leerlingenaantallen (met name bij de Hans Petrischool) kan ook deels afhankelijk zijn van de kwaliteit en capaciteit van gebouwen en andere niet te beïnvloeden externe omstandigheden. Uit de meest recente leerlingenprognose voortgezet onderwijs (voorjaar ) van de gemeente Dordrecht blijkt dat het aantal jarigen tot 2015 redelijk stabiel blijft. Daarna zal het leerlingenaantal afnemen vanwege de demografische ontwikkeling van in 2016 tot in 2024 (ruim 700 leerlingen oftewel bijna 10%). Bij minder leerlingen heeft het samenwerkingsverband minder budget beschikbaar voor haar doelstellingen. Het gerealiseerde aantal leerlingen bij de Hans Petrischool voor het schooljaar /2014 is 305. Dit is 7 leerlingen meer dan het aantal leerlingen in 2012/. Het marktaandeel van de Hans Petrischool is gelijk gebleven op 4%. Een daling van het leerlingenaantal kan betekenen dat de efficiënte groepsindeling bij de Hans Petrischool verder onder druk komt te staan. De gemeentelijke prognoses zijn in de meerjarige leerlingenprognoses vertaald door rekening te houden met een daling van het aantal leerlingen naar 297 leerlingen per 1 oktober 2014 (-8) en 290 leerlingen per 1 oktober 2015 (-15). Vanwege de positie van het praktijkonderwijs binnen het onderwijsaanbod en de ontwikkelingen van passend onderwijs is op voorhand moeilijk te ramen hoe de leerlingenaantallen zich ontwikkelen. Overheidsmaatregelen Bij het opstellen van deze begroting diende rekening te worden gehouden met verschillende overheidsmaatregelen, waarvan de financiële gevolgen deels nog niet kunnen worden overzien. De modernisering van de ziektewet zorgt ervoor dat lasten van ziektewet en WGA van werknemers zonder vaste aanstelling met ingang van 2014 worden toegerekend aan de laatste werkgever. De werkgever moet voortaan bij gecontinueerde aansluiting bij het UWV een gedifferentieerde premie betalen die wordt bepaald door de hoogte van het ziekteverzuim. De risico s nemen hierdoor toe, omdat een grotere verantwoordelijkheid bij de werkgever wordt neergelegd. Als gevolg van de financiële crisis nemen pensioenpremies verder toe. In algemene zin kan gesteld worden dat het tot enkele jaren terug bij de onderwijssectoren ervaren automatisme dat kostenstijgingen werden gecompenseerd door een loon- en prijsbijstelling, is verdwenen. Zo is de stijging van de pensioenpremies van het ABP vrijwel niet gecompenseerd in een hogere GPL en is de rijksvergoeding materiële instandhouding al jaren te laag om de materiële kosten bij de Hans Petrischool te dekken. Er is onzekerheid over de meerjarige financiële dekking van de extra kosten van de invoering van de functiemix (Actieplan Leerkracht). Daarnaast worden in de regeerakkoorden Rutte I en II bezuinigingen doorgevoerd bij specifieke onderwerpen en vanuit het lenteakkoord 2012 kaasschaaf-bezuinigingen op de lumpsum, terwijl de mogelijkheden om deze bezuinigingen specifiek door te voeren beperkt zijn. Zowel in het nationale onderwijsakkoord als het herfstakkoord zijn extra middelen opgenomen vanaf 2015, waarbij het de vraag is of dit echt extra middelen zijn gezien de andere door het kabinet aangekondigde maatregelen c.q. te verwachten kostenverhogingen. Door de invoering van passend onderwijs zal de bekostiging van het praktijkonderwijs via het samenwerkingsverband gaan lopen. Het is dus geen vanzelfsprekendheid meer dat Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 14 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

15 elke geïndiceerde praktijkschoolleerling bekostigd gaat worden. De financiële ruimte en het beleid van het samenwerkingsverband bepaalt het toekennen van de financiële middelen voor deze doelgroep. Om de vanuit overheidswege opgelegde bezuinigingen en toenemende risico s op te kunnen vangen, is het wenselijk de flexibiliteit in de kostenstructuur te vergroten Financiële positie per 31 december Het resultaat is uitgekomen op verdeeld naar voor het samenwerkingsverband en voor de Hans Petrischool. De financiële positie per 31 december van de stichting voor praktijkonderwijs-opdc Dordrecht is in vergelijking met 2012 verbeterd als gevolg van het positieve resultaat. Deze conclusie is gebaseerd op een aantal financiële kengetallen die hieronder zijn opgenomen. In onderstaande tabel (linkerkolom) zijn de waarden opgenomen voor de stichting van de jaren en Er zijn echter grote verschillen tussen het samenwerkingsverband VO Dordrecht en de Hans Petrischool. Om deze zichtbaar te maken is hieronder voor zover mogelijk onderscheid gemaakt tussen het samenwerkingsverband en de school. Voor de kengetallen gebaseerd op balanswaarden is een benadering opgenomen (midden- en rechterkolom), omdat de balansposten niet volledig zijn te scheiden naar samenwerkingsverband en school. Kengetal stichting samenwerkingsverband Hans Petrischool Rentabiliteit 8,1 5,1 10,9 16,4 7,2 1,0 Liquiditeit (current ratio) 2,0 1,5 5,7 5,3 0,8 0,0 Solvabiliteit 0,47 0,35 0,82 0,81-0,07-1,32 Weerstandsvermogen 16,0 8,6 65,4 58,5-1,4-9,3 Kapitalisatiefactor 33,3 22,8 77,4 69,9 17,8 6,0 Vanwege de overname van de administratie vanaf door stichting H 3 O heeft een herclassificatie van de balansposten plaatsgevonden. In de jaarrekening zijn de vergelijkende cijfers 2012 hiervoor aangepast. Rentabiliteit In het onderwijs wordt voor de bepaling van het kengetal rentabiliteit het resultaat uit gewone bedrijfsvoering gedeeld door de totale baten uit de gewone bedrijfsvoering. De rentabiliteit over is gestegen vanwege het positieve resultaat (zie subparagraaf 2.4.3) met name bij de Hans Petrischool. Liquiditeit - current ratio De current ratio is een maatstaf die aangeeft of de stichting op korte termijn te maken kan krijgen met liquiditeitsproblemen. De current ratio op basis van de balans geeft aan dat de stichting 2,0 keer meer over vlottende activa beschikt dan wat op korte termijn aan schuldeisers betaald moet worden. De stijging van de current ratio is het gevolg van een grotere stijging van de vlottende activa in vergelijking met de kortlopende schulden (zie paragraaf 3.3). De current ratio daarbinnen van de Hans Petrischool is echter nog te laag (< 1). Solvabiliteit De solvabiliteit is een graadmeter voor de financiële onafhankelijkheid (van financieringsinstellingen) van de stichting. Dit kengetal geeft weer welke bezittingen de stichting tegenover haar schulden heeft staan, zodat zij op langere termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. De solvabiliteit is in gestegen naar 0,47 door de stijging van het eigen vermogen als gevolg van het positieve resultaat. De stichting is financieel gezond. Ook voor de solvabiliteit geldt dat het aandeel van de Hans Petrischool daarbinnen te laag is en zelfs negatief. Bij een weerstandsvermogen onder de 0,2 is volgens de Commissie Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 15 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

16 Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (commissie Don, 2009) mogelijk sprake van een te lage solvabiliteit. Weerstandsvermogen Behalve de hiervoor toegelichte kengetallen is het weerstandsvermogen een belangrijke indicator voor de continuïteitsverwachting van de stichting. In welke mate is de stichting in staat om tegenvallers op te vangen? Voor het weerstandsvermogen wordt de volgende definitie gehanteerd: het weerstandsvermogen is het eigen vermogen uitgedrukt in een percentage van alle baten in een jaar inclusief de financiële baten en exclusief de buitengewone lasten. Om de continuïteit van de stichting te waarborgen is een bepaalde ondergrens van het eigen vermogen noodzakelijk. Deze noodzakelijke omvang van het weerstandsvermogen wordt bepaald op basis van het risicoprofiel van de stichting, de benodigde financiering van investeringen en de bestemmingsreserves. Volgens de balans van de stichting bedraagt het eigen vermogen per 31 december , overeenkomend met een weerstandsvermogen van 16,0% (2012 8,6%). Van het eigen vermogen ultimo is 4,9% van de baten (2012 5,6%) nodig voor de financiering van bestaande vaste activa van de Hans Petrischool. De omvang van de bestemmingsreserves voor flexibele bapo is ultimo vastgesteld op 2,3% van de baten (2012 1,7%). De bestemmingsreserve van het samenwerkingsverband exclusief de flexibele bapo bedraagt 16,2% ( ,0%), waardoor het totaal van de bestemmingsreserves uitkomt op 18,5% ( ,7%). Uit het weerstandsvermogen is daardoor per saldo ultimo een buffer van 7,4% ( ,7%) beschikbaar voor de afdekking van risico s en financiering van nieuwe investeringen in materiële vaste activa. Alhoewel het percentage is verbeterd, is de buffer ultimo ruim onvoldoende voor het afdekken van toekomstige risico s. Kapitalisatiefactor In 2009 heeft de Commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (commissie Don) een nieuw kengetal geïntroduceerd voor de beoordeling van het vermogensbeheer van een onderwijsinstelling: de kapitalisatiefactor gedefinieerd als totaal kapitaal exclusief gebouwen en terreinen gedeeld door de totale baten. Voor relatief kleine instellingen in het PO en VO (waaronder de stichting wordt gerekend) wordt een bovengrens van 60% genoemd. Deze 60% is opgebouwd uit een risicobuffer van 10%, een financieringsbehoefte voor investeringen in materiële vaste activa van 26% en een transactieliquiditeit voor het opvangen van het verschil tussen inkomsten en uitgaven in de loop van het jaar van 24% 1. Als belangrijkste (financiële) risico s worden genoemd: fluctuatie in leerlingenaantallen (bijv. als gevolg van demografische ontwikkelingen), arbeidsconflicten, instabiliteit in de bekostiging, onvolledige indexatie van de bekostiging (bijv. als gevolg van overheidsbezuinigingen). Het opstellen van een risico-analyse voor de eigen instelling wordt geadviseerd. Voor zover het bestuur bekend doen zich bij de stichting geen andere risico s voor dan de door de commissie Don genoemde risico s. Een specifieke risico-analyse 2 voor de stichting met kansenpercentages en mogelijke financiële consequenties zodat ook de wenselijke hoogte van kengetallen nader kan worden onderbouwd, wordt in 2014 opgesteld 1 Hierbij wordt opgemerkt dat de commissie Don geen rekening houdt met private middelen, met voorzieningen en bestemmingsreserves, uitgaat van een financieringsbehoefte van materiële vaste activa exclusief gebouwen en terreinen en bovendien haar advies gaf vóór de wijziging in de regelgeving voor de jaarverslaggeving met ingang van de jaarrekening 2010 (schrappen eeuwigdurende vordering VO op het ministerie van OCW en ramen verplichtingen flexibele BAPO in bestemmingsreserve). 2 De indruk zou kunnen ontstaan dat de risico-analyse enkel is gericht op kwantificeerbare risico s en financiële aspecten c.q. consequenties (de harde kant). Wellicht minstens zo belangrijk is de zachte kant zoals de kwaliteit en resultaten van het onderwijs, de kwaliteit en samenstelling van het personeelsbestand, risicobewustzijn en het tijdig nemen van beheersmaatregelen ( in control zijn). Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 16 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

17 voor de Hans Petrischool in samenhang met de uittreding van het samenwerkingsverband uit de stichting (zie subparagraaf 2.4.7). Ultimo ligt de kapitalisatiefactor bij de stichting op 33,3% ( ,8%). Na het verschijnen van het rapport van de commissie Don heeft de inspectie OCW de afgelopen jaren nader onderzoek verricht naar de vermogensposities van onderwijsinstellingen. Op basis van dit onderzoek hecht de inspectie inmiddels minder waarde aan de kapitalisatiefactor en meer aan de omvang van de risicobuffer (zie hierboven bij weerstandsvermogen) Analyse resultaat Het exploitatiesaldo bedraagt ( ). Zowel het samenwerkingsverband als de Hans Petrischool heeft een positief resultaat gerealiseerd. Samenwerkingsverband VO Dordrecht In de begroting resp. bij de 1 e bijstelling werd een negatief resultaat voor het samenwerkingsverband geraamd van resp Hierin was een stelpost opgenomen van voor invoeringskosten passend onderwijs. Na de 1 e instelling bleek dat de invoering kon worden vormgegeven met veel lagere kosten en werd opnieuw een rijksvergoeding voor invoeringskosten beschikbaar gesteld. In combinatie met enkele andere kostenbesparingen werd het resultaat bij de 2 e bijstelling verhoogd naar Het gerealiseerde resultaat over kwam uit op vanwege hogere overige overheidsbijdragen bij de baten en een terughoudend bestedingsbeleid bij de lasten. Hans Petrischool In de begroting resp. bij de 1 e resp. bij de 2 e bijstelling werd een positief resultaat geraamd van resp resp De mutaties kwamen voort uit verbetering van de onderbouwing van begrotingsposten na overname van de administratie door H 3 O en betrof onder andere een lagere ESF-subsidie. Het gerealiseerde resultaat over kwam uit op Het positieve resultaat is behaald door stijging van het leerlingenaantal (+ 34 van 2011/2012 naar 2012/) zonder uitbreiding van de OP-formatie. Het verschil tussen de realisatie en de 2 e bijstelling werd veroorzaakt door een te lage balanspost voor vakantiegelden, bindingstoelage en voorziening ambtsjubilea in de eindbalans 2012 waardoor extra lasten moesten worden genomen, het afboeken van niet-inbare vorderingen en het afwaarderen van de voorraden Investeringen en financieringsbeleid In de begroting was voor een bedrag van aan investeringen geraamd voor de Hans Petrischool waarvan voor ICT en voor lesmiddelen. Besteed is voor de Hans Petrischool en voor het samenwerkingsverband VO Dordrecht, beide in ICT. Gevolg is dat ultimo het financieringssaldo opnieuw verbeterd is (zie subparagraaf ). Investeringen worden volledig uit het eigen vermogen gefinancierd Treasuryverslag Gezien de met ingang van 2010 gewijzigde regeling Beleggen en belenen voor onderwijsinstellingen en de toenemende liquiditeitspositie is een treasurystatuut voor de stichting opgesteld. De overtollige liquide middelen zijn nu belegd op spaarrekeningen Bedrijfsvoering In deze subparagraaf wordt in het kader van Goed Bestuur ingegaan op interne ontwikkelingen die van belang zijn voor het verbeteren van de bedrijfsvoering. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 17 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

18 Het jaarverslag is vooral gericht op de zogenoemde verticale verantwoording: de verantwoording aan subsidieverstrekkers. Om ervoor te zorgen dat deze verticale verantwoording in orde blijft, is een adequaat stelsel van interne beheersingsmaatregelen nodig. Het bestuur is hiervoor verantwoordelijk. Randvoorwaarden voor een dergelijk stelsel zijn: 1) een geformuleerde visie, missie, strategie en operationele doelstellingen waarmee wordt gestuurd en op basis daarvan het benoemen van kritische succesfactoren; 2) een helder geformuleerd besturingsconcept en daarvan afgeleide taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden; 3) een adequate organisatiestructuur die aansluit op het besturingsconcept; 4) een goede procesinrichting met daarin opgenomen interne beheersingsmaatregelen; 5) een goede planning- & controlcyclus en een daarbij behorend adequaat instrumentarium, waarin wordt gerapporteerd en geanalyseerd omtrent financiële en nietfinanciële informatie. De prioriteiten zijn: Doelstellingen: met het ontvlechten van het samenwerkingsverband VO Dordrecht per 1 augustus 2014 bestaat de stichting enkel uit de Hans Petrischool en dienen voor de school visie, missie, strategie en operationele doelstellingen te worden ge(her)formuleerd. Dit wordt in 2014 meegenomen in de voorbereiding van het schoolplan Hierbinnen wordt jaarlijks een jaarprogramma met geconcretiseerde uitwerkingen opgenomen; Besturingsconcept/organisatiestructuur: het bestuur van de stichting wordt gevormd door drie schoolbesturen uit Dordrecht. Maandelijks vindt een bestuursvergadering plaats in aanwezigheid van de directeur van de Hans Petrischool en de coördinator van het samenwerkingsverband VO Dordrecht. Feitelijk voert het bestuur interne toezichttaken uit en hebben de directeur en coördinator ruime bevoegdheden. Deze zijn echter niet vastgelegd in een bestuursstatuut, directiestatuut en mandaatregeling. Voor de periode na de ontvlechting van het samenwerkingsverband zullen in 2014 deze stukken worden opgesteld en vastgesteld; Managementinformatie: Periodiek uitbrengen van rapportages over personele en financiële gegevens die qua inhoud en frequentie aansluiten bij de wensen van de directeuren is nodig om tijdig bij te kunnen sturen. Met de uitbesteding van de personeels-, salaris- en financiële administratie aan stichting H 3 O zijn de randvoorwaarden hiervoor geschapen. Daarnaast levert het project Vensters voor Verantwoording in het VO (zie veel benchmark-informatie op wordt benut om verbeterde afspraken te maken over de definities en bron van te gebruiken kengetallen, prestatie-indicatoren en kritische succesfactoren; Verbetering planning- en controlcyclus: het meer onderwijsrijk maken van de planning- en controlcyclus en verbeteren van de inrichting zodanig dat de directeur van de Hans Petrischool verantwoording kan afleggen aan het bestuur. Hierbij wordt niet alleen het accent gelegd op de inzet van middelen en de daarbij behorende processen, maar tevens op de inhoud van het onderwijs, de kwaliteit en kwantiteit van de uitstroom en de onderwijsresultaten. Voor zover mogelijk gebeurt dit aan de hand van SMART-geformuleerde doelstellingen en stuurgegevens (zie hierboven). De doelen en concrete maatregelen uit het verbeterde schoolplan zullen hierin middels monitoring van de kritische succesfactoren een plek krijgen. Vanaf de zomer 2014 wordt gewerkt met een jaarprogramma op basis van een schooljaar en met 3 managementrapportages en overlegmomenten per jaar tussen bestuur en directeur Continuïteitsparagraaf Vanaf het verslagjaar is een continuïteitsparagraaf verplicht voorgeschreven. Deze bestaat uit een onderdeel A. Gegevensset en een onderdeel B. Rapportages. Per 1 augustus 2014 zal het samenwerkingsverband VO Dordrecht ophouden te bestaan vanwege de oprichting van een nieuw samenwerkingsverband passend voortgezet onderwijs Dordrecht. Het eigen vermogen per 1 augustus 2014 behorende bij het samenwerkingsverband zal conform de statuten worden verstrekt aan de deelnemende school- Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 18 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

19 besturen. Om deze reden gaat deze continuïteitsparagraaf enkel in op de toekomst van de Hans Petrischool. A. Gegevensset A1. Leerlingenaantallen en formatie Kengetal realisatie 2014 begroting 2015 begroting 2016 begroting Leerlingenaantallen (stand 1/10): Hans Petrischool Personele bezetting in fte (stand 31/12): Management/directie 1,0 1,0 1,0 1,0 Onderwijsgevend personeel 39,1 37,7 37,7 37,7 Overige medewerkers 3,8 3,8 3,8 3,8 Totaal 43,9 42,5 42,5 42,5 In paragraaf wordt de geraamde ontwikkeling van de leerlingenaantallen toegelicht. Gevolg van de verwachte daling is dat de lumpsumvergoeding daalt. Deze daling wordt vooralsnog niet vertaald in een beperking van de formatie, omdat de eerdere stijging van de leerlingenaantallen ook zonder verhoging van de formatie is opgevangen. Wel zullen in het voorjaar 2014 een tweetal langdurig zieken met ontslag gaan (1,4 fte). In het aantal fte s ultimo is ook een korttijdelijk vervangingscontract van 0,8 fte meegenomen. A2. Staat / Raming van baten en lasten Baten en lasten realisatie 2014 begroting 2015 begroting 2016 begroting Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten Totaal lasten Saldo baten en lasten Financiële baten Financiële lasten Saldo financiële baten en lasten EXPLOITATIESALDO De meerjarenbegroting van de Hans Petrischool laat voor 2014 een positief resultaat zien van Vanwege de geraamde leerlingendaling en overheidsbezuinigingen daalt dit resultaat naar verwachting in 2015 resp naar resp. 0. De positieve resultaten in 2014 en 2015 zijn noodzakelijk om tot versterking van het eigen vermogen te komen. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 19 van 37 Jaarverslag en jaarrekening

20 A3. Balans Balans realisatie 2014 begroting 2015 begroting 2016 begroting Materiële vaste activa Totaal vaste activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen Totaal vlottende activa TOTAAL ACTIVA Algemene reserve Bestemmingsreserve publiek Totaal eigen vermogen Voorzieningen Kortlopende schulden Totaal vreemd vermogen TOTAAL PASSIVA De mutaties in het eigen vermogen vloeien voort uit de geraamde resultaten. Daarbinnen daalt de omvang van de bestemmingsreserve publiek, omdat de reservering voor flexibele bapo een dalende trend vertoont vanwege pensionering van medewerkers. Op basis van deze raming zal de buffer (te berekenen als algemene reserve -/- totaal vaste activa) binnen het eigen vermogen c.q. weerstandsvermogen ultimo 2014 nog negatief zijn, maar ultimo 2015 in de zwarte cijfers komen. Kengetallen realisatie 2014 begroting 2015 begroting 2016 begroting Rentabiliteit 7,2 7,4 2,6 0,0 Liquiditeit (current ratio) 0,8 1,4 1,6 1,6 Solvabiliteit - 0,07 0,23 0,29 0,29 Weerstandsvermogen - 1,4 6,0 8,9 9,1 Kapitalisatiefactor 17,8 26,3 30,3 31,2 De ratio s voor liquiditeit en vermogen van de Hans Petrischool vertonen een verbeterende trend als gevolg van de geraamde positieve resultaten. Vanaf 2014 komen deze binnen de signaleringsgrenzen van de commissie Don (current ratio tussen 0,5 en 1,5 / solvabiliteit >20%). B. Overige rapportages B1. Rapportage aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem / B2. Beschrijving van de belangrijkste risico s en onzekerheden / B3. Rapportage toezichthoudend orgaan. Voor een beschrijving van risico s en bedrijfsvoering wordt verwezen naar subparagrafen en Voor de rapportage van het bestuur wordt verwezen naar hoofdstuk 1. Stichting voor praktijkonderwijs OPDC Dordrecht Pagina 20 van 37 Jaarverslag en jaarrekening