Informatie over de presentaties en de sprekers

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Informatie over de presentaties en de sprekers"

Transcriptie

1 Informatie over de presentaties en de sprekers : BLOK 1: TERMINOLOGIE EN AUTOMATISCHE TAALTOEPASSINGEN : plenaire presentatie Mart Trautwein, GridLine Automatische trefwoordtoekenning aan Tweede Kamer stukken m.b.v. de Parlementsthesaurus Voor de Tweede Kamer is het van groot belang om snel over alle stukken te beschikken die betrekking hebben op een actueel dossier, inclusief de meest recente artikelen in de media. De informatiedienst van de Tweede Kamer ondersteunt dit door handmatig tienduizenden documenten per jaar van trefwoorden uit de Parlementsthesaurus te voorzien. Tweede Kamerleden kunnen deze documenten vervolgens opsporen door gebruik te maken van een zoekmachine. Hoewel dit goede resultaten oplevert, is het een relatief traag proces, waardoor er makkelijk enkele weken overheen kunnen gaan voordat een nieuw artikel beschikbaar is via het archief van de Tweede Kamer. Om dit te ondervangen, laat de informatiedienst momenteel een systeem ontwikkelen waarmee documenten automatisch van trefwoorden kunnen worden voorzien. Vooruitlopend op redactionele controle kunnen deze stukken alvast beschikbaar komen in de zoekmachine. Ook de redactie is ermee geholpen, want zij hoeft alleen maar te controleren of de toegekende trefwoorden juist zijn. Trautwein promoveerde in de informatica en taaltechnologie aan de Universiteit van Amsterdam. Vervolgens werkte hij 15 jaar in het bedrijfsleven als ontwikkelaar en analist op het gebied van Information Retrieval en Text Mining, bij onder meer Perot Systems, KPN, Contrado en ATOS Origin. Bij GridLine is Trautwein werkzaam als senior architect en projectmanager.

2 : INTERACTIEVE SESSIE (PARALLELLE INLOOPPRESENTATIES) Christophe Deloo, TU Delft Workbench voor terminologische classificatiesystemen Informatiediensten gebruiken vaak geavanceerde trefwoordsystemen voor de ontsluiting van hun boeken en documenten. Het toekennen van de trefwoorden was lange tijd handwerk, maar tegenwoordig kan dit ook automatisch. Om na te gaan in hoeverre een classificatiesysteem de juiste termen toekent aan de tekstdocumenten is het van belang om de classificaties te evalueren. Omdat handmatige evaluatie tijdrovend is, heeft GridLine geïnvesteerd in de ontwikkeling van een workbench voor het evalueren van classificatiesystemen. De workbench omvat zowel traditionele binaire evaluatietechnieken als een techniek die classificaties beoordeelt aan de hand van conceptafstanden gedefinieerd door een thesaurus. Stel dat het classificatiesysteem de term "energiebron" toegekend heeft in plaats van de term "windenergie". Traditionele technieken zouden deze toekenning simpelweg beoordelen als fout. De techniek gebaseerd op conceptafstanden zal de toekenning juist als vrij goed beoordelen gezien de grote mate van gerelateerdheid tussen de termen. De workbench zal worden gedemonstreerd aan de hand van het classificatieprobleem van de Tweede Kamer. Deloo is student aan de Technische Universiteit van Delft. Voor zijn masterscriptie heeft hij als stagiair bij GridLine een workbench ontwikkeld heeft voor het evalueren van classificatiesystemen. Vervolgens schreef hij een afstudeerscriptie over dit project. Dennis de Vries, GridLine Vaktermen verzamelen met de NTU Termtreffer GridLine is de grootste aanbieder van Nederlandstalige taaltoepassingen rond terminologie. Denk bijvoorbeeld aan documentclassificatie door automatische toekenning van trefwoorden, verrijking van zoekopdrachten m.b.v. synoniemen uit een thesaurus (eventueel meertalig) en de ondersteuning van tekstschrijvers bij correct en duidelijk gebruik van vaktermen en organisatienamen. Het probleem waar veel organisaties tegenaan lopen is dat ze geen lijst hebben van hun eigen vaktermen. Het handmatig aanmaken van zo n lijst door analyse van bedrijfsdocumenten of expertinterviews is erg duur en tijdrovend. Dit gaat veel efficiënter met ons product GridWalker X voor het

3 automatisch verzamelen van organisatiespecifieke termen vanuit documentcollecties. Ook de uitbouw tot een thesaurus behoort tot de mogelijkheden. In deze presentatie kunt u zien hoe wij termenlijsten aanmaken en wat het oplevert. Dit wordt gedemonstreerd met behulp van de Termtreffer, een eindgebruikerstool voor termextractie die GridLine voor de Nederlandse Taalunie (NTU) heeft ontwikkeld. De presentatie richt zich specifiek op de datasets die ten grondslag liggen aan de Klinkende Taal standaardlijsten voor overheidsterminologie, medische terminologie en GGD terminologie. Hieraan wordt ook aandacht besteed in de parallelpresentaties. De Vries studeerde aan de RUG en behaalde een MSc in de Kunstmatige intelligentie. Zijn scriptie ging over optimalisatie van zoekresultaten. Hij is tevens opgeleid aan de Fast academie. Bij GridLine werkt hij als developer taaltechnologie aan de ontwikkeling van toepassingen op het terrein van zoeken, woordenlijstbeheer en taalcontrole. Oele Koornwinder, GridLine Woordenlijstbeheer: hulpmiddelen en praktijktoepassingen, Oele Koornwinder (GridLine) GridLine is de grootste aanbieder van Nederlandstalige taaltoepassingen rond terminologie. Voor dit soort toepassingen classificatie, zoeken en schrijfadvies is het essentieel dat de klant over een organisatiespecifieke terminologielijst beschikt en dat deze lijst wordt bijgehouden. Hiervoor biedt GridLine een divers palet aan oplossingen onder de verzamelnaam Woordenlijstbeheer. Als een klant bijvoorbeeld een eigen woordenlijst opbouwt door middel van automatische terminologieextractie, dan stelt Woordenlijstbeheer hem in staat om de ruwe resultatenlijst zelf te bekijken, termen te bewerken en selecties te maken. Desgewenst kan hij de termen ook semi automatisch verrijken met informatie uit bestaande woordenboeken en termenlijsten. Als de klant zijn woordenlijst wil inzetten voor jargonvereenvoudiging in Klinkende Taal, helpt Woordenlijstbeheer de klantredactie bij het selecteren van moeilijke termen uit een standaardlijst of een nieuw aangemaakte lijst en het toevoegen van eenvoudige alternatieven. Woordenlijstbeheer biedt ook ondersteuning voor het beheren en uitbreiden van corporate language, bijvoorbeeld lijsten met officiële organisatienamen. Een laatste toepassing van Woordenlijstbeheer is het online ontsluiten en beheren van vakthesauri (c.q. netwerk van termen en betekenisrelaties). In deze presentatie zal de spreker enkele van deze toepassingen demonstreren aan de hand van interessante klantcases, in samenwerking met twee klantvertegenwoordigers: Erna de Vries (namens GGD Gelre Ijssel) en Martijn van der Wind (namens Gemeente Den Bosch).

4 Te bespreken praktijktoepassingen Stromende toegang tot water terminologie: demonstratie van de Woordenlijstbeheer toepassing van Informatiehuis Water. Het gaat om een publieke website met zoek en beheeromgeving voor de Aquoobjectcatalogus c.q. thesaurus van water en waterschapstermen (demonstratie, zonder klantvertegenwoordiger) Klare Taal met heldere overheidsterminologie: ontwikkeling, inzet en beheer van de lijst Overheidsterminologie voor begrijpelijke taal controle bij de Gemeente Den Bosch (demonstratie door eerste spreker, met toelichting door taaladviseur Martijn van der Wind van Texplain) Gezondheidswinst door begrijpelijke taal: ontwikkeling, inzet en beheer van de lijst GGD terminologie voor begrijpelijke taal controle bij de GGD Gelre Ijssel (demonstratie door eerste spreker, met toelichting door communicatieadviseur Erna de Vries van GGD Gelre Ijssel) Oele Koornwinder studeerde taalkunde aan de UU, waar hij later promoveerde op een onderzoek in de computationele lexicologie. Hij ontwikkelde de morfologische database voor het Nederlands voor Van Dale Lexicografie. Sinds 2005 werkt hij bij GridLine als ontwikkelaar en consultant van taaltoepassingen. Hiernaast is hij bestuurslid van Stichting NOTaS en van Vereniging NL Term. Erna de Vries, GGD Gelre Ijssel Gezondheidswinst door begrijpelijke taal GGD Gelre IJssel gebruikt vaak geschreven tekst om onze doelgroepen te bereiken. Dat zijn uitnodigingen voor onderzoeken, brieven en folders, maar ook via de website richten wij ons tot de mensen. Door heldere taal te gebruiken is meteen duidelijk waar het over gaat. Ouders begrijpen waarom, waar en wanneer hun kind voor een onderzoek opgeroepen wordt, publiekscampagnes leveren meer effect op en rapporten zijn prettiger te lezen en te begrijpen. Bij de GGD werken veel hoogopgeleide mensen: academici en onderzoekers. Voor hen is het vaak lastig om in eenvoudig taalgebruik hun boodschap over te brengen. Klinkende taal helpt hierbij, onder meer door moeilijke vaktermen aan te strepen. Als communicatieadviseur schrijf je zelf veel teksten, maar word je ook vaak gevraagd teksten te beoordelen. Daarvoor ontbreekt meestal tijd. Doordat de collega s de Klinkende Taal Word Plugin gebruiken, kunnen ze zelf het taalgebruik aanpassen. En dat scheelt de afdeling communicatie veel tijd!

5 Martijn van der Wind Klare Taal met heldere overheidsterminologie Begin 2011 heeft het Algemeen Management Team (AMT) van de Gemeente s Hertogenbosch bepaald dat publieksteksten voortaan in Klare taal de deur uitgaan. Het gaat om brieven en e mails aan inwoners en teksten op de gemeentepagina s in de Bossche Omroep en op de website. Taalniveau B1 is daarbij de norm. Ter ondersteuning van dit besluit kregen alle medewerkers de Klinkende Taal Word plugin. De Word plugin helpt bij het schrijven van correcte, begrijpelijke teksten. Het is een speciale knop die teksten op taalniveau beoordeelt en laat zien wat de auteur kan doen om het taalniveau aan te passen. BiIj Den Bosch is de plugin uitgebreid met extra taalmodules voor het nakijken van teksten op het gebruik van (on)heldere overheidsterminologie en spelfouten (uiteraard met verbetersuggesties). Medewerkers kunnen ook zelf laten weten welke woorden de Plugin nog meer moet markeren. Zo raakt de controle steeds meer afgestemd op het taalgebruik van de Gemeente Den Bosch. Martijn van der Wind heeft een bachelor in journalistiek en een universitaire master in communicatie. Hij is directeur van Texplain. Daarnaast schrijft hij teksten, begeleidt hij mensen bij publieke optredens en geeft hij verschillende soorten trainingen, zoals schrijven in eenvoudige taal. Hij was nauw betrokken bij de implementatie van de Klinkende Taal Word plugin bij Gemeente Den Bosch. Channah Zijlstra Begrijpelijke geneesmiddelinformatie voor de patiënt Stichting Health Base schrijft begrijpelijke geneesmiddelinformatie voor de patiënt (GIP). Deze informatie is een aanvulling op de bijsluiter van de fabrikant. De bijsluiter van de fabrikant is een wettelijk document en bevat daardoor (te) veel informatie. De wettelijke bijsluiter is volgens patiënten vaak niet leesbaar en niet toepasbaar. Het gevaar is dat patiënten hierdoor medicijnen niet goed gebruiken. De GIP moet daarom leesbaar en toepasbaar zijn. Dit bereiken we door Klinkende Taal in te zetten. Klinkende Taal meet het taalniveau en helpt je om dit taalniveau omlaag te krijgen. Een extra druk op de leesbaarheid van de GIP komt door gebruik van medische termen. Met de aan Klinkende Taal gekoppelde vaktermbeheermodule lukt het om de medische termen zoveel mogelijk te vervangen. Dit levert een nog leesbaarder tekst op voor de patiënt, waardoor het medicijngebruik verbetert.

6 Channah Zijlstra heeft een achtergrond als apotheker. In haar functie als apotheker redacteur schrijft Channah geneesmiddelinformatie voor patiënten. Dagelijks zet ze wetenschappelijke informatie over geneesmiddelen om in begrijpelijke taal voor Nederlanders vanaf 12 jaar. Nathalie de Sutter, CrossLang Professioneel terminologiebeheer in bedrijven CrossLang is een onafhankelijk Gents bedrijf dat gespecialiseerd is in het integreren van automatische vertaaloplossingen. Het verzamelen en beheren van terminologie neemt daarbij een belangrijke plaats in. Crosslang richt zich op de professionele (ver)taalwereld, maar is ook actief in wetenschappelijke projecten op Europees niveau. Nathalie is onder meer betrokken bij het TEXSIS project (Terminology Extraction for Semantic Interoperability and Standardisation) waarvan komende week de uitkomsten gepresenteerd worden aan de universiteit van Gent. Nathalie kan u alles vertellen over realistisch terminologiebeheer, geïntegreerd in een professionele vertaalomgeving. Nathalie De Sutter behaalde een Master in Oosterse Talen en Culturen en een Master na Master in Meertalige Bedrijfscommunicatie. Ze startte haar carrière als computerlinguïst bij Lernout & Hauspie en bouwde sindsdien ruime ervaring op in diverse taal en spraaktechnologieën zoals text to speech, machinevertaling en workflowapplicaties. Momenteel is Nathalie actief als business consultant bij CrossLang, een onafhankelijk Gents bedrijf dat zich door de jaren heen specialiseerde in het integreren van automatische vertaaloplossingen.

7 : BLOK 2 TERMINOLOGIE, TREFWOORDEN EN ALLEDAAGSE TAAL Hans Bennis, Meertens Instituut Het Korterlands Het Korterlands bestaat uit variëteiten van het Nederlands waarin de taal korter wordt gesproken of geschreven dan in het Standaardnederlands. In deze lezing zal ik mij richten op het geschreven Nederlands waarin Korterlands in veel vormen voorkomt. We kennen het uit de krant koppen als Nederland: Griekenland uit de EU of advertenties zoals aantr.m.zkt.bl.vr. uit handschriften al vanaf de middeleeuwen en uit allerlei min of meer gebruikelijke registers is het NL, NED, of NLD? of hoe werkt de apostrof in A'dam? Ook nieuwe media als sms en twitter laten veel verkortingen zien. In deze lezing zal ik vooral ingaan op de grammaticale processen die gebruikt worden bij de productie van Korterlands. Hans Bennis is directeur van het Meertens Instituut en hoogleraar Taalvariatie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij bereidt een boek voor over het Korterlands. Tanneke Schoonheim, Instituut voor Nederlandse Lexicologie Nederland wordt steeds slimmer, vaktaal in het algemeen Nederlands Algemene woordenboeken van het Nederlands beschrijven in principe de algemene woordenschat van het Nederlands. Voor de zogenoemde vakwoordenschat, die specifiek is voor een bepaald vakgebied en daarbinnen ook redelijk exclusief gebruikt wordt, zijn er andere woordenboeken, namelijk vakwoordenboeken. Hoewel over het algemeen redelijk goed is uit te maken wat tot de algemene woordenschat behoort en wat tot de vakwoordenschat gerekend moet worden, zit daartussenin een grijs gebied met woorden die in beweging zijn, en dan met name met woorden die zich van de vakwoordenschat in de richting van de algemene woordenschat bewegen. Een van de terreinen waarop dit goed zichtbaar is, is het vakgebied van de geneeskunde. Waar vroeger in het dagelijks taalgebruik gesproken werd over aderverkalking, hersenvliesontsteking en suikerziekte, vinden we hiervoor tegenwoordig meer en meer (ook) de termen arteriosclerose, meningitis en diabetes. Deze van oorsprong medische termen lijken zich een plaats te hebben verworven in de algemene woordenschat, en dat geldt ook voor een flink aantal van hun collega s: wordt Nederland inderdaad, zoals de reclame van de LOI (Leidse Onderwijsinstellingen) suggereert, steeds slimmer? Als woorden van de vaktaalwoordenschat in de algemene woordenschat terechtkomen, komen ze binnen de reikwijdte van de algemene woordenboeken. Mijn bijdrage gaat over de manier waarop deze woordenboeken hiermee omgaan.

8 Tanneke Schoonheim werkt op het Instituut voor Nederlandse Lexicologie. Zij is hoofd van de afdeling Descriptie & Productie en hoofdredacteur van het Algemeen Nederlands Woordenboek. Folkert Zijlstra, NATO Terminology Office NATO Terminology Programme Waarom standaardiseert de NAVO haar terminologie? Hoe doet zij dit? Dit zijn enkele vragen die zullen worden beantwoord door Folkert Zijlstra van het NAVO agentschap voor normalisatie, NATO Standardization Agency, in Brussel. De heer Zijlstra zal beschrijven hoe de NAVO de ISO normen voor terminologie toepast en hoe de normalisatie van terminologie is ingekaderd in het besluitvormingsproces. Na zijn studies Engelse Taal en Letterkunde en International Relations, begon Folkert Zijlstra in 1989 als Vertaler Engels bij de vertaaldienst van het ministerie van Defensie in Den Haag en werd twee jaar later hoofd van deze dienst. In deze hoedanigheid maakte hij deel uit van de Nederlandse delegatie bij de terminologie vergaderingen van de NAVO. In 2005 stapte de heer Zijlstra over naar de NAVO, waar hij nu de dagelijkse leiding heeft over het NATO Terminology Office, dat toeziet op een correcte uitvoering van het NATO Terminology Programme en dit programma ondersteunt. Anne Dykstra, Fryske Akademy Het Taalweb: Nederlands Friese schrijfhulp voor vaktermen In de loop der jaren is er een zekere norm voor het geschreven Fries ontstaan. Die norm is niet officieel en vaak nogal los, zelfs in de woordenboeken van het Fries. Om de taalnorm te versterken wordt er voor het eerst in de geschiedenis van het Fries gewerkt aan een tegenhanger van het Groene boekje: de Standertwurdlist Frysk. De Standertwurdlist is de basis voor het online Taalweb dat bij de Fryske Akademy ontwikkeld wordt. Het Taalweb bestaat uit een bijzondere spellingcontrole, een automatische vertaler Nederlands Fries en vice versa, en een woordenboekportaal. Eén van de onderliggende doelen van het taalweb is om het schrijven van ambtelijk Fries te bevorderen. In de lezing zal worden gedemonstreerd hoe de verschillende onderdelen van het Taalweb worden ingezet om dat doel te bereiken. Anne Dykstra (1949) is sinds 1983 lexicograaf bij de Fryske Akademy in Leeuwarden. Hij heeft gewerkt aan het wetenschappelijke Woordenboek der Friese taal (zie gtb.inl.nl) en hij heeft in 2000 het Frysk Ingelsk wurdboek gepubliceerd. In 2011 is hij gepromoveerd op het Friese lexicografische werk van Joost Halbertsma ( ). In 1985 stond hij mede aan de wieg van de Taaldatabank Frysk.

9 : BLOK 3 TERMINOLOGIE, VELDONDERZOEK EN VERTALEN Hennie van der Vliet, Steunpunt Nederlandstalige Terminologie Waarheen, waarvoor? De veldenquête van NL TERM Volgens haar statuten wil de vereniging NL TERM de belangen behartigen van Nederlandstaligen inzake de terminologie. Het is niet eenvoudig zo n ruime doelgroep te bereiken In de praktijk beperkt de vereniging zich tot wie zich professioneel met vaktaal bezighoudt. Dat is een flinke inperking, maar de doelgroep is nog steeds uiterst divers. Een medisch informaticus heeft heel andere wensen en verlangens dan een vertaler, een wetenschapjournalist of een vuurtorenwachter die in maritiem Engels communiceert. Het is moeilijk om zoveel mensen met zulke diverse belangen te bereiken, het is ook moeilijk erachter te komen waar nu precies die belangen liggen die NL TERM wil behartigen. Dat was voor NL TERM treden om nu eens niet zelf te gaan invullen, maar om de doelgroep rechtstreeks te bevragen. Hennie van der Vliet, één van de drie enquêteurs, zal vertellen hoe NL TERM dat aanpakt en wat de voorlopige resultaten zijn. Naar verwachting zal hij ook de zaal aan de tand voelen. Hennie van der vliet is universitair docent aan de Vrije Universiteit, bij de studierichting Taal en Communicatie. Hij houdt zich vooral bezig met het computationele lexicon en met terminologie. Sinds 2007 coördineert hij het Steunpunt Nederlandstalige Terminologie, dat door de Nederlandse Taalunie is ingesteld. U vindt het Steunpunt op Bert Keurentjes, Radboud in'to Languages Universitaire vertaaldiensten en hogeronderwijsterminologie Het merendeel van de Nederlandse en Vlaamse universiteiten heeft een talencentrum, dat zich vaak met name richt op het verzorgen van taalcursussen. Een aantal universitaire talencentra heeft daarnaast een vertaal en redactiedienst. De omvang, opzet en doelgroep van deze dienst is bij elk talencentrum weer anders. Dit geldt ook voor de omgang met hogeronderwijsterminologie. Dankzij verscheidene initiatieven begint hier nu verandering in te komen. Op nationaal niveau is er de themagroep Vertalen van de NUT (Vereniging Nederlandse Universitaire Talencentra). Deze themagroep heeft afgelopen jaren veel bijgedragen aan de uitwisseling van kennis, expertise en ervaringen tussen universitaire vertaaldiensten. De uitwisseling van hogeronderwijsterminologie gebeurt vooral via de Higher Education Terms Wiki.

10 Daarnaast is er een European Translation Focus Group in het leven geroepen. Op korte termijn is het belangrijkste doel van deze groep om een partnerschap op vertaal en terminologiegebied aan te gaan met EU project TUNING Educational Structures in Europe. Bert Keurentjes coördineert de vertaal en redactiedienst van universitaire talencentra Radboud in to Languages (Nijmegen) en Language Services (Wageningen). Daarnaast is hij voorzitter van de NUTthemagroep Vertalen en lid van de European Translation Focus Group. Serge Verlinde, KU Leuven Instituut voor levende talen (ILT) De Interactive Language Toolbox, óók voor terminologen Wat je eigenlijk nodig hebt, in plaats van een woordenboek, is een schrijf of spreekhulp. (H. van der Vliet) Een bijdrage leveren op een terminologiedag zonder over terminologie te spreken, lijkt paradoxaal. Terminologie in gebruik staat echter niet los van de 'algemene' taal en bij de redactie van een 'technische' tekst, rechtstreeks in L1 of als resultaat van een L1 L2 vertaling, speelt die 'algemene' taal hoe dan ook een belangrijke rol. Het raadplegen van diverse lexicografische bronnen, meer en meer via het internet, is bij dit proces dan ook onvermijdelijk. Door het overaanbod dreigt men echter te vervallen in de 'Paradox of choice Why more is less', naar de titel van een boek van de Amerikaanse psycholoog Barry Schwartz (2004). De Interactive Language Toolbox wil daarom een gebruiksvriendelijke schrijfhulp aanbieden voor (voorlopig) het Engels, het Frans en het Nederlands, bestaande uit een 'predictive writing aid' en een 'corrective writing aid' (Ziyuan 2012). De toepassing is in eerste instantie bedoeld voor studenten in opleiding, maar telt zeker ook tal van interessante functies voor meer gevorderde gebruikers. Serge Verlinde is docent français sur objectifs spécifiques en directeur van het Instituut voor levende talen van de KU Leuven. Als lexicograaf is hij co auteur van leerwoordenboeken voor het Frans (o.a. de Dictionnaire d apprentissage du français des affaires). In zijn huidig onderzoek probeert hij een brug te slaan tussen lexicografie, corpuslinguïstiek, natural language processing en computer assisted language learning.

STUDIES EN BEROEPEN. Wat moet je doen?

STUDIES EN BEROEPEN. Wat moet je doen? STUDIES EN BEROEPEN Welke opleiding moet je doen om dokter te worden? Wat doet een ingenieur? Waar werkt een secretaresse? Welk beroep wil jij doen? Wat moet jij studeren? Wat moet je doen? 1. Verbind

Nadere informatie

Waarheen, waarvoor? de veldenquête van NL-TERM

Waarheen, waarvoor? de veldenquête van NL-TERM Waarheen, waarvoor? de veldenquête van NL-TERM Albert Oosterhof Cornelia Wermuth Hennie van der Vliet Opzet van de presentatie - Probleem: NL-TERM en de achterban - Plan van aanpak: een veldenquête - Resultaten

Nadere informatie

Master in het vertalen

Master in het vertalen BRUSSEL t Master in het vertalen Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum.

11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum. Academisch Schrijven in het curriculum Dr N. Saab, ICLON, Dr Ph. Dol, Academisch Talencentrum, Dr. J.A. Mol, Faculteit der Archeologie Opzet van deze bijeenkomst Interactief: 1. Wij geven enkele voorbeelden

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

Als eerste bedankt voor het aanschaffen van deze PDF waarin ik je handige tips en trucs zal geven over het schrijven van een handleiding.

Als eerste bedankt voor het aanschaffen van deze PDF waarin ik je handige tips en trucs zal geven over het schrijven van een handleiding. Bedankt! Als eerste bedankt voor het aanschaffen van deze PDF waarin ik je handige tips en trucs zal geven over het schrijven van een handleiding. Graag zou ik je willen vragen mij een email te sturen

Nadere informatie

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen HOTNeV Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen Dr. Julia Harvey Universitaire Vertaal- en Correctiedienst Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen Probleem? Welk probleem? Probleem? Welk

Nadere informatie

Klare taal de deur uit!

Klare taal de deur uit! Handleiding bij de Klare taal Word-plugin voor de Gemeente `s-hertogenbosch (plugin voor Word 2010) GridLine B.V. Pagina 1 De Klare taal Word-plugin... 3 Snel starten met Klare taal... 4 Uitgebreide beschrijving

Nadere informatie

Zoeken binnen Pleio Moderne zoektechnologie in een sociale omgeving

Zoeken binnen Pleio Moderne zoektechnologie in een sociale omgeving Zoeken binnen Pleio Moderne zoektechnologie in een sociale omgeving Next2Know, maart 2014 Inhoud Zoeken op Pleio... 1 De pijlers van Pleio... 1 Information Retrieval als sociale activiteit... 1 Geavanceerd

Nadere informatie

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren BRUSSEL t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

Wat maakt WizeNote uniek?

Wat maakt WizeNote uniek? wizenote Wat maakt WizeNote uniek? Het belang van begrijpelijk schrijven Online informatie is vaak veel te moeilijk. Op basis van veel onderzoek is onze schatting dat 80% van de zakelijke teksten geschreven

Nadere informatie

Vervolg op het STEVIN Programma

Vervolg op het STEVIN Programma Vervolg op het STEVIN Programma Onderzoek en Ontwikkeling Internationaal Europa Focus op Multilingual en Cross-lingual Information Processing Meer development dan Research Kan verschuiven in de komende

Nadere informatie

Meertalige communicatie Tolken Vertalen. Toegepaste taalkunde op masterniveau

Meertalige communicatie Tolken Vertalen. Toegepaste taalkunde op masterniveau Meertalige communicatie Tolken Vertalen Antwerpen Brussel Toegepaste taalkunde op masterniveau Rijke talencombinaties o Nederlands o + Engels, Frans of Duits o + Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans,

Nadere informatie

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Amber Van Geit Opleiding:

Nadere informatie

DOORSTUDEREN NA HET HBO

DOORSTUDEREN NA HET HBO DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2018-2019 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen

Nadere informatie

Nr. 6, februari 2010

Nr. 6, februari 2010 Nr. 6, februari 2010 Update van de AAT-Ned In de vorige nieuwsbrief werd het aangekondigd en nu is het zover: de Nederlandstalige AAT is geactualiseerd! Er zijn ruim 2300 nieuwe termen vertaald en toegevoegd

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20358 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20358 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20358 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Witsenburg, Tijn Title: Hybrid similarities : a method to insert relational information

Nadere informatie

DOORSTUDEREN NA HET HBO

DOORSTUDEREN NA HET HBO DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2015-2016 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen

Nadere informatie

Stappenplan zoeken en verwerken van informatie

Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Oriëntatie op het onderwerp Wat is het onderwerp? Welke zoektermen? Welke bronnen? Zoeken naar informatie Welke informatiebron gebruik je? Hoe zoek je digitale

Nadere informatie

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen 3 Voorwoord Goed onderwijs is een belangrijke voorwaarde voor jonge mensen om uiteindelijk een betekenisvolle en passende plek in de maatschappij te krijgen. Voor studenten met een autismespectrumstoornis

Nadere informatie

(VIDEO) Review ZEEF Wat is ZEEF en wat kan je hiermee?

(VIDEO) Review ZEEF Wat is ZEEF en wat kan je hiermee? Inhoud Inleiding Voor Wie is ZEEF? Wat kan ik op ZEEF vinden? Hoe werkt ZEEF voor een bezoeker? Hoe werkt ZEEF voor een expert? Voordelen ZEEF Nadelen ZEEF Conclusie ZEEF Eigen ervaringen met ZEEF Bronnen

Nadere informatie

Klare taal de deur uit!

Klare taal de deur uit! voor de Gemeente s-hertogenbosch GridLine B.V. Pagina 1 De Klare taal Word Plugin... 3 Snel starten met Klare taal... 4 Uitgebreide beschrijving Klare taal functies... 5 Tekst beoordelen... 5 Taalniveaurapport...

Nadere informatie

20/11/2015 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE

20/11/2015 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? Stieve Van der Bruggen 1 INHOUD SESSIE 1) Google 2) Wikipedia 3) Waarom de bibliotheek? 4) Efficiënt opzoeken via LIMO 5) Enkele nuttige databanken 6) Enkele oefeningen +

Nadere informatie

Zoeken naar goede bronnen. Nathalie van den Eerenbeemt informatiespecialist Fontys OSO

Zoeken naar goede bronnen. Nathalie van den Eerenbeemt informatiespecialist Fontys OSO Zoeken naar goede bronnen Nathalie van den Eerenbeemt informatiespecialist Fontys OSO Kennismaken Dienstverlening docenten en studenten Test informatievaardigheden Korte rondgang digitale mediatheek Fontys

Nadere informatie

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen

HOTNeV. Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen HOTNeV Hoger OnderwijsTerminologie in Nederland en Vlaanderen Dr. Julia Harvey Universitaire Vertaal- en Correctiedienst Talencentrum Rijksuniversiteit Groningen Probleem? Welk probleem? Probleem? Welk

Nadere informatie

Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2012

Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2012 Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2012 Ambassadeur Heldere Taal 2012 Inleiding Veel ambtenaren zetten zich in om de communicatie van en binnen de overheid te verhelderen. Vaak vechten ze tegen veel

Nadere informatie

Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL?

Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL? Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL? n Bachelor in de agro- en biotechnologie 2 Beste PXL-student, Als (bijna) kersverse professionele bachelor zoek je misschien een geschikte overgang naar

Nadere informatie

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline.

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline. BUSINESS CASE Exact Online MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING De 5 tips van Marc Vosse www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY DE 5 TIPS VAN MARC VOSSE Voor

Nadere informatie

Trek meer bezoekers naar je shop

Trek meer bezoekers naar je shop Trek meer bezoekers naar je shop Je weet nu hoeveel bestellingen je maandelijks nodig hebt om genoeg te verdienen om je ideale leven te leiden (zie dag 1 van deze challenge). Als je de opdracht van gisteren

Nadere informatie

Studeren na het HBO. stand van zaken 2014-2015. Informatie van het Avans Studentendecanaat

Studeren na het HBO. stand van zaken 2014-2015. Informatie van het Avans Studentendecanaat Studeren na het HBO stand van zaken 2014-2015 Informatie van het Avans Studentendecanaat 1 Studeren na het HBO: onderwerpen 1. Wat moet je weten over het collegegeld als je kiest voor een nieuwe bachelor

Nadere informatie

Studeren na het HBO. stand van zaken 2013-2014. Informatie van het Avans Studentendecanaat

Studeren na het HBO. stand van zaken 2013-2014. Informatie van het Avans Studentendecanaat Studeren na het HBO stand van zaken 2013-2014 Informatie van het Avans Studentendecanaat 1 Studeren na het HBO: onderwerpen 1. Wat moet je weten over het collegegeld als je kiest voor een nieuwe bachelor

Nadere informatie

DOORSTUDEREN NA HET HBO

DOORSTUDEREN NA HET HBO DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2017-2018 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen

Nadere informatie

Stappenplan zoeken en verwerken van informatie

Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Stappenplan zoeken en verwerken van informatie Oriëntatie op het onderwerp Wat is het onderwerp Welke zoektermen Welke bronnen Zoeken naar informatie Welke informatiebronnen Kiezen en beoordelen van informatie

Nadere informatie

De rol van de multinationale taaldienstenonderneming in dekwaliteitsproductie.

De rol van de multinationale taaldienstenonderneming in dekwaliteitsproductie. Lezing voor de studenten vertaling van HONIM www.honim.be Brussel 6 May 2002 De rol van de multinationale taaldienstenonderneming in dekwaliteitsproductie. De herlokalisatie van de productie van talen:

Nadere informatie

Brussel Beter Bekijken

Brussel Beter Bekijken Brussel Beter Bekijken www.briobrussel.be de mythes voorbij Surf naar www.briobrussel.be Graag stel ik u het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO) voor. BRIO is een consortium

Nadere informatie

Onderzoek Leesbaarheid Polisvoorwaarden Reisverzekeringen. juni 2017

Onderzoek Leesbaarheid Polisvoorwaarden Reisverzekeringen. juni 2017 Onderzoek Leesbaarheid Polisvoorwaarden Reisverzekeringen juni 2017 Opstellers: Loo van Eck Klinkende Taal Independer Pascalstraat 28 Tolstraat 127 Snelliuslaan 10 6716 AZ EDE 1074 VJ AMSTERDAM 1222 TE

Nadere informatie

Master in de journalistiek

Master in de journalistiek BRUSSEL t Master in de journalistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook

Nadere informatie

Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2013

Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2013 Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2013 Ambassadeur Heldere Taal 2013 Inleiding Veel ambtenaren zetten zich in om de communicatie van en binnen de overheid te verhelderen. Vaak vechten ze tegen veel

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie ANTWERPEN t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook

Nadere informatie

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw LinkedIn Simpel: Je Profiel EBoekje voor starters Annet van Betuw 11 juni 2015 Over dit boekje Dit Eboekje is de weergave van het webinar LinkedIn Simpel: Je Profiel van 11 juni 2015 en gebaseerd op eerdere

Nadere informatie

Studeren in Nederland

Studeren in Nederland Studeren in Nederland Annekee de Jager Kaj Temme Nederlandse Ambassade Brussel Leuven, 27 oktober 2015 Inhoud 1. Nederland 2. Waarom studeren in Nederland? 3. Onderwijs in Nederland 4. Nederlandse studentensteden

Nadere informatie

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas WikiKids Atlas Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas 1. Inhoudsopgave. 1. Inhoudsopgave. p. 43 2. Inleiding. p. 44 3. Uitleg en kerndoelen WikiKids Atlas. p. 46 3.1. Inleiding. p. 46 3.2. Uitleg WikiKids.

Nadere informatie

Spreekvaardigheidstraining met behulp van Automatische Spraak-Herkenning (ASH)

Spreekvaardigheidstraining met behulp van Automatische Spraak-Herkenning (ASH) Spreekvaardigheidstraining met behulp van Automatische Spraak-Herkenning (ASH) Helmer Strik Afdeling Taalwetenschap Centre for Language and Speech Technology (CLST) Radboud Universiteit Nijmegen Overview

Nadere informatie

17/02/2017 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE

17/02/2017 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? Stieve Van der Bruggen 2016-2017 1 INHOUD SESSIE 1) Google 2) Wikipedia 3) Waarom de bibliotheek? 4) Efficiënt opzoeken via LIMO 5) Enkele nuttige databanken 6) Nuttige plaatsen

Nadere informatie

talencentrum Het Talencentrum helpt u verder

talencentrum Het Talencentrum helpt u verder Het Talencentrum helpt u verder 1 Het Talencentrum Succesvol communiceren begint met taal. Of u nu naar een congres in Atlanta gaat, een vergadering hebt in Beijing, op stage gaat in Rio de Janeiro of

Nadere informatie

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn. Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp

Nadere informatie

10 tips voor begrijpelijke AWBZ-formulieren

10 tips voor begrijpelijke AWBZ-formulieren 0 tips voor begrijpelijke AWBZ-formulieren Dit is een uitgave van: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Directie Postbus 0011 00 ea Den Haag www.rijksoverheid.nl Maand 0 B-0000 0 tips

Nadere informatie

Websites aanpassen. Voor iedereen.

Websites aanpassen. Voor iedereen. Websites aanpassen. Voor iedereen. Teksten aanpassen en afbeeldingen toevoegen. Links naar andere pagina s of documenten. Pagina s toevoegen, kopiëren en verplaatsen. Ondersteuning voor meerdere talen.

Nadere informatie

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw LinkedIn Simpel: Je Profiel EBoekje voor starters Annet van Betuw 25 september en 8 oktober 2014 Over dit boekje Dit Eboekje is de weergave van de webinars LinkedIn Simpel: Je Profiel van24 september en

Nadere informatie

Master in de bedrijfscommunicatie. Faculteit Letteren Faculteit Sociale Wetenschappen

Master in de bedrijfscommunicatie. Faculteit Letteren Faculteit Sociale Wetenschappen Master in de bedrijfscommunicatie Faculteit Letteren Faculteit Sociale Wetenschappen Heldere communicatie is voor bedrijven en organisaties van groot belang: het verhoogt niet alleen hun efficiëntie, maar

Nadere informatie

Meer winst uit WordPress. (en online marketing)

Meer winst uit WordPress. (en online marketing) Meer winst uit WordPress (en online marketing) Introductie Martijn Duker 26 jaar Online marketing Pronamic Waarom WordPress? 1. Eenvoudig in beheer 2. Open source community 3. Talloze uitbreidingsmogelijkheden

Nadere informatie

BRUSSEL t. Master in het vertalen Faculteit Letteren Campus Brussel

BRUSSEL t. Master in het vertalen Faculteit Letteren Campus Brussel BRUSSEL t Master in het vertalen Faculteit Letteren Campus Brussel Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen aan 16 verschillende

Nadere informatie

Monitoraat op Maat Academisch Nederlands 1

Monitoraat op Maat Academisch Nederlands 1 Monitoraat op Maat Academisch Nederlands 1 E-MAILS SCHRIJVEN 1. Algemeen De basisregel luidt: Houd het bericht kort en bondig. Wees echter ook niet té bondig: je ontvanger moet voldoende informatie hebben

Nadere informatie

Uw vertaling van begin tot eind

Uw vertaling van begin tot eind Uw vertaling van begin tot eind Bij Concorde Group hebben we kwaliteit en flexibiliteit vanzelfsprekend hoog in het vaandel staan. Een vertaling moet precies aan uw wensen voldoen. Want een echt goede

Nadere informatie

Master in de journalistiek

Master in de journalistiek ANTWERPEN t Master in de journalistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Master in de journalistiek De master in de journalistiek vormt kritische journalisten die klaar zijn voor de arbeidsmarkt. De weloverwogen

Nadere informatie

Slimmer zoeken op internet

Slimmer zoeken op internet Slimmer zoeken op internet Alleen voor INTERN gebruik bij Hogeschool Rotterdam Publicatie elders niet toegestaan Een praktische gids voor wie optimaal gebruik wil maken van internet Ewoud Sanders Door

Nadere informatie

www.desocialekaart.be Fiches claimen en beheren als fichebeheerder

www.desocialekaart.be Fiches claimen en beheren als fichebeheerder Fiche claimen www.desocialekaart.be Fiches claimen en beheren als fichebeheerder Ben je nog geen fiche-eigenaar en wil je dit worden? Neem eerst een kijkje in het Dashboard van je profiel bij Mijn fiches

Nadere informatie

Context Informatiestandaarden

Context Informatiestandaarden Context Informatiestandaarden Inleiding Om zorgverleners in staat te stellen om volgens een kwaliteitsstandaard te werken moeten proces, organisatie en ondersteunende middelen daarop aansluiten. Voor ICT-systemen

Nadere informatie

Handleiding voor Zotero versie 2.0

Handleiding voor Zotero versie 2.0 Handleiding voor Zotero versie 2.0 Michiel Wolda De handleiding voor Zetero is geschreven voor de lezers van het boek Deskresearch: Informatie selecteren, beoordelen en verwerken: tweede editie (Van Veen

Nadere informatie

Contentintegratie uit de eerste sessie

Contentintegratie uit de eerste sessie Bijeenkomst Contentintegratie 15 februari 2007 Jaco de Vroed jdevroed@legalintelligence.com Contentintegratie uit de eerste sessie Functionaliteit Gebruiksgemak Personalisatie Mooie user interface Attenderingen

Nadere informatie

Op het einde van de negentiende eeuw werd het Nederlands een van de officiële talen in België. Maar welk Nederlands? Er waren twee kampen.

Op het einde van de negentiende eeuw werd het Nederlands een van de officiële talen in België. Maar welk Nederlands? Er waren twee kampen. 1 Op het einde van de negentiende eeuw werd het Nederlands een van de officiële talen in België. Maar welk Nederlands? Er waren twee kampen. De particularisten pleitten voor een eigen Nederlands pleitten,

Nadere informatie

16/02/2016 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE

16/02/2016 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? Stieve Van der Bruggen 1 INHOUD SESSIE 1) Google 2) Wikipedia 3) Waarom de bibliotheek? 4) Efficiënt opzoeken via LIMO 5) Enkele nuttige databanken 6) Enkele oefeningen +

Nadere informatie

BACHELOR IN DE JOURNALISTIEK VRIJSTELLINGEN ACADEMIEJAAR 2013-2014

BACHELOR IN DE JOURNALISTIEK VRIJSTELLINGEN ACADEMIEJAAR 2013-2014 BACHELOR IN DE JOURNALISTIEK VRIJSTELLINGEN ACADEMIEJAAR 2013-2014 1 Inleiding 2 2 Arteveldehogeschool Gent 3 2.1 Opleiding Communicatiemanagement 2.2 Opleiding Bedrijfsmanagement 3 Universiteit Gent 5

Nadere informatie

http://www.bierblad.nl/2008/03/hyvend_naar_de_kroeg.php

http://www.bierblad.nl/2008/03/hyvend_naar_de_kroeg.php In de marketingspecial van Bierblad kwam het medium nog niet voorbij, maar ook van Hyves wordt driftig gebruik gemaakt als marketinginstrument. Veel kroegen hebben al een eigen hyve compleet met agenda,

Nadere informatie

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw LinkedIn Simpel: Je Profiel EBoekje voor starters Annet van Betuw Februari 2015 Over dit boekje Dit Eboekje is de weergave van de webinars LinkedIn Simpel: Je Profiel van 24 september 2014 en 8 oktober

Nadere informatie

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Life Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? De studie is pittig; zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie direct vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Begrippenlijst Inzicht in de wereld van big data, marketing en analyse

Begrippenlijst Inzicht in de wereld van big data, marketing en analyse Begrippenlijst Inzicht in de wereld van big data, marketing en analyse 4orange, 13 oktober 2015 Hogehilweg 24 1101 CD Amsterdam Zuidoost www.4orange.nl 2 Inhoud Achtergrond & Aanleiding... 3 A... 3 B...

Nadere informatie

Computer of docent in 2020?

Computer of docent in 2020? Computer of docent in 2020? Nathalie Nouwen Serge Verlinde KU Leuven - Instituut voor Levende Talen Beheersing Franse taal gaat steeds verder achteruit 21 aug 2014 Vlaamse jongeren beginnen aan hun universitaire

Nadere informatie

LinkedIn Profiel Checklist

LinkedIn Profiel Checklist LinkedIn Profiel Checklist STAP 1: ALL-STAR Een 100% profiel is volgens LinkedIn niet mogelijk. Er is altijd wel wat te verbeteren. Het niveau wat je kan bereiken is All-Star (of Zeer deskundig in het

Nadere informatie

HET ZOEKEN VAN WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR. Hans Bodlaender

HET ZOEKEN VAN WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR. Hans Bodlaender HET ZOEKEN VAN WETENSCHAPPELIJKE LITERATUUR Hans Bodlaender Deze presentatie 2 Wat voor soort literatuur bestaat er? Hoe wordt die gemaakt? Hoe vind je relevante literatuur? Gebruik bronnen 3 Voordat je

Nadere informatie

Milieuwetenschappen in Leiden

Milieuwetenschappen in Leiden Milieuwetenschappen in Leiden Combineer je opleiding met milieu en duurzaamheid leiden.edu.nl Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Waarom milieu en duurzaamheid? Thema s als gezondheid, armoedebeschrijving,

Nadere informatie

Big data in de publieke sector. Leergang voor ervaren public controllers en professionals.

Big data in de publieke sector. Leergang voor ervaren public controllers en professionals. het Zijlstra Center for Public Control, Governance and Leadership www.hetzijlstracenter.nl Big data in de publieke sector Leergang voor ervaren public controllers en professionals Big data in de publieke

Nadere informatie

DOORSTUDEREN NA HET HBO

DOORSTUDEREN NA HET HBO DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2016-2017 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen

Nadere informatie

Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen

Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen Studienamiddag Informaticawetenschappen in het leerplichtonderwijs Paleis der Academiën, Brussel, 2015-04-29 Bern Martens Lerarenopleiding Sec. Onderwijs

Nadere informatie

Lexicografie en lexicologie

Lexicografie en lexicologie Lexicografie en lexicologie Basisliteratuur: Piet van Sterkenburg (ed.) (2003), A Practical Guide to Lexicography. John Benjamins Publishing Company, Amsterdam/Philadelphia. + aanvullende literatuur op

Nadere informatie

Handleiding voor organisaties

Handleiding voor organisaties Handleiding voor organisaties Inleiding Handleiding voor organisaties Met deze handleiding kunt u als organisatie inzicht krijgen in wat er allemaal mogelijk is binnen soket. Enkele voorbeelden als vestigingen

Nadere informatie

Workshop. Zoeken naar goede Informatievaardigheden. bronnen voor FLOT!? Nathalie van den Eerenbeemt Olaf Schiltmans Jos Knubben

Workshop. Zoeken naar goede Informatievaardigheden. bronnen voor FLOT!? Nathalie van den Eerenbeemt Olaf Schiltmans Jos Knubben Workshop Zoeken naar goede Informatievaardigheden bronnen voor FLOT!? Nathalie van den Eerenbeemt Olaf Schiltmans Jos Knubben 1 Waar vind je de PowerPointpresentatie? 2 http://www.flickr.com/photos/nypl/3109282915/

Nadere informatie

Inhoud. Endnote X7 Handleiding Mediacentrum maart 2015 Page 2

Inhoud. Endnote X7 Handleiding Mediacentrum maart 2015 Page 2 Inhoud Over Endnote... 3 Endnote installeren... 4 Een library aanmaken... 5 Voordat je begint!... 6 Tussenvoegsels in namen... 6 Referenties invoegen in een Worddocument/Cite while you write... 7 Handmatig

Nadere informatie

1. Inleiding Hoe wordt mijn website gemakkelijk gevonden in de verschillende zoekmachines.

1. Inleiding Hoe wordt mijn website gemakkelijk gevonden in de verschillende zoekmachines. Samenvatting In deze whitepaper wordt de vraag beantwoord: Hoe kan ik mijn website beter vindbaar maken in zoekmachines?. Om hier achter te komen wordt eerst achtergrond informatie gegeven over hoe zoekmachines

Nadere informatie

Master in het vertalen

Master in het vertalen ANTWERPEN t Master in het vertalen Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders

Nadere informatie

E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN!

E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! E-BOEK: DE STUDIEKEUZE KOMT ERAAN! Carine Vos Richting-Wijzer Advies Zwolle augustus 2011 Carine Vos Pagina 2 Voorwoord In mijn bedrijf Richting-Wijzer Advies kom ik

Nadere informatie

Verslag van de NOTaS-Netwerkbijeenkomst over Zorginnovatie

Verslag van de NOTaS-Netwerkbijeenkomst over Zorginnovatie Verslag van de NOTaS-Netwerkbijeenkomst over Zorginnovatie bij Achmea, Divisie Zorg & Gezondheid op 19 juni 2015 Door Oele Koornwinder Op 19 juni 2015 organiseerde NOTaS een goed bezochte netwerkbijeenkomst

Nadere informatie

Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel. Lieve Macken LT 3 Hogeschool Gent

Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel. Lieve Macken LT 3 Hogeschool Gent Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel Lieve Macken LT 3 Hogeschool Gent Dutch Parallel Corpus Parallel corpus Teksten + vertaling Gealigneerd op zinsniveau 10 miljoen woorden Nederlands

Nadere informatie

Sourcing & Technologie. Gerard Mulder, Commercieel directeur, mulder@textkernel.nl, 06-26064090

Sourcing & Technologie. Gerard Mulder, Commercieel directeur, mulder@textkernel.nl, 06-26064090 Sourcing & Technologie Gerard Mulder, Commercieel directeur, mulder@textkernel.nl, 06-26064090 Textkernel introductie Agenda Wat is sourcing? Hoe kan Textkernel technologie sourcing ondersteunen? Demo

Nadere informatie

Boekenlijsten studiegebied handelswetenschappen en bedrijfskunde 1ste semester

Boekenlijsten studiegebied handelswetenschappen en bedrijfskunde 1ste semester Opleidingsfase: 1 Afstudeerrichting: Business Administration Management Handels- en Financiële technieken 9789045560236 1 BAM: Business administration (B3I116) Nee Core Grammar for Higher Education 9789001875176

Nadere informatie

Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel. Lieve Macken Hogeschool Gent

Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel. Lieve Macken Hogeschool Gent Dutch Parallel Corpus Multilinguaal & multifunctioneel Lieve Macken Hogeschool Gent Dutch Parallel Corpus Parallel corpus Teksten + vertaling Gealigneerd op zinsniveau 10 miljoen woorden Nederlands Engels

Nadere informatie

Handleiding Coördinator

Handleiding Coördinator Handleiding Coördinator 03-12-2009 Versie 1.1 http://www.scriptiedossier.nl/doc/scriptiedossier-handleiding-coordinator.pdf 1. Inleiding... 1 2. Inloggen... 1 3. Duur van de sessie... 2 4. opties submenu...

Nadere informatie

Collectievormingsprofiel Journalistiek en Nieuwe Media (CVP) Actuele relatie met O&O. Aankoop en -methodiek

Collectievormingsprofiel Journalistiek en Nieuwe Media (CVP) Actuele relatie met O&O. Aankoop en -methodiek Collectievormingsprofiel Journalistiek en Nieuwe Media (CVP) Actuele relatie met O&O De Universiteit van Leiden biedt de mogelijkheid voor bachelor studenten om andere studie te combineren met een PraktijkStudie.

Nadere informatie

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 3 ... Google: zoeken op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 3 ... Google: zoeken op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Les 3... Google: zoeken op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht Waarom?

Nadere informatie

Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2015

Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2015 Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2015 Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal - april 2015 Ambassadeur Heldere Taal 2015 Inleiding Veel ambtenaren zetten zich in om de communicatie van en binnen de overheid

Nadere informatie

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? - Geplaatst in VISUS 4-2017 - EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? Om de verschillen tussen de kennis uit het laatste wetenschappelijk bewijs en de klinische praktijk kleiner te maken is de afgelopen

Nadere informatie

Geleerde lessen van zes pilotprojecten Eindrapport Regie in de Cloud -project werkpakket 3

Geleerde lessen van zes pilotprojecten Eindrapport Regie in de Cloud -project werkpakket 3 Ervaringen en aanbevelingen op het gebied van datamanagement Geleerde lessen van zes pilotprojecten Eindrapport Regie in de Cloud -project werkpakket 3 Introductie Onderzoekers in zes pilotprojecten hebben

Nadere informatie

Loo van Eck. schrijf heldere teksten. Loo van Eck Klinkende Taal zorgt ervoor dat uw lezers u begrijpen!

Loo van Eck. schrijf heldere teksten. Loo van Eck Klinkende Taal zorgt ervoor dat uw lezers u begrijpen! NIEUWSBRIEF Loo van Eck Loo van Eck Klinkende Taal zorgt ervoor dat uw lezers u begrijpen! Voor veel mensen zijn teksten met ingewikkelde woorden, lange zinnen of complexe alinea s moeilijk te begrijpen.

Nadere informatie

Wat SEO voor uw onderneming kan betekenen

Wat SEO voor uw onderneming kan betekenen Wat SEO voor uw onderneming kan betekenen Whitepaper Alles wat u moet weten over SEO Pagina overzicht Als ondernemer wilt u een goede website. Een website die voor uw doelgroep makkelijk vindbaar is en

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating Naam opleiding: Technische Natuurkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Docnet handleiding 1

Docnet handleiding 1 Docnet handleiding 1 Inleiding... page 3 Homepagina.. page 4 Profiel...........page 5 Docbox..........page 6 Ontdek........page 7 Vraag en antwoord..... page 8 Contactgegevens........page 10 2 Ontdek Docnet

Nadere informatie

Training Social Media optimaal gebruiken

Training Social Media optimaal gebruiken Training Social Media optimaal gebruiken Wat levert deze training voor u op? U heeft de zaak al aardig voor elkaar en als ondernemer bent u op zoek naar een manier om meer omzet te genereren. Door social

Nadere informatie

Handleiding SEO controle & Publiceren blog-artikelen Wageningen UR blog. Oktober 2015

Handleiding SEO controle & Publiceren blog-artikelen Wageningen UR blog. Oktober 2015 Handleiding SEO controle & Publiceren blog-artikelen Wageningen UR blog. Oktober 2015 Voorwoord SEO of Search Engine Optimizing is een belangrijk onderdeel van het schrijven van een blog artikel. In deze

Nadere informatie

Brochure brain trainingen. Speed Reading Haal meer uit uw geheugen

Brochure brain trainingen. Speed Reading Haal meer uit uw geheugen 1 Brochure brain trainingen Speed Reading Haal meer uit uw geheugen 2 Inhoudsopgave Over MTcompany...... 3 Training 1: Speed Reading... 3 Training 2: Haal meer uit uw geheugen... 4 Begeleiding na de training...

Nadere informatie

Interactief lesgeven / presenteren met Shakespeak

Interactief lesgeven / presenteren met Shakespeak Interactief lesgeven / presenteren met Shakespeak Disclaimer: Ik ben niet verbonden aan Shakespeak of het bedrijf dat Shakespeak produceert. Deze handleiding is geschreven op basis van mijn eigen ervaringen

Nadere informatie