Schoolgids Schooljaar

Transcriptie

1 School voor speciaal onderwijs Schoolgids Schooljaar Leo Kannercollege VSO Leiden Leo Kannercollege VSO Cesar Franckstraat JM Leiden Tel

2 Inhoud Voorwoord De Leo Kanner Onderwijsgroep Wie zijn wij? Welke leerlingen bezoeken onze schoollocaties? Pedagogisch klimaat Missie en visie Ten aanzien van de cognitieve ontwikkeling Ten aanzien van de emotionele ontwikkeling Ten aanzien van de sociale ontwikkeling Werkwijze Organisatie, overleg en verantwoording binnen de LKO Raad van Toezicht en College van Bestuur Locatiedirectie en commissie van begeleiding Medezeggenschapsraad Klankbordgroep Jaarverslag Kwaliteitsbeleid Kwaliteitsthema s Kwaliteitsevaluatie Inspectie van het Onderwijs Toelaatbaarheidsverklaring en toelating Toelaatbaarheidsverklaring Tijdig opgeven van nieuwe leerlingen Zorgplicht Verhuizing Geschillencommissie ingeval van niet-toelating van leerlingen Zorgen of onvrede Schema klachtenprocedure Onderwijs op het Leo Kannercollege Structuur van het Leo Kannercollege Indeling van de lesdag Indeling van leerwegen en groepen Brugklas vmbo-tl, havo, vwo Vmbo-theoretische leerweg (vmbo-tl) 3e en 4e leerjaar Havo/vwo 3e leerjaar Havo 4e en 5e leerjaar Vwo 4e, 5e en 6e leerjaar Leergebiedoverstijgende kerndoelen Toetsen, proefexamens, diploma Toetsweken Methodeonafhankelijke toetsen en de referentieniveaus taal/rekenen Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 1

3 2.3.3 Rapporten en overgang Staatsexamen Slaag- en zakregelingen Uitstroom Vervolgonderwijs Monitoren uitstroom Uitstroomgegevens Verklaringen voor de wijzigingen in profiel en leerroute Opbrengsten Leerlingvolgsysteem Ontwikkelingsperspectief Leerlingkaart en groepsplan Leerlingbesprekingen Leerlingdossiers Dyslexie en dyscalculie De organisatie van het Leo Kannercollege Dagelijkse leiding en interne begeleiding Locatiedirecteur Bouwcoördinatoren Onderwijskundig begeleiders Coach Orthopedagogen en schoolmaatschappelijk werk Decaan/stagebegeleider Het locatiemanagementteam Overleg, verantwoording en toezicht Samenwerking met ouders Informatie-avonden en rapportdagen Schoolwebsite, intranet en SOM Today Activiteiten door ouders Vrijwillige ouderbijdrage Sponsoring Centrum voor Jeugd en Gezin Aan- en afwezigheid Afwezigheid melden Onderschrijding van de onderwijstijd Ongeoorloofd verzuim Aanvraag verlof bij uitzonderingen Veilig schoolklimaat Bedrijfshulpverlening Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Pestprotocol Nabijheid en preventie Escalatie Time-out, schorsing, verwijdering Geschillencommissie Praktische zaken Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 2

4 3.7.1 Wijzigen van persoonlijke gegevens Schooltijden en onderwijsuren Schoolvakanties, studiedagen en lesuitval Eten en drinken op school Ziekte, medicijnverstrekking en medisch handelen Kleding Gymnastiek Boekenpakket Mobiele telefoons en computergebruik Ongewenste artikelen Schoolterrein verlaten Leerlingenvervoer en zelfstandig reizen Excursies, schoolkamp en activiteitenweek Verzekeringen en schade Contactgegevens Raad van Toezicht en College van Bestuur Raad van Toezicht College van Bestuur Algemeen Medewerkers Leo Kannercollege Medezeggenschapsraad (MR) en klankbordgroep Medezeggenschapsraad Klankbordgroep Leo Kannercollege Praktische namen en adressen Algemeen sponsorbeleid Locaties en diensten Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 3

5 Voorwoord Beste lezer, Dit is de schoolgids van het Leo Kannercollege Leiden. Het Leo Kannercollege is één van de locaties van de Prof. dr. Leo Kanner Onderwijsgroep (LKO). De LKO verzorgt onderwijs aan meer dan 900 leerlingen met speciale onderwijsbehoeften, in de leeftijd van vier jaar tot en met twintig jaar. De leerlingen krijgen les op één van de vijf locaties in de provincie Zuid- Holland Noord of bij de lesplaatsen die zijn verbonden aan het kinderpsychiatrisch centrum Curium-LUMC. Het pedagogisch klimaat op onze scholen is erop gericht dat de leerlingen zich, ondanks hun speciale onderwijsbehoeften, zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen. Een goede samenwerking tussen leerling, school en ouders/verzorgers is essentieel voor het welslagen van deze ontwikkeling. Elke zomer maken we een nieuwe schoolgids voor het jaar daarop. Mocht de gids vragen oproepen of onjuistheden bevatten, dan kunt u dit laten weten via administratie@leokanner.nl. De locaties van de Leo Kanner Onderwijsgroep publiceren hun schoolgids jaarlijks op internet. Als u prijs stelt op een papieren versie, dan kunt u deze afhalen op de vestiging waar uw kind of pupil onderwijs volgt. Op onze website vindt u per locatie steeds de meest recente informatie. College van Bestuur Leo Kanner Onderwijsgroep Joost Eijkhout (a.i.) Sander Verheul Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 4

6 1 De Leo Kanner Onderwijsgroep 1.1 Wie zijn wij? De Prof. dr. Leo Kanner Onderwijsgroep biedt op verschillende locaties in de regio Leiden en Zoetermeer speciaal onderwijs aan leerlingen van vier tot twintig jaar. Onze leerlingen hebben allemaal ernstige gedragsstoornissen en/of psychiatrische problematiek. Vòòr de invoering van passend onderwijs vielen onze schoollocaties onder het cluster IV-onderwijs. 1.2 Welke leerlingen bezoeken onze schoollocaties? De Prof. dr. Leo Kanner Onderwijsgroep kent verschillende locaties en doelgroepen. De locaties Leo Kannerschool (SO Oegstgeest), Leo Kannerschool (VSO Oegstgeest) en Leo Kannercollege (VSO Leiden) bieden onderwijs aan leerlingen met een diagnose binnen het autismespectrum. Op de locatie De Parachute (SO Zoetermeer) is de leerlingpopulatie breder. Leerlingen met internaliserende en externaliserende problematiek volgen hier gezamenlijk onderwijs. Dit geldt ook voor de lesplaatsen van de LKO die zijn verbonden aan het kinderpsychiatrisch centrum Curium-LUMC. Op de locatie PC Hooftcollege (VSO Leiderdorp) hebben de leerlingen een diagnose die overwegend gepaard gaat met externaliserend gedrag. Deze schoolgids betreft alleen het Leo Kannercollege VSO Leiden. 1.3 Pedagogisch klimaat Voor leerlingen met autisme is het belangrijk dat wij als school duidelijkheid bieden en overzicht geven in een wereld die door hen als chaotisch en verwarrend wordt ervaren. Door samenhang aan te brengen kunnen de leerlingen hun leef- en schoolwereld beter overzien en begrijpen. De schoolomgeving is zo ingericht en geordend dat leerlingen voorspelbaarheid ervaren. Hierdoor voelen ze zich veiliger. Het pedagogisch klimaat is gericht op de specifieke behoeften van onze leerlingen. Het schoolteam biedt een sociaalemotioneel schoolklimaat waarin veiligheid, structuur en acceptatie kernwoorden zijn. Hoewel alle leerlingen op het Leo Kannercollege een diagnose binnen het autismespectrum hebben, is ieder kind anders. Er wordt rekening gehouden met deze verschillen en er is aandacht voor de behoefte en denkwijze van iedere leerling afzonderlijk. 1.4 Missie en visie De Leo Kanner Onderwijsgroep wil bereiken dat leerlingen later in de maatschappij zo goed mogelijk kunnen functioneren. Daarom wordt er veel aandacht besteed aan hun mogelijkheden. Leerlingen worden gestimuleerd en uitgedaagd om zich niet alleen cognitief te ontwikkelen. De ontwikkeling op het gebied van levensvaardigheden vinden wij net zo belangrijk. Bij deze vaardigheden stimuleren wij de leerlingen bij hun zelfredzaamheid, praktische en sociale vaardigheden en hun emotionele ontwikkeling. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 5

7 De Prof. Dr. Leo Kanner Onderwijsgroep heeft als missie het bieden van onderwijs aan onze leerlingen zodat zij zich zowel cognitief als op sociaal-emotioneel gebied optimaal kunnen ontwikkelen. Dit willen we bereiken door onze locaties zo in te richten dat alle medewerkers in staat zijn deze missie succesvol en met enthousiasme uit te voeren (visie). We vinden het belangrijk om dit alles in een veilige en gestructureerde leefomgeving te doen in goede samenwerking met ouders en hulpverlening Ten aanzien van de cognitieve ontwikkeling Het Leo Kannercollege biedt drie leerwegen aan: vmbo-tl, havo en vwo. Voor veel van onze leerlingen is het vergaren van kennis een houvast. Ze ontlenen hieraan zelfvertrouwen en een gevoel van eigenwaarde. We streven ernaar dat onze leerlingen hun cognitieve capaciteiten zo goed mogelijk kunnen benutten. Gedurende hun schoolcarrière bouwen de leerlingen aan een solide basis van kennis en vaardigheden waar ze na hun schooltijd profijt van hebben. Het lukt niet alle leerlingen om uiteindelijk examen te doen op het niveau van het basisschooladvies of op een niveau dat aansluit bij de resultaten van een afgelegde intelligentietest. Soms vraagt de puberteit veel energie, ander keren komen leerlingen in aanraking met voor hen nieuwe aspecten van hun autisme waar ze nog geen raad mee weten of die hen hinderen bij het leren. Naarmate leerlingen verder komen in hun schoolloopbaan neemt de informatiedichtheid toe, worden de taken complexer en de werkdruk hoger. Ook de balans tussen thuis en school kan veranderen. Hoe een leerling hiermee zal omgaan, is in de brugklas bijna niet te voorspellen. Wel proberen we tijdens dit proces naast de leerlingen te staan om hen hierbij zo goed mogelijk te begeleiden Ten aanzien van de emotionele ontwikkeling We willen dat leerlingen zich op school veilig voelen, zelfvertrouwen krijgen en zich gewaardeerd voelen. We gaan uit van wat leerlingen al kunnen en wat er goed gaat. We geven leerlingen op deze punten veel bevestiging om zo de ontwikkeling van een positief zelfbeeld te stimuleren. Door situaties te oefenen en na te spreken wordt gewerkt aan herkenning van emoties bij zichzelf en anderen. We vinden het belangrijk dat leerlingen tijdens hun schoolperiode besef krijgen van de aard van hun handicap en dat ze leren hiermee zo goed mogelijk om te gaan Ten aanzien van de sociale ontwikkeling Een school biedt een goede proeftuin voor het ontwikkelen van sociale vaardigheden. Gedurende de hele dag doen zich situaties voor waarin leerlingen samen zijn, samen delen en samen conflicten proberen op te lossen. In de klas begeleiden de leerkrachten hen hierbij door hun gedrag te benoemen, te bespreken en waar nodig bij te sturen. We proberen leerlingen respect voor anderen bij te brengen. Oefeningen om dit laatste tot stand te brengen zijn het klassikaal of individueel teruggrijpen op incidenten waar sociale en emotionele vaardigheden tekort zijn geschoten. Zo worden leerlingen ook gestimuleerd om hun emoties te verwoorden en naar elkaar te luisteren. Waar hun inlevingsvermogen Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 6

8 tekortschiet, wordt gewerkt met gedragsregels, die frequent herhaald worden. Deze regels worden gevisualiseerd en duidelijk zichtbaar opgehangen en besproken. De sociale ontwikkeling vinden we erg belangrijk. De mate van sociale competentie die een leerling heeft kunnen verwerven, zal later doorslaggevend zijn voor zijn zelfstandig functioneren in de maatschappij. Zelfredzaamheid speelt hierbij een grote rol. Op school wordt aandacht besteed aan de zelfverzorging op gebied van kleding en hygiëne. De leerkrachten trainen met de leerlingen ook de verzorging van de eigen spullen, het invullen van de agenda en zelfstandig werken. Toegewerkt wordt naar zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, flexibiliteit en weerbaarheid. Binnen het team zullen we soms afwegingen moeten maken waar op een bepaald moment de prioriteit moet liggen. Het kan voorkomen dat de sociaal-emotionele ontwikkeling voorrang krijgt boven de cognitieve ontwikkeling. 1.5 Werkwijze Uitgangspunt van de Leo Kanner Onderwijsgroep is dat het onderwijsaanbod zoveel mogelijk aansluit op de onderwijsbehoeftes van de leerlingen. Er wordt gedifferentieerd gewerkt vanuit de mogelijkheden en beperkingen van de leerlingen op het gebied van de didactische ontwikkeling en het sociaal-emotioneel functioneren. Een belangrijk onderwerp is de onmacht die veel leerlingen ervaren bij het adequaat functioneren. Leerlingen willen vaak wel graag, maar het lukt hen soms zo moeilijk. De groepsindeling wordt gemaakt op basis van het verwachte eindniveau in combinatie met het sociaal-emotioneel functioneren van de leerling en de werkhouding. De belastbaarheid van leerlingen speelt hierbij een zeer grote rol. In de klas wordt getracht om die voorwaarden te scheppen die leerlingen nodig hebben om tot leren komen. We bieden structuur door een vast dagritme te hanteren en er zijn duidelijke, onderling afgestemde afspraken rond het gebruik van het schoolbord, agenda en huiswerk. We werken in een voorspelbare omgeving. De leerstof is zo overzichtelijk mogelijk geordend. De opdrachten zijn eenduidig gesteld. Veel leerlingen krijgen tijdens de les ook individuele instructie. Leerlingen worden herinnerd aan wat er wanneer van hen verwacht wordt. Dit biedt hen veel houvast. De basis van onze werkwijze ligt in onderling respect voor elkaar. Dit werkt in alles door, van het gedrag en taalgebruik van de medewerkers tot het bevorderen van onderling respect bij leerlingen. De school kenmerkt zich door de zorg voor een ordelijke en functionele leeromgeving die stimulerend en overzichtelijk is voor de leerlingen. 1.6 Organisatie, overleg en verantwoording binnen de LKO Raad van Toezicht en College van Bestuur De Leo Kanner Onderwijsgroep is een stichting. Het bestuur van de stichting wordt gevormd door de twee leden van het College van Bestuur. Zij zetten de beleidskaders uit voor de vijf schoollocaties en de lesplaatsen bij Curium. Net als elke onderwijsstichting heeft de Leo Kanner Onderwijsgroep ook een toezichthoudend orgaan: de Raad van Toezicht. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 7

9 1.6.2 Locatiedirectie en commissie van begeleiding Elke locatie heeft een locatiedirecteur. Die heeft de leiding en verantwoordelijkheid over de dagelijkse organisatie binnen de locatie. Elke locatie kent hiernaast bouwcoördinatoren. Zij zijn goed op de hoogte van wat er speelt in een leerjaar of niveaucluster en kunnen het functioneren van een leerling in dat perspectief plaatsen. Verder heeft elke locatie onderwijskundig begeleiders. Zij adviseren de leerkrachten over didactische en onderwijskundige zaken. Elke locatie kent een Commissie van Begeleiding. Soms zijn er vanuit school zorgen over de voortgang van een leerling die om een bredere kijk vragen. In dat geval wordt de ontwikkeling van een leerling besproken in de Commissie van Begeleiding. Dit is een multidisciplinair team waarvan in elk geval de orthopedagogen, de maatschappelijk werker, de schoolarts van de Jeugdgezondheidszorg en de locatiedirecteur deel uit maken Medezeggenschapsraad De medezeggenschapsraad (MR) behartigt de belangen van personeel, ouders en leerlingen van de Leo Kanner Onderwijsgroep. De MR controleert daartoe de belangrijke beleidsvoornemens van het bestuur: personeelsbeleid, onderwijskundig beleid en financieel beleid. De vergadering van de MR is in principe openbaar. In de MR zitten vertegenwoordigers van het personeel en ouders van leerlingen. Het College van Bestuur heeft geen stemrecht, maar bij de vergaderingen is altijd één van de bestuursleden aanwezig voor advies Klankbordgroep Elke locatie van de LKO heeft een klankbordgroep (KBG). De klankbordgroep is sparringpartner voor de locatiedirecteur met betrekking tot de gang van zaken op de locatie. Hierbij kunt u denken aan wijzigingen in het curriculum en de besteding van de vrijwillige ouderbijdrage. In de klankbordgroep bestaat uit een aantal ouders en locatiemedewerkers. De locatiedirecteur is aanwezig als toehoorder. De contactgegevens van de KBG en de MR staan achter in deze gids Jaarverslag Het College van Bestuur stelt elk jaar een jaarverslag op. Voor het opvragen van het bestuurs-jaarverslag kunt u contact opnemen met het secretariaat van de school: secretariaat@leokanner.nl. Het Leo Kannercollege maakt voor de locatie een eigen jaarverslag. Dit wordt gepubliceerd op de schoolwebsite. 1.7 Kwaliteitsbeleid Het kwaliteitsbeleid van de Leo Kanner Onderwijsgroep richt zich op het beschrijven, bewaken en planmatig verbeteren van de onderwijskwaliteit. Het kwaliteitsbeleid strekt zich uit over de terreinen: onderwijs personeel financiën beheer. De onderwijskwaliteit heeft haar basis in het primaire proces: het onderwijs in de relatie tussen leerkracht en leerling. De aandacht voor het (ortho-)pedagogische en (ortho-) Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 8

10 didactische handelen van de medewerkers en vooral het leren van de leerlingen vormen hierbij de kern. Centraal bij het kwaliteitsbeleid staan binnen de LKO deze twee vragen: doen we de goede dingen en doen we die dingen goed? Deze twee vragen zijn nader uitgewerkt in een zevental stappen: 1. Wat doen we (niet) goed? 2. Wat beloven we? 3. Doen we wat we beloven? 4. Vinden wij en anderen dat we goed doen wat we beloven? 5. Hoe houden we de kwaliteit vast? 6. Hoe verbeteren we die aspecten die (nog niet) lopen? 7. Is de verbetering geïmplementeerd? Kwaliteit mag geen toeval zijn: systematisch werken aan kwaliteit is noodzakelijk. Dat betekent het juiste beleid formuleren, de juiste werkzaamheden verrichten en op de juiste manier evalueren of de doelen bereikt zijn. Kwaliteitsbeleid is permanente, systematische en cyclische aandacht voor het bepalen, bewaken en verbeteren van de kwaliteit. De locatie leert voortdurend van de fouten en leert tegelijkertijd de goede dingen nog beter te doen. In het kwaliteitsbeleid van de Leo Kanner Onderwijsgroep staat stap 2 als volgt omschreven: De mate waarin de locatie in staat is om elke leerling optimaal te ondersteunen in het ontwikkelen van zijn/haar talenten, zodat hij/zij goed toegerust naar het vervolgonderwijs gaat dan wel werk vindt. Voor het beoordelen van de kwaliteit van een locatie zijn in de eerste plaats de resultaten van belang die met het onderwijs worden bereikt. Op die manier wordt duidelijk of de school erin is geslaagd de doelstelling van het onderwijs te bereiken Kwaliteitsthema s Deze kwaliteitsthema s staan binnen de LKO centraal: De leerling behaalt het opleidingsniveau dat mag worden verwacht op grond van zijn talenten en mogelijkheden (het ontwikkelingsperspectief), rekening houdend met zijn beperkingen. Het leerstofaanbod bereidt leerlingen voor op het vervolgonderwijs, de arbeidsmarkt of dagbesteding. De sfeer op de locatie is veilig en ondersteunend voor de leerlingen. Het (ortho-)didactisch handelen ondersteunt het leren van de leerlingen. De leerling krijgt voldoende tijd om zich de leerinhouden eigen te maken. De leerling heeft een actieve en zelfstandige rol binnen de onderwijsactiviteiten. De locatie heeft passende begeleiding van leerlingen. De locatie beschikt over een cyclisch systeem van leerlingenzorg: plannen controleren uitvoeren evalueren plannen et cetera. De locatie zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs Kwaliteitsevaluatie De resultaten van de leerlingen op toetsen en testen worden gezien als een belangrijke indicatie voor de kwaliteit van het geboden onderwijs. Maar natuurlijk kan de kwaliteit van het onderwijs niet alleen worden afgeleid uit de behaalde leerresultaten. De omstandigheden waaronder dat onderwijs heeft plaatsgevonden kunnen zo wezenlijk Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 9

11 verschillen, dat het niet juist is een uitspraak te doen over de kwaliteit, wanneer die uitsluitend is gebaseerd op de leerresultaten. Wij volgen onze schoolverlaters nog twee jaar. Hoe het oud-leerlingen vergaat op hun vervolgopleiding is voor school een belangrijke indicatie voor de onderwijskwaliteit. Verder evalueren alle locaties van de Leo Kanner Onderwijsgroep zichzelf om het jaar via de ZEKmethodiek (ZelfEvaluatieKader). Hierbij worden leerlingen, ouders en personeelsleden gevraagd naar hun mening ten aanzien van de kwaliteitsthema s. We spreken van zelfevaluatie als de LKO het initiatief tot de evaluatie neemt èn ook onderwerp van analyse is. Elke locatie besluit onder leiding van de locatiedirecteur zelf welke acties zij gaat ondernemen ter verbetering van de kwaliteit van het onderwijs Inspectie van het Onderwijs De inspectie is belast met het toezicht op het onderwijs. Zij houdt toezicht op naleving van de wettelijke voorschriften en bevordert de ontwikkeling van het onderwijs in overleg met de schooldirectie of directeur. Wanneer u hierover vragen of klachten heeft, kunt u contact opnemen met de Inspectie van het Onderwijs. De Inspectie is bereikbaar via via de website rijksoverheid.nl of telefoonnummer Klachten kunt u melden via info@owinsp.nl. 1.8 Toelaatbaarheidsverklaring en toelating Met de komst van de wet passend onderwijs maakt elke school deel uit van een regionaal samenwerkingsverband. De Leo Kanner Onderwijsgroep (LKO) heeft als school voor speciaal onderwijs geografisch gezien leerlingen uit een grote regio en is daarom deelnemer in meer samenwerkingsverbanden. Achterin de schoolgids ( 4.4) vindt u een overzicht van de samenwerkingsverbanden voor voortgezet onderwijs waarbij de LKO is aangesloten. Het schoolondersteuningsprofiel van het Leo Kannercollege is te vinden op de websites van de samenwerkingsverbanden en op de schoolwebsite Toelaatbaarheidsverklaring Wanneer de deskundigen binnen een samenwerkingsverband ervan overtuigd zijn dat een leerling beter op zijn plek is in het speciaal onderwijs, dan vraagt de school waar de leerling staat ingeschreven een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) aan bij het samenwerkingsverband. Dat is altijd een samenwerkingsverband in de regio waar de leerling woont. Op de website swv.passendonderwijs.nl is bij het tabblad Voortgezet onderwijs te vinden welke woonplaats valt onder welk samenwerkingsverband. Uiteraard zal de school de aanvraag voor een TLV doen in overleg met de ouders. De TLV geeft toegang tot het speciaal onderwijs en is landelijk geldig. Tot 1 augustus 2014 ging de toeleiding naar speciaal onderwijs via landelijk gestelde criteria. Deze landelijk criteria zijn daarna losgelaten. Elk samenwerkingsverband bepaalt nu zelf hoe en welke leerlingen zij wil toeleiden naar het speciaal onderwijs. Elk samenwerkingsverband heeft in het ondersteuningsplan beschreven hoe zij komt tot het afgeven van een TLV. Er is ook beschreven welke formulieren scholen moeten aanleveren bij de aanvraag van een TLV. Op de websites van de samenwerkingsverbanden kunnen ouders deze informatie nalezen. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 10

12 Scholen voor speciaal onderwijs beslissen zelf welke leerlingen worden toegelaten. Wel geldt dat scholen een leerling pas mogen inschrijven als de bijbehorende TLV is afgegeven. Er kunnen redenen zijn waarom een school voor speciaal onderwijs een leerling niet toelaat. Het kan zijn dat zij niet de juiste onderwijsondersteuning kunnen bieden voor die leerling of dat de school vol zit. In de meeste gevallen zal een leerling die zich aanmeldt bij de Leo Kanner Onderwijsgroep (LKO) een TLV hebben. Voor leerlingen die de overstap maken van het (speciaal) basisonderwijs naar het voortgezet speciaal onderwijs (VSO), vragen wij als ontvangende VSO-school een TLV aan bij het samenwerkingsverband voor voortgezet onderwijs in de regio waarin de leerling woont. Als een samenwerkingsverband geen TLV afgeeft terwijl ouders dit wel wensen, dan kunnen ouders hiertegen bezwaar maken. Op de website van het samenwerkingsverband waar de TLV is aangevraagd, staat beschreven welke route dan kan worden bewandeld Tijdig opgeven van nieuwe leerlingen Onze SO-locaties en VSO-locaties hebben elk hun eigen toelatingsprocedure. Hoe die procedures precies werken, staat per locatie op onze website onder het tabblad Voor nieuwe leerlingen. In sommige schooljaren hebben we helaas meer aanmeldingen dan we plekken hebben. In de regel geldt dat hoe eerder een nieuwe leerling bij ons bekend is, hoe groter de kans is dat er een plek is Zorgplicht Met de invoering van de wet passend onderwijs is ook het begrip zorgplicht geïntroduceerd. Als de school van aanmelding en een leerling uit het (speciaal) basisonderwijs geen match zijn, dan zoekt de school van aanmelding samen met ouders en het samenwerkingsverband naar een passende plek. Mocht er geen match zijn tussen de school van aanmelding en een nieuwe leerling uit het voortgezet (speciaal) onderwijs, dan zoekt de school van herkomst samen met ouders verder naar een passende plek. In de folder Geen kind tussen wal en schip is te lezen welke vier stappen ouders kunnen zetten om een passende plek voor hun kind te organiseren. De zorgplicht leidt er niet toe dat een aanmelding automatisch wordt omgezet in een onderwijsplek. Een school kan bijvoorbeeld vol zitten. Verder geldt specifiek voor diplomagericht onderwijs dat er bij een leerling daadwerkelijk zicht moet zijn op het halen van een diploma. Voor leerlingen die bij meerdere scholen zijn aangemeld, bepaalt het samenwerkingsverband welke school de zorgplicht heeft Verhuizing Als door een verhuizing tijdens het schooljaar de afstand naar de oude school te groot is geworden, kunnen ouders hun kind aanmelden bij een school naar keuze dichterbij huis. Deze school bekijkt of ze het kind gedurende het schooljaar al een passende plek kan bieden. Lukt dat niet, dan bekijkt de school samen met ouders en het samenwerkingsverband welke andere school beter matcht met de leerling. Tot het moment dat de leerling kan worden ingeschreven op een nieuwe school, blijft de leerling ingeschreven op zijn of haar oude school. Het is raadzaam om ver voor de verhuizing op zoek te gaan naar een nieuwe school. Dit vergroot de kans op een soepele overstap. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 11

13 1.8.5 Geschillencommissie ingeval van niet-toelating van leerlingen Vanaf 1 augustus 2014 is de Geschillencommissie passend onderwijs (GPO) actief voor het PO, (V)SO en VO gezamenlijk. Deze commissie richt zich op drie onderwerpen, namelijk toelating van leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, verwijdering van leerlingen en het ontwikkelingsperspectief. Als ouders het niet eens zijn met een beslissing van school op het gebied van één van deze drie onderwerpen, dan kunnen zij het GPO verzoeken om het geschil te behandelen. Het GPO komt binnen tien weken met een advies. Dit advies bevat een oordeel van de commissie over de vraag of het verzoek van ouders gegrond is. Het advies is niet bindend. Het schoolbestuur laat na bestudering van het advies weten aan ouders of en zo ja, welke vervolgacties school zal ondernemen. Voordat ouders naar de Geschillencommissie gaan, kunnen zij als tussenstap een onderwijsconsulent inschakelen. Onderwijsconsultenten bieden kosteloos advies en ondersteuning. De onderwijsconsulten zijn bereikbaar via en op Zorgen of onvrede Als leerlingen of ouders zorgen of onvrede hebben over de gang van zaken op school, dan is de groepsleerkracht het eerste aanspreekpunt. Als de zorgen gaan over andere zaken, dan is de coördinator van het leerjaar waarin de leerling zit, de aangewezen persoon voor overleg. Mochten ondanks deze gesprekken de zorgen of de onvrede blijven bestaan, dan staat in de klachtenprocedure van de Leo Kanner Onderwijsgroep welke andere mogelijkheden er openstaan. De klachtenprocedure staat op onze website en is te benaderen via deze link. De Leo Kanner Onderwijsgroep is aangesloten bij de landelijke klachtencommissie van de VBS (Vereniging Bijzondere Scholen). Leerlingen, ouders of schoolpersoneel die te maken hebben met ongewenste gedragingen zoals seksuele intimidatie of discriminatie, kunnen het beste contact opnemen met de vertrouwenspersonen van de Leo Kanner Onderwijsgroep. De contactgegevens van de vertrouwenspersoon zijn achterin de schoolgids opgenomen. Klachtmeldingen over seksuele intimidatie, seksueel misbruik, ernstig psychisch of fysiek geweld kunt u ook doorgeven aan het Meldpunt vertrouwensinspecteurs via Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 12

14 1.9.1 Schema klachtenprocedure Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 13

15 2 Onderwijs op het Leo Kannercollege Adres: César Franckstraat 5, 2324 JM Leiden Tel Structuur van het Leo Kannercollege In de onderbouw kent iedere groep maximaal 13 leerlingen, in de bovenbouw maximaal 16. Elke klas heeft een vast lokaal. In de onderbouw heeft elke klas een vaste groepsleerkracht. De groepsleerkracht is de mentor van de klas en geeft ook het merendeel van de vakken. De resterende vakken worden gegeven door taakleerkrachten. In klas 1 en 2 zijn er twee of drie taakleerkrachten per klas. In leerjaar 3 breiden we dat uit naar vier taakleerkrachten per klas. In de bovenbouw (na het derde leerjaar) heeft elke klas een mentor. De leerlingen krijgen les van vakleerkrachten, die zo mogelijk meerdere vakken geven. De leerlingen hebben dus meer verschillende leerkrachten dan in de onderbouw, maar nog steeds minder dan in het regulier onderwijs. De theorievakken worden allemaal in het vaste klaslokaal gegeven. Voor de praktijkvakken of een practicumles gaan de leerlingen naar het hiervoor bestemde lokaal. In de bovenbouw worden klassen voor de examenvakken soms gesplitst. De ene helft van de klas blijft dan in het stam lokaal, de andere helft gaat naar een wissel lokaal. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 14

16 Het Leo Kannercollege volgt zoveel mogelijk het onderwijsprogramma dat ook voor het regulier voortgezet onderwijs geldt. Wij werken met dezelfde lesmethodes en hetzelfde toetsmateriaal als in het regulier onderwijs. Uitzondering hierop is dat wij, behalve Engels, geen moderne vreemde talen aanbieden. De ervaring heeft ons geleerd dat deze vakken vooral voor onze jongste leerlingen vaak een te grote belasting te zijn Indeling van de lesdag Op het Leo Kannercollege wordt zoveel mogelijk gewerkt met blokuren. Door in blokken van 90 minuten te werken, in plaats van in lessen van 45 minuten, hoeven de leerlingen minder vaak hun spullen op te ruimen en te pakken. Dit geeft meer rust tijdens de les. Het blokuursysteem maakt het ook mogelijk om voor klas 1 en 2 het aantal theorievakken te beperken tot maximaal vier per dag. Dit houdt dus ook in dat deze leerlingen voor slechts vier vakken per dag huiswerk kunnen hebben. Hierdoor is het voor de leerlingen gemakkelijker om overzicht te houden. Om 8.45 uur start de eerste les. Deze duurt tot uur. Hierna volgen een kwartier begeleid lezen voor de lijst (LvL) en een kwartier pauze. Het volgende lesblok is van tot uur. Hierna volgen een kwartier maatschappelijke oriëntatie (MatOr) en een kwartier pauze. Het derde lesblok is van tot uur. De laatste les is van tot uur. In klas 1 en 2 is dit laatste lesuur van elke dag gereserveerd voor het werkuur. In deze tijd werken leerlingen aan hun schoolwerk en doen ze extra opdrachten. Thuis hebben de meeste leerlingen vooral leerwerk. Op woensdag is de lesdag kort: dan gaat de school uit om uur. In de hogere leerjaren (klas 3 en de bovenbouw) hebben de leerlingen vaak meer dan vier vakken op één dag. Deze leerlingen volgen ook meer schoolvakken en zullen daarom minder vaak een werkuur hebben. Bovendien is er in de bovenbouw twee keer in de week een mentoruur. De praktijkvakken koken, handvaardigheid en gymnastiek vinden ook binnen deze lestijden plaats. Deze vakken worden door praktijkleerkrachten gegeven. Koken en handvaardigheid worden alleen de eerste drie leerjaren gegeven. De leerlingen doen dit één blokuur per week. Gymnastiek krijgen de leerlingen tot en met hun examenjaar. 2.2 Indeling van leerwegen en groepen In schooljaar kent het Leo Kannercollege vierentwintig groepen. Er zijn 5 eerste klassen, 5 tweede klassen, 4 derde klassen, 6 vierde klassen, 3 vijfde klassen en 1 zesde klas. De brede brugklas duurt twee jaar. In deze jaren volgen de leerlingen een traject in vmbotl/havo of havo/vwo. Ze hebben echter nog alle mogelijkheid om naar een ander niveau te stromen. Na het tweede jaar komt er een splitsing tussen vmbo-tl en havo/vwo. Na het derde jaar gaan ook havo en vwo uit elkaar. Door een zo laat mogelijke splitsing geven we leerlingen de grootste kans op een passende leerroute. Het onderwijs verandert er niet door, alleen het keuzemoment wordt iets later gesteld. Het is onze ervaring dat dit goed aansluit bij de problematiek van de leerlingen. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 15

17 Aan het eind van hun schoolcarrière sluiten leerlingen de gevolgde vakken af met een staatsexamen. De leerlingen krijgen per vak een certificaat. Wanneer een leerling volgens de norm van het staatsexamen voldoende certificaten in bezit heeft, wordt dit automatisch omgezet in een volwaardig diploma. In schooljaar 2015/16 ziet de groepsopbouw er als volgt uit: Leo Kannercollege A 1B 1C 1D 1E 2A 2B 2C 2D 2E 3T 3HVa 3HVb 3HVc 4Ta 4Tb 4Tc 4Ha 4Hb 4V 5Ha 5Hb 5V 6V Brugklas vmbo-tl, havo, vwo In het eerste jaar zitten leerlingen van verschillende niveaus bij elkaar. Bij het indelen van de klassen houden we rekening met de informatie van de basisschool, het leerlingdossier en de informatie uit de intakegesprekken. In 2015/2016 starten we met drie TH-klassen (=vmbo-tl/havo) en twee HV-klassen (= havo/vwo). Als de belastbaarheid, werkhouding en het cijferbeeld daar aanleiding toe geven kunnen leerlingen na de eerste klas doorstromen naar een ander niveau. Het vakkenpakket ziet er voor schooljaar 2015/2016 als volgt uit: VAKKEN brugklas 1 Nederlands Engels Biologie Wiskunde en rekenen Geschiedenis Aardrijkskunde METHODE Nieuw Nederlands New Interface Biologie voor jou Getal en Ruimte Feniks De Geo De overige vakken zijn: LGO (les in leergebied overstijgende vaardigheden), gymnastiek, tekenen, handvaardigheid en koken. Aan het eind van de eerste klas kijken we per leerling welk niveau het beste past bij zijn of haar belastbaarheid, werkhouding en cijferbeeld. De klassenindeling voor het tweede leerjaar zijn om die reden vaak weer anders dan in klas 1. Het vakkenpakket voor brugklas 2 ziet er voor schooljaar 2015/2016 als volgt uit: VAKKEN brugklas 2 Nederlands Engels Wiskunde en rekenen Geschiedenis Aardrijkskunde Economie NASK METHODE Nieuw Nederlands New Interface Getal en ruimte Feniks De Geo Economisch bekeken (T) Lesbrieven LWEO (HV) Overal NaSK Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 16

18 De overige vakken zijn: LGO (les in leergebied overstijgende vaardigheden), gymnastiek, handvaardigheid en koken Vmbo-theoretische leerweg (vmbo-tl) 3e en 4e leerjaar De theoretische leerweg van het vmbo is bestemd voor leerlingen met een gemiddelde tot ruim gemiddelde intelligentie zonder belangrijke leerachterstanden. Leerlingen worden in principe opgeleid voor het volledige diploma (zeven vakken). In uitzonderlijke gevallen doen leerlingen slechts in enkele vakken examen en behalen hiervoor deelcertificaten. Het vmbo wordt afgerond middels een staatsexamen (zie 2.3.4). Het vakkenpakket ziet er voor schooljaar 2015/2016 als volgt uit: VAKKEN vmbo-tl Nederlands Engels Biologie Wiskunde Economie Geschiedenis NaSk Maatschappijleer Rekenen METHODE Nieuw Nederlands / Route 2F New Interface Biologie voor jou Getal en ruimte Economisch bekeken Memo Natuurkunde Overal Thema s maatschappijleer Getal en ruimte De leerlingen maken in het vierde jaar een keuze tussen de vakken geschiedenis en NaSk. De overige vakken zijn: LGO (les in leergebied overstijgende vaardigheden), handvaardigheid en koken (in leerjaar 3) en gymnastiek (in leerjaar 3 en 4) Vanaf het derde jaar bereiden de leerlingen zich voor op het kiezen van een sector en een vervolgopleiding. In het vierde jaar kiezen leerlingen definitief een sector. Ze kiezen uit vier sectoren: Landbouw Zorg en welzijn Economie Techniek Stage Leerlingen van het examenjaar van het vmbo-tl doen een beroepsgerichte stage. Zij lopen vier dagen mee in een bedrijf met als doel om hen kennis te laten maken met een werkomgeving. In het vervolgonderwijs of in een arbeidstoeleidingstraject zullen zij te maken krijgen met stages. De middelbare school-stage maakt tevens deel uit van het examenonderdeel Oriëntatie op leren en werken. De stage wordt in de klas voorbereid aan de hand van de methode Traject. Tijdens de stage wordt de voortgang van de leerlingen bewaakt door de stageleerkracht van het Leo Kannercollege. De stage vindt plaats in periode 3 van het schooljaar Havo/vwo 3e leerjaar Om in aanmerking te komen voor havo/vwo-onderwijs moeten leerlingen beschikken over minimaal hooggemiddelde intellectuele capaciteiten en geen leerachterstand hebben. In de derde klas zitten havo- en vwo-leerlingen nog bij elkaar. Zij volgen dan een breed vakkenpakket. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 17

19 VAKKEN havo/vwo Nederlands Engels Biologie Wiskunde Economie Geschiedenis Natuurkunde Scheikunde Maatschappijleer Rekenen METHODE Nieuw Nederlands New Interface Biologie voor jou Getal en ruimte Praktische Economie Feniks Overal Natuurkunde Chemie Overal Thema s maatschappijleer Getal en ruimte Naast deze vakken krijgen de leerlingen literatuurgeschiedenis ter voorbereiding op de bovenbouw. De leerlingen volgen verder nog LGO (les in leergebied overstijgende vaardigheden), gymnastiek, koken en handvaardigheid. In het derde leerjaar kiezen leerlingen hun profiel voor de bovenbouw (Tweede Fase). Zowel havo als vwo wordt afgesloten middels een staatsexamen (zie 2.3.4) Havo 4e en 5e leerjaar Op het havo kiezen leerlingen uit de volgende profielen: Natuur en Techniek Natuur en Gezondheid Economie en Maatschappij Natuur en Techniek is het meest exacte profiel. Leerlingen die examen doen in dit profiel stromen veelal door naar technische studies. In het profiel Natuur en Gezondheid worden dezelfde vakken aangeboden als bij Natuur en Techniek, maar de leerlingen volgen wiskunde A in plaats van wiskunde B. Leerlingen kunnen met dit profiel doorstromen naar vervolgopleidingen in zorg en welzijn. Voor meer technische studies is wiskunde B vaak verplicht. In het profiel Economie en Maatschappij ligt de nadruk op economische vakken. Leerlingen met dit profiel stromen dan ook vaak door naar vervolgopleidingen in de economische sector. Het profiel Cultuur en Maatschappij bieden wij niet aan. In dit profiel zijn alle moderne vreemde talen verplicht en de ervaring heeft ons geleerd dat daar niet de voorkeur van onze doelgroep ligt. We weten dat een enkele leerling wel voorkeur heeft voor dit profiel, maar door de kleinschaligheid van onze school is het niet mogelijk om deze kleine groep leerlingen te bedienen Vakken havo 4e leerjaar Profiel: Natuur en Techniek Profiel: Natuur en Gezondheid METHODE Nederlands Nederlands Nieuw Nederlands Engels Engels New Interface Literatuurgeschiedenis Literatuurgeschiedenis Eldorado Maatschappijleer Maatschappijleer Thema s maatschappijleer Wiskunde B Wiskunde A / B Getal en ruimte Management en Organisatie Management en Organisatie Activa Biologie Biologie Biologie voor jou Natuurkunde Natuurkunde Overal natuurkunde Scheikunde Scheikunde Chemie overal Rekenen Rekenen Getal en ruimte Profiel: Economie en Maatschappij Nederlands Engels METHODE Nieuw Nederlands New Interface Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 18

20 Literatuurgeschiedenis Maatschappijleer Wiskunde A / B Economie Biologie Management en organisatie Geschiedenis Rekenen Eldorado Thema s maatschappijleer Getal en ruimte Percent Biologie voor jou Activa Geschiedenis Werkplaats Getal en ruimte Vakken havo 5e leerjaar Profiel Natuur en Techniek Profiel Natuur en Gezondheid METHODE Nederlands Nederlands Nieuw Nederlands Engels Engels New Interface Literatuurgeschiedenis Literatuurgeschiedenis Eldorado Maatschappijleer Maatschappijleer Thema s maatschappijleer Wiskunde B Wiskunde A / B Getal en ruimte Management & Organisatie Management & Organisatie Activa Biologie Biologie Biologie voor jou Natuurkunde Natuurkunde Overal Natuurkunde Scheikunde Scheikunde Chemie Overal Profiel Economie en Maatschappij Nederlands Engels Literatuurgeschiedenis Maatschappijleer Wiskunde A / B Economie Biologie Management en organisatie Geschiedenis METHODE Op niveau New Interface Eldorado Thema s maatschappijleer Getal en ruimte Percent Biologie voor jou Activa Geschiedenis Werkplaats Vwo 4e, 5e en 6e leerjaar Op het vwo kiezen leerlingen uit drie profielen: Natuur en Techniek Natuur en Gezondheid Economie en Maatschappij Natuur en Techniek is het meest exacte profiel. Leerlingen die examen doen in dit profiel stromen veelal door naar technische studies, bijvoorbeeld aan de TU Delft. In het profiel Natuur en Gezondheid worden dezelfde vakken aangeboden als bij Natuur en Techniek, maar de leerlingen volgen wiskunde A in plaats van wiskunde B. Leerlingen kunnen met dit profiel doorstromen naar vervolgopleidingen in de zorg, maar ook naar studies als biologie. Voor meer technische studies is wiskunde B vaak verplicht. In het profiel Economie en Maatschappij ligt de nadruk op economische vakken. Leerlingen met dit profiel stromen vaak door naar vervolgopleidingen in de economische sector, bijvoorbeeld aan de Erasmus Universiteit. Het profiel Cultuur en Maatschappij bieden wij niet aan. In dit profiel zijn alle moderne vreemde talen verplicht en de ervaring heeft ons geleerd dat daar niet de voorkeur van onze doelgroep ligt. We weten dat een enkele leerling wel voorkeur heeft voor dit profiel, maar door de kleinschaligheid van onze school is het niet mogelijk om deze kleine groep leerlingen te bedienen. In het vwo is een tweede moderne vreemde taal verplicht. Deze mag echter voor leerlingen met taalverwerkingsstoornissen als dyslexie en autisme vervangen worden door een ander Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 19

21 vak. Ter vervanging van de tweede moderne vreemde taal bieden wij het vak Management en Organisatie aan Vakken vwo 4e leerjaar Profiel: Natuur en Techniek Profiel: Natuur en Gezondheid METHODE Nederlands Nederlands Nieuw Nederlands Engels Engels New Interface Literatuurgeschiedenis Literatuurgeschiedenis Eldorado Maatschappijleer Maatschappijleer Thema s maatschappijleer Wiskunde B Wiskunde A/B Getal en ruimte Management en Organisatie Management en Organisatie Activa Biologie Biologie Biologie voor jou Maatschappijwetenschappen Maatschappijwetenschappen MAW Natuurkunde Natuurkunde Overal natuurkunde Scheikunde Scheikunde Chemie overal Rekenen Rekenen Getal en ruimte Profiel: Economie en Maatschappij Nederlands Engels Literatuurgeschiedenis Maatschappijleer Wiskunde A/B Economie Biologie Maatschappijwetenschappen Geschiedenis Management en Organisatie Rekenen METHODE Nieuw Nederlands New Interface Eldorado Thema s maatschappijleer Getal en ruimte Percent Biologie voor jou MAW Geschiedenis werkplaats Activa Getal en ruimte Vakken vwo 5e leerjaar Profiel: Natuur en Techniek Profiel: Natuur en Gezondheid METHODE Nederlands Nederlands Nieuw Nederlands Engels Engels New Interface Literatuurgeschiedenis Literatuurgeschiedenis Eldorado Wiskunde B Wiskunde A/B Getal en ruimte Management & Organisatie Management & Organisatie Activa Biologie Biologie Biologie voor jou Maatschappijwetenschappen Maatschappijwetenschappen MAW Natuurkunde Natuurkunde Overal Natuurkunde Scheikunde Scheikunde Chemie Overal Profiel: Economie en Maatschappij Nederlands Engels Literatuurgeschiedenis Wiskunde A/B Economie Biologie Maatschappijwetenschappen Geschiedenis Management en organisatie METHODE Nieuw Nederlands New Interface Eldorado Getal en ruimte Percent Biologie voor jou MAW Werkplaats Activa Vakken vwo 6e leerjaar Profiel: Natuur en Techniek Profiel: Natuur en Gezondheid METHODE Nederlands Nederlands Op niveau Engels Engels New Interface Literatuurgeschiedenis Literatuurgeschiedenis Eldorado Wiskunde B Wiskunde A/B Getal en ruimte Economie Economie Percent Biologie Biologie Biologie voor jou Maatschappijwetenschappen Maatschappijwetenschappen MAW Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 20

22 Natuurkunde Natuurkunde Systematische natuurkunde Scheikunde Scheikunde Curie Algemene Natuurwetenschappen Algemene Natuurwetenschappen Scala Profiel: Economie en Maatschappij Nederlands Engels Literatuurgeschiedenis Wiskunde A/B Economie Biologie Maatschappijwetenschappen Geschiedenis Management en organisatie Algemene Natuurwetenschappen METHODE Op niveau New Interface Eldorado Getal en ruimte Percent Biologie voor jou MAW Werkplaats Activa Scala Leergebiedoverstijgende kerndoelen Naast de kerndoelen voor het voortgezet onderwijs werken we met de leerlingen aan de leergebiedoverstijgende kerndoelen VSO. Deze beslaan de volgende gebieden: Leren leren Leren taken uitvoeren Leren functioneren in sociale situaties Ontwikkelen van een persoonlijk toekomstperspectief Leergebiedoverstijgende doelen komen gedurende de hele week, elke dag, op verschillende momenten aan bod. Ze komen terug in het algemeen handelen van leerkrachten en contacten tussen leerkracht en leerling en leerlingen onderling. Gedurende de hele schooldag doen zich situaties voor waarin leerlingen samen zijn. School biedt een leeromgeving aan waarin leerlingen begeleid leren omgaan met elkaar, met conflicten, (sociale) spanning, vrije ruimte etc. Er wordt op school veel aandacht besteed aan sociale vaardigheden, het voor- en nabespreken van situaties en het adequaat leren omgaan met teleurstelling en frustraties. Daarnaast werken we actief aan leergebiedoverstijgende kerndoelen bij de verschillende vakken. Zo wordt bij het vak economie aandacht besteed aan het leren budgetteren en beheren van de eigen financiën, mede met het oog op zelfstandig wonen in de toekomst. Er wordt niet alleen aandacht besteed aan het financiële aspect, maar ook aan andere facetten van het zelfstandig wonen zoals het belang en de betekenis van werk en het indelen van de tijd. Bij het vak maatschappijleer leren de leerlingen over burgerschap in de Nederlandse samenleving en de eigen rol als burger. Zo leren leerlingen bijvoorbeeld hoe verkiezingen werken en hoe ze daar actief en passief aan deel kunnen nemen. In de lessen LGO (leergebiedoverstijgende vaardigheden) werken we op basis van de methodes Qompas Studiekeuze en Sociaal op stap aan de leergebiedoverstijgende doelen. We bouwen bewust in ons onderwijsprogramma activiteiten en momenten in waarin leerlingen vaardigheden kunnen trainen die ze nodig hebben bij hun vervolgopleiding of later in hun werk. Zo gaan de onderbouwklassen jaarlijks op schoolkamp: klas 1 en 2 blijven in Nederland, klas 3 gaat op survivalkamp in de Ardennen. De klassen 5H en 6V zijn de afgelopen jaren naar Londen gegaan op schoolreis en de andere bovenbouwklassen hebben een activiteitenweek. De bovenbouwleerlingen gaan verder op bedrijfsbezoek, doen aan proefstuderen en bezoeken open dagen. De leerlingen van klas 4T lopen in het voorjaar stage. Met de onderbouwleerlingen bezoeken we bijvoorbeeld graag de Space Expo in Noordwijk en de musea Naturalis en Nemo, maar ook schaatsen, een middagje bowlen of een bezoek aan GeoFort zijn terugkerende onderdelen. Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 21

23 Bij al dit soort gelegenheden bieden wij leerlingen oefensituaties om communicatieve en sociale vaardigheden toe te passen, leren om te gaan met verschillende verwachtingen, hulpvragen bij zichzelf te herkennen en deze op een adequate manier te stellen en tevens rekening te houden met verschillende normen en waarden in steeds wisselende situaties. 2.3 Toetsen, proefexamens, diploma Toetsweken Viermaal maal per jaar hebben de leerlingen een toetsweek. Dit is (bijna) altijd de laatste week voor een vakantie, met uitzondering van de zomervakantie. In deze weken ervaren leerlingen vanaf klas 1 wat een toetsweek met zich meebrengt aan werkdruk en spanning. Op deze manier wennen leerlingen al in een vroeg stadium aan het omgaan met toets- en examendruk. In de toetsweek gaan de leerlingen van 8.45 uur tot uur naar school. In die tijd doen zij twee proefwerken en volgen één les óf ze volgen twee lessen en maken één toets. De leerlingen van het examenjaar doen in deze week (en soms de week ervoor) proefexamens ter voorbereiding op het centraal schriftelijk examen. De examenleerlingen hebben een enkele keer twee proefexamens op één dag, omdat dit ook tijdens het eindexamen voor kan komen. De roosters voor de proefwerkweken en proefexamens zijn minimaal een week van tevoren bekend en staan dan op de intranetsite die we voor ouders hebben geopend Methodeonafhankelijke toetsen en de referentieniveaus taal/rekenen Sinds schooljaar worden leerlingen in hun eindexamenjaar ook getoetst op het vak rekenen. Bovendien zijn in dat jaar de eisen voor het vak Nederlands aangescherpt (zie ook 2.3.6). De leerlingen worden sinds dat schooljaar beoordeeld aan de hand van de nieuwe referentieniveaus taal en rekenen. Aan het eind van hun schoolcarrière moeten leerlingen de volgende niveaus behaald hebben: Schooltype Taal Rekenen vmbo-tl 2F 2F havo 3F 3F vwo 4F 3F (wordt mogelijk 4F) Om te bepalen of leerlingen op koers liggen toetsen we de leerlingen niet alleen met de methodetoetsen, maar ook met methodeonafhankelijke toetsen. In klas 1 t/m 3 gebruiken we hiervoor Cito-toetsen. Die nemen we af in de vakken Nederlands, Engels en wiskunde/rekenen. De leerlingen van leerjaar 1 worden tweemaal getoetst: één keer in september (nulmeting) en één keer in april. De andere leerlingen worden in april getoetst. In de bovenbouw gebruiken we voor de vakken Nederlands en rekenen de drempeltoetsen van het computerprogramma Muiswerk als methodeonafhankelijke toets. Alle resultaten worden geanalyseerd door de onderwijskundig begeleiders. Indien een achterstand of voorsprong bij een leerling wordt geconstateerd zullen zij, in overleg met de betreffende leerkracht en bouwcoördinator, een aangepast leerarrangement voor de leerling Schoolgids Leo Kannercollege VSO Leiden 22