PREPRODUCTIE VOOR DE VIDEO-OPNAMES HOE?

Transcriptie

1

2 Zelf een videoverslag maken, is helemaal niet zo moeilijk! Deze handleiding helpt je op weg. Wij doorlopen samen met jou alle belangrijke stappen en geven je enkele handige tips. Meer informatie vind je steeds op de webpagina Actief met Archief stap 1 PREPRODUCTIE VOOR DE VIDEO-OPNAMES HOE BETER JE VOORBEREIDING, HOE BETER JE VIDEO. NEEM VOORAF VOLDOENDE TIJD OM TE BEDENKEN WAT JE PRECIES WIL VERTELLEN EN HOE. WAT? Alles begint bij een goed idee. HOE? Je hebt nu een onderwerp, maar hoe ga je dit inhoudelijk en vormelijk overbrengen aan je publiek? BRAINSTORM OVER VOLGENDE VRAGEN: Welke boodschap of mening wil je delen met je publiek? Wat wil je aantonen? Wat is de hoofdvraag? Wat wil je dat de kijker onthoudt? Een videoverslag is een ideale expressievorm om je mening te delen met anderen. tip DOE INSPIRATIE OP BIJ HET ARCHIEF VOOR ONDERWIJS. OP DIT EDUCATIEF WEBPLATFORM VIND JE EEN SCHAT AAN AUDIOVISUEEL MATERIAAL VAN DE OPENBARE OMROEP, REGIONALE OMROEPEN, ARCHIEVEN EN CULTURELE ERFGOEDINSTELLINGEN. HET AANBOD IS GESELECTEERD DOOR EN VOOR LEERKRACHTEN, KORTOM OP MAAT VAN HET ONDERWIJS. GA OP ONDERZOEK UIT OM MEER TE WETEN TE KOMEN OVER JE THEMA. Organiseer een kringgesprek of neem individuele interviews af. Bepaal wie je wil interviewen en welke vragen je wil stellen. Gebruik het internet, maar check je bronnen! Heb je interessante informatie gevonden? Check dan of die nog ergens door een andere bron bevestigd wordt. 2 BEDENK WELKE VORM VAN VIDEOVERSLAG JE BIJ VOORKEUR HANTEERT OM JOUW ONDERWERP OPTIMAAL TE VERTALEN. Er zijn veel mogelijkheden. Enkele voorbeelden: Je kan een reportage maken met interviews. Ga aan de slag met archiefbeelden en tekst. Of lijkt het jou meer gepast om jouw boodschap enkel via stille beelden en muziek duidelijk te maken? EEN VIDEO VERTELT MET BEELDEN. BEDENK WELKE BEELDEN JOUW VERHAAL KUNNEN ONDERSTEUNEN. 2

3 WAT + HOE = SCRIPT Je hebt nu een hoop los materiaal verzameld. Bij de volgende stap ga je hier structuur in brengen. SCHRIJF STAP VOOR STAP OP HOE JOUW VIDEOVERSLAG ERUIT ZAL ZIEN. Wie of wat ga je laten zien? In welke volgorde? Gebruik hiervoor een script met kolommen voor je beeld en geluid. Een leeg sjabloon vind je achterin deze handleiding en op de projectpagina Actief met Archief van Het Archief voor Onderwijs. JE KAN JE VERHAAL OP VERSCHILLENDE MANIEREN VERTELLEN, BIJVOORBEELD VIA: (Bewegende) beelden, tekeningen, tekst, muziek, Een interview met één of meerdere (ervarings-) deskundigen Een reporter die voor de camera vertelt. Of je hoort enkel zijn stem over andere beelden heen (= voiceover). tip ZOEK HET NIET TE VER! ZOWEL QUA LOCATIE ALS QUA THEMA. EEN SIMPEL IDEE WAARBIJ JE EEN GROTE BETROKKENHEID VOELT, ZAL JE BETER KUNNEN VERTELLEN. ZORG VOOR EEN STRAF BEGIN, WANT JE MOET DE AANDACHT VAN DE KIJKER METEEN VASTGRIJPEN. START BIJVOORBEELD MET EEN VRAAG OF STELLING DIE JE PUBLIEK PRIKKELT EN NIEUWSGIERIG MAAKT. VRAAG FEEDBACK: BESCHRIJF VOOR EEN GROEP IN ENKELE ZINNEN HOE JE VIDEOVERSLAG ER ZAL UITZIEN. IS ALLES DUIDELIJK OF HEBBEN ZE NOG VRAGEN? HOUD REKENING MET DE FEEDBACK. ZIJ VERTEGENWOORDIGEN HET PUBLIEK DAT JIJ WIL BOEIEN. MAAK JE VIDEO KORT EN BONDIG. VERTEL JE BOODSCHAP IN MAXIMAAL TWEE MINUTEN. HET VERHAAL DAT DE REPORTER VERTELT, KAN JE VOORAF UITSCHRIJVEN IN JE SCRIPT. LEES HET EEN KEER LUIDOP EN MEET DE PRECIEZE TIJDSDUUR. JE SPREEKT GEMIDDELD 130 WOORDEN PER MINUUT WOORDEN PER MINUUT 3

4 PRODUCTIE stap 2 DE VIDEO-OPNAMES WANNEER JE VOORBEREIDING ACHTER DE RUG IS, BEN JE KLAAR OM ALLE BEELDEN EN GELUIDEN TE VERZAMELEN. FILM HEEFT ZIJN EIGEN BEELDTAAL, GEBASEERD OP ENKELE BOUWSTENEN ZOALS KADRAGE, LICHT, MONTAGE, GELUID EN MUZIEK. VERSCHILLENDE BEELDKADERS 1 LONG SHOT (TOTAAL) ç De persoon is volledig in beeld te zien, van de voeten tot aan het hoofd. Je situeert hiermee de persoon in zijn omgeving. 2 ç 2 MEDIUM SHOT De persoon is vanaf het middel in beeld. Dit is het meest gebruikte, neutrale standpunt voor een reporter. 3 ç 3 CLOSE-UP Het hoofd en eventueel de schouders vullen het beeld. Je leest de emoties heel duidelijk af op het gezicht. 4

5 HOE FILM JE? HOU JE CAMERA ZO STABIEL MOGELIJK Je kan filmen met een camera, smartphone, tablet of fototoestel. Kies het toestel met de beste beeldkwaliteit. De camera van een smartphone heeft meestal meer megapixels dan die van een tablet. Film horizontaal met je smartphone of tablet! Anders krijg je zwarte balken aan de zijkant van je beeld. Gebruik liefst geen zoom, maar ga zelf dichter bij je onderwerp staan. Hou je camera zo stabiel mogelijk. Zorg dat je je arm ergens op kan laten steunen. Of beter nog, werk met een statief. Je kan dit zelf improviseren met een selfiestick of knutselen met een zandzakje of sterk karton. Film in korte stukjes. Dat werkt veel handiger in de montage. Beperk je totale duur van opnames tot een half uur. Dit is voldoende voor een video van 2 minuten. Bekijk ook regelmatig tussendoor wat je al opgenomen hebt. Als er dan toch iets misgelopen is, kan je het nog even overdoen. 5

6 KADRAGE Hoofd-kijkruimte Geef de persoon in beeld hoofdruimte en kijkruimte in de kijkrichting. Maak een verzorgde compositie. Kies zorgvuldig de plaatsing van je camera en onderwerp. Creëer diepte in je kader. Dit is interessanter om naar te kijken dan wanneer je bijvoorbeeld iemand voor een muur plaatst om te interviewen. te veel hoofdruimte Gebruik voor de plaatsing de regel van derden. Plaats je onderwerp op de snijpunten. te weinig kijkruimte Plaats de lens van de camera op gelijke hoogte als de ogen van de gefilmde persoon. Zorg dat je horizonlijn recht loopt (waterpas). LICHT Buiten heb je het meeste daglicht. Let wel op dat je met je rug naar de zon filmt, anders zie je enkel het silhouet van je onderwerp. Let op dat de schaduw van je cameraploeg niet in beeld is. Film je binnen, let dan op voor tegenlicht door de ramen. Zorg voor voldoende kunstlicht. Licht eventueel bij met extra spotjes, bureaulampen of een zaklamp (van je smartphone). 6

7 GELUID HOE NEEM JE EEN INTERVIEW AF? Een externe micro verbetert de geluidskwaliteit. Je kan deze op je smartphone of tablet aansluiten via de hoofdtelefoonuitgang. Je hebt micro s in verschillende prijsklassen en kwaliteiten. Vergelijk er enkele en lees de reviews van gebruikers voor je er een aanschaft. Stel de geïnterviewde eerst op zijn gemak. Vraag bijvoorbeeld om zichzelf voor te stellen terwijl de camera draait. Dit is ook handig voor later, in de montage. Vaak zit er in de oortjes die je bij je telefoon krijgt ook een micro ingebouwd. Je kan deze met een speldje op de kledij vastmaken en zo als prikmicrofoon gebruiken. Let dan wel op met bewegingen, want die kunnen storing geven. Stel open vragen. Geen vragen dus waar men enkel met ja of nee op kan antwoorden. Vraag door. Een derde optie is om extra klank op te nemen met een tweede telefoon. Deze verberg je bijvoorbeeld in de borstzak van de geïnterviewde. In de montage leg je de klank van de ene camera synchroon met het beeld van de andere camera. Bijvoorbeeld: De reporter vraagt: Wat is volgens jou het verschil tussen pesten en plagen? De geïnterviewde antwoordt: Het verschil tussen pesten en plagen is volgens mij Heb je geen extra micro? Film de spreker dan op een manier dat de micro zo dicht mogelijk bij de geïnterviewde is. Struikelt de persoon over zijn woorden, doe het dan gewoon nog een keer. Take two! Laat de persoon de vraag herhalen in het antwoord. Zo kan je de vraag gesteld door de reporter later uit de montage knippen. Onderbreek de geïnterviewde niet. Knik eerder bevestigend dan luidop ja te zeggen, want wat jij zegt wordt natuurlijk ook opgenomen. Zorg altijd voor een stille plek of wacht tot het stil is. Ga uit de wind staan, want die zorgt voor storing in je geluid. HOU REKENING MET DE PRIVACY VAN DE MENSEN DIE JE FILMT. VRAAG EERST TOESTEMMING. 7

8 ç ç HOE FILM JE EEN INTERVIEW? REGEL Het is belangrijk dat de camera langs dezelfde kant van de camera-as blijft (dat is de denkbeeldige lijn tussen reporter en onderwerp) Niet in het grijze vlak staan 1 CAMERA-AS BOVENAANZICHT OVER SHOULDER De camera filmt de geïnterviewde over de schouder van de reporter. tip 3 MEDIUM SHOT INTERVIEWER MET GEÏNTERVIEWDE Two shot: reporter en onderwerp beiden in beeld. HOU DE MONTAGE IN JE ACHTERHOOFD. JE ZAL ENKEL STUKJES UIT HET VOLLEDIGE INTERVIEW GEBRUIKEN. ZET JE DEZE ACHTER ELKAAR, DAN ZAL JE ONDERWERP EEN SPRONGETJE MAKEN (= JUMPCUT OF SPRINGER). DAT KAN SOMS VREEMD OVERKOMEN OP DE KIJKER. ZORG DUS VOOR VOLDOENDE ANDER BEELDMATERIAAL DAT JE KAN GEBRUIKEN OM DEZE SPRONGETJES TE MASKEREN. 8

9 stap 3 POSTPRODUCTIE DE MONTAGE WANNEER JE AL JE MATERIAAL VERZAMELD HEBT, KAN JE BEGINNEN AAN DE MONTAGE. JE SCÈNES INKORTEN EN IN GOEDE VOLGORDE PLAATSEN, STEMMEN EN/OF MUZIEK TOEVOEGEN EN AFWERKEN MET TITELS. NEEM JE SCRIPT HIERVOOR BIJ DE HAND ALS LEIDRAAD. RUWE MONTAGE Ben je klaar met filmen? Bekijk dan eerst je ruwe beeldmateriaal (rushes) en noteer de stukjes video of klank die je zeker wil gebruiken. Zet je beelden in de juiste volgorde in je montageprogramma. DE MEESTE COMPUTERS EN TABLETS HEBBEN STANDAARD EEN PROGRAMMA OM TE MONTEREN. OP DE PROJECTPAGINA ACTIEF MET ARCHIEF VIND JE LINKS NAAR ENKELE GEBRUIKSVRIENDELIJKE PROGRAMMA S. tip VERGEET NIET: VIDEO IS BEELD ÉN GELUID. VARIEER VOLDOENDE ZODAT JE REPORTAGE NIET SAAI WORDT. ALS JE INTERVIEWS GEBRUIKT OF EEN REPORTER AAN HET WOORD LAAT, HOEF JE DIE NIET DE HELE TIJD IN BEELD TE TONEN. LAAT HET GELUID DOORLOPEN TERWIJL JE ER ANDERE BEELDEN OVERHEEN MONTEERT DIE ONDERSTEUNEN WAT ER VERTELD WORDT. DIT ZORGT VOOR MEER VARIATIE IN JE BEELD EN ZO BLIJFT JE PUBLIEK LANGER GEBOEID. HAK GENADELOOS KNOPEN DOOR EN HOU ENKEL HET BEELDMATERIAAL OVER DAT IETS NIEUWS TOEVOEGT AAN JE VERHAAL. ALS JE TWIJFELT OF HET STUKJE VIDEO ER IN OF ER UIT MOET, LAAT JE HET ER BEST UIT. ZIT JE VAST? VRAAG DAN FEEDBACK AAN ANDEREN. OF NEEM EVEN AFSTAND ZODAT JE DE VIDEO MET EEN FRISSE BLIK KAN BEKIJKEN. 9

10 FIJNE MONTAGE Als je tevreden bent over de structuur, dan kan je de montage gaan verfijnen. Knip de stiltes en euhs weg zodat je tot één vlot geheel komt. Zorg dat het ondersteunend beeldmateriaal telkens een maximum duur van 5 seconden heeft. Gebruik liefst geen beeldovergangen met effecten. Dat lijkt al snel overdadig. Denk maar aan een presentatie met animaties tussen de slides. Gebruik beeldovergangen met effecten enkel als ze écht een meerwaarde bieden. GELUID Stel je geluidsniveaus zo af dat het volume in je verschillende beelden op een gelijkaardig niveau blijft. Je kan nu ook eventueel muziek toevoegen om extra sfeer te geven aan je reportage. Muziek heeft een sterke invloed op de sfeer van je reportage. Let op dat deze niet te dominant aanwezig is. Gebruik enkel muziek waarvan je auteursrechten hebt. Je kan ook muziek onder Creative Commons License gebruiken (makers van deze muziek doen onder bepaalde voorwaarden afstand van hun rechten). Op de website verwijzen we je door naar enkele andere sites waar je deze muziek kan vinden. OP DE PROJECTPAGINA ACTIEF MET ARCHIEF VERWIJZEN WE JE DOOR NAAR ENKELE ANDERE SITES WAAR JE MUZIEK VOOR JE VIDEO KAN VINDEN. TITELS Je kan je videoverslag een titel geven en afwerken met een generiek waarin je de namen van alle medewerkers vermeldt. NU BEN JE KLAAR OM JE CREATIE TE DELEN MET JE PUBLIEK! 10

11 SCRIPT VIDEOVERSLAG ACTIEF met ARCHIEF titel: naam: NR. BEELD WAT ZIE JE? GELUID WAT HOOR JE?

12 WE HELPEN JE MET DE BASIS OP WEG. WIL JE HIER DIEPER OP INGAAN? DAN KAN DAT VIA DE PROJECTPAGINA ACTIEF MET ARCHIEF OP HET ARCHIEF VOOR ONDERWIJS. COLOFON deze handleing is een uitgave van VIAA verantwoordelijk uitgever Nico Verplancke Sassevaartstraat 46/209B Gent redactie Jekino & VIAA tekst Elfi De Vos illustraties en lay-out alle info op