De gevolgen van een scheiding voor het partnerpensioen

Transcriptie

1 Scheiden

2 Voorwoord Veranderingen in uw privéleven, zoals een scheiding, kunnen grote gevolgen hebben voor uw partner- en ouderdomspensioen. Als u en uw partner uit elkaar gaan, kunt u ten aanzien van zowel het partnerpensioen als het ouderdomspensioen een aantal verschillende keuzes maken. In deze brochure worden de gevolgen van een scheiding voor zowel het partnerpensioen als het ouderdomspensioen toegelicht. Deze brochure is bedoeld voor deelnemers van SPMS en hun partners die gaan scheiden. Wij raden u aan deze brochure goed door te lezen.

3 De gevolgen van een scheiding voor het partnerpensioen Zolang u tijdens uw relatie deelneemt aan de pensioenregeling van SPMS, bouwt u voor uw partner verplicht of vrijwillig partnerpensioen op. Eindigt uw huwelijk of (geregistreerd) partnerschap tijdens uw deelnemerschap, dan stopt ook de opbouw van het partnerpensioen. Uw vrijwillig partnerpensioen kan alleen eindigen op uw verzoek. Uw ex-partner (voor definitie zie pagina 9) houdt in bovengenoemde situaties recht op het -tot de scheiding- opgebouwde partnerpensioen. Het tijdelijk partnerpensioen (voor definitie zie pagina 9) komt te vervallen. Als u niets regelt Het tot de scheiding opgebouwde partnerpensioen verandert bij scheiding standaard in een bijzonder partnerpensioen. Net als het gewone partnerpensioen wordt ook het bijzonder partnerpensioen levenslang uitgekeerd. De hoogte van het bijzonder partnerpensioen is over het algemeen 70% van het ouderdomspensioen dat tijdens uw relatie tot de scheiding is opgebouwd. Het bijzonder partnerpensioen wordt ook jaarlijks aangepast en niet gekort of stopgezet wanneer uw ex-partner een nieuwe relatie aangaat. Keuzemogelijkheden 1. Afstand doen Als uw ex-partner geen behoefte heeft aan het bijzonder partnerpensioen kunt u er, samen met uw ex-partner, ten tijde van de scheiding of daarna, voor kiezen afstand te doen van deze aanspraak. Hoe werkt het? Deze keuze dient te zijn vastgelegd in de eventuele voorwaarden die u heeft opgesteld bij aanvang van uw relatie of de schriftelijke overeenkomst met betrekking tot de scheiding, dan wel een verklaring die u bij SPMS kunt opvragen. Heeft u een nieuwe partner, dan komen de rechten waarvan afstand wordt gedaan ten goede aan deze nieuwe, bij SPMS verzekerde partner. Let op! De verzekering voor uw nieuwe partner moet dan wel vóór de ingangsdatum van uw pensioen zijn ingegaan. Heeft u geen nieuwe partner, dan kunt u het opgebouwde partnerpensioen bij uw pensionering omzetten in extra ouderdomspensioen. 2. Een hoger aanvangspensioen kiezen Uw ex-partner kan op het moment dat het bijzonder partnerpensioen ingaat zelf kiezen voor conversie. Conversie houdt in dat uw ex-partner bij pensioeningang een hoger aanvangspen sioen ontvangt. Hierbij neemt uw ex-partner een voorschot op (een deel van) de mogelijke toekomstige pensioenaanpassingen. Hoe werkt het? Uw ex-partner heeft de keuze tussen lage of hoge conversie. Bij lage conversie is het jaarlijks voorschot 1,75% en bij hoge conversie is dat 3%. Dit betekent dat gedurende de hele looptijd van het pensioen toekomstige toeslagen ieder jaar worden verlaagd, met 1,75% bij lage conversie en 3% bij hoge conversie. Let op! Wanneer uw ex-partner eenmaal gekozen heeft voor lage of hoge conversie, is deze keuze niet meer te wijzigen. Wanneer uw ex-partner geen keuze maakt, wordt automatisch overgegaan tot hoge conversie. Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 3

4 Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 4 Overlijden ex-partner Als uw ex-partner eerder dan u overlijdt, vervalt het bijzonder partnerpensioen niet, maar komt het ten goede aan een eventuele nieuwe partner die u vóór de ingangsdatum van uw ouderdomspensioen bij SPMS verzekert. Is er geen sprake van een nieuwe partner, dan kunt u ervoor kiezen het aanwezige partnerpensioen bij uw pensionering om te zetten in extra ouderdomspensioen. Einde opbouw en premie betaling partnerpensioen De opbouw van het partnerpensioen en de daaraan verbonden premiebetaling stopt op de eerste dag van het kwartaal die samenvalt met, dan wel volgt op de datum van scheiding. Nieuw partnerschap Verzekert u tijdens uw deelnemerschap opnieuw een partner, dan begint u opnieuw met de opbouw van een partnerpensioen. Heeft u kinderen? Voor uw kinderen is altijd een wezenpensioen verzekerd. Het beëindigen van een partnerverzekering is niet van invloed op het wezenpensioen. Verdelen van het ouderdomspensioen U (en uw ex-partner) kunnen kiezen voor: 1. verevening (voor definitie zie pagina 10), waarbij onderscheid gemaakt kan worden tussen: a. de standaardverevening of b. de niet-standaardverevening 2. omzetting (voor definitie zie pagina 10) in twee zelfstandige pensioenen. 1. Verevening De door u opgebouwde aanspraken op ouderdomspensioen worden verdeeld tussen u en uw ex-partner. Als u deze keuze meldt bij SPMS, keert SPMS het ouderdomspensioen dat aan uw ex-partner toegekend wordt, rechtstreeks aan die ex-partner uit. Kenmerkend voor verevening is dat er een afhankelijkheid blijft bestaan tussen uw pensioen en het pensioen dat aan uw expartner wordt uitgekeerd. Komt u voor de pensioeningangsdatum te overlijden, dan ontvangt uw expartner geen ouderdomspensioen. Wél ontvangt deze vanaf uw overlijden het bijzonder partnerpensioen. Indien uw ex-partner vóór u zou komen te overlijden, vloeit het ouderdomspensioen dat aan uw ex-partner is toegekend, weer naar u terug. Bij verevening wordt het deel van het ouderdomspensioen dat wordt toegekend aan uw ex-partner, uitgekeerd vanaf het moment dat u met pensioen gaat. Bent u al met pensioen, dan gaat de uitbetaling in met ingang van de eerstvolgende kalendermaand. Is er al ouderdomspensioen uitgekeerd waarop ook uw expartner recht heeft, dan zullen u en uw ex-partner een eventuele herverdeling van die betalingen in onderling overleg moeten regelen. De hoogte van het ouderdomspensioen en het moment van eerste uitkering hangt af van de pensioenkeuzes die zijn gemaakt. Niet alleen verevening speelt hierbij een grote rol, maar ook hoge versus lage conversie, en vervroeging versus uitstel ingang pensioen.

5 a. Verdelen volgens de standaardverevening De wet hanteert als uitgangspunt een 50/50-verdeling van het ouderdomspensioen over de periode van het partnerschap. Dit heet dan ook standaardverevening. U regelt Als uw huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt of u uw vrijwillige partnerverzekering wilt beëindigen, is het van belang dat u dit zo snel mogelijk meldt bij SPMS. U of uw ex-partner moet via Postbus 51 een officieel formulier (formulier mededeling van scheiding in verband met verdeling ouderdomspensioen) aanvragen en dit ingevuld en voorzien van de vereiste handtekening naar SPMS sturen. b. Wel verdelen, maar niet volgens de standaardverevening U kunt in onderling overleg van de standaardverevening afwijken door te kiezen voor een ander percentage en/of een afwijkende periode van verdeling. U regelt Als uw huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt of u uw vrijwillige partnerverzekering wilt beëindigen, is het van belang dat u dit zo snel mogelijk meldt bij SPMS. U moet via Postbus 51 een officieel formulier (formulier mededeling van scheiding in verband met verdeling ouderdomspensioen) aanvragen, en dit ingevuld en voorzien van zowel uw handtekening als die van uw ex-partner naar SPMS sturen. Deze door u onderling afgesproken afwijking van de standaardverevening moet formeel zijn vastgelegd in de partnerschapsvoorwaarden dan wel de schriftelijke overeenkomst met het oog op de scheiding. Te late ontvangst formulier mededeling van scheiding Als het formulier binnen twee jaar na scheiding door SPMS wordt ontvangen, is SPMS verplicht aan de verevening mee te werken. Bij latere ontvangst hebben u en uw ex-partner weliswaar nog het wettelijk recht op verevening, maar niet meer het recht op rechtstreekse uitbetaling door SPMS. Het volledige bedrag wordt in dat geval dus aan u uitgekeerd. De ex-partner kan zijn of haar deel bij u vorderen. Indien het formulier te laat wordt ingediend, kan SPMS besluiten vrijwillig mee te werken aan een rechtstreekse uitbetaling aan de ex-partner, mits beide partijen zich hiermee akkoord verklaren. 2. Omzetting Het is ook mogelijk te kiezen voor omzetting. Bij omzetting wordt een deel van het ouderdomspensioen samen met het recht op bijzonder partnerpensioen omgezet in een zelfstandige aanspraak op ouderdomspensioen van uw ex-partner. Hierdoor is het voor de ex-partner niet meer van belang of u wel of niet een ouderdomspensioen gaat ontvangen. In die zin worden de banden tussen de ex-partners dus volledig doorgeknipt. Uw ex-partner krijgt een eigen aanspraak op ouderdomspensioen. Het ouderdomspensioen dat als zelfstandige aanspraak wordt toegekend aan uw ex-partner, wordt uitgekeerd op de door uw ex-partner gekozen ingangsdatum. Bent u op het moment van de omzetting al met pensioen, dan zullen u en uw ex-partner een eventuele herverdeling van reeds aan u uitbetaald ouderdomspensioen in onderling overleg moeten regelen. Het pensioenfonds kan u hierin ondersteunen met een berekening. De hoogte van het ouderdomspensioen en het moment van eerste uitkering hangt af van de pensioenkeuzes die uw ex-partner maakt. Denk hierbij aan hoge versus lage conversie, en vervroeging versus uitstel ingang pensioen. De omzetting kent een aantal belangrijke verschillen met verevening: - uw ex-partner kan zelf de ingangsdatum van het ouderdomspensioen bepalen. Deze datum moet tussen de 60e en 70e verjaardag van uw ex-partner liggen; Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 5

6 Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 6 - uw ex-partner kan bij de pensioeningang kiezen voor conversie van het pensioen; - indien u als eerste overlijdt, volgt er geen uitkering van een bijzonder partnerpensioen. Dat is immers mee omgezet in een zelfstandige aanspraak op ouderdomspensioen van uw ex-partner; - bij eerder overlijden van uw ex-partner keert het omgezette eigen ouderdomspensioen van uw ex-partner niet naar u terug, maar vervalt het definitief. Ook het bijzonder partnerpensioen vervalt, dit partnerpensioen was immers omgezet. Voor omzetting gelden de onderstaande voorwaarden: - u moet beiden instemmen met de omzetting; - de keuze voor omzetting moet zijn vastgelegd in de partnerschapsvoorwaarden dan wel de schriftelijke overeenkomst met het oog op de scheiding; - u betrekt niet meer dan 50% van het ouderdomspensioen dat u tijdens uw partnerschap heeft opgebouwd in de omzetting; - is uw pensioenopbouw lager dan 100%, dan dient SPMS de beschikking te krijgen over een door een accountant of financieel adviseur gewaarmerkte opgave van uw brutoberoepsinkomen over de laatste jaren; - de verschuldigde premie en eventuele rente tot de datum van omzetting moeten volledig zijn voldaan; - als uw ex-partner opnieuw een relatie aangaat en daarna weer gaat scheiden, kan er wellicht ook met die partner pensioen worden verdeeld. Bij die pensioenverdeling mag echter het zelfstandig ouderdomspensioen uit omzetting bij SPMS niet worden ingebracht; - ook is instemming van SPMS vereist. SPMS. U moet via Postbus 51 een officieel formulier (vereveningsaanvraag) aanvragen, en dit ingevuld en voorzien van uw handtekening en die van uw ex-partner naar SPMS sturen. Deze door u onderling afgesproken omzetting moet ten tijde van de scheiding formeel zijn vastgelegd in de partnerschapsvoorwaarden dan wel de schriftelijke overeenkomst met het oog op de scheiding. Te late ontvangst formulier mededeling van scheiding Als het formulier binnen twee jaar na scheiding door SPMS wordt ontvangen, en aan de door SPMS gestelde voorwaarden voor omzetting is voldaan, is SPMS verplicht aan de omzetting mee te werken. Bij latere ontvangst hebben u en uw ex-partner weliswaar nog het wettelijk recht op verevening, maar niet meer het recht op rechtstreekse uitbetaling door SPMS. Het volledige bedrag wordt in dat geval dus aan u uitgekeerd. De ex-partner kan zijn of haar deel bij u vorderen. Indien het formulier te laat wordt ingediend, kan SPMS besluiten vrijwillig mee te werken aan de omzetting, mits beide partijen zich hiermee akkoord verklaren. Let op! De keuzes die u doorgeeft aan SPMS zijn in principe definitief. Alleen indien de rechter in een geschil tussen u en uw ex-partner tot een andere pensioenverdeling besluit, wordt de eerder ingediende keuze voor de toekomst gewijzigd. Dat wil zeggen dat het pensioenfonds de toekomstige uitbetalingen zal aanpassen. U regelt Als uw huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt of u uw vrijwillige partnerverzekering wilt beëindigen, is het van belang dat u dit zo snel mogelijk meldt bij

7 Bewijsstuk Hoe blijft uw pensioen op peil? Voor alle opties geldt dat, nadat het ouderdomspensioen voor uw ex-partner is vastgesteld, SPMS aan zowel u als uw ex-partner een bewijsstuk van verevening of omzetting verstrekt. Als een deel van het betrokken ouderdomspensioen is opgebouwd bij een verzekeringsmaatschappij, verstrekt ook die maatschappij, via SPMS, een dergelijk bewijsstuk. Vanaf 1 juli 2007 geldt dat pensioenen (ook na ingang hiervan) jaarlijks met 3% worden verhoogd. Echter, SPMS heeft de ambitie om jaarlijks pensioenrechten en pensioenaanspraken aan te passen aan de loonontwikkeling. Dit houdt in dat wij een toeslag proberen te verlenen die (maximaal) gelijk is aan de procentuele stijging van het loonindexcijfer voor ambtenaren, zoals vastgesteld door het CBS. Indien deze stijging hoger is dan 3% en dit ligt in de lijn van de ontwikkeling van het honorarium van de medisch specialist in Nederland, dan kan het bestuur, indien de financiële middelen van het fonds voldoende zijn, besluiten de pensioenen te verhogen in de lijn van deze CBS-index. Dit betekent dat een stijging boven 3% een voorwaardelijke toeslag is. Leest u over toeslagverlening en het toeslagenlabel ook de binnenzijde van de achterpagina. Indien de financiële positie van het fonds het toelaat, kan het bestuur tevens besluiten tot een extra toeslag. Vanaf de start van de regeling in 1973 tot 2009 bedraagt de gemiddelde verhoging van zowel de ingegane als de niet-ingegane pensioenen bijna 7% per jaar. Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 7

8 Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN Vragen? Heeft u vragen over deze brochure of wilt u meer informatie over de SPMS-regeling? Neem dan contact op met de Adviesgroep SPMS. U bereikt de Adviesgroep telefonisch (030) op maandag tot en met donderdag van 8.00 uur tot uur en op vrijdag van 8.00 tot uur. U kunt ook schrijven of en: Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten Adviesgroep SPMS Postbus AH Utrecht administratie@spms.nl Wilt u advies over uw financiële planning? De beëindiging van uw relatie kan niet alleen voor uw SPMS-pensioen, maar voor uw totale financiële situatie ingrijpende gevolgen hebben. Als u behoefte heeft aan ondersteuning bij het inventariseren van de gevolgen van deze nieuwe situatie, kunt u een gesprek aanvragen met een financieel planner van SPMS. Hier kunt u terecht met vragen over uw gehele financiële situatie in samenhang met uw SPMS-pensioen. U kunt op een kennismakingsgesprek aanvragen via Financiële Scan. 8

9 Definities Onder scheiding verstaan we: - bij huwelijk: inschrijving van het echtscheidingsvonnis bij de burgerlijke stand; - bij geregistreerd partnerschap: inschrijving van de gerechtelijke beschikking bij de burgerlijke stand, of de overlegging aan een ambtenaar van de burgerlijke stand van uw wettelijk voorgeschreven gezamenlijke verklaring inzake de beëindiging van uw relatie; - bij een vrijwillig verzekerd partnerpensioen: de ontvangst van het door u ondertekend formulier van SPMS tot beëindiging van de verzekering. Hoewel de persoonlijke relatie hierbij niet hoeft te zijn beëindigd, geeft deze beëindiging verzekeringstechnisch gezien een scheiding. Uitzondering: scheiding van tafel en bed 1. Bij scheiding van tafel en bed bent u formeel nog gehuwd. Dit betekent dat de opbouw van, en premiebetaling voor het partnerpensioen, dus gewoon doorloopt en er geen bijzonder partnerpensioen ontstaat. De partner die is gescheiden van tafel en bed, is dus in het kader van de SPMS-regeling geen ex-partner. 2. Wel geeft de Wet Verevening pensioenrechten bij scheiding (WVPS) deze partner recht op een deel van het ouderdomspensioen (zie ook paragraaf Verdelen van het ouderdomspensioen ). 3. Let op: omzetting is niet mogelijk bij scheiding van tafel en bed. Omdat u formeel nog bent gehuwd, ontstaat er geen bijzonder partnerpensioen. En zonder bijzonder partnerpensioen is pensioenverdeling door omzetting (zie pagina 5) niet mogelijk. Het tijdstip van scheiding is hierbij de datum waarop het gerechtelijk vonnis in werking treedt. Voor het pensioenfonds is een ex-partner: - uw ex-echtgenoot of ex-echtgenote of; - uw voormalig geregistreerde partner of; - degene met wie u samenwoont of samenwoonde en voor wie u bij SPMS een vrijwillig partnerpensioen verzekerd had. Tijdelijk partnerpensioen Als u overlijdt tijdens uw deelnemerschap, is uw partner in aanvulling op het normale levenslange partnerpensioen verzekerd van een tijdelijk partnerpensioen. Dit pensioen wordt uitgekeerd aan uw partner totdat uw partner 65 is of daarvóór: - hertrouwt of; - een geregistreerd partnerschap aangaat of; - een gezamenlijke huishouding aangaat of; - overlijdt. Conversie U kunt de hoogte van uw pensioen afstemmen op uw persoonlijke situatie door middel van conversie. Conversie houdt in dat (een deel van) de toekomstige indexaties worden omgezet in direct ingaand extra pensioen. Een gevolg van conversie is dan wel dat er minder kapitaal beschikbaar is om uw pensioen in de toekomst jaarlijks aan te passen. U kunt kiezen uit drie varianten: - Geen conversie Dan wordt uw pensioen ieder jaar met ten minste de onvoorwaardelijke toeslag van 3% verhoogd; - Lage conversie Uw aanvangspensioen wordt belangrijk hoger. Dit wordt gefinancierd uit een voorschot van 1,75% dat u neemt op de toekomstige jaarlijkse verhogingen. Daartegenover staat dat de jaarlijkse indexatie van toeslag op uw ouderdomspensioen in de toekomst 1,75% lager wordt dan de indexatietoeslag voor deelnemers die niet hebben gekozen voor Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 9

10 Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 10 conversie. De jaarlijkse verhogingen bedragen daarmee nog ten minste 1,25% (de vaste 3% minus het voorschot van 1,75%); - Hoge conversie Hierbij wordt uw aanvangspensioen het sterkst verhoogd. Dit wordt gefinancierd uit een voorschot van 3% dat u neemt op de toekomstige jaarlijkse verhogingen. Daartegenover staat dat de jaarlijkse indexatietoeslag van uw ouderdomspensioen in de toekomst 3% lager wordt dan de indexatietoeslag voor deelnemers die niet hebben gekozen voor conversie. Uw pensioen blijft dan jaarlijks ten minste gelijk (de vaste 3% minus het voorschot van 3%). Conversie kan ook toegepast worden bij ingang van het partnerpensioen. Uw partner heeft dus een eigen keuze en is niet afhankelijk van uw keuze bij ingang van uw ouderdomspensioen. Verevening Dit is de vorm van pensioenverdeling waarbij de ex-partner het recht krijgt op uitbetaling van een deel van het ouderdomspensioen van de deelnemer, zodra dat ouderdomspensioen ingaat. Uit dit laatste blijkt dat de ex-partner voor de keuzes bij ingang van het ouderdomspensioen volledig afhankelijk blijft van de deelnemer. Omzetting Dit is de vorm van pensioenverdeling waarbij een deel van het ouderdomspensioen samen met het bijzonder partnerpensioen wordt omgezet in een zelfstandige aanspraak van de ex-partner. Kenmerkend hierbij is dat de pensioenbanden tussen de deelnemer en de ex-partner volledig worden doorgeknipt, waardoor de ex-partner zelf kan bepalen wanneer het eigen pensioen ingaat.

11 Toeslagenlabel Disclaimer toeslagverlening Uw pensioenfonds verhoogt ieder jaar uw (opgebouwde) pensioen met 3%*. U heeft recht op een jaarlijkse verhoging van uw (opgebouwde) pensioen (het onvoorwaardelijke deel van de toeslagverlening). Daarbovenop probeert SPMS uw (opgebouwde) pensioen jaarlijks extra te verhogen (het voorwaardelijke deel van de toeslagverlening). Het toeslagenlabel van SPMS per december 2009 Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt in hoeverre het pensioen naar verwachting meestijgt met de stijging van de prijzen. Met andere woorden: of uw pensioen qua koopkracht op peil blijft. SPMS scoort een toeslagenlabel met vijf muntjes. In vergelijking met andere fondsen is dat veel. Dat komt omdat SPMS als een van de weinige pensioenfondsen een onvoorwaardelijke toeslagverlening kent van 3%*. Het label zegt alleen iets over het onderdeel toeslagverlening en niets over de kwaliteit van de pensioenregeling als geheel. Uw (opgebouwde) pensioen is dit jaar (over 2009) met 3% verhoogd. Uw pensioenfonds heeft uw (opgebouwde) pensioen de afgelopen drie jaar als volgt verhoogd: - Over het jaar 2008 met 3,0%*. De prijzen gingen toen met 2,5% omhoog. - Over het jaar 2007 met 3,6%*. De prijzen gingen toen met 1,6% omhoog. - Over het jaar 2006 met 5,0%*. De prijzen gingen toen met 1,2% omhoog. Uw pensioenfonds betaalt de toekomstige verhogingen van uw (opgebouwde) pensioen uit reserves van het pensioenfonds (ten aanzien van het voorwaardelijke deel van de toeslagverlening). U heeft door deze verhoging en de verwachting voor de komende jaren niet meteen ook recht op verhogingen in de toekomst. * De hierboven genoemde percentages kunnen anders zijn indien u pensioen heeft opgebouwd bij een keuzeverzekeraar. Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN 11

12 Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) Adviesgroep SPMS Postbus AH Utrecht T (030) F (030) SPMS.bs Bezoekadres SPMS Koetshuis De Breul Driebergseweg JA Zeist Postbus AA Driebergen T (030) Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten SCHEIDEN Colofon Deze brochure geeft algemene informatie over de pensioenregeling van SPMS. U kunt aan deze brochure geen rechten ontlenen. Uw rechten zijn vastgelegd in het pensioenreglement van SPMS. Uitgave: april 2010 Tekst: Doctors Pension Funds Services Vormgeving: Bridgevest 12 Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten Uw pensioen. Ons specialisme.